EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52008AE0074

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα Λευκή Βίβλος για τον αθλητισμό COM(2007) 391 τελικό

OJ C 151, 17.6.2008, p. 36–40 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

17.6.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 151/36


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Λευκή Βίβλος για τον αθλητισμό»

COM(2007) 391 τελικό

(2008/C 151/12)

Στις 11 Ιουλίου 2007, και σύμφωνα με το Άρθρο 262 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα

«Λευκή Βίβλος για τον αθλητισμό»

Το ειδικευμένο τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη», στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, επεξεργάστηκε τη γνωμοδότησή του στις 19 Δεκεμβρίου 2007 με βάση εισηγητική έκθεση της κ. Erika Koller.

Κατά τη 441η σύνοδο ολομέλειας, της 16ης και 17ης Ιανουαρίου 2008 (συνεδρίαση της 16ης Ιανουαρίου 2008), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 125 ψήφους υπέρ, 1 κατά και 2 αποχές.

Στις 11 Ιουλίου 2007, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τη Λευκή Βίβλο για τον αθλητισμό, η οποία περιλαμβάνει μια πρώτη σφαιρική ανάλυση της κατάστασης του ευρωπαϊκού αθλητισμού και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει καθώς και ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης.

1.   Συστάσεις και προτάσεις

1.1

Η ΕΟΚΕ προτείνει να καθορίζουν τα κράτη μέλη τις κοινοτικές προτεραιότητες επιλέγοντας μεταξύ των δραστηριοτήτων που περιγράφονται σε γενικές γραμμές στη Λευκή Βίβλο και στο σχέδιο δράσης που περιλαμβάνεται σε αυτήν· ο εν λόγω καθορισμός θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία ελπίζεται ότι θα τεθεί σε ισχύ το 2009, δεδομένου ότι το Άρθρο 149 της Συνθήκης επικεντρώνεται πρωτίστως στο ρόλο του αθλητισμού σε σχέση με την εκπαίδευση και τη νεολαία.

1.2

Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από την υγεία και την παραγωγικότητα των κατοίκων της. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη βαθιά ανησυχία της για το γεγονός ότι οι ασθένειες που οφείλονται στο υπερβολικό βάρος και στον καθιστικό τρόπο ζωής, και οι οποίες προσβάλλουν το σύνολο του πληθυσμού, αρχίζουν πλέον να αποτελούν πρόβλημα και για τους νέους.

1.3

Η ΕΟΚΕ συνιστά, κατά το σχεδιασμό νέων προγραμμάτων για την προαγωγή της σωματικής άσκησης ενόψει της βελτίωσης της υγείας, να συνεκτιμάται τόσο η κοινοτική όσο και η πολυτομεακή διάσταση. Μια κοινή προσέγγιση εκ μέρους διαφόρων υπηρεσιών σε κοινοτικό επίπεδο θα μπορούσε να ασκήσει θετική επίδραση στα διάσπαρτα μέτρα που εφαρμόζονται από κυβερνητικές δομές σε εθνικό επίπεδο.

1.4

Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στη σημασία της εφαρμογής μέτρων τα οποία είναι, αφενός, αναγκαία και, αφετέρου, σύμφωνα προς την αρχή της επικουρικότητας. Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να διαδραματίζει ισχυρό ρόλο συντονίζοντας και εμπνέοντας το έργο που απαιτείται να επιτελεσθεί στον εν λόγω τομέα.

1.5

Η υποχρεωτική φυσική αγωγή στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να αυξηθεί σε τουλάχιστον τρεις ώρες την εβδομάδα. Η ΕΟΚΕ συνιστά να προσφέρονται ευκαιρίες άθλησης και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να καταστούν τα μαθήματα φυσικής αγωγής υποχρεωτικό σκέλος των προγραμμάτων διδασκαλίας. Η φυσική αγωγή τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στην περαιτέρω εκπαίδευση θα πρέπει να είναι κατάλληλη ώστε να συμπεριλαμβάνει όλα τα παιδιά και τους νέους, καθώς και τα παιδιά και τους νέους με αναπηρίες, είτε αυτή γίνεται ατομικά, είτε είναι κοινή για όλους. Επιπλέον, πρέπει να δοθεί ξεχωριστή προσοχή στις συνθήκες των σχολικών μαθημάτων φυσικής αγωγής και ιδίως στην κατάσταση των διαθέσιμων εγκαταστάσεων υγιεινής που χρησιμοποιούνται μετά το μάθημα, οι οποίες συχνά δίνουν μια αποκρουστική εικόνα και δεν παρέχουν στους νέους κανένα κίνητρο για άθληση.

1.6

Οι κοινωνικοί εταίροι, σε όλα τα επίπεδα, θα πρέπει να παροτρυνθούν να προάγουν έναν υγιή τρόπο ζωής. Για τους δε εργοδότες θα πρέπει να δημιουργηθούν κίνητρα, προκειμένου να λάβουν μέτρα για την προώθηση της υγείας στην επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων φυσικής άσκησης.

1.7

Η ΕΟΚΕ προτείνει τη σύσταση ομάδας εργασίας επί του θέματος, με στόχο την αξιολόγηση των εμπειριών των κρατών μελών και τη διερεύνηση εναλλακτικών δυνατοτήτων.

1.8

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα ήταν χρήσιμο να αναληφθούν ενημερωτικές εκστρατείες σχετικά με τις νέες ευκαιρίες που υφίστανται για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής τα προγράμματα παρείχαν περιορισμένες δυνατότητες άθλησης. Η ΕΟΚΕ συνιστά οι πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης να αποτελέσουν τμήμα μιας σφαιρικής ολοκληρωμένης στρατηγικής. Τα μέτρα ενημερωτικού χαρακτήρα δεν θα πρέπει να απευθύνονται αποκλειστικά στους νέους, αλλά να βασίζονται στη συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι ο αθλητισμός είναι ωφέλιμος για όλες τις ηλικιακές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρίες.

1.9

Η ΕΟΚΕ προτείνει να προβλεφθεί συγκεκριμένο κονδύλιο στο πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ενδεδειγμένων αθλητικών, ψυχαγωγικών, συλλογικών και πολυλειτουργικών εγκαταστάσεων. Εφιστά, ωστόσο, την προσοχή στο γεγονός ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές τείνουν συχνότερα να αναθέτουν την ανέγερση τεράστιων αθλητικών εγκαταστάσεων αντί να προωθούν την κατασκευή αθλητικών κέντρων και άλλων υποδομών για την άθληση των πολιτών. Επομένως, οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά προτεραιότητα για την δημιουργία παρόμοιων υποδομών.

1.10

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την πρόταση για την εκ νέου διοργάνωση του φόρουμ για τον αθλητισμό, δεδομένου ότι το φόρουμ αυτό μπορεί να χρησιμεύσει ως πολύτιμο βήμα διαλόγου μεταξύ όλων των βασικών παραγόντων και να προωθήσει συγκεκριμένα μέτρα για την εξασφάλιση βελτιώσεων όσον αφορά την άθληση.

1.11

Η ΕΟΚΕ θα ήταν ιδιαίτερα ευτυχής εάν είχε τη δυνατότητα να συμμετάσχει στο φόρουμ για τον αθλητισμό ως παρατηρητής, με στόχο την άμεση προβολή των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών.

1.12

Η ΕΟΚΕ συνιστά να επεκταθούν οι δραστηριότητες της ομάδας εργασίας για τη χρηματοδότηση του αθλητισμού τόσο στην επανεξέταση των εθνικών κανόνων που διέπουν τη φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση στον τομέα του αθλητισμού, όσο και στη συλλογή των βέλτιστων πρακτικών.

1.13

Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι απαιτείται να καταπολεμηθεί η εγκληματικότητα κατά τη διάρκεια μείζονος σημασίας διεθνών αθλητικών εκδηλώσεων και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία των γυναικών και των παιδιών.

1.14

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, οι επικεφαλής/διευθυντές αθλητικών οργανώσεων, οι οποίες λαμβάνουν άμεση ή έμμεση κοινοτική ενίσχυση, συμμετέχουν σε αγώνες με επαγγελματικές ομάδες ή αθλητές και έχουν ετήσιο προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 5 (πέντε) εκατομμύρια ευρώ, οφείλουν να καταθέτουν σε ετήσια βάση στοιχεία που να αποδεικνύουν την προέλευση των εισοδημάτων και των περιουσιακών τους στοιχείων, όπως απαιτείται από κατόχους δημοσίων αξιωμάτων ή πολιτικών θέσεων.

1.15

Ο κοινωνικός διάλογος θα πρέπει να διευρυνθεί κατά τρόπο ώστε να συμπεριληφθούν σε αυτόν, πέρα από τους επαγγελματίες αθλητές, και γυμναστήρια και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις και θα πρέπει να συμπεριλάβει και τις ακόλουθες δραστηριότητες: εκπαιδευτές και προπονητές αθλημάτων, αθλητικούς επιστήμονες, αθλητίατρους, φυσιοθεραπευτές, χειρομαλάκτες (masseurs) κτλ. Επιπλέον θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι επαγγελματικές εκείνες κατηγορίες, οι οποίες αποκτούν σημαντικά εισοδήματα στον τομέα του αθλητισμού, με την ιδιότητα του προπονητή, του διαχειριστή, του διοργανωτή, του πράκτορα, του προωθητή, του εμπόρου κτλ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρυνθούν για την εδραίωση του κοινωνικού διαλόγου σε όλους τους τομείς του αθλητισμού.

2.   Ιστορικό και στόχοι της Λευκής Βίβλου

2.1

Ο αθλητισμός συνδέεται με διάφορες πτυχές της κοινωνίας: με την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την οικονομική δραστηριότητα και τον ελεύθερο ανταγωνισμό, την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των εμπορευμάτων, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την υγειονομική περίθαλψη. Εκτός από την οικονομική σημασία του, υπάρχουν σαφώς πολλοί άλλοι λόγοι που καθιστούν τον αθλητισμό εξαιρετικά σημαντικό για την κοινωνία.

2.2

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, τα αθλητικά σωματεία γνώρισαν μεγάλες αλλαγές: απέκτησαν λιγότερο εθνικό και ερασιτεχνικό (εθελοντικό) χαρακτήρα, ενώ πολλά από αυτά λειτουργούν πλέον με τη μορφή επιχειρήσεων και υπόκεινται συνεπώς στους κανόνες της ενιαίας αγοράς.

2.3

Η ΕΕ δεν διαθέτει ακόμη άμεση νομική αρμοδιότητα επί αθλητικών θεμάτων. Τα έννομα αποτελέσματα στον τομέα του αθλητισμού παράγονται είτε από το ευρωπαϊκό παράγωγο δίκαιο (π.χ. από τη νομολογία) είτε από την άμεση εφαρμογή της πρωτογενούς νομοθεσίας που ισχύει και για τον αθλητισμό.

2.4

Πριν από τη δημοσίευση της Λευκής Βίβλου δεν υπήρχε καμία στρατηγική για τον αθλητισμό στο επίπεδο της ΕΕ, αλλά τα αθλητικά θέματα καλύπτονταν πάντοτε από μια πληθώρα ευρωπαϊκών πολιτικών. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997 περιελάμβανε ήδη μια αναφορά στον αθλητισμό και, εν συνεχεία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανήγγειλε μέτρα για την ενίσχυση του κοινωνικού και εκπαιδευτικού του ρόλου στην έκθεση του Ελσίνκι για τον αθλητισμό, το 1999. Στο σύνολο των εγγράφων αυτών προβάλλεται η κοινωνική, η κοινωνιακή και η εκπαιδευτική αξία του αθλητισμού.

2.5

Η Δήλωση της Νίκαιας, το 2000, αφορούσε επίσης τον αθλητισμό και στη Διακυβερνητική Διάσκεψη του 2004 αποφασίστηκε να περιληφθεί ο αθλητισμός στη Συνθήκη της ΕΕ.

2.6

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επίσης υιοθετήσει δύο εκθέσεις για θέματα σχετικά με τον αθλητισμό (1)· επιπλέον, ένα σημαντικό έγγραφο για τον ευρωπαϊκό αθλητισμό εκπονήθηκε ανεξάρτητα από την Επιτροπή και συνίσταται στην Ανεξάρτητη Αθλητική Επιθεώρηση (2), στο πρώτο μέρος της οποίας ο ευρωπαϊκός αθλητισμός εξετάζεται γενικά, ενώ στο δεύτερο μέρος αναλύεται χρησιμοποιώντας το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ως περιπτωσιολογική μελέτη.

2.7

Η Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία ελπίζεται ότι θα υιοθετηθεί το 2009, αφιερώνει μια ιδιαίτερη παράγραφο αποκλειστικά στον αθλητισμό και κατά συνέπεια ο αθλητισμός καθίσταται επιτέλους τομέας αρμοδιότητας της ΕΕ.

2.8

Πριν από την εκπόνηση της Λευκής Βίβλου αναλήφθηκε μια μακρά διαδικασία διαβούλευσης με κυβερνητικούς φορείς, με ΜΚΟ και με την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών στα κράτη μέλη, καθώς και με Ολυμπιακές Επιτροπές και με φορείς αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων, σε συνδυασμό με διασκέψεις και άτυπες υπουργικές συναντήσεις και παράλληλα με μια διαβούλευση σε απευθείας σύνδεση η οποία διήρκεσε πολλούς μήνες και κατέληξε σε 777 απαντήσεις. Οι ποικίλες Γενικές Διευθύνσεις της ΕΕ πραγματοποίησαν αρκετές συνεδριάσεις για την επίτευξη συμφωνίας γύρω από τις πτυχές κάθε τομέα πολιτικής που σχετίζονται με τον αθλητισμό. Στη Λευκή Βίβλο εκτίθεται ένα ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών τόσο για τον ερασιτεχνικό όσο και για τον ανταγωνιστικό αθλητισμό και, συγχρόνως, αναγνωρίζεται ότι ο αθλητισμός παραμένει ζήτημα εθνικής αρμοδιότητας.

2.9

Έπειτα από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της διαδικασίας διαβούλευσης, κατέστη σαφές ότι τα κυριότερα ζητήματα που ενδιαφέρουν τον αθλητισμό συγκεντρώνονται σε τρεις βασικές θεματικές ενότητες, οι οποίες είναι οι εξής:

ο κοινωνιακός ρόλος του αθλητισμού·

η οικονομική διάσταση του αθλητισμού·

τα οργανωτικά ζητήματα στον αθλητισμό.

2.10

Εκτός από αυτές τις θεματικές ενότητες, εντοπίστηκαν έξι ακόμη μεμονωμένα προβλήματα, τα οποία διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους και αφορούν τα εξής:

την ύπαρξη αβεβαιότητας λόγω έλλειψης νομικού πλαισίου της ΕΕ·

διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση του αθλητισμού, ιδιαίτερα στην περίπτωση των επαγγελματικών αθλημάτων: τις αθέμιτες πρακτικές ορισμένων μάνατζερ παικτών, οι οποίοι παρέχουν ανεπαρκή προστασία σε ανήλικους παίκτες, τη χρήση απαγορευμένων ουσιών (ντόπινγκ), το ρατσισμό και τη βία στον αθλητισμό·

ορισμένες προκλήσεις που σχετίζονται γενικά με τη χρηματοδότηση του αθλητισμού και με τα συνηθισμένα μέσα χρηματοδότησης, και ειδικότερα με τους δυνητικούς τρόπους χρηματοδότησης του αθλητισμού σε τοπικό επίπεδο·

την απουσία δεδομένων σχετικά με τον τομέα του αθλητισμού, στα οποία οι πολιτικοί θα μπορούσαν να βασίσουν τις ενέργειές τους·

το γεγονός ότι το υπερβολικό βάρος, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η αρθρίτιδα προσβάλλουν έναν αυξανόμενο αριθμό ατόμων ελλείψει σωματικής άσκησης· και

την ανεπαρκή ενσωμάτωση του αθλητισμού στην εκπαίδευση.

2.11

Κατόπιν των αναλύσεων αυτών, η Επιτροπή αναγνώρισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συνεκτιμήσει περισσότερο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αθλητισμού και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προσδιορίστηκαν. Έχει καταστεί προφανές ότι απαιτείται, αφενός, να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στον αθλητισμό στο πλαίσιο τόσο των υφιστάμενων όσο και των σχεδιαζόμενων προγραμμάτων και μέτρων της ΕΕ και, αφετέρου, να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο κατά τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί η χρηματοδότηση της ΕΕ για την υποστήριξη σχεδίων στον τομέα του αθλητισμού. Έχει επίσης καταδειχθεί ότι χρειάζεται να αναπτυχθεί στενότερος διάλογος και πολιτική συνεργασία όσον αφορά τον αθλητισμό σε επίπεδο ΕΕ.

3.   Σκοπός και περιεχόμενο της Λευκής Βίβλου

3.1

Στη Λευκή Βίβλος προσδιορίζεται ότι «Ο γενικός στόχος της είναι να δοθεί στρατηγική κατεύθυνση στο ρόλο του αθλητισμού στην Ευρώπη, να ενισχυθεί η συζήτηση συγκεκριμένων προβλημάτων, να αναδειχθεί περισσότερο η σημασία του αθλητισμού στη χάραξη της κοινοτικής πολιτικής και να ευαισθητοποιηθεί το κοινό όσον αφορά τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του εν λόγω τομέα. Η πρωτοβουλία αυτή αποβλέπει στην αποσαφήνιση σημαντικών θεμάτων, όπως η εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στον τομέα του αθλητισμού. Επιπλέον, επιδιώκει τη δημιουργία περισσότερων σχετικών με τον αθλητισμό ενεργειών σε επίπεδο ΕΕ» (3).

3.2

Η Λευκή Βίβλος περιλαμβάνει πενήντα τρία συγκεκριμένα μέτρα και προβάλλει τον θετικό ρόλο που διαδραματίζει ο αθλητισμός σε πολυάριθμους τομείς της κοινωνίας. Ο κατάλογος των προβλεπόμενων μέτρων που ονομάστηκε σχέδιο δράσης «Pierre de Coubertin» συμπεριλαμβάνεται στη Λευκή Βίβλο ως παράρτημα. Το εν λόγω σχέδιο δράσης έχει δύο βασικούς στόχους:

την ενσωμάτωση του αθλητισμού στις πολιτικές της ΕΕ προκειμένου να μπορεί να χρησιμοποιείται συχνότερα ως μέσο πολιτικής της ΕΕ· και

τη διαμόρφωση μιας ασφαλέστερης νομικής βάσης με στόχο τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης του αθλητισμού στην Ευρώπη.

4.   Παρατηρήσεις

4.1

Οι αναλυτικές παρατηρήσεις της ΕΟΚΕ, οι οποίες εκτίθενται κατωτέρω, διατυπώνονται σύμφωνα με τη διάρθρωση που ακολουθείται στη Λευκή Βίβλο.

4.2

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί απόλυτα με την ανάλυση του σημαντικού και θετικού ρόλου που διαδραματίζει ο αθλητισμός στην κοινωνία.

4.3

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Επιτροπή θα καταστήσει τη σωματική άσκηση για τη βελτίωση της υγείας ακρογωνιαίο λίθο των συναφών με τον αθλητισμό δραστηριοτήτων της και, επομένως, επικροτεί τόσο τις κατευθυντήριες γραμμές για τη σωματική άσκηση όσο και την ιδέα περί σύστασης ενός δικτύου σωματικής άσκησης για τη βελτίωση της υγείας (Health-Enhancing Physical Activity — HEPA). Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο καθιστικός και χωρίς άσκηση τρόπος ζωής αυξάνει το ενδεχόμενο εμφάνισης παχυσαρκίας και πολυάριθμων χρόνιων παθήσεων. Το κόστος που συνεπάγεται η αντιμετώπιση των εν λόγω ασθενειών, καθώς και η απώλεια χρόνου εργασίας, αποτελεί επαχθή οικονομική και δημοσιονομική επιβάρυνση· κοστίζει φθηνότερα να διατεθούν χρήματα για την πρόληψη με τη μορφή σωματικής άσκησης. Χάρη στη βελτίωση των δυνατοτήτων άθλησης που σχετίζονται με την ηλικία και το φύλο, όπως επίσης μέσω της προώθησης των δυνατοτήτων άθλησης των συνταξιούχων, θα επιτευχθεί αποτελεσματικότερη πρόληψη των ατυχημάτων και θα μειωθεί, κατ'αυτόν τον τρόπο, η ανάγκη περίθαλψης. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει επίσης αλλαγή νοοτροπίας εκ μέρους του κοινωνικού συνόλου.

4.4

Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη ότι η συνεργασία σε διάφορους τομείς είναι σημαντική και επικροτεί την πρόθεση για εφεξής συνεκτίμηση του αθλητισμού στα υφιστάμενα κοινοτικά προγράμματα (έρευνα και ανάπτυξη, δημόσια υγεία, νεολαία, ενεργός συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και δια βίου μάθηση).

4.5

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Λευκή Βίβλος αναφέρεται στην ανάγκη συντονισμού των μέτρων για την καταπολέμηση του ντόπινγκ και θεωρεί ότι τα κράτη μέλη απαιτείται να συντονίζουν τις σχετικές ενέργειες τους με τις δραστηριότητες που αναλαμβάνονται προς το σκοπό αυτό από τους υπάρχουσες διεθνείς οργανώσεις, κυρίως για την αποφυγή ενδεχόμενων αλληλεπικαλύψεων ενόψει της αποτελεσματικότερης χρησιμοποίησης των διαθέσιμων πόρων. Η καταπολέμηση του ντόπινγκ όπως εφαρμόζεται σήμερα δεν επαρκεί και οι νέοι δεν αποτρέπονται επαρκώς από τη χρήση μέσων ντόπινγκ. Η ΕΟΚΕ προτείνει, για αυτόν το σκοπό, την κατάρτιση μελέτης σχετικά με τις εθνικές νομοθεσίες, καθώς επίσης ανάλυσης συγκριτικού δικαίου προκειμένου να εντοπισθούν τα ενδεχόμενα κενά και ελλείψεις.

4.6

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η κατάρτιση μητρώων για την πρόληψη του ντόπινγκ εγείρει ερωτήματα σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων που προβλέπεται από την κοινοτική νομοθεσία.

4.7

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Λευκή Βίβλος εξετάζει τη δυνατότητα στήριξης του αθλητισμού και της σωματικής άσκησης μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων που υφίστανται ήδη στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (Comenius, Leonardo, Erasmus, Grundtvig, ΕΠΕΠ και ECVET).

4.8

Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της μελέτης για την κατάρτιση νεαρών αθλητών και αθλητριών. Η ΕΟΚΕ συνιστά να εκπονηθεί μελέτη με θέμα την ευθύνη των αθλητικών σωματείων έναντι των νέων αθλητών υψηλού επιπέδου, ώστε να διασφαλιστεί, κατά τη λήξη της συμβατικής τους υποχρέωσης, η παροχή επαγγελματικής κατάρτισης και βοήθειας για την ένταξή τους στον ενεργό βίο.

4.9

Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι τα συστήματα κατάρτισης για ταλαντούχους νέους αθλητές και νέες αθλήτριες πρέπει να είναι ανοικτά σε όλους και να επιτρέπουν την ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων. Εντούτοις, το ζήτημα των παικτών που προέρχονται από το «φυτώριο» των διαφόρων ομάδων απαιτεί προσεκτική ανάλυση, δεδομένου ότι τα αθλητικά σωματεία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για τον εντοπισμό και την κατάρτιση νέων ταλέντων, στο οποία επενδύουν σημαντικά ποσά, επιτελώντας κατ'αυτόν τον τρόπο χρήσιμο κοινωνικό έργο. Τα αθλητικά σωματεία πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεχίσουν αυτές τους τις δραστηριότητες.

4.10

Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι η Λευκή Βίβλος αναφέρεται εκτενώς στις αθλητικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στην εθελοντική δραστηριότητα και στον αθλητισμό της βάσης, δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού αθλητισμού εμπίπτει σε αυτό το πλαίσιο.

4.11

Συγχρόνως, η ΕΟΚΕ θεωρεί σκόπιμο να επισημάνει ότι, λόγω της μεγάλης ποικιλομορφίας των παραδόσεων που παρατηρείται σε αυτόν τον τομέα, η κατάσταση των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων διαφέρει από χώρα σε χώρα από την άποψη της χρηματοδότησης, της οικονομικής δραστηριότητας και της στήριξης εκ μέρους της κεντρικής κυβέρνησης ή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η ΕΟΚΕ ελπίζει ότι η μελέτη που προβλέπεται να πραγματοποιηθεί σχετικά με αυτό το θέμα θα ασχοληθεί με τη διερεύνηση των εν λόγω διαφορών.

4.12

Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι αναγνωρίζεται η συμβολή που μπορούν να έχουν τα μέτρα και των προγράμματα της ΕΕ για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του δυναμικού του αθλητισμού ως μέσου προαγωγής της κοινωνικής ένταξης, με στόχο να ενθαρρυνθεί η στενή συνεργασία μεταξύ των κοινωνικά αποκλεισμένων και των μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων και του συνόλου της κοινωνίας.

4.13

Η Λευκή Βίβλος ασχολείται με το ζήτημα του αθλητισμού για τα άτομα με αναπηρία. Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι το έγγραφο αναφέρεται στην εξασφάλιση πρόσβασης στις αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και στην κατάρτιση του προσωπικού και των εθελοντών που παρέχουν βοήθεια στα άτομα με ειδικές ανάγκες.

4.14

Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι πραγματοποιείται αναφορά στην προώθηση της συμμετοχής των γυναικών στον αθλητισμό και στην ανάληψη πιο δραστήριου ρόλου εκ μέρους τους, καθώς και στην προαγωγή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η ενασχόληση των γυναικών με τον αθλητισμό μπορεί να ασκήσει θετική επίδραση στην άθληση των οικογενειών και των παιδιών, αποφέροντας έτσι πολύ σημαντικότερα κοινωνικά οφέλη.

4.15

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την ιδέα της συνεργασίας με τις υπάρχουσες εθνικές και διεθνείς οργανώσεις για την πρόληψη της βίας στους αθλητικούς χώρους και θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας να αποφευχθεί η αλληλεπικάλυψη των προσπαθειών με στόχο την αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων.

4.16

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ για την πρόληψη της βίας κατά τη διάρκεια αθλητικών εκδηλώσεων εμπίπτει επί του παρόντος στο πεδίο της συνεργασίας στον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων, στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας για την Αστυνομική Συνεργασία.

4.17

Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι στο έγγραφο αναγνωρίζεται ο οικονομικός αντίκτυπος του αθλητισμού και η δυνατότητά του να συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά εκφράζει την απογοήτευσή της επειδή δεν προβλέπεται η δυνατότητα να διατεθεί μελλοντικά η υφιστάμενη χρηματοδότηση της ΕΕ στον αθλητισμό και στην ψυχαγωγία, αλλά ούτε και σε κοινοτικές και πολυλειτουργικές εγκαταστάσεις βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων.

4.18

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο για τη λήψη των αποφάσεων να καθιερωθεί ένα σύστημα τυποποιημένων στατιστικών για τον αθλητισμό σε επίπεδο ΕΕ.

4.19

Η ΕΟΚΕ κρίνει επίσης σκόπιμο να επισημάνει ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των εθνικών αθλητικών δομών και των στατιστικών συστημάτων, καθώς και ότι πολλά από τα οικονομικά οφέλη του αθλητισμού απεικονίζονται σε δείκτες οι οποίοι δεν μπορούν να μετρηθούν εύκολα (π.χ. μείωση του χρόνου απουσίας λόγω ασθενείας και των δαπανών για την αγορά φαρμάκων, καθώς και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής).

4.20

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι έρευνες του Ευρωβαρομέτρου είναι χρήσιμες και επιπλέον επιδοκιμάζει, αφενός, την προγραμματισμένη μελέτη με θέμα τις σχέσεις του αθλητισμού και τη διαδικασία της Λισαβόνας και, αφετέρου, την ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με σημαντικές αθλητικές εκδηλώσεις.

4.21

Λαμβανομένης υπόψη της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών αθλητικών δομών που προαναφέρθηκαν, η ΕΟΚΕ επικροτεί την ιδέα να καταρτίσει η Επιτροπή μελέτη όσον αφορά τη χρηματοδότηση του αθλητισμού στα κράτη μέλη και τις σχετικές φοροαπαλλαγές ή τα παρεχόμενα φορολογικά κίνητρα.

4.22

Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η σχέση μεταξύ των ιδιαιτεροτήτων του αθλητισμού και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας αποτελεί ζήτημα καθοριστικής σημασίας το οποίο επιβάλλεται να διευκρινιστεί για τις αθλητικές διοργανώσεις.

4.23

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να εξακολουθήσουν να καταβάλλονται προσπάθειες για την εξεύρεση μιας πιο ενδεδειγμένης λύσης. Μακροπρόθεσμα, η εφαρμογή της νομολογίας δεν παρέχει επαρκή ασφάλεια δικαίου στους αθλητικούς παράγοντες.

4.24

Η ανάγκη ευθυγράμμισης των κανόνων και των συμφερόντων των αθλητικών οργανώσεων με την ευρωπαϊκή νομοθεσία συνδέεται και με διάφορα άλλα θέματα, όπως: η προγραμματισμένη εκτίμηση αντίκτυπου σχετικά με τους μάνατζερ των παικτών, ο προβλεπόμενος διάλογος για τα συστήματα αδειοδότησης των αθλητικών σωματείων και η από κοινού πώληση των δικαιωμάτων μετάδοσης αθλητικών διοργανώσεων. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τις προτάσεις αυτές.

4.25

Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την ανάγκη προστασίας των ανηλίκων αθλητών και επιδοκιμάζει τις δράσεις που καθορίζονται στη Λευκή Βίβλο και αφορούν τα εξής: την παρακολούθηση της εφαρμογής της οδηγίας για την προστασία των νέων κατά την εργασία, την ανάθεση μελέτης για την παιδική εργασία και την ενημέρωση των κρατών μελών σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία.

4.26

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει πλήρως το σύνολο των προσπαθειών που αποσκοπούν στην καταπολέμηση των διαφόρων μορφών εγκλήματος που σχετίζονται με τον αθλητισμό (διαφθορά, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος), καθώς και τη διαμόρφωση ευρωπαϊκών στρατηγικών επί του θέματος.

4.27

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ότι θα πρέπει να καθιερωθούν σταθερά συστήματα αδειοδότησης για τα επαγγελματικά αθλητικά σωματεία στην ΕΕ, τα οποία να διασφαλίζουν τη διαφάνεια των ενεργειών τους.

4.28

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι είναι πολύ σημαντικό να κατανέμονται τα έσοδα που προέρχονται από τα μέσα ενημέρωσης διαμέσου μηχανισμών αλληλεγγύης, υποστηρίζοντας κατ'αυτόν τον τρόπο τον ερασιτεχνικό αθλητισμό.

4.29

Όσον αφορά τις πολυάριθμες δράσεις που αναφέρονται στην παρούσα γνωμοδότηση, η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της προαγωγής του διαλόγου και των συμφωνιών τόσο μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των ΜΚΟ όσο και μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

4.30

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά τη δημιουργία ευρωπαϊκών επιτροπών κοινωνικού διαλόγου (4), προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι ο διάλογος αυτός θα ενισχύσει τη λειτουργία της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας στον τομέα του αθλητισμού. Στον κοινωνικό διάλογο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα πρέπει να συμμετέχουν όχι μόνον οι εργοδότες (σωματεία) και οι εργαζόμενοι (αθλητές, προπονητές, και προσωπικό υποστήριξης), αλλά και οι κατασκευαστές αθλητικών ειδών και οι διεθνείς οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς του αθλητισμού.

4.31

Τα συνταξιοδοτικά ταμεία των αθλητών, τα δικαιώματα διαφήμισης και χρήσης εικόνας, η υγεία στην εργασία, τα ζητήματα που σχετίζονται με την κατάρτιση των παικτών σε τοπικό επίπεδο, οι συμβάσεις απασχόλησης, καθώς επίσης η προώθηση της επαγγελματικής αποκατάστασης στο τέλος της αθλητικής σταδιοδρομίας αποτελούν δυνητικά θέματα για τον κοινωνικό διάλογο σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

Βρυξέλλες, 16 Ιανουαρίου 2007.

Ο Πρόεδρος

της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Δημήτρης ΔΗΜΗΤΡΙΆΔΗΣ


(1)  Pál Schmitt: Ο ρόλος του αθλητισμού στην εκπαίδευση και Ivo Belet: Το μέλλον του επαγγελματικού ποδοσφαίρου στην Ευρώπη.

(2)  José Luis Arnaut, Ανεξάρτητη Αθλητική Επιθεώρηση: εκτενής έκθεση η οποία εκπονήθηκε κατά τη διάρκεια της Βρετανικής Προεδρίας της ΕΕ σε συνεργασία με διάφορες χώρες και ασχολήθηκε με τις ιδιομορφίες του ευρωπαϊκού αθλητισμού, με τις πραγματικές δυνατότητες ανάληψης πολιτικών πρωτοβουλιών και με την εξεύρεση πρακτικών λύσεων.

(3)  Παράθεση από την εισαγωγή της Λευκής Βίβλου.

(4)  Βάσει των Άρθρων 138 και 139 της Συνθήκης για την ΕΕ


Top