52001AR0088

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών "Για μια ασφαλέστερη Κοινωνία της Πληροφορίας με τη βελτίωση της ασφάλειας των υποδομών πληροφόρησης και την καταπολέμηση του εγκλήματος πληροφορικής: eEurope 2002"

(2002/C 107/11)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών "Για μια ασφαλέστερη Κοινωνία της Πληροφορίας με τη βελτίωση της ασφάλειας των υποδομών πληροφόρησης και την καταπολέμηση του εγκλήματος πληροφορικής" COM(2000) 890 τελικό·

έχοντας υπόψη την απόφαση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 31 Ιανουαρίου 2001 να ζητήσει από την Επιτροπή των Περιφερειών να γνωμοδοτήσει για το θέμα αυτό σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

έχοντας υπόψη την απόφαση που έλαβε το Προεδρείο της Επιτροπής των Περιφερειών στις 13 Ιουνίου 2001 να καταρτισθεί γνωμοδότηση για αυτό το θέμα και να ανατεθεί στην επιτροπή 7 "Εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, πολιτισμός, νεολαία, αθλητισμός και δικαιώματα των πολιτών" η προετοιμασία των σχετικών εργασιών·

έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 88/2001 rev. 2) που υιοθέτησε η επιτροπή 7 την 1η Οκτωβρίου 2001 με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. Duppré·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών "Μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία στο ηλεκτρονικό εμπόριο" (CdR 350/97 fin)(1)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με το "Κοινό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές υπογραφές" (CdR 332/98 fin)(2)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών "Συνοχή και κοινωνία των πληροφοριών" (CdR 270/97 fin)(3)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών για την "Τοπική και περιφερειακή συνεργασία για την προστασία των παιδιών και των εφήβων από την κακοποίηση και την εγκατάλειψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση" (CdR 225/1999 fin)(4) και τις συστάσεις του σεμιναρίου της Επιτροπής των Περιφερειών της 4ης Δεκεμβρίου 1998 με θέμα "Τοπική και περιφερειακή συνεργασία για την προστασία των παιδιών από την κακοποίηση" (CdR 326/98 fin)·

υιοθέτησε ομόφωνα κατά την 41η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Νοεμβρίου 2001 (συνεδρίαση της 14ης Νομεβρίου) την ακόλουθη γνωμοδότηση.

Απόψεις και συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών σε σχέση με την ανακοίνωση της Επιτροπής

Η Επιτροπή των Περιφερειών

1. διαπιστώνει, συμφωνώντας με την ανακοίνωση της Επιτροπής, ότι η μετάβαση της Ευρώπης στην κοινωνία των πληροφοριών μπορεί να υπονομευτεί σε μεγάλο βαθμό από νέες μορφές εγκληματικότητας με τη χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας.

2. συμμερίζεται την άποψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής ότι η εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο συνιστά απειλή, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη θέσπιση μέτρων σε πολυεθνική κλίμακα, δεδομένου ότι δεν σταματά στα εθνικά σύνορα ή κατορθώνει να αποφεύγει την ποινική δίωξη μεταπηδώντας σε άλλες χώρες.

3. επικροτεί, συνεπώς, το γεγονός ότι με την ανακοίνωσή της η Επιτροπή καταρτίζει για πρώτη φορά ένα πρόγραμμα εργασίας, στο οποίο συνοψίζονται οι σημαντικότεροι προβληματικοί τομείς, περιγράφονται λεπτομερώς οι αναγκαίες δράσεις και χαράσσεται ένα πρόγραμμα δράσης.

4. λαμβάνει γνώση του γεγονότος ότι η Επιτροπή υποστασιοποιεί κατ' αυτόν τον τρόπο τα όσα συμφωνήθηκαν στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Φέιρα σχετικά με την ασφάλεια των δικτύων και την εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο (e-Europe), κάνοντας διάκριση μεταξύ νομοθετικών μέτρων και μη νομοθετικών μέτρων.

5. τονίζει ότι η έκταση των αντιμέτρων πρέπει να είναι ευρεία, δεδομένου ότι εμφανίζονται διαρκώς νέες μορφές και τεχνικές εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο, οι οποίες επιφέρουν ολοένα και μεγαλύτερες ζημίες, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η αποδοχή και η χρήση της κοινωνίας των πληροφοριών.

6. σε συμφωνία με την γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και με τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διαπιστώνει ότι κατά την καταπολέμηση της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο, πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των πτυχών ασφάλειας, αφενός, και της ελευθερίας έκφρασης και πληροφόρησης, αφετέρου.

7. τονίζει ότι οι περιφέρειες και οι κοινότητες πλήττονται διπλά από την εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο: ως θύματα εγκληματικών επιθέσεων και ως διοικητικές αρχές που συμμετέχουν στην καταπολέμηση αυτών.

8. διαπιστώνει σε σχέση με τα προαναφερθέντα ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συγκεντρώνουν και διαχειρίζονται κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους ιδιαίτερα ευαίσθητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα (π.χ. στους τομείς της κοινωνικής ασφάλισης και των υπηρεσιών υγείας), συμμετέχουν στην προστασία ιδίων και ξένων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (πολιτιστικός τομέας) και διαθέτουν κοινωφελή ιδρύματα τα οποία μπορούν να προσεγγίζουν καλύτερα τους πολίτες με τη βοήθεια δικτύων πληροφοριών.

9. διαπιστώνει συνεπώς, ότι ενδιαφέρονται όλως ιδιαιτέρως για την αποτελεσματική καταπολέμηση της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο.

10. επισημαίνει ότι οι δήμοι και οι κοινότητες είναι αρμόδιες για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και επί του παρόντος δημιουργούν με σημαντικά οικονομικά μέσα τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης στα τεχνικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας των πληροφοριών (σχολεία στο δίκτυο) και συνεπώς, προτείνει τη λήψη μέτρων (λογισμικά, διασυνοριακή ανταλλαγή εμπειριών, δικτυακές αίθουσες συζητήσεων-chat-rooms) με στόχο την ενημέρωση των μαθητών όσον αφορά τις πτυχές της ασφάλειας της κοινωνίας των πληροφοριών και τις επιπτώσεις της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο.

11. διαπιστώνει, περαιτέρω, ότι η κοινωνία των πληροφοριών επιτρέπει την ύπαρξη νέων μορφών κοινωνίας πολιτών και άμεσης δημοκρατίας, ότι τα εν λόγω δίκτυα πολιτών με τα συχνά υψηλά "ποσοστά σύνδεσης" είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στον κίνδυνο να αποτελέσουν αντικείμενο εγκληματικών επιθέσεων από τρίτους με ρατσιστικούς και εξτρεμιστικούς σκοπούς και, κατά συνέπεια, υφίσταται ο κίνδυνος να πληγεί η αξιοπιστία αυτών των υπηρεσιών (και μελλοντικά με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας).

12. επισημαίνει, περαιτέρω, ότι ορισμένες περιφέρειες και κοινότητες είναι αρμόδιες για τις διωκτικές αρχές καθώς και ότι, ακόμη και αν αυτό δεν συμβαίνει, ο εντοπισμός των δραστών και όπως στην περίπτωση της παιδικής πορνογραφίας - των χρηστών εγκληματικού περιεχομένου απαιτεί συχνά την ανάληψη επιτόπιων δράσεων και την κατάλληλη προετοιμασία των διωκτικών αρχών για να διασφαλιστεί η εκπλήρωση της αποστολής τους και συνεπώς πρέπει, εάν συντρέχει λόγος, να ακολουθήσουν την κατάλληλη κατάρτιση.

13. υπενθυμίζει στο σημείο αυτό τη γνωμοδότηση που εκπόνησε σχετικά με την καταπολέμηση της παιδικής πορνογραφίας(5).

14. προτείνει να προβλεφθούν ενημερωτικές εκστρατείες (λογισμικά, δικτυακές αίθουσες συζητήσεων-chat-rooms) με στόχο την αύξηση της επίγνωσης του αδικήματος ή την ενημέρωση των χρηστών σχετικά με το πως μπορούν να προστατέψουν τον εαυτό τους από εγκληματικές επιθέσεις.

15. επισημαίνει ότι η αυξανόμενη δικτύωση ενισχύει την εδαφική συνοχή στην επικράτεια της Κοινότητας και τις αμοιβαίες σχέσεις και τα δίκτυα που υφίστανται σε διαπεριφερειακή και διακοινοτική κλίμακα καθώς και ότι πρέπει να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να εμποδιστεί αυτή η ιδιαίτερα σημαντική για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση λειτουργία από την εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο.

16. εκφράζει κατ' αυτόν τον τρόπο τη συμφωνία της με τις απόψεις και τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση.

17. καταβάλλει, συνεπώς, προσπάθειες ούτως ώστε να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες που ισχύουν σε περιφερειακή και τοπική κλίμακα κατά την εφαρμογή του προγράμματος δράσης και να συμμετάσχουν στην υλοποίηση αυτού οι εκπρόσωποι των τοπικών και περιφερειακών αρχών.

18. επικροτεί την πρόταση για τη σύσταση ευρωπαϊκού φόρουμ για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο.

19. ζητεί να συμμετάσχουν και εκπρόσωποι των τοπικών και περιφερειακών αρχών.

20. ανακοινώνει, τέλος, ότι η Επιτροπή των Περιφερειών επιθυμεί να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις δράσεις για την υλοποίηση των επί μέρους προτάσεων που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση.

Βρυξέλλες, 14 Νοεμβρίου 2001.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Jos Chabert

(1) ΕΕ C 180 της 11.6.1998, σ. 19.

(2) ΕΕ C 93 της 6.4.1999, σ. 33.

(3) ΕΕ C 64 της 27.2.1998, σ. 20.

(4) ΕΕ C 57 της 29.2.2000, σ. 46.

(5) CdR 225/1999 fin - EE C 57 της 29.2.2000, σ. 46.