Αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας

Η δήλωση αυτή έχει στόχο να καθορίσει μια σαφή και συνεκτική στρατηγική σχετικά με την πολιτική συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την ανάπτυξη ώστε να μεγιστοποιηθεί η προστιθέμενη αξία της Κοινότητας στον τομέα αυτόν, να βελτιωθεί η ποιότητα και ο αντίκτυπος των παρεμβάσεών της και να υπάρξει ανταπόκριση στις νέες παγκόσμιες προκλήσεις.

ΠΡΑΞΗ

Δήλωση του Συμβουλίου και της Επιτροπής, της 20ής Νοεμβρίου 2000, σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2000, προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί του ιδίου θέματος.

ΣΥΝΟΨΗ

Πλαίσιο

Το θέμα της ανάπτυξης εξακολουθεί να έχει σήμερα κατεξοχήν αποφασιστικό χαρακτήρα. Στην Αφρική νοτίως της Σαχάρας ή στη νότιο Ασία, περισσότερο από το 40% του πληθυσμού εξακολουθεί να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Το ήμισυ της κρατικής βοήθειας που χορηγείται στις αναπτυσσόμενες χώρες προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία αποτελεί σημαντικό εμπορικό εταίρο για πολλές από αυτές. Λόγω του πολλαπλασιασμού των εξωτερικών της εταίρων, της δημιουργίας νέων μέσων και της αύξησης των χρηματοδοτικών της μέσων, ενισχύθηκε η ανάγκη καθορισμού σαφέστερης και συνεκτικότερης στρατηγικής, που να εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλονται για έναν διεθνή συντονισμό.

Η δήλωση αποτελεί συνέχεια της ανακοίνωσης της Επιτροπής του Απριλίου 2000, που αποτελεί σημείο εκκίνησης μιας διαδικασίας ανανέωσης. Η παρούσα δήλωση χαράσσει την τελική στρατηγική που υιοθέτησαν από κοινού το Συμβούλιο και η Επιτροπή.

Εντάσσεται επίσης στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβλήθηκαν για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της εξωτερικής δράσης της ΄Ενωσης.

Αρχές και στόχοι

Βασική αρχή

Το Συμβούλιο και η Επιτροπή επιβεβαιώνουν την αλληλεγγύη της Κοινότητας έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών, στο πλαίσιο μιας εταιρικής σχέσης που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις δημοκρατικές αρχές, το κράτος δικαίου και τη χρηστή διαχείριση των δημόσιων θεμάτων.

Κύριος στόχος

Κύριος στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της Κοινότητας είναι ο περιορισμός της φτώχειας και η εξάλειψή της, στο μέλλον.

Η φτώχεια, η οποία εμπεριέχει την έννοια της μεγάλης ευαισθησίας, οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Η Κοινότητα είναι λοιπόν αποφασισμένη να υποστηρίξει στρατηγικές για τον περιορισμό της φτώχειας, που να καλύπτουν όλες αυτές τις διαστάσεις και να στηρίζονται σε ανάλυση των περιορισμών και των ευκαιριών για κάθε αναπτυσσόμενη χώρα. Οι στρατηγικές αυτές πρέπει να συμβάλουν στην ενίσχυση της δημοκρατίας, τη σταθεροποίηση της ειρήνης και την πρόληψη των συγκρούσεων, σε μια προοδευτική ένταξη στην παγκόσμια οικονομία, σε έναν καλύτερο συνυπολογισμό των κοινωνικών και περιβαλλοντικών πτυχών, σε μια προοπτική αειφόρου ανάπτυξης, στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και στην ενίσχυση των ικανοτήτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων.

Οι πόροι που χορηγούνται ως βοήθεια για την ανάπτυξη κατανέμονται λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπό τους για τον περιορισμό της φτώχειας. Δίνεται κατά προτεραιότητα προσοχή στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.

Υπεροχή του ρόλου των αναπτυσσομένων χωρών

Η οικειοποίηση, από τις χώρες εταίρους, των στρατηγικών τους, αποτελεί το κλειδί για την επιτυχία των αναπτυξιακών πολιτικών. Με την προοπτική αυτή, πρέπει να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή όλων των τμημάτων της κοινωνίας και να αποδοθεί σημαντικός ρόλος στον πολιτικό διάλογο με τις χώρες εταίρους.

Επανασυγκέντρωση των δραστηριοτήτων της Κοινότητας

Οι δραστηριότητες της Κοινότητας επανασυγκεντρώνονται σε έξι τομείς-κλειδιά, δηλαδή:

• στο σύνδεσμο μεταξύ εμπορίου και ανάπτυξηςΣτις εμπορικές πολιτικές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι στόχοι και οι στρατηγικές ανάπτυξης της χώρας, καθώς και η οικονομική της κατάσταση (αστάθεια της οικονομίας κ.λπ.). Είναι επίσης σκόπιμο να βελτιωθεί η προτιμησιακή πρόσβαση στις αγορές·
• στην περιφερειακή ολοκλήρωση και συνεργασίαΑυτό μπορεί να διευκολύνει την ολοκλήρωση στην παγκόσμια οικονομία, την επίλυση των συγκρούσεων και των διασυνοριακών προβλημάτων, όπως των περιβαλλοντικών·
• στη στήριξη στις μακροοικονομικές πολιτικές και την προώθηση της ισότιμης πρόσβασης στις κοινωνικές υπηρεσίεςΜεταξύ άλλων, πρόκειται για πρωτοβουλίες σχετικά με τη μείωση των χρεών και την τομεακή στήριξη σε θέματα όπως, ιδίως, η υγεία και η παιδεία·
• στην ενίσχυση των θεσμικών ικανοτήτωνΗ δράση της ΕΚ είναι περισσότερο ουδέτερη από αυτήν των κρατών μελών. Συνεπώς, μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την προώθηση της χρηστής διαχείρισης, την καταπολέμηση της διαφθοράς και το σεβασμό του κράτους δικαίου.

Οριζόντιες πτυχές

Τα οριζόντια θέματα πρέπει να συμπεριληφθούν σε όλες τις πτυχές της συνεργασίας για την ανάπτυξη. Πρόκειται για την προώθηση τεσσάρων κύριων θεμάτων:

• των δικαιωμάτων του ανθρώπου·
• της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών·
• των δικαιωμάτων των παιδιών·
• της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η πρόληψη των συγκρούσεων και η διαχείριση των κρίσεων πρέπει επίσης να τυγχάνουν συστηματικής προσοχής.

Ενίσχυση της συνεργασίας, του συντονισμού και της συμπληρωματικότητας

Πρέπει να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ των διαφόρων φορέων, ιδίως μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών, ώστε να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος της αναπτυξιακής βοήθειας της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.

Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη της συντονίζουν τις πολιτικές και τα προγράμματά τους για να μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπό τους. Επιδιώκεται βελτιωμένη συμπληρωματικότητα και συντονισμός (es de en fr), με την έννοια του καταμερισμού της εργασίας στο πλαίσιο της Ένωσης καθώς και με τους λοιπούς χορηγούς, ειδικότερα στο πλαίσιο των στρατηγικών ανά χώρα. Για την επίτευξη συνοχής, οι στόχοι της αναπτυξιακής πολιτικής της Κοινότητας λαμβάνονται καλύτερα υπόψη για την εφαρμογή των άλλων κοινών πολιτικών.

Η Επιτροπή έχει ήδη προβεί στη μεταρρύθμιση της διαχείρισης της εξωτερικής βοήθειας, εισάγοντας ένα νέο σύστημα προγραμματισμού και προωθώντας την αποσυγκέντρωση και την αποκέντρωση της διαχείρισης της βοήθειας. Είναι επίσης αναγκαία η απλούστευση του δημοσιονομικού κανονισμού και μια καλύτερη στελέχωση, όπως έχει ζητήσει η Επιτροπή.

΄Ηδη, στο πλαίσιο της νέας εταιρικής σχέσης με τις χώρες ΑΚΕ, αναγνωρίζεται η συμβολή πολλαπλών φορέων της κοινωνίας των πολιτών στην πολιτική της Κοινότητας. Ενθαρρύνεται, επίσης, στο πλαίσιο των σχέσεων της Ένωσης με τις άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, η εφαρμογή προσέγγισης που ευνοεί την αυξημένη συμμετοχή των μη κυβερνητικών οργανώσεων, των οικονομικών και κοινωνικών φορέων και του ιδιωτικού τομέα. Η Κοινότητα επιδιώκει να ενισχύσει την εταιρική σχέση με την κοινωνία των πολιτών, στην Ευρώπη καθώς και στις αναπτυσσόμενες χώρες, και να στηρίξει την ανάπτυξη των ικανοτήτων των μη κρατικών φορέων στις χώρες εταίρους, με στόχο να διευκολύνει τη συμμετοχή τους στο διάλογο σχετικά με τις στρατηγικές και στην εφαρμογή των προγραμμάτων συνεργασίας.

Εφαρμογή και παρακολούθηση

Πρέπει να εφαρμοστεί σύντομα η νέα στρατηγική. Επομένως, η Επιτροπή πρέπει να ετοιμάσει ένα πρόγραμμα δράσης προς το σκοπό αυτό και να υποβάλει ετήσια έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη» [Επίσημη Εφημερίδα C 46/01 της 24.02.2006].

Η «ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη» αποτελεί τη νέα διακήρυξη της αναπτυξιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για πρώτη φορά σε πενήντα χρόνια συνεργασίας, προσδιορίζεται το πλαίσιο κοινών αξιών μέσα στο οποίο η Ένωση και τα κράτη μέλη θα εφαρμόσουν τις αναπτυξιακές πολιτικές τους με πνεύμα συμπληρωματικότητας.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 20.09.2007