Οργανισμός της ΕΕ για τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου — Ευρωπόλ

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Απόφαση 2009/371/ΔΕΥ του Συμβουλίου για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Ευρωπόλ)

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

Θεσπίζει την Ευρωπόλ ως τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που είναι υπεύθυνος για τη συνεργασία στην επιβολή του νόμου μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Η έδρα της Ευρωπόλ είναι στη Χάγη, στις Κάτω Χώρες.
• Είναι αρμόδια σε περιπτώσεις όπου οι χώρες της ΕΕ χρειάζονται στήριξη για την αντιμετώπιση σοβαρών διασυνοριακών εγκλημάτων, τρομοκρατίας και άλλων μορφών εγκλήματος που θίγουν τα συμφέροντα της ΕΕ.
• Τα κύρια καθήκοντα της Ευρωπόλ είναι τα εξής:
  • η συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία, ανάλυση και ανταλλαγή πληροφοριών·
  • η άμεση κοινοποίηση στις χώρες της ΕΕ ενδεχόμενων διασυνδέσεων μεταξύ αξιόποινων πράξεων που τις αφορούν·
  • η συνδρομή σε έρευνες που διεξάγουν χώρες της ΕΕ και η παροχή πληροφοριών και αναλυτικής υποστήριξης·
  • ο συντονισμός, η οργάνωση και η διεξαγωγή ερευνών και επιχειρήσεων για την υποστήριξη ή την ενίσχυση των δράσεων των αρχών επιβολής του νόμου των χωρών της ΕΕ·
  • η υποβολή αιτήματος στις χώρες της ΕΕ για την έναρξη, διεξαγωγή ή τον συντονισμό ερευνών σε συγκεκριμένες υποθέσεις και η πρόταση σύστασης κοινών ομάδων έρευνας·
  • η στήριξη των χωρών της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση μορφών εγκλήματος που διευκολύνονται, προωθούνται ή διαπράττονται με τη χρήση του διαδικτύου·
  • η εκπόνηση αξιολογήσεων απειλών και άλλων εκθέσεων.
• Ενεργεί επίσης ως κεντρική υπηρεσία για την καταπολέμηση της παραχάραξης και κιβδηλείας του ευρώ σύμφωνα με την απόφαση 2005/511/ΔΕΥ του Συμβουλίου.
• Σε ζητήματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Ευρωπόλ, το προσωπικό της μπορεί να συμμετέχει σε κοινές ομάδες έρευνας. Ωστόσο, μπορεί να ενεργεί έχοντας μόνο υποστηρικτικό ρόλο και δεν μπορεί να συμμετέχει στη λήψη μέτρων καταναγκασμού.
• Η διασύνδεση μεταξύ της Ευρωπόλ και της αρμόδιας αρχής μιας χώρας της ΕΕ γίνεται μέσω εθνικής μονάδας που έχει οριστεί. Ωστόσο, με την επιφύλαξη των όρων που καθορίζονται από τη σχετική χώρα της ΕΕ, οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιτρέψουν την άμεση επαφή με τις εθνικές τους αρχές.
• Η Ευρωπόλ μπορεί να επεξεργάζεται πληροφορίες και στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, με σκοπό την εκτέλεση των καθηκόντων της. Για τον σκοπό αυτό, έχει συγκροτηθεί ένα Σύστημα Πληροφοριών Ευρωπόλ καθώς και αρχεία δεδομένων εργασίας προς ανάλυση. Οι εθνικές υπηρεσίες, οι αξιωματικοί-σύνδεσμοι και το προσωπικό της Ευρωπόλ μπορούν να εισάγουν και να ανακτούν δεδομένα απευθείας από το σύστημα. Οι αρμόδιες αρχές των χωρών της ΕΕ που έχουν οριστεί μπορούν απλώς να κάνουν αναζήτηση στο σύστημα προκειμένου να διαπιστώσουν ότι τα δεδομένα που ζητούν είναι διαθέσιμα.
• Η Ευρωπόλ μπορεί να συνεργάζεται με άλλους οργανισμούς της ΕΕ κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της, ιδίως με την Eurojust και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).
• Η Ευρωπόλ μπορεί επίσης να συνεργάζεται με χώρες και οργανώσεις που δεν ανήκουν στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (Interpol).

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

• Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2010.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η Ευρωπόλ ιδρύθηκε αρχικά βάσει της σύμβασης Ευρωπόλ του 1995, η οποία αντικαταστάθηκε από την απόφαση 2009/371/ΔΕΥ του Συμβουλίου. Η απόφαση αυτή θα καταργηθεί με τη σειρά της και θα αντικατασταθεί από τον κανονισμό Ευρωπόλ [κανονισμός (EΕ) 2016/794] από την 1η Μαΐου 2017. Ο κανονισμός Ευρωπόλ ευθυγραμμίζει την Ευρωπόλ με τις απαιτήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας και αυξάνει την υποχρέωση λογοδοσίας της καθώς, μεταξύ άλλων, προβλέπει τον από κοινού έλεγχο των δραστηριοτήτων της Ευρωπόλ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια.
• Θα καταστήσει επίσης την Ευρωπόλ έναν πραγματικό κόμβο πληροφοριών ποινικού μητρώου για τις αρχές επιβολής του νόμου στην ΕΕ, εξασφαλίζοντας παράλληλα ακόμα ισχυρότερες εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων. Οι νέοι κανόνες για την επεξεργασία των δεδομένων θα επιτρέψουν στην Ευρωπόλ να εντοπίζει γρήγορα τις τάσεις και τα πρότυπα σε όλους τους τομείς ποινικής δικαιοσύνης και να καταρτίζει πιο περιεκτικές και σχετικές εκθέσεις πληροφοριών για την υποστήριξη των αρχών επιβολής του νόμου των χωρών της ΕΕ.
• Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:
  • «Αστυνομική συνεργασία» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·
  • Στον δικτυακό τόπο της Ευρωπόλ.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Απόφαση 2009/371/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 6ης Απριλίου 2009 για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Ευρωπόλ) (ΕΕ L 121 της 15.5.2009, σ. 37-66)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (EΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53-114)

τελευταία ενημέρωση 14.11.2016