Ποιότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Η Ευρώπη κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα της εκπαίδευσης. Προκειμένου να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία της Ευρώπης, οι ευρωπαίοι υπουργοί Παιδείας προτείνουν να προβλεφθούν μηχανισμοί αξιολόγησης ποιότητας και διασφάλισης ποιότητας στο πλαίσιο των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΠΡΆΞΗ

Σύσταση 98/561/ΕΚ του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

ΣΎΝΟΨΗ

Το 1998 οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) συμφώνησαν να εκπονήσουν διαφανή συστήματα αξιολόγησης της ποιότητας και διασφάλισης της ποιότητας στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα εν λόγω συστήματα, για να διαφυλάσσουν και να βελτιώνουν την ποιότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις συνθήκες σε εθνικό επίπεδο, την ευρωπαϊκή διάσταση και τις διεθνείς απαιτήσεις, οφείλουν να διαθέτουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• αυτονομία και ανεξαρτησία ως προς οργανισμούς υπεύθυνους για την αξιολόγηση ποιότητας και τη διασφάλιση ποιότητας·
• διαδικασίες αξιολόγησης σχετικές με τον τρόπο που τα ιδρύματα βλέπουν τον εαυτό τους·
• εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση·
• συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων (εκπαιδευτικοί, υπάλληλοι διοίκησης, σπουδαστές, απόφοιτοι, κοινωνικοί εταίροι, επαγγελματικές ενώσεις, ξένοι εμπειρογνώμονες)·
• δημοσίευση αξιολογήσεων.

Το 2006 μια κοινή σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου έκανε έκκληση για την πρόβλεψη εσωτερικών συστημάτων διασφάλισης ποιότητας που να συνάδουν με πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές που εγκρίθηκαν στο Μπέργκεν στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνιας, καθώς επίσης για τη δημιουργία ευρωπαϊκού μητρώου οργανισμών διασφάλισης της ποιότητας (EQAR).Η σύσταση καλούσε τα κράτη μέλη να εξουσιοδοτήσουν τα ιδρύματά τους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να επιλέξουν τον οργανισμό διασφάλισης ποιότητας ή διαπίστευσης από τον κατάλογο EQAR ο οποίος ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες και στα χαρακτηριστικά τους, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό είναι συμβατό με την εθνική τους νομοθεσία ή επιτρέπεται από τις εθνικές τους αρχές.

Εκθέσεις σε τριετή βάση

Εκπονούνται εκθέσεις για την παρακολούθηση της προόδου της διασφάλισης ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μολονότι η πρόοδος που σημειώθηκε ήταν καλή, εντοπίστηκαν ορισμένες ελλείψεις. Στην έκθεση του 2014 αναφέρονται κενά στον τρόπο με τον οποίον η διασφάλιση ποιότητας υποστηρίζει μεταρρυθμίσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπως τη διεύρυνση της πρόσβασης, τη βελτίωση της απασχολησιμότητας και της διεθνοποίησης ή την αναβάθμιση των διδακτορικών σπουδών και των στρατηγικών ανθρωπίνων πόρων. Για την κάλυψη αυτών των κενών η διασφάλιση ποιότητας πρέπει να μετατραπεί σε στήριξη για τη δημιουργία μιας νοοτροπίας εσωτερικής ποιότητας στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μάλλον, παρά μια διεκπεραιωτική διαδικασία.

Υπάρχει ανάγκη για τομεακή προσέγγιση όσον αφορά τη διασφάλιση ποιότητας και για διερεύνηση του εάν είναι δυνατό να προσδιοριστούν ορισμένες βασικές αρχές και κατευθυντήριες γραμμές που να ισχύουν διατομεακά και που να εφαρμόζονται σε όλα τα τυπικά προσόντα.

Προγραμματισμένες δράσεις

Οι δράσεις για τη βελτίωση της ευρωπαϊκής συνεργασίας σε θέματα διασφάλισης της ποιότητας της διά βίου μάθησης περιλαμβάνουν:

• διαβούλευση για την ανάγκη και τη σκοπιμότητα βελτίωσης της συνάφειας μεταξύ διασφάλισης ποιότητας σε διάφορους εκπαιδευτικούς υπό-τομείς·
• μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών (ESG) προωθώντας αναβαθμισμένα πρότυπα ποιότητας μάλλον, παρά διαδικαστικές προσεγγίσεις, καθώς επίσης διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής τους·
• συνέργειες μεταξύ υφιστάμενων εργαλείων: συνέχιση της προώθησης εργαλείων διαφάνειας που υποστηρίζουν διασφάλιση ποιότητας, όπως τα ΕΠΕΠ, ECTS, EQAVET, και Europass·
• συνεργασία με τα κράτη μέλη ώστε να ενθαρρυνθούν περισσότεροι οργανισμοί διασφάλισης ποιότητας να υποβάλλουν υποψηφιότητα για εγγραφή στο EQAR, και να επιτρέπεται σε αλλοδαπούς οργανισμούς που έχουν εγγραφεί στο EQAR να λειτουργούν στο δικό τους σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·
• προώθηση της συνεργασίας σε θέματα διασφάλισης ποιότητας σε διεθνές επίπεδο, μέσω του διαλόγου μεταξύ εταίρων για τις πολιτικές και ως βάση εταιρικών σχέσεων με ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλον τον κόσμο (μέσω του ERASMUS+).

ΣΥΝΑΦΕΊΣ ΠΡΆΞΕΙΣ

Σύσταση 2006/143/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για περαιτέρω ευρωπαϊκή συνεργασία με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (Επίσημη Εφημερίδα L 64 της 4.3.2006).

Έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση [COM(2009) 487 τελικό της 21.9.2009].

Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση [COM(2014) 29 final της 28.1.2014- δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2014 για τη διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση και κατάρτιση (Επίσημη Εφημερίδα C 183 της 14.6.2014).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 06.07.2014