(1)

Προϊόν λίπανσης το οποίο πληροί τις απαιτήσεις που ορίζονται στα παραρτήματα I και II του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 για τη σχετική κατηγορία λειτουργίας προϊόντος (στο εξής: ΚΛΠ) και κατηγορία συστατικών υλικών (στο εξής: ΚΣΥ), αντίστοιχα, και το οποίο επισημαίνεται σύμφωνα με το παράρτημα III του εν λόγω κανονισμού και έχει υποβληθεί επιτυχώς στη διαδικασία αξιολόγησης της συμμόρφωσης που ορίζεται στο παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 μπορεί να φέρει σήμανση CE και να κυκλοφορεί ελεύθερα στην εσωτερική αγορά ως προϊόν λίπανσης της ΕΕ.

(2)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να τροποποιεί τα παραρτήματα I (εν μέρει), II, III και IV του εν λόγω κανονισμού.

(3)

Κατά την προετοιμασία της μετάβασης στους νέους κανόνες εναρμόνισης, τόσο τα κράτη μέλη όσο και τα ενδιαφερόμενα μέρη ενημέρωσαν την Επιτροπή σχετικά με την ανάγκη προσαρμογής ορισμένων τεχνικών διατάξεων των παραρτημάτων του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Ορισμένες από τις εν λόγω τροποποιήσεις είναι αναγκαίες προκειμένου να βελτιωθεί η συνοχή με άλλες νομοθετικές πράξεις της Ένωσης, οι οποίες θα διευκολύνουν την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά και την ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων λίπανσης τα οποία θα είναι ασφαλή και θα διασφαλίζουν την αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών. Ορισμένες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες προκειμένου να εξασφαλιστεί το υψηλό επίπεδο προστασίας που επιδιώκει να επιτύχει ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 και, με τον τρόπο αυτό, να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ που έχουν πρόσβαση στην εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού δεν παρουσιάζουν κίνδυνο για την υγεία, την ασφάλεια ή το περιβάλλον. Άλλες τροποποιήσεις είναι αναγκαίες προκειμένου να αποφευχθούν καταστάσεις στις οποίες σημαντικές κατηγορίες προϊόντων λίπανσης θα εξαιρούνταν ακουσίως από τους κανόνες εναρμόνισης. Οι τροποποιήσεις αυτές θα εξασφαλίσουν την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά για προϊόντα λίπανσης τα οποία διασφαλίζουν την αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών, είναι ασφαλή και ήδη διακινούνται ευρέως στην αγορά.

(4)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θεσπίζει κανόνες για τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ που περιέχουν ουσία για την οποία έχουν θεσπιστεί ανώτατες οριακές τιμές καταλοίπων για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 315/93 του Συμβουλίου (2), τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 470/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) ή την οδηγία 2002/32/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Ο παρασκευαστής υποχρεούται να παρέχει οδηγίες χρήσης, ώστε να διασφαλίζεται ότι η προβλεπόμενη χρήση του προϊόντος λίπανσης της ΕΕ δεν οδηγεί στην υπέρβαση των ανώτατων οριακών τιμών σε τρόφιμα και ζωοτροφές. Επιπλέον, ο παρασκευαστής πρέπει να περιλαμβάνει στην τεχνική τεκμηρίωση τα αποτελέσματα των υπολογισμών που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση με την απαίτηση αυτή. Κατά τις συζητήσεις σχετικά με τον τρόπο εκπλήρωσης της εν λόγω υποχρέωσης, κατέστη σαφές ότι είναι αδύνατον για τους παρασκευαστές να συμμορφωθούν με αυτήν, εμποδίζοντας έτσι προϊόντα τα οποία διασφαλίζουν την αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών, είναι ασφαλή και ήδη διακινούνται ευρέως στην αγορά να περάσουν επιτυχώς την αξιολόγηση της συμμόρφωσης και να αποκτήσουν πρόσβαση στην εσωτερική αγορά βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω υποχρεώσεις θα πρέπει να αντικατασταθούν από υποχρεώσεις που είναι περισσότερο αναλογικές και εφαρμόσιμες όσον αφορά δύο πτυχές.

(5)

Πρώτον, η υπέρβαση των εν λόγω ανώτατων ορίων ή επιπέδων στις καλλιέργειες μπορεί να αποφευχθεί με την παροχή, στον τελικό χρήστη, ορθών πληροφοριών στην ετικέτα. Κατά συνέπεια, ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να επιβάλλει στον παρασκευαστή την υποχρέωση να ενημερώνει τον τελικό χρήστη όταν το προϊόν λίπανσης της ΕΕ περιέχει συστατικό υλικό το οποίο, εάν τεθεί σε κυκλοφορία ως τρόφιμο ή ζωοτροφή, υπερβαίνει τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 470/2009 ή (ΕΚ) αριθ. 396/2005, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 315/93 ή την οδηγία 2002/32/ΕΚ. Επιπλέον, για να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας, της υγείας των ζώων και του περιβάλλοντος όσον αφορά τις πρόσθετες ύλες ζωοτροφών, θα πρέπει να προστεθεί ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6). Με τον τρόπο αυτόν, ο τελικός χρήστης θα είναι σε θέση να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσει ότι η καλλιέργεια συμμορφώνεται με τους κανόνες για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές.

(6)

Δεύτερον, απαιτούνται πρόσθετα μέτρα όσον αφορά ορισμένες φαρμακολογικά δραστικές ουσίες που καλύπτονται ήδη από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 470/2009. Η προσέγγιση θα πρέπει να είναι διαφορετική ανάλογα με το αν πρόκειται για επιτρεπόμενη ουσία που περιλαμβάνεται στον πίνακα 1 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 37/2010 της Επιτροπής (7), και για την οποία μπορεί να έχει καθοριστεί ανώτατο όριο καταλοίπων, ή εάν πρόκειται για μη επιτρεπόμενη ουσία με σημείο αναφοράς για τη λήψη μέτρων που καθορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1871 της Επιτροπής (8). Κατάλοιπα επιτρεπόμενης ουσίας επιτρέπεται να περιέχονται σε προϊόν λίπανσης της ΕΕ μόνον εάν η εν λόγω ουσία περιλαμβάνεται στον πίνακα 1 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 37/2010. Ωστόσο, μη επιτρεπόμενη φαρμακολογικά δραστική ουσία, η οποία είναι πιο επικίνδυνη για την υγεία του καταναλωτή όταν υπάρχει σε τρόφιμα, δεν θα πρέπει να περιέχεται σε επίπεδα ανώτερα από το σημείο αναφοράς για τη λήψη μέτρων ούτε σε ένα προϊόν λίπανσης της ΕΕ.

(7)

Ένα προϊόν λίπανσης της ΕΕ μπορεί επίσης να περιέχει δραστικές ουσίες κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9). Δεδομένου ότι ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 δεν καλύπτει τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, θα πρέπει να καταστεί σαφές στο κείμενο του εν λόγω κανονισμού ότι ένα προϊόν λίπανσης της ΕΕ που περιέχει δραστική ουσία δεν πρέπει να επιτελεί λειτουργία φυτοπροστασίας κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009. Η διευκρίνιση αυτή είναι αναγκαία για να εξασφαλιστεί συνοχή με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, γεγονός που θα διευκολύνει την εφαρμογή των κανόνων εναρμόνισης τόσο από τους οικονομικούς φορείς όσο και από τις εθνικές αρχές, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009.

(8)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 περιέχει εξαντλητικό κατάλογο τυπολογιών για τα απλά ανόργανα μικροθρεπτικά λιπάσματα, καθώς και τις αντίστοιχες περιγραφές και την ελάχιστη περιεκτικότητα σε μικροθρεπτικά στοιχεία. Όσον αφορά τα λιπάσματα αλάτων μικροθρεπτικών στοιχείων, το 10 % κατά μάζα του λιπάσματος αποτελείται από υδατοδιαλυτό μικροθρεπτικό στοιχείο. Ωστόσο, υπάρχουν λιπάσματα με βάση ανθρακικά ή φωσφορικά άλατα που περιέχουν μικροθρεπτικά στοιχεία που δεν είναι υδατοδιαλυτά. Αυτό δεν επηρεάζει την απόδοσή τους ως λιπασμάτων ή την πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων στην καλλιέργεια. Ως εκ τούτου, στα εν λόγω λιπάσματα αλάτων μικροθρεπτικών στοιχείων θα πρέπει να επιτρέπεται η πρόσβαση στην εσωτερική αγορά, με κατάργηση της απαίτησης περί υδατοδιαλυτής κατάστασης. Όσον αφορά τα χηλικά σύμπλοκα UVCB (10), αναφέρονται μόνο τα χηλικά σύμπλοκα σιδήρου. Ωστόσο, και άλλα μικροθρεπτικά στοιχεία μπορεί να είναι χηλικά σύμπλοκα UVCB και να απελευθερώνονται με βραδύ ρυθμό στα φυτά. Τα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης είναι χρήσιμα για την πρόληψη της ρύπανσης του εδάφους από θρεπτικές ουσίες, καθώς αποδεσμεύουν με αργό ρυθμό τα μικροθρεπτικά στοιχεία και, ως εκ τούτου, αυξάνουν τις πιθανότητες απορρόφησής τους από τα φυτά. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να συμπεριληφθούν τα εν λόγω εξειδικευμένα προϊόντα στο πεδίο εφαρμογής των κανόνων εναρμόνισης και να προωθηθεί η ελεύθερη κυκλοφορία τους στην εσωτερική αγορά.

(9)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 καθορίζει οριακές τιμές για τους επιμολυντές, συμπεριλαμβανομένου του νικελίου, σε υπόστρωμα καλλιέργειας, το οποίο είναι προϊόν λίπανσης της ΕΕ άλλο από το έδαφος in situ, που έχει ως λειτουργία να καλλιεργούνται σε αυτό φυτά ή μανιτάρια. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θεσπίζει κανόνες εναρμόνισης για αυτό το είδος προϊόντος λίπανσης της ΕΕ. Στην αγορά διατίθενται ήδη πολυάριθμα υποστρώματα καλλιέργειας, βάσει εθνικών κανόνων και με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, τα οποία θα μπορούσαν να είναι υποψήφια για να καταστούν προϊόντα λίπανσης της ΕΕ. Ωστόσο, η οριακή τιμή για το νικέλιο που καθορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 για όλα τα είδη υποστρωμάτων καλλιέργειας δημιουργεί προβλήματα για ορισμένα υποστρώματα καλλιέργειας που περιέχουν αποκλειστικά συστατικά ανόργανης προέλευσης. Τα εν λόγω προϊόντα είναι εξειδικευμένα προϊόντα που συμμορφώνονται με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και πληρούν ήδη τα κριτήρια απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ που καθορίζονται για τα υποστρώματα καλλιέργειας με την απόφαση (ΕΕ) 2015/2099 της Επιτροπής (11). Στην εν λόγω απόφαση γίνεται διάκριση μεταξύ ανόργανων υποστρωμάτων καλλιέργειας και άλλων κατηγοριών υποστρωμάτων καλλιέργειας όσον αφορά τις μεθόδους προσδιορισμού της περιεκτικότητας σε προσμείξεις, συμπεριλαμβανομένου του νικελίου. Έτσι, για όλα τα υποστρώματα καλλιέργειας, εκτός από τα ανόργανα υποστρώματα καλλιέργειας, πρέπει να προσδιορίζεται η συνολική περιεκτικότητα των επιμολυντών, ενώ για τα ανόργανα υποστρώματα καλλιέργειας πρέπει να προσδιορίζεται μόνο η βιοδιαθέσιμη περιεκτικότητα. Η διάκριση αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα ανόργανα υποστρώματα καλλιέργειας παρασκευάζονται συνήθως σε υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ισχυρός χημικός δεσμών μεταξύ των επιμολυντών και της δομής των ανόργανων συστατικών και να περιορίζεται ο βαθμός στον οποίο οι εν λόγω επιμολυντές είναι βιολογικά διαθέσιμοι. Ωστόσο, στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 δεν γίνεται τέτοια διάκριση. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, μολονότι τα ανόργανα υποστρώματα καλλιέργειας που διατίθενται στην αγορά συμμορφώνονται με την οριακή τιμή που καθορίζεται για το νικέλιο στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009, αν πρέπει να προσδιορίζεται μόνο η βιοδιαθέσιμη περιεκτικότητα του επιμολυντή, δεν μπορούν να συμμορφωθούν με την ίδια οριακή τιμή αν πρέπει να προσδιορίζεται η συνολική περιεκτικότητα, όπως απαιτείται επί του παρόντος. Συνεπώς, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ των απαιτήσεων για τη σήμανση CE των εν λόγω προϊόντων βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 και των απαιτήσεων για την εφαρμογή του οικολογικού σήματος, προκειμένου να αποφευχθεί μια ανεπιθύμητη κατάσταση κατά την οποία προϊόντα που είναι ασφαλή για το περιβάλλον και, ως εκ τούτου, διαθέτουν οικολογικό σήμα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κανόνων εναρμόνισης. Ως εκ τούτου, η οριακή τιμή για το νικέλιο που καθορίζεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στη βιοδιαθέσιμη περιεκτικότητα σε ανόργανα υποστρώματα καλλιέργειας.

(10)

Ως μέτρο διασφάλισης, ο κανόνας αυτός θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν η χρήση των εν λόγω προϊόντων περιορίζεται σε επαγγελματική χρήση σε εφαρμογές λαχανοκομίας, πράσινες στέγες ή πράσινους τοίχους. Με τον τρόπο αυτόν θα εξασφαλιστεί καλύτερος χειρισμός και υψηλότερο ποσοστό ανάκτησης των χρησιμοποιούμενων υποστρωμάτων καλλιέργειας, με ουσιαστικές δυνατότητες ανακύκλωσης των υλικών μετά τη χρήση. Επιπλέον, ο παρασκευαστής θα πρέπει επίσης να συνεργάζεται με τον χρήστη για τη διασφάλιση της ασφαλούς διάθεσης των προϊόντων όταν πλέον δεν χρησιμοποιούνται. Επιπλέον, το προϊόν δεν θα πρέπει να έρχεται σε άμεση επαφή με το έδαφος, ώστε να μην συμβάλλει στη συσσώρευση επιμολυντών σε αυτό.

(11)

Τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ επιτρέπεται να περιέχουν μόνο συστατικά υλικά που συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις που καθορίζονται για μία από τις κατηγορίες συστατικών υλικών στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Τα προϊόντα λίπανσης, ιδίως τα λιπάσματα, περιέχουν συχνά τεχνικά πρόσθετα με βάση πολυμερή, τα οποία είναι σημαντικά για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας και της ασφαλούς χρήσης τους. Τα εν λόγω πρόσθετα δεν εμπίπτουν σε καμία από τις υφιστάμενες κατηγορίες συστατικών υλικών. Ωστόσο, τα λιπάσματα που τα περιέχουν καλύπτονται από τους κανόνες εναρμόνισης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2003/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12). Τα εν λόγω τεχνικά πρόσθετα είναι, για παράδειγμα, αντισυσσωματικοί παράγοντες που εμποδίζουν τον σχηματισμό συσσωματώσεων, και αντισκονιακές ουσίες που αποτρέπουν την εκπομπή σκόνης από το προϊόν λίπανσης κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του. Οι αντισυσσωματικοί παράγοντες είναι απαραίτητοι για την αποδοτική χρήση των θρεπτικών στοιχείων, δεδομένου ότι χωρίς αυτές τις ουσίες η διασπορά του λιπάσματος δεν θα ήταν ομοιόμορφη και, ως εκ τούτου, ο τελικός χρήστης θα χρησιμοποιούσε περισσότερο λίπασμα για να διασφαλιστεί η εφαρμογή του σε όλα τα φυτά. Οι αντισκονιακές ουσίες είναι επίσης πολύ σημαντικές για την προστασία της υγείας των χρηστών. Ως εκ τούτου, τα πολυμερή που δεν προκαλούν ανησυχία για το περιβάλλον θα πρέπει να περιλαμβάνονται μεταξύ των συστατικών υλικών που επιτρέπεται να περιέχονται σε προϊόντα λίπανσης βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Με τον τρόπο αυτόν θα εξασφαλιστεί ότι σημαντικές κατηγορίες προϊόντων που διασφαλίζουν βελτιωμένη αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών και ασφάλεια θα εξακολουθήσουν να έχουν πρόσβαση στην εσωτερική αγορά.

(12)

Προκειμένου να προσδιοριστούν τα πολυμερή που δεν προκαλούν ανησυχία για το περιβάλλον, είναι σκόπιμο να γίνεται παραπομπή στις επιστημονικές γνώμες που εκδίδονται από την επιτροπή αξιολόγησης κινδύνων (13) και την επιτροπή κοινωνικοοικονομικής ανάλυσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14), σχετικά με τα μικροπλαστικά που προστίθενται σκόπιμα σε καταναλωτικά ή επαγγελματικής χρήσης προϊόντα κάθε είδους.

(13)

Με τη συμπερίληψη αυτών των κατηγοριών πολυμερών στην ΚΣΥ 1 (Ουσίες και μείγματα παρθένων υλικών) και στην ΚΣΥ 11 (Υποπροϊόντα κατά την έννοια της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15)), διασφαλίζεται επίσης ότι τα εν λόγω πολυμερή θα καταχωριστούν δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 με υποβολή φακέλου που θα περιλαμβάνει έκθεση ασφάλειας για τη χρήση τους ως προϊόν λίπανσης. Με τον τρόπο αυτόν εξασφαλίζεται ότι θα διενεργηθεί λεπτομερής εκτίμηση των κινδύνων από τη χρήση αυτών των προσθέτων σε προϊόντα λίπανσης και ότι τα προϊόντα λίπανσης στα οποία θα χορηγηθεί πρόσβαση στην εσωτερική αγορά βάσει της παρούσας τροποποίησης θα είναι, επομένως, ασφαλή για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

(14)

Τα λιπάσματα με μικροθρεπτικά στοιχεία μπορεί να περιέχουν χηλικούς ή συμπλεκτικούς παράγοντες, οι οποίοι είναι ουσίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της μακροπρόθεσμης διαθεσιμότητας μικροθρεπτικών στοιχείων στα φυτά.

(15)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 προβλέπει ότι τα προϊόντα λίπανσης που περιέχουν χηλικούς παράγοντες πρέπει να παραμένουν σταθερά μέσα σε πρότυπο διάλυμα Hoagland με pH 7 και 8 για τουλάχιστον τρεις ημέρες, ώστε να εξασφαλίζεται η αργή απελευθέρωση των μικροθρεπτικών στοιχείων στα φυτά. Η σύσταση των γεωργικών εδαφών και οι διακυμάνσεις στις τιμές pH μπορούν να διαταράξουν τη σταθερότητα των προϊόντων αυτών. Η νέες τεχνικές εξελίξεις επιτρέπουν την αξιολόγηση πιθανών παρεμβολών και τον καθορισμό περιοχής του pH εντός της οποίας τα προϊόντα είναι σταθερά για καλλιεργητικούς σκοπούς. Με βάση τα ανωτέρω, ένα προϊόν μπορεί να είναι σταθερό εντός άλλης περιοχής pH πέραν των τιμών pH 7 και 8 και να εξακολουθεί να εκπληρώνει τον σκοπό της διασφάλισης μακροπρόθεσμης διαθεσιμότητας μικροθρεπτικών στοιχείων. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να επιτρέπεται στα εν λόγω προϊόντα να είναι σταθερά εντός διαφορετικής περιοχής pH. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι κανόνες εναρμόνισης θα εφαρμόζονται σε περισσότερα προϊόντα, τα οποία αποδεσμεύουν με αργό ρυθμό μικροθρεπτικά στοιχεία στα φυτά και, ως εκ τούτου, περιορίζουν την έκπλυση θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος. Ως πρόσθετο μέτρο, η περιοχή pH εντός της οποίας τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ είναι σταθερά θα πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα, ώστε να εξασφαλίζεται ότι παρέχονται ορθές πληροφορίες στον τελικό χρήστη.

(16)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 απαιτεί να δηλώνεται η ποσοστιαία αναλογία κάθε μικροθρεπτικού στοιχείου που βρίσκεται σε μορφή χηλικού συμπλόκου με κάθε χηλικό παράγοντα και κάθε μικροθρεπτικού στοιχείου που βρίσκεται σε μορφή συμπλόκου με κάθε συμπλεκτικό παράγοντα, κατά περίπτωση. Τα προϊόντα με μικροθρεπτικά στοιχεία μπορούν να περιέχουν μείγμα χηλικών παραγόντων ή συμπλεκτικών παραγόντων ή αμφοτέρων. Στις περιπτώσεις αυτές, οι διαθέσιμες μέθοδοι ανάλυσης δεν μπορούν να υποστηρίξουν τον προσδιορισμό της ακριβούς ποσοστιαίας αναλογίας κάθε μικροθρεπτικού στοιχείου που βρίσκεται σε μορφή χηλικού ή άλλου συμπλόκου με κάθε επιμέρους παράγοντα. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θα πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου ο παρασκευαστής να έχει τη δυνατότητα να συμμορφωθεί με τις εν λόγω απαιτήσεις επισήμανσης, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβαση στην εσωτερική αγορά.

(17)

Ορισμένα προϊόντα λίπανσης, όπως τα υποστρώματα καλλιέργειας, χρησιμοποιούν την τύρφη ως κύριο συστατικό. Η ενθάρρυνση της χρήσης εναλλακτικών λύσεων αντί της τύρφης είναι σημαντική για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ιδίως για την πρόληψη της απώλειας άνθρακα και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και για τη διατήρηση των ευαίσθητων οικοσυστημάτων. Οι φυτικές ίνες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μερική αντικατάσταση της τύρφης στα υποστρώματα καλλιέργειας. Ωστόσο, για να αναβαθμιστεί το δυναμικό των μη επεξεργασμένων φυτικών ινών, αυτές πρέπει να μετατραπούν σε ίνες λεπτότερων σωματιδίων, καθώς με τον τρόπο αυτόν βελτιώνεται ο βαθμός βιοαποδομησιμότητάς τους, η αλληλεπίδρασή τους με θρεπτικά στοιχεία και η συγκράτηση νερού. Η προετοιμασία των ακατέργαστων φυτικών ινών, με τη χρήση διαφόρων φυσικών προκατεργασιών, για την αποΐνωση θα πρέπει να συμπεριληφθεί στον εξαντλητικό κατάλογο των επεξεργασιών της ΚΣΥ 2 (Φυτά, μέρη φυτών ή εκχυλίσματα φυτών). Ως μέτρο διασφάλισης, θα πρέπει να προστεθούν ορισμένοι περιορισμοί στις μεθόδους επεξεργασίας, όπως η μέγιστη θερμοκρασία και η απαγόρευση χρήσης προσθέτων πλην του νερού.

(18)

Στις ΚΣΥ 3 (Κομπόστ) και ΚΣΥ 5 (Χώνευμα άλλο από το νωπό χώνευμα καλλιεργειών) περιλαμβάνεται εξαντλητικός κατάλογος των υλικών εισροής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ο εν λόγω κατάλογος περιλαμβάνει παράγωγα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 32 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16) και ζωικά υποπροϊόντα που μπορούν να θεωρηθούν νεκροί οργανισμοί, σε περιπτώσεις όπου έχει προσδιοριστεί τελικό σημείο στην αλυσίδα παρασκευής σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο του εν λόγω κανονισμού.

(19)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θεσπίζει για πρώτη φορά κανόνες εναρμόνισης για το κομπόστ και το χώνευμα ως συστατικά υλικών σε προϊόντα λίπανσης της ΕΕ. Ωστόσο, τα υλικά αυτά διατίθενται ήδη στην αγορά, βάσει εθνικών κανόνων. Επί του παρόντος, ζωικά υποπροϊόντα που δεν μπορούν να θεωρηθούν νεκροί οργανισμοί (ιδίως η ακατέργαστη κόπρος) χρησιμοποιούνται συχνά ως υλικά εισροής για κομπόστ και χώνευμα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα υλικά αυτά μετατρέπονται σε προϊόντα λίπανσης με καθαρή οικονομική και περιβαλλοντική προστιθέμενη αξία. Η χρήση κομποστοποιημένων ζωικών περιττωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της κοπριάς πουλερικών καθώς και της κομποστοποιημένης κοπριάς αγροκτήματος, καθώς και χωνευμένου υπολείμματος το οποίο προέρχεται από τη χώνευση ζωικών υποπροϊόντων από κοινού με ύλες φυτικής ή ζωικής προέλευσης, περιλαμβάνεται στον εξαντλητικό κατάλογο των λιπασμάτων, των βελτιωτικών εδάφους και των θρεπτικών συστατικών που επιτρέπονται στη βιολογική γεωργία, ο οποίος παρατίθεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 889/2008 της Επιτροπής (17). Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να χορηγηθεί πρόσβαση στην εσωτερική αγορά σε προϊόντα λίπανσης που περιέχουν κομπόστ ή χώνευμα με τέτοια ζωικά υποπροϊόντα ως υλικά εισροής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί επίσης η συνέπεια με τα υλικά εισροής που επιτρέπονται βάσει των προσφάτως θεσπισθεισών ΚΣΥ 12 (Κατακρημνισμένα φωσφορικά άλατα και παράγωγα), ΚΣΥ 13 (Υλικά που προέρχονται από διεργασίες θερμικής οξείδωσης και τα παράγωγά τους) και ΚΣΥ 14 (Υλικά που προέρχονται από διεργασίες πυρόλυσης και αεριοποίησης).

(20)

Από τα υλικά εισροής των ΚΣΥ 3 και 5 εξαιρούνται επίσης ζώντες ή νεκροί οργανισμοί από το οργανικό κλάσμα των μεικτών αστικών οικιακών αποβλήτων. Αντιθέτως, από τα υλικά εισροής των ΚΣΥ 12, 13 και 14 εξαιρούνται ζώντες ή νεκροί οργανισμοί από τα υλικά των μεικτών αστικών αποβλήτων και όχι μόνο των οικιακών αποβλήτων. Σκοπός των διατάξεων αυτών είναι η ενθάρρυνση της χωριστής συλλογής αποβλήτων στους δήμους, με τη μη παροχή δυνατότητας χρησιμοποίησης των μεικτών αποβλήτων. Το σκεπτικό ισχύει για τα απόβλητα που παράγονται από νοικοκυριά ή από εστιατόρια ή άλλους φορείς των δήμων. Δεν υπάρχει λόγος να απαγορεύεται η χρησιμοποίηση μόνο των μεικτών αστικών οικιακών αποβλήτων ως υλικών εισροής για κομπόστ και χώνευμα. Ως εκ τούτου, για να εξασφαλιστεί μια συνεκτική και αυστηρή προσέγγιση όσον αφορά την ανάκτηση των μεικτών αστικών αποβλήτων και, συνεπώς, να ενισχυθεί η προστασία του περιβάλλοντος, είναι αναγκαίο να ευθυγραμμιστούν οι διατάξεις των προσφάτως θεσπισθεισών ΚΣΥ 3 και 5 με τις διατάξεις των ΚΣΥ 12, 13 και 14.

(21)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 προβλέπει την υποχρέωση του παρασκευαστή να περιλαμβάνει στην ετικέτα κατάλογο όλων των συστατικών που περιέχονται σε ποσοστό άνω του 5 % του βάρους του προϊόντος. Ωστόσο, το στοιχείο στο οποίο εφαρμόζεται το όριο του 5 % θα πρέπει να προσαρμόζεται στα φυσικά χαρακτηριστικά του εκάστοτε προϊόντος λίπανσης και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να επιτρέπεται η δήλωση συστατικών που αντιπροσωπεύουν το 5 % του όγκου. Ειδικά στην περίπτωση προϊόντων για τα οποία η ποσότητα αναφέρεται κατ’ όγκο, προτιμάται η αναγραφή των συστατικών που αντιπροσωπεύουν το 5 % του όγκου, δεδομένου ότι το σχετικό βάρος των συστατικών προς το βάρος του προϊόντος δεν είναι πάντα γνωστό. Αυτό θα διευκόλυνε την πρόσβαση των εν λόγω προϊόντων στην εσωτερική αγορά. Όσον αφορά το προϊόν λίπανσης της ΕΕ σε υγρή μορφή, είναι σκόπιμο να αναγράφονται τα συστατικά που περιέχονται σε ποσοστό άνω του 5 % σε ξηρό βάρος, διότι διαφορετικά θα υπήρχαν περιπτώσεις στις οποίες μόνο το νερό θα περιλαμβανόταν ως συστατικό. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα έχουν πρόσβαση στην εσωτερική αγορά βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 μόνον εάν οι χρήστες είναι δεόντως ενημερωμένοι σχετικά με τα συστατικά τους, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τα προϊόντα με ασφάλεια.

(22)

Στην ετικέτα ενός οργανο-ανόργανου λιπάσματος, ενός στερεού ή υγρού ανόργανου μακροθρεπτικού λιπάσματος και ενός ανόργανου μικροθρεπτικού λιπάσματος πρέπει να αναγράφονται οι ονομασίες και τα χημικά σύμβολα των δηλούμενων μικροθρεπτικών στοιχείων, ακολουθούμενα από τις ονομασίες των αντισταθμιστικών ιόντων τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το δηλωτέο επίπεδο μικροθρεπτικών στοιχείων μπορεί να ενυπάρχει εκ φύσεως στα συστατικά υλικά των προϊόντων λίπανσης της ΕΕ. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα λιπάσματα από υλικά προερχόμενα από εξόρυξη. Λόγω της φυσικής τους προέλευσης, οι ονομασίες των αντισταθμιστικών ιόντων για τα εν λόγω μικροθρεπτικά στοιχεία δεν μπορούν πάντα να προσδιοριστούν, εξαιτίας περιορισμών στην ανάλυση ή τεχνικών περιορισμών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να επιτρέπεται η δήλωση μικροθρεπτικών στοιχείων που δεν προστίθενται σκόπιμα στο προϊόν λίπανσης της ΕΕ, ακόμη και αν τα αντίστοιχα αντισταθμιστικά ιόντα δεν μπορούν να προσδιοριστούν. Σε διαφορετική περίπτωση, ανόργανα μικροθρεπτικά λιπάσματα από υλικά προερχόμενα από εξόρυξη δεν θα μπορούσαν να διατεθούν στην αγορά βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009, καθώς ο παρασκευαστής δεν θα μπορούσε να συμμορφωθεί με την εν λόγω απαίτηση επισήμανσης. Επιπλέον, η δήλωση της περιεκτικότητας των οργανο-ανόργανων και ανόργανων μακροθρεπτικών λιπασμάτων σε μικροθρεπτικά στοιχεία χωρίς τα αντίστοιχα αντισταθμιστικά ιόντα είναι προς όφελος τόσο του τελικού χρήστη, ο οποίος θα μπορεί να προσαρμόζει το σχέδιο λίπανσης λαμβάνοντας υπόψη και την περιεκτικότητα σε μικροθρεπτικά στοιχεία, όσο και του περιβάλλοντος, καθώς θα μπορούσε να αποτραπεί η υπερλίπανση. Η αποτελεσματικότητα ή η ασφάλεια του λιπάσματος δεν επηρεάζεται από τη μη συμπερίληψη των αντισταθμιστικών ιόντων στην ετικέτα.

(23)

Ο παρασκευαστής στερεού ανόργανου μακροθρεπτικού λιπάσματος υποχρεούται να αναγράφει στην ετικέτα τη μορφή της φυσικής μονάδας, με αναφορά μίας από τις τέσσερις διαφορετικές μορφές που απαριθμούνται στον κανονισμό, δηλαδή σκόνη, κόκκοι, σβώλοι και σύμπηκτα. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η χρήση μίας μόνο από τις προαναφερόμενες ειδικές μορφές δεν είναι εφικτή, καθώς η φυσική μορφή του προϊόντος συνδυάζει δύο από τις τέσσερις μορφές. Ως εκ τούτου, για να μπορέσει ο παρασκευαστής να συμμορφωθεί με την εν λόγω απαίτηση επισήμανσης, η περιγραφή της φυσικής μονάδας δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε μία μόνο δυνατή μορφή, αλλά θα πρέπει επίσης να επιτρέπεται η χρήση συνδυασμού μορφών. Οι ορισμοί των φυσικών μονάδων θα πρέπει να καλύπτουν όλους τους τύπους λιπασμάτων και δεν θα πρέπει να περιορίζουν τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που κατά τα άλλα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009.

(24)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θεσπίζει κανόνες ανοχών για κάθε ΚΛΠ, για τις διάφορες τιμές που δηλώνονται στην ετικέτα. Στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 καθορίζονται τόσο οι αρνητικές ανοχές (η πραγματική τιμή δεν πρέπει να είναι μικρότερη από τη δηλούμενη τιμή μειωμένη κατά την αρνητική ανοχή) όσο και οι θετικές ανοχές (που σημαίνει ότι η πραγματική τιμή δεν μπορεί να είναι υψηλότερη από τη δηλούμενη τιμή προσαυξημένη κατά την αντίστοιχη ανοχή). Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη δήλωση των θρεπτικών στοιχείων όπου, προκειμένου να αποφευχθεί η υπολίπανση και η υπερλίπανση, ο παρασκευαστής πρέπει να διασφαλίσει ότι η δηλούμενη περιεκτικότητα σε θρεπτικά στοιχεία δεν είναι ούτε κατώτερη ούτε ανώτερη από τη δηλούμενη τιμή συν τις ανοχές.

(25)

Ορισμένα από τα όρια ανοχών που έχουν καθοριστεί για τα ανόργανα λιπάσματα είναι πολύ στενά λόγω των υφιστάμενων τεχνικών δυνατοτήτων. Αυτό ισχύει ιδίως για τα δηλούμενα θρεπτικά στοιχεία, όπου η περιεκτικότητα σε θρεπτικά στοιχεία μπορεί να είναι σχετικά χαμηλή σε σύγκριση με το σύνολο του προϊόντος. Χαμηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά στοιχεία σημαίνει ότι η απόκλιση της δηλούμενης τιμής του είναι επίσης μικρή, καθώς δηλώνεται ως ποσοστό της περιεκτικότητας σε θρεπτικά στοιχεία. Ως εκ τούτου, τα όρια ανοχών για ορισμένες από τις απαιτήσεις για τα ανόργανα λιπάσματα θα πρέπει να διευρυνθούν, ώστε να εξασφαλιστεί ικανοποιητική ισορροπία μεταξύ των τεχνικών δυνατοτήτων του παρασκευαστή και της ανάγκης παροχής ορθών πληροφοριών στον τελικό χρήστη.

(26)

Επιπλέον, το όριο ανοχής σε απόλυτες τιμές για την περιεκτικότητα των βελτιωτικών εδάφους σε οργανικό άνθρακα θα πρέπει επίσης να διευρυνθεί. Τα βελτιωτικά εδάφους μπορεί να έχουν σημαντική περιεκτικότητα σε οργανικό άνθρακα, στοιχείο που δεν είναι καθαυτό προβληματικό, καθώς στην πραγματικότητα ο οργανικός άνθρακας βελτιώνει την ποιότητα των εδαφών εμπλουτίζοντας την περιεκτικότητά τους σε οργανική ύλη. Στις περιπτώσεις αυτές, η δυνατότητα απόκλισης σε απόλυτες τιμές κατά μία μόνο ποσοστιαία μονάδα είναι πολύ περιοριστική. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να επιτραπεί μεγαλύτερη απόκλιση σε απόλυτες τιμές, διατηρώντας παράλληλα την υφιστάμενη σχετική απόκλιση.

(27)

Θα πρέπει να προστεθούν ανοχές για τις ποσότητες των βιοδεγερτών φυτών και των σύμμεικτων προϊόντων λίπανσης, δεδομένου ότι οι πληροφορίες αυτές πρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα. Όσον αφορά τα σύμμεικτα προϊόντα λίπανσης, θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ, αφενός, του μείγματος το οποίο αποτελείται από δύο προϊόντα λίπανσης της ΕΕ στο οποίο η αναλογία καθενός από τα οποία στο μείγμα μπορεί να προσδιοριστεί και, ως εκ τούτου, μπορεί να υπολογιστεί ένας μέσος όρος των ήδη καθορισμένων ανοχών για καθένα από αυτά ανάλογα με την αναλογία τους στο μείγμα και να εφαρμοστεί στο σύνολο του μείγματος και, αφετέρου, του λειτουργικού μείγματος, όπου ένα και το αυτό υλικό υποβάλλεται επιτυχώς σε αξιολόγηση της συμμόρφωσης για δύο προϊόντα λίπανσης της ΕΕ που ανήκουν σε δύο διαφορετικές ΚΛΠ και δεν μπορεί να προσδιοριστεί αντικειμενικά η αναλογία του κάθε προϊόντος λίπανσης στο μείγμα. Στην τελευταία περίπτωση, το αυστηρότερο όριο ανοχής ως προς την ποσότητα των επιμέρους ΚΛΠ θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ολόκληρο το μείγμα. Πράγματι, ο παρασκευαστής οφείλει να αποδεικνύει τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις κάθε ΚΛΠ, και αυτό περιλαμβάνει την αναγραφή της ποσότητας κάθε ΚΛΠ σύμφωνα με το αντίστοιχο όριο ανοχής της. Δεδομένου ότι κάθε ΚΛΠ αντιπροσωπεύει το 100 % του μείγματος στη συγκεκριμένη περίπτωση, το μείγμα στο σύνολό του θα πρέπει να τηρεί το αυστηρότερο όριο ανοχής.

(28)

Βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009, για τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ εφαρμόζονται τέσσερις διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης, με διαφορετικά επίπεδα πολυπλοκότητας ανάλογα με την/τις ΚΣΥ και την ΚΛΠ: Ενότητες A, A1, B+Γ και Δ1.

(29)

Η ενότητα Δ1 προσαρμόστηκε ώστε να αντικατοπτρίζει τις ειδικές πτυχές των προϊόντων λίπανσης της ΕΕ που προέρχονται από απόβλητα. Ένας παρασκευαστής μπορεί να εφαρμόζει τις ενότητες Β+Γ κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης ενός αναστολέα (ΚΛΠ 5) ή βιοδιεγέρτη φυτών (ΚΛΠ 6), ανεξάρτητα από τα συστατικά υλικά τους. Ως εκ τούτου, ως ακούσια συνέπεια της διατύπωσης του παραρτήματος IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009, τίποτα δεν εμποδίζει την εφαρμογή των ενοτήτων Β+Γ, ακόμη και στην περίπτωση αξιολόγησης αναστολέα ή βιοδιεγέρτη φυτών που περιέχει συστατικά υλικά για τα οποία είναι υποχρεωτική η αυστηρότερη ενότητα Δ1. Είναι σκόπιμο να εφαρμόζεται αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης της συμμόρφωσης όταν ένα προϊόν λίπανσης της ΕΕ περιέχει συστατικά υλικά που προέρχονται από απόβλητα, ανεξάρτητα από την ΚΛΠ στην οποία εμπίπτει. Ως εκ τούτου, για να εξασφαλιστεί υψηλό και ομοιόμορφο επίπεδο προστασίας, η εφαρμογή των ενοτήτων Β+Γ για αναστολείς και βιοδιεγέρτες φυτών θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο όταν δεν περιέχουν τέτοιου είδους συστατικά υλικά.

(30)

Στο πλαίσιο της τήρησης των διαδικασιών αξιολόγησης της συμμόρφωσης, ο κατασκευαστής οφείλει να παρέχει πληροφορίες στον τεχνικό φάκελο σχετικά, μεταξύ άλλων, με το ολικό χρώμιο, όταν η ποσότητά του υπερβαίνει τα 200 mg/kg. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 δεν αναφέρει εάν το όριο αυτό πρέπει να εφαρμόζεται σε ξηρά ουσία ή σε νωπή ουσία. Η υποχρέωση αυτή δεν μπορεί να εκπληρωθεί με ομοιόμορφο τρόπο στην Ένωση, εάν δεν είναι σαφής ο τρόπος υπολογισμού των 200 mg/kg. Κατά τον καθορισμό οριακών τιμών για τους επιμολυντές, συμπεριλαμβανομένου του εξασθενούς χρωμίου (Cr VI), στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 λαμβάνεται υπόψη η ξηρά ουσία. Ως εκ τούτου, για λόγους συνοχής, η περιεκτικότητα σε ολικό χρώμιο θα πρέπει να υπολογίζεται με βάση την ξηρά ουσία.

(31)

Οι διαβουλεύσεις σχετικά με τις τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (18). Ζητήθηκε η γνώμη της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για τα προϊόντα λίπανσης.

(32)

Δεδομένου ότι οι απαιτήσεις που καθορίζονται στα παραρτήματα I, II, III και IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 εφαρμόζονται από την 16η Ιουλίου 2022, είναι αναγκαίο να αναβληθεί η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού έως την ίδια ημερομηνία,