Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32012L0012

    Οδηγία 2012/12/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Απριλίου 2012 , για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/112/ΕΚ του Συμβουλίου, για τους χυμούς φρούτων και ορισμένα ομοειδή προϊόντα που προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου

    ΕΕ L 115 της 27.4.2012, p. 1–11 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    Το έγγραφο αυτό έχει δημοσιευτεί σε ειδική έκδοση (HR)

    Legal status of the document In force: This act has been changed. Current consolidated version: 27/04/2012

    ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2012/12/oj

    27.4.2012   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    L 115/1


    ΟΔΗΓΊΑ 2012/12/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

    της 19ης Απριλίου 2012

    για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/112/ΕΚ του Συμβουλίου, για τους χυμούς φρούτων και ορισμένα ομοειδή προϊόντα που προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου

    ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 43 παράγραφος 2,

    Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

    Αποφασίζοντας με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)

    Με σκοπό να προστατευθούν τα συμφέροντα των καταναλωτών και να ενισχυθεί η ελεύθερη κυκλοφορία χυμών φρούτων και ορισμένων ομοειδών προϊόντων εντός της Ένωσης, η οδηγία 2001/112/ΕΚ του Συμβουλίου (3) έχει θεσπίσει ειδικές διατάξεις όσον αφορά την παραγωγή, τη σύνθεση και την επισήμανση των σχετικών προϊόντων. Οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να προσαρμόζονται στην τεχνική πρόοδο και να λαμβάνουν υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, τις εξελίξεις των σχετικών διεθνών προτύπων, ιδίως το γενικό πρότυπο του Codex για τους χυμούς και τα νέκταρ φρούτων (πρότυπο Codex 247-2005), η οποία εγκρίθηκε από την επιτροπή του Codex Alimentarius κατά την 28η συνεδρίασή της που διεξήχθη από τις 4 έως τις 9 Ιουλίου 2005 («το πρότυπο του Codex»). Το πρότυπο του Codex καθορίζει ειδικότερα τις παραμέτρους ποιότητας και τις απαιτήσεις επισήμανσης για τους χυμούς φρούτων και τα ομοειδή προϊόντα.

    (2)

    Με την επιφύλαξη της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαρτίου 2000, για προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με την επισήμανση, την παρουσίαση και τη διαφήμιση των τροφίμων (4), είναι απαραίτητη η τροποποίηση των ειδικών διατάξεων της οδηγίας 2001/112/ΕΚ σχετικά με την επισήμανση των χυμών φρούτων και ομοειδών προϊόντων ώστε να συνάδει με τις νέες ρυθμίσεις επί των επιτρεπόμενων συστατικών και ιδιαίτερα εκείνων που αναφέρονται στην προσθήκη σακχάρων, η οποία δεν επιτρέπεται πλέον για τους χυμούς φρούτων. Για άλλα προϊόντα, τα πρόσθετα σάκχαρα θα πρέπει να εξακολουθήσουν να επισημαίνονται σύμφωνα με την οδηγία 2000/13/ΕΚ.

    (3)

    Επί πολύ μακρό χρονικό διάστημα για τους χυμούς φρούτων χρησιμοποιείτο ο ισχυρισμός διατροφής «χωρίς πρόσθετα σάκχαρα», όπως αναφέρεται στο παράρτημα στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα (5). Με βάση τις νέες απαιτήσεις ως προς τη σύνθεση των χυμών φρούτων που προβλέπει η παρούσα οδηγία, η αιφνίδια απαλοιφή του ισχυρισμού αυτού μετά από μία μεταβατική περίοδο ενδέχεται να μην εξασφαλίζει την άμεση διάκριση μεταξύ χυμών φρούτων και άλλων ποτών όσον αφορά την προσθήκη σακχάρων στα προϊόντα, γεγονός που μπορεί να αποβεί εις βάρος του τομέα χυμών φρούτων. Προκειμένου να μπορέσει η βιομηχανία να ενημερώσει κατάλληλα τους καταναλωτές, θα πρέπει να υπάρχει, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, η δυνατότητα να γίνεται δήλωση ότι οι χυμοί φρούτων δεν περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα.

    (4)

    Προκειμένου τα παραρτήματα στην οδηγία 2001/112/ΕΚ να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις των συναφών διεθνών προτύπων και να λαμβάνεται υπόψη η τεχνική πρόοδος, θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να εκδίδει πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την τροποποίηση των παραρτημάτων αυτών, εξαιρουμένων του μέρους I του παραρτήματος I και του παραρτήματος II. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διεξάγει η Επιτροπή τις αναγκαίες διαβουλεύσεις κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες, μεταξύ άλλων, και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Η Επιτροπή, όταν ετοιμάζει και συντάσσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, θα πρέπει να εξασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και κατάλληλη διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

    (5)

    Προκειμένου να μπορέσουν τα κράτη μέλη να θεσπίσουν τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία, θα πρέπει να θεσπιστεί μεταβατική περίοδος 18 μηνών. Κατά την εν λόγω περίοδο θα πρέπει να εξακολουθήσουν να ισχύουν οι απαιτήσεις της οδηγίας 2001/112/ΕΚ χωρίς τις τροπολογίες που εισάγει η παρούσα οδηγία.

    (6)

    Προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα συμφέροντα των οικονομικών παραγόντων που διαθέτουν στην αγορά ή επισημαίνουν τα προϊόντα τους σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ίσχυαν πριν από την εφαρμογή των εθνικών διατάξεων για τη μεταφορά της οδηγίας, θα πρέπει να θεσπιστούν κατάλληλα μεταβατικά μέτρα. Κατά συνέπεια, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να προβλέπει ότι τα εν λόγω προϊόντα θα μπορούν να εξακολουθήσουν να διατίθενται στο εμπόριο για περιορισμένο χρονικό διάστημα πέραν της μεταβατικής περιόδου.

    (7)

    Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η προσαρμογή της οδηγίας 2001/112/ΕΚ στην τεχνολογική πρόοδο, λαμβανομένης συγχρόνως υπόψη του προτύπου του Codex, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται, συνεπώς, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως προβλέπεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη του στόχου.

    (8)

    Η οδηγία 2001/112/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

    ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

    Άρθρο 1

    Τροποποίηση της οδηγίας 2001/112/ΕΚ

    Η οδηγία 2001/112/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

    1)

    Στο άρθρο 1 προστίθεται το ακόλουθο κείμενο:

    «Τα προϊόντα που ορίζονται στο παράρτημα I υπόκεινται στις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που ισχύουν για τα τρόφιμα, όπως είναι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (6), εκτός εάν η παρούσα οδηγία ορίζει διαφορετικά.

    2)

    Το άρθρο 2 διαγράφεται.

    3)

    Το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής:

    α)

    το σημείο 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3.

    Στην περίπτωση των προϊόντων που παρασκευάζονται από δύο ή περισσότερα φρούτα, εξαιρουμένης της χρήσεως χυμού λεμονιού και/ή χυμού γλυκολέμονου (μοσχολέμονου) υπό τους όρους που προβλέπονται στο παράρτημα I μέρος II σημείο 2, η ονομασία του προϊόντος αποτελείται από την αναγραφή των χρησιμοποιούμενων φρούτων, κατά φθίνουσα τάξη του όγκου των χυμών φρούτων ή των πολτών φρούτων, όπως απαριθμούνται στον κατάλογο συστατικών. Ωστόσο, όταν πρόκειται για προϊόντα που παρασκευάζονται από τρία ή περισσότερα φρούτα, η μνεία των χρησιμοποιούμενων φρούτων μπορεί να αντικαθίσταται από την ένδειξη “διάφορα φρούτα”, ή από ανάλογη ένδειξη ή από τον αριθμό των διαφόρων χρησιμοποιούμενων φρούτων.»·

    β)

    το σημείο 4 διαγράφεται.

    4)

    Το άρθρο 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 4

    Στην ετικέτα του συμπυκνωμένου χυμού φρούτων που αναφέρεται στο παράρτημα I μέρος I σημείο 2 ο οποίος δεν προορίζεται να παραδοθεί στον τελικό καταναλωτή, αναγράφεται ένδειξη για την παρουσία και την ποσότητα του προστιθέμενου χυμού λεμονιού ή χυμού γλυκολέμονου (μοσχολέμονου) ή των προστιθέμενων ρυθμιστών οξύτητας, που επιτρέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1333/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, που αφορά τα πρόσθετα τροφίμων (7). Η ένδειξη αυτή εμφαίνεται σε ένα από τα ακόλουθα:

    στη συσκευασία,

    σε μια ετικέτα που να επικολλάται πάνω στη συσκευασία, ή

    σε ένα συνοδευτικό έγγραφο.

    5)

    Στο άρθρο 5 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

    «Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα προϊόντα που ορίζονται στο παράρτημα I και τα οποία διατίθενται στην αγορά εντός της Ένωσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002.».

    6)

    Το άρθρο 7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 7

    Προκειμένου να ευθυγραμμίζονται τα παραρτήματα στην παρούσα οδηγία με τις εξελίξεις των σχετικών διεθνών προτύπων και να λαμβάνεται υπόψη η τεχνική πρόοδος, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 7α, για να τροποποιεί τα παραρτήματα στην παρούσα οδηγία, εξαιρουμένου του παραρτήματος I μέρος I και του παραρτήματος II.».

    7)

    Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

    «Άρθρο 7α

    1.   Η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

    2.   Η προβλεπόμενη στο άρθρο 7 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για πενταετή περίοδο από 28 Οκτωβρίου 2013. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τις εξουσίες που της έχουν ανατεθεί το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της πενταετούς περιόδου. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται αυτομάτως για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο προβάλουν αντιρρήσεις το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη κάθε περιόδου.

    3.   Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 7 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο.

    Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την ανάθεση εξουσίας που προσδιορίζεται στην απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευση της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτή. Δεν θίγει το κύρος των ήδη εν ισχύι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

    4.   Μόλις εκδώσει μία κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτοχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

    5.   Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εγκρίνεται σύμφωνα με το άρθρο 7 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εάν, πριν από τη λήξη της περιόδου αυτής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η περίοδος αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.».

    8)

    Το άρθρο 8 διαγράφεται.

    9)

    Τα παραρτήματα αντικαθίστανται από το κείμενο που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας οδηγίας.

    Άρθρο 2

    Μεταφορά στην εθνική έννομη τάξη

    1.   Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο 28 Οκτωβρίου 2013. Κοινοποιούν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

    Οι εν λόγω διατάξεις, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη έκδοσή τους. Οι λεπτομερείς διατάξεις για την αναφορά αυτή καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

    Τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τις εν λόγω διατάξεις από 28 Οκτωβρίου 2013.

    2.   Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου, τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

    Άρθρο 3

    Μεταβατικά μέτρα

    1.   Τα προϊόντα που έχουν διατεθεί στην αγορά ή έχουν επισημανθεί πριν 28 Οκτωβρίου 2013 σύμφωνα με την οδηγία 2001/112/ΕΚ μπορούν να εξακολουθήσουν να διατίθενται στο εμπόριο έως 28 Απριλίου 2015.

    2.   Η ένδειξη «από 28 Οκτωβρίου 2015 οι χυμοί φρούτων δεν περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα» μπορεί να εμφαίνεται στην ετικέτα στο ίδιο οπτικό πεδίο με την ονομασία του προϊόντος που αναφέρεται στο παράρτημα I μέρος I σημεία 1 έως 4 έως 28 Οκτωβρίου 2016.

    Άρθρο 4

    Έναρξη ισχύος

    Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    Άρθρο 5

    Αποδέκτες

    Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

    Στρασβούργο, 19 Απριλίου 2012.

    Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

    Ο Πρόεδρος

    M. SCHULZ

    Για το Συμβούλιο

    Ο Πρόεδρος

    M. BØDSKOV


    (1)  ΕΕ C 84 της 17.3.2011, σ. 45.

    (2)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2011 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 2012 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

    (3)  ΕΕ L 10 της 12.1.2002, σ. 58.

    (4)  ΕΕ L 109 της 6.5.2000, σ. 29.

    (5)  ΕΕ L 404 της 30.12.2006, σ. 9.

    (6)  ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1.».

    (7)  ΕΕ L 354 της 31.12.2008, σ. 16.».


    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

    «

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

    ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ, ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΡΟÏΟΝΤΩΝ

    I.   ΟΡΙΣΜΟΙ

    α)   Χυμός φρούτων

    Το ζυμώσιμο αλλά μη ζυμωθέν προϊόν που λαμβάνεται από το βρώσιμο τμήμα υγιών και ώριμων φρούτων, ενός ή πολλών ειδών, νωπών ή διατηρημένων με ψύξη ή κατάψυξη, και έχει το χρώμα, το άρωμα και τη χαρακτηριστική γεύση των χυμών των φρούτων από τα οποία προέρχεται.

    Το άρωμα, η πούλπα και τα κύτταρα του χυμού που ελήφθησαν με κατάλληλα φυσικά μέσα από το ίδιο είδος φρούτου μπορούν να αποκαθίστανται στον χυμό φρούτων.

    Στην περίπτωση των εσπεριδοειδών, ο χυμός φρούτων πρέπει να προέρχεται από το ενδοκάρπιο. Εντούτοις, ο χυμός του γλυκολέμονου (μοσχολέμονου) είναι δυνατόν να λαμβάνεται από ολόκληρο το φρούτο.

    Όταν οι χυμοί έχουν παρασκευαστεί από φρούτα με πυρήνες, σπόρους και φλοιό, τα συστατικά ή μέρη των πυρήνων, των σπόρων ή του φλοιού δεν ενσωματώνονται στον χυμό. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που συστατικά ή μέρη των πυρήνων, των σπόρων ή του φλοιού δεν μπορούν να αφαιρεθούν με ορθές πρακτικές παρασκευής.

    Στο πλαίσιο παραγωγής χυμού φρούτων επιτρέπεται η μείξη χυμού φρούτων με πολτό φρούτων.

    β)   Χυμός φρούτων από συμπυκνωμένο χυμό

    Το προϊόν το οποίο λαμβάνεται με ανασύσταση συμπυκνωμένου χυμού, όπως ορίζεται στο σημείο 2, με πόσιμο νερό το οποίο πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στην οδηγία 98/83/ΕΚ του Συμβουλίου, της 3ης Νοεμβρίου 1998, σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (1).

    Η περιεκτικότητα του τελικού προϊόντος σε διαλυτά στερεά συστατικά αντιστοιχεί στις ελάχιστες τιμές Brix για τους ανασυσταθέντες χυμούς, οι οποίες παρατίθενται στο παράρτημα V.

    Στην περίπτωση που χυμός παρασκευάζεται από φρούτο μη περιλαμβανόμενο στο παράρτημα V, η ελάχιστη τιμή Brix του ανασυσταθέντος χυμού οφείλει να είναι η τιμή Brix του χυμού όπως αυτός λαμβάνεται από το φρούτο το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή του συμπυκνωμένου χυμού.

    Τα αρώματα, η πούλπα και τα κύτταρα που λαμβάνονται με κατάλληλα φυσικά μέσα από το ίδιο είδος φρούτου μπορούν να αποκαθίστανται στον χυμό φρούτων από συμπυκνωμένο χυμό.

    Ο χυμός φρούτων από συμπυκνωμένο χυμό παρασκευάζεται με κατάλληλες διαδικασίες παραγωγής, με τις οποίες διατηρούνται τα ουσιώδη φυσικά, χημικά, οργανοληπτικά και θρεπτικά χαρακτηριστικά του μέσου τύπου χυμού των φρούτων από τα οποία προέρχεται.

    Στο πλαίσιο παραγωγής χυμού φρούτων από συμπυκνωμένο χυμό επιτρέπεται η μείξη χυμού φρούτων και/ή συμπυκνωμένου χυμού φρούτων με πολτό φρούτων και/ή συμπυκνωμένο πολτό φρούτων.

    2.   Συμπυκνωμένος χυμός φρούτων

    Το προϊόν το οποίο λαμβάνεται από τον χυμό ενός ή περισσότερων ειδών φρούτων με απομάκρυνση με φυσικό τρόπο συγκεκριμένου ποσοστού του περιεχομένου του σε νερό. Στις περιπτώσεις που το προϊόν προορίζεται για άμεση κατανάλωση, πρέπει να έχει απομακρυνθεί τουλάχιστον το 50 % της περιεκτικότητας σε νερό.

    Τα αρώματα, η πούλπα και τα κύτταρα που λαμβάνονται με κατάλληλα φυσικά μέσα από το ίδιο είδος φρούτου μπορούν να αποκαθίστανται στον συμπυκνωμένο χυμό φρούτων.

    3.   Χυμός φρούτων λαμβανόμενος με υδατική εκχύλιση

    Το προϊόν το οποίο προκύπτει με εξαγωγή με τη βοήθεια νερού από:

    ολόκληρο φρούτο με πούλπα, ο χυμός του οποίου δεν είναι δυνατόν να εξαχθεί με οποιοδήποτε φυσικό μέσο, ή

    αφυδατωμένο ολόκληρο φρούτο.

    4.   Αφυδατωμένος χυμός φρούτων/σκόνη χυμού φρούτων

    Το προϊόν που λαμβάνεται από χυμό φρούτων ενός ή περισσότερων ειδών φρούτων με απομάκρυνση με φυσικό τρόπο του συνόλου σχεδόν του περιεχομένου νερού.

    5.   Νέκταρ φρούτων

    Το ζυμώσιμο αλλά μη ζυμωθέν προϊόν το οποίο:

    λαμβάνεται με την προσθήκη νερού με ή χωρίς προσθήκη σακχάρων και/ή μελιού στα προϊόντα που ορίζονται στα σημεία 1 έως 4, σε πολτό φρούτων και/ή σε συμπυκνωμένο πολτό φρούτων και/ή σε μείγμα των εν λόγω προϊόντων και

    ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του παραρτήματος IV.

    Με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα (2), στις περιπτώσεις που τα νέκταρ φρούτων παρασκευάζονται χωρίς την προσθήκη σακχάρων ή είναι μειωμένων θερμίδων, τα σάκχαρα μπορούν να αντικαθίστανται εν όλω ή εν μέρει από γλυκαντικά, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1333/2008.

    Τα αρώματα, η πούλπα και τα κύτταρα που λαμβάνονται με κατάλληλα φυσικά μέσα από το ίδιο είδος φρούτου μπορούν να αποκαθίστανται στο νέκταρ φρούτων.

    II.   ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΕΣ

    1.   Σύνθεση

    Τα είδη που αντιστοιχούν στις βοτανικές ονομασίες οι οποίες παρατίθενται στο παράρτημα V χρησιμοποιούνται στην παρασκευή χυμών φρούτων, πολτών φρούτων και νέκταρ φρούτων που φέρουν την ονομασία προϊόντος για το ανάλογο φρούτο ή την κοινή ονομασία του προϊόντος. Για τα φρούτα των ειδών που δεν συμπεριλαμβάνονται στο παράρτημα V, χρησιμοποιείται η ορθή βοτανική ή κοινή ονομασία.

    Η τιμή Brix για τον χυμό φρούτων είναι αυτή του χυμού όπως αυτός λαμβάνεται από το φρούτο και δεν μπορεί να τροποποιηθεί παρά μόνο με μείξη του με χυμό του ιδίου είδους φρούτου.

    Οι ελάχιστες τιμές Brix για ανασυσταθέντες χυμούς φρούτων και ανασυσταθέντα πολτό φρούτου καθορίζονται στο παράρτημα V χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα διαλυτά στερεά συστατικά των όποιων επιτρεπτών συστατικών ή πρόσθετων υλών που έχουν ενδεχομένως προστεθεί.

    2.   Επιτρεπόμενα συστατικά

    Στα προϊόντα που απαριθμούνται στο μέρος I μπορούν να προστίθενται μόνο τα ακόλουθα συστατικά:

    βιταμίνες και ανόργανα συστατικά που έχουν εγκριθεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με την προσθήκη βιταμινών και ανόργανων συστατικών και ορισμένων άλλων ουσιών στα τρόφιμα (3),

    πρόσθετα τροφίμων που έχουν εγκριθεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1333/2008·

    και επιπροσθέτως:

    για χυμούς φρούτων, χυμούς φρούτων από συμπυκνωμένο χυμό και συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων: αρωματικές ουσίες, πούλπα και κύτταρα που αποκαθίστανται,

    όσον αφορά μόνο τον χυμό σταφυλιού: τα άλατα των τρυγικών οξέων που αποκαθίστανται,

    για νέκταρ φρούτων: αρωματικές ουσίες, πούλπα και κύτταρα που αποκαθίστανται· προσθήκη σακχάρων και/ή μελιού μέχρι ποσοστού 20 % του συνολικού βάρους των τελικών προϊόντων και/ή γλυκαντικών,

    Ισχυρισμός με τον οποίο δηλώνεται ότι στο νέκταρ φρούτων δεν έχουν προστεθεί σάκχαρα και οιοσδήποτε ισχυρισμός ενδέχεται να ερμηνεύεται κατά τον αυτό τρόπο από τον καταναλωτή, μπορεί να αναγράφεται μόνον εφόσον το προϊόν δεν περιέχει πρόσθετους μονοσακχαρίτες ή δισακχαρίτες ή άλλο τρόφιμο που χρησιμοποιείται για τις γλυκαντικές του ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένων των γλυκαντικών όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1333/2008. Εάν στο νέκταρ φρούτων υπάρχουν φυσικώς ενεχόμενα σάκχαρα, θα πρέπει να αναγράφεται επίσης στην ετικέτα η ακόλουθη ένδειξη “περιέχει φυσικά σάκχαρα”,

    για τα προϊόντα που απαριθμούνται στο στοιχείο α), στο στοιχείο β) πρώτη περίπτωση, στο στοιχείο γ), στο στοιχείο ε) δεύτερη περίπτωση και στο στοιχείο η) του παραρτήματος III: σάκχαρα και/ή μέλι,

    για τα προϊόντα που ορίζονται στο μέρος I σημεία 1έως 5, όταν πρόκειται για διόρθωση της όξινης γεύσης: προσθήκη χυμού λεμονιού και/ή χυμού γλυκολέμονου (μοσχολέμονου) και/ή συμπυκνωμένου χυμού λεμονιού και/ή γλυκολέμονου (μοσχολέμονου), με ανώτατο όριο 3 g ανά λίτρο χυμού, εκφραζόμενο ως ανυδρίτης κιτρικού οξέος,

    για τοματοχυμό και σε τοματοχυμό από συμπυκνωμένο χυμό: προσθήκη αλατιού, καρυκευμάτων και αρωματικών φυτών.

    3.   Επιτρεπόμενες επεξεργασίες και ουσίες

    Στα προϊόντα που απαριθμούνται στο μέρος I μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνον οι ακόλουθες επεξεργασίες και μπορούν να προστεθούν μόνον οι ακόλουθες ουσίες:

    Οι μηχανικές μέθοδοι εξαγωγής,

    Οι συνήθεις φυσικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς αφαίρεσης του νερού (διάχυση) από το βρώσιμο μέρος των φρούτων, πλην των σταφυλιών, για την παρασκευή συμπυκνωμένων χυμών φρούτων, υπό την προϋπόθεση ότι οι χυμοί φρούτων που λαμβάνονται με τη μέθοδο αυτή ανταποκρίνονται προς τις απαιτήσεις του μέρους I σημείο 1,

    Για τον χυμό σταφυλιών, όπου έχει χρησιμοποιηθεί θείωση των σταφυλιών με διοξείδιο του θείου, επιτρέπεται η αποθείωση με φυσικά μέσα, εφόσον η συνολική ποσότητα SO2 που παραμένει στο τελικό προϊόν δεν υπερβαίνει τα 10 mg/l,

    Ενζυμικά παρασκευάσματα: πηκτινάσες (για τη διάσπαση της πηκτίνης), πρωτεϊνάσες (για τη διάσπαση των πρωτεϊνών) και αμυλάσες (για τη διάσπαση του αμύλου), ανταποκρινόμενες στις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1332/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για τα ένζυμα τροφίμων (4),

    Βρώσιμη ζελατίνη,

    Ταννίνες,

    Κολλοειδές διοξείδιο του πυριτίου,

    Ξυλάνθρακας,

    Άζωτο,

    Μπεντονίτης, ως προσροφητική άργιλος,

    Χημικώς αδρανή βοηθητικά διήθησης και μέσα καθίζησης (περιλαμβανομένων των περλίτη, πλυμένης γης διατόμων, κυτταρίνης, αδιάλυτου πολυαμιδίου, πολυβινυλοπολυπυρρολιδόνης, πολυστυρενίου) συμβατά με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1935/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2004, σχετικά με τα υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα (5),

    Χημικώς αδρανή βοηθητικά προσρόφησης, συμβατά προς τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1935/2004, τα οποία χρησιμοποιούνται για να μειώσουν την περιεκτικότητα του χυμού εσπεριδοειδών σε λεμονοειδή και νερανζίνες, χωρίς να επηρεάσουν σημαντικά τους γλυκοζίτες, τα οξέα, τα σάκχαρα (περιλαμβανομένων των ολιγοσακχαριτών) ή την περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα.

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

    ΟΡΙΣΜΟΙ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ

    Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

    1.   Φρούτο

    Όλα τα φρούτα. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, θεωρείται φρούτο και η τομάτα.

    Το φρούτο είναι υγιές, επαρκώς ώριμο και νωπό ή διατηρημένο με φυσικές μεθόδους ή με επεξεργασία(-ες), συμπεριλαμβανομένων των επεξεργασιών μετά τη συγκομιδή, εφαρμοζόμενη σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ένωσης.

    2.   Πολτός φρούτων

    Το ζυμώσιμο αλλά μη ζυμωθέν προϊόν που λαμβάνεται με κατάλληλες φυσικές διεργασίες, όπως κοσκίνισμα, λειοτρίβηση ή άλεση του βρώσιμου μέρους ολόκληρων ή αποφλοιωμένων φρούτων, χωρίς αφαίρεση του χυμού.

    3.   Συμπυκνωμένος πολτός φρούτων

    Το προϊόν που λαμβάνεται από πολτό φρούτου μετά την απομάκρυνση, με φυσικό τρόπο, ορισμένου μέρους του περιεχομένου νερού.

    Στον συμπυκνωμένο πολτό φρούτων μπορούν να αποκαθίστανται αρωματικές ουσίες που λαμβάνονται με κατάλληλα φυσικά μέσα, όπως ορίζεται στο παράρτημα I μέρος II σημείο 3 και που πρέπει να έχουν ανακτηθεί από το ίδιο είδος φρούτου.

    4.   Αρωματικές ουσίες

    Τηρουμένου του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1334/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για αρωματικές ύλες και ορισμένα συστατικά τροφίμων με αρωματικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται εντός και επί των τροφίμων (6), οι προς αποκατάσταση αρωματικές ουσίες λαμβάνονται στη διάρκεια της επεξεργασίας του φρούτου με την εφαρμογή κατάλληλων φυσικών διεργασιών. Αυτές οι φυσικές διεργασίες μπορούν να εφαρμόζονται για τη συγκράτηση, διατήρηση ή σταθεροποίηση της αρωματικής ποιότητας και περιλαμβάνουν, ειδικότερα, τη σύνθλιψη, την εκχύλιση, την απόσταξη, τη διήθηση, την προσρόφηση, την εξάτμιση, την κλασματική απόσταξη και τη συμπύκνωση.

    Οι αρωματικές ουσίες λαμβάνονται από τα βρώσιμα μέρη των φρούτων· ωστόσο, είναι δυνατόν να συνίστανται σε έλαιο ψυχρής έκθλιψης από φλοιό εσπεριδοειδών και συστατικά από τους πυρήνες.

    5.   Σάκχαρα

    σάκχαρα, όπως ορίζονται στην οδηγία 2001/111/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2001, για ορισμένα σάκχαρα που προορίζονται για τη διατροφή του ανθρώπου (7),

    σιρόπι φρουκτόζης,

    σάκχαρα που λαμβάνονται από φρούτα.

    6.   Μέλι

    Το προϊόν που ορίζεται στην οδηγία 2001/110/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2001, για το μέλι (8).

    7.   Πούλπα ή κύτταρα

    Τα προϊόντα που λαμβάνονται από τα βρώσιμα μέρη φρούτων του ίδιου είδους χωρίς αφαίρεση του χυμού. Επιπλέον, για τα εσπεριδοειδή, ως πούλπα ή κύτταρα νοούνται οι χυμοφόροι θύλακες του ενδοκαρπίου.

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

    ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΑΡΙΘΜΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

    α)

    “vruchtendrank”: για νέκταρ φρούτων·

    β)

    “Süßmost”

    Η ονομασία “Süßmost” επιτρέπεται να χρησιμοποιείται μόνο σε συνδυασμό με τις ονομασίες προϊόντος “Fruchtsaft” ή “Fruchtnektar”:

    για νέκταρ φρούτων που λαμβάνονται αποκλειστικά από χυμούς φρούτων, συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων ή μείγματα αυτών των προϊόντων, με δυσάρεστη γεύση ως έχουν, εξαιτίας της υψηλής φυσικής οξύτητάς τους,

    για χυμούς φρούτων που λαμβάνονται από μήλα ή από αχλάδια, με την προσθήκη μήλων, ανάλογα με την περίπτωση, αλλά χωρίς προσθήκη σακχάρων·

    γ)

    “succo e polpa” ή “sumo e polpa”: για νέκταρ φρούτων που λαμβάνονται αποκλειστικά από πολτό φρούτων και/ή συμπυκνωμένο πολτό φρούτων·

    δ)

    “aeblemost”: για τον χυμό μήλου χωρίς προσθήκη σακχάρων·

    ε)

    “sur … saft”, συμπληρωμένη με το όνομα (στη δανική γλώσσα) του φρούτου που έχει χρησιμοποιηθεί, για τους χυμούς που λαμβάνονται, χωρίς προσθήκη σακχάρων, από μαύρα φραγκοστάφυλα, κεράσια, κόκκινα φραγκοστάφυλα, λευκά φραγκοστάφυλα, σμέουρα, φράουλες ή καρπούς κουφοξυλιάς,

    “sød … saft” ή “sødet … saft”, συμπληρωμένη με το όνομα (στη δανική γλώσσα) του φρούτου που έχει χρησιμοποιηθεί, για τον χυμό του φρούτου αυτού στον οποίο έχουν προστεθεί σάκχαρα σε ποσότητα μεγαλύτερη των 200 g ανά λίτρο·

    στ)

    “äppelmust/äpplemust”, για τον χυμό μήλου χωρίς προσθήκη σακχάρων·

    ζ)

    “mosto”, συνώνυμο του χυμού σταφυλιών·

    η)

    “smiltsērkšķu sula ar cukuru” ή “astelpaju mahl suhkruga” ή “słodzony sok z rokitnika” για τον χυμό φρούτου seabuckthorn (καρποί ιπποφαούς του ραμνοειδούς) στον οποίο έχουν προστεθεί σάκχαρα σε ποσότητα ίση ή μικρότερη των 140 g ανά λίτρο.

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV

    ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΚΤΑΡ ΦΡΟΥΤΩΝ

    Νέκταρ φρούτων από

    Ελάχιστη περιεκτικότητα σε χυμό και/ή πολτό (% κατ’ όγκο του τελικού προϊόντος)

    Ι.   Φρούτα με όξινο χυμό, με δυσάρεστη γεύση ως έχει

    Καρποί πασιφλόρας

    25

    Σολανό (Quito naranjillo)

    25

    Μαύρα φραγκοστάφυλα

    25

    Λευκά φραγκοστάφυλα

    25

    Κόκκινα φραγκοστάφυλα

    25

    Φραγκοστάφυλα του γένους Ριβήσιο

    30

    Seabuckthorn (καρποί ιπποφαούς του ραμνοειδούς)

    25

    Αγριοκορόμηλα

    30

    Δαμάσκηνα

    30

    Χονδροδαμάσκηνα

    30

    Καρποί σορβιάς

    30

    Κυνόρροδα

    40

    Βύσσινα

    35

    Κεράσια

    40

    Βακκίνια

    40

    Καρποί κουφοξυλιάς

    50

    Σμέουρα (φραμπουάζ)

    40

    Βερίκοκα

    40

    Φράουλες

    40

    Βατόμουρα και μούρα

    40

    Κόκκινα βακκίνια

    30

    Κυδώνια

    50

    Λεμόνια και γλυκολέμονα (μοσχολέμονα)

    25

    Άλλα φρούτα που ανήκουν στην κατηγορία αυτή

    25

    ΙΙ.   Φρούτα χαμηλής περιεκτικότητας σε οξέα ή με πολλή πούλπα ή πολύ αρωματικά, με χυμό δυσάρεστης γεύσης ως έχει

    Μάνγκο

    25

    Μπανάνες

    25

    Γουάβα

    25

    Παπάγια

    25

    Λίτσι

    25

    Μόσφιλο (κουδούμηλο)

    25

    Αννόνα αγκαθωτή

    25

    Αννόνα δικτυωτή

    25

    Αννόνα φολιδωτή

    25

    Ρόδια

    25

    Ανακάρδιο (φιστίκι Ινδιών)

    25

    Ισπανικά δαμάσκηνα (Caja) (Spondias mombin L.)

    25

    Umbu (καρπός του φυτού σπονδίας η κονδυλώδης)

    25

    Άλλα φρούτα που ανήκουν στην κατηγορία αυτή

    25

    ΙΙΙ.   Φρούτα με χυμό ευχάριστης γεύσης ως έχει

    Μήλα

    50

    Αχλάδια

    50

    Ροδάκινα

    50

    Εσπεριδοειδή, εκτός από λεμόνια και γλυκολέμονα (μοσχολέμονα)

    50

    Ανανάς

    50

    Τομάτες

    50

    Άλλα φρούτα που ανήκουν στην κατηγορία αυτή

    50

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V

    ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΤΙΜΕΣ BRIX ΓΙΑ ΑΝΑΣΥΣΤΑΘΕΝΤΕΣ ΧΥΜΟΥΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΣΥΣΤΑΘΕΝΤΑ ΠΟΛΤΟ ΦΡΟΥΤΟΥ

    Κοινή ονομασία φρούτου

    Βοτανική ονομασία

    Ελάχιστα επίπεδα Brix

    Μήλο (*)

    Malus domestica Borkh.

    11,2

    Βερίκοκο (**)

    Prunus armeniaca L.

    11,2

    Μπανάνα (**)

    Musa x paradisiaca L. (εκτός από τις μπανάνες του είδους των Αντιλλών)

    21,0

    Μαύρο φραγκοστάφυλο (*)

    Ribes nigrum L.

    11,0

    Σταφύλι (*)

    Vitis vinifera L. ή υβρίδια

    Vitis labrusca L. ή υβρίδια

    15,9

    Γκρέιπ-φρουτ (*)

    Citrus x paradisi Macfad.

    10,0

    Γκουάβα (**)

    Psidium guajava L.

    8,5

    Λεμόνι (*)

    Citrus limon (L.) Burm.f.

    8,0

    Μάνγκο (**)

    Mangifera indica L.

    13,5

    Πορτοκάλι (*)

    Citrus sinensis (L.) Osbeck

    11,2

    Καρποί πασιφλόρας

    Passiflora edulis Sims

    12,0

    Ροδάκινο (**)

    Prunus persica (L.) Batsch var. persica

    10,0

    Αχλάδι (**)

    Pyrus communis L.

    11,9

    Ανανάς (*)

    Ananas comosus (L.) Merr.

    12,8

    Σμέουρο (*)

    Rubus idaeus L.

    7,0

    Βύσσινο (*)

    Prunus cerasus L.

    13,5

    Φράουλα (*)

    Fragaria x ananassa Duch.

    7,0

    Τομάτα (*)

    Lycopersicon esculentum, Mill.

    5,0

    Μανταρίνι (*)

    Citrus reticulata Blanco

    11,2

    Για τα προϊόντα που επισημαίνονται με έναν αστερίσκο (*), τα οποία παράγονται ως χυμός, καθορίζεται ελάχιστη σχετική πυκνότητα ως προς το νερό σε 20/20 °C.

    Για τα προϊόντα που επισημαίνονται με δύο αστερίσκους (**), τα οποία παράγονται ως πολτός, καθορίζεται μόνο μία ελάχιστη μη διορθωμένη τιμή Brix (χωρίς διόρθωση της οξύτητας).

    ».

    (1)  ΕΕ L 330 της 5.12.1998, σ. 32.

    (2)  ΕΕ L 404 της 30.12.2006, σ. 9.

    (3)  ΕΕ L 404 της 30.12.2006, σ. 26.

    (4)  ΕΕ L 354 της 31.12.2008, σ. 7.

    (5)  ΕΕ L 338 της 13.11.2004, σ. 4.

    (6)  ΕΕ L 354 της 31.12.2008, σ. 34.

    (7)  ΕΕ L 10 της 12.1.2002, σ. 53.

    (8)  ΕΕ L 10 της 12.1.2002, σ. 47.


    Top