30.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 83/13

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 1 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα.

(2)

Στόχος του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης είναι η υγιής δημοσιονομική κατάσταση, ως μέσο ενίσχυσης των συνθηκών για σταθερότητα τιμών και ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη, που ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης.

(3)

Η μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης το 2005 αποσκοπούσε στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς επίσης και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημοσίων οικονομικών. Ο στόχος ήταν να διασφαλιστεί ιδίως ότι το ιδιαίτερο οικονομικό και δημοσιονομικό υπόβαθρο λαμβάνεται πλήρως υπόψη σε όλα τα στάδια της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Κατ’ αυτό τον τρόπο, το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης παρέχει το πλαίσιο στήριξης των κυβερνητικών πολιτικών για την άμεση επιστροφή σε υγιείς δημοσιονομικές θέσεις, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση.

(4)

Στις 27 Απριλίου 2009, το Συμβούλιο αποφάσισε, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΣΕΚ), ότι στην Ελλάδα υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα και εξέδωσε συστάσεις για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το αργότερο έως το 2010, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 7 ΣΕΚ και το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (1). Το Συμβούλιο όρισε επίσης την 27η Οκτωβρίου 2009 ως προθεσμία για την ανάληψη αποτελεσματικής δράσης.

(5)

Τα στοιχεία για το πραγματικό και προβλεπόμενο δημόσιο έλλειμμα και χρέος, που κοινοποιήθηκαν από την Ελλάδα τον Απρίλιο του 2009, αναθεωρήθηκαν σημαντικά προς τα άνω με την κοινοποίηση του Οκτωβρίου του 2009. Το έλλειμμα για το 2008 ανήλθε στο 7¾ % του ΑΕΠ (από το 5 % του ΑΕΠ που κοινοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2009), ενώ ο δείκτης του χρέους αναφέρεται ότι ανήλθε στο 99 % του ΑΕΠ στο τέλος του 2008 (σε σύγκριση με το 97,6 % που αναφέρθηκε τον Απρίλιο του 2009). Σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος το οποίο προσαρτάται στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2), η Επιτροπή (Eurostat) εξέφρασε γενική επιφύλαξη όσον αφορά την ποιότητα των πραγματικών στοιχείων που αναφέρθηκαν από την Ελλάδα, λόγω «σημαντικών αμφιβολιών» σχετικά με τα αριθμητικά στοιχεία που κοινοποίησε η εν λόγω χώρα.. Η επιφύλαξη της Επιτροπής (Eurostat) για τα στατιστικά στοιχεία των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας δεν έχει ακόμη αρθεί και, ως εκ τούτου, τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία δεν έχουν επί του παρόντος επικυρωθεί και υπόκεινται σε περαιτέρω αναθεωρήσεις. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2009 των υπηρεσιών της Επιτροπής και το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Ελλάδας του Ιανουαρίου 2010(«επικαιροποιημένο πρόγραμμα του 2010»), το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε στο 12¾ % του ΑΕΠ το 2009, σε σύγκριση με τον στόχο του 3,7 % του ΑΕΠ στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα του Ιανουαρίου του 2009. Με βάση την επίσημη προβολή σχετικά με τον ρυθμό αύξησης (– ¼ %) του πραγματικού ΑΕΠ το 2010, ο δημοσιονομικός στόχος για το 2010 ανέρχεται στο 8,7 % του ΑΕΠ, που υπερβαίνει κατά πολύ την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ.

(6)

Στις 2 Δεκεμβρίου 2009, το Συμβούλιο αποφάσισε, σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 8 ΣΛΕΕ ότι δεν έχει αναληφθεί από την Ελλάδα αποτελεσματική δράση σε εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2009, βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 ΣΕΚ («σύσταση του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2009»).

(7)

Στις 11 Φεβρουαρίου 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας και εξέφρασε την υποστήριξή του για τις προσπάθειες και τη δέσμευση της ελληνικής κυβερνήσεως να πράξει ότι χρειάζεται, περιλαμβανομένης και της λήψης πρόσθετων μέτρων, ώστε οι φιλόδοξοι στόχοι του προγράμματος σταθερότητας να επιτευχθούν, και κάλεσε την Ελλάδα να εφαρμόσει όλα τα μέτρα με αυστηρότητα και αποφασιστικότητα για να μειωθεί αποτελεσματικά ο δείκτης δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2010.

(8)

Σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 9 ΣΛΕΕ, εάν ένα κράτος μέλος επιμένει να μην εφαρμόζει τις συστάσεις του Συμβουλίου, τότε το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει να ειδοποιήσει το κράτος μέλος να λάβει, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος. Δεν είναι η πρώτη φορά που το Συμβούλιο αποφασίζει να απευθύνει ειδοποίηση στην Ελλάδα δυνάμει του άρθρου 126 παράγραφος 9. Στις 17 Φεβρουαρίου 2005, το Συμβούλιο αποφάσισε να ειδοποιήσει την Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 9 της συνθήκης ΕΚ, να λάβει μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος η οποία είχε κριθεί αναγκαία για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος.

(9)

Οι ακόλουθοι παράγοντες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στον καθορισμό του περιεχομένου της ειδοποίησης βάσει του άρθρου 126 παράγραφος 9, συμπεριλαμβανομένης της προθεσμίας για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Πρώτον, το εκτιμώμενο έλλειμμα για το 2009 είναι σημαντικά υψηλότερο από το αναμενόμενο, όταν εκδόθηκε η σύσταση της 27ης Απριλίου 2009, ενώ οι αποκλίσεις των δαπανών και η υστέρηση των εσόδων υπερκαλύπτουν την επίπτωση των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης που εφαρμόστηκαν στη διάρκεια του 2009. Η συνολική απαιτούμενη προσαρμογή για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος υπερβαίνει τις 9¾ εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Δεύτερον, η ονομαστική δημοσιονομική προσαρμογή που προβλέπεται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα του Ιανουαρίου του 2010 ανέρχεται σε 4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, το ένα τρίτο των οποίων, σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, προέρχεται από μέτρα μόνιμου χαρακτήρα.

(10)

Με βάση τους παράγοντες αυτούς, φαίνεται ότι η προθεσμία που ορίστηκε στη σύσταση του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2009, για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα πρέπει να παραταθεί κατά δύο έτη έως το 2012, δεδομένου του εύρους της απαιτούμενης προσπάθειας εξυγίανσης, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του Ιανουαρίου του 2010.

(11)

Στις 16 Φεβρουαρίου 2010, το Συμβούλιο ενέκρινε σύσταση (3) προς την Ελλάδα προκειμένου να τερματιστεί η ασυνέπεια με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών στην Ελλάδα και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος υπονόμευσης της εύρυθμης λειτουργίας της οικονομικής και νομισματικής ένωσης(«σύσταση του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2010»).

(12)

Με βάση τους ρυθμούς αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά – ¼ % και ¾ %, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2009 των υπηρεσιών της Επιτροπής για τα έτη 2010 και 2011, και δεδομένων των κινδύνων για τις δημοσιονομικές προοπτικές, η αυστηρή εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2010 έχει ύψιστη σημασία, προκειμένου να τεθούν οι λογαριασμοί του δημόσιου τομέα σε πορεία που οδηγεί στη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2012. Η θέσπιση συγκεκριμένων μόνιμων μέτρων το 2011 και 2012 θα είναι αναγκαία για να επιτευχθούν δημόσια ελλείμματα που δεν υπερβαίνουν το 5,6 % του ΑΕΠ το 2011 και το 2,8 % του ΑΕΠ το 2012. Η δημοσιονομική προσπάθεια, μετρούμενη σε διαρθρωτικούς όρους, για να επιτευχθεί αυτή η μείωση του ελλείμματος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 3½ % του ΑΕΠ το 2010 και το 2011 και 2½ % του ΑΕΠ το 2012.

(13)

Η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος απαιτεί συγκεκριμένες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες (συμπεριλαμβανομένων ιδίως μειώσεων του μισθολογικού κόστους και των κοινωνικών μεταβιβάσεων, καθώς και μειώσεων στον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων) και αυξήσεις στα έσοδα (κυρίως, μέσω της φορολογικής μεταρρύθμισης και με αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης και του φόρου ακίνητης περιουσίας), καθώς και ορισμένες βελτιώσεις στο ελληνικό δημοσιονομικό πλαίσιο (όπως μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός προγραμματισμός, θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων και ορισμένες θεσμικές αλλαγές). Τα μέτρα αυτά έχουν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους αναφερθεί από τις ίδιες τις ελληνικές αρχές στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα του Ιανουαρίου του 2010. Θα πρέπει να ζητηθεί ρητά η πλήρης εφαρμογή όλων των αναγκαίων μέτρων εντός καθορισμένων προθεσμιών, δεδομένου ότι κρίνεται απολύτως αναγκαία για την αξιόπιστη και διατηρήσιμη διόρθωση της κατάστασης των δημοσίων οικονομικών στην Ελλάδα. Δεδομένων των κινδύνων κατά τη χαραχθείσα πορεία δημοσιονομικής εξυγίανσης, και προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση της πορείας προσαρμογής, η Ελλάδα πρέπει να είναι έτοιμη, όπως έχει εξαγγελθεί στο πρόγραμμα σταθερότητας, να λάβει και να εκτελέσει πρόσθετα μέτρα.

(14)

Λαμβανομένων υπόψη των σοβαρών και επαναλαμβανόμενων ατελειών που παρατηρήθηκαν στη συγκέντρωση δημοσιονομικών στατιστικών στοιχείων στην Ελλάδα, και για να καταστεί δυνατή η κατάλληλη παρακολούθηση της κατάστασης των δημόσιων οικονομικών στην Ελλάδα, χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες για να βελτιωθεί η συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων της γενικής κυβέρνησης που απαιτούνται από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, με την ενίσχυση ιδίως των μηχανισμών άμεσης και ορθής παροχής των στοιχείων αυτών. Πρόκειται κυρίως για την τριμηνιαία και ετήσια συλλογή στατιστικών για τα δημόσια οικονομικά σύμφωνα με τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 2223/96 (4), (ΕΚ) αριθ. 264/2000 (5), (ΕΚ) αριθ. 1221/2002 (6), (ΕΚ) αριθ. 501/2004 (7), (ΕΚ) αριθ. 1222/2004 (8), (ΕΚ) αριθ. 1161/2005 (9) και (ΕΚ) αριθ. 479/2009, καθώς και για τη μηνιαία δημοσίευση στοιχείων σχετικά με την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού και την ταχεία διάθεση οικονομικών στοιχείων σχετικά με την κοινωνική ασφάλιση, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τα εκτός προϋπολογισμού ταμεία. Ωστόσο, δεδομένου ότι για τις διοικητικές αλλαγές που απαιτούνται για την αξιόπιστη και έγκυρη συλλογή δημοσιονομικών στατιστικών στοιχείων μπορεί να χρειαστεί χρόνος, είναι σημαντικό να υπάρχει τακτική παρακολούθηση της πορείας του επιπέδου του δημόσιου χρέους και να προσδιοριστούν οι στόχοι πολιτικής τόσο για το έλλειμμα, όσο και για τη μεταβολή του επιπέδου του χρέους.

(15)

Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος στο τέλος του 2009 εκτιμάται ότι έχει υπερβεί το 113 % του ΑΕΠ. Το επίπεδο αυτό είναι μεταξύ των υψηλότερων δεικτών χρέους προς το ΑΕΠ στην ΕΕ και υπερβαίνει κατά πολύ την τιμή αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ, που προβλέπει η ΣΛΕΕ. Σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην αγορά και την επακόλουθη επαναξιολόγηση του κινδύνου, η κατάσταση αυτή δεν καθιστά μόνο δαπανηρότερη τη χρηματοδότηση οιασδήποτε συμπληρωματικής έκδοσης δανείου, αλλά αυξάνει επίσης το κόστος αναχρηματοδότησης του υφιστάμενου δημόσιου χρέους. Επιπλέον, η συμβολή παραγόντων εκτός από τον καθαρό δανεισμό στη μεταβολή των επιπέδων του χρέους, υπήρξε μεγάλη. Η Ελλάδα πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα για να ελέγξει τέτοιου είδους παράγοντες, προκειμένου να μειωθεί ο δείκτης του χρέους με ικανοποιητικό ρυθμό, σε συμφωνία με τις προβολές για το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης και την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ. Η ετήσια μεταβολή στα ονομαστικά επίπεδα του χρέους της γενικής κυβέρνησης κατά την περίοδο 2010-2012 θα πρέπει να συμβαδίζει με τους στόχους για το έλλειμμα και με συνολική προσαρμογή αποθεμάτων-ροών της τάξης του ¼ % του ΑΕΠ ετησίως για τα έτη 2010, 2011 και 2012.

(16)

Η Ελλάδα θα πρέπει να υποβάλει, έως τις 16 Μαρτίου 2010, έκθεση στην οποία θα προσδιορίζονται τα μέτρα και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2010. Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να υποβάλλει τακτικές εκθέσεις προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή, αναλύοντας με ποιον τρόπο υλοποιούνται τα μέτρα που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση. Δεδομένης της σοβαρότητας της δημοσιονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, οι εκθέσεις αυτές θα πρέπει να υποβάλλονται τακτικά από τις 15 Μαΐου 2010 και εφεξής, και να δημοσιοποιούνται. Ειδικότερα, οι εκθέσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν περιγραφή των μέτρων που έχουν εφαρμοστεί και εκείνων που πρόκειται να εφαρμοστούν το 2010, με σκοπό την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητάς τους. Δεδομένης της αλληλεπίδρασης μεταξύ της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της ανάγκης υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να συμπεριλάβει στις εκθέσεις αυτές τα μέτρα που λαμβάνονται ως επακόλουθο της σύστασης του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2010. Επιπλέον, οι εκθέσεις θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν στοιχεία για τη μηνιαία εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού· την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κοινωνικής ασφάλισης και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης· στοιχεία για την έκδοση χρέους· τις εξελίξεις όσον αφορά την απασχόληση στον δημόσιο τομέα· τις εκκρεμείς δαπάνες και, με ετήσια τουλάχιστον συχνότητα, την οικονομική κατάσταση των δημοσίων επιχειρήσεων. Δεδομένης της αλληλεπίδρασης μεταξύ της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της ανάγκης υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, το Συμβούλιο κάλεσε την Ελλάδα να υποβάλει έκθεση για τα μέτρα, ανταποκρινόμενη στη σύσταση του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2010, στο πλαίσιο των τριμηνιαίων εκθέσεων που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα εξετάζουν τις εκθέσεις ώστε να αξιολογούν την επιτευχθείσα πρόοδο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος.

(17)

Η δήλωση των επικεφαλής κρατών ή κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 11ης Φεβρουαρίου 2010, κάλεσε την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την υλοποίηση της παρούσας απόφασης σε συνεργασία με την ΕΚΤ και τα προτείνει τα τυχόν αναγκαία πρόσθετα μέτρα.

(18)

Αφού διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα, η Ελλάδα θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την όσο το δυνατόν ταχύτερη επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου (ΜΣ) ενός διαρθρωτικώς ισοσκελισμένου προϋπολογισμού. Προς τον σκοπό αυτόν, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει συνεχώς να εφαρμόζουν μόνιμα μέτρα για τον έλεγχο των τρεχουσών πρωτογενών δαπανών, συμπεριλαμβανομένων ιδίως του μισθολογικού κόστους, των κοινωνικών μεταβιβάσεων, των επιχορηγήσεων και άλλων μεταβιβάσεων. Επιπλέον, η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η δημοσιονομική εξυγίανση επιδιώκει και την ενίσχυση της ποιότητας των δημοσίων οικονομικών και συμβάλλει στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, στο πλαίσιο ενός συνεκτικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων, ενώ παράλληλα εφαρμόζει με ταχύτητα πολιτικές για την περαιτέρω αναμόρφωση της φορολογικής διοίκησης. Λαμβανομένου υπόψη του αυξανόμενου επιπέδου του χρέους και της αναμενόμενης αύξησης των δαπανών λόγω γήρανσης του πληθυσμού, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να εξακολουθήσουν να βελτιώνουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών,

α)

μεταβιβάζει 10 % των δημοσιονομικών πιστώσεων (πλην μισθών και συντάξεων) των υπουργείων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό για το 2010 σε αποθεματικό για απρόβλεπτα, εν αναμονή ανακατανομής των πιστώσεων μεταξύ υπουργείων και του προσδιορισμού των προγραμμάτων δαπανών που πρέπει να εξορθολογιστούν, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική και μόνιμη μείωση των δαπανών·

β)

μειώνει το μισθολογικό κόστος, περιλαμβανομένου του παγώματος των ονομαστικών μισθών της κεντρικής κυβέρνησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των οργανισμών του δημοσίου και λοιπών δημόσιων φορέων, περικόπτει το προσωπικό, παγώνει τις νέες προσλήψεις το 2010 και καταργεί τις κενές θέσεις στο δημόσιο, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων ορισμένου χρόνου· ιδίως με τη μη αντικατάσταση των μονίμων υπαλλήλων που συνταξιοδοτούνται·

γ)

περικόπτει τα ειδικά επιδόματα που καταβάλλονται στους δημοσίους υπαλλήλους (συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων από λογαριασμούς εκτός προϋπολογισμού), με αποτέλεσμα τη μείωση των συνολικών απολαβών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, ως πρώτο βήμα για τη βελτίωση του συστήματος των μισθών και τον εξορθολογισμό της μισθολογικής κλίμακας στο δημόσιο·

δ)

προβαίνει σε ονομαστικές περικοπές των μεταβιβάσεων που καταβάλλονται στο πλαίσιο του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένων και μέτρων περιορισμού της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των επιδομάτων και δικαιωμάτων·

ε)

εφαρμόζει κλίμακα προοδευτικής φορολόγησης για όλες τις πηγές εισοδήματος και οριζόντια ενοποιημένη μεταχείριση για τα εισοδήματα από την εργασία και το κεφάλαιο·

στ)

καταργεί όλες τις απαλλαγές και τις διατάξεις περί αυτοτελούς φορολόγησης στο φορολογικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των εισοδημάτων από ειδικά επιδόματα που καταβάλλονται στους δημοσίους υπαλλήλους·

ζ)

καθιερώνει φορολόγηση βάσει τεκμηρίων για τους αυτοαπασχολούμενους·

η)

καθιερώνει μόνιμους φόρους για κτίρια με πολεοδομικές παραβάσεις και αυξάνει τους φορολογικούς συντελεστές επί της ακινήτου περιουσίας, σε σχέση με τους συντελεστές που ίσχυαν στις 31 Δεκεμβρίου 2009·

θ)

αυξάνει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για τον καπνό, τα οινοπνευματώδη, και τα καύσιμα, σε σχέση με τους συντελεστές που ίσχυαν στις 31 Δεκεμβρίου 2009·

ι)

προσδιορίζει λεπτομερώς και εφαρμόζει, έως το τέλος Μαρτίου 2010, τις σχεδιαζόμενες φορολογικές μεταρρυθμίσεις, αξιοποιώντας παράλληλα τα δυνητικά οφέλη αποδοτικότητας για την περαιτέρω μείωση του ελλείμματος.

α)

Στον βαθμό που υλοποιούνται μερικοί κίνδυνοι που συνδέονται με τα ανώτατα όρια για το έλλειμμα και το χρέος, που προβλέπονται στο άρθρο 1 παράγραφοι 3 και 4, η Ελλάδα θα ανακοινώσει, με την έκθεση που θα υποβάλει μέχρι τις 16 Μαρτίου 2010, πρόσθετα μέτρα, σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2 τμήμα Α, ώστε να εξασφαλιστεί η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 2010. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εστιάζονται σε περικοπές δαπανών (π.χ. μεγαλύτερη περικοπή των τρεχουσών και κεφαλαιουχικών δαπανών, περιλαμβανομένης της ακύρωσης των κονδυλίων του αποθέματος εκτάκτων περιστατικών), αλλά και σε μέτρα αύξησης των εσόδων (π.χ. αύξηση των εσόδων ΦΠΑ, επιβολή ειδικών φόρων κατανάλωσης για αγαθά πολυτελείας, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, και μεγαλύτερη αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα ενεργειακά προϊόντα).

α)

Υιοθέτηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για τη σημαντική μείωση της δημοσιονομικής επίπτωσης λόγω γήρανσης του πληθυσμού, με την αναμόρφωση των συστημάτων υγείας και συντάξεων, προς επικύρωση με τη διαδικασία εξέτασης από ομολόγους στο πλαίσιο της επιτροπής οικονομικής πολιτικής· ιδίως, θέσπιση παραμετρικής μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος η οποία αναμένεται να διασφαλίσει ότι το σύστημα αυτό είναι χρηματοδοτικά βιώσιμο ενόψει της γήρανσης του πληθυσμού, και προς τον σκοπό αυτόν, η μεταρρύθμιση θα πρέπει να συμπεριλάβει τη μείωση των ανωτάτων ορίων συντάξεων, την προοδευτική αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, καθώς και την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των χορηγούμενων συντάξεων, προκειμένου να αντικατοπτρίζονται καλύτερα οι εισφορές που έχουν καταβληθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου, να βελτιωθεί η αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και να εξορθολογιστεί το σύστημα ειδικών επιδομάτων προς τους χαμηλοσυνταξιούχους·

β)

μείωση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, με τον περαιτέρω περιορισμό των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και την εφαρμογή του κανόνα της 1 πρόσληψης για κάθε 5 συνταξιοδοτήσεις·

γ)

αναμόρφωση του συστήματος πληρωμής των μισθών για τους άμεσα απασχολούμενους στη δημόσια διοίκηση, με την εφαρμογή ενιαίων αρχών καθορισμού και σχεδιασμού των μισθών· εξορθολογισμός της μισθολογικής κλίμακας, στοχεύοντας παράλληλα στη μείωση του μισθολογικού κόστους· χρειάζεται επίσης να επιτευχθεί μείωση του μισθολογικού κόστους στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ η νέα ενοποιημένη κλίμακα μισθών στον δημόσιο τομέα πρέπει να επεκταθεί αλλά και να τελειοποιηθεί, προκειμένου να ισχύσει στην τοπική αυτοδιοίκηση και σε διαφόρους άλλους οργανισμούς και να εξασφαλιστεί επίσης η παραμονή των αποδοτικότερων υπαλλήλων στον δημόσιο τομέα·

δ)

αποφασιστική ενίσχυση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης (ειδικότερα, όσον αφορά τον ΦΠΑ, τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και το σύστημα φορολόγησης των εισοδημάτων των αυτοαπασχολούμενων), επίσης με την ενίσχυση των νομοθετικών διατάξεων σχετικά με την είσπραξη των φόρων και χρησιμοποίηση των δυνητικών εσόδων για την περαιτέρω μείωση του ελλείμματος·

ε)

εκσυγχρονισμός της φορολογικής διοίκησης, μεταξύ άλλων με: τη σύσταση μιας πλήρως υπόλογης φοροεισπρακτικής υπηρεσίας, η οποία θα πρέπει να θέτει ετήσιους στόχους και να λειτουργεί στο πλαίσιο των συστημάτων αξιολόγησης των επιδόσεων των κατά τόπους φορολογικών υπηρεσιών· διάθεση των αναγκαίων πόρων σε υψηλού επιπέδου προσωπικό, υποδομές και εξοπλισμό υποστήριξης, συστήματα διοικητικής οργάνωσης και ανταλλαγής των πληροφοριών με επαρκείς διασφαλίσεις κατά των πολιτικών παρεμβάσεων·

στ)

λεπτομερής περιγραφή των μέτρων που πρόκειται να εφαρμοστούν το 2011 και το 2012 για τη συμμόρφωση με τους στόχους του επικαιροποιημένου προγράμματος του Ιανουαρίου του 2010·

ζ)

ενίσχυση της θέσης του Υπουργείου Οικονομικών έναντι των άλλων συναρμόδιων υπουργείων στο πλαίσιο της κατάρτισης του ετήσιου νόμου για τον προϋπολογισμό και ενίσχυση επίσης των ελεγκτικών του μηχανισμών κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Επιπλέον, διασφάλιση αποτελεσματικής εφαρμογής της κατάρτισης προϋπολογισμού βάσει προγραμμάτων·

η)

συνέχιση της μεταρρύθμισης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, μεταξύ άλλων με: τη σύσταση μιας πλήρως υπόλογης δημοσιονομικής υπηρεσίας, η οποία θα πρέπει να θέτει πολυετείς στόχους για τις δαπάνες και να λειτουργεί στο πλαίσιο συστημάτων αξιολόγησης των επιδόσεων· τη διάθεση των αναγκαίων πόρων σε προσωπικό υψηλού επιπέδου, υποδομές και εξοπλισμό υποστήριξης, συστήματα διαχειριστικής οργάνωσης και ανταλλαγής των πληροφοριών, με επαρκείς διασφαλίσεις κατά των πολιτικών παρεμβάσεων·

θ)

θέσπιση μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, με δεσμευτικά ανώτατα όρια δαπανών στη βάση ενός κανόνα πολυετών δαπανών και δημιουργία ανεξάρτητης υπηρεσίας δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία θα δημοσιεύει εγκαίρως τα στοιχεία αναφορικά με τα σχέδια και την εκτέλεση του προϋπολογισμού όλων των οντοτήτων του δημοσίου·

ι)

εντός του ανωτέρω μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, εξαγγελία χωρίς καθυστέρηση των πρόσθετων μόνιμων μέτρων μείωσης των δαπανών μεσοπρόθεσμα·

ια)

αποφασιστική καταπολέμηση της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση, ειδικότερα σε σχέση με τους μισθούς και τα επιδόματα του δημοσίου, τις δημόσιες συμβάσεις, τον υπολογισμό και την είσπραξη των φόρων·

ιβ)

λήψη των αναγκαίων μέτρων για την αποφυγή μείωσης της μέσης διάρκειας του δημόσιου χρέους·

ιγ)

ενίσχυση των προσπαθειών για τον έλεγχο παραγόντων, πλην του καθαρού δανεισμού, που συμβάλλουν στη μεταβολή των επιπέδων του χρέους.

α)

Εφαρμογή, το 2011 και το 2012, μέτρων προσαρμογής μόνιμου χαρακτήρα, που να επικεντρώνονται κυρίως στις τρέχουσες δαπάνες· ειδικότερα, περικοπή των δαπανών, προκειμένου να επιτευχθούν μόνιμες οικονομίες στις δαπάνες δημόσιας κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων των μισθών και των κοινωνικών μεταβιβάσεων, και μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο·

β)

εντός του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, συνέχιση της αυστηρής εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων στη φορολογική διοίκηση, χρησιμοποιώντας παράλληλα τα δυνητικά έσοδα για τη μείωση του ελλείμματος·

γ)

ενίσχυση των θεσμικών μηχανισμών για την παροχή αξιόπιστων και ρεαλιστικών επίσημων δημοσιονομικών προγνώσεων που λαμβάνουν υπόψη πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία και τάσεις αναφορικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Προς τον σκοπό αυτόν, οι επίσημες μακροοικονομικές προγνώσεις θα πρέπει να επανεξετάζονται από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Οι προγνώσεις των υπηρεσιών της Επιτροπής λαμβάνονται υπόψη ως βάση αναφοράς·

δ)

αποφυγή συνυπολογισμού έκτακτων μέτρων μείωσης του ελλείμματος στους δημοσιονομικούς στόχους·

ε)

εντός του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, θέσπιση πρόσθετων μόνιμων μέτρων μείωσης των δαπανών για την επίτευξη του ΜΔΣ για ισοσκελισμένο ή πλεονασματικό προϋπολογισμό.

α)

έως τις 15 Μαΐου 2010, να θεσπίσει τα νομοθετικά εκείνα μέτρα που καθιστούν υποχρεωτική τη δημοσίευση των εκθέσεων εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε μηνιαία βάση, εντός προθεσμίας που δεν θα υπερβαίνει τις δέκα ημέρες μετά το τέλος του μηνός·

β)

να επιβάλει την τήρηση της ισχύουσας νομικής υποχρέωσης που υπέχουν τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης και τα νοσοκομεία, να δημοσιεύουν ετήσιους επίσημους λογαριασμούς και ισολογισμούς·

γ)

να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων για τη γενική κυβέρνηση, κυρίως με την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου στις στατιστικές υπηρεσίες και στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και με τη διασφάλιση της πραγματικής προσωπικής ευθύνης σε περιπτώσεις εσφαλμένων αναφορών, προκειμένου να υπάρξει έγκαιρη παροχή υψηλής ποιότητας δεδομένων της γενικής κυβέρνησης, όπως προβλέπεται στους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 2223/96, (ΕΚ) αριθ. 264/2000, (ΕΚ) αριθ. 1221/2002, (ΕΚ) αριθ. 501/2004, (ΕΚ) αριθ. 1222/2004, (ΕΚ) αριθ. 1161/2005, (ΕΚ) αριθ. 223/2009 (10) και (ΕΚ) αριθ. 479/2009·

δ)

να συνεργαστεί με την Επιτροπή (Eurostat), προκειμένου να συμφωνήσει ταχέως σε ένα σχέδιο δράσης με σκοπό τη διόρθωση των στατιστικών και θεσμικών αδυναμιών, καθώς και εκείνων της διακυβέρνησης·

ε)

να συνεργαστεί με την Επιτροπή (Eurostat) και να λάβει την κατάλληλη επιτόπια τεχνική βοήθεια για την κατάρτιση δημοσιονομικών και λοιπών μακροοικονομικών στατιστικών.

α)

συγκεκριμένα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης σε συμμόρφωση με την παρούσα απόφαση, περιλαμβανομένης και της ποσοτικοποιημένης δημοσιονομικής τους επίπτωσης·

β)

συγκεκριμένα μέτρα που προβλέπεται να εφαρμοστούν μετά την ημερομηνία της έκθεσης, σε συμμόρφωση με την παρούσα απόφαση, καθώς και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους και την εκτίμηση της δημοσιονομικής τους επίπτωσης·

γ)

τη μηνιαία εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού·

δ)

στοιχεία για περιόδους μικρότερες του έτους όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κοινωνικής ασφάλισης, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των εκτός προϋπολογισμού ταμείων·

ε)

την έκδοση και αποπληρωμή δημόσιου χρέους·

στ)

τις εξελίξεις στη μόνιμη απασχόληση και την απασχόληση ορισμένου χρόνου στον δημόσιο τομέα·

ζ)

τις εκκρεμείς πληρωμές δημοσίων δαπανών (συσσωρευμένες υπερημερίες)

η)

την οικονομική κατάσταση στις δημόσιες επιχειρήσεις και τις λοιπές οντότητες του δημοσίου (με ετήσια συχνότητα).