Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52015AE6789

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 91/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων» [COM(2015) 750 final — 2015/0269 (COD)]

    ΕΕ C 264 της 20.7.2016, p. 77–81 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    20.7.2016   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 264/77


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 91/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων»

    [COM(2015) 750 final — 2015/0269 (COD)]

    (2016/C 264/09)

    Εισηγητής:

    ο κ. Paulo BARROS VALE

    Στις 14 Δεκεμβρίου 2015, και σύμφωνα με το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισαν να ζητήσουν τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα

    «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 91/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων»

    [COM(2015) 750 final — 2015/0269 (COD)].

    Το ειδικευμένο τμήμα «Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 13 Απριλίου 2016.

    Κατά την 516η σύνοδο ολομέλειας, της 27ης και 28ης Απριλίου 2016 (συνεδρίαση της 27ης Απριλίου 2016), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 176 ψήφους υπέρ, 8 κατά και 20 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση.

    1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

    1.1

    Εάν τα ζητήματα που άπτονται των όπλων αποτελούν πάντα αιτία αντιπαράθεσης, τα τραγικά γεγονότα που σημειώθηκαν στην Ευρώπη είχαν ως αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια ακόμα πιο «θερμή» συζήτηση για το θέμα αυτό. Ωστόσο, η αναθεώρηση της οδηγίας πρέπει οπωσδήποτε να εξεταστεί με μεγαλύτερη αντικειμενικότητα και αποστασιοποίηση, μέσω μιας ισορροπημένης ανάλυσης των ζητημάτων ασφάλειας και αγοράς, αφήνοντας το βασικό ζήτημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος για άλλες συζητήσεις ανάλογες της σοβαρότητάς του.

    1.2

    Σύμφωνα με τη μελέτη του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) για τα πυροβόλα όπλα (Study on Firearms) (1), εκτιμάται ότι το 2007 υπήρχαν περίπου 875 εκατομμύρια όπλα. Από αυτά, μόλις το 3 % βρισκόταν στην κατοχή αστυνομικών δυνάμεων και το 23 % στην κατοχή στρατιωτικών δυνάμεων. Σε μια βιομηχανία τέτοιων διαστάσεων, αποτελεί καθήκον του νομοθέτη η εξεύρεση και η επιβολή μέσων ικανών να μετριάσουν τον λανθάνοντα κίνδυνο που εγκυμονεί η κατοχή ενός τόσο μεγάλου αριθμού όπλων.

    1.3

    Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την έκδοση της υπό εξέταση οδηγίας, η οποία θα αποσαφηνίσει τους ορισμούς, θα εισαγάγει νέες απαιτήσεις και πιο συνεπείς κανόνες σχετικά με τη σήμανση και την καταστροφή των όπλων, ωστόσο, επιθυμεί επίσης να προτείνει δράσεις που θεωρεί ότι μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών.

    1.4

    Αντιθέτως με ό,τι ισχύει σε άλλους κλάδους, όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει εκτενή νομοθεσία, αυτό δεν ισχύει για τη βιομηχανία όπλων, όπου οι ισχύοντες κανόνες υπολείπονται πολύ αυτού που θα μπορούσε να γίνει όσον αφορά την ασφάλεια και την παρακολούθηση των όπλων και των προσώπων που ενέχονται σε εγκληματικές ενέργειες. Συνεπώς, οφείλουμε να επιδιώξουμε με αποφασιστικότητα τους προς επίτευξη στόχους σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα όπως η ασφάλεια.

    1.5

    Λόγω της σπουδαιότητας της ιχνηλασιμότητας τόσο των όπλων όσο και των πυρομαχικών, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι, μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να εξελιχθεί η βιομηχανία προς την κατεύθυνση της τοποθέτησης ανεξίτηλης σήμανσης στα βλήματα και σε σημείο όπου αυτή δεν καταστρέφεται με τη χρήση. Εάν αυτό είναι τεχνικά δυνατό, τα στοιχεία αυτά καθώς και τα υπόλοιπα στοιχεία που αφορούν τα όπλα και θα είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων προσβάσιμων από τις αρμόδιες αρχές, θα οδηγήσουν σε σημαντική βελτίωση της αποτελεσματικότητας της έρευνας. Αυτές οι βάσεις δεδομένων δεν πρέπει να συνίστανται σε απλά εθνικά μητρώα αλλά να αποτελούν βάση δεδομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στην οποία να έχουν δικαιώματα πρόσβασης και τροφοδότησης οι αρμόδιες αρχές όλων των κρατών μελών.

    1.6

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να ακολουθήσει το παράδειγμα της Αυστραλίας και της Βρετανίας και να δρομολογήσει προγράμματα αγοράς όπλων, διασφαλίζοντας έτσι την απόσυρση πολλών χιλιάδων όπλων από την κυκλοφορία. Μπορεί να μην έχει αποδειχθεί η άμεση σχέση μεταξύ του αριθμού των όπλων που κυκλοφορούν και του αριθμού των αδικημάτων, ωστόσο, στατιστικά οι πιθανότητες διάπραξης εγκλημάτων, πρόκλησης ατυχημάτων ή ακόμη και οι πιθανότητες τα όπλα να καταλήξουν στα χέρια εγκληματιών θα ήταν μικρότερες.

    1.7

    Η εξέλιξη της τεχνολογίας της τρισδιάστατης εκτύπωσης αποτελεί πηγή κινδύνου που επιτρέπει την παραγωγή εξίσου θανατηφόρων όπλων, χωρίς να υπάρχει καμία δυνατότητα ελέγχου ή ιχνηλασιμότητας. Επιπλέον, η πλειονότητα αυτών των όπλων κατασκευάζεται από υλικά που δεν ανιχνεύονται από τα παραδοσιακά συστήματα ασφάλειας. Το συγκεκριμένο θέμα πρέπει να συμπεριληφθεί στο θεματολόγιο για την ασφάλεια των χωρών ώστε να καταστεί δυνατή η συντονισμένη λήψη μέτρων για την πρόληψη της διάδοσης θανατηφόρων όπλων που δεν υπόκεινται σε κανέναν απολύτως έλεγχο.

    2.   Πλαίσιο της πρότασης

    2.1

    Σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερης ανησυχίας για την ασφάλεια, η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της οδηγίας 91/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου (2), όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2008/51/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων.

    2.2

    Αυτή η τροποποίηση εντάσσεται στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια, το οποίο κατατέθηκε την 28η Απριλίου 2015, με στόχο να διασφαλιστεί μια αποτελεσματική και συντονισμένη αντιμετώπιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο των απειλών στον τομέα της ασφάλειας. Στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια, οι διαφορές στην εθνική νομοθεσία θεωρούνται εμπόδιο για τους αποτελεσματικούς ελέγχους και τη συνεργασία των αστυνομικών αρχών των κρατών μελών και ζητείται η αναθεώρηση της νομοθεσίας για τα πυροβόλα όπλα, καθώς και των κανόνων για την απενεργοποίηση των όπλων.

    2.3

    Στόχος της οδηγίας είναι η διευκόλυνση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς πυροβόλων όπλων μέσω της παροχής εγγυήσεων για την ασφάλεια των πολιτών, θεσπίζοντας κανόνες που θα τηρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των πυροβόλων όπλων, από την παραγωγή έως την καταστροφή τους.

    2.4

    Η οδηγία θεσπίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να επιβάλει κάθε κράτος μέλος για την απόκτηση, την κατοχή και τη μεταφορά των όπλων των διαφόρων κατηγοριών, συμπεριλαμβανομένων των κυνηγετικών όπλων και των όπλων σκοποβολής.

    2.5

    Ως βάση για την αναθεώρηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου, εκπονήθηκαν τρεις μελέτες σχετικά με την επάρκεια της ισχύουσας νομοθεσίας, σύμφωνα με τα συμπεράσματα των οποίων κρίνεται σκόπιμη η θέσπιση ελάχιστων προτύπων σε επίπεδο ΕΕ για την παράνομη διακίνηση όπλων και την αναθεώρηση της ισχύουσας οδηγίας με στόχο:

    την εναρμόνιση των κανόνων σήμανσης των όπλων,

    την έγκριση κοινών προτύπων και διαδικασιών και τη θέσπιση απαιτήσεων καταγραφής για τα απενεργοποιημένα πυροβόλα όπλα,

    τη θέσπιση διαδικασιών για τη μετατρεψιμότητα των όπλων συναγερμού, σηματοδοσίας και των αντιγράφων όπλων,

    την προώθηση της ανταλλαγής εμπειρογνωμοσύνης μεταξύ των κρατών μελών και της κατάρτισης και διατήρησης βάσεων δεδομένων για την κατασκευή, την κατοχή και την απενεργοποίηση όπλων,

    τον καθορισμό κοινής προσέγγισης για την ταξινόμηση των κυνηγετικών όπλων και των όπλων σκοποβολής.

    2.6

    Η Επιτροπή άκουσε τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών: των εκπροσώπων ευρωπαϊκών ενώσεων κατασκευαστών πυροβόλων όπλων και πυρομαχικών για μη στρατιωτική χρήση, συμμετεχόντων στο μη στρατιωτικό εμπόριο όπλων, κυνηγών, συλλεκτών, ΜΚΟ, ερευνητικών κέντρων κ.λπ. Τα κράτη μέλη και οι ΜΚΟ συμφώνησαν σχετικά με τη χρησιμότητα της ισχύουσας οδηγίας, η οποία θα πρέπει να αποτρέπει την εκτροπή πυροβόλων όπλων στην παράνομη αγορά, ενώ οι παράγοντες του ιδιωτικού τομέα εξέφρασαν ανησυχία για την τροποποίηση των κατηγοριών των πυροβόλων όπλων και την επίπτωσή της στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

    2.7

    Τα ενδιαφερόμενα μέρη, των οποίων την άποψη ζήτησε η Επιτροπή, πιστεύουν ότι η επανενεργοποίηση των απενεργοποιημένων όπλων αποτελεί σημαντική πηγή όπλων που χρησιμοποιούνται για εγκληματικούς σκοπούς και θεωρούν ότι προέχει η εναρμόνιση των κανόνων απενεργοποίησης για την καταπολέμηση αυτής της πρακτικής.

    2.8

    Τα ενδιαφερόμενα μέρη με τα οποία υπήρξε διαβούλευση συγκλίνουν ως προς τα εξής: στην ανάγκη ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, στην εναρμόνιση των ορισμών και στη θέσπιση ελάχιστων προτύπων για τις κατευθυντήριες γραμμές στον τομέα της απενεργοποίησης των όπλων.

    3.   Γενικές παρατηρήσεις

    Τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα αποτέλεσαν το έναυσμα για να δρομολογηθεί η συζήτηση σχετικά με το εμπόριο και τη χρήση των όπλων. Παρότι δεν μπορεί να συγχέεται η ασφάλεια των πολιτών —που απειλείται ολοένα περισσότερο από την τρομοκρατία— με την κατοχή όπλων, αποτελεί προτεραιότητα η αποφασιστική καταπολέμηση της εύκολης απόκτησης πυροβόλων όπλων τα οποία καταλήγουν στα χέρια ριζοσπαστικών ομάδων, του οργανωμένου εγκλήματος και διαταραγμένων ατόμων που ενεργούν με ακατανόητα κίνητρα, και συνιστούν μέσα τα οποία επιτρέπουν σε αυτά τα άτομα να διαπράττουν αποτρόπαια εγκλήματα. Δεν πρέπει να παραβλέπονται επίσης η γενική εγκληματικότητα, οι αυτοκτονίες και τα ατυχήματα με πυροβόλα όπλα.

    3.1

    Οι προτεινόμενες αποσαφηνίσεις βελτιώνουν σημαντικά την προηγούμενη οδηγία και, ως εκ τούτου, υποστηρίζονται από την ΕΟΚΕ. Στόχος αυτών των προτάσεων δεν είναι η απαγόρευση των πυροβόλων όπλων αλλά η εναρμόνιση των εφαρμοζόμενων προτύπων για την απόκτηση και την κατοχή όπλων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, ρυθμίζοντας την αγορά και παρέχοντας εγγυήσεις για την ασφάλεια.

    Ωστόσο, η ΕΟΚΕ, ύστερα από διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη (όπως αστυνομία, βιομηχανία, εμπόριο, χρήστες, συλλέκτες και ΜΚΟ για την ασφάλεια των πολιτών), εκτιμά ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη φιλοδοξία στη σχετική νομοθεσία λόγω των συνεχιζόμενων προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας. Το νομοθετικό έργο της Επιτροπής δεν πρέπει να αποτελεί μόνο άμεση απάντηση στα πρόσφατα τρομοκρατικά γεγονότα, αλλά να έχει ως στόχο την επίλυση του προβλήματος της ασφάλειας των νόμιμων πυροβόλων όπλων.

    3.2

    Έχουν εκπονηθεί πολλές μελέτες σχετικά με τον έλεγχο των όπλων. Ορισμένες από αυτές επισημαίνουν ότι οι περιορισμοί για τα όπλα οδηγούν σε μείωση της βίας (4), των ατυχημάτων (5) και των αυτοκτονιών (6), ενώ άλλες υποστηρίζουν ότι η χορήγηση άδειας οπλοκατοχής σε πολίτες χωρίς ποινικό μητρώο ή ψυχολογικά προβλήματα οδηγεί σε μείωση της βίαιης εγκληματικότητας χωρίς να αυξάνονται σημαντικά οι αυτοκτονίες ή τα ατυχήματα (7).

    3.2.1

    Χαρακτηριστικό ως προς τον έλεγχο των όπλων είναι το παράδειγμα της Αυστραλίας. Όταν ένας άντρας εισήλθε σε καφετέρια και με δύο όπλα δολοφόνησε 35 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 23, η Αυστραλία ξεκίνησε, το 1997, μία από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στην ιστορία σχετικά με τους κανόνες χρήσης και κατοχής όπλων, με ορατά αποτελέσματα ως προς τη μείωση των θανάτων από τη χρήση πυροβόλων όπλων. Οι αρχές απαγόρευσαν ορισμένα είδη όπλων, εισήγαγαν την υποχρέωση η απόκτηση όπλων να βασίζεται σε νόμιμο λόγο (ο οποίος δεν μπορεί να είναι απλώς η αυτοάμυνα) και χρηματοδότησαν ένα πρόγραμμα αγοράς όπλων από το κράτος. Με αυτή την πρωτοβουλία αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία σχεδόν 700 000 όπλα και, σε συνδυασμό με τους νέους περιορισμούς, μειώθηκε δραστικά το ποσοστό ανθρωποκτονιών με τη χρήση πυροβόλων όπλων (8).

    3.2.2

    Το πρόγραμμα αγοράς όπλων της Αυστραλίας βασίστηκε στην ιδέα ότι, όταν υπάρχει αυξημένη διαθεσιμότητα όπλων, οι δολοφονικές τάσεις ενός ατόμου μπορούν ευκολότερα να μετατραπούν σε μαζική δολοφονία.

    3.2.3

    Όπως η Αυστραλία έτσι και το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά τη δολοφονία 15 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 15 από τυχαίους πυροβολισμούς, απαγόρευσε τη χρήση συγκεκριμένων ειδών όπλων, εισήγαγε την υποχρέωση καταγραφής για τους κατόχους και χρηματοδότησε ένα πρόγραμμα αγοράς όπλων. Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου το αποτέλεσμα ως προς τον αριθμό των θανάτων από πυροβόλο όπλο δεν ήταν ίδιο με εκείνο της περίπτωσης της Αυστραλίας (9).

    3.2.4

    Στην τελευταία μεγάλη μελέτη σχετικά με τον έλεγχο των όπλων, η οποία δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2016, εξετάστηκαν 130 άλλες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε 10 διαφορετικές χώρες κατά το διάστημα 1950-2014 (10). Οι συντάκτες της μελέτης θεωρούν ότι, παρότι δεν απέδειξαν ότι οι περιοριστικοί νόμοι οδηγούν σε μείωση της βίας, από τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν προκύπτει ότι σε ορισμένες χώρες η εφαρμογή νόμων που αποσκοπούν στον περιορισμό της πρόσβασης σε διάφορα είδη όπλων συσχετίζεται με τη μείωση των θανάτων από πυροβόλα όπλα. Η εφαρμογή νόμων που προβλέπουν αυστηρότερες προϋποθέσεις για την απόκτηση πυροβόλων όπλων (π.χ. έλεγχος ιστορικού) ή την πρόσβαση σε όπλα (π.χ. αποθήκευση) συσχετίζεται επίσης με τη μείωση των εγκλημάτων πάθους και των θανατηφόρων παιδικών ατυχημάτων αντίστοιχα.

    3.3

    Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα παραδείγματα και τις μελέτες, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι είναι αναγκαία η εφαρμογή αυστηρών κανόνων για την απόκτηση άδειας οπλοχρησίας και οπλοφορίας και για την απόκτηση όπλων και πυρομαχικών, η απαγόρευση και η απενεργοποίηση συγκεκριμένων ειδών όπλων και η θέσπιση ενός προγράμματος αγοράς όπλων από τα κράτη μέλη με σκοπό την καταστροφή τους.

    4.   Ειδικές παρατηρήσεις

    4.1

    Η πρωτοβουλία συνάδει με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Η οδηγία φαίνεται το κατάλληλο μέσο, επειδή είναι αμφίβολο κατά πόσον τα κράτη μέλη θα ήταν έτοιμα να αποδεχθούν την έκδοση κανονισμού.

    4.2

    Με την παρούσα οδηγία τροποποιούνται διάφορα άρθρα της προηγούμενης οδηγίας, καθώς αποσαφηνίζονται και εισάγονται νέες απαιτήσεις οι οποίες βελτιώνουν σημαντικά την προηγούμενη νομοθετική πράξη και, ως εκ τούτου, υποστηρίζονται από την ΕΟΚΕ.

    4.3

    Η ΕΟΚΕ στηρίζει την εισαγωγή υποχρεωτικών και ποιοτικών ιατρικών εξετάσεων, σύμφωνα με ελάχιστα ευρωπαϊκά πρότυπα, όσον αφορά τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία, ως προϋπόθεση για την έκδοση ή για την ανανέωση άδειας οπλοχρησίας και οπλοφορίας, πρακτική που ισχύει ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη. Ωστόσο, σημειώνει ότι η οδηγία μπορεί επίσης να προβλέπει απαιτήσεις όσον αφορά την τακτική εκπαίδευση στον χειρισμό πυροβόλων όπλων και την ασφαλή αποθήκευση (συγκεκριμένα, καθιστώντας υποχρεωτική την αποθήκευση σε ειδικό φοριαμό, όπως ισχύει ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη) καθώς και την ασφαλή μεταφορά των όπλων και των εξαρτημάτων τους.

    4.4

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πετύχει τη θέσπιση πολλών νομοθετημάτων για πολλά ζητήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία υποχρεώθηκε σε συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις ασφάλειας (τόσο των επιβατών όσο και του περιβάλλοντος), πραγματοποιώντας σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη. Όσον αφορά τη σήμανση των όπλων και των εξαρτημάτων, οι έννοιες καλύπτουν επίσης ευρύ πεδίο εφαρμογής. Η ΕΟΚΕ προτείνει, μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα, να μπορέσει να προχωρήσει λίγο περισσότερο η σήμανση των βλημάτων και να αξιολογηθεί εάν είναι δυνατό να εξελιχθεί η βιομηχανία προς την κατεύθυνση της τοποθέτησης ανεξίτηλης σήμανσης σε σημείο όπου αυτή δεν καταστρέφεται με τη χρήση, όπως για παράδειγμα στο εσωτερικό των πυρομαχικών, ώστε να είναι δυνατή η ιχνηλασιμότητά τους. Συνήθως αυτό που παραμένει στον τόπο του εγκλήματος είναι το βλήμα και όχι το όπλο. Συνεπώς, η σήμανση μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή πληροφοριών για την αστυνομική έρευνα.

    4.5

    Όσον αφορά τις βάσεις δεδομένων πυροβόλων όπλων, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τη νέα διατύπωση που διευρύνει το πεδίο εφαρμογής των συστημάτων καταχώρισης έως την καταστροφή του πυροβόλου όπλου. Η ρύθμιση αυτή προσθέτει αξία και αποτελεί σημαντικό εργαλείο ελέγχου και έρευνας. Η Επιτροπή οφείλει να στηρίξει τις αρχές ώστε τα συγκεκριμένα συστήματα καταχώρισης να είναι διαθέσιμα σε πραγματικό χρόνο σε όλα τα κράτη μέλη, διευκολύνοντας την προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων και επιτρέποντας την ταχεία και αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών για στοιχεία που οδηγούν στον προσδιορισμό και τον εντοπισμό πυροβόλων όπλων.

    4.6

    Η κατηγορία των απαγορευμένων πυροβόλων όπλων περιλαμβάνει επίσης τα ημιαυτόματα μη πολεμικά πυροβόλα όπλα «που έχουν τη μορφή αυτόματου πυροβόλου όπλου». Η έννοια «έχουν τη μορφή» δεν αποδεικνύεται επαρκώς αντικειμενική, συνεπώς θα πρέπει να καθοριστούν σαφή κριτήρια όσον αφορά τις «ομοιότητες» βάσει των οποίων τα συγκεκριμένα όπλα πρέπει να συγκαταλέγονται στην κατηγορία των απαγορευμένων πυροβόλων όπλων.

    4.7

    Τα όπλα συναγερμού και σηματοδότησης, τα όπλα χαιρετισμού και κρότου, καθώς και τα αντίγραφα όπλων περιλαμβάνονται πλέον στην κατηγορία Γ, την κατηγορία των πυροβόλων όπλων για τα οποία απαιτείται δήλωση. Παρότι αυτό προβλέπεται σε ορισμένες εθνικές νομοθεσίες, η ΕΟΚΕ διατηρεί τις αμφιβολίες της για τη συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση, καθώς, πέραν του ότι στο πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών τα συγκεκριμένα όπλα δεν κατατάσσονται στα «πυροβόλα όπλα», στις περιπτώσεις στις οποίες δεν προβλέπεται ακόμη η υποχρέωση δήλωσης, η ένταξή τους στη συγκεκριμένη κατηγορία θα επιφέρει σημαντικές διοικητικές δαπάνες για ένα είδος όπλων που δεν φαίνεται να αποτελεί πολύ μεγάλο κίνδυνο για την ασφάλεια των πολιτών.

    4.8

    Οι κίνδυνοι για την ασφάλεια των πολιτών που ενέχουν αυτά και άλλα όπλα, όπως τα αεροβόλα όπλα, θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης για την αξιολόγηση της επικινδυνότητάς τους και των πιθανοτήτων να μετατραπούν σε όπλα με περισσότερες θανατηφόρες ικανότητες. Μια τέτοια μελέτη μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την επιβολή νέων κανόνων, τεχνικών και νομικών, για την ασφάλεια, τη μεταποίηση, τη μετατροπή, την απενεργοποίηση και την καταστροφή των όπλων.

    4.9

    Στο πλαίσιο μιας ψηφιακής κοινωνίας, πρέπει να εξετάζεται η επικινδυνότητα του ηλεκτρονικού εμπορίου όσον αφορά τις αγοραπωλησίες όπλων και πυρομαχικών. Το Facebook και το Instagram ανακοίνωσαν την εφαρμογή περιορισμών στην πώληση όπλων μέσω των κοινωνικών δικτύων τους, απαγορεύοντας στους χρήστες να ανακοινώνουν ή να προβαίνουν σε αγοραπωλησίες όπλων μέσω αναρτήσεων, ομάδων συζήτησης ή ιδιωτικών μηνυμάτων. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι, παρότι το ηλεκτρονικό εμπόριο ορισμένων ειδών όπλων και πυρομαχικών μπορεί να επιτρέπεται μόνο σε οπλοπώλες και μεσίτες, η συναλλαγή θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο με φυσική παρουσία των δύο μερών, διασφαλίζοντας έτσι τον αυστηρό έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές.

    4.10

    Χάρη στην τεχνολογική καινοτομία, οι εκτυπωτές τρισδιάστατων εκτυπώσεων αποτελούν πραγματικότητα. Τα όπλα δεν έμειναν στο περιθώριο αυτής της τεχνολογίας και σύντομα εμφανίστηκαν στο διαδίκτυο οδηγίες και προγράμματα που επιτρέπουν την εκτύπωση φονικών όπλων. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμη κανένα είδος νομοθεσίας που να ρυθμίζει την εκτύπωση όπλων, η τεχνολογία αυτή αποτελεί πραγματική απειλή στην οποία δεν έχει δοθεί ακόμη η δέουσα προσοχή. Θα απαιτηθεί συνεργασία μεταξύ των χωρών για τη συζήτηση αυτού του θέματος, την παρακολούθηση του δικτύου ή ακόμη και τον έλεγχο της αγοράς των υλικών που χρησιμοποιούνται για την εκτύπωση τέτοιων όπλων, αλλά και σοβαρή εξέταση του ενδεχόμενου απαγόρευσης της εκτύπωσης αυτής.

    4.11

    Στην οδηγία προβλέπεται η δυνατότητα των κρατών μελών να επιτρέπουν σε φορείς που ασχολούνται με πολιτιστικές και ιστορικές πτυχές των όπλων και είναι αναγνωρισμένοι με την ιδιότητα αυτή να μπορούν να διατηρήσουν στην κατοχή τους τα πυροβόλα όπλα κατηγορίας Α που αποκτήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος της οδηγίας, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν απενεργοποιηθεί. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι πρέπει να εξεταστεί ένα ειδικό καθεστώς για την εφαρμογή της οδηγίας σε συλλογές μουσείων των οποίων η δραστηριότητα έχει δεόντως αναγνωριστεί από τα κράτη μέλη, υπό την προϋπόθεση ότι δεν κινδυνεύει η δημόσια ασφάλεια και τάξη. Ένα τέτοιο καθεστώς απαιτεί αυστηρούς κανόνες όσον αφορά την έκθεση, την καταχώριση, την αποθήκευση και τον χειρισμό των όπλων αλλά θα απέτρεπε την καταστροφή όπλων κατηγορίας Α με σημαντική ιστορική αξία.

    Βρυξέλλες, 27 Απριλίου 2016.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Γιώργος ΝΤΑΣΗΣ


    (1)  Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος, Study on Firearms 2015 – A study on the transnational nature of and routes and modus operandi used in trafficking in firearms [Μελέτη για τα πυροβόλα όπλα, 2015 — Μελέτη σχετικά με τον διακρατικό χαρακτήρα, τις οδούς διέλευσης και τις μεθόδους λειτουργίας της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων].

    (2)  ΕΕ L 256 της 13.9.1991, σ. 51. Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων (ΕΕ C 35 της 8.2.1988, σ. 25).

    (3)  ΕΕ L 179 της 8.7.2008, σ. 5. Γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα: «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 91/477/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων» COM(2006) 93 τελικό — 2006/0031 (COD) (ΕΕ C 318 της 23.12.2006, σ. 83).

    (4)  Hepburn, Lisa; Hemenway, David, Firearm availability and homicide: A review of the literature [Διαθεσιμότητα πυροβόλων όπλων και ανθρωποκτονίες: Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας], Aggression and Violent Behavior: A Review Journal [Επιθέσεις και βίαιη συμπεριφορά: Επιστημονικό περιοδικό], 2004· 9:417-40 παρατίθεται από τη σχολή Harvard T.H. Chan School of Public Health στον ιστότοπο http://www.hsph.harvard.edu/hicrc/firearms-research/guns-and-death/

    (5)  Miller, Matthew; Azrael, Deborah; Hemenway, David, «Firearm availability and unintentional firearm deaths» [Διαθεσιμότητα πυροβόλων όπλων και ακούσιοι θάνατοι προκληθέντες από πυροβόλα όπλα], Accident Analysis and Prevention [Ανάλυση και πρόληψη ατυχημάτων], 2001· 33:477-84 παρατίθεται από τη σχολή Harvard T.H. Chan School of Public Health στον ιστότοπο http://www.hsph.harvard.edu/hicrc/firearms-research/gun-threats-and-self-defense-gun-use/

    (6)  Miller, Matthew; Hemenway, David, «Gun prevalence and the risk of suicide: A review» [Διάδοση όπλων και κίνδυνος αυτοκτονιών], Harvard Health Policy Review [Περιοδικό του Harvard για τις πολιτικές υγείας], 2001· 2:29-37, παρατίθεται από τη σχολή Harvard T.H. Chan School of Public Health στον ιστότοπο http://www.hsph.harvard.edu/hicrc/firearms-research/gun-ownership-and-use/

    (7)  John R. Lott., Jr. και David B. Mustard, «Crime, Deterrence, and Right-to-Carry Concealed Hand Guns» [Έγκλημα, αποτροπή και δικαίωμα συγκαλυμμένης οπλοφορίας], Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σικάγου, Μάιος 1998.

    (8)  Alpers, Philip, Amélie Rossetti και Marcus Wilson, 2016, Guns in Australia: Total Number of Gun Deaths [Όπλα στην Αυστραλία: Συνολικός αριθμός θανάτων από πυροβόλα όπλα], Σχολή Δημόσιας Υγείας του Σίδνεϊ, Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. GunPolicy.org, 7 Μαρτίου. Πρόσβαση στις 10 Μαρτίου 2016, στη διεύθυνση: http://www.gunpolicy.org/firearms/compareyears/10/total_number_of_gun_deaths.

    (9)  Alpers, Philip, Amélie Rossetti και Marcus Wilson, 2016, Guns in Australia: Total Number of Gun Deaths [Όπλα στην Αυστραλία: Συνολικός αριθμός θανάτων από πυροβόλα όπλα], Σχολή Δημόσιας Υγείας του Σίδνεϊ, Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. GunPolicy.org, 23 Φεβρουαρίου. Πρόσβαση στις 10 Μαρτίου 2016, στη διεύθυνση: http://www.gunpolicy.org/firearms/compareyears/192/total_number_of_gun_deaths

    (10)  Julian Santaella-Tenorio, Magdalena Cerdá, Andrés Villaveces, και Sandro Galea, What Do We Know About the Association Between Firearm Legislation and Firearm-Related Injuries? [Τι γνωρίζουμε για τη συσχέτιση μεταξύ της νομοθεσίας περί πυροβόλων όπλων και των τραυματισμών από πυροβόλα όπλα;], εκδόθηκε από τις Oxford University Press για λογαριασμό της σχολής Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health.


    Top