Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52012IE1468

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Εφαρμογή και παρακολούθηση εκ μέρους των οργάνων της ΕΕ της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία: ο ρόλος της ΕΟΚΕ» (γνωμοδότηση πρωτοβουλίας)

    ΕΕ C 44 της 15.2.2013, p. 28–35 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    15.2.2013   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 44/28


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Εφαρμογή και παρακολούθηση εκ μέρους των οργάνων της ΕΕ της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία: ο ρόλος της ΕΟΚΕ» (γνωμοδότηση πρωτοβουλίας)

    2013/C 44/05

    Εισηγητής: ο κ. Ιωάννης ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΆΝΗΣ

    Στις 26 Απριλίου 2012, και σύμφωνα με το άρθρο 29, παράγραφος 2, του Εσωτερικού Κανονισμού της, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή αποφάσισε να καταρτίσει γνωμοδότηση πρωτοβουλίας με θέμα

    Εφαρμογή και παρακολούθηση εκ μέρους των οργάνων της ΕΕ της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία: ο ρόλος της ΕΟΚΕ.

    Το ειδικευμένο τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 23 Νοεμβρίου 2012.

    Κατά την 485η σύνοδο ολομέλειας, της 12ης και 13ης Δεκεμβρίου 2012 (συνεδρίαση της 12ης Δεκεμβρίου 2012), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 144 ψήφους υπέρ και 2 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση.

    1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

    1.1

    Η ΕΟΚΕ παροτρύνει το Συμβούλιο να δώσει νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις που θα καταλήξουν στη σύναψη του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου της Σύμβασης του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (εφεξής: Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι Ευρωπαίοι με αναπηρία θα μπορούν να απολαύουν πλήρως των οφελών που απορρέουν από την εν λόγω Σύμβαση.

    1.2

    Η ΕΟΚΕ καλεί τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να διοργανώσουν μία δεύτερη εκδήλωση για την «Κατάσταση της Ένωσης όσον αφορά την αναπηρία», τον Δεκέμβριο του 2013, στην οποία να συμπροεδρεύσει το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, με σκοπό την επανεξέταση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    1.3

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει το γεγονός ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ περιλαμβάνει υποχρεώσεις που απαιτούν αλλαγές στη νομοθεσία και στις πολιτικές, τόσο στο επίπεδο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών, και υποστηρίζει ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για τυχόν καθυστέρηση της δράσης υπέρ των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.

    1.4

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να προβεί σε λεπτομερή και συμμετοχική επανεξέταση της εφαρμογής της στρατηγικής για την αναπηρία ως αναπόσπαστο στοιχείο της μελλοντικής συνολικής στρατηγικής της ΕΕ, η οποία θα περιλαμβάνει και μία αναθεώρηση της ισχύουσας νομοθεσίας, των υφιστάμενων πολιτικών και προγραμμάτων, καθώς και τη διατύπωση νέων προτάσεων.

    1.5

    Η ΕΟΚΕ καλεί, συνεπώς, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να επινοήσει, μέσω της Γενικής Γραμματείας της, ένα μέσο για την εκτίμηση των επιπτώσεων της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    1.6

    Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τη θέσπιση, εκ μέρους του Συμβουλίου, ενός ανεξάρτητου πλαισίου για την προώθηση, την προάσπιση και την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, ζητά δε να προβλεφθούν γι' αυτό ειδικές γραμμές του προϋπολογισμού, πράγμα που θα επιτρέψει στους συμμετέχοντες στο πλαίσιο να ασκούν τα καθήκοντά τους με κάθε ανεξαρτησία έναντι του σημείου επαφής.

    1.7

    Η ΕΟΚΕ ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ζητήσει τη γνώμη της σχετικά με την πρότασή της για μία φιλόδοξη Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα με το ευρύτερο δυνατό πεδίο εφαρμογής, η οποία θα περιλαμβάνει, αφενός, απαιτήσεις για τους φορείς παροχής υπηρεσιών και τους κατασκευαστές του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να διασφαλίζεται η πλήρης προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία, και, αφετέρου, έναν σαφή και εκτεταμένο ορισμό της έννοιας «προσβασιμότητα».

    1.8

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι στο Ψηφιακό Θεματολόγιο της νομοθεσίας για την προσβασιμότητα συμπεριελήφθησαν δημόσιοι δικτυακοί τόποι και διαδικτυακοί τόποι που παρέχουν βασικές υπηρεσίες στο κοινό, και αναμένει με ανυπομονησία την υποβολή ισχυρής νομοθεσίας το 2012.

    1.9

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ενισχύσουν ή να διατηρήσουν τις διατάξεις υπέρ των ατόμων με αναπηρία στους κανονισμούς των Διαρθρωτικών Ταμείων, στη διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» (1), στους κανονισμούς των ΔΕΔ-Μ και στην πρωτοβουλία «Ορίζων 2020» (2), στο πρόγραμμα «Θεμελιώδη δικαιώματα και ιθαγένεια», καθώς και στα προγράμματα του τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας, λαμβάνοντας μέτρα που θα εξασφαλίζουν τη συμμετοχή σε αυτά ατόμων με αναπηρία, μέσω χρηματοδοτήσεων και της ανάπτυξης ικανοτήτων.

    1.10

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο, να εξασφαλίσουν την ενσωμάτωση των αρχών της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στις εξωτερικές σχέσεις και στη διεθνή συνεργασία, καθώς και στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, μεριμνώντας, μεταξύ άλλων, για τον συντονισμό των θέσεων της ΕΕ και των κρατών μελών ως προς τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στα διάφορα όργανα του ΟΗΕ.

    1.11

    Η ΕΟΚΕ καλεί τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ εντός της ΕΕ, μέσω μιας αναθεώρησης των πρακτικών που η ΕΕ έχει υιοθετήσει όσον αφορά την απασχόληση, τις συνθήκες εργασίας, τις προσλήψεις, την κατάρτιση, την προσβασιμότητα των διάφορων χώρων, το περιβάλλον εργασίας και τα εργαλεία επικοινωνίας, καθώς και των απαιτήσεων που ισχύουν για τους φορείς που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.

    1.12

    Η ΕΟΚΕ λαμβάνει υπό σημείωση τη δέσμευση του κ. Barroso, τον Δεκέμβριο του 2011, να συζητηθεί η εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Σώματος των Επιτρόπων και των Γενικών Διευθυντών, και ζητά το θέμα αυτό να περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη κάθε χρόνο.

    1.13

    Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την οργάνωση ενός φόρουμ εργασίας που θα συγκεντρώνει εκπροσώπους από τα κυβερνητικά σημεία επαφής, τους μηχανισμούς συντονισμού και τους ανεξάρτητους μηχανισμούς της ΕΕ και των κρατών μελών, που είναι επιφορτισμένοι με την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, καθώς και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, και εκδηλώνει το ενδιαφέρον της να συμμετάσχει στις μελλοντικές συνεδριάσεις του.

    1.14

    Η ΕΟΚΕ αναμένει με ανυπομονησία να συμβάλει, με γνωμοδότησή της, στην έκθεση που η ΕΕ θα υποβάλει το 2013 στην Επιτροπή του ΟΗΕ σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

    1.15

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι θα πρέπει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα: για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ εντός της ΕΟΚΕ και τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν, ενθαρρύνοντας την πρόσληψη ατόμων με αναπηρία στην ΕΟΚΕ· την διασφάλιση ότι κατά τη διαδικασία πρόσληψης δεν θα ασκούνται διακρίσεις κατά των ατόμων με αναπηρία· τη βελτίωση των δυνατοτήτων πρόσβασης σε κτήρια, δικτυακούς τόπους, εργαλεία ΤΠΕ και έγγραφα· την πρόβλεψη των κατάλληλων προσαρμογών για τους υπαλλήλους, τα μέλη και τους εμπειρογνώμονες· τη διοργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης για το προσωπικό της· την σύνταξη, μεταξύ άλλων, ενός φυλλαδίου για τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ· καθώς και την ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας στις δραστηριότητες της.

    1.16

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την ανάγκη μιας συστηματικής εφαρμογής και παρακολούθησης της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ εκ μέρους των οργάνων της ΕΕ, και συνεπώς αναλαμβάνει τη δέσμευση να δημιουργήσει μια διευθύνουσα επιτροπή για την εφαρμογή και την παρακολούθηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ. Η εν λόγω επιτροπή θα καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να υποβάλλουν έκθεση σχετικά με το έργο τους στον συγκεκριμένο τομέα και να συγκεντρώνουν αντιδράσεις ατόμων με αναπηρία, μέσω των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων, καθώς και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να διαμορφώνεται μια ανεξάρτητη γνώμη σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    1.17

    Η ΕΟΚΕ προτείνει να διοργανωθεί μια συνάντηση στην οποία να συμμετάσχουν εκπρόσωποι των εθνικών οικονομικών και κοινωνικών συμβουλίων, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των εθνικών ιδρυμάτων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με θέμα με την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    1.18

    Η ΕΟΚΕ καλεί τους κοινωνικούς εταίρους να συμπεριλάβουν το ζήτημα της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, με βάση κατευθυντήριες γραμμές που θα συμφωνηθούν.

    2.   Εισαγωγή

    2.1

    Στα άτομα με αναπηρία περιλαμβάνονται τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, ψυχικές, νοητικές ή αισθητηριακές αναπηρίες οι οποίες, σε συνδυασμό με διάφορα εμπόδια, δυσχεραίνουν ενδεχομένως την πλήρη και ουσιαστική συμμετοχή των ατόμων αυτών στην κοινωνία σε ισότιμη βάση με τα άλλα άτομα.

    2.2

    Σήμερα υπάρχουν 80 εκατομμύρια άτομα με αναπηρία στην Ευρώπη, σύμφωνα δε με τα στοιχεία της Eurostat, τα άτομα αυτά είναι δύο έως τρεις φορές πιο πιθανό να είναι άνεργα από ό,τι τα άτομα χωρίς αναπηρία. Εξάλλου, μόνον το 20 % των ατόμων με σοβαρή αναπηρία εργάζονται, σε σύγκριση με το 68 % των ατόμων χωρίς αναπηρία. Τα άτομα με αναπηρία έχουν 50 % λιγότερες πιθανότητες να φθάσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε σχέση με τα άτομα χωρίς αναπηρία που έχουν 50 % περισσότερες πιθανότητες. Μόνον το 38 % των ατόμων με αναπηρία ηλικίας 16-34 ετών έχει εισόδημα από εργασία, αντί του 64 % στην περίπτωση των ατόμων χωρίς αναπηρία.

    2.3

    Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει τη γνωμοδότησή της για την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2010-2020: Ανανέωση της δέσμευσης για μια Ευρώπη χωρίς εμπόδια» (3) και τη διερευνητική γνωμοδότησή της με θέμα «Νέοι με αναπηρία: απασχόληση, ένταξη και συμμετοχή στην κοινωνία» (4).

    2.4

    Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ και το προαιρετικό της Πρωτόκολλο, υιοθετήθηκαν στις 13 Δεκεμβρίου 2006 στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, άνοιξαν προς υπογραφή στις 30 Μαρτίου 2007 και τέθηκαν σε ισχύ στις 3 Μαΐου 2008.

    2.5

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ χαίρει ευρείας διεθνούς στήριξης και μέχρι σήμερα έχει υπογραφεί από 154 συμβαλλόμενα μέρη και κυρωθεί από 125. Το προαιρετικό πρωτόκολλο έχει υπογραφεί από 90 συμβαλλόμενα μέρη μέχρι σήμερα και έχει κυρωθεί από 76. Και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν προσυπογράψει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ και 24 από αυτά έχουν ήδη προβεί στην κύρωσή της.

    2.6

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ αποτελεί ένα πλήρες μέσο προάσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου το οποίο καλύπτει τα ατομικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα. Επιβεβαιώνει εκ νέου ότι όλα τα άτομα με αναπηρία θα πρέπει να απολαύουν πλήρως των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.

    2.7

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ καλύπτει όλα τα άτομα με αναπηρία και αναγνωρίζει ρητά ότι οι πολλαπλές διακρίσεις που βασίζονται ταυτόχρονα στην αναπηρία και σε άλλους παράγοντες –όπως η εθνική καταγωγή, το φύλο ή η οικονομική κατάσταση– αποτελούν σοβαρό πρόβλημα το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποκλειστικά και μόνον μέσω της υιοθέτησης μιας πολυτομεακής προσέγγισης που θα λαμβάνει υπόψη τα διάφορα αίτια του σύνθετου αυτού τύπου άσκησης διακρίσεων.

    2.8

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά, μεταξύ άλλων, με τα εξής θέματα: ισότητα και απαγόρευση των διακρίσεων, προσβασιμότητα, δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ιθαγένεια, πρόσβαση στη δικαιοσύνη, απαγόρευση άσκησης βίας, ανεξάρτητη διαβίωση και ένταξη στην κοινότητα, δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή, ατομική κινητικότητα, εκπαίδευση, απασχόληση, υγεία, κοινωνική προστασία, διεθνής συνεργασία, πολιτική προστασία· προβλέπει, επίσης, τη συμμετοχή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων ατόμων με αναπηρία, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους, και αναγνωρίζει, επιπλέον, και τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών με αναπηρία.

    2.9

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ εισάγει μία αλλαγή προτύπου, αντιμετωπίζοντας τα άτομα με αναπηρία όχι ως «αντικείμενα» φιλανθρωπίας ή θεραπευτικής αγωγής, αλλά ως «υποκείμενα» με δικαιώματα, ικανά να διεκδικούν την τήρησή τους και να λαμβάνουν αποφάσεις ζωής οι οποίες βασίζονται σε ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεση. Η αποκατάσταση του δικαιώματος λόγου, η διεύρυνση των επιλογών και η αύξηση των ευκαιριών αποτελούν βασικά θέματα της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    2.10

    Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ αποσαφηνίζει και επεξηγεί τους τρόπους με τους οποίους όλες οι κατηγορίες δικαιωμάτων του ανθρώπου ισχύουν εξίσου για τα άτομα με αναπηρία και προσδιορίζει τους τομείς στους οποίους είναι απαραίτητο να γίνουν αλλαγές, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική άσκηση και προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.

    2.11

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑ αποτελεί την πρώτη σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που μπορεί να υπογραφεί από οργανισμούς περιφερειακής ολοκλήρωσης, όπως η ΕΕ, και εφιστά την προσοχή στην απόφαση του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2009, με βάση την οποία η Ευρωπαϊκή Κοινότητα συνήψε την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ (5) και η οποία ορίζει την Επιτροπή ως το σημείο επαφής για τα θέματα που άπτονται της τήρησης της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    2.12

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η απόφαση περιλαμβάνει έναν κατάλογο των τομέων που εμπίπτουν στις αποκλειστικές ή στις συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης: ο κατάλογος αυτός έχει εξελικτικό χαρακτήρα και προβλέπεται να επεκταθεί συν τω χρόνω. Στους τομείς αποκλειστικής αρμοδιότητας περιλαμβάνονται η συμβατότητα των κρατικών ενισχύσεων με την κοινή αγορά και το κοινό δασμολόγιο. Στους τομείς συντρέχουσας αρμοδιότητας περιλαμβάνονται οι δράσεις για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω αναπηρίας, η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων· η γεωργία· οι σιδηροδρομικές, οδικές, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές· η φορολογία· η εσωτερική αγορά· η ίση αμοιβή ανδρών και γυναικών εργαζομένων για την παροχή εργασίας ίσης αξίας· η πολιτική για τα διευρωπαϊκά δίκτυα· οι στατιστικές.

    2.13

    Η ΕΟΚΕ λαμβάνει υπόψη τον κώδικα δεοντολογίας που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή (6) με σκοπό τη θέσπιση εσωτερικών ρυθμίσεων, ο οποίος καλύπτει διάφορες πτυχές της εφαρμογής της Σύμβασης, καθώς και θέματα όπως: η εκπροσώπηση του Συμβουλίου, των κρατών μελών και της Επιτροπής στα όργανα που θεσπίζονται με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ· οι διαδικασίες που ισχύουν για την κατάρτιση της έκθεσης της ΕΕ προς την επιτροπή του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία· και η διαδικασία μέσω της οποίας θα διαμορφωθεί ένα πλαίσιο για την παρακολούθηση ενός ή περισσοτέρων μηχανισμών στους οποίους θα συμμετέχει η κοινωνία των πολιτών.

    3.   Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ: ο αντίκτυπος της πρώτης προσχώρησης της ΕΕ σε μία σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου

    3.1

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, προβαίνοντας στη σύναψη της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στις 23 Δεκεμβρίου 2010, κατέστη, για πρώτη φορά στην ιστορία της, συμβαλλόμενο μέρος μιας διεθνούς σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου. Αναγνωρίζει τον ηγετικό ρόλο που η ΕΕ και τα κράτη μέλη της διαδραματίζουν, από κοινού με το ευρωπαϊκό κίνημα για την αναπηρία (μέσω του Ευρωπαϊκού Φόρουμ των Ατόμων με Αναπηρία), στην κατάρτιση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, και θεωρεί ότι η ΕΕ έχει ιδιαίτερη ευθύνη να ενισχύσει τις προσπάθειες για την εφαρμογή και παρακολούθηση της τήρησης της Σύμβασης, θα πρέπει δε να αποτελέσει ένα πρότυπο για τους άλλους στον κόσμο.

    3.2

    Η ΕΟΚΕ παροτρύνει το Συμβούλιο να δώσει νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις που θα καταλήξουν στη σύναψη του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, πράγμα που θα επιτρέψει, αφενός, σε άτομα ή ομάδες να υποβάλλουν καταγγελίες στην επιτροπή του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ –όταν κάθε άλλο μέσο έννομης προστασίας εντός της ΕΕ έχει εξαντληθεί, όπως πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2008– και, αφετέρου, να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να υπάρξουν κενά στην προστασία των ατόμων με αναπηρία, να καλυφθούν δε τα ήδη υπάρχοντα, στις περιπτώσεις παραβίασης των δικαιωμάτων των εν λόγω ατόμων σε τομείς που υπάγονται στην αρμοδιότητα της ΕΕ.

    3.3

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο κύρωσης άλλων συμβάσεων για τα δικαιώματα του ανθρώπου, όπως η Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των προαιρετικών πρωτοκόλλων. Ζητά από την ΕΕ να συμμετάσχει στις συζητήσεις που διεξάγονται σήμερα στους κόλπους της ομάδας εργασίας ανοιχτής σύνθεσης του ΟΗΕ που εξετάζει το ζήτημα της κατάρτισης μιας νέας θεματικής Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ηλικιωμένων και να διασφαλίσει ότι το έργο της ευθυγραμμίζεται πλήρως με την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    3.4

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι, ως συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συμμορφώνεται με όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν στο μέτρο των αρμοδιοτήτων της, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης της υποβολής έκθεσης, σε περιοδική βάση, στην επιτροπή του ΟΗΕ που είναι αρμόδια για τη Σύμβαση για τα ΔΑΑ.

    3.5

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι τα άρθρα 10 και 19 της ΣλΕΕ και τα άρθρα 21 και 26 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστούν σαφείς αναφορές στην προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία (7).

    3.6

    Η ΕΟΚΕ καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα να προβούν στη θέσπιση νομοθετικών ρυθμίσεων και στη χάραξη πολιτικών και προγραμμάτων που θα συμμορφώνονται πλήρως με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ ως προς τα θέματα που εμπίπτουν στις αποκλειστικές και στις συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης και να αναθεωρήσουν την υφιστάμενη νομοθεσία και τις πολιτικές της Ένωσης στον τομέα αυτό, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα άτομα με αναπηρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα απολαύουν πλήρους προστασίας.

    3.7

    Η ΕΟΚΕ καλεί τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διοργανώσουν, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Ατόμων με Αναπηρία, μία δεύτερη εκδήλωση για την «Κατάσταση της Ένωσης όσον αφορά την αναπηρία», τον Δεκέμβριο του 2013, με έμφαση στην εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ (8).

    3.8

    Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την διοργάνωση εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Ατόμων με Αναπηρία, ενός Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ατόμων με αναπηρία τον Δεκέμβριο του 2012, στο πλαίσιο της συμβολής του στην έκθεση της ΕΕ προς την επιτροπή του ΟΗΕ που είναι αρμόδια για τη Σύμβαση για τα ΔΑΑ.

    3.9

    Η ΕΟΚΕ καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την τήρηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

    η ενθάρρυνση της πρόσληψης ατόμων με αναπηρία στα όργανα της ΕΕ και η χάραξη πολιτικών που επιτρέπουν τον συνδυασμό επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής·

    η αναθεώρηση των εσωτερικών ρυθμίσεων, διαδικασιών και μεθόδων εργασίας με σκοπό να διασφαλιστεί ότι θα παρέχονται ίσες ευκαιρίες στους εργαζόμενους με αναπηρία·

    η πρόβλεψη ότι κατά τη διαδικασία πρόσληψης θα παρέχονται ευκαιρίες στα άτομα με αναπηρία να συναγωνίζονται, κατά τρόπο ισότιμο, άτομα χωρίς αναπηρία, μέσω των κατάλληλων διευκολύνσεων·

    η πρόβλεψη των κατάλληλων διευκολύνσεων για όλους τους εργαζόμενους με αναπηρία, όπου αυτές είναι απαραίτητες κατά την καθημερινή εργασία τους, συμπεριλαμβανομένων: της παροχής προσωπικής βοήθειας, της διερμηνείας από και προς τη νοηματική γλώσσα, των διευκολύνσεων μεταφοράς κλπ·

    η διασφάλιση της πρόσβασης όλων σε προγράμματα επαγγελματικής και διαρκούς κατάρτισης·

    η βελτίωση της πρόσβασης σε κτήρια, δικτυακούς τόπους, εργαλεία ΤΠΕ και έγγραφα·

    η διασφάλιση ότι όλες οι υπηρεσίες της ΕΕ και τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ όργανα, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών σχολείων, θα τηρούν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ·

    η διασφάλιση της συμμετοχής οργανώσεων ατόμων με αναπηρία στην χάραξη νομοθετικών ρυθμίσεων και πολιτικών, μέσω, μεταξύ άλλων, της παροχής επαρκούς χρηματοδότησης.

    4.   Η εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία εκ μέρους της ΕΕ και των κρατών μελών

    4.1

    Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει, με το ψήφισμά της τής 21ης Σεπτεμβρίου 2011, την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία κατά την περίοδο 2010-2020, ως θεμελιώδες μέσο πολιτικής που διασφαλίζει την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και ταυτόχρονα ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τόσο η ισχύουσα όσο και μία δευτερεύουσα μελλοντική νομοθεσία θα τηρούν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ και θα προβλέπουν τη συμμετοχή και δραστηριοποίηση των ατόμων με αναπηρία (9).

    4.2

    Η ΕΟΚΕ ζητά να προβλεφθεί μία διεξοδική και συμμετοχική αναθεώρηση της εφαρμογής της στρατηγικής για τα άτομα με αναπηρία, μέσω, μεταξύ άλλων, του καθορισμού νέων σκοπών και στόχων.

    4.3

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ενσωματώσουν την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι ούτε ένα ευρώ δεν θα δαπανάται για έργα ή υποδομές που δεν εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε αυτά των ατόμων με αναπηρία.

    4.4

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:

    να ενισχύσουν ή να διατηρήσουν, στους κανονισμούς για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, τις διατάξεις εκείνες με τις οποίες επιδιώκεται η διασφάλιση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, κυρίως δε όσον αφορά τους εκ των προτέρων όρους (10), τις αρχές που διέπουν τις εταιρικές σχέσεις και τις οριζόντιες αρχές·

    να συμπεριλάβουν διατάξεις για την εξασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στη διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» και στους κανονισμούς για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (11)·

    να διασφαλίσουν την τήρηση των εγγυήσεων του προγράμματος «Ορίζων 2020» (12), δηλ. ότι η έρευνα που θα χρηματοδοτεί η ΕΕ θα προβλέπει τη συμμετοχή ατόμων με αναπηρία, μέσω της ενθάρρυνσης της συμμετοχής σε αυτήν χρηστών και της διευκόλυνσης της πρόσβασής τους στα ερευνητικά αποτελέσματα, καθώς και μέσω της ανάπτυξης νέων και καινοτόμων ιδεών ως προς τους τρόπους ενσωμάτωσης των αρχών στης Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στη νομοθεσία και τις πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής για την απασχόληση·

    να συμπεριλάβουν προβλέψεις για τα άτομα με αναπηρία στα προγράμματα ανάπτυξης και ανθρωπιστικής βοήθειας.

    4.5

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει έναν μηχανισμό που να επιβραβεύει την αριστεία στον τομέα της συμμόρφωσης έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ με την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, πιο συγκεκριμένα μάλιστα την ανάπτυξη λύσεων που εξασφαλίζουν την πρόσβαση και την συμμετοχή σε αυτά ατόμων με αναπηρία.

    4.6

    Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει τις προβλέψεις για τα άτομα με αναπηρία που περιλαμβάνονται, αφενός, στη στρατηγική «Ευρώπη 2020» –ιδιαίτερα δε την αναφορά σε «Κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς» (τρίτη προτεραιότητα)– και, αφετέρου, στο ψηφιακό θεματολόγιο, και ζητά να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ σε όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες.

    4.7

    Η ΕΟΚΕ ανησυχεί για τον αρνητικό αντίκτυπο που τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζονται σήμερα σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν, μεταξύ άλλων, στα άτομα με αναπηρία και στις οικογένειές τους, με αποτέλεσμα την επιδείνωση των φαινομένων του κοινωνικού αποκλεισμού, της άσκησης διακρίσεων, της άνισης μεταχείρισης και της ανεργίας, τονίζει δε ότι η κρίση δεν θα πρέπει να χρησιμεύσει ως άλλοθι για τη μετάθεση, σε μεταγενέστερη φάση, της θέσης σε εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    4.8

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να υιοθετήσει μία πραγματική στρατηγική για την ανάπτυξη η οποία να προβλέπει τη λήψη μέτρων υπέρ των μειονεκτουσών ομάδων, όπως τα άτομα με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που να οδηγούν, αφενός, σε αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης – μέσω της προώθησης υπηρεσιών που προάγουν την αυτόνομη διαβίωση και τη συμμετοχή στην τοπική κοινότητα– και, αφετέρου, στη δημιουργία υποδομών με εύκολη πρόσβαση· εξάλλου, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η κατάσταση των ατόμων που καθίστανται ανάπηρα σε μεγάλη ηλικία.

    4.9

    Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα που να διασφαλίζουν την πρόσβαση στην αγορά εργασίας των ατόμων με αναπηρία, όπως φορολογικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις, μέτρα προώθησης της επιχειρηματικότητας, δυνατότητες ευελιξίας για τους εργαζομένους σε σχέση με τη θέση εργασίας τους, μέτρα για την εξασφάλιση της ίσης πρόσβασης όλων στην κοινωνική προστασία και αναγνώριση σε όλους των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

    4.10

    Η ΕΟΚΕ ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ζητήσει τη γνώμη της σχετικά με την πρότασή της για μία φιλόδοξη Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα με το ευρύτερο δυνατό πεδίο εφαρμογής, η οποία θα περιλαμβάνει, αφενός, απαιτήσεις για τους φορείς παροχής υπηρεσιών και τους κατασκευαστές του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να διασφαλίζεται η πλήρης προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία, και, αφετέρου, έναν σαφή και εκτεταμένο ορισμό της έννοιας «προσβασιμότητα», ο οποίος να καλύπτει τόσο το εικονικό όσο και το δομημένο περιβάλλον, να διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα και τη συμβατότητα με υποβοηθητικές τεχνολογίες και να συνδέεται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

    4.11

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει το έργο της κατάρτισης μιας πρότασης οδηγίας που να διασφαλίζει την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των ατόμων ανεξάρτητα από το φύλο, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία ή τον γενετήσιο προσανατολισμό, και να μεριμνήσει για την ευθυγράμμισή της με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, μέσω της ενσωμάτωσης σε αυτήν συγκεκριμένου ορισμού της αναπηρίας και των διακρίσεων στις οποίες αυτή οδηγεί· της απαγόρευσης των διακρίσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες· της διασφάλισης της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση· και του σαφούς διαχωρισμού της έννοιας των κατάλληλων διευκολύνσεων για τη διασφάλιση της εξατομικευμένης πρόσβασης από την έννοια της προσβασιμότητας που συνεπάγεται υποχρεώσεις πρόβλεψης σε επίπεδο ομάδων.

    4.12

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι οι ανάγκες των ατόμων με αναπηρία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα προγράμματα, τις στρατηγικές και τις πολιτικές που καταρτίζονται στο επίπεδο της ΕΕ και τα οποία αφορούν γυναίκες, παιδιά ή ομάδες που αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό, όπως εθνοτικές ή θρησκευτικές μειονότητες, ομοφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες και ηλικιωμένα άτομα.

    4.13

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή συμφωνία με τις εσωτερικές ρυθμίσεις και πολιτικές της ΕΕ, μέσω της ενσωμάτωσης των αρχών της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ και στην αναπτυξιακή και ανθρωπιστική βοήθεια που παρέχει, με τη βοήθεια, μεταξύ άλλων, ειδικών κατευθυντήριων γραμμών.

    4.14

    Πιο συγκεκριμένα, η ΕΟΚΕ ζητά από την ΕΕ να συντονίσει τη θέση της με αυτήν των κρατών μελών στις συζητήσεις που διεξάγονται στους κόλπους του ΟΗΕ και έχουν αντίκτυπο στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, διασφαλίζοντας π.χ. ότι η θέση που θα λάβει η ΕΕ στο πλαίσιο που θα διαμορφωθεί μετά την ολοκλήρωση της περιόδου των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας, θα έχει ενσωματώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και ότι η αναθεώρηση της τετραετούς ολοκληρωμένης πολιτικής του ΟΗΕ θα περιλαμβάνει αναφορά στα άτομα με αναπηρία.

    4.15

    Η ΕΟΚΕ ζητά από την ΕΕ να διευρύνει τη δέσμευση που έχει αναλάβει έναντι της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ και σε άλλα τρέχοντα πολυμερή φόρα, όπως π.χ. στις διαπραγματεύσεις που διεξάγει σήμερα η Παγκόσμια Οργάνωση Πνευματικής Ιδιοκτησίας με αντικείμενο τη μεταρρύθμιση και την ελευθέρωση της νομοθεσίας περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

    4.16

    Η ΕΟΚΕ επαινεί το έργο που έχει επιτελεστεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο της ανταλλαγής απόψεων πολιτικής που προβλέπει το Νέο Διατλαντικό Θεματολόγιο μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ με θέμα τη μεταρρύθμιση της πολιτικής για τα άτομα με αναπηρία, ενόψει δε της επικείμενης κύρωσης της Σύμβασης εκ μέρους των ΗΠΑ, ζητά να εξεταστεί το ενδεχόμενο περαιτέρω ενίσχυσης του διατλαντικού διαλόγου σχετικά με την πολιτική για τα άτομα με αναπηρία, ώστε να προωθηθεί περαιτέρω η διαδικασία γενικής μεταρρύθμισης της σχετικής πολιτικής.

    4.17

    Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες κάθε Γενικής Διεύθυνσης θα αναλάβουν να ενσωματώνουν τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στις πολιτικές και τις νομοθετικές ρυθμίσεις της ΕΕ, ήδη κατά το στάδιο της χάραξης και της κατάρτισης τους.

    4.18

    Η ΕΟΚΕ καλεί τη Γενική Γραμματεία της Επιτροπής να αναπτύξει ένα μέσο ανάλυσης του αντίκτυπου της τήρησης των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και να συμπεριλάβει μία ενότητα για τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στα προγράμματα κατάρτισης του νεοπροσληφθέντος προσωπικού και στα προγράμματα επανεκπαίδευσης.

    4.19

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι, σύμφωνα με την παράγραφο (ξ) του Προοιμίου και την παράγραφο 3 του άρθρου 4 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ «τα άτομα με αναπηρία θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τις πολιτικές και τα προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που τα αφορούν άμεσα» και καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις των κρατών μελών να θεσπίσουν τις κατάλληλες διαδικασίες.

    5.   Παρακολούθηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στην ΕΕ

    5.1

    Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι το άρθρο 33, παράγραφος 2, της Σύμβασης υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα μέρη να καθορίζουν ή να θεσπίζουν, εντός του κράτους μέλους, έναν ή περισσότερους ανεξάρτητους μηχανισμούς «για να προωθήσουν, να διασφαλίσουν και να εποπτεύσουν την εφαρμογή της […] Σύμβασης».

    5.2

    Η ΕΟΚΕ καλεί το Συμβούλιο να προβεί επισήμως, μέσω απόφασης, στη σύσταση ενός τέτοιου πλαισίου.

    5.3

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι κατά τον καθορισμό ή την θέσπιση ενός μηχανισμού αυτού του είδους, τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το καθεστώς και τη λειτουργία των εθνικών οργανισμών προστασίας και προαγωγής των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

    5.4

    Η ΕΟΚΕ ζητά, ειδικότερα, το εν λόγω πλαίσιο να είναι ανεξάρτητο από τα σημεία επαφής και τον μηχανισμό συντονισμού που έχουν θα οριστεί εντός της ΕΕ, καθώς και να καθοριστεί μία εντολή για κάθε φορέα του πλαισίου και να προβλεφθούν πόροι που να επιτρέπουν στους φορείς αυτούς να εκτελούν τα καθήκοντά τους.

    5.5

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι είναι απαραίτητο να θεσπιστούν σαφείς κανόνες για τη διαρθρωμένη διαβούλευση των φορέων του πλαισίου ανάλογα με τις αρμοδιότητές τους, κυρίως όσον αφορά την κατάρτιση νομοθεσίας.

    5.6

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι σύμφωνα με το άρθρο 33, παράγραφος 3, της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, η κοινωνία των πολιτών, ιδιαίτερα δε τα άτομα με αναπηρία και οι οργανώσεις που τα εκπροσωπούν, πρέπει να συνεργάζονται και να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων των σημείων επαφής και του μηχανισμού συντονισμού που θα έχει ορίσει το Συμβούλιο για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    5.7

    Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι το Ευρωπαϊκό φόρουμ για την αναπηρία, το οποίο αποτελεί την ευρωπαϊκή κεντρική οργάνωση που εκπροσωπεί 80 εκατομμύρια πολίτες με αναπηρία στην Ευρώπη, θα πρέπει να συμμετέχει στην παρακολούθηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, καθώς και σε όλες τις διαδικασίες χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων, στο ευρωπαϊκό επίπεδο, που αφορούν τη ζωή των ατόμων με αναπηρία.

    5.8

    Η ΕΟΚΕ έχει την πεποίθηση ότι οι εταιρικές σχέσεις αποτελούν ένα μέσο που επιτρέπει την διασφάλιση μιας βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, πρέπει δε να βασίζονται σε μία μακροπρόθεσμη προοπτική πραγματικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών που, μεταξύ άλλων, θα προβλέπει τη συνεχή ανάπτυξη των ικανοτήτων των εταίρων, καθώς και πόρους επαρκείς για τη συμμετοχή τους (13).

    5.9

    Η ΕΟΚΕ ζητά από την ΕΕ να συμπεριλάβει, στο μελλοντικό χρηματοδοτικό της πρόγραμμα «Θεμελιώδη δικαιώματα και ιθαγένεια», πόρους για την υποστήριξη της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, μεταξύ άλλων δε για την εξασφάλιση της δημιουργίας ικανοτήτων και την επαρκή κάλυψη των αναγκών των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία.

    5.10

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τη σημασία του ορισμού ενός ευρωπαϊκού πλαισίου συμβατού με την Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, ώστε οι χώρες εκτός ΕΕ, ιδιαίτερα δε αυτές που ανήκουν σε περιφερειακές οργανώσεις, να μπορούν, π.χ., να αναγνωρίζουν το εν λόγω ευρωπαϊκό πλαίσιο ως υπόδειγμα.

    5.11

    Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να υποβάλει την πρώτη περιοδική της έκθεση στην επιτροπή του ΟΗΕ που είναι αρμόδια για τη Σύμβαση για τα ΔΑΑ πριν από τις αρχές του 2013 και ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ζητήσει τη γνώμη της κατά την κατάρτισή της, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται ευρεία διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, ιδιαίτερα δε των εκπροσώπων του κινήματος υπέρ των ατόμων με αναπηρίες.

    5.12

    Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει όλες τις δράσεις που προτείνουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Eurostat για τη βελτίωση και την ενίσχυση της συλλογής στοιχείων και αναλυτικών στατιστικών και δεικτών για την αναπηρία, με σκοπό την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων πολιτικών και τη βελτίωση της παρακολούθησης της εφαρμογής τους. Η ΕΟΚΕ προσβλέπει στη δημοσίευση των στοιχείων της έρευνας του 2011 για το ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό εκ μέρους της σχετικής ενότητας ad hoc και ενθαρρύνει την Επιτροπή, την Eurostat, τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και τα κράτη μέλη, να περιλαμβάνουν συστηματικά τα θέματα που άπτονται της αναπηρίας σε όλες τις βασικές έρευνες, να αναπτύξουν δε εξειδικευμένες έρευνες και δείκτες που να επιτρέπουν την μέτρηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ ατόμων με αναπηρία και των φραγμών που τίθενται στην καθημερινή ζωή τους, καθώς και τη μέτρηση του αντίκτυπου των μέσων πολιτικής που έχουν σχεδιαστεί ακριβώς για την άρση των εν λόγω φραγμών.

    5.13

    Η ΕΟΚΕ παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διοργανώσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση του ΟΗΕ τα ΔΑΑ, οι οποίες να απευθύνονται στις δημόσιες αρχές όλων των επιπέδων, στις ιδιωτικές εταιρείες, τα μέσα ενημέρωσης, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, τα σχολεία, τις κοινωνικές και τις υγειονομικές υπηρεσίες.

    5.14

    Η ΕΟΚΕ καλεί όλα τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την τήρηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στα διάφορα επίπεδα λήψης αποφάσεων, μέσω της ενσωμάτωσης των διατάξεών της στη νομοθεσία, τις πολιτικές και τις διοικητικές αποφάσεις και της ανάπτυξης σχεδίων δράσης για τα άτομα με αναπηρία που να είναι συμβατά με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    5.15

    Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων μεταξύ συνδικαλιστικών ενώσεων, οργανώσεων εργοδοτών, οργανώσεων κοινωνικής οικονομίας και οργανώσεων ατόμων με αναπηρία, με σκοπό την προώθηση της πρόσβασης στην απασχόληση των ατόμων με αναπηρία κατά τρόπο που να είναι συμβατός με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    6.   Η ΕΟΚΕ και η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ – εφαρμογή της Σύμβασης στην ΕΟΚΕ

    6.1

    Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στο εσωτερικό του οργάνου και να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν, μεταξύ άλλων, να καλύπτουν τους εξής τομείς:

    ενθάρρυνση της πρόσληψης ατόμων με αναπηρία στην ΕΟΚΕ, μέσω, μεταξύ άλλων, της ανάπτυξης ενός προγράμματος κατάρτισης και της ενθάρρυνσης της υποβολής υποψηφιοτήτων εκ μέρους ατόμων με αναπηρία για τις θέσεις αποσπασμένων εθνικών εμπειρογνωμόνων·

    καθιέρωση μιας διαδικασίας πρόσληψης χωρίς διακρίσεις για τους υποψήφιους με αναπηρία·

    διασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στις υπηρεσίες τοποθέτησης των υπαλλήλων στην κατάλληλη θέση και σε προγράμματα επαγγελματικής και διαρκούς κατάρτισης·

    βελτίωση των δυνατοτήτων πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε κτήρια, δικτυακούς τόπους, μέσα ΤΠΕ και έγγραφα·

    πρόβλεψη των κατάλληλων διευκολύνσεων, συμπεριλαμβανομένης της παροχής προσωπικής βοήθειας, για τους υπαλλήλους, μέλη και εμπειρογνώμονες με αναπηρία·

    διοργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης για το προσωπικό, ώστε να ευαισθητοποιηθεί ως προς τα θέματα που άπτονται της αναπηρίας και ως προς τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, μέσω, μεταξύ άλλων, της σύνταξης ενός φυλλαδίου και της παραγωγής μιας βιντεοταινίας σχετικά με τους τρόπους εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ·

    συμμετοχή στη διοργανική ομάδα εργασίας για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ·

    ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στις δραστηριότητες της ΕΟΚΕ.

    6.2

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι το θέμα των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία θα πρέπει να διαπερνά κατά τρόπο εγκάρσιο όλες τις γνωμοδοτήσεις που έχουν αντίκτυπο στη ζωή των ατόμων με αναπηρία.

    6.3

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι τα δικαιώματα που περιλαμβάνονται στη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις εργασίες όλων των τμημάτων της, δεδομένου ότι άπτονται όλων των τομέων κοινωνικής, μορφωτικής και οικονομικής δραστηριότητας.

    6.4

    Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει σχετικά ότι είναι απαραίτητο να συσταθεί μία διευθύνουσα επιτροπή για την εφαρμογή και παρακολούθηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ. Η εν λόγω επιτροπή θα καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να υποβάλλουν εκθέσεις για το έργο τους και θα συγκεντρώνει τις απόψεις της κοινωνίας των πολιτών, ειδικότερα δε του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία ως του οργάνου που εκπροσωπεί τα άτομα με αναπηρία, με σκοπό να λαμβάνονται αυτές υπόψη κατά την κατάρτιση και παρουσίαση της εκάστοτε έκθεσης της ΕΕ στην Επιτροπή για τα ΔΑΑ. Με τη συμμετοχή των διαφόρων αυτών μερών, η διευθύνουσα επιτροπή θα είναι σε θέση να διαμορφώνει μία ανεξάρτητη εικόνα της προόδου που σημειώνεται στον τομέα της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ.

    6.5

    Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει τον ρόλο που η ίδια διαδραματίζει στην ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμότητας της ΕΕ, καθώς δίνει έμφαση στη συμμετοχική δημοκρατία και στον ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

    6.6

    Η ΕΟΚΕ ζητά να συσταθεί ένα όργανο για την ενθάρρυνση και τον συντονισμό του διαλόγου μεταξύ, αφενός, των οργάνων της ΕΕ και, αφετέρου, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με αντικείμενο την τήρηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ στο ευρωπαϊκό επίπεδο.

    6.7

    Η ΕΟΚΕ προσφέρεται να συνεισφέρει με γνωμοδότησή της στην έκθεση που θα υποβάλει η ΕΕ στην επιτροπή του ΟΗΕ σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

    Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2012.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Staffan NILSSON


    (1)  COM(2011) 665 final.

    (2)  http://ec.europa.eu/research/horizon2020/index_en.cfm

    (3)  ΕΕ C 376, 22.12.2011, σ. 81-86.

    (4)  ΕΕ C 181, 21.6.2012, σ. 2-6.

    (5)  2010/48/ΕΚ.

    (6)  16243/10 της 29ης Νοεμβρίου 2010.

    (7)  SEC(2011) 567 final.

    (8)  Την εκδήλωση με θέμα «Κατάσταση της Ένωσης όσον αφορά την αναπηρία» διοργάνωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Barroso στις 6 Δεκεμβρίου 2011. Έλαβαν μέρος σε αυτήν ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, κ. Van Rompuy· ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Buzek· και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ των Ατόμων με Αναπηρία, κ. Βαρδακαστάνης.

    (9)  ΕΕ C 376, 22.12.2011, σ. 81-86.

    (10)  Οι εκ των προτέρων όροι στη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα ΔΑΑ, καθώς και η διασφάλιση της πρόσβασης και της αυτοδύναμης διαβίωσης, αποτελούν στοιχεία που έχουν ήδη συμπεριληφθεί στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

    (11)  COM(2011) 665 final.

    (12)  http://ec.europa.eu/research/horizon2020/index_en.cfm

    (13)  ΕΕ C 44, 11.02.2011, σ. 1–9.


    Top