Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52009IP0005

    Οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με τα Δυτικά Βαλκάνια Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιανουαρίου 2009 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τα δυτικά Βαλκάνια (2008/2149(INI))

    ΕΕ C 46E της 24.2.2010, p. 1–9 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    24.2.2010   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    CE 46/1


    Οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με τα Δυτικά Βαλκάνια

    P6_TA(2009)0005

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιανουαρίου 2009 σχετικά με τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με τα δυτικά Βαλκάνια (2008/2149(INI))

    (2010/C 46 E/01)

    Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1946/2005 του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2005 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2000 για την εισαγωγή εκτάκτων εμπορικών μέτρων για χώρες και εδάφη που συμμετέχουν ή συνδέονται με τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1),

    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου της 17ης Ιουλίου 2006 για τη θέσπιση μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (IPA) (2),

    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης που πραγματοποιήθηκε στις 19-20 Ιουνίου 2003, στο πλαίσιο του οποίου δόθηκε η υπόσχεση προς όλα τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων ότι θα ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

    έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 16 Δεκεμβρίου 2005 να χορηγήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και τα συμπεράσματα της Προεδρίας των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων που πραγματοποιήθηκαν στις 15-16 Ιουνίου 2006, στις 14-15 Δεκεμβρίου 2006 και στις 19-20 Ιουνίου 2008,

    έχοντας υπόψη την απόφαση που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 3 Οκτωβρίου 2005 σχετικά με την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Κροατία,

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008«Δυτικά Βαλκάνια: ενίσχυση της ευρωπαϊκής προοπτικής» (COM(2008)0127),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμα αριθ. 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών της 10ης Ιουνίου 1999,

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Μαρτίου 2007 σχετικά με το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου και τον ρόλο της ΕΕ (3),

    έχοντας υπόψη τη θέση του της 12ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη χορήγηση έκτακτης κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής στο Κοσσυφοπέδιο (4),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Απριλίου 2008 σχετικά με την έκθεση προόδου του 2007 για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (5),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Απριλίου 2008 σχετικά με την έκθεση προόδου του 2007 για την Κροατία (6),

    έχοντας υπόψη τη σύστασή του προς το Συμβούλιο της 15ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (7),

    έχοντας υπόψη τη σύστασή του προς το Συμβούλιο της 25ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Σερβίας (8),

    έχοντας υπόψη τη θέση του της 6ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου και της Επιτροπής που αφορά τη σύναψη της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Αλβανίας, αφετέρου (9),

    έχοντας υπόψη τη θέση του της 13ης Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη σύναψη, εξ ονόματος της Κοινότητας, της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου, αφετέρου (10),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 31ης Ιανουαρίου 2007 - Επέκταση των κύριων διευρωπαϊκών αξόνων μεταφορών στις γειτονικές χώρες - Κατευθυντήριες γραμμές για τις μεταφορές στην Ευρώπη και τις γειτονικές περιοχές (COM(2007)0032),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008 σχετικά με την πρόοδο των διερευνητικών συζητήσεων για τη συνεργασία στον τομέα των μεταφορών με τις γειτονικές χώρες (COM(2008)0125),

    έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης που υπογράφηκε στην Αθήνα στις 25 Οκτωβρίου 2005,

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 6ης Νοεμβρίου 2007«Στρατηγική για τη διεύρυνση και κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο 2007-2008» (COM(2007)0663),

    έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 16ης Μαρτίου 2006 σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής για τη διεύρυνση – 2005 (11) και της 13ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης και τις κυριότερες προκλήσεις για το διάστημα 2006-2007 (12),

    έχοντας υπόψη όλα τα προηγούμενα ψηφίσματα σχετικά με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων,

    έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A6-0489/2008),

    Α.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης διατύπωσε σαφώς την «ευρωπαϊκή προοπτική» των κρατών των δυτικών Βαλκανίων και κατέδειξε ότι η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης συνιστά το γενικότερο πλαίσιο των ευρωπαϊκών σχέσεων με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων,

    Β.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κροατία βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και ότι η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έλαβε το 2005 το καθεστώς της υποψήφιας χώρας,

    Γ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εμπορικές παραχωρήσεις και η χρηματοδοτική ενίσχυση της ΕΕ έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης των δυτικών Βαλκανίων,

    Δ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κροατία βρίσκεται πολύ κοντά στην πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με προοπτικές για περάτωση των διαπραγματεύσεων το 2009, συνεχίζει να πληροί τα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια της Κοπεγχάγης και έχει αναγνωριστεί ότι διαθέτει λειτουργούσα οικονομία αγοράς, η οποία θα μπορούσε χρησιμεύσει ως θετικό παράδειγμα για τις άλλες χώρες της περιοχής,

    Ε.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 17 Φεβρουαρίου 2008 η Συνέλευση του Κοσσυφοπεδίου ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο κηρύχθηκε η ανεξαρτησία του· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Φεβρουαρίου 2008 το Συμβούλιο συμφώνησε ότι τα κράτη μέλη θα αποφάσιζαν, σύμφωνα με την εθνική πρακτική και το διεθνές δίκαιο, για τις σχέσεις τους με το Κοσσυφοπέδιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική ενίσχυση που έχει παράσχει η ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο εκτιμάται ότι ανέρχεται σε ποσό άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για την περίοδο 2007-2010 που καλύπτει την παροχή στήριξης για την πολιτική και οικονομική ανάπτυξη του Κοσσυφοπεδίου και τη χρηματοδότηση της συμβολής της ΕΕ στη διεθνή παρουσία στο Κοσσυφοπέδιο,

    ΣΤ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ευημερία και η πλήρης ένταξη στην εσωτερική αγορά και στο παγκόσμιο σύστημα εμπορίου έχουν ουσιαστική σημασία για τη μακροχρόνια σταθερότητα και την αειφόρο οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη σε ολόκληρη την περιοχή των δυτικών Βαλκανίων,

    Ζ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι το προσεκτικό και σταδιακό άνοιγμα της αγοράς στις χώρες των δυτικών Βαλκανίων, η οποία περιλαμβάνει προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τις επιμέρους συνθήκες σε κάθε χώρα, προάγοντας κυρίως τη δημιουργία περιφερειακής αγοράς, αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στη διαδικασία της πολιτικής και οικονομικής σταθεροποίησης στην περιοχή,

    Η.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη οικονομική συνεργασία στην περιοχή των δυτικών Βαλκανίων προσφέρει επίσης θετικές προοπτικές ανάπτυξης για τις οικονομίες των κρατών μελών της ΝΑ Ευρώπης και θα προαγάγει τη βαθύτερη ένταξή τους στην κοινή αγορά,

    Θ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών της Κεντρικής Ευρώπης (ΣΕΣΚΕ) ενοποίησε 32 διμερείς συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών στην περιοχή της νότιας Ευρώπης σε κοινή ολοκληρωμένη περιφερειακή συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών που ενισχύει το υπάρχον επίπεδο ελευθέρωσης στην περιοχή μέσω ενιαίου δικτύου δίκαιων, διαφανών και προβλέψιμων κανόνων,

    Ι.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ανάπτυξη των δυτικών Βαλκανίων διαφέρει σημαντικά και κυμαινόταν το 2006 από 3% στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έως 10,3% στο Μαυροβούνιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι διαφέρουν και τα ποσοστά ανεργίας, τα οποία το 2007 κυμαίνονταν ανάμεσα στα πολύ υψηλά ποσοστά του 40% (Κοσσυφοπέδιο) και στα χαμηλότερα ποσοστά του 11,9% (Μαυροβούνιο),

    ΙΑ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομίες των δυτικών Βαλκανίων εξαρτώνται σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό από το εξωτερικό εμπόριο και ότι το σύνολο των εισαγωγών και εξαγωγών αντιπροσωπεύει σημαντικό μέρος του ΑΕγχΠ τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 61% των εμπορικών ροών της περιοχής έχουν κατεύθυνση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, μολονότι αντιπροσωπεύουν ποσοστό μόλις 2 % του εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ,

    ΙΒ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποδομές και η διευκόλυνση των μεταφορών έχουν ζωτική σημασία για την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ολοκλήρωση,

    ΙΓ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται μεγαλύτερη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) των δυτικών Βαλκανίων για να διασφαλισθεί η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, η δημιουργία θέσεων εργασίας και οι εξαγωγές,

    ΙΔ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των υπηρεσιών, και ιδίως ο τουρισμός, κατέχει σημαντικό ρόλο στις οικονομίες των χωρών των δυτικών Βαλκανίων,

    ΙΕ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι μικρές αγορές όπως αυτές που υπάρχουν σε ορισμένες χώρες των δυτικών Βαλκανίων είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε δημιουργία συμπράξεων, σε περιοριστικές πρακτικές ή σε κατάχρηση της ισχύος στην αγορά, γεγονός που ενδέχεται να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη, στο ποσοστό ανεργίας και στην κοινωνική ανάπτυξη,

    ΙΣΤ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομίες των δυτικών Βαλκανίων είναι πολύ ετερογενείς και έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, για παράδειγμα η Αλβανία, η Κροατία και το Μαυροβούνιο διαφέρουν από τις άλλες οικονομίες των δυτικών Βαλκανίων καθόσον ο τουριστικός τομέας είναι ζωτικής σημασίας για αυτές,

    ΙΖ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων έχουν συνάψει συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης με την ΕΕ,

    Γενικά

    1.

    επιδοκιμάζει την πρόοδο που σημειώθηκε στη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης και, συγκεκριμένα, την πρόσφατη προσυπογραφή των συμφωνιών σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΣΣΣ) με τη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη, καθώς και με τη Σερβία· καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τη διαδικασία επικύρωσης για όλες τις ΣΣΣ το συντομότερο δυνατόν· επιδοκιμάζει την πρόοδο που σημειώθηκε στην υλοποίηση των ενδιάμεσων συμφωνιών και καλεί τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους σε αυτόν τον τομέα· τονίζει τη σημασία της περαιτέρω ενίσχυσης της πολυμερούς διάστασης της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης με την προοπτική της πλήρους συνέχισης της περιφερειακής συνεργασίας σε όλα τα πεδία·

    2.

    υπενθυμίζει την «ευρωπαϊκή προοπτική» των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, η οποία διατυπώθηκε σαφώς στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η μελλοντική προσχώρηση των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ εξαρτάται άμεσα από την εκπλήρωση όλων των όρων και απαιτήσεων που έχουν οριστεί από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων της Κοπεγχάγης για την ένταξη και την επιτυχή έκβαση της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, η οποία περιλαμβάνει την περιφερειακή συνεργασία, τις καλές σχέσεις γειτονίας και την πλήρη συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία·

    3.

    τονίζει ότι η σοβαρή προοπτική ιδιότητας μέλους της ΕΕ για τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για να ενθαρρύνει τον πληθυσμό τους και τις κυβερνήσεις τους να απομακρυνθούν από τον οπισθοδρομικό εθνικισμό και τη βία που οφείλεται σε μισαλλοδοξία και να στραφούν προς μέλλον ολοκλήρωσης με την υπόλοιπη Ευρώπη· επιπλέον, θα βελτιώσει τη σχετικά ανίσχυρη εικόνα των δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαιτίας των πρόσφατων πολέμων και των πολιτικών αντιπαραθέσεων των τελευταίων δεκαετιών, γεγονός θα δώσει με τη σειρά του ώθηση σε εταιρείες της ΕΕ να αυξήσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες στην περιοχή·

    4.

    ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να επιδεικνύει τη δέσμευσή της έναντι των δυτικών Βαλκανίων, ιδίως σε αυτήν την πολιτικά ευαίσθητη περίοδο· παροτρύνει το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι προς όφελος της ΕΕ και των δυτικών Βαλκανίων να δημιουργηθεί «μαύρη τρύπα» στο Κοσσυφοπέδιο· ζητεί, συνεπώς, από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να ασχοληθούν ενεργά προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν εντάσεις·

    5.

    εκτιμά ότι είναι ουσιαστικό για τη συνολική προσέγγιση που ακολουθείται σε σχέση με τα Δυτικά Βαλκάνια να ληφθούν υπόψη οι διαφορές μεταξύ των χωρών στην περιοχή όσον αφορά τα αντίστοιχα επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης και συμμόρφωσής τους προς το κοινοτικό κεκτημένο και τους κανόνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ)· τονίζει, επομένως, τη σημασία της αυστηρά εξατομικευμένης πορείας προς την ιδιότητα μέλους στην ΕΕ για καθεμία από τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων, η οποία θα βασίζεται, μεταξύ άλλων, στην εκπλήρωση από κάθε έκαστη εξ αυτών των κριτηρίων της Κοπεγχάγης καθώς και των όρων και των απαιτήσεων που έχει θέσει η ΕΕ·

    6.

    επιδοκιμάζει τις συμφωνίες για τη διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων και την επανεισδοχή που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2008, καθώς και τον διάλογο σχετικά με τους οδικούς χάρτες για τη βαθμιαία απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων για τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων· εκτιμά ότι υπάρχει πραγματική ανάγκη βελτίωσης και θεσμοθέτησης λειτουργικών καθεστώτων θεώρησης και τελωνείων ούτως ώστε να διευκολυνθούν οι εμπορικές ροές και να διασφαλισθεί η στενότερη οικονομική, επιστημονική, τεχνολογική και εμπορική συνεργασία· επιδοκιμάζει την απόφαση της Επιτροπής να προσφέρει ολοένα και περισσότερες υποτροφίες σε σπουδαστές από τα δυτικά Βαλκάνια στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus Mundus·

    ΠΟΕ και ΣΕΣΚΕ

    7.

    καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εφαρμόσουν όλα τα κατάλληλα μέτρα που θα ενθαρρύνουν τη βαθύτερη ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στο παγκόσμιο εμπορικό και οικονομικό σύστημα, ιδίως μέσω της προσχώρησης στον ΠΟΕ των χωρών της περιοχής που δεν αποτελούν ακόμα μέλη του· σημειώνει με ικανοποίηση ότι η Αλβανία, η Κροατία και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας αποτελούν ήδη μέλη του ΠΟΕ· υπογραμμίζει ότι η απελευθέρωση του εμπορίου πρέπει να συνδυάζεται με τη μείωση της φτώχειας και των ποσοστών ανεργίας, την προαγωγή των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, και τον σεβασμό του περιβάλλοντος

    8.

    υπογραμμίζει τα κίνητρα που παρέχει η περιφερειακή συνεργασία και οι καλές σχέσεις γειτονίας για την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή και τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζει η ΣΕΣΚΕ στη συγκεκριμένη διαδικασία· τονίζει ότι η ΣΕΣΚΕ ενδέχεται να διαδραματίσει επίσης σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω ολοκλήρωση της περιοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύοντας τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των δυτικών Βαλκανίων· εκτιμά, συνεπώς, ότι η ΣΕΣΚΕ συμβάλλει σε σημαντικό βαθμό στην προετοιμασία της προσχώρησης των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

    9.

    καλεί τις κυβερνήσεις των δυτικών Βαλκανίων να ερευνήσουν περαιτέρω το ενδεχόμενο λήψης μέτρων μεγαλύτερης εμπορικής ελευθέρωσης σε τομείς που μέχρι τώρα εξαιρούνταν, και να θεσμοθετήσουν μηχανισμούς συστηματικής καταπολέμησης των παραβιάσεων των διεθνών δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Καλεί επίσης αυτές τις κυβερνήσεις να προσεγγίσουν το κοινοτικό κεκτημένο και να αναλάβουν δράση για την εξάλειψη πρακτικών και ρυθμίσεων που συνιστούν φραγμούς εμπορίου μη δασμολογικού χαρακτήρα

    Ευρωπαϊκή συνδρομή και συμμετοχή των δυτικών Βαλκανίων στη μεταρρυθμιστική διαδικασία

    10.

    υποστηρίζει τις προσπάθειες των χωρών των δυτικών Βαλκανίων για μεταρρύθμιση και περιφερειακή συνεργασία μέσω του ΜΠΒ· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων έχουν την αποκλειστική «κυριότητα» της μεταρρυθμιστικής τους πορείας· παροτρύνει τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων να αναλάβουν την ευθύνη για τη διαμόρφωση ικανού αριθμού μεγαλόπνοων σχεδίων, προκειμένου να αξιοποιήσουν τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους χωρίς να τηρούν παθητική στάση και να εξαρτώνται σε υπερβολικό βαθμό από ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες·

    11.

    υπογραμμίζει το ρόλο των περιφερειών στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και ως εκ τούτου, τη σημασία του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) για να συνοδεύσει τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων στη διαδικασία εκδημοκρατισμού, οικονομικής και κοινωνικής μεταμόρφωσης και προσαρμογής στα ευρωπαϊκά πρότυπα, καθώς και για να προσεγγίσει τις εν λόγω χώρες στις δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

    12.

    ζητεί από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να εμπλουτίσουν τον ΜΠΒ με τα αναγκαία συμπληρωματικά οικονομικά μέσα για να αναπτυχθούν σχέδια που να είναι προσανατολισμένα προς τις πραγματικές ανάγκες και για να υπάρξει αποτελεσματική και επικεντρωμένη βοήθεια σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· τονίζει τη σημασία διαπροσωπικών σχεδίων, τα οποία είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικά για να καταστήσουν γνωστή στον τοπικό πληθυσμό την προστιθέμενη αξία που προσπορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση·

    13.

    εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι μια από τις προτεραιότητες του ΜΠΒ είναι να συμβάλει στην ανάπτυξη των θεσμικών και διοικητικών δυνατοτήτων στα δυτικά Βαλκάνια, τόσο σε επίπεδο εθνικό όσο και περιφερειακό· ενθαρρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει αυτή την πτυχή δραστηριότητας με σκοπό να ενισχύσει την ανάπτυξη της διακυβέρνησης και να προετοιμάσει τις εν λόγω χώρες και περιφέρειες ώστε να απορροφήσουν τις πιστώσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία και να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για την προσαρμογή τους στα ευρωπαϊκά πρότυπα ενόψει της πιθανής μελλοντικής προσχώρησής τους· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την ύπαρξη υψηλής διαφάνειας κατά τη δημιουργία των θεσμικών οργάνων καθώς και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να αποφευχθεί η διαφθορά·

    14.

    καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να παράσχουν στα κράτη της περιοχής οικονομική, διοικητική και τεχνική συνδρομή μέσω κατάλληλα καταρτισμένων ατόμων, σε συνεργασία με διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς που ασχολούνται με ζητήματα που άπτονται της οικονομίας των δυτικών Βαλκανίων, με σκοπό την ενίσχυση των εγχώριων δημόσιων δομών, τη θέσπιση αποτελεσματικότερης και περισσότερο διαφοροποιημένης οικονομικής βάσης και τη βελτίωση της διείσδυσης των τοπικών προϊόντων στις ξένες αγορές, και ιδίως σε εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

    15.

    προτείνει στα κράτη μέλη να προσφέρουν στις χώρες των δυτικών Βαλκανίων τα αποκαλούμενα προγράμματα «διοίκησης με διοίκηση» που θα παράσχουν στις χώρες αυτές ειδική συνδρομή, κατάρτιση και συμβουλές στο πλαίσιο εθνικών τμημάτων σε τομείς που θα οριστούν σαφώς από τις αρχές των κρατών των δυτικών Βαλκανίων· υπογραμμίζει ότι τα προγράμματα αυτά μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στην περιοχή, ενώ παράλληλα θα προσφέρουν στα κράτη των δυτικών Βαλκανίων τη δυνατότητα να ορίσουν τις ακριβείς μορφές βοήθειας που χρειάζονται·

    16.

    καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εγκαίρως για έγκριση στο Κοινοβούλιο τυχόν νέες προτάσεις που στοχεύουν στην παροχή έκτακτης δημοσιονομικής βοήθειας προς τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων· τονίζει ότι περαιτέρω οικονομική βοήθεια προς τα δυτικά Βαλκάνια (και ιδίως προς το Κοσσυφοπέδιο) θα εξαρτηθεί από τη χάραξη, με την υποστήριξη διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ενός ολοκληρωμένου και ρεαλιστικού μακροπρόθεσμου σχεδίου οικονομικής ανάπτυξης·

    17.

    θεωρεί ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη και την ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών συγκεκριμενοποιώντας τις εθνικές και κοινοτικές προτεραιότητες με σχέδια που αναπτύσσουν τις εταιρικές σχέσεις με τους φορείς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα·

    18.

    υπογραμμίζει τη σημασία της διασυνοριακής καθώς και της διεθνικής συνεργασίας για την ανάπτυξη κοινών σχεδίων και τη δημιουργία αειφόρων σχέσεων τόσο μεταξύ των περιφερειών των δυτικών Βαλκανίων όσο και μεταξύ αυτών και των περιφερειών των κρατών μελών· υπογραμμίζει επίσης ότι τα οφέλη της εν λόγω συνεργασίας δεν είναι μόνο οικονομικής φύσεως, αλλά έχουν επίσης πολιτική και ανθρώπινη διάσταση που συμβάλλει στην προσέγγιση μεταξύ λαών και κυβερνήσεων και εξασφαλίζει, μακροπρόθεσμα, τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιφέρεια αυτή·

    19.

    ενθαρρύνει τις περιφέρειες της Ένωσης να αναλάβουν πρωτοβουλία για να θέσουν σε εφαρμογή διασυνοριακά σχέδια με τις περιφέρειες των δυτικών Βαλκανίων με σκοπό να δημιουργηθεί στενή και μακροπρόθεσμη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στον τομέα ανταλλαγών εμπειρίας και καλών πρακτικών στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών δικτύων περιφερειακής συνεργασίας· εκφράζει την άποψη ότι μέσω της ενίσχυσης του Συμβουλίου Περιφερειακής Συνεργασίας θα καταστεί δυνατή η προώθηση της συνεργασίας στην περιφέρεια·

    Οικονομικές πολιτικές, ενέργεια, μεταφορές και περιβάλλον

    20.

    παροτρύνει τις χώρες στην περιοχή, οι οποίες συνεργάζονται στενά με την Επιτροπή και με άλλα συναφή διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, να διατηρήσουν και να επεκτείνουν τα οφέλη τους ως προς τη μακροοικονομική σταθερότητα, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη διαρκή οικονομική ανάπτυξη, μέσω χρηστών δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών· παροτρύνει περαιτέρω τις χώρες αυτές να επιταχύνουν τον ρυθμό των διαρθρωτικών τους μεταρρυθμίσεων, ιδίως στους τομείς της φορολογικής πολιτικής, των τελωνείων και της διοίκησης, προάγοντας τις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας και υποστηρίζοντας τη χρηστή διαχείριση στον δημόσιο τομέα·

    21.

    τονίζει την ανάγκη παροχής μεγαλύτερης υποστήριξης στην ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και τις επενδύσεις υποδομής στην περιοχή μέσω, μεταξύ άλλων, της εντατικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και με άλλους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς·

    22.

    θεωρεί ουσιώδη για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής τη δημιουργία ευνοϊκού επενδυτικού κλίματος και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων να εργαστούν για την εντατικοποίηση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων μέσω της κατάρτισης στρατηγικών σχεδίων ανάπτυξης για την εφαρμογή επενδυτικών προγραμμάτων μεγάλης σημασίας για το σύνολο της περιοχής·

    23.

    συγχαίρει τις κυβερνήσεις των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την πρόοδο που έχουν σημειώσει μέχρι στιγμής στον οικονομικό τομέα, διατηρώντας παράλληλα τη μακροοικονομική σταθερότητα· επιδοκιμάζει την από πλευράς των κυβερνήσεων εφαρμογή φορολογικών πολιτικών και πολιτικών δημοσιονομικής πειθαρχίας που έχουν οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων των κρατικών προϋπολογισμών·

    24.

    τονίζει τη σημασία της προσπάθειας ανάπτυξης συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας στην περιοχή, ειδικά με την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δημιουργώντας ανοιχτές, αξιόπιστες και ανταγωνιστικές αγορές και βελτιώνοντας τους γενικούς όρους για την επέκταση των ενεργειακών υποδομών στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των ενισχυμένων δυνατοτήτων διασύνδεσης μεταξύ των γειτονικών κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών εταίρων· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Ενεργειακή Κοινότητα για την επίτευξη του εν λόγω στόχου·

    25.

    θεωρεί ότι η ανάπτυξη του λιμένα της Rijeka στην Κροατία αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό έργο για την Ευρωπαϊκή Ένωση· πιστεύει ότι είναι προς συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προχωρήσει η υλοποίηση αυτού του έργου το συντομότερο δυνατό·

    26.

    τονίζει ότι η περιβαλλοντική προστασία αποτελεί σημαντικό στοιχείο της αειφόρου ανάπτυξης στην περιοχή των δυτικών Βαλκανίων· θεωρεί επιβεβλημένο για την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των δυτικών Βαλκανίων να προωθήσουν χρηστές περιβαλλοντικές πολιτικές και στρατηγικές που θα συνάδουν με την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ·

    27.

    θεωρεί σημαντικό να εφαρμόσουν τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων τις αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές της κοινής ευρωπαϊκής θαλάσσιας πολιτικής, και τονίζει την ανάγκη για αποδοτική και φιλική προς το περιβάλλον χρήση του ποταμού Δούναβη σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, ως σημαντικού διαδρόμου μεταφορών και πηγής πολυτίμων πόρων· υποστηρίζει συνεπώς τις υπάρχουσες περιφερειακές πρωτοβουλίες και τους οργανισμούς (και ειδικότερα τη διεθνή επιτροπή για την προστασία του ποταμού Δούναβη – ICPDR ) που εργάζονται για την προστασία του περιβάλλοντος, για την ορθότερη χρήση των δυνατοτήτων μεταφοράς μέσω εσωτερικών πλωτών οδών και για υψηλότερο επίπεδο πρόληψης καταστροφών στον ποταμό Δούναβη·

    28.

    υπενθυμίζει την ανάγκη να αυξηθούν επίσης οι γεωργικές συναλλαγές με την Κροατία, ώστε, όταν η Κροατία ενταχθεί στην ΕΕ, να μπορεί να προσαρμοστεί όσο το δυνατόν ομαλότερα στην ΚΓΠ·

    29.

    αναγνωρίζει την ειδική γεωγραφία της περιοχής και τη στρατηγική της θέση, που καθιστά την περιοχή φυσικό σημείο διέλευσης του εμπορίου αγαθών, ιδίως των πρωτογενών ενεργειακών προϊόντων (αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου), μεταξύ Ευρώπης και Ασίας· επιδοκιμάζει την έναρξη μεγάλων μεταφορικών έργων σε υποπεριφερειακό επίπεδο, όπως ο «Νοτιοανατολικός Άξονας», που θα συμβάλει στην λειτουργική ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο ευρύτερο δίκτυο ενεργειακών αγωγών που συνδέουν την Ευρωπαϊκή Ένωση με την Τουρκία και τις χώρες του Καυκάσου· καλεί την Επιτροπή και τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων να διαθέσουν επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της υλικοτεχνικής υποστήριξης, και να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα καταστήσουν τον τομέα περισσότερο ανταγωνιστικό και δυναμικό·

    30.

    υπογραμμίζει ότι, στο λιανικό εμπόριο, οι διοικητικοί φραγμοί που αποτρέπουν την ανάδειξη ανταγωνιστικότερων εμπόρων τροφίμων πρέπει να εξαλειφθούν, καθώς η μη αποδοτικότητα του εμπορίου τροφίμων παρεμποδίζει τις προσπάθειες πρόσβασης των ευρωπαίων παραγωγών στην αγορά·

    31.

    τονίζει την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη υποστήριξη στην ανάπτυξη των ΜΜΕ με βάση τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για τις Μικρές Επιχειρήσεις, που έχει υπογραφεί από όλες τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πρόσβαση των ΜΜΕ στα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και να παράσχουν καλύτερη χρηματοδότηση σε έργα που συνδέονται με ΜΜΕ· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει θεσμικό πλαίσιο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Κοινότητας και του ιδιωτικού τομέα των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, το οποίο θα εξασφαλίζει την ορθή χρήση των κοινοτικών πόρων·

    32.

    τονίζει την ανάγκη επέκτασης του πεδίου συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της επιστήμης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για σταθερή οικονομική εξέλιξη και ανάπτυξη στην περιοχή, ενθαρρύνοντάς έτσι την ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στον κοινό οικονομικό χώρο, στον κοινό χώρο έρευνας και εκπαίδευσης, καθώς και τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας σύμφωνα με τους κανόνες και τις απαιτήσεις της ΕΕ·

    33.

    δεδομένου ότι η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση έχει φθάσει στην Ευρώπη και ότι μπορεί να επηρεάσει έμμεσα το εμπόριο και τις ξένες επενδύσεις στα δυτικά Βαλκάνια, καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και, εφόσον απαιτείται, να εγκρίνει τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να εγγυηθεί την ομαλή συνέχιση της διαδικασίας σταθερότητας και σύνδεσης, η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη σταθερότητα στην περιοχή και εξυπηρετεί απόλυτα το συμφέρον της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τελωνεία, καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς

    34.

    θεωρεί ουσιώδεις για την οικονομική ανάπτυξη των χωρών της περιοχής την ουσιαστική μεταρρύθμιση των τραπεζικών και ασφαλιστικών τους συστημάτων, τη θέσπιση αποτελεσματικού συστήματος μικροπιστώσεων και τη βελτίωση της ρύθμισης και της εποπτείας των τραπεζικών δραστηριοτήτων, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για το σταδιακό άνοιγμα των χρηματοπιστωτικών αγορών τους·

    35.

    καλεί τα κράτη της περιοχής που μαστίζονται από διαφθορά στο δημόσιο τομέα να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την καταπολέμησή της και να διασφαλίσουν ότι οι τελωνειακές τους υπηρεσίες λειτουργούν καλύτερα και διαφανέστερα, σύμφωνα με τα πρότυπα που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων·

    36.

    τονίζει την ανάγκη αύξησης των τελωνειακών ελέγχων, οι οποίοι πρέπει να καταστούν και αυστηρότεροι, ούτως ώστε να καταπολεμηθεί το λαθρεμπόριο, τα παραποιημένα προϊόντα και η πειρατεία αγαθών, πρακτικές οι οποίες, εκτός της απώλειας εισοδήματος που προκαλούν, εγκυμονούν επίσης μεγάλους κινδύνους για την υγεία των κατοίκων τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των χωρών των δυτικών Βαλκανίων·

    37.

    επιδοκιμάζει το βελτιωμένο επιχειρηματικό κλίμα και τα μέτρα για τη μείωση των νομικών και διοικητικών φραγμών στις νεοσύστατες επιχειρήσεις· εκφράζει, ωστόσο, ανησυχία σχετικά με την ύπαρξη συμπράξεων και την κατάχρηση της ισχύος στην αγορά από τους αποκαλούμενους «μεγιστάνες» σε ορισμένες από τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων και από επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση στην αγορά· παροτρύνει τις κυβερνήσεις των χωρών των δυτικών Βαλκανίων να ενισχύσουν τον αγώνα κατά της διαφθοράς και να αναπτύξουν αποτελεσματική πολιτική ανταγωνισμού η οποία θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και τις δημόσιες επιχειρήσεις·

    38.

    καλεί τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων να αναπτύξουν στρατηγικές απασχόλησης και φορολογικές στρατηγικές, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της ανεργίας, των σχετικά υψηλών μισθών και του μεγάλου μεγέθους της άτυπης οικονομίας·

    39.

    τονίζει ότι ο θεμιτός και διαφανής περιφερειακός διασυνοριακός ανταγωνισμός για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων συνιστά σημαντικό δομικό στοιχείο της πραγματικά ολοκληρωμένης περιφερειακής αγοράς· καλεί τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων να αξιολογήσουν τη συμβολή των δημόσιων συμβάσεων στη σταθεροποίηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και να πολλαπλασιάσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη περισσότερο ολοκληρωμένου και λειτουργικού περιφερειακού συστήματος δημοσίων συμβάσεων που θα εφαρμόζει την αρχή της μη εισαγωγής διακρίσεων μεταξύ εγχώριων και περιφερειακών προμηθευτών·

    *

    * *

    40.

    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων χωρών.


    (1)  ΕΕ L 312, 29.11.2005, σ. 1.

    (2)  ΕΕ L 210, 31.7.2006, σ. 82.

    (3)  ΕΕ C 27 E, 31.1.2008, σ. 207.

    (4)  ΕΕ C 308 E, 16.12.2006, σ. 141.

    (5)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0172.

    (6)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0120.

    (7)  ΕΕ C 301 E, 13.12.2007, σ. 224.

    (8)  ΕΕ C 263 Ε, 16.10.2008, σ. 626.

    (9)  ΕΕ C 305 E, 14.12.2006, σ. 141.

    (10)  ΕΕ C 323 Ε, 18.12.2008, σ. 467.

    (11)  ΕΕ C 291 E, 30.11.2006, σ. 402.

    (12)  ΕΕ C 317 E, 23.12.2006, σ. 480.


    Top