5.7.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 172/41

—

εκτιμά ότι μια κοινή προσέγγιση σχετικά με τα συστήματα υγείας δεν θα πρέπει να καταλήξει σε εναρμόνιση ή σε παραβίαση της αρχής της επικουρικότητας·

—

ζητεί από την Επιτροπή να θέσει ως στόχο προτεραιότητας τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας·

—

επισημαίνει ότι στη στρατηγική δεν εξετάζεται το θέμα των φαρμάκων και προτείνει ως εκ τούτου μία διεξοδικότερη εξέταση του θέματος αυτού·

—

είναι της γνώμης ότι οι έρευνες για την πρόληψη του καρκίνου εντάσσονται στον τομέα της υγείας και κατά συνέπεια υπάγονται στην αρμοδιότητα του κάθε κράτους μέλους, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να εξετασθούν στα πλαίσια της στρατηγικής για την υγεία· εντούτοις, η συνεργασία και η ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ χωρών της ΕΕ είναι ευπρόσδεκτη·

—

πιστεύει ότι η συμπερίληψη των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο νέο μηχανισμό δομημένης συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορούσε να λάβει τη μορφή της μη κάλυψης ορισμένων θέσεων στις νέες επιτροπές του τομέα υγείας προκειμένου να πληρωθούν από εκπροσώπους του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου· ζητά ωστόσο την περαιτέρω εξέταση του εν λόγω μηχανισμού κατά τρόπο ανοικτό και διαφανή·

—

θεωρεί ότι θα ήταν σκόπιμο η Επιτροπή να συντάξει αφενός περίληψη για τα σημαντικά δίκτυα συνεργασίας και τις οργανώσεις του τομέα της υγείας και να συγκεντρώσει αφετέρου τους ενδιαφερόμενους φορείς για να αναπτύξουν ενδεδειγμένες και αποτελεσματικές μορφές συνεργασίας.

Εισηγητής

:

ο κ. Karsten UNO PETERSEN (DK/PSE) Μέλος του περιφερειακού συμβουλίου της περιφέρειας της Νότιας Δανίας (DK/PSE)

1.

Επιδοκιμάζει τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής, με την οποία χαράσσεται η στρατηγική της ΕΕ στον τομέα της υγείας μέχρι το 2013. Προϋποτίθεται βέβαια ότι θα εφαρμοσθεί το άρθρο 152 της Συνθήκης, στο οποίο ορίζεται ότι ο εξεταζόμενος τομέας της υγείας αποτελεί βασικά εθνικό θέμα, και ότι θα τηρηθεί η αρχή της επικουρικότητας στον τομέα αυτόν·

2.

υποστηρίζει ότι η υγεία αποτελεί σοβαρό θέμα για όλους τους ανθρώπους και πρέπει να ενισχυθεί με αποτελεσματικές πολιτικές σε όλους τους τομείς συμπεριλαμβανομένης της λήψης μέτρων στα κράτη μέλη, στην ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στον ιδιαίτερα σημαντικό τομέα της δημόσιας υγείας στον οποίο η Ένωση διαθέτει συγκεκριμένες αρμοδιότητες·

3.

αναγνωρίζει και επικροτεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον τομέα της υγείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως επιβεβαιώθηκε και πάλι στη Λισσαβώνα στις 19 Οκτωβρίου 2007 (Μεταρρυθμιστική Συνθήκη), στην οποία προτείνεται να δοθεί μεγαλύτερο πολιτικό βάρος στον τομέα της υγείας. Ωστόσο η Επιτροπή των Περιφερειών εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι μια κοινή προσέγγιση σχετικά με τα συστήματα υγείας δεν θα πρέπει να καταλήξει σε εναρμόνιση ή σε παραβίαση της αρχής της επικουρικότητας·

4.

αναγνωρίζει την ύπαρξη νέων αναγκών, οι οποίες δικαιολογούν την εκπόνηση μιας περισσότερο στρατηγικής προσέγγισης σε κοινοτικό επίπεδο, μεταξύ άλλων για τον γηράσκοντα πληθυσμό, τις νέες απειλές κατά της υγείας (πανδημίες, βιολογικά ατυχήματα, βιοτρομοκρατία και προκλήσεις που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή) και τις νέες τεχνολογίες· επισημαίνει ωστόσο ότι θα πρέπει να διασφαλισθεί ότι η ΕΕ δεν υπερβαίνει τις περιορισμένες αρμοδιότητες που της έχουν ανατεθεί στον τομέα της υγείας δυνάμει του άρθρου 152 της Συνθήκης·

5.

αναγνωρίζει τις αξίες και τις αρχές που εκτίθενται στη Λευκή Βίβλο, όπως την αλληλεγγύη, τη συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση των πολιτικών, τη μείωση των ανισοτήτων όσον αφορά την υγεία, την αύξηση των επενδύσεων στον εν λόγω τομέα, την ένταξη των πτυχών της υγείας σε όλες τις πολιτικές και τη μεγαλύτερη επιρροή της ΕΕ στην παγκόσμια πολιτική υγείας·

6.

συμφωνεί με τους τρεις κύριους στόχους της Λευκής Βίβλου — δηλαδή την προώθηση της υγείας στη γηράσκουσα Ευρώπη, την προστασία των πολιτών από τις απειλές κατά της υγείας και την στήριξη δυναμικών συστημάτων υγείας και νέων τεχνολογιών — και επικροτεί τις προτάσεις για την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων όσον αφορά τους εν λόγω στόχους·

7.

τονίζει ότι το άνοιγμα σε σχέση με το ρόλο, τα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες των περιφερειακών και τοπικών εταίρων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την απτή υλοποίηση των αξιών, των αρχών και των στόχων της Λευκής Βίβλου·

8.

ζητεί από την Επιτροπή να θέσει ως στόχο προτεραιότητας τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, να εστιάσει την προσοχή στις διαφορές όσον αφορά την υγεία μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών ομάδων και να δώσει προτεραιότητα στην ενίσχυση των κρατών μελών που υπολείπονται στην ανάπτυξη των δράσεων για τη δημόσια υγεία, ώστε να επιτευχθεί ένα καλύτερο επίπεδο υγείας για να μειωθούν οι διαφορές και οι στρεβλώσεις στην ΕΕ·

9.

επικροτεί την καθιέρωση ενός συστήματος δεικτών για την υγεία, υπό την προϋπόθεση του σεβασμού των αρμοδιοτήτων που διαθέτουν τα κράτη μέλη στον τομέα της υγείας·

10.

επισημαίνει ότι στη στρατηγική δεν εξετάζεται το θέμα των φαρμάκων, παρά τις εκτεταμένες συνέπειες που υφίστανται οι ασθενείς και οι πολίτες, όταν οι σχετικές διατάξεις εντάσσονται όχι στον τομέα της υγείας αλλά σε αυτόν της οικονομικής πολιτικής· προτείνει ως εκ τούτου μία διεξοδικότερη εξέταση του ζητήματος των φαρμάκων, λαμβάνοντας ως σημείο αφετηρίας το γεγονός ότι σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ ο φαρμακευτικός τομέας υπάγεται στη σφαίρα του τομέα της υγείας και του εκ του νόμου προβλεπόμενου συστήματος υγειονομικής ασφάλισης·

11.

είναι της γνώμης ότι οι έρευνες για την πρόληψη του καρκίνου εντάσσονται στον τομέα της υγείας και, κατά συνέπεια, υπάγονται στην αρμοδιότητα του κάθε κράτους μέλους, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να εξετασθούν στα πλαίσια της στρατηγικής για την υγεία·

12.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θίγονται άμεσα από τη νέα στρατηγική της ΕΕ για την υγεία, εφόσον σε πολλά κράτη μέλη οι περιφερειακές και τοπικές αρχές φέρουν την ευθύνη για τους τομείς της υγείας ή/και της παροχής φροντίδων υγείας·

13.

υπενθυμίζει ότι οι περιφερειακοί και τοπικοί παράγοντες στον τομέα της υγείας είναι συχνά υπεύθυνοι για το σχεδιασμό, τη διαχείριση, τη διοίκηση και την ανάπτυξη του εν λόγω τομέα, φέροντας και την οικονομική ευθύνη γι' αυτόν, και εφόσον βρίσκονται πλησίον των πολιτών διαθέτουν βαθιά κατανόηση και σημαντικές γνώσεις για τον τομέα της υγείας·

14.

εκφράζει την ικανοποίησή της διότι η Λευκή Βίβλος αναγνωρίζει ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές αποτελούν βασικούς παράγοντες όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών υγείας και γι' αυτό αναμένει ότι θα συμπεριληφθούν πλήρως στην εφαρμογή της στρατηγικής, έχοντας μάλιστα υπόψη την ευθύνη τους στον τομέα αυτό. Η στρατηγική θα είναι πιο αποτελεσματική εάν υποστηριχθεί όσο το δυνατόν νωρίτερα με τη συμπερίληψη του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου. Έτσι, θα δημιουργηθούν επίσης περισσότερες πιθανότητες να οικειοποιηθούν τη στρατηγική αυτή τα ως άνω επίπεδα·

15.

επικροτεί την αναφορά που πραγματοποιείται στη Λευκή Βίβλο σχετικά με τη δυνατότητα περιφερειακής και τοπικής συμμετοχής σε ένα νέο μηχανισμό δομημένης συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και το γεγονός ότι η Επιτροπή θα εργασθεί εγκάρσια των τομέων και θα εξασφαλίσει τη συμφωνία των άλλων οργάνων που ασχολούνται επίσης με θέματα που σχετίζονται με την υγεία· ζητά ωστόσο την περαιτέρω εξέταση ενός τέτοιου μηχανισμού δομημένης συνεργασίας, ο οποίος θα πρέπει να είναι ανοικτός και διαφανής και να μην υπερβαίνει σε καμία περίπτωση το συντονισμό που αναφέρεται στο άρθρο 152, παράγραφος 2, της Συνθήκης·

16.

με την ευκαιρία αυτή τονίζει τη σημασία της συμμετοχής, από τις πρώτες ήδη συζητήσεις, των φορέων και των δικτύων που εκπροσωπούν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στον τομέα της υγείας για τις επικείμενες πρωτοβουλίες υγείας της ΕΕ·

17.

υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για ένα νέο μηχανισμό δομημένης συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο οποίος θα παρέχει συμβουλές στην Επιτροπή και θα προωθεί τον συντονισμό των κρατών μελών, υπό την προϋπόθεση ότι ο νέος αυτός μηχανισμός θα διασφαλίσει επαρκώς την περιφερειακή και τοπική συμπερίληψη και συμμετοχή από νωρίς, έτσι όπως υποδεικνύει η Επιτροπή. Αυτό ισχύει επίσης για τη συμπερίληψη και τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην προβλεπόμενη νέα δομή, στην οποία τα κράτη μέλη θα αντικαταστήσουν ορισμένες από τις υπάρχουσες επιτροπές·

18.

προτείνει η συμπερίληψη των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο νέο μηχανισμό για την δομημένη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο να λάβει ως μορφή τη μη κάλυψη ορισμένων θέσεων στις νέες επιτροπές του τομέα υγείας, προκειμένου να πληρωθούν από εκπροσώπους του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου και όχι μόνο από μέλη του εθνικού επιπέδου. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται μια όσο το δυνατόν ευρύτερη διαβούλευση στον τομέα της υγείας και συγχρόνως παρέχονται μεγαλύτερες δυνατότητες για να αναπτυχθεί το αίσθημα οικειοποίησης, σε περιφερειακό επίπεδο, των πρωτοβουλιών της ΕΕ στον τομέα της υγείας·

19.

προτείνει να διορίζονται οι περιφερειακοί και τοπικοί εκπρόσωποι από την Επιτροπή των Περιφερειών για συγκεκριμένη περίοδο. Οι περιφερειακοί και τοπικοί εκπρόσωποι στις νέες επιτροπές του τομέα υγείας της ΕΕ θα μπορούν στη συνέχεια να υποβάλλουν εκθέσεις στην Επιτροπή των Περιφερειών·

20.

επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής για την προώθηση της συνεργασίας με ευρωπαϊκούς φορείς, διότι η συνεργασία αυτή μπορεί να προσφέρει στις δράσεις των κρατών μελών προστιθέμενη αξία και θεωρεί ότι είναι σημαντικό να συνεχίσει η Επιτροπή την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων με τους εν λόγω φορείς και, ενδεχομένως, τη σύσταση νέων φόρουμ ή δικτύων για την υγεία στα οποία θα πρέπει να συμπεριληφθούν τοπικοί και περιφερειακοί εκπρόσωποι σε πολύ μεγαλύτερη έκταση απ' ό,τι σήμερα·

21.

προτρέπει με την ευκαιρία αυτή την ανάπτυξη συνεργασίας, πρώτα απ' όλα με την Επιτροπή των Περιφερειών — εφόσον είναι το μοναδικό συμβουλευτικό όργανο που έχει θεσπισθεί από τη Συνθήκη και αντιπροσωπεύει τις τοπικές και περιφερειακές αρχές — αλλά και με διάφορα άλλα δίκτυα και οργανώσεις τα οποία συγκεντρώνουν σε επίπεδο ΕΕ τις εμπειρίες των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα της υγείας. Είναι σημαντικό να εξασφαλίσει η Επιτροπή κατά την επιλογή των εν λόγω δικτύων ότι αυτά τα τελευταία διαθέτουν ευρεία περιφερειακή και τοπική κάλυψη, ότι η πρόσβαση στη συμμετοχή είναι ισότιμη για όλες τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και ότι δεν είναι αποκλείουν κανένα με τη μορφή π.χ. υψηλών τελών για τα μέλη·

22.

προτρέπει την Επιτροπή να συντάξει αφενός περίληψη για τα σημαντικά δίκτυα συνεργασίας και τις οργανώσεις του τομέα της υγείας που πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια και να συγκεντρώσει αφετέρου τους ενδιαφερόμενους φορείς για να αναπτύξουν ενδεδειγμένες και αποτελεσματικές μορφές συνεργασίας·

23.

συνιστά, παραπέμποντας στην πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη διαφάνεια, ένα διαφανή τρόπο εργασίας, έτσι ώστε να δημοσιοποιήσει η Επιτροπή με ποιούς φορείς υγείας συνεργάζεται και ποιοι φορείς συμμετέχουν από νωρίς στη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων φόρουμ, επιτροπών και οργάνων που προτείνει η Επιτροπή να συγκροτηθούν·

24.

παροτρύνει, εξάλλου, τα κράτη μέλη να καθιερώσουν διαδικασίες για την έγκαιρη συμμετοχή των περιφερειακών ή των τοπικών τους αρχών σε θέματα που αφορούν την υγεία στα πλαίσια της ΕΕ·

25.

συμφωνεί ότι οι δράσεις της στρατηγικής θα πρέπει να υποστηριχθούν από υφιστάμενα χρηματοπιστωτικά μέσα, μέχρι να λήξει το τρέχον χρηματοδοτικό πλαίσιο (2013), χωρίς δημοσιονομικές συνέπειες και λαμβανομένων ιδίως υπόψη των υποχρεώσεων των περιφερειακών και τοπικών εταίρων·

26.

επικροτεί την προσοχή της Επιτροπής για συνοχή μεταξύ ενός υγιούς πληθυσμού και των στόχων της Λισσαβώνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση και ζητά με την ευκαιρία αυτή η πολιτική συνοχής και η κοινή γεωργική πολιτική να εστιασθούν στο μέλλον περισσότερο στις πτυχές της δημόσιας υγείας·

27.

ζητεί από την προεδρία της ΕΕ να ενσωματώσει το περιεχόμενο των σημείων 7, 8, 15, 18, 21, 22 και των 24-26 της παρούσας γνωμοδότησης στα συμπεράσματα του Συμβουλίου όσον αφορά τη στρατηγική για την υγεία στην ΕΕ. Πρόκειται για τις ακόλουθες απόψεις:

27.1

τονίζει ότι το άνοιγμα σε σχέση με το ρόλο, τα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες των περιφερειακών και τοπικών εταίρων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την απτή υλοποίηση των αξιών, των αρχών και των στόχων της Λευκής Βίβλου·(σημείο 7)·

27.2

κρίνει σκόπιμο να τεθεί ως πρωταρχικός στόχος η μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, να εστιασθεί η προσοχή στις διαφορές όσον αφορά την υγεία μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών ομάδων και να δοθεί προτεραιότητα στην ενίσχυση των κρατών μελών που υπολείπονται στην ανάπτυξη των δράσεων για τη δημόσια υγεία (σημείο 8)·

27.3

εκτιμά ότι η πρόταση της Επιτροπής για ένα νέο μηχανισμό δομημένης συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να εξασφαλίσει επαρκή και από νωρίς τη συμπερίληψη και τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών. Αυτό ισχύει επίσης για τη συμπερίληψη και τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην αναμενόμενη νέα δομή· η ΕΤΠ ζητά ωστόσο την περαιτέρω εξέταση ενός τέτοιου μηχανισμού δομημένης συνεργασίας, ο οποίος θα πρέπει να είναι ανοικτός και διαφανής και να μην υπερβαίνει σε καμία περίπτωση το συντονισμό που αναφέρεται στο άρθρο 152, παράγραφος 2, της Συνθήκης (σημείο 15)·

27.4

η συμπερίληψη των τοπικών και περιφερειακών αρχών στο νέο μηχανισμό για την δομημένη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορούσε, από πρακτική άποψη, να λάβει τη μορφή της μη κάλυψης ορισμένων θέσεων στις νέες επιτροπές του τομέα υγείας προκειμένου να πληρωθούν από εκπροσώπους του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου (σημείο 16)·

27.5

θεωρεί ενδεδειγμένη την εστίαση του ενδιαφέροντος στην ανάπτυξη συνεργασίας πρώτα απ' όλα με την Επιτροπή των Περιφερειών — εφόσον είναι το μοναδικό συμβουλευτικό όργανο που έχει θεσπισθεί από τη Συνθήκη και αντιπροσωπεύει τις τοπικές και περιφερειακές αρχές — αλλά και με διάφορα άλλα δίκτυα και οργανώσεις τα οποία συγκεντρώνουν σε επίπεδο ΕΕ τις εμπειρίες των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα της υγείας (σημείο 19)·

27.6

συνιστά να συνταχθεί αφενός περίληψη για τα σημαντικά δίκτυα συνεργασίας και τις οργανώσεις του τομέα της υγείας και να συγκεντρωθούν αφετέρου οι ενδιαφερόμενοι φορείς για να αναπτύξουν ενδεδειγμένες και αποτελεσματικές μορφές συνεργασίας (σημείο 20)·

27.7

παροτρύνει τα κράτη μέλη να καθιερώσουν διαδικασίες για την έγκαιρη συμμετοχή των περιφερειακών ή των τοπικών τους αρχών σε θέματα που αφορούν την υγεία στα πλαίσια της ΕΕ (σημείο 22)·

27.8

πιστεύει ότι οι δράσεις της στρατηγικής θα πρέπει να υποστηριχθούν από υφιστάμενα χρηματοπιστωτικά μέσα, μέχρι να λήξει το τρέχον χρηματοδοτικό πλαίσιο (2013), χωρίς δημοσιονομικές συνέπειες και λαμβανομένων ιδίως υπόψη των υποχρεώσεων των περιφερειακών και τοπικών εταίρων (σημείο 23)·

27.9

ζητά η πολιτική συνοχής και η κοινή γεωργική πολιτική να εστιασθούν στο μέλλον περισσότερο στις πτυχές της δημόσιας υγείας (σημείο 24).