16.5.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 115/75

1)

Η ασφάλεια των συστημάτων μεταφορών αποτελούσε πάντοτε πρωταρχικό μέλημα των μεταφορέων και των κυριότερων ενδιαφερομένων όπως οι δημόσιες αρχές και οι επιβάτες. Ωστόσο, οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο και στη Μαδρίτη παρέχουν τη θλιβερή υπενθύμιση ότι χρειάζεται μεγαλύτερη επικέντρωση στην ασφάλεια των συστημάτων μεταφορών σε όλη την ΕΕ. Η Επιτροπή των Περιφερειών επικροτεί την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δημοσιεύσει μία ανακοίνωση για αυτό το θέμα, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της χρηματοδότησης των μέτρων ασφαλείας, κατά τα τέλη του 2005. Τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές και τοπικές τους αρχές θα πρέπει να σκεφθούν κατά προτεραιότητα πώς θα ανταποκριθούν σ' αυτήν την ανακοίνωση, όταν δημοσιευθεί.

2)

Η ΕΤΠ επικροτεί, επίσης, τα μέτρα που λαμβάνονται ή που μελετώνται σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο στους τομείς της ασφάλειας των αεροπορικών, των θαλάσσιων και των εμπορευματικών μεταφορών.

3)

Οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ προειδοποιούν ότι η απειλή τρομοκρατικών επιθέσεων σε πολίτες θα μας συνοδεύει στο προβλέψιμο μέλλον. Η απειλή αυτή αφορά ιδιαίτερα τα συστήματα μεταφορών, επειδή εκεί συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός πολιτών σε τακτική βάση, συχνά χωρίς να υπάρχει δυνατότητα συστηματικών ελέγχων ασφαλείας.

4)

Δεδομένων των ευρειών αρμοδιοτήτων τους σε θέματα μεταφορών, οι περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις και οι αντίστοιχες δημόσιες αρχές έχουν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην προσπάθεια περιορισμού αυτής της απειλής και των συνεπειών ενδεχόμενης τρομοκρατικής ενέργειας.

5)

Κανένα σύστημα μεταφορών δεν μπορεί ποτέ να είναι απολύτως ασφαλές. Πάντα θα υπάρχει κίνδυνος τρομοκρατικής επίθεσης, οπότε πρέπει να αναπτυχθούν ή/και να ενημερωθούν στρατηγικές για τη μείωση και τη διαχείριση αυτού του κινδύνου. Εμπειρογνωμοσύνη για τη διαχείριση του κινδύνου υπάρχει σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπου έχει αναπτυχθεί ως αντίδραση όχι μόνο στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και μετέπειτα, αλλά και των προηγούμενων δεκαετιών. Το ζητούμενο είναι πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτή η εμπειρογνωμοσύνη σε σύνθετα δίκτυα όπως τα συστήματα μεταφορών, τα οποία ενδέχεται να περιλαμβάνουν πολλούς και διάφορους φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, και πώς θα χρηματοδοτηθούν οι αλλαγές στις υφιστάμενες πρακτικές που συνεπάγεται η εφαρμογή της.

6)

Η εύκολη πρόσβαση σε αποτελεσματικές υποδομές μεταφορών σε λογικές τιμές αποτελεί ουσιώδες τμήμα της ζωής στα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι πολίτες της ΕΕ, εκτός από τα τοπικά συστήματα συγκοινωνιών που μπορεί να χρησιμοποιούν συχνά, εξαρτώνται επίσης από ένα παγκόσμιο δίκτυο μεταφορών και εφοδιαστικής, το οποίο δεν παρέχει μόνο ευκαιρίες απασχόλησης και επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά είναι και ουσιώδες για τον εφοδιασμό με βασικά αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων. Πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής, αλλά τα μέτρα αυτά δεν πρέπει να καταλήξουν σε δυσανάλογη διατάραξη του δικτύου μεταφορών. Μια σημαντική συνεχιζόμενη διατάραξη, που είναι αυτό ακριβώς που προσπαθούν οι τρομοκράτες να προξενήσουν, θα είχε σοβαρές συνέπειες στην οικονομική και κοινωνική ζωή της ΕΕ.

7)

Η παρούσα έκθεση δεν προσπαθεί σε καμία περίπτωση να καλύψει όλο το φάσμα των δράσεων που θα περιλάμβανε μια στρατηγική κατά της τρομοκρατίας. Επικεντρώνεται σε εκείνα τα ζητήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών και, ιδιαίτερα, σε εκείνα που αφορούν τη λειτουργία των υπηρεσιών δημόσιων συγκοινωνιών. Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση αυτή προσπαθεί να εντοπίσει μερικά από τα ζητήματα στα οποία θα πρέπει να επικεντρωθούν (και, σε πολλές περιπτώσεις, ήδη επικεντρώνονται) αυτές οι αρχές και να προσδιορίσει την αξία που μπορεί να προστεθεί σε αυτές τους τις προσπάθειες μέσω της συνεργασίας με άλλα κράτη μέλη σε επίπεδο ΕΕ.

1.1

Η αποτελεσματική ασφάλεια των δικτύων μεταφορών εξαρτάται από τη στενότερη δυνατή συνεργασία όλων των ενεχόμενων φορέων, από το επιτόπιο προσωπικό λειτουργίας των υπηρεσιών μεταφοράς, τους διευθυντές του και τους πολιτικούς (τοπικούς, περιφερειακούς ή εθνικούς) στους οποίους είναι υπόλογοι μέχρι την αστυνομία και τις υπηρεσίες πληροφοριών. Η συνεργασία αυτή είναι ουσιώδης για να διασφαλιστεί μια συνεκτική προσέγγιση της αποτροπής και αποτελεσματική δράση σε περίπτωση τρομοκρατικής ενέργειας, να διασφαλιστεί για παράδειγμα ότι μπορεί, παράλληλα, να παρασχεθεί βοήθεια στους επιβάτες, να προστατευθούν τα στοιχεία και να αποκατασταθεί η λειτουργία όσο το δυνατόν συντομότερα. Η συμμετοχή των ανώτερων διευθυντικών κλιμακίων όλων των φορέων είναι ουσιώδης.

1.2

Στη συνεργασία αυτή πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην εμπιστευτικότητα, όπου είναι απαραίτητη, και στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων οργανισμών, μεταξύ των κρατών μελών και, όποτε είναι δυνατό, με το κοινό. Όπου συμμετέχει ο ιδιωτικός τομέας, για παράδειγμα ως πάροχος υπηρεσιών μεταφοράς ή άλλων υπηρεσιών που παρέχονται κοντά σε συγκοινωνιακούς κόμβους (π.χ. καθαριστήρια, καταστήματα λιανικής πώλησης ή άλλες επιχειρήσεις που στεγάζονται μέσα σε σιδηροδρομικούς σταθμούς), θα πρέπει να συμμετέχει πλήρως στις στρατηγικές ασφαλείας.

1.3

Η συνεργασία αυτή πρέπει επίσης να επεκταθεί μεταξύ των περιφερειών κάθε κράτους μέλους, καθώς και σε διασυνοριακό επίπεδο στην ΕΕ, ώστε να μπορούν να διαδίδονται οι βέλτιστες πρακτικές και, σε περίπτωση τρομοκρατικής ενέργειας, να ενημερώνονται αμέσως όλοι οι ενεχόμενοι φορείς, από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης έως τις αρμόδιες για τις μεταφορές αρχές, προκειμένου να μπορέσουν να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα.

1.4

Πέρα από την εξέταση των προηγούμενων τρομοκρατικών ενεργειών που έχουν συμβεί στην ΕΕ και, ιδιαίτερα, των βομβιστικών επιθέσεων στον υπόγειο σιδηρόδρομο της Μαδρίτης το 2004, η ΕΕ θα πρέπει να προσπαθήσει να διδαχθεί από άλλες χώρες του κόσμου που έχουν επίσης βιώσει τρομοκρατικές επιθέσεις, όπως η Νέα Υόρκη, το Τόκυο και η Μόσχα (1). Επιπροσθέτως, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες να αξιοποιηθεί η πείρα που υπάρχει σε άλλους τομείς (π.χ. να συγκριθούν οι αντιδράσεις των τομέων των αεροπορικών και των επίγειων μεταφορών).

1.5

Τα βασικά στοιχεία της ευρωπαϊκής συνεργασίας για την ασφάλεια των μεταφορών υπάρχουν ήδη, αλλά οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να ενισχυθούν. Οι μεταφορείς συνεργάζονται μέσω φόρουμ όπως η ομάδα εργασίας της UITP (Διεθνούς Ενώσεως Δημoσίων Μέσων Μεταφοράς) για την ασφάλεια. Οι δυνάμεις αστυνόμευσης των σιδηροδρόμων και οι σιδηροδρομικές εταιρείες στην Ευρώπη συνεργάζονται μέσω της COLPOFER (Συνεργασία των Υπηρεσιών Σιδηροδρομικής Αστυνομίας και Ασφάλειας), ενός οργανισμού που υπάγεται στη Διεθνή Ένωση Σιδηροδρόμων (UIC) (2). Οι δυνάμεις αστυνόμευσης των επίγειων και των υπόγειων σιδηροδρόμων των Κάτω Χωρών, της Γερμανίας, του Βελγίου, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου ανταλλάσσουν πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές και αναζητούν τομείς συνεργασίας μέσω της RAILPOL. Η ολλανδική αστυνομία παρέχει την προεδρία και τη γραμματεία της RAILPOL, η οποία λαμβάνει κάποια χρηματοδότηση από την ΕΕ για τις δραστηριότητές της. Άλλα κράτη μέλη επιθυμούν σφοδρά να ενταχθούν σ' αυτήν την ομάδα και η διαδικασία αυτή θα πρέπει να ενθαρρυνθεί.

2.1

Οι υπηρεσίες μεταφορών και έκτακτης ανάγκης που ασχολήθηκαν με τις πρόσφατες επιθέσεις στο Λονδίνο επαινέθηκαν για την καλή οργάνωση της αντίδρασής τους. Φαίνεται ότι η καλή αυτή οργάνωση οφειλόταν στην κατάλληλη κατάρτιση και τον κατάλληλο σχεδιασμό της παρέμβασης των διάφορων υπηρεσιών. Η αποτελεσματική χρήση των ανθρώπινων πόρων μπορεί να περιλαμβάνει τη συγκρότηση ομάδων εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένων ομάδων ειδικευμένων στην αστυνόμευση δικτύων μεταφορών, ή προσωπικού των μέσων μεταφοράς ή της αστυνομίας ειδικά καταρτισμένου στην παρακολούθηση εικόνων τηλεοράσεως κλειστού κυκλώματος.

2.2

Η τακτική κατάρτιση του προσωπικού των μέσων μεταφοράς, μεταξύ άλλων με ασκήσεις προσομοίωσης τρομοκρατικών ενεργειών στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι ενεχόμενοι φορείς, είναι ανεκτίμητη, ιδίως για την αντιμετώπιση της κατάστασης αμέσως μετά την επίθεση.

2.3

Τα σχέδια για την αντιμετώπιση απρόοπτων καταστάσεων θα μπορούσαν να κυμαίνονται από την αποκατάσταση της λειτουργίας έπειτα από συγκεκριμένη ενέργεια έως τη γενικότερη συνέχεια των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Τα σχέδια αυτά θα μπορούσαν να εφαρμόζονται τακτικά για δοκιμή και να αναπροσαρμόζονται έπειτα από καθημερινά συμβάντα όπως οι βλάβες του εξοπλισμού ή συμβάντα που οφείλονται σε τρίτους (π.χ. ρήγματα σε αγωγούς ύδρευσης ή σοβαρά τροχαία ατυχήματα). Τα σχέδια αυτά θα πρέπει επίσης να έχουν διασυνοριακή πτυχή, π.χ. για τον σαφή καταμερισμό των ευθυνών σε περίπτωση τρομοκρατικής ενέργειας κοντά ή επάνω σε μια διασυνοριακή διάβαση ή για να μπορεί να διατεθεί εξειδικευμένη βοήθεια σε ένα κράτος μέλος που ίσως να μην διαθέτει τέτοια μέσα.

2.4

Η εκτίμηση του κινδύνου αποτελεί ουσιώδες τμήμα του σχεδιασμού και της κατάρτισης. Περιλαμβάνει την παρακολούθηση των παγκόσμιων απειλών, τη συστηματική ανάλυση των παλαιότερων ενεργειών για να εξαχθούν διδάγματα και την αξιολόγηση των επιμέρους περιστατικών (όπως οι ασυνόδευτες αποσκευές) τη στιγμή που συμβαίνουν, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι περιττές διαταράξεις.

2.5

Οι επιβάτες που χρησιμοποιούν υπηρεσίες δημόσιων μεταφορών και ιδίως οι χρήστες των μεταφορών για επαγγελματικούς λόγους έχουν επίσης να διαδραματίσουν βασικό ρόλο. Χρειάζονται, ωστόσο σαφείς και ευπρόσιτες πληροφορίες, επί παραδείγματι για το πώς να μην προξενούν άσκοπους συναγερμούς, τι να κάνουν αν παρατηρήσουν ύποπτη συμπεριφορά και τι να κάνουν σε περίπτωση επίθεσης. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να διατίθενται περιληπτικά στο ίδιο το σύστημα μεταφορών και λεπτομερέστερα σε ειδικούς δικτυακούς τόπους. Επιπροσθέτως, χρειάζονται στρατηγικές διαβεβαίωσης των επιβατών για την ασφάλεια του δικτύου, για παράδειγμα μέσω της ορατής παρουσίας προσωπικού/ αστυνομικών ή μέσω διαφημιστικών εκστρατειών (3).

2.6

Θα ήταν σκόπιμο να διοργανωθούν στα σχολεία, στα άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα και στις επιχειρήσεις σεμινάρια και να διανεμηθούν ενημερωτικά φυλλάδια και άλλο εκπαιδευτικό υλικό για πιθανές τρομοκρατικές επιθέσεις και για τη συμπεριφορά που πρέπει να υιοθετηθεί σε τέτοια περίπτωση. Κατ' αυτόν τον τρόπο, θα αυξηθεί η εγρήγορση και θα μειωθούν οι συνέπειες του ενδεχόμενου πανικού.

3.1

Τα αποτελεσματικά συστήματα τηλεόρασης κλειστού κυκλώματος και παρακολούθησης αποδείχθηκε ότι έχουν καθοριστική σημασία τόσο για την αποτροπή όσο και για τον εντοπισμό των εγκληματικών ενεργειών. Τα συστήματα αυτά πρέπει να υπόκεινται σε συγκεκριμένες προδιαγραφές και σε σαφείς απαιτήσεις λειτουργίας, ώστε να επιτρέπουν, για παράδειγμα, τη μεταφόρτωση δεδομένων ενώ εξακολουθούν να επιτελούν τη λειτουργία της παρακολούθησης. Επιπροσθέτως, οι επιχειρήσεις που στεγάζονται μέσα και γύρω από σταθμούς ή άλλες υποδομές των μεταφορών μπορούν να έχουν δικά τους συστήματα τηλεόρασης κλειστού κυκλώματος. Με τη σωστή ενημέρωση και κατάρτιση, τα μέσα αυτά μπορούν να γίνουν πρόσθετα «μάτια και αυτιά» και να αυξήσουν την ασφάλεια των περιοχών κοντά στα συστήματα μεταφοράς με ελάχιστο πρόσθετο αντίκτυπο στη συνήθη ροή των δραστηριοτήτων τους.

3.2

Τα αξιόπιστα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας έχουν επίσης ζωτική σημασία. Αν και σε ορισμένες περιστάσεις ίσως να είναι ανάγκη να απενεργοποιηθούν αυτά τα δίκτυα ή να επιτρέπεται η χρήση τους μόνο στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, συνήθως διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των τρομοκρατικών ενεργειών. Για παράδειγμα, το επιτόπιο προσωπικό των μέσων μεταφοράς στις περιοχές που έχουν πληγεί από τέτοια ενέργεια ίσως να χρειάζεται να χρησιμοποιήσει κινητό τηλέφωνο για να επικοινωνήσει με ένα κέντρο ελέγχου. Οι επιβάτες, πάλι, ίσως να επιθυμούν να επικοινωνήσουν επειγόντως με φίλους ή συγγενείς τους, πράγμα που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ανησυχίας και της σύγχυσης σε περίπτωση τρομοκρατικής ενέργειας.

4.1

Κατά την παροχή ή την προμήθεια υπηρεσιών δημόσιων συγκοινωνιών και υποδομών των μεταφορών, έχει καθοριστική σημασία να τηρηθούν πλήρως οι υποχρεώσεις ασφαλείας που ορίζονται στις προδιαγραφές της σύμβασης. Επίσης, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η δυνατότητα τροποποίησης των εν λόγω υποχρεώσεων στο πλαίσιο μιας μεταβαλλόμενης κατάστασης όσον αφορά την ασφάλεια.

4.2

Οι αρμόδιες για τις μεταφορές αρχές και οι άλλοι ένοικοι των κτιρίων που στεγάζουν μέσα μεταφοράς θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να μελετήσουν τη διαρρύθμιση των υφιστάμενων υποδομών, όπως των τερματικών σταθμών και των οχημάτων, προκειμένου να καταστεί δυσκολότερη η απόκρυψη βομβών, να διευκολυνθεί η εκκένωση και να μειωθούν οι έμψυχες και υλικές απώλειες σε περίπτωση έκρηξης ή άλλης μορφής τρομοκρατικής επίθεσης. Για παράδειγμα, η ευρεία χρήση γυαλιού και ελαφρών υλικών στις τελευταίες οικοδομικές εξελίξεις ίσως να μην θεωρείται πλέον κατάλληλη, ιδίως όπου υπάρχει ανάμιξη χώρων λειτουργίας και εμπορικής χρήσης. Ταυτόχρονα, υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει αποδειχθεί αποτελεσματική η παροχή καλών οπτικών πεδίων και η εξάλειψη των πιθανών κρυψώνων.

5.1

Για τα μέτρα βελτίωσης της ασφάλειας των δικτύων μεταφορών θα χρειαστούν πρόσθετοι πόροι. Σε πολλές περιπτώσεις οι πόροι αυτοί θα είναι σημαντικοί ή/και μακροπρόθεσμοι, π.χ. πιο προηγμένη τεχνολογία των πληροφοριών, περισσότερα σημεία αλλαγής κατεύθυνσης των σιδηροδρόμων, περισσότερα λεωφορεία, περισσότερο προσωπικό μεταφορών και ειδική αστυνόμευση, περισσότερη κατάρτιση και ευρύτερες ενημερωτικές εκστρατείες. Οι νέες αυτές πρωτοβουλίες πιθανότατα θα υπερβαίνουν τα προϋπάρχοντα επενδυτικά σχέδια, τα οποία επικεντρώνονταν κυρίως στην ανανέωση των υποδομών και των δικτύων των μεταφορών. Πράγματι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τρέχουσες χρηματοδοτικές διαδικασίες για την έγκριση επενδύσεων στις μεταφορές πιθανόν να μην είναι κατάλληλες για την εξασφάλιση χρηματοδότησης για μέτρα ενίσχυσης της ασφάλειας.

5.2

Αν και οι φορείς λειτουργίας των δικτύων μεταφορών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και οι άλλοι ενεχόμενοι φορείς πρέπει να αποφασίσουν ποια ακριβώς είναι η καλύτερη αντίδραση για τον καθένα τους, είναι ουσιώδες, αφού συμφωνηθούν οι προτεραιότητες, να μην καθυστερήσει η εφαρμογή λόγω διαφωνίας σε σχέση με τη χρηματοδότηση. Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει να παρέμβουν για να εξασφαλίσουν την ορθή αντιμετώπιση του βασικού αυτού ζητήματος.

5.3

Το ζήτημα της χρηματοδότησης πρέπει, επομένως, να εξεταστεί ευθύς εξ αρχής, παράλληλα με τα άλλα ζητήματα. Θα χρειαστεί περαιτέρω εργασία για την εκτίμηση του δυνητικού κόστους, αλλά η κλίμακα της απαιτούμενης αντίδρασης πιθανότατα θα καταστήσει αδύνατη τη μεταβίβαση του συνολικού κόστους των μέτρων ασφαλείας στους επιβάτες, χωρίς να πληγεί σοβαρά η ελκυστικότητα των δημόσιων συγκοινωνιών. Πρέπει να αποφευχθούν οι σημαντικές αυξήσεις των εισιτηρίων τη στιγμή που, για ποικίλους λόγους πολιτικής (περιβαλλοντικούς, υγειονομικούς, οικονομικούς), έχει ουσιώδη σημασία να ενθαρρυνθεί η χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών.

5.4

Κατά τη διενέργεια αυτής της εκτίμησης του κόστους, τα κράτη μέλη και οι δημόσιες αρχές θα πρέπει να λάβουν υπόψη το κόστος της μη καταβολής κάθε δυνατής προσπάθειας για τη μείωση της απειλής και των συνεπειών μιας τρομοκρατικής επίθεσης. Εκτός από το άμεσο κόστος των τραυματισμών και των ζημιών ως αποτέλεσμα της επίθεσης, το κόστος αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και την απώλεια εισοδήματος από τη μείωση του τουρισμού, των ταξιδιών, των επενδύσεων και άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων για μεγάλη χρονική περίοδο.

5.5

Οι δυνητικές συνέπειες μπορούν να λάβουν τεράστιες διαστάσεις με συντονισμένες, πιθανώς ταυτόχρονες επιθέσεις σε επιλεγμένα καίρια τμήματα μίας ή περισσότερων υποδομών, με την πρόθεση να μεγιστοποιηθεί η διατάραξη, ο πανικός ή/και η απώλεια ανθρώπινων ζωών. Η έκταση και η σημασία τους φαίνονται σαφώς στον κατωτέρω πίνακα.

Αξία των απωλειών από ενέργειες κατά της ασφάλειας

5.6

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι υπάρχουν και δυνητικά οφέλη που συνδέονται με τις βελτιώσεις της ασφάλειας των συστημάτων μεταφορών. Τα μέτρα για την αποτροπή των τρομοκρατών αποτρέπουν και άλλους επίδοξους εγκληματίες να διαπράξουν κλοπές και βανδαλισμούς επιπλέον των επιθέσεων. Η καλύτερη διαρρύθμιση και παρακολούθηση των τερματικών σταθμών των μεταφορών συντελεί στην αύξηση της εμπιστοσύνης των χρηστών και των επιβατών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών γενικά. Η βελτίωση του σχεδιασμού της αντιμετώπισης απρόοπτων καταστάσεων και οι ασκήσεις δοκιμής της αντίδρασης σε ενέργειες ευρείας κλίμακας θα είναι χρήσιμες και στην περίπτωση μη τρομοκρατικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.

1.

Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη να αποδώσουν στο ζήτημα της ασφάλειας των μεταφορών τη μέγιστη προτεραιότητα. Η ΕΤΠ πιστεύει πως όλες οι βαθμίδες των δημόσιων αρχών — ΕΕ, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές — πρέπει να διαθέτουν ολοκληρωμένες και συμβατές στρατηγικές, ανάλογα με τις αρμοδιότητές τους, για την αντιμετώπιση των απειλών κατά της ασφάλειας και τον περιορισμό των επιπτώσεων των ενεργειών που όντως συμβαίνουν.

2.

Η ΕΤΠ τονίζει ότι, παρόλο που πρέπει να δημιουργηθούν ή να βελτιωθούν στρατηγικές για την ασφάλεια, είναι σημαντικό να μπορούν τα συστήματα δημόσιων συγκοινωνιών να συνεχίσουν να λειτουργούν αποτελεσματικά, δεδομένων των επιζήμιων κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών συνεπειών που θα υπήρχαν στην αντίθετη περίπτωση.

3.

Η ΕΤΠ καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τους δημόσιους μεταφορείς και όλους τους αρμόδιους οργανισμούς να αναπτύξουν μεγαλύτερη συνεργασία εντός και μεταξύ των κρατών μελών, με βάση τα υφιστάμενα δίκτυα των μεταφορέων και των δυνάμεων αστυνόμευσης των μεταφορών.

4.

Η ΕΤΠ πιστεύει ότι η συνεργασία αυτή θα μπορούσε να επικεντρωθεί στην καθιέρωση αρχών ανταλλαγής πληροφοριών, προκειμένου να αυξηθεί η συνειδητοποίηση των τρομοκρατικών απειλών, να μπορέσουν να διενεργηθούν εκτιμήσεις των κινδύνων και να εξαχθούν διδάγματα από τις παλαιότερες ενέργειες και τις βέλτιστες πρακτικές σε διάφορους τομείς.

5.

Η ΕΤΠ συγχαίρει τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, τους μεταφορείς και το κοινό για την αντίδρασή τους στις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις. Η ΕΤΠ υπογραμμίζει ότι αυτή η αντίδραση κατέστη δυνατή σε μεγάλο βαθμό λόγω της καλής κατάρτισης, των σχεδίων για την αντιμετώπιση απρόοπτων καταστάσεων και της ανταλλαγής πληροφοριών και πιστεύει ότι τα στοιχεία αυτά, μαζί με την καλή διαρρύθμιση των εγκαταστάσεων και τη χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας των πληροφοριών, αποτελούν ουσιώδες τμήμα κάθε στρατηγικής για την ασφάλεια των μεταφορών.

6.

Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τους παρόχους δικτύων κινητής τηλεφωνίας και τους δημόσιους μεταφορείς για να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη πιο αξιόπιστων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας σε περίπτωση σοβαρών περιστατικών, προς όφελος των μεταφορέων και των επιβατών. Επιπροσθέτως, οποιεσδήποτε προτάσεις της ΕΕ σχετικά με την αποθήκευση ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών δεδομένων για λόγους ασφαλείας δεν θα πρέπει να οδηγήσουν στην αποδυνάμωση της υφιστάμενης σχετικής νομοθεσίας των κρατών μελών.

7.

Η ΕΤΠ υπενθυμίζει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη την ευάλωτη θέση του τομέα των οδικών μεταφορών έναντι ενδεχόμενων τρομοκρατικών επιθέσεων και την ανάγκη να εφαρμοστούν οι ανωτέρω συστάσεις, όπου ενδείκνυται, και σε αυτόν τον τομέα· σημειώνει δε ότι η ΕΟΚΕ έχει την πρόθεση να εξετάσει αυτό το θέμα αναλυτικά σε γνωμοδότηση που καταρτίζει επί του παρόντος.

8.

Η ΕΤΠ πιστεύει ότι, δεδομένης της πιθανότατης συνέχισης της τρομοκρατικής απειλής, είναι μάλλον αδύνατο να πραγματοποιηθούν επαρκείς βελτιώσεις των στρατηγικών ασφάλειας των μεταφορών χωρίς σημαντικούς πρόσθετους πόρους. Η ΕΤΠ ζητεί, συνεπώς, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν επειγόντως αυτό το ζήτημα, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι οι ουσιώδεις βελτιώσεις της ασφάλειας δεν θα καθυστερήσουν λόγω έλλειψης οικονομικού σχεδιασμού.