91998E0565

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-0565/98 υποβολή: Karla Peijs (PPE) προς την Επιτροπή (4 Μαρτίου 1998)

Θέμα: Αποτελεσματική νομοθεσία για την καταπολέμηση της απάτης που αφορά συναλλαγές με πληρωμές χωρίς μετρητά

Οι νόμοι που διαθέτουν τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση της απάτης που αφορά τα νέα μέσα πληρωμών διαφέρουν σημαντικά από το ένα κράτος στο άλλο. Στα περισσότερα δε, δεν υπάρχει μια ποινική νομοθεσία σχετική με το ηλεκτρονικό χρήμα που είναι αποταμιευμένο σε προπληρωμένες κάρτες. Γενικά οι διαδικασίες που ακολουθούνται διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα. Οι αποκλίσεις και τα κενά στις εν λόγω νομοθεσίες και πολιτικές προκαλούν σοβαρές δυσκολίες στη μάχη κατά του οργανωμένου εγκλήματος, γεγονός που θα μπορούσε να κλονίσει την εμπιστοσύνη του κοινού στα νέα μέσα πληρωμών και να εμποδίσει τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Το 1995 η Επιτροπή ενημερώθηκε επίσημα για το θέμα από τους υπεύθυνους των διεθνών συστημάτων συναλλαγών που πραγματοποιούνται με κάρτες πληρωμών και τους τρεις Ευρωπαϊκούς Πιστωτικούς Συνεταιρισμούς.

Η Επιτροπή σε διάφορα έγγραφα έχει αναγνωρίσει ότι είναι ανάγκη να υπάρξει κάποια πρωτοβουλία του εν λόγω τομέα. Ας αναφερθούν, για παράδειγμα, η Πράσινη Βίβλος της Επιτροπής σχετικά με τους διακανονισμούς για τη μετάβαση στον ενιαίο νόμισμα (Μάιος 1995, παρ. 136), η πολιτική της Επιτροπής για τα νέα μέσα πληρωμών (XV/III/96, της 21ης Ιουνίου 1996, σελ. 7) και η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για το ηλεκτρονικό εμπόριο (COM(97)157, παρ. 49). Το σχέδιο δράσης του Συμβουλίου για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος (97/C 251/01, εγκριθέν στις 28 Απριλίου 1997) ανέθεσε στο Συμβούλιο και την Επιτροπή να προσεγγίσουν το θέμα της απάτης και της παραποίησης (πλαστογράφησης) που σχετίζονται με όλα τα μέσα πληρωμών συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών (πολιτικός προσανατολισμός αριθ. 15 σελ. 5).

Θα μπορούσε η Επιτροπή να γνωστοποιήσει τις προθέσεις της σχετικά με το θέμα και να πληροφορήσει το ΕΚ για τη μέχρι στιγμής πρόοδο της κατάστασης;

Απάντηση της κας Gradin εξ ονόματος της Επιτροπής (31 Μαρτίου 1998)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Άμστερνταμ, εγκρίνοντας πρόγραμμα δράσης για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ((Πρόγραμμα δράσης για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 28 Απριλίου 1997 ΕΕ C 251 της 15.8.1997. )), τον Ιούνιο του 1997, υπέδειξε τη λύση για μια συντονισμένη και χαρακτηριζόμενη από συνοχή προσέγγιση εκ μέρους της Κοινότητας. Το πρόγραμμα δράσης καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν και να προσεγγίσουν, μέχρι τα τέλη του 1998, το θέμα της απάτης και της παραποίησης (πλαστογράφησης) που σχετίζονται με όλα τα μέσα πληρωμών συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών. Η Επιτροπή θα ανταποκριθεί στο αίτημα αυτό προτείνοντας ολοκληρωμένη σειρά μέτρων προς εξέταση από τα αρμόδια όργανα, με στόχο την προώθηση ενός κατάλληλου «περιβάλλοντος ασφαλείας» για τα μέσα πληρωμών.

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή έχει ξεκινήσει προπαρασκευαστικές εργασίες με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (τον κλάδο των συστημάτων πληρωμών αλλά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και καταναλωτές) προκειμένου να εκτιμήσει τις διαστάσεις του θέματος και τις δυνατότητες λύσεων. Παρόλο που δεν έχει φθάσει ακόμα στο στάδιο διατύπωσης οριστικής σειράς μέτρων, η Επιτροπή έχει σχηματίσει ορισμένες προκαταρκτικές απόψεις.

Κατά πρώτο λόγο, η λύση που θα επιλεγεί δεν θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά συγκεκριμένα όργανα ή προϊόντα πληρωμών. Οποιαδήποτε μερική λύση μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική αρμπιτράζ, με αποτέλεσμα η απάτη και η παραποίηση να μετατοπιστούν σε εναλλακτικά όργανα και συστήματα. Συνεπώς, η Επιτροπή πιστεύει ότι το θέμα της απάτης πρέπει να αντιμετωπιστεί σε σχέση με όλα τα μέσα πληρωμών, περιλαμβανομένων των ηλεκτρονικών μέσων.

Κατά δεύτερο λόγο, η κατανόηση του φαινομένου προϋποθέτει την αξιολόγηση των ενδεχομένων μορφών παράνομης συμπεριφοράς. Ενώ οι παραβάσεις μπορεί να αφορούν τα μέσα πληρωμής, η απάτη και η παραποίηση μπορούν να συμβούν και στο επίπεδο της ίδιας της πράξης πληρωμής ή στο επίπεδο της προετοιμασίας της εγκληματικής δραστηριότητας. Συνεπώς, η αρχική θέση της Επιτροπής είναι ότι λόγω της ταχείας εξέλιξης των καινοτομιών στον τομέα της τεχνολογίας και των υπηρεσιών, πρέπει να αποφευχθεί η πολύ λεπτομερής κωδικοποίηση των παραβάσεων.

Κατά τρίτο λόγο, χρειάζεται συνοχή σε διεθνές επίπεδο προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα. Πρέπει να δοθεί προσοχή στην συνοχή και τη συμβατότητα της προσέγγισης εντός της Κοινότητας. Για το σκοπό αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όλα τα μέρη (αρχές, βιομηχανία και ομάδες χρηστών) να επιδιώξουν να συντονίσουν τις πρωτοβουλίες τους στα αντίστοιχα διεθνή φόρα και ομάδες, καταλήγοντας όπου είναι δυνατό σε συνολικές συμφωνίες. Συνεπώς, κατά την επεξεργασία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, η Επιτροπή θα επιδιώξει να μεγιστοποιήσει το πεδίο συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις δυνατές μορφές.

Τέλος, η καλύτερη λύση στο πρόβλημα δεν μπορεί να δοθεί με μία μόνο πρωτοβουλία, είτε αυτή είναι νομοθετική είτε όχι. Η αντιμετώπιση του προβλήματος στις ρίζες του μπορεί να επιτευχθεί πολύ αποτελεσματικότερα με την εφαρμογή μιας συνολικής και συνεκτικής σειράς δράσεων που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση της απάτης και στην επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις εκείνες όπου σημειώνεται συμπεριφορά που συνιστά απάτη. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα εκτιμήσει εάν η έλλειψη συγκλινόντων νομοθεσιών για την καταπολέμηση της απάτης συνιστά σημαντική αδυναμία και ποια θα ήταν η καταλληλότερη δράση στο θέμα αυτό.