EUR-Lex Πρόσβαση στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επιστροφή στην αρχική σελίδα του EUR-Lex

Το έγγραφο αυτό έχει ληφθεί από τον ιστότοπο EUR-Lex

Έγγραφο 62015CJ0198

Απόφαση του Δικαστηρίου (δέκατο τμήμα) της 26ης Μαΐου 2016.
Invamed Group Ltd κ.λπ. κατά Commissioners for Her Majesty's Revenue & Customs.
Αίτηση του First-tier Tribunal (Tax Chamber) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Προδικαστική παραπομπή – Κοινό δασμολόγιο – Δασμολογική κατάταξη – Συνδυασμένη Ονοματολογία – Τμήμα XVII – Υλικό μεταφορών – Κεφάλαιο 87 – Αυτοκίνητα οχήματα, ελκυστήρες, ποδήλατα και άλλα οχήματα για χερσαίες μεταφορές, τα μέρη και εξαρτήματά τους – Κλάσεις 8703 και 8713 – Οχήματα με ηλεκτρικό κινητήρα, τροφοδοτούμενο με μπαταρία – Έννοια του όρου “ανάπηροι”.
Υπόθεση C-198/15.

Συλλογή της Νομολογίας — Γενική Συλλογή

Αναγνωριστικό ECLI: ECLI:EU:C:2016:362

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δέκατο τμήμα)

της 26ης Μαΐου 2016 ( *1 )

«Προδικαστική παραπομπή — Κοινό δασμολόγιο — Δασμολογική κατάταξη — Συνδυασμένη Ονοματολογία — Τμήμα XVII — Υλικό μεταφορών — Κεφάλαιο 87 — Αυτοκίνητα οχήματα, ελκυστήρες, ποδήλατα και άλλα οχήματα για χερσαίες μεταφορές, τα μέρη και εξαρτήματά τους — Κλάσεις 8703 και 8713 — Οχήματα με ηλεκτρικό κινητήρα, τροφοδοτούμενο με μπαταρία — Έννοια του όρου “ανάπηροι”»

Στην υπόθεση C‑198/15,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το First-tier Tribunal (Tax Chamber) (Ηνωμένο Βασίλειο) με απόφαση της 26ης Μαρτίου 2015, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 29 Απριλίου 2015, στο πλαίσιο της δίκης

Invamed Group Ltd,

Invacare UK Ltd,

Days Healthcare Ltd,

Electric Mobility Euro Ltd,

Medicare Technology Ltd,

Sunrise Medical Ltd,

Invacare International SARL

κατά

Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (δέκατο τμήμα),

συγκείμενο από τους F. Biltgen, πρόεδρο τμήματος, A. Borg Barthet και E. Levits (εισηγητή), δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: M. Wathelet

γραμματέας: A. Calot Escobar

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

η Invamed Group Ltd, η Invacare UK Ltd, η Days Healthcare Ltd, η Electric Mobility Euro Ltd, η Medicare Technology Ltd, η Sunrise Medical Ltd και η Invacare International SARL, εκπροσωπούμενες από τον G. Gillham, tax adviser, επικουρούμενο από τον J. White, barrister,

η Ιταλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την G. Palmieri, επικουρούμενη από τον G. Albenzio, avvocato dello Stato,

η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη από την S. Simmons, επικουρούμενη από τον K. Beal, QC,

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους L. Flynn και A. Caeiros,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των κλάσεων 8703 και 8713 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (στο εξής: ΣΟ) που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (EE 1987, L 256, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 1810/2004 της Επιτροπής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2004 (EE 2004, L 327, σ. 1) (στο εξής: κανονισμός 2658/87).

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ των Invamed Group Ltd, Invacare UK Ltd, Days Healthcare Ltd, Electric Mobility Euro Ltd, Medicare Technology Ltd, Sunrise Medical Ltd και Invacare International SARL και των Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs (φορολογικής και δασμολογικής αρχής του Ηνωμένου Βασιλείου, στο εξής: φορολογική αρχή), όσον αφορά τη δασμολογική κατάταξη των ηλεκτροκίνητων αναπηρικών σκούτερ.

Το νομικό πλαίσιο

Το δίκαιο της Ένωσης

3

Η ΣΟ, θεσπισθείσα με τον κανονισμό 2658/87, βασίζεται στο εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποιήσεως των εμπορευμάτων, επεξεργασθέν από το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας, νυν Παγκόσμια Οργάνωση Τελωνείων, και θεσπισθέν με τη διεθνή σύμβαση για το εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων, καθώς και με το τροποποιητικό της πρωτόκολλο, η οποία συνήφθη στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου 1983 και εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την απόφαση 87/369/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 7ης Απριλίου 1987 (EE 1987, L 198, σ. 1). Η ΣΟ επαναλαμβάνει τις κλάσεις και εξαψήφιες διακρίσεις του εναρμονισμένου συστήματος, ενώ μόνον το έβδομο και όγδοο ψηφίο αποτελούν ιδιαίτερες υποδιαιρέσεις της ΣΟ.

4

Το πρώτο μέρος της ΣΟ περιλαμβάνει σύνολο προκαταρκτικών διατάξεων. Στο μέρος αυτό, υπό τον τίτλο Ι, που περιλαμβάνει γενικούς κανόνες, το τμήμα Α, με τίτλο «Γενικοί κανόνες για την ερμηνεία της [ΣΟ]», ορίζει τα εξής:

«Η κατάταξη των εμπορευμάτων στη [ΣΟ] πραγματοποιείται σύμφωνα με τις παρακάτω αρχές:

1.

Το κείμενο των τίτλων των τμημάτων, των κεφαλαίων ή των υποκεφαλαίων θεωρείται ότι έχει μόνον ενδεικτική αξία, δεδομένου ότι η κατάταξη καθορίζεται νόμιμα σύμφωνα με το κείμενο των κλάσεων και των σημειώσεων των τμημάτων ή των κεφαλαίων και σύμφωνα με τους παρακάτω κανόνες, εφόσον αυτοί δεν είναι αντίθετοι προς το κείμενο των εν λόγω κλάσεων και σημειώσεων.

[...]»

5

Το δεύτερο μέρος της ΣΟ περιέχει το τμήμα XVII, με τίτλο «Υλικό μεταφορών», που περιλαμβάνει το κεφάλαιο 87, τιτλοφορούμενο «Αυτοκίνητα οχήματα, ελκυστήρες, ποδήλατα και άλλα οχήματα για χερσαίες μεταφορές, τα μέρη και εξαρτήματά τους», το οποίο διαλαμβάνει μεταξύ άλλων τις ακόλουθες δασμολογικές κλάσεις:

«8703 Επιβατικά αυτοκίνητα και άλλα αυτοκίνητα οχήματα που είναι κατασκευασμένα κυρίως για τη μεταφορά προσώπων (άλλα από εκείνα της κλάσης 8702), στα οποία περιλαμβάνονται και τα οχήματα τύπου break και τα αγωνιστικά οχήματα:

8703 10 ‐ Οχήματα ειδικά κατασκευασμένα για να μετακινούνται πάνω στο χιόνι. Ειδικά οχήματα για τη μεταφορά προσώπων πάνω στα γήπεδα του γκολφ και παρόμοια οχήματα:

8703 10 11 ‐ ‐ Οχήματα ειδικά κατασκευασμένα για να μετακινούνται πάνω στο χιόνι, με εμβολοφόρο κινητήρα με ανάφλεξη με συμπίεση (ντίζελ ή ημιντίζελ) ή με εμβολοφόρο κινητήρα με ανάφλεξη με ηλεκτρικούς σπινθήρες:

8703 10 18 ‐ ‐ Άλλα

[…]

8713 Αμαξάκια τύπου πολυθρόνας και άλλα οχήματα για αναπήρους, έστω και με κινητήρα ή άλλο μηχανισμό προώθησης:

8713 10 00 ‐ χωρίς μηχανισμό προώθησης

8713 90 00 — άλλα».

6

Κατά τα άρθρα 9, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, δεύτερη περίπτωση, και 10 του κανονισμού 2658/87, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκδίδει τις επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ, που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

7

Στις 4 Ιανουαρίου 2005, το ακόλουθο κείμενο προστέθηκε στις επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ με σκοπό την ομοιόμορφη εφαρμογή της (EE 2005, C 1, σ. 3):

«8713 Αμαξάκια τύπου πολυθρόνας και άλλα οχήματα για αναπήρους, έστω και με κινητήρα ή άλλο μηχανισμό προώθησης

8713 90 00 Άλλα

Τα οχήματα με κινητήρα που είναι ειδικά κατασκευασμένα για αναπήρους, διακρίνονται από τα οχήματα της δασμολογικής κλάσης 8703 κυρίως επειδή διαθέτουν τα ακόλουθα στοιχεία:

μέγιστη ταχύτητα 10 χιλιόμετρα την ώρα, που αντιστοιχεί σε ρυθμό γρήγορου βαδίσματος,

μέγιστο πλάτος 80 cm,

δύο ζεύγη τροχών που αγγίζουν το έδαφος,

ειδικά στοιχεία για την ανακούφιση της αναπηρίας (π.χ. έδρανα για την σταθεροποίηση των κάτω άκρων).

Τα οχήματα αυτού του είδους μπορεί να διαθέτουν:

επιπλέον ζεύγος τροχών (anti-tips),

σύστημα οδήγησης και άλλα συστήματα ελέγχου (π.χ. χειριστήριο) που είναι εύκολα στη χρήση. Τα συστήματα ελέγχου αυτού του είδους συνήθως είναι προσαρμοσμένα σε έναν από τους βραχίονες του καθίσματος και ποτέ δεν παίρνουν τη μορφή ξεχωριστής, προσαρμοζόμενης στήλης διευθύνσεως.

Η διάκριση αυτή περιλαμβάνει τα οχήματα παρόμοια με πολυθρόνες που κινούνται με ηλεκτρισμό, που προορίζονται μόνο για τη μεταφορά αναπήρων. Μπορεί να έχουν την ακόλουθη εμφάνιση:

Image

Ωστόσο, τα σκούτερ με κινητήρα (σκούτερ μεταφοράς) που διαθέτουν ξεχωριστή, προσαρμοζόμενη στήλη διευθύνσεως εξαιρούνται από τη διάκριση αυτή. Μπορεί να έχουν την ακόλουθη εμφάνιση και κατατάσσονται στη δασμολογική κλάση 8703:

Image

»

Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

8

Μεταξύ των ετών 2004 και 2007, οι προσφεύγουσες υπέβαλαν διασαφήσεις για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία ορισμένων ηλεκτροκίνητων αναπηρικών σκούτερ (mobility σκούτερ) εισαχθέντων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα σκούτερ αυτά διασαφήθηκαν στην κλάση 8713 της ΣΟ ως «αμαξάκια τύπου πολυθρόνας και άλλα οχήματα για αναπήρους, έστω και με κινητήρα ή άλλο μηχανισμό προώθησης». Σύμφωνα με τη διασάφηση στην κλάση αυτή, τα εν λόγω σκούτερ τέθηκαν σε ελεύθερη κυκλοφορία χωρίς να εισπραχθούν δασμοί και κατόπιν της επιβολής φόρου επί του κύκλου εργασιών κατά την εισαγωγή, με μειωμένο συντελεστή.

9

Κατόπιν φορολογικού ελέγχου, η φορολογική αρχή κατέταξε τα εν λόγω σκούτερ στην κλάση 8703 της ΣΟ ως «αυτοκίνητα οχήματα που είναι κατασκευασμένα κυρίως για τη μεταφορά προσώπων (άλλα από εκείνα της κλάσης 8702), στα οποία περιλαμβάνονται και τα οχήματα τύπου break και τα αγωνιστικά οχήματα».

10

Μεταξύ της 24ης Απριλίου 2007 και της 3ης Ιουλίου 2008, η φορολογική αρχή κοινοποίησε στις εν λόγω εταιρίες διορθωτικές πράξεις αφορώσες τους δασμούς και τον φόρο επί του κύκλου εργασιών σε σχέση με τα επίμαχα εμπορεύματα για συνολικό ποσό 6479007 λιρών στερλινών (GBP) (περίπου 9114450 ευρώ).

11

Οι προσφεύγουσες άσκησαν προσφυγή κατά των διορθωτικών αποφάσεων ενώπιον του First-tier Tribunal (Tax Chamber) [πρωτοδικείου διοικητικών διαφορών (φορολογικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο]. Υποστηρίζουν ότι τα επίδικα σκούτερ πρέπει να καταταγούν στην κλάση 8713 της ΣΟ, για τον λόγο, ιδίως, ότι η φράση «για αναπήρους» της κλάσεως αυτής δεν σημαίνει «αποκλειστικώς για αναπήρους».

12

Κατά το αιτούν δικαστήριο, τα εν λόγω ηλεκτροκίνητα σκούτερ προωθούνται από ηλεκτρικούς κινητήρες τροφοδοτούμενους με μπαταρία. Κάθε μοντέλο έχει τα ακόλουθα στοιχεία: κάθισμα για ένα άτομο (το οποίο είναι μεγαλύτερο και του οποίου η επένδυση είναι πολυτελέστερη στα μεγάλα μοντέλα σκούτερ), τιμόνι με μοχλό ελέγχου wig wag, πλατφόρμα η οποία συνδέει τους εμπρόσθιους με τους οπίσθιους τροχούς και η οποία καθιστά δυνατή την ανάβαση στο σκούτερ και την τοποθέτηση των ποδιών επ’ αυτής κατά τη διάρκεια της διαδρομής και τέσσερις τροχούς (δύο πίσω και δύο εμπρός) ή τρεις τροχούς (δύο πίσω και έναν εμπρός). Τα περισσότερα καθίσματα έχουν κινητά και ρυθμιζόμενα στηρίγματα βραχιόνων και πολλά καθίσματα είναι δυνατό να ρυθμιστούν ως προς το ύψος και να περιστραφούν κατά 360 μοίρες.

13

Το αιτούν δικαστήριο δέχεται κατ’ αρχήν ότι σημαντικά στοιχεία συνηγορούν υπέρ της κατατάξεως των επιμάχων σκούτερ στην κλάση 8713 της ΣΟ. Εντούτοις, εκφράζει αμφιβολίες ως προς την κατάταξη αυτή.

14

Υπό τις συνθήκες αυτές, το First-tier Tribunal (Tax Chamber) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)

Έχει η φράση “για αναπήρους” την έννοια ότι πρόκειται για αναπήρους “αποκλειστικώς”;

2)

Ποιο είναι το περιεχόμενο της έννοιας “ανάπηροι”· και πιο συγκεκριμένα:

α)

εμπίπτουν στην έννοια αυτή μόνον όσοι έχουν και κάποιαν άλλη αναπηρία, πέραν του περιορισμού τους ως προς τη βάδιση ή την εύκολη βάδιση· ή μήπως περιλαμβάνει η έννοια αυτή πρόσωπα που έχουν απλώς ανικανότητα να βαδίζουν ή να βαδίζουν εύκολα;

β)

υποδηλώνει η έννοια “ανάπηροι” κάτι περισσότερο από έναν οριακό περιορισμό κάποιας ικανότητας;

γ)

μπορεί ένας προσωρινός περιορισμός, οφειλόμενος π.χ. σε κάταγμα ποδιού, να θεωρηθεί αναπηρία;

3)

Μεταβάλλουν το περιεχόμενο της κλάσεως 8713 της ΣΟ οι επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ της 4ης Ιανουαρίου 2005, στον βαθμό που εξαιρούν τα σκούτερ με κινητήρα (σκούτερ μεταφοράς) που διαθέτουν ξεχωριστή, προσαρμοζόμενη στήλη διευθύνσεως;

4)

Ασκεί επιρροή για τη δασμολογική κατάταξη του προϊόντος η δυνατότητα χρήσεως του οχήματος από μη ανάπηρο πρόσωπο, εφόσον το εν λόγω όχημα διαθέτει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά που ανακουφίζουν από τις επιπτώσεις μιας αναπηρίας;

5)

Αν υποτεθεί ότι η ως άνω καταλληλότητα χρήσεως του οχήματος από μη ανάπηρο αποτελεί κρίσιμο ζήτημα, κατά πόσον ασκούν επίσης επιρροή για τον προσδιορισμό της εν λόγω καταλληλότητας τυχόν μειονεκτήματα που συνεπάγεται η συγκεκριμένη χρήση;»

Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

Επί του πρώτου, του τρίτου και του τετάρτου ερωτήματος

15

Με το πρώτο, το τρίτο και το τέταρτο ερώτημά του, τα οποία πρέπει να εξετασθούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινισθεί αν η κλάση 8713 της ΣΟ έχει την έννοια ότι η φράση «για αναπήρους» σημαίνει ότι το προϊόν προορίζεται αποκλειστικώς για τους αναπήρους, αν το γεγονός ότι ένα όχημα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί από μη ανάπηρα άτομα δεν ασκεί επιρροή στην κατάταξη του οχήματος αυτού στην κλάση 8713 της ΣΟ και αν, κατά την κατάταξη αυτή, οι επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ είναι ικανές να τροποποιήσουν το περιεχόμενο της κλάσεως 8713 της ΣΟ.

16

Συναφώς, υπενθυμίζεται, αφενός, ότι, όταν το Δικαστήριο επιλαμβάνεται αιτήσεως προδικαστικής αποφάσεως που αφορά θέματα δασμολογικής κατατάξεως, έχει ως καθήκον μάλλον να διαφωτίσει το εθνικό δικαστήριο ως προς τα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να εφαρμόσει το εθνικό δικαστήριο για να κατατάξει ορθώς τα επίμαχα προϊόντα στη ΣΟ παρά να προβεί το ίδιο στην κατάταξη αυτή, καθόσον μάλιστα το Δικαστήριο δεν έχει κατ’ ανάγκη υπόψη του όλα τα αναγκαία προς τούτο στοιχεία. Επομένως, είναι προφανές ότι το εθνικό δικαστήριο βρίσκεται εν πάση περιπτώσει σε καλύτερη θέση προκειμένου να προβεί στην κατάταξη αυτή (αποφάσεις της 7ης Νοεμβρίου 2002, Lohmann και Medi Bayreuth, C‑260/00 έως C‑263/00, EU:C:2002:637, σκέψη 26, καθώς και της 16ης Φεβρουαρίου 2006, Proxxon, C‐500/04, EU:C:2006:111, σκέψη 23).

17

Ωστόσο, για να δώσει μια χρήσιμη απάντηση στο αιτούν δικαστήριο, το Δικαστήριο μπορεί, σε πνεύμα συνεργασίας με τα εθνικά δικαστήρια, να του παράσχει όλα τα στοιχεία που κρίνει αναγκαία (απόφαση της 22ας Δεκεμβρίου 2010, Lecson Elektromobile, C‑12/10, EU:C:2010:823, σκέψη 15 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

18

Επισημαίνεται, αφετέρου, ότι, κατά πάγια νομολογία, για τη διαφύλαξη της ασφάλειας δικαίου και προς διευκόλυνση των ελέγχων, το αποφασιστικό κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πρέπει γενικώς να αναζητείται στα αντικειμενικά χαρακτηριστικά τους και στις αντικειμενικές ιδιότητές τους, όπως ορίζονται στην οικεία κλάση της ΣΟ και στις σημειώσεις των τμημάτων ή των κεφαλαίων (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 16ης Σεπτεμβρίου 2004, DFDS, C‑396/02, EU:C:2004:536, σκέψη 27· της 15ης Σεπτεμβρίου 2005, Intermodal Transports, C‑495/03, EU:C:2005:552, σκέψη 47, και της 15ης Φεβρουαρίου 2007, RUMA, C‑183/06, EU:C:2007:110, σκέψη 27).

19

Διευκρινίζεται, συναφώς, ότι οι επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ που έχει καταρτίσει η Επιτροπή συμβάλλουν σημαντικά στην ερμηνεία του περιεχομένου των διαφόρων δασμολογικών κλάσεων, χωρίς όμως να έχουν δεσμευτική νομική ισχύ (αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου 2006, Turbon International, C‑250/05, EU:C:2006:681, σκέψη 16, και της 20ής Μαΐου 2010, Data I/O, C‑370/08, EU:C:2010:284, σκέψη 30).

20

Κατά συνέπεια, το περιεχόμενο των επεξηγηματικών σημειώσεων πρέπει να συνάδει προς τις διατάξεις της ΣΟ και δεν μπορεί να τροποποιεί το περιεχόμενό τους (βλ. απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 2008, Metherma, C‑403/07, EU:C:2008:657, σκέψη 48).

21

Κατόπιν της διευκρινίσεως αυτής, επιβάλλεται η επισήμανση ότι, όσον αφορά τις κλάσεις 8703 και 8713 της ΣΟ, το Δικαστήριο έχει διαπιστώσει ότι από τους τίτλους καθεαυτούς των εν λόγω κλάσεων προκύπτει ότι η διαφορά μεταξύ αυτών οφείλεται στο γεγονός ότι η πρώτη καλύπτει τα μέσα για τη μεταφορά προσώπων εν γένει, ενώ η δεύτερη εφαρμόζεται ειδικώς στα μεταφορικά μέσα για αναπήρους (βλ. απόφαση της 22ας Δεκεμβρίου 2010, Lecson Elektromobile, C‑12/10, EU:C:2010:823, σκέψη 18).

22

Ο προορισμός του προϊόντος μπορεί να αποτελέσει αντικειμενικό κριτήριο κατατάξεως, υπό την προϋπόθεση ότι είναι συμφυής με το εν λόγω προϊόν, ο συμφυής δε αυτός χαρακτήρας πρέπει να μπορεί να εκτιμηθεί με γνώμονα τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές ιδιότητες του προϊόντος αυτού (βλ., υπό την έννοια αυτή, αποφάσεις της 1ης Ιουνίου 1995, Thyssen Haniel Logistic, C‑459/93, EU:C:1995:160, σκέψη 13, της 5ης Απριλίου 2001, Deutsche Nichimen, C‑201/99, EU:C:2001:199, σκέψη 20, και της 18ης Ιουλίου 2007, Olicom, C142/06, EU:C:2007:449, σκέψη 18).

23

Υπό το πρίσμα της νομολογίας αυτής, στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να εκτιμήσει, στην υπόθεση της κύριας δίκης, αν το επίδικο όχημα προορίζεται, από πλευράς των αντικειμενικών χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων του, για χρήση ειδικώς από αναπήρους, η δε χρήση αυτή πρέπει να χαρακτηρίζεται ως «κύρια ή λογική χρήση» αυτού του είδους οχημάτων.

24

Πράγματι, όπως επισήμανε η Επιτροπή, η δασμολογική κατάταξη δεν λαμβάνει υπόψη τη δυνατή χρήση, αλλά μόνον την προβλεπόμενη χρήση, εκτιμώμενη βάσει των αντικειμενικών χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων του προϊόντος κατά την ημερομηνία εισαγωγής του.

25

Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι το Δικαστήριο έχει κρίνει, στο πλαίσιο της ερμηνείας της κλάσεως 8703 της ΣΟ, ότι το γεγονός και μόνον ότι ηλεκτροκίνητα οχήματα μπορούν να χρησιμοποιούνται, ενδεχομένως, από αναπήρους, ή μπορούν ακόμη να προσαρμοσθούν για να χρησιμοποιούνται από αυτούς, δεν επηρεάζει τη δασμολογική κατάταξη των οχημάτων αυτών στην κλάση 8703 της ΣΟ, δεδομένου ότι είναι κατάλληλα για την άσκηση πολλών άλλων δραστηριοτήτων από πρόσωπα τα οποία δεν έχουν καμία αναπηρία, αλλά τα οποία, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, προτιμούν να μη μετακινούνται με τα πόδια σε μικρές αποστάσεις, όπως συμβαίνει είτε με τους παίκτες του γκολφ είτε με πρόσωπα που κάνουν τις αγορές τους (απόφαση της 22ας Δεκεμβρίου 2010, Lecson Elektromobile, C‑12/10, EU:C:2010:823, σκέψη 25).

26

Η συλλογιστική αυτή επιβεβαιώνει, κατ’ αντιδιαστολήν, ότι το γεγονός ότι τα επίμαχα στην κύρια δίκη οχήματα μπορούν να χρησιμοποιούνται, ενδεχομένως, από μη αναπήρους δεν επηρεάζει τη δασμολογική κατάταξη των οχημάτων αυτών στην κλάση 8713 της ΣΟ, δεδομένου ότι τα οχήματα αυτά δεν είναι κατάλληλα, λόγω του αρχικού τους προορισμού, για άλλα πρόσωπα τα οποία δεν έχουν αναπηρία.

27

Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, στο πρώτο, στο τρίτο και στο τέταρτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η κλάση 8713 της ΣΟ έχει την έννοια ότι:

η φράση «για αναπήρους» σημαίνει ότι το προϊόν προορίζεται αποκλειστικά για αναπήρους·

το γεγονός ότι ένα όχημα μπορεί να χρησιμοποιείται από μη αναπήρους δεν επηρεάζει την κατάταξή του στην κλάση 8713 της ΣΟ·

οι επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ δεν είναι ικανές να τροποποιούν το περιεχόμενο των δασμολογικών κλάσεων της ΣΟ.

Επί του δεύτερου ερωτήματος

28

Με το δεύτερο ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινισθεί αν ο όρος «ανάπηροι» στην κλάση 8713 της ΣΟ έχει την έννοια ότι δηλώνει αποκλειστικώς τα πρόσωπα τα οποία δεν έχουν υποστεί μόνον περιορισμό της ικανότητάς τους να βαδίζουν, αλλά και άλλους περιορισμούς, και αν ο περιορισμός αυτός κάποιας ικανότητας μπορεί να είναι οριακός ή προσωρινός.

29

Συναφώς, επισημαίνεται ότι ο όρος «ανάπηρος» δεν ορίζεται στον κανονισμό 2658/87.

30

Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι, αντιθέτως προς όσα απορρέουν από τις παρατηρήσεις της Ιταλικής Κυβερνήσεως, ο όρος «ανάπηροι» στην κλάση 8713 της ΣΟ δεν ταυτίζεται με τον όρο «αναπηρία», υπό την έννοια του άρθρου 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπό την έννοια της οδηγίας 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (ΕΕ 2000, L 303, σ. 16).

31

Πράγματι, κατόπιν της επικυρώσεως από την Ευρωπαϊκή Ένωση της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την απόφαση 2010/48/ΕΚ του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2009 (ΕΕ 2010, L 23, σ. 35), το Δικαστήριο έκρινε ότι η κατά την οδηγία 2000/78 έννοια της «αναπηρίας» πρέπει να νοείται ως αφορώσα μειονεκτικότητα, οφειλόμενη, ιδίως, σε μόνιμη σωματική, διανοητική ή ψυχική πάθηση, η οποία σε συνδυασμό με διάφορους περιορισμούς μπορεί να παρακωλύσει την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή του ενδιαφερομένου στον επαγγελματικό βίο σε ισότιμη βάση με τους λοιπούς εργαζομένους (βλ. απόφαση της 18ης Δεκεμβρίου 2014, FOA, C‑354/13, EU:C:2014:2463, σκέψη 53 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

32

Ως εκ τούτου, ο όρος «ανάπηροι», ο οποίος χρησιμοποιείται στην κλάση 8713 της ΣΟ, πρέπει να έχει πιο συγκεκριμένο περιεχόμενο, προσδιοριζόμενο βάσει αυτοτελούς ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης κατά την οποία λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η διάταξη και ο σκοπός τον οποίο επιδιώκει η επίμαχη κανονιστική ρύθμιση (βλ., υπό την έννοια αυτή, αποφάσεις της 18ης Ιανουαρίου 1984, Ekro, 327/82, EU:C:1984:11, σκέψη 11, και της 9ης Μαρτίου 2006, Επιτροπή κατά Ισπανίας,C‑323/03, EU:C:2006:159, σκέψη 32).

33

Συναφώς, δεν αμφισβητείται ότι τα οχήματα τα οποία αφορά η κλάση 8713 της ΣΟ έχουν σχεδιασθεί για να χρησιμεύουν ως βοήθημα στα πρόσωπα που έχουν υποστεί περιορισμό της ικανότητάς τους να βαδίζουν, ο οποίος πρέπει να χαρακτηρισθεί, ως εκ της φύσεώς του, ως «μη οριακός». Όπως επισήμανε στις παρατηρήσεις της η Επιτροπή, ο προορισμός των οχημάτων αυτών δεν υπόκειται σε άλλους περιορισμούς, όπως η παρουσία ορισμένων φυσικών ή διανοητικών ιδιοτήτων των ατόμων για τα οποία σχεδιάστηκαν τα εν λόγω οχήματα. Ομοίως, η διάρκεια του περιορισμού της ικανότητας αυτής δεν διευκρινίζεται και, ως εκ τούτου, πρέπει να θεωρηθεί ότι δεν ασκεί επιρροή. Επιπλέον, η τελολογική ερμηνεία της έννοιας του βοηθήματος βαδίσεως συνεπάγεται κατ’ ανάγκην ότι η παρεχόμενη βοήθεια μπορεί να είναι χρονικώς περιορισμένη.

34

Κατόπιν των ανωτέρω σκέψεων, στο δεύτερο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι ο όρος «ανάπηροι» στην κλάση 8713 της ΣΟ έχει την έννοια ότι δηλώνει τα πρόσωπα τα οποία έχουν υποστεί μη οριακό περιορισμό της ικανότητάς τους να βαδίζουν, η δε διάρκεια του περιορισμού αυτού και η ενδεχόμενη ύπαρξη άλλων περιορισμών των ικανοτήτων τους δεν ασκεί επιρροή.

Επί του πέμπτου ερωτήματος

35

Λαμβανομένων υπόψη των απαντήσεων που δόθηκαν στο πρώτο, στο τρίτο και στο τέταρτο ερώτημα, παρέλκει η απάντηση στο πέμπτο ερώτημα.

Επί των δικαστικών εξόδων

36

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

 

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (δέκατο τμήμα) αποφαίνεται:

 

1)

Η κλάση 8713 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το Κοινό Δασμολόγιο, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 1810/2004 της Επιτροπής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2004, έχει την έννοια ότι:

η φράση «για αναπήρους» σημαίνει ότι το προϊόν προορίζεται αποκλειστικά για αναπήρους·

το γεγονός ότι ένα όχημα μπορεί να χρησιμοποιείται από μη αναπήρους δεν επηρεάζει την κατάταξή του στην κλάση 8713 της εν λόγω Συνδυασμένης Ονοματολογίας·

οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας δεν είναι ικανές να τροποποιούν το περιεχόμενο των δασμολογικών κλάσεων της Συνδυασμένης Ονοματολογίας.

 

2)

Ο όρος «ανάπηροι» στην κλάση 8713 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού 2658/87, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 1810/2004, έχει την έννοια ότι δηλώνει τα πρόσωπα τα οποία έχουν υποστεί μη οριακό περιορισμό της ικανότητάς τους να βαδίζουν, η δε διάρκεια του περιορισμού αυτού και η ενδεχόμενη ύπαρξη άλλων περιορισμών των ικανοτήτων τους δεν ασκεί επιρροή.

 

(υπογραφές)


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η αγγλική.

Επάνω