EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52015XC1112(01)

Ερμηνευτική ανακοίνωση για την ένδειξη της καταγωγής εμπορευμάτων που προέρχονται από τα εδάφη τα οποία κατέχει το Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1967

OJ C 375, 12.11.2015, p. 4–6 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

12.11.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 375/4


Ερμηνευτική ανακοίνωση για την ένδειξη της καταγωγής εμπορευμάτων που προέρχονται από τα εδάφη τα οποία κατέχει το Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1967

(2015/C 375/05)

(1)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δεν αναγνωρίζει την κυριαρχία του Ισραήλ στα εδάφη που κατέχει το Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1967, δηλαδή τα Υψώματα του Γκολάν, τη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, και δεν τα θεωρεί τμήμα της ισραηλινής επικράτειας (1), ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς τους βάσει του εσωτερικού δικαίου του Ισραήλ (2). Η Ένωση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα αναγνωρίσει καμία αλλαγή στα προ του 1967 σύνορα, πέραν εκείνων που έχουν συμφωνηθεί από τα μέρη που συμμετέχουν στην ειρηνευτική διαδικασία για τη Μέση Ανατολή (MEPP) (3).

(2)

Η εφαρμογή της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας για την ένδειξη της καταγωγής των προϊόντων στα προϊόντα που κατάγονται από τα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη έχει αποτελέσει αντικείμενο ανακοινώσεων ή οδηγιών που εκπονήθηκαν από τις αρμόδιες αρχές αρκετών κρατών μελών. Υπάρχουν όντως αιτήματα από καταναλωτές, οικονομικούς παράγοντες και εθνικές αρχές για αποσαφήνιση της κατάστασης όσον αφορά την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με την ένδειξη της καταγωγής των προϊόντων που κατάγονται από τα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη (4). Ο στόχος είναι επίσης να εξασφαλιστεί ο σεβασμός των θέσεων και των δεσμεύσεων της Ένωσης, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, σχετικά με τη μη αναγνώριση από την Ένωση της κυριαρχίας του Ισραήλ επί των εδαφών που κατέχει το Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1967. Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι επίσης να διατηρεί ανοικτές και απρόσκοπτες τις εμπορικές συναλλαγές· δεν παρεμποδίζει τις εμπορικές ροές και δεν θα πρέπει να επιδέχεται τέτοια ερμηνεία.

(3)

Η παρούσα ανακοίνωση δεν δημιουργεί νέους νομοθετικούς κανόνες. Αν και αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται η Ένωση τη σχετική ενωσιακή νομοθεσία, η επιβολή των σχετικών κανόνων παραμένει πρωτίστως ευθύνη των κρατών μελών. Σύμφωνα με τη νομολογία, ενώ η επιλογή των κυρώσεων παραμένει στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, τα κράτη μέλη οφείλουν να μεριμνήσουν ώστε οι κυρώσεις που επιβάλλονται για παραβάσεις των διατάξεων του δικαίου της Ένωσης είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές (5). Η Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, εξασφαλίζει τη συμμόρφωση των κρατών μελών με τις εν λόγω υποχρεώσεις, και μέσω διαδικασιών επί παραβάσει, αν χρειαστεί. Η παρούσα ανακοίνωση δεν θίγει τυχόν άλλες απαιτήσεις που προβλέπει το δίκαιο της Ένωσης ούτε την ερμηνεία στην οποία ενδέχεται να προβεί το Δικαστήριο της ΕΕ.

(4)

Σήμερα, αρκετές πράξεις της ενωσιακής νομοθεσίας προβλέπουν την υποχρεωτική ένδειξη της καταγωγής των σχετικών προϊόντων. Η απαίτηση συνδέεται συχνά με την ένδειξη της «χώρας καταγωγής» (6), αλλά μερικές φορές χρησιμοποιούνται και άλλες εκφράσεις όπως ο «τόπος προέλευσης» για τα τρόφιμα (7). Με την επιφύλαξη τυχόν αντίθετης ειδικής διάταξης στη σχετική νομοθεσία της Ένωσης, ο καθορισμός της χώρας καταγωγής των τροφίμων βασίζεται καταρχήν στους μη προτιμησιακούς ενωσιακούς κανόνες καταγωγής που θεσπίζονται στην τελωνειακή νομοθεσία (8).

(5)

Όταν η ένδειξη της καταγωγής του σχετικού προϊόντος απαιτείται ρητά από τις σχετικές διατάξεις του ενωσιακού δικαίου, πρέπει να είναι ορθή και να μην παραπλανά τον καταναλωτή.

(6)

Όταν η ένδειξη της καταγωγής δεν είναι υποχρεωτική, αν η ένδειξη της καταγωγής παρέχεται εθελοντικά, η πληροφορία πρέπει να είναι ακριβής και να μην παραπλανά τον καταναλωτή (9).

(7)

Δεδομένου ότι τα Υψώματα του Γκολάν και η Δυτική Όχθη (περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ) (10) δεν ανήκουν στην επικράτεια του Ισραήλ σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η ένδειξη «προϊόν του Ισραήλ» (11) θεωρείται ανακριβής και παραπλανητική κατά την έννοια της σχετικής νομοθεσίας.

(8)

Αν η ένδειξη της καταγωγής είναι υποχρεωτική, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί άλλη ένδειξη, που να λαμβάνει υπόψη τον τρόπο με τον οποίο είναι κοινώς γνωστά αυτά τα εδάφη.

(9)

Για τα προϊόντα από την Παλαιστίνη (12) που δεν κατάγονται από οικισμούς, μια ένδειξη που δεν είναι παραπλανητική ως προς τη γεωγραφική καταγωγή και συγχρόνως αντιστοιχεί στη διεθνή πρακτική θα μπορούσε να είναι «προϊόν από τη Δυτική Όχθη (παλαιστινιακό προϊόν)» (13), «προϊόν από τη Γάζα» ή «προϊόν από την Παλαιστίνη».

(10)

Για τα προϊόντα από τη Δυτική Όχθη ή τα Υψώματα του Γκολάν που κατάγονται από οικισμούς, μια ένδειξη που θα περιοριζόταν στην αναφορά «προϊόν από τα Υψώματα του Γκολάν» ή «προϊόν από τη Δυτική Όχθη» δεν θα ήταν αποδεκτή. Ακόμη και αν οι ενδείξεις αυτές θα προσδιόριζαν την ευρύτερη περιοχή ή το ευρύτερο έδαφος καταγωγής του προϊόντος, η παράλειψη της πρόσθετης γεωγραφικής πληροφορίας ότι το προϊόν προέρχεται από ισραηλινούς οικισμούς θα παραπλανούσε τον καταναλωτή ως προς την πραγματική καταγωγή του προϊόντος. Στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να προστίθεται, π.χ. σε εισαγωγικά, η φράση «ισραηλινός οικισμός» ή κάποια ισοδύναμη φράση. Συνεπώς, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν φράσεις όπως «προϊόν από τα Υψώματα του Γκολάν (ισραηλινός οικισμός)» ή «προϊόν από τη Δυτική Όχθη (ισραηλινός οικισμός)».

(11)

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία προστασίας του καταναλωτή, η ένδειξη της καταγωγής γίνεται υποχρεωτική όταν, όσον αφορά τα τρόφιμα, η παράλειψη αυτής της πληροφορίας θα παραπλανούσε τον καταναλωτή ως προς την πραγματική καταγωγή του προϊόντος (14), και, όσον αφορά τα άλλα εμπορεύματα, όταν παραλείπεται πληροφορία που είναι σημαντική, ανάλογα με το εκάστοτε πλαίσιο, για τη λήψη τεκμηριωμένης συναλλακτικής απόφασης με αποτέλεσμα ο μέσος καταναλωτής να οδηγείται –ή να είναι πιθανόν να οδηγηθεί– στη λήψη απόφασης την οποία διαφορετικά δεν θα είχε λάβει (15). Στις περιπτώσεις αυτές, θα είχαν εφαρμογή τα παραδείγματα της προηγούμενης παραγράφου.

(12)

Πληροφορίες για την καταγωγή τίθενται συχνά στη διάθεση των οικονομικών φορέων υπό διάφορες μορφές (16). Σε πολλές περιπτώσεις, πληροφορίες για την καταγωγή των προϊόντων υπάρχουν σε τελωνειακά έγγραφα. Τα προϊόντα, αν τυγχάνουν προτιμησιακής μεταχείρισης κατά την εισαγωγή, θα συνοδεύονται από πιστοποιητικό απόδειξης της προτιμησιακής μεταχείρισης εκδεδομένο από το Ισραήλ (17) ή από τις παλαιστινιακές αρχές (18). Άλλα έγγραφα, όπως τιμολόγια, σημειώματα παράδοσης και έγγραφα μεταφοράς, μπορούν επίσης να παράσχουν μια ένδειξη για την καταγωγή των προϊόντων. Αν οι πληροφορίες δεν προκύπτουν εύκολα από τα συνοδευτικά έγγραφα, οι οικονομικοί παράγοντες μπορούν να ζητήσουν πληροφορίες για την καταγωγή των προϊόντων απευθείας από τους προμηθευτές ή τους εισαγωγείς.


(1)  Βλέπε υπόθεση C-386/08 Brita [2010] Συλλογή I-1289, σκέψεις 47 και 53.

(2)  Σύμφωνα με το ισραηλινό δίκαιο, η Ανατολική Ιερουσαλήμ και τα Υψώματα του Γκολάν έχουν προσαρτηθεί στο Κράτος του Ισραήλ, ενώ η Δυτική Όχθη αναφέρεται ως «τα εδάφη».

(3)  Βλέπε, μεταξύ άλλων, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων για την MEPP τα οποία εκδόθηκαν στις 14 Μαΐου 2012, στις 10 Δεκεμβρίου 2012 και στις 17 Νοεμβρίου 2014.

(4)  Η ερμηνεία που δίνεται στην παρούσα ανακοίνωση ως προς τι συνιστά πληροφορίες για την καταγωγή σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία θα εφαρμόζεται σε κάθε μελλοντική διάταξη που έχει περιεχόμενο ίδιο με τις διατάξεις που ισχύουν σήμερα και καλύπτεται από την παρούσα ανακοίνωση.

(5)  Βλέπε, μεταξύ άλλων, υπόθεση 68/88 Επιτροπή κατά Ελλάδος [1989] Συλλογή 2965, σκέψεις 23 και 24· υπόθεση C-326/88 Hansen [1990] Συλλογή I-2911, σκέψη 17· συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-387/02, C-391/02 και C-403/02 Berlusconi κ.ά. [2005] Συλλογή I-3565, σκέψη 65.

(6)  Βλέπε, για παράδειγμα: για τα καλλυντικά: άρθρο 19 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009 για τα καλλυντικά προϊόντα (ΕΕ L 342 της 22.12.2009, σ. 59για να νωπά οπωροκηπευτικά: κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671), και άρθρο 6 και μέρος A 4(B) του παραρτήματος I του εκτελεστικού κανονισμού 543/2011 της Επιτροπής, της 7ης Ιουνίου 2011, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών (ΕΕ L 157 της 15.6.2011, σ. 1για τα ψάρια: άρθρο 38 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, την τροποποίηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1184/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου (ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 1για το κρασί: άρθρο 119 παράγραφος 1 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, και άρθρο 55 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2009, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα (ΕΕ L 193 της 24.7.2009, σ. 60για το μέλι: άρθρο 2 παράγραφος 4 της οδηγίας 2001/110/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2001, για το μέλι (ΕΕ L 10 της 12.1.2002, σ. 47για το ελαιόλαδο: άρθρο 4 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 29/2012 της Επιτροπής, της 13ης Ιανουαρίου 2012, για τα πρότυπα εμπορίας του ελαιολάδου (ΕΕ L 12 της 14.1.2012, σ. 14για το βόειο και το μοσχαρίσιο κρέας: άρθρα 13 έως 15 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1760/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2000, για τη θέσπιση συστήματος αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών και την επισήμανση του βοείου κρέατος και των προϊόντων με βάση το βόειο κρέας, καθώς και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 820/97 του Συμβουλίου (ΕΕ L 204 της 11.8.2000, σ. 1για το προσυσκευασμένο κρέας πουλερικών από τρίτες χώρες: άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 543/2008 της Επιτροπής, της 16ης Ιουνίου 2008, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τους κανόνες εμπορίας για το κρέας πουλερικών (ΕΕ L 157 της 17.6.2008, σ. 46για το νωπό, το διατηρημένο με απλή ψύξη και το κατεψυγμένο κρέας χοιροειδών, προβατοειδών, αιγοειδών και πουλερικών: παράρτημα XI του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ της Επιτροπής και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18), και άρθρα 5 έως 8 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1337/2013 της Επιτροπής, της 13ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης για τα νωπά, διατηρημένα με απλή ψύξη ή κατεψυγμένα κρέατα χοιροειδών, προβατοειδών, αιγοειδών και πουλερικών (ΕΕ L 335 της 14.12.2013, σ. 19).

(7)  Άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) και άρθρο 26 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.

(8)  Αιτιολογική σκέψη 33 και άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.

(9)  Άρθρο 6 παράγραφος 1 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 84/450/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών 97/7/ΕΚ, 98/27/ΕΚ και 2002/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου («οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές») (ΕΕ L 149 της 11.6.2005, σ. 22), που αναφέρει επίσης τη «γεωγραφική ή εμπορική καταγωγή» ως στοιχείο που μπορεί να καταστήσει μια πρακτική παραπλανητική, και άρθρο 26 παράγραφος 3 και άρθρο 36 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.

(10)  Δεν υπάρχουν ισραηλινοί οικισμοί στη Γάζα από το 2005.

(11)  Ή συγκρίσιμες εκφράσεις, όπως «καταγωγής του/της», «προϊόν του/της» ή «κατασκευάστηκε στο/στην», που μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται ανάλογα με το εκάστοτε πλαίσιο.

(12)  Η αναφορά αυτή δεν ερμηνεύεται ως αναγνώριση του Παλαιστινιακού Κράτους και δεν θίγει τις θέσεις των επιμέρους κρατών μελών στο θέμα αυτό.

(13)  Με μνεία, αν χρειάζεται, και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ.

(14)  Άρθρο 26 παράγραφος 2 στοιχείο α) και παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.

(15)  Άρθρο 7 παράγραφος 1 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ.

(16)  Βλέπε, π.χ. για τα τρόφιμα, όσον αφορά τη σχέση μεταξύ λιανοπωλητών και των προμηθευτών τους, το άρθρο 8 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011.

(17)  Βλέπε, για το θέμα αυτό, την Ανακοίνωση στους εισαγωγείς – Εισαγωγές από το Ισραήλ στην ΕΕ (ΕΕ C 232 της 3.8.2012, σ. 5).

(18)  Ορισμένα προϊόντα της Δυτικής Όχθης, της Γάζας και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ καλύπτονται από την ευρωμεσογειακή ενδιάμεση συμφωνία σύνδεσης για το εμπόριο και τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αφενός, και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) εξ ονόματος της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, αφετέρου, που υπογράφηκε στις Βρυξέλλες στις 24 Φεβρουαρίου 1997 (ΕΕ L 187 της 16.7.1997, σ. 3).


Top