ανανεώνει και επικαιροποιεί το σύστημα ανάδειξης των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης (ΠΠΕ) για την περίοδο 2020-2033·
καθορίζει τους κανόνες, τις διαδικασίες και το χρονοδιάγραμμα για την ανακήρυξη των ΠΠΕ για την ανωτέρω περίοδο.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η πρωτοβουλία ΠΠΕ αναδεικνύει την πολυμορφία των πολιτισμών της Ευρώπης, καθώς και τα κοινά τους στοιχεία, με την ανακήρυξη δύο πόλεων ετησίως που θα φέρουν αυτόν τον τίτλο.

Επιλεξιμότητα

Για κάθε χρόνο έχουν καταχωριστεί στο χρονοδιάγραμμα της απόφασης δύο χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), και ο τίτλος απονέμεται σε μία πόλη από κάθε χώρα. Ανά τριετία, μπορεί να επιλέγεται και μια τρίτη πόλη από την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ)/ τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), από υποψήφια χώρα ή δυνάμει υποψήφια χώρα.

Κριτήρια επιλογής

Συμβολή στη μακροπρόθεσμη στρατηγική: ο μακροπρόθεσμος πολιτιστικός, κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος του τίτλου της ΠΠΕ, καθώς και η βιωσιμότητά του μετά τη λήξη του έτους.
Ευρωπαϊκή διάσταση: πώς προωθείται ο διάλογος και η αλληλοκατανόηση μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών, τόσο των καλλιτεχνών όσο και του ευρύτερου κοινού, με την ανάδειξη κοινών πτυχών του πολιτισμού, της κληρονομιάς και της ιστορίας, καθώς και της πολιτιστικής πολυμορφίας.
Πολιτιστικό και καλλιτεχνικό περιεχόμενο:
- καλλιτεχνικό όραμα και στρατηγική·
- συμμετοχή τοπικών καλλιτεχνών και οργανώσεων στο πρόγραμμα·
- συνδυασμός νέων, καινοτόμων και πειραματικών μορφών έκφρασης με τις τοπικές και παραδοσιακές μορφές έκφρασης.
Ικανότητα υλοποίησης: ευρεία πολιτική υποστήριξη και δέσμευση για βιώσιμες και αειφόρες υποδομές.
Προσέγγιση:
- συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού στις εκδηλώσεις, ιδίως των μειονοτήτων και των μειονεκτούντων ατόμων·
- διασυνδέσεις με την εκπαίδευση·
- στρατηγική διαμόρφωσης κοινού.
Διαχείριση: σκοπιμότητα της συγκέντρωσης πόρων και του προϋπολογισμού, συνολική διακυβέρνηση και επάρκεια της οργανωτικής δομής, σχεδιασμός για την αντιμετώπιση απρόοπτων καταστάσεων, εμπορική και επικοινωνιακή στρατηγική.

Διαδικασία επιλογής

Ο διαγωνισμός για τον τίτλο προκηρύσσεται 6 έτη νωρίτερα και οι ΠΠΕ ανακηρύσσονται 4 έτη πριν από την έναρξη των εκδηλώσεων.

Υπεύθυνη για τη διαδικασία επιλογής σε δύο στάδια είναι ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, στις ενδιαφερόμενες χώρες:

μετά τη διαδικασία προεπιλογής καταρτίζεται κατάλογος με συστάσεις της ομάδας προς τις προεπιλεγείσες πόλεις·
μετά από 9 μήνες ακολουθεί η τελική διαδικασία επιλογής, οπότε και η ομάδα εισηγείται την απονομή του τίτλου σε μία πόλη.

Με βάση την εισήγηση της ομάδας, η ενδιαφερόμενη χώρα της ΕΕ προτείνει μια πόλη για την απονομή του τίτλου και, έπειτα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να δημοσιεύσει εντός δύο μηνών τον κατάλογο των πόλεων που ανακηρύχθηκαν ΠΠΕ. Παρόμοια διαδικασία ακολουθείται για την ανακήρυξη πόλεων από υποψήφιες ή δυνάμει υποψήφιες χώρες, αλλά σε αυτή την περίπτωση υπεύθυνη για την ανακήρυξη είναι η Επιτροπή.

Μετά την ανακήρυξη, η ομάδα παρέχει καθοδήγηση και στήριξη κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων από τις πόλεις. Κατά την περίοδο αυτή, οι πόλεις υποβάλλουν τακτικές εκθέσεις προόδου και συμμετέχουν δι’ αντιπροσώπων σε τακτικές συνεδριάσεις παρακολούθησης.

Αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19

Λόγω της πανδημίας COVID-19, η τροποποιητική απόφαση (ΕΕ) 2020/2229 αναγνωρίζει ότι, για τις ΠΠΕ που είχαν οριστεί για το 2020, η επίτευξη των στόχων της δράσης, η οποία προϋποθέτει κινητικότητα, τουριστική δραστηριότητα, διοργάνωση εκδηλώσεων και συμμετοχή των πολιτών, ήταν δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Συνεπώς, η απόφαση αυτή τροποποιεί το χρονοδιάγραμμα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα της απόφασης αριθ. 445/2014/ΕΕ ως εξής:

παραχωρείται στη Ριέκα και στο Γκάλγουεϊ η δυνατότητα παράτασης του προγράμματος της ΠΠΕ 2020 έως τις 30 Απριλίου 2021, χωρίς να αλλάξει το έτος ανακήρυξης·
η Τιμισοάρα και η Ελευσίνα δικαιούνται να φιλοξενήσουν τις εκδηλώσεις της ΠΠΕ το 2023 και όχι το 2021·
μια υποψήφια ή δυνάμει υποψήφια χώρα μπορεί να καταθέσει αίτηση το 2022, και όχι το 2021, για φιλοξενία των εκδηλώσεων της ΠΠΕ·

Ανακηρυχθείσες ΠΠΕ για τα έτη 2022 έως 2025

Από το 2022 έως το 2025, έχουν οριστεί ως ΠΠΕ οι ακόλουθες πόλεις.

2022: Κάουνας (Λιθουανία), Ες (Λουξεμβούργο) και Νόβι Σαντ (Σερβία, υποψήφια χώρα).
2023: Βέσπρεμ (Ουγγαρία), Τιμισοάρα (Ρουμανία) και Ελευσίνα (Ελλάδα).
2024: Τάρτου (Εσθονία), Μπόντο (Νορβηγία, χώρα ΕΖΕΣ/ΕΟΧ) και Μπαντ Ισλ (Αυστρία).
2025: Κέμνιτς (Γερμανία) και Νόβα Γκόριτσα (Σλοβενία, σύσταση).

Κατάργηση

Η απόφαση αριθ. 445/2014/ΕΕ καταργεί την απόφαση αριθ. 1622/2006/ΕΚ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ;

Η απόφαση αριθ. 445/2014/ΕΕ εφαρμόζεται από την 4η Μαΐου 2014.
Η τροποποιητική απόφαση (ΕΕ) 2020/2229 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, οπότε και εγκαινιάστηκε για πρώτη φορά η πρωτοβουλία ΠΠΕ, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ο ρόλος του πολιτισμού στις πόλεις ως καταλύτη δημιουργικότητας, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, απασχόλησης και ανάπτυξης.

Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Απόφαση αριθ. 445/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για τη θέσπιση δράσης της Ένωσης όσον αφορά τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης για τα έτη 2020 έως 2033 και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1622/2006/ΕΚ (ΕΕ L 132 της 3.5.2014, σ. 1-12)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της απόφασης αριθ. 445/2014/ΕΕ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση (ΕΕ) 2020/2229 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 2020, για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 445/2014/ΕΕ για τη θέσπιση δράσης της Ένωσης όσον αφορά τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης για τα έτη 2020 έως 2033 (ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 116-119)

Απόφαση (ΕΕ) 2015/809 του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 2015, για τον καθορισμό των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης για το έτος 2019 στη Βουλγαρία και Ιταλία (EE L 128 της 23.5.2015, σ. 20)

Απόφαση 2014/352/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2014, για τον καθορισμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2018 στις Κάτω Χώρες (EE L 175 της 14.6.2014, σ. 26)

Εκτελεστική απόφαση 2014/353/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2014, για τις πρακτικές και διαδικαστικές ρυθμίσεις με σκοπό τον διορισμό από το Συμβούλιο τριών εμπειρογνωμόνων της ομάδας επιλογής και παρακολούθησης της δράσης «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης 2020-2033» (EE L 175 της 14.6.2014, σ. 27-30)

τελευταία ενημέρωση 02.02.2021

Top