EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52017AE5457

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέματα «Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΕ όσον αφορά τους συντελεστές φόρου προστιθέμενης αξίας» [COM(2018) 20 final — 2018/0005(CNS)], «Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά το ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων» [COM(2018) 21 final — 2018/0006 (CNS)], «Τροποποιημένη πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 σχετικά με μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας» [COM(2017) 706 final — 2017/0248 (CNS)] και «Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, όσον αφορά την υποχρεωτική εφαρμογή κατώτατου κανονικού συντελεστή» [COM(2017) 783 final — 2017/0349 (CNS)]

EESC 2017/05457

OJ C 283, 10.8.2018, p. 35–38 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

10.8.2018   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 283/35


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέματα

«Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΕ όσον αφορά τους συντελεστές φόρου προστιθέμενης αξίας»

[COM(2018) 20 final — 2018/0005(CNS)]

«Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά το ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων»

[COM(2018) 21 final — 2018/0006 (CNS)]

«Τροποποιημένη πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 σχετικά με μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας»

[COM(2017) 706 final — 2017/0248 (CNS)]

και

«Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, όσον αφορά την υποχρεωτική εφαρμογή κατώτατου κανονικού συντελεστή»

[COM(2017) 783 final — 2017/0349 (CNS)]

(2018/C 283/05)

Εισηγητής:

ο κ. Petru Sorin DANDEA

Αίτηση γνωμοδότησης

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 15.12.2017, 9.1.2018 και 5.2.2018

 

 

Νομική βάση

Άρθρο 113 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

 

 

Αρμόδιο τμήμα

Οικονομική και νομισματική ένωση, οικονομική και κοινωνική συνοχή

Υιοθετήθηκε από το τμήμα

26.3.2018

Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια

23.5.2018

Σύνοδος ολομέλειας αριθ.

535

Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

(υπέρ/κατά/αποχές)

198/5/10

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συνιστά στα κράτη μέλη να την υιοθετήσουν και να τη θέσουν άμεσα σε εφαρμογή, δεδομένου ότι ο υπερβολικός κατακερματισμός του συστήματος ΦΠΑ στο επίπεδο της εσωτερικής αγοράς θέτει αδικαιολόγητα εμπόδια για την ανάπτυξη των μικρών επιχειρήσεων.

1.2.

Η ΕΟΚΕ επικροτεί τον στόχο που θέτει η Επιτροπή, σύμφωνα με τον οποίο θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι ο τελικός καταναλωτής θα είναι ο δικαιούχος των μέτρων που περιλαμβάνονται στην προτεινόμενη δέσμη μέτρων. Θεωρεί, ωστόσο, ότι οι μειωμένοι συντελεστές και οι απαλλαγές που εφαρμόζονται δυνάμει των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 98 της πρότασης οδηγίας 2018/0005 (CNS) θα πρέπει να εφαρμόζονται πρωτίστως για την επιδίωξη, κατά συνεπή τρόπο, ενός στόχου γενικού συμφέροντος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας τέτοιος στόχος επιδιώκεται από ενδιάμεσους φορείς (για παράδειγμα, στην περίπτωση των υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας και των υπηρεσιών εκπαίδευσης), οι οποίοι δεν αποτελούν τους τελικούς καταναλωτές. Ομοίως, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το σύστημα αυτό θα πρέπει, αυξάνοντας τα όρια, να είναι προσβάσιμο όχι μόνο για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις αλλά και για τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις.

1.3.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να καταρτίσει έναν «αρνητικό κατάλογο» αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία δεν θα εφαρμόζονται οι μειωμένοι συντελεστές που προβλέπονται στην υπό εξέταση πρόταση οδηγίας, επισημαίνει, ωστόσο, ότι ο εν λόγω κατάλογος δεν θα πρέπει να περιορίζει υπερβολικά την ελευθερία των κρατών μελών να καθορίζουν φορολογικούς συντελεστές για ορισμένα αγαθά γενικού συμφέροντος. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να εξακολουθήσουν να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους φορολογικούς συντελεστές σε αγαθά, τα οποία υπόκεινται σε μειωμένους συντελεστές βάσει των ισχυουσών εξαιρέσεων που αναφέρει η οδηγία 2006/112/ΕΚ.

1.4.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι το καθεστώς μειωμένων συντελεστών δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στα αγαθά και τις υπηρεσίες που συνιστούν ενδιάμεσες εισροές. Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι αυτή η προσέγγιση δημιουργεί δυσκολίες ερμηνείας, λόγου χάρη, όταν πρόκειται για τη διαχείριση πολύπλοκων υπηρεσιών, ιδίως των υπηρεσιών που παρέχονται από δίκτυα επιχειρήσεων, συνεργατικούς σχηματισμούς και κοινοπραξίες επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, μπορεί να προκύψουν διφορούμενες ερμηνείες, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το αντίτιμο μιας υπηρεσίας που παρέχεται από μία επιχείρηση εντός ενός ομίλου, καταβάλλεται στη μητρική εταιρεία, η οποία, στη συνέχεια, χρεώνει εκ νέου την επιχείρηση που παρείχε τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Αν, σε μια τέτοια περίπτωση, δεν εφαρμοστεί ο ίδιος προτιμησιακός συντελεστής, τότε θα προκύψει αύξηση του κόστους η οποία, εν τέλει, θα επηρεάσει, έστω και έμμεσα, τον τελικό χρήστη.

1.5.

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι οι φιλόδοξοι στόχοι που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην παρούσα δέσμη νομοθετικών μέτρων μπορούν να επιτευχθούν μόνον εάν τα κράτη μέλη καταβάλλουν τις αναγκαίες προσπάθειες προκειμένου να εγκριθεί το οριστικό σύστημα ΦΠΑ εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.

1.6.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιτραπεί στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν δύο μειωμένους συντελεστές ύψους τουλάχιστον 5 %, καθώς και έναν μειωμένο συντελεστή κατώτερο του 5 %, και είναι της άποψης ότι οι μειωμένοι συντελεστές θα πρέπει να εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, όπως συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη. Η ΕΟΚΕ συνιστά στα κράτη μέλη να διατηρήσουν τους μειωμένους συντελεστές που εφαρμόζονται επί του παρόντος σε ορισμένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών γενικού συμφέροντος. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ είναι της άποψης ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να προτείνουν έναν κατάλογο αγαθών και υπηρεσιών στις οποίες θα μπορούν να εφαρμόζονται μειωμένοι συντελεστές με στόχο να στηριχθεί η πρόσβαση των ΜΜΕ στην εσωτερική αγορά. Θα ήταν επίσης σκόπιμο να εξεταστεί διεξοδικά η δυνατότητα εφαρμογής υψηλότερων συντελεστών ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας.

1.7.

H EOKE επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή των κρατών μελών σε σημαντικές πτυχές του καθεστώτος ΦΠΑ που εφαρμόζεται στις οργανώσεις και τους συλλόγους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υποστήριξης μειονεκτούντων ατόμων. Συνήθως δεν μπορούν να ανακτήσουν σημαντικά ποσά λόγω του ΦΠΑ, γεγονός που μειώνει ουσιαστικά την ικανότητά τους να στέκονται αρωγοί σε άτομα που ανήκουν σε μειονεκτούσες ομάδες του πληθυσμού. Για τον λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ προτείνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να απαλλάσσουν τις οντότητες αυτές από την καταβολή ΦΠΑ. Η ΕΟΚΕ εκτιμά επίσης ότι οι δικηγόροι που προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους δεν πρέπει να υπόκεινται στο καθεστώς ΦΠΑ, εφόσον η δραστηριότητά τους τούς αποφέρει ελάχιστα ή μηδενικά έσοδα.

1.8.

Η ΕΟΚΕ συνιστά στα κράτη μέλη να διαθέσουν στις αρμόδιες για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ αρχές τους αναγκαίους ανθρώπινους, χρηματοδοτικούς και υλικοτεχνικούς πόρους, προκειμένου να διασφαλιστεί η δέουσα εφαρμογή των διατάξεων του τρέχοντος κανονισμού, όπως προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ομοίως, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα ήταν χρήσιμο τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, καθώς και για την ενθάρρυνση της οικειοθελούς συμμόρφωσης μέσω της αύξησης της διαφάνειας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στον τομέα του ΦΠΑ.

2.   Πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

2.1.

Τον Απρίλιο του 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ένα σχέδιο δράσης (1) για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού συστήματος ΦΠΑ. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει τρεις προτάσεις οδηγιών (2) και μία πρόταση κανονισμού (3), ως μέρος των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την υλοποίηση του σχεδίου.

2.2.

Στις τρεις προτάσεις οδηγιών προτείνεται η τροποποίηση της οδηγίας αριθ. 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας. Οι προτεινόμενες αλλαγές αφορούν το ειδικό καθεστώς των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, τους ελάχιστους συντελεστές ΦΠΑ και τη συμμόρφωση με τον κατώτατο κανονικό συντελεστή.

2.3.

Οι κανόνες της ΕΕ σχετικά με τους συντελεστές του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) θεσπίστηκαν πριν από δύο και πλέον δεκαετίες με βάση την αρχή της χώρας καταγωγής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει τον εκσυγχρονισμό αυτών των κανόνων, προκειμένου να θεσπιστεί ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ για το μεταξύ επιχειρήσεων διασυνοριακό εμπόριο αγαθών, το οποίο θα πρέπει να βασίζεται στη φορολόγηση στο κράτος μέλος προορισμού.

2.4.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποσκοπεί στο να καθιερωθεί η ίση μεταχείριση των κρατών μελών, θεσπίζοντας τη δυνατότητα εφαρμογής ενός μόνο μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, για τον οποίο δεν ισχύει η ελάχιστη απαίτηση, και δύο άλλων μειωμένων συντελεστών ύψους τουλάχιστον 5 %. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να διατηρηθεί ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ στο ελάχιστο όριο του 15 %.

2.5.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στα αγαθά και τις υπηρεσίες που συνιστούν ενδιάμεσες εισροές, στην περίπτωση του ενδοκοινοτικού εμπορίου. Υπό αυτό το πρίσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει οι διατάξεις που περιλαμβάνονται στην παρούσα δέσμη νομοθετικών μέτρων να έχουν ως γνώμονα το όφελος του τελικού καταναλωτή.

2.6.

Στην τρέχουσα πρόταση κανονισμού προτείνεται η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου, ο οποίος περιλαμβάνει μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας. Μεταξύ των κυριότερων αλλαγών που προτείνονται συμπεριλαμβάνονται οι ανταλλαγές πληροφοριών χωρίς προηγούμενη αίτηση, οι κοινοί έλεγχοι, οι διαδικασίες επιστροφής του ΦΠΑ σε υποκείμενους στον φόρο, που δεν είναι εγκατεστημένοι στο κράτος μέλος επιστροφής, η ενίσχυση του Eurofisc (Δίκτυο φορολογικών υπαλλήλων των κρατών μελών για την ταχεία και πολυμερή ανταλλαγή στοχοθετημένων πληροφοριών σχετικά με την απάτη στον τομέα του ΦΠΑ) με μια κοινή ικανότητα ανάλυσης κινδύνων και η δυνατότητα συντονισμού των ερευνών και της συνεργασίας με την OLAF (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης) και την Europol για τη γνωστοποίηση στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία υποθέσεων σοβαρής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, η επικαιροποίηση των προϋποθέσεων που διέπουν την ανταλλαγή πληροφοριών και η ανταλλαγή μεταξύ των φορολογικών αρχών δεδομένων σχετικών με τα τελωνειακά καθεστώτα 42/63 και την ταξινόμηση οχημάτων (4).

3.   Γενικές και ειδικές παρατηρήσεις

3.1.

Λαμβανομένων υπόψη του κατακερματισμού του ισχύοντος καθεστώτος ΦΠΑ σε επίπεδο των κρατών μελών και της αναποτελεσματικότητάς του όσον αφορά τα περιθώρια απάτης, αλλά και των φραγμών που θέτει για τις μικρές επιχειρήσεις σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητές τους στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων, η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής και συνιστά στα κράτη μέλη να την εγκρίνουν και να τη θέσουν άμεσα σε εφαρμογή.

3.2.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι το καθεστώς μειωμένων συντελεστών δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στα αγαθά και τις υπηρεσίες που συνιστούν ενδιάμεσες εισροές. Εντούτοις, αυτή η προσέγγιση δημιουργεί δυσκολίες ερμηνείας, λόγου χάρη, όταν πρόκειται για τη διαχείριση πολύπλοκων υπηρεσιών, ιδίως των υπηρεσιών που παρέχονται από δίκτυα επιχειρήσεων, συνεργατικούς σχηματισμούς και κοινοπραξίες επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, μπορεί να προκύψουν διφορούμενες ερμηνείες, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το αντίτιμο μιας υπηρεσίας που παρέχεται από μία επιχείρηση εντός ενός ομίλου, καταβάλλεται στη μητρική εταιρεία, η οποία, στη συνέχεια, χρεώνει εκ νέου την επιχείρηση που παρείχε τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Αν, σε μια τέτοια περίπτωση, δεν εφαρμοστεί ο ίδιος προτιμησιακός συντελεστής, τότε θα προκύψει αύξηση του κόστους η οποία εντέλει θα επηρεάσει, έστω και έμμεσα, τον τελικό χρήστη.

3.3.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει, στο μέλλον, το σύστημα ΦΠΑ να βασίζεται στην αρχή της χώρας προορισμού. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι αυτή η προσέγγιση θα πρέπει να θέσει ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία του οριστικού συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ, και ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επισπεύσουν τη σχετική διαδικασία και να παρέχουν σαφήνεια κατά τον ορισμό διαφόρων αγαθών και υπηρεσιών.

3.4.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να διατηρηθεί στο 15 % το ελάχιστο ύψος του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή στο γεγονός ότι, για τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, ο ΦΠΑ αντιπροσωπεύει μία από τις βασικές πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού. Ως εκ τούτου, υποστηρίζει την παρούσα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

3.5.

Τα περισσότερα κράτη μέλη εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα, τα φάρμακα ή τα βιβλία, καθώς και σε βασικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη ή η κοινωνική πρόνοια. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιτραπεί στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν δύο μειωμένους συντελεστές ύψους τουλάχιστον 5 %, καθώς και έναν μειωμένο συντελεστή κατώτερο του 5 %, και είναι της άποψης ότι οι μειωμένοι συντελεστές θα πρέπει να εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, όπως συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη. Η εφαρμογή των εν λόγω μειωμένων συντελεστών αυξάνει την ανάγκη παροχής πληροφοριών σχετικά με τις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται και εκτός της εγχώριας αγοράς τους. Θα ήταν επίσης σκόπιμο να εξεταστεί διεξοδικά η δυνατότητα εφαρμογής υψηλότερων συντελεστών ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας.

3.6.

Η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι, στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος, το οποίο βασίζεται στην αρχή της χώρας προορισμού, ενδέχεται να προκύψουν για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Για την αντιμετώπιση αυτών των στρεβλώσεων, προτείνεται να καταρτιστεί ένας «αρνητικός κατάλογος» αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία θα εφαρμόζονται ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ. Ενώ συμμερίζεται την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υπογραμμίζει την υποχρέωση των κρατών μελών να τηρούν τον κατάλογο αυτό, η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στο ότι είναι σημαντικό, όταν αποφασιστεί ο καταρτισμός του εν λόγω καταλόγου, να μην περιορίζει υπερβολικά το περιθώριο ελιγμών που διαθέτουν τα κράτη μέλη όσον αφορά τον καθορισμό μειωμένων συντελεστών για ορισμένα αγαθά γενικού συμφέροντος. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να εξακολουθήσουν να μπορούν να εφαρμόζουν μειωμένους φορολογικούς συντελεστές σε αγαθά, τα οποία υπόκεινται σε μειωμένους συντελεστές βάσει των ισχυουσών εξαιρέσεων που αναφέρει η οδηγία 2006/112/ΕΚ. Ως εκ τούτου, στον «αρνητικό κατάλογο» που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (παράρτημα ΙΙΙα), θα πρέπει να συνυπολογίζονται οι κανόνες που ισχύουν εύρυθμα στα κράτη μέλη. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είναι σαφές ότι αυτός ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ μπορεί να διατηρηθεί στην παροχή υπηρεσιών υψηλής έντασης εργασίας (ιδίων όσων παρέχουν οι ΜΜΕ).

3.7.

Λαμβανομένου υπόψη ότι το νέο καθεστώς ΦΠΑ που προτείνει η Επιτροπή να εφαρμοστεί στις μικρές επιχειρήσεις αποσκοπεί στο να διευκολύνει τις ΜΜΕ, εξασφαλίζοντάς τους τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει η ενιαία αγορά, η ΕΟΚΕ είναι της άποψης ότι τα όρια που προτείνονται στο άρθρο 284 παράγραφος 1 και παράγραφος 2 στοιχείο β) θα πρέπει να συσχετιστούν καλύτερα με το όριο του ετήσιου κύκλου εργασιών, το οποίο θεσπίζεται στο άρθρο 280α παράγραφος 1. Με άλλα λόγια, ενώ στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το όριο του ετήσιου κύκλου εργασιών μέχρι το ύψος του οποίου οι πολύ μικρές επιχειρήσεις δικαιούνται τις απαλλαγές που προβλέπονται στην πρόταση οδηγίας ορίζεται στα 85 000 ευρώ, το όριο για τον όγκο των διασυνοριακών πωλήσεων είναι της τάξης των 100 000 ευρώ, στοιχείο το οποίο σημαίνει ότι το προτεινόμενο καθεστώς εφαρμόζεται κυρίως στις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα όρια θα πρέπει να καθορίζονται κατά τρόπο ώστε οι ΜΜΕ να καλύπτονται επίσης από το νέο καθεστώς. Ομοίως, θα ήταν σκόπιμο τα μέτρα που προορίζονται για τις ΜΜΕ να μπορούν να εφαρμοστούν και για τις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας, ιδίως στις περιπτώσεις που αυτές οι επιχειρήσεις παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης στον κοινωνικό και τον εκπαιδευτικό τομέα. Εκτός αυτού, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα προκειμένου οι ΜΜΕ να μπορέσουν επίσης να επωφεληθούν από τη μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων, οι οποία, δυνάμει του καθεστώτος που προτείνει η Επιτροπή, εφαρμόζεται μόνο στις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

3.8.

Η ΕΟΚΕ κρίνει ότι, για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των ΜΜΕ στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταρτίσουν κατάλογο αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία θα εφαρμόζονται μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ. Αυτός ο κατάλογος θα πρέπει να τεθεί στη διάθεση των οικονομικών παραγόντων σε κεντρικό ενωσιακό επίπεδο.

3.9.

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τις απλουστεύσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τις υποχρεώσεις που οφείλουν να εκπληρώνουν οι επιχειρήσεις στα πεδία της καταχώρισης και της υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ και φρονεί ότι αυτές θα βοηθήσουν τις εν λόγω επιχειρήσεις να αναπτυχθούν ταχύτερα και θα διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην ενιαία αγορά.

3.10.

Ως εκ τούτου, μολονότι συμφωνεί με τον στόχο που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι διατάξεις που περιλαμβάνονται στην παρούσα δέσμη νομοθετικών μέτρων να έχουν ως γνώμονα το όφελος του τελικού καταναλωτή, θεωρεί, ωστόσο, ότι οι μειωμένοι συντελεστές και οι απαλλαγές που εφαρμόζονται δυνάμει των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 98 της πρότασης οδηγίας 2018/0005 (CNS) θα πρέπει να εφαρμόζονται πρωτίστως για την επιδίωξη, κατά συνεπή τρόπο, ενός στόχου γενικού συμφέροντος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας τέτοιος στόχος επιδιώκεται από ενδιάμεσους φορείς (για παράδειγμα, στην περίπτωση των υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας και των υπηρεσιών εκπαίδευσης), οι οποίοι δεν αποτελούν τους τελικούς καταναλωτές. Επίσης, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση όλων στην νομική προστασία, είναι σημαντικό να προβλεφθεί μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ για τις υπηρεσίες νομικής προστασίας που προσφέρουν οι δικηγόροι σε μειονεκτούσες ομάδες του πληθυσμού.

3.11.

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στη δεύτερη δέσμη προτάσεων δεν καλύπτουν εξαντλητικά τον τομέα του ΦΠΑ. Ωστόσο, επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή των κρατών μελών σε σημαντικές πτυχές του καθεστώτος ΦΠΑ που εφαρμόζεται στις οργανώσεις και τους συλλόγους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υποστήριξης μειονεκτούντων ατόμων. Συνήθως, αυτές οι οργανώσεις και οι σύλλογοι δεν μπορούν να ανακτήσουν σημαντικά ποσά λόγω του ΦΠΑ, γεγονός που μειώνει ουσιαστικά την ικανότητά τους να στέκονται αρωγοί σε άτομα που ανήκουν σε μειονεκτούσες ομάδες του πληθυσμού.

3.12.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει το έτος 2022 ως προθεσμία μεταφοράς της οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή καθώς και στα κράτη μέλη να προβλέψουν συντομότερη προθεσμία για την εφαρμογή της προτεινόμενης οδηγίας, δεδομένου του ότι το νέο καθεστώς αποσκοπεί να διευκολύνει τις εμπορικές συναλλαγές για τις μικρές επιχειρήσεις και επίσης να τους προσφέρει μεγαλύτερες ευκαιρίες στην ενιαία αγορά. Η ΕΟΚΕ προτείνει στην Επιτροπή να δρομολογήσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μια σημαντική ενημερωτική εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης για την προώθηση του νέου συστήματος ΦΠΑ και των απαιτήσεών του.

3.13.

Έχοντας υπόψη το γεγονός ότι, για το έτος 2015, το συνολικό ύψος των ζημιών που καταγράφηκαν από τα κράτη μέλη στον τομέα της είσπραξης του ΦΠΑ ανήλθε στα 152 δισεκατομμύρια ευρώ, η ΕΟΚΕ δηλώνει σύμφωνη με τα μέτρα που δρομολογεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρότασή της σχετικά με έναν κανονισμό για τη διοικητική συνεργασία. Η ενεργός συμμετοχή της OLAF και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στη διερεύνηση των περιπτώσεων απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στις διασυνοριακές συναλλαγές, σε συνεργασία με το Eurofisc, θα ενισχύσει την ικανότητα ανίχνευσης των περιπτώσεων απάτης σε επίπεδο κρατών μελών.

3.14.

Η ΕΟΚΕ συνιστά στα κράτη μέλη να διαθέσουν στις αρμόδιες για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ αρχές τους αναγκαίους ανθρώπινους, χρηματοδοτικούς και υλικοτεχνικούς πόρους, προκειμένου να διασφαλιστεί η δέουσα εφαρμογή των διατάξεων του τρέχοντος κανονισμού, όπως προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ομοίως, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα ήταν χρήσιμο τα κράτη μέλη να εξετάσουν το δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και για την ενθάρρυνση της οικειοθελούς συμμόρφωσης.

3.15.

Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει την πρότασή της να δημιουργηθεί ένα φόρουμ (5) που θα εξασφαλίζει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την είσπραξη εσόδων και θα διερευνά τις υφιστάμενες δυνατότητες ενίσχυσης των διοικητικών ικανοτήτων των κρατών μελών για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ σε ό,τι αφορά τις διασυνοριακές συναλλαγές, βελτιώνοντας, παράλληλα, τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Κρίνεται δε σκόπιμο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συγκροτήσει αυτό το φόρουμ.

3.16.

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην παρούσα δέσμη νομοθετικών μέτρων μπορούν να επιτευχθούν μόνον εάν τα κράτη μέλη καταβάλλουν τις αναγκαίες προσπάθειες προκειμένου να εγκριθεί το οριστικό σύστημα ΦΠΑ εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.

Βρυξέλλες, 23 Μαΐου 2018.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Luca JAHIER


(1)  COM(2016) 148 final — Σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ — Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ — Η ώρα των αποφάσεων.

(2)  COM(2017) 783 final — Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, όσον αφορά την υποχρεωτική εφαρμογή κατώτατου κανονικού συντελεστή.

(3)  COM (2017) 706 final — Τροποποιημένη πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 σχετικά με μέτρα ενίσχυσης της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας.

(4)  Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52014DC0069 και τον ιστότοπο http://europa.eu/rapid/press-release_ECA-11-47_el.htm

(5)  Βλ. τη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ ECO/442 με θέμα «Δέσμη μέτρων για τη μεταρρύθμιση του ΦΠΑ (I)» (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα).


Top