EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52009DC0040

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Περί σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη διατήρηση και τη διαχείριση των καρχαριών {SEC(2009) 103} {SEC(2009) 104} {SEC(2009) 106}

/* COM/2009/0040 τελικό */

52009DC0040

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Περί σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη διατήρηση και τη διαχείριση των καρχαριών {SEC(2009) 103} {SEC(2009) 104} {SEC(2009) 106} /* COM/2009/0040 τελικό */


[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 5.2.2009

COM(2009) 40 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Περί σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη διατήρηση και τη διαχείριση των καρχαριών

{SEC(2009) 103}{SEC(2009) 104}{SEC(2009) 106}

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Περί σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη διατήρηση και τη διαχείριση των καρχαριών

1. Εισαγωγή

Οι καρχαρίες είναι κοινώς γνωστοί ως οι κορυφαίοι θηρευτές των ωκεανών και των θαλασσών. Όμως είναι ιδιαίτερα ευάλωτα είδη, οι πληθυσμοί των οποίων αντιμετωπίζουν σημαντική ελάττωση και, για ορισμένα είδη, ακόμη και πραγματικό κίνδυνο εξαφάνισης στα ύδατα της ΕΕ.

Από βιολογική άποψη οι καρχαρίες, τα σελάχια και οι ολοκέφαλοι – γνωστοί γενικά ως χονδριχθύες – εμπίπτουν σε δύο κύριες ομάδες: ελασμοβράγχια και ολοκέφαλοι και περιλαμβάνουν πάνω από 1.000 είδη[1]. Απαντούν σε όλους τους ωκεανούς και τις θάλασσες, ιδίως στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, όπου συγκεντρώνεται ποσοστό άνω του 50% των αλιευμάτων που πραγματοποιούν κοινοτικά σκάφη.

Παρόλο που η αλιεία καρχαριών αντιπροσωπεύει μικρό μόνο ποσοστό της παγκόσμιας αλιευτικής παραγωγής, έχει γνωρίσει ταχεία αύξηση από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Η τάση αυτή οφείλεται σε αυξημένη ζήτηση για προϊόντα από καρχαρίες (ιδίως πτερύγια, αλλά και κρέας, δέρμα, χόνδρους κλπ.) ιδίως στην ασιατική αγορά και έχει διατηρηθεί εξαιτίας πολλών παραγόντων, στους οποίους περιλαμβάνονται η βελτίωση της αλιευτικής τεχνολογίας, της μεταποίησης και της εμπορίας καθώς και η μείωση άλλων ιχθυαποθεμάτων. Για όλους τους παραπάνω λόγους η αξία των καρχαριών ως είδους αλιείας έχει αυξηθεί. Από το 1984 έως το 2004 τα αλιεύματα καρχαριών παγκοσμίως αυξήθηκαν από 600.000 σε πάνω από 810.000 τόνους.

Οι πληθυσμοί των καρχαριών είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην άναρχη και εντατική αλιεία λόγω των ιδιαίτερων βιολογικών τους χαρακτηριστικών. Ο χαμηλός ρυθμός αναπαραγωγής τους και η μικρή τους ικανότητα για πληθυσμιακή αύξηση σημαίνουν στην πραγματικότητα ότι τα αποθέματα διαθέτουν περιορισμένη δυνατότητα αποκατάστασης μετά από περιόδους υπεραλίευσης ή άλλα αρνητικά πλήγματα. Συνεπώς απαιτείται σταθερό και αποτελεσματικό πλαίσιο για την διαχείριση της αλιείας καρχαριών προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιώσιμη εκμετάλλευσή τους.

Έχουν καταβληθεί προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο για να εξασφαλιστεί συντονισμένη διαχείριση της αλιείας καρχαριών.

Στο πλαίσιο του κώδικα δεοντολογίας για μια υπεύθυνη αλιεία, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) ενέκρινε το 1999 το διεθνές σχέδιο δράσης για την διατήρηση και διαχείριση των καρχαριών (IPOA SHARKS). Παρόλο που το σχέδιο του FAO δεν είναι δεσμευτικό, έχει ως στόχο να αποτελέσει για όλα τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη σημείο αναφοράς και να παράσχει κατευθυντήριες γραμμές για την κατάρτιση των εθνικών τους σχεδίων διατήρησης, διαχείρισης και μακροπρόθεσμης βιώσιμης εκμετάλλευσης των καρχαριών.

Παρά την σημασία της αλιείας καρχαριών για τους κοινοτικούς στόλους, η αλιεία καρχαριών δεν έχει αποτελέσει μέχρι σήμερα αντικείμενο ενός γενικότερου πλαισίου διαχείρισης σε επίπεδο Κοινότητας. Κατά το παρελθόν είχε υιοθετηθεί σειρά μέτρων με άμεσο ή έμμεσο στόχο την διατήρηση και την διαχείριση των καρχαριών. Ωστόσο, φαίνεται ότι το εύρος των υφιστάμενων μέτρων πρέπει να ενισχυθεί για να εξασφαλιστεί η ανασύσταση πολλών εξαντλημένων αποθεμάτων που αλιεύονται από τον κοινοτικό στόλο εντός και εκτός κοινοτικών υδάτων. Επιπλέον, με δεδομένη την δέσμευσή της για βιώσιμη αλιεία και το βάρος της σε διεθνές επίπεδο, η Κοινότητα πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην διαμόρφωση πολιτικών με στόχο την ορθολογική εκμετάλλευση των χονδριχθύων.

Συνεπώς, είναι επίκαιρη και ενδεδειγμένη η κατάρτιση και εφαρμογή σε κοινοτικό επίπεδο μιας πλήρους, αποτελεσματικής και ενοποιημένης πολιτικής και ενός κανονιστικού πλαισίου για την αλιεία καρχαριών.

Με την παρούσα ανακοίνωση διατυπώνεται ένα πρόγραμμα δράσης για τους καρχαρίες. Παρέχει το υπόβαθρο βάσει του οποίου συντάχθηκε το σχέδιο, σκιαγραφεί τις θεμελιώδεις αρχές στις οποίες στηρίζεται και περιγράφει τα κυριότερα στοιχεία του. Επισκόπηση των προγραμματιζόμενων δράσεων περιλαμβάνεται στον πίνακα του παραρτήματος.

Το σχέδιο στηρίζεται στις πλούσιες πληροφορίες που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι κατά τη διάρκεια δημόσιας και θεσμικής διαβούλευσης που ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2008 και υποστηρίζεται από την ανάλυση της εκτίμησης επιπτώσεων που επισυνάπτεται. Με βάση τις απαιτήσεις του διεθνούς σχεδίου δράσης του FAO η ανακοίνωση και το σχέδιο δράσης συνοδεύονται από έκθεση αξιολόγησης των καρχαριών που επισυνάπτεται ως έγγραφο των υπηρεσιών της Επιτροπής.

2. Τρέχουσα κατάσταση

2.1. Κοινοτική αλιεία καρχαριών

2.1.1. Βόρειος Ατλαντικός

Στον Βόρειο Ατλαντικό αναπτύσσεται σειρά ζωτικών τύπων αλιείας καρχαριών σε ύδατα υπό την δικαιοδοσία της ΕΕ και τρίτων χωρών (Νορβηγία, Νήσοι Φερόε, κλπ.) καθώς και σε διεθνή ύδατα που υπάγονται σε διάφορες περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ). Στους τύπους αυτούς περιλαμβάνεται η αλιεία καρχαριών αβαθών υδάτων και η αλιεία σελαχιών στην Βορειοανατολική Ευρώπη, η βενθοπελαγική αλιεία και η αλιεία μεσαίου βάθους του Βορειοανατολικού Ατλαντικού και η αλιεία καρχαριών βαθέων υδάτων (η αλιεία μεγαλύτερων τροπικών πελαγικών ιχθύων εξετάζεται χωριστά στο επόμενο κεφάλαιο). Στην εν λόγω περιοχή (ΒΔ, ΒΑ Ατλαντικός συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου) τα σκάφη της ΕΕ αλιεύουν 56.000 τόνους ελασμοβράγχιων, που περιλαμβάνουν κυρίως βενθοπελαγικά και άλλα σελάχια, μικρούς καρχαρίες και σχετικά μικρές ποσότητες μεγάλων πελαγικών καρχαριών.

Ένα από τα κύρια προβλήματα για τη διαχείριση των καρχαριών στην περιοχή αυτή είναι ο μικτός χαρακτήρας της βενθοπελαγικής αλιείας, που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την στοχευμένη δράση για την προστασία των καρχαριών χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις για τα άλλα αλιευόμενα είδη. Επιπλέον, η σημαντική πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα των στόλων που αλιεύουν μικρούς καρχαρίες και σελάχια ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα στην βενθοπελαγική αλιεία αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα για τα προβλήματα διαχείρισης στην εν λόγω περιοχή.

2.1.2. Κεντρικός και Νότιος Ατλαντικός

Πελαγική αλιεία καρχαριών Κεντρικού Ατλαντικού : Αυτοί οι τύποι επιφανειακής αλιείας, στους οποίους τα κύρια είδη-στόχοι είναι τόνοι και ξιφίες και σε μικρότερη έκταση τα κύρια παρεμπίπτοντα αλιεύματα είναι πελαγικοί καρχαρίες, αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης από τη Διεθνή Επιτροπή για τη Διατήρηση των Θυννοειδών του Ατλαντικού (ICCAT). Παρόλο που οι καρχαρίες σπάνια αλιεύονται με εργαλεία τύπου γρι-γρι, καλάμια και πετονιές, τα παραγαδιάρικα επιφανείας αντιπροσωπεύουν υψηλό ποσοστό αλιείας γύρω στα 68%, σε σύγκριση με το 30% του επίσημου στόχου αλιευμάτων ξιφία και τόνου. Αυτά τα αλιεύματα καρχαριών ανέρχονται σε περίπου 31.000 τόνους ετησίως, και αποτελούνται κατά το πλείστον από γλαυκοκαρχαρίες ( Prionace glauca ) και ρυγχοκαρχαρίες ( Isurus oxyrinchus ), από τους οποίους μόνοι οι γλαυκοκαρχαρίες αντιπροσωπεύουν το 75% των όλων αλιευμάτων καρχαριών.

Εκτός της αλιείας τόνου, στο τμήμα αυτό του Ατλαντικού αναπτύσσονται διάφοροι τύποι παράκτιας αλιείας από κοινοτικά σκάφη σε ύδατα υπό τη δικαιοδοσία τρίτων χωρών. Τα αναφερθέντα αλιεύματα από κοινοτικά σκάφη (υποτίθεται τα αλιεύματα που διατηρούνται επί του σκάφους) είναι σχετικά περιορισμένα και ανέρχονται σε 2.300 περίπου τόνους ετησίως κατά την τελευταία πενταετία.

2.1.3. Ινδικός Ωκεανός

Οι δύο κύριες ομάδες ειδών που περιέχονται στα αλιεύματα είναι ξιφίες (45% ή περίπου 7.000 τόνοι ετησίως) και καρχαρίες (40% ή περίπου 6.100 τόνοι ετησίως). Στο μερίδιο των καρχαριών το μεγαλύτερο ποσοστό είναι γλαυκοκαρχαρίες ( Prionace glauca ) που αντιπροσωπεύουν το 88% των συνολικών αλιευμάτων καρχαρία. Άλλα σημαντικά είδη είναι οι ρυγχοκαρχαρίες ( Isurus oxyrinchus ), που αποτελούν το 9% των συνολικών αλιευμάτων καρχαρία.

2.1.4. Ειρηνικός Ωκεανός

Στον Ειρηνικό, η αλιεία τόνου υπόκειται στη διαχείριση δύο ΠΟΔΑ: της Παναμερικανικής Επιτροπής Τροπικού Τόνου (IATTC) για το ανατολικό τμήμα και της Επιτροπής Αλιείας Δυτικού και Κεντρικού Ειρηνικού (WCPFC) για το κεντρικό και το δυτικό τμήμα. Η Κοινότητα είναι συμβαλλόμενο μέρος στη δεύτερη, αλλά έχει μόνον καθεστώς παρατηρητή στην IATTC. Από το 2001 έως το 2005 οι εκφορτώσεις καρχαριών αυξήθηκαν σταθερά από περίπου 400 τόνους σε 6.100 τόνους. Αυτό δείχνει μιαν αύξηση της διατήρησης καρχαριών επί του σκάφους λόγω του αυξανόμενου οικονομικού δυναμικού των ειδών αυτών και των παραγώγων τους στις διεθνείς αγορές. Οφείλεται επίσης στην επέκταση της αλιείας προς τα δυτικά από το 2004.

Όπως συμβαίνει και στον Ατλαντικό και στον Ινδικό, οι γλαυκοκαρχαρίες ( Prionace glauca ) και οι ρυγχοκαρχαρίες ( Isurus oxyrinchus ) είναι οι δεσπόζοντες πελαγικοί καρχαρίες στα αλιεύματα και τις εκφορτώσεις των παραγαδιάρικων επιφανείας που αναπτύσσουν δραστηριότητα στον Ειρηνικό Ωκεανό.

2.2. Η αγορά καρχαριών στην ΕΕ

Τα σκυλόψαρα ( Squalus acanthias ) και οι ρίνες ( Scyliorhinus spp. ) είναι είδη που καλύπτονται από την κοινή οργάνωση της αγοράς προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, η οποία δημιουργήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου[2], και είναι επιλέξιμα για μέτρα παρέμβασης. Από το 2005 έως το 2007 οι παρεμβάσεις απόσυρσης σκυλόψαρων για την παραγωγή της ΕΕ των 25 κυμάνθηκαν από 0,76% έως 1,46%. Ταυτόχρονα οι αποσύρσεις του είδους ρίνα αυξήθηκαν από 4,04% το 2005 σε 6,54% της παραγωγής της ΕΕ των 25 το 2007.

Όσον αφορά το εξωτερικό εμπόριο, οι εισαγωγές σκυλόψαρων και άλλων καρχαριών (ολόκληρων, νωπών, υπό ψύξη και κατεψυγμένων) της ΕΕ των 25 ήταν 19.439 τόνοι το 2005 και μειώθηκαν σε 18.756 τόνους το 2007. Παράλληλα, οι εξαγωγές σκυλόψαρων και άλλων καρχαριών (ολόκληρων, νωπών, υπό ψύξη και κατεψυγμένων) της ΕΕ των 25 αυξήθηκαν από 696 τόνους το 2006 σε 2.704 τόνους το 2007.

2.3. Το νομικό πλαίσιο που ισχύει για τους καρχαρίες στην ΕΕ

Οι καρχαρίες είναι υδρόβιοι πόροι και κατά συνέπεια το κοινοτικό σχέδιο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της κοινής αλιευτικής πολιτικής (ΚΑλΠ) όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2002, για τη διατήρηση και βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.

Υφίσταται ήδη κοινοτική νομοθεσία που διέπει την διαχείριση των εκροών, τα τεχνικά μέτρα, τον έλεγχο, την πολιτική του στόλου και την εμπορική πολιτική, νομοθεσία η οποία θα μπορούσε να αποδειχτεί αποτελεσματική για την εξασφάλιση της βιώσιμης χρήσης των καρχαριών. Άλλα μέτρα, παρόλο που μπορεί να μην αφορούν απευθείας τους καρχαρίες, μπορεί να τους επηρεάζουν σημαντικά, ιδίως εκείνους που αλιεύονται ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα. Πρόκειται για μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο πολυετών σχεδίων βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1967/2006.

Γενικά, όσον αφορά τις αλιευτικές δυνατότητες για καρχαρίες, δύο τύποι κανονισμών καθορίζουν τους κανόνες για την αλιεία με στόχο καρχαρίες και για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα καρχαριών:

α) Διετείς κανονισμοί του Συμβουλίου σχετικά με τον καθορισμό, ανά διετία, αλιευτικών δυνατοτήτων για τα κοινοτικά αλιευτικά σκάφη και για ορισμένα αποθέματα ιχθύων βαθέων υδάτων, οι οποίοι καλύπτουν τα ύδατα της ΕΕ και της NEAFC (Επιτροπή Αλιείας Βορειοανατολικού Ατλαντικού)·

β) Ετήσιοι κανονισμοί του Συμβουλίου περί καθορισμού, για ορισμένα αποθέματα ιχθύων, των αλιευτικών δυνατοτήτων και των συναφών όρων στα κοινοτικά ύδατα και, για τα κοινοτικά σκάφη, σε άλλα ύδατα όπου απαιτούνται περιορισμοί αλιευμάτων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης των NEAFC, NAFO και CCAMLR.

Επιπλέον ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2347/2002 του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2002[3] καθορίζει ειδικές απαιτήσεις πρόσβασης και συναφείς όρους που εφαρμόζονται στην αλιεία αποθεμάτων βαθέων υδάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ευρύ φάσμα καρχαριών βαθέων υδάτων.

Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1185/2003 του Συμβουλίου[4] απαγορεύεται και εμποδίζεται η πρακτική της αφαίρεσης των πτερυγίων του καρχαρία, στο πλαίσιο της οποίας αφαιρούνται τα πτερύγια από τους καρχαρίες και το υπόλοιπο απορρίπτεται στη θάλασσα. Προβλέπει ότι βάρος των πτερυγίων που διατηρείται από τα αλιεύματα δεν μπορεί να υπερβεί το θεωρητικό βάρος των πτερυγίων που θα αντιστοιχούσε στα εναπομένοντα τμήματα των καρχαριών τα οποία διατηρούνται επί του σκάφους, μεταφορτώνονται ή εκφορτώνονται. Για τους σκοπούς της εφαρμογής της εν λόγω υποχρέωσης, ο κανονισμός προβλέπει ότι σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται το θεωρητικό βάρος των πτερυγίων να υπερβαίνει το 5% του βάρους των ζωντανών αλιευμάτων των αλιευθέντων καρχαριών.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι έχει ληφθεί σειρά μέτρων σε διεθνές επίπεδο και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα για τη ρύθμιση του διεθνούς εμπορίου καρχαριών και προϊόντων από καρχαρίες. Αυτά έχουν εφαρμοστεί στο πλαίσιο της σύμβασης για το διεθνές εμπόριο αγρίων ειδών της πανίδας και χλωρίδας που απειλούνται με εξαφάνιση (CITES).

Αρκετά είδη καρχαριών, συγκεκριμένα ο καρχαρίας προσκυνητής ( Cetorinhus maximus ), ο μεγάλος λευκός καρχαρίας ( Carcharodon carcharias ) και ο φαλαινοκαρχαρίας ( Rhincodon typus ) συμπεριλαμβάνονται στο προσάρτημα ΙΙ της σύμβασης CITES, γεγονός που σημαίνει ότι το εμπόριο των ειδών αυτών υπόκειται σε αυστηρές ρυθμίσεις CITES.

Επιπλέον ο καρχαρίας προσκυνητής και ο μεγάλος λευκός καρχαρίας αναφέρονται στα προσαρτήματα Ι και ΙΙ της Σύμβασης για τα Μεταναστευτικά Είδη (CMS). Ο φαλαινοκαρχαρίας περιλαμβάνεται στο προσάρτημα ΙΙ της εν λόγω σύμβασης.

3. Το Σχέδιο δράσης

3.1. Το Κοινοτικό σχέδιο δράσης: γενικός σκοπός, πεδίο εφαρμογής και επιχειρησιακοί στόχοι

Το σημείο αναφοράς για το παρόν σχέδιο δράσης είναι το IPOA SHARKS του FAO, το οποίο έχει στόχο να εξασφαλίσει την διατήρηση και διαχείριση των καρχαριών και την μακροπρόθεσμη βιώσιμη χρήση τους παγκοσμίως.

Σκοπός του κοινοτικού σχεδίου δράσης είναι να συμβάλει στην επίτευξη του γενικού στόχου εξασφαλίζοντας την αποκατάσταση πολλών εξαντλημένων αποθεμάτων που αλιεύονται από τον κοινοτικό στόλο εντός και εκτός κοινοτικών υδάτων. Το σχέδιο δράσης σκιαγραφεί ήδη υφιστάμενες καταστάσεις και το τι πρέπει να γίνει για να εξασφαλιστεί η κατάρτιση πλήρους και συγκροτημένης νομοθετικής πολιτικής και νομοθετικού πλαισίου για την διατήρηση και διαχείριση των καρχαριών εντός και εκτός των κοινοτικών υδάτων.

Το πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου σχεδίου δράσης καλύπτει τους χονδριχθύες εντός των κοινοτικών υδάτων οι οποίοι αποτελούν στόχο ή αλιεύονται ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα στο πλαίσιο εμπορικής ή ερασιτεχνικής αλιείας. Περιλαμβάνει επίσης κάθε τύπο αλιείας που καλύπτεται από ισχύουσες ή πιθανές συμφωνίες και συμπράξεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και τρίτων χωρών, καθώς και τύπους αλιείας ανοικτής θαλάσσης και τύπους αλιείας που καλύπτονται από ΠΟΔΑ οι οποίες διαχειρίζονται ή εκδίδουν μη δεσμευτικές συστάσεις εκτός κοινοτικών υδάτων.

Το σχέδιο δράσης έχει τους ακόλουθους τρεις συγκεκριμένους στόχους:

(α) Διεύρυνση της γνώσης τόσο για τους τύπους αλιείας καρχαριών όσο και για τα είδη των καρχαριών και το ρόλο τους στο οικοσύστημα·

(β) Εξασφάλιση ότι οι τύποι αλιείας με στόχο καρχαρίες είναι βιώσιμοι και ότι τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα καρχαριών από άλλους τύπους αλιείας καλύπτονται από κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις·

(γ) Ενθάρρυνση μιας συνεκτικής προσέγγισης μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής της Κοινότητας όσον αφορά τους καρχαρίες.

3.2. Το Κοινοτικό σχέδιο δράσης: κατευθυντήριες αρχές και κυριότερα μέτρα

3.2.1. Βαθμιαία στρατηγική για την αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν τους καρχαρίες με βάση έγκυρες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις

Ως γενική αρχή, η διαχείριση των χονδριχθύων πρέπει να πραγματοποιείται βάσει έγκυρων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων όπως γίνεται και για άλλους τύπους αλιείας. Εντούτοις, λόγω των ιδιαίτερων βιολογικών και οικολογικών χαρακτηριστικών των περισσότερων από τα συναφή είδη, η διαχείρισή τους απαιτεί πιο προσεκτική προσέγγιση. Τα μέτρα εφαρμογής πρέπει να στηρίζονται στην προληπτική προσέγγιση, όπως αυτή περιγράφεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής COM(2000) 803 τελικό[5] για τη διαχείριση τύπων αλιείας με στόχο ένα μόνον είδος.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η ομάδα εργασίας του ICES για τους καρχαρίες (WGEF) θα καταρτίσει τις αξιολογήσεις της κατάστασης των αποθεμάτων των κυριότερων ειδών κατά την περίοδο 2007-2009. Δεδομένου ότι οι εν λόγω αξιολογήσεις πρέπει να αποτελέσουν την βάση για οποιοδήποτε μελλοντικό μέτρο για τα συγκεκριμένα αποθέματα, δεν θα είναι εφικτή η ταυτόχρονη εφαρμογή όλων των επιθυμητών μέτρων όσον αφορά τη διατήρηση των καρχαριών.

Επιπλέον, επειδή έρχονται στο φώς όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία και παρατηρήσεις, είναι σκόπιμο να υποστηριχτεί η υιοθέτηση μιας σταδιακής προσέγγισης. Σχετικά αξίζει να σημειωθεί ότι με την απόφαση της 6ης Νοεμβρίου 2008 η Επιτροπή ενέκρινε ένα πολυετές κοινοτικό πρόγραμμα βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 199/2008 του Συμβουλίου, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικού πλαισίου για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων στον τομέα της αλιείας, το οποίο καλύπτει ζητήματα σχετικά με τους καρχαρίες στο πλαίσιο των προγραμμάτων δειγματοληψίας για τη συλλογή δεδομένων (αποθέματα ομάδας 1).

Όσον αφορά την απαγόρευση της πρακτικής της αφαίρεσης των πτερυγίων του καρχαρία, σημαντικό πιθανό κενό στην εφαρμογή του σχετικού κανονισμού από τα κράτη μέλη ίσως να αποτελεί ο κίνδυνος να αποδεχτούν ιδιαίτερα γενικές αιτιολογίες για την ανάγκη χωριστής μεταποίησης επί του σκάφους των πτερυγίων καρχαρία και των εναπομενόντων τμημάτων των καρχαριών. Συνεπώς φαίνεται πως ενδείκνυται να ενισχυθούν και να αποσαφηνιστούν τα στοιχεία αιτιολόγησης που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού αριθ. 1185/2003.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή έχει επίσης λάβει υπόψη και άλλα σχετικά στοιχεία όπως τις συστάσεις διεθνών εμπειρογνωμόνων επί του ζητήματος αυτού, σύμφωνα με τις οποίες με έναν αποτελεσματικό και πρακτικό κανονισμό σχετικά με την αφαίρεση των πτερυγίων του καρχαρία πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η εκφόρτωση των καρχαριών χωρίς να έχουν αφαιρεθεί τα πτερύγια· έχουν επίσης ληφθεί υπόψη και οι απαντήσεις στην ανοικτή διαβούλευση που πραγματοποίησε η Επιτροπή επί του σχεδίου του κοινοτικού σχεδίου δράσης.

3.2.2. Έμφαση στην περιφερειακή συνεργασία

Αρκετά είδη καρχαριών καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις και είναι άκρως μεταναστευτικά είδη που απαντούν σε διεθνή ύδατα. Συνεπώς, η ευθύνη για τη διαχείριση των τύπων αλιείας που εκμεταλλεύονται τα εν λόγω αποθέματα θα ανήκει στις αρμόδιες περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας. Οι φορείς αυτοί έχουν την ευθύνη καθορισμού των κατάλληλων μέτρων για τα ύδατα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους. Είναι συνεπώς σημαντική η υποστήριξη των σχετικών εργασιών των ΠΟΔΑ, η ενίσχυση των υφιστάμενων ΠΟΔΑ και η συνεργασία με στόχο την έγκαιρη συγκρότηση ΠΟΔΑ σε περιοχές που δεν καλύπτονται μέχρι σήμερα.

Προς το παρόν υφίστανται πολύ λίγες δεσμευτικές συστάσεις για καρχαρίες που έχουν εκδοθεί από ΠΟΔΑ στις οποίες η Κοινότητα είναι συμβαλλόμενο μέρος. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν συστάσεις ούτε προβλέπονται σχέδια διαχείρισης η Κοινότητα πρέπει να ενθαρρύνει τις αντίστοιχες επιστημονικές επιτροπές να καταρτίσουν προτάσεις βελτίωσης της διαθεσιμότητας στοιχείων και να διεξαγάγουν προκαταρκτικές αξιολογήσεις.

Ζωτική συνιστώσα του κοινοτικού σχεδίου δράσης είναι η ενίσχυση του ρόλου των ΠΟΔΑ όσον αφορά την πολιτική διαχείρισης της αλιείας, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση υψηλής ποιότητας γνωμοδοτήσεων από τις αντίστοιχες επιστημονικές επιτροπές. Όσο δεν υπάρχουν σαφείς συστάσεις και γνωμοδοτήσεις σχετικά με την διαχείριση των καρχαριών από τις ΠΟΔΑ, το παρόν σχέδιο δράσης θα εστιάζεται κυρίως στη βελτίωση των γνώσεων για τους τύπους αλιείας με στόχο καρχαρίες και τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα καρχαριών. Κατά συνέπεια η Κοινότητα θα συνεχίσει να συνεργάζεται και να υποστηρίζει τις προσπάθειες των ΠΟΔΑ να διαθέσουν ευρέως τα δεδομένα σχετικά με τους καρχαρίες και να λάβουν κατάλληλα διαχειριστικά μέτρα.

Η απαγόρευση της πρακτικής της αφαίρεσης των πτερυγίων των καρχαριών με τον κανονισμό 1185/2003 ισχύει για όλους τους τύπους αλιείας στα κοινοτικά ύδατα και για όλα τα κοινοτικά σκάφη που αλιεύουν σε μη κοινοτικά ύδατα. Επιπλέον, κατά τα τελευταία χρόνια, οι πρακτικές της αφαίρεσης των πτερυγίων των καρχαριών απαγορεύτηκαν στις περισσότερες ΠΟΔΑ που έχουν αρμοδιότητα σε θέματα διατήρησης καρχαριών. Συχνά οι συμφωνίες για τις απαγορεύσεις αυτές έχουν βασιστεί σε κοινοτικές προτάσεις και έχουν υποστηριχτεί από τα άλλα συμβαλλόμενα μέρη.

Με τους συναφείς κανόνες που θέσπισαν οι ΠΟΔΑ απαγορεύεται η αφαίρεση των πτερυγίων των καρχαριών και προβλέπεται ότι κάθε συμβαλλόμενο μέρος θα απαγορεύσει στα σκάφη του να φέρουν πτερύγια καρχαρία επ’ αυτών τα οποία να υπερβαίνουν ποσοστό 5% του βάρους των «καρχαριών επί του σκάφους», μέχρι το πρώτο σημείο εκφόρτωσης (ενώ η ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία αναφέρεται σε 5% του «βάρους ζωντανών αλιευμάτων καρχαριών»).

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εργάζεται για να εξασφαλίσει ότι τα μέτρα που θα θεσπιστούν σε κοινοτικό επίπεδο σχετικά με τις πρακτικές αφαίρεσης των πτερυγίων των καρχαριών θα εφαρμοστούν σε όλες τις συναφείς διεθνείς συμβάσεις, ιδίως στις περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας.

Τέλος, η Κοινότητα θα επιδιώξει να βελτιώσει την διεθνή συνεργασία μέσω της CMS και της CITES για τον έλεγχο της αλιείας και της εμπορίας καρχαριών.

3.2.3. Ενοποιημένο πλαίσιο δράσεων

Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι η ορθή διαχείριση των καρχαριών απαιτεί ενοποιημένο σύνολο διάφορων μέτρων σχετικά με τις εισροές/εκροές καθώς και τεχνικών μέτρων. Συνολικά, το προτεινόμενο κοινοτικό σχέδιο δράσης διαμορφώνεται σύμφωνα με το σχέδιο του FAO για τους καρχαρίες όπως προβλέπεται στο προσάρτημα Α του διεθνούς σχεδίου δράσης για τη διατήρηση και διαχείριση των καρχαριών.

Το σχέδιο δράσης θα περιλαμβάνει μέτρα με σκοπό την βελτίωση της συλλογής δεδομένων και των επιστημονικών γνωμοδοτήσεων, διαχειριστικά και τεχνικά μέτρα και περαιτέρω ενίσχυση του ελέγχου της απαγόρευσης της αφαίρεσης των πτερυγίων των καρχαριών. Τα εν λόγω μέτρα θα εφαρμοστούν σε επίπεδο Κοινότητας και κρατών μελών και η Κοινότητα θα επιδιώξει την υιοθέτησή τους από όλες τις συναφείς ΠΟΔΑ.

3.3. Συμπεράσματα

Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία νομοθετικών και πολιτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της τροποποίησης σειράς υφιστάμενων κανονισμών. Ορισμένα από τα μέτρα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν σε κοινοτικό επίπεδο, ορισμένα άλλα απαιτούν δράση στο επίπεδο των κρατών μελών ή πρέπει να εγκριθούν από τις ΠΟΔΑ. Επιπλέον, το σχέδιο δράσης προβλέπει μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση καθώς και άλλα που απαιτούν πιο μακροπρόθεσμη δέσμευση και πρέπει να στηριχτούν σε σταδιακά διαθέσιμα στοιχεία και επιστημονικές γνωμοδοτήσεις. Το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής του σχεδίου δράσης θα εξαρτηθεί συνεπώς από τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων. Η Επιτροπή υποβάλλει το παρόν σχέδιο δράσης στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα ενθαρρύνει να υποστηρίξουν τα προτεινόμενα μέτρα.

Σχέδιο δράσης για τους καρχαρίες

Ειδικός στόχος Διεύρυνση της γνώσης για τους τύπους αλιείας καρχαριών και για τα είδη των καρχαριών και το ρόλο τους στο οικοσύστημα· |

Στόχος | Επίπεδο μέτρων | Μέτρα | Αρμόδιος φορέας | Χρονοδιάγραμμα |

Διάθεση αξιόπιστων και λεπτομερών ανά είδος ποσοτικών και βιολογικών δεδομένων γα τα αλιεύματα και τις εκφορτώσεις καθώς και εμπορικά δεδομένα για τύπους αλιείας υψηλής και μέσης προτεραιότητας | Επίπεδο Κοινότητας | Αύξηση των επενδύσεων για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με καρχαρίες στους τόπους εκφόρτωσης και από τις βιομηχανίες μεταποίησης και εμπορίας | Επιτροπή, Συμβούλιο και κράτη μέλη | Βαθμιαία εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα μετά από τριετή εφαρμογή |

Δημιουργία συστημάτων για την επαλήθευση των πληροφοριών σχετικά με τα αλιεύματα ανά είδος και τύπο αλιείας |

Επιβολή αντιπροσωπευτικής κάλυψης επί των κοινοτικών αλιευτικών σκαφών από παρατηρητές επί του σκάφους για σκάφη άνω των 24 m και με πρόσφατες ποσότητες καρχαριών ως παρεμπιπτόντων αλιευμάτων άνω των 10% έως 15% του συνόλου των αλιευμάτων (ανάλογα με τον συγκεκριμένο τύπο αλιείας) |

Για όλους τους υπερπόντιους στόλους που δεν καλύπτονται από το παραπάνω μέτρο αλλά που αλιεύουν καρχαρίες ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα, υποχρεωτική κάλυψη από παρατηρητές κατά τουλάχιστον 10% μέχρι το 2013. | Βαθμιαία εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα μέχρι το 2013. |

Για υψηλής προτεραιότητας τύπους αλιείας σε αβαθή ύδατα στον ΒΑ Ατλαντικό, υποχρεωτικό πιλοτικό πρόγραμμα παρατηρητών (π.χ. περίπου 25 παρατηρητές) μέχρι το 2013. |

Εξασφάλιση ότι όλες οι εκφορτώσεις και οι εμπορικές συναλλαγές πτερυγίων, κρέατος και ελαίου καρχαριών καταγράφονται χωριστά ανά τύπο εμπορεύματος και όπου είναι δυνατόν ανά είδος, στο πλαίσιο των κύριων τύπων αλιείας και για τα κύρια είδη. | Βαθμιαία εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα μετά από τριετή εφαρμογή |

Μέτρα που θα προωθηθούν στο πλαίσιο περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης της αλιείας | Προώθηση βελτιωμένων δεδομένων ανά είδος σχετικά με τα αλιεύματα και τις εκφορτώσεις και παρακολούθηση των αλιευμάτων καρχαριών ανά τύπο αλιείας. | Επιτροπή, Συμβούλιο, κράτη μέλη και ΠΟΔΑ | Βαθμιαία εφαρμογή |

Βελτίωση, σε συνεργασία με τον FAO και τους συναφείς φορείς διαχείρισης της αλιείας, της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων σχετικά με δεδομένα αλιευμάτων, παρεμπιπτόντων αλιευμάτων, απορρίψεων, εμπορίας και διεθνούς εμπορίου, όπου είναι δυνατόν ανά είδος. |

Υποβολή αιτήματος προς τον FAO και τις περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας αναλόγως της περιπτώσεως, σχετικά με την κατάρτιση και εφαρμογή περιφερειακών σχεδίων καρχαριών και συναφών μέτρων για να ενισχυθεί η ταυτοποίηση και παρακολούθηση των ειδών, όπως προβλέπεται στο IPOA–SHARKS μέχρι τα μέσα του 2009, προκειμένου να υποβληθεί έκθεση στην 15η συνάντηση της συνόδου συμβαλλόμενων μερών της CITES. |

Προώθηση της ταυτοποίησης και της υποβολής εκθέσεων με βιολογικά και εμπορικά δεδομένα ανά είδος, τουλάχιστον για τα κυριότερα είδη. |

Ενθάρρυνση της αντιπροσωπευτικής κάλυψης επί των κοινοτικών αλιευτικών σκαφών από παρατηρητές επί του σκάφους για σκάφη άνω των 24 m που αλιεύουν στην ανοικτή θάλασσα και με πρόσφατες ποσότητες καρχαριών ως παρεμπιπτόντων αλιευμάτων άνω των 10% έως 15% του συνόλου των αλιευμάτων (ανάλογα με τον συγκεκριμένο τύπο αλιείας). Για άλλους στόλους που δεν καλύπτονται από το παραπάνω μέτρο αλλά που αλιεύουν καρχαρίες ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα, ενθάρρυνση της κάλυψης από παρατηρητές κατά τουλάχιστον 10% μέχρι το 2013. |

Επίπεδο κρατών μελών | Παρακολούθηση της ερασιτεχνικής αλιείας και διαφοροποίηση μεταξύ της θνησιμότητας λόγω αλιείας που οφείλεται στην ερασιτεχνική και στην εμπορική αλιεία. | Κράτη μέλη |

Δυνατότητα αποτελεσματικής παρακολούθησης και αξιολόγησης των αποθεμάτων καρχαριών σε επίπεδο είδους και κατάρτιση στρατηγικών αλίευσης βάσει των αρχών της βιολογικής βιωσιμότητας και της ορθολογικής μακροπρόθεσμης οικονομικής χρήσης. | Επίπεδο Κοινότητας και ΠΟΔΑ | Ενίσχυση των ερευνητικών προγραμμάτων της Κοινότητας και των ΠΟΔΑ για την διευκόλυνση της συλλογής δεδομένων, της παρακολούθησης και της αξιολόγησης αποθεμάτων ανά είδος. | Επιτροπή, Συμβούλιο, κράτη μέλη και ΠΟΔΑ | Βαθμιαία εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα μετά από τριετή εφαρμογή |

Επίπεδο κρατών μελών | Ανάπτυξη εμπειρογνωμοσύνης σε εθνικό επίπεδο | Κράτη μέλη | Βαθμιαία εφαρμογή |

Βελτίωση και κατάρτιση πλαισίων για την καθιέρωση και το συντονισμό αποτελεσματικής διαβούλευσης με τη συμμετοχή ενδιαφερόμενων μερών στο πλαίσιο πρωτοβουλιών στους τομείς της έρευνας, της διαχείρισης και της εκπαίδευσης. | Επίπεδο Κοινότητας | Διευκόλυνση της ευαισθητοποίησης και της διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τη διαχείριση των καρχαριών και τις βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση ανεπιθύμητων παρεμπιπτόντων αλιευμάτων μέσω προγραμμάτων των περιφερειακών γνωμοδοτικών συμβουλίων (ΠΓΣ). | Επιτροπή, κράτη μέλη ενδιαφερόμενα μέρη | Βαθμιαία εφαρμογή |

Επίπεδο κρατών μελών | Ενθάρρυνση των κρατών μελών να επιτρέψουν τη δημόσια πρόσβαση σε συναφή συγκεντρωτικά δεδομένα για τους στόλους και στις πληροφορίες για την αλιεία καρχαριών, με ταυτόχρονη προστασία του δικαιώματος τήρησης του απορρήτου. | Επιτροπή και κράτη μέλη |

Δρομολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων με συγκεκριμένο στόχο την εκπαίδευση των αλιέων και του κοινού σχετικά με τα προγράμματα διατήρησης και τους περιορισμούς για τους καρχαρίες και τα σελάχια. | Κράτη μέλη |

Ειδικός στόχος Εξασφάλιση ότι οι τύποι αλιείας με στόχο καρχαρίες είναι βιώσιμοι και ότι τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα καρχαριών από άλλους τύπους αλιείας καλύπτονται από κατάλληλες ρυθμίσεις. |

Στόχος | Επίπεδο μέτρων | Μέτρα | Αρμόδιος φορέας | Χρονοδιάγραμμα |

Προσαρμογή των αλιευμάτων και της αλιευτικής προσπάθειας στους διαθέσιμους πόρους με ιδιαίτερη προσοχή στους τύπους αλιείας υψηλής προτεραιότητας και τα ευάλωτα ή απειλούμενα αποθέματα καρχαριών. | Επίπεδο Κοινότητας: | Περιορισμός ή απαγόρευση των αλιευτικών δραστηριοτήτων σε περιοχές που θεωρούνται ευαίσθητες για απειλούμενα αποθέματα. | Επιτροπή, Συμβούλιο και κράτη μέλη | Βαθμιαία εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα μετά από τριετή εφαρμογή |

Εντονότερος περιορισμός της αλιευτικής προσπάθειας στους σχετικούς τύπους αλιείας. |

Επίπεδο Κοινότητας και περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης της αλιείας: | Θέσπιση ορίων αλιευμάτων για τα αποθέματα σύμφωνα με τις γνωμοδοτήσεις του ICES και των αρμόδιων ΠΟΔΑ. Μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα απαγόρευση όλων των απορρίψεων καρχαριών και απαίτηση να εκφορτώνονται όλα τα αλιεύματα (συμπεριλαμβανομένων των παρεμπιπτόντων). Τα ανεπιθύμητα παρεμπίπτοντα αλιεύματα καρχαριών που έχουν πιθανότητα επιβίωσης πρέπει να επιστρέφονται στο νερό. Αύξηση της επιλεκτικότητας, ώστε να μειωθούν τα ανεπιθύμητα παρεμπίπτοντα αλιεύματα. Θέσπιση χωροχρονοκατανομών, σε περιοχές με άφθονα ιχθύδια και αναπαραγωγικά ψάρια, ιδίως για ευάλωτα ή απειλούμενα είδη. Προώθηση προγραμμάτων και αναλύσεων για την προσαρμογή της αλιευτικής προσπάθειας σε διεθνές επίπεδο. Θέσπιση προγραμμάτων μείωσης των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων για τα είδη καρχαριών που θεωρούνται Πλέον Απειλούμενα ή Απειλούμενα από τους οικείους διεθνείς οργανισμούς. Εξασφάλιση διεθνούς συνεργασίας στο πλαίσιο των CMS και CITES με σκοπό τον έλεγχο της αλιείας και της εμπορίας καρχαριών. Εξέταση των πιθανών επιπτώσεων των μηχανισμών της αγοράς στα μέτρα διατήρησης, συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων για είδη καρχαριών στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης αξιολόγησης της κοινής οργάνωσης της αγοράς προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. | Επιτροπή, Συμβούλιο, κράτη μέλη και ΠΟΔΑ | Βαθμιαία εφαρμογή |

Ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και των απορρίψεων από αλιεύματα καρχαριών με απαίτηση της διατήρησης των καρχαριών από τους οποίους έχουν αφαιρεθεί τα πτερύγια και ενίσχυση των μέτρων ελέγχου. | Επίπεδο Κοινότητας και περιφερειακών οργανώσεων διαχείρισης της αλιείας: | Επιβεβαίωση της απαγόρευσης της πρακτικής της αφαίρεσης των πτερυγίων των καρχαριών[6]. Κατά γενικό κανόνα θα απαγορευτεί η αφαίρεση των πτερυγίων καρχαριών επί του σκάφους και η μεταφόρτωση ή η εκφόρτωσή τους. Κάθε εξαίρεση στον εν λόγω κανόνα θα πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένη επί στερεής και αντικειμενικής βάσης και να τεκμηριώνεται πριν από την έκδοση της ειδικής άδειας από το κράτος μέλος. Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να χορηγούν ειδικές άδειες σε σκάφη που δεν πληρούν την προϋπόθεση αυτή. Να εξεταστεί το ενδεχόμενο πιθανής αναθεώρησης του κανόνα του 5% με την απαίτηση το βάρος των πτερυγίων να μην υπερβαίνει σε καμία περίπτωση το 5% του βάρους των καθαρισμένων (χωρίς εντόσθια και αποκεφαλισμένων) σφαγίων των αλιευμάτων καρχαριών. Ωστόσο, τα κράτη μέλη που έχουν θεσπίσει και υλοποιήσει προγράμματα συλλογής δεδομένων από τα οποία προκύπτει ότι το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούν να επιτρέψουν την αύξηση του εν λόγω ποσοστού έως το 5% του βάρους των ζωντανών αλιευμάτων καρχαριών. Για τα σκάφη των κρατών μελών που έχουν εξαιρεθεί από την υποχρέωση εκφόρτωσης καρχαριών από τους οποίους δεν έχουν αφαιρεθεί τα πτερύγια, εισαγωγή της απαίτησης εκφόρτωσης πτερυγίων και σφαγίων καρχαριών ταυτοχρόνως και στον ίδιο λιμένα. | Επιτροπή, Συμβούλιο και κράτη μέλη | Άμεση εφαρμογή, μετά την παραλαβή των συμπερασμάτων του Συμβουλίου και του ΕΚ. |

[1] Εκτός και αν προσδιορίζεται διαφορετικά, οι αναφορές στους «καρχαρίες» στο παρόν έγγραφο πρέπει να θεωρούνται ότι καλύπτουν όλα τα είδη της τάξης χονδριχθύες ( Chondrichthyes ).

[2] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 1999, για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (ΕΕ L 17 της 21.1.2000).

[3] ΕΕ L 351 της 28.12.2002.

[4] ΕΕ L 167 της 4. 7.2003, σ. 1.

[5] Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Εφαρμογή της αρχής της πρόληψης και πολυετείς μηχανισμοί καθορισμού των TAC. COM (2000) 803 τελικό.

[6] Πρακτική κατά την οποία τα πτερύγια αφαιρούνται από τους καρχαρίες και το υπόλοιπο του καρχαρία απορρίπτεται στη θάλασσα.

Top