(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1009 θεσπίζει κανόνες σχετικά με τη διάθεση προϊόντων λίπανσης της ΕΕ στην αγορά. Τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ περιέχουν συστατικά υλικά από μία ή περισσότερες από τις κατηγορίες που απαριθμούνται στο παράρτημα II του εν λόγω κανονισμού.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (EE) 2019/1009, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 44 για την τροποποίηση του παραρτήματος II με σκοπό την προσαρμογή του στην τεχνική πρόοδο. Σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 σε συνδυασμό με το άρθρο 6 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), η Επιτροπή μπορεί να συμπεριλάβει στις κατηγορίες συστατικών υλικών υλικά που παύουν να είναι απόβλητα μετά από εργασία ανάκτησης, εάν τα εν λόγω υλικά πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για συγκεκριμένους σκοπούς, να έχουν υφιστάμενη αγορά ή ζήτηση και η χρήση τους δεν έχει συνολικές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία.

(3)

Το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής (ΚΚΕρ) έχει εντοπίσει ορισμένα υλικά υψηλής καθαρότητας τα οποία θα μπορούσαν να ανακτηθούν από απόβλητα και να χρησιμοποιηθούν ως συστατικά υλικά σε προϊόντα λίπανσης της ΕΕ (3).

(4)

Τα υλικά υψηλής καθαρότητας που εντοπίστηκαν από το ΚΚΕρ είναι τα αμμωνιακά άλατα, τα θειικά άλατα, τα φωσφορικά άλατα, το στοιχειακό θείο, το ανθρακικό ασβέστιο και το οξείδιο του ασβεστίου. Όλα αυτά τα υλικά καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2003/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), έχουν σημαντική ζήτηση στην αγορά και έχουν αποδείξει την υψηλή καλλιεργητική τους αξία σε μακρά ιστορία χρήσης στον αγρό.

(5)

Ως πρώτο μέτρο για τη διασφάλιση τόσο της ασφάλειας όσο και της αποδοτικότητας των καλλιεργητικών πρακτικών θα πρέπει να θεσπιστεί απαίτηση ελάχιστης καθαρότητας για τα υλικά υψηλής καθαρότητας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στην έκθεση αξιολόγησης του ΚΚΕρ, καθαρότητα 95 %, εκφραζόμενη σε ξηρή ύλη του υλικού, θα εξασφαλίσει υψηλή αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών με χαμηλούς κινδύνους για το περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια. Ενώ, για ορισμένα υλικά, αυτή η υψηλή καθαρότητα έχει οριστεί σε επίπεδα πιο φιλόδοξα από εκείνα που απαιτούνται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2003/2003, εκτιμάται ότι αυτή η υψηλότερη καθαρότητα είναι εφικτή με βάση τις υφιστάμενες πρακτικές.

(6)

Επιπλέον, είναι σκόπιμο να διευκρινιστεί ότι τα υλικά υψηλής καθαρότητας ανακτώνται από απόβλητα σύμφωνα με δύο τύπους διεργασιών: διεργασίες που απομονώνουν άλατα ή άλλα στοιχεία μέσω (συνδυασμού) προηγμένων μεθόδων καθαρισμού, όπως η κρυστάλλωση, η φυγοκέντρηση ή η εκχύλιση υγρού-υγρού, που συχνά εφαρμόζονται σε (πετρο)χημικές βιομηχανίες· και διεργασίες καθαρισμού αερίων ή ελέγχου των εκπομπών που έχουν σχεδιαστεί για την αφαίρεση των θρεπτικών ουσιών από τα απαέρια.

(7)

Ως εκ τούτου, η περιεκτικότητα σε ορισμένες προσμείξεις, παθογόνους παράγοντες ή επιμολυντές που προσιδιάζουν στα εν λόγω υλικά ή η περιεκτικότητα σε οργανικό άνθρακα θα πρέπει να είναι περιορισμένη, με βάση την έκθεση αξιολόγησης του ΚΚΕρ Τα εν λόγω κριτήρια θα πρέπει να εφαρμόζονται επιπλέον των κριτηρίων ασφάλειας που ορίζονται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 για την αντίστοιχη κατηγορία λειτουργίας προϊόντος και με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1021 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5).

(8)

Κατά συνέπεια, θα πρέπει να καθοριστούν πρόσθετες οριακές τιμές για τους επιμολυντές ολικό χρώμιο και θάλλιο. Ορισμένα από τα υλικά υψηλής καθαρότητας ενδέχεται να περιέχουν τέτοιους επιμολυντές ως αποτέλεσμα των υλικών εισροής και των διεργασιών ανάκτησής τους. Οι προτεινόμενες οριακές τιμές για τους εν λόγω επιμολυντές θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η χρήση προϊόντων λίπανσης της ΕΕ που περιέχουν υλικά υψηλής καθαρότητας με τέτοιους επιμολυντές δεν οδηγεί στη συσσώρευσή τους στο έδαφος. Επιπλέον, θα πρέπει να θεσπιστούν απαιτήσεις σχετικά με την περιεκτικότητα σε παθογόνους παράγοντες για όλα τα προϊόντα λίπανσης της ΕΕ που περιέχουν ή αποτελούνται από υλικά υψηλής καθαρότητας, δεδομένης της μεγάλης ποικιλίας διεργασιών από τις οποίες θα μπορούσαν να ληφθούν και των ροών αποβλήτων που επιτρέπονται ως υλικά εισροής. Οι οριακές τιμές τόσο για τους επιμολυντές όσο και για τους παθογόνους παράγοντες θα πρέπει να προσδιορίζονται ως συγκέντρωση στο τελικό προϊόν, παρόμοια με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα κριτήρια ασφάλειας που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση τυχόν συγκεκριμένων κινδύνων που εντοπίστηκαν αφορούν, κατά κανόνα, το τελικό προϊόν και όχι συστατικά υλικά. Αυτό θα διευκολύνει επίσης την εποπτεία της αγοράς των εν λόγω προϊόντων, καθώς οι δοκιμές πρέπει να διενεργούνται μόνο στο τελικό προϊόν.

(9)

Επιπλέον, θα πρέπει να καθοριστούν πρόσθετα κριτήρια ασφάλειας για τον περιορισμό της περιεκτικότητας 16 πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAH16) (6) και πολυχλωριωμένων διβενζο-p-διοξινών και διβενζοφουρανίων (PCDD/PCDF) (7). Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1021 καθορίζει μειώσεις των εκλύσεων για τους PAH16 και τα PCDD/PCDF ως ακούσια παραγόμενες ουσίες κατά τη διάρκεια των διεργασιών παρασκευής, αλλά δεν θεσπίζει οριακή τιμή στις περιπτώσεις αυτές. Δεδομένων των υψηλών κινδύνων που εγκυμονεί η παρουσία τέτοιων ρύπων στα προϊόντα λίπανσης, κρίνεται σκόπιμο να θεσπιστούν απαιτήσεις αυστηρότερες από εκείνες που προβλέπονται στον εν λόγω κανονισμό. Οι εν λόγω οριακές τιμές θα πρέπει να καθορίζονται σε επίπεδο συστατικών υλικών και όχι ως συγκέντρωση στο τελικό προϊόν, ώστε να διασφαλίζεται η συνοχή με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1021.

(10)

Οι εν λόγω οριακές τιμές μπορεί να μην έχουν σημασία για όλα τα υλικά υψηλής καθαρότητας που πρόκειται να συμπεριληφθούν ως νέα κατηγορία συστατικών υλικών. Συνεπώς, οι παρασκευαστές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να τεκμαίρουν τη συμμόρφωση του προϊόντος λίπανσης με μια συγκεκριμένη απαίτηση χωρίς επαλήθευση, όπως δοκιμές, όταν η συμμόρφωση με την εν λόγω απαίτηση προκύπτει σίγουρα και αδιαμφισβήτητα από τη φύση ή τη διεργασία ανάκτησης του αντίστοιχου υλικού υψηλής καθαρότητας ή από τη διεργασία παρασκευής του προϊόντος λίπανσης της ΕΕ.

(11)

Ως πρόσθετο μέτρο ασφάλειας, τα υλικά υψηλής καθαρότητας θα πρέπει να καταχωρίζονται με βάση τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8), υπό τους εκτενείς όρους που ήδη προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 για τις χημικές ουσίες σε άλλες κατηγορίες συστατικών υλικών. Αυτό θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι παρασκευαστές λαμβάνουν υπόψη τη χρήση ως προϊόντος λίπανσης κατά τη διενέργεια της εκτίμησης κινδύνου δυνάμει του εν λόγω κανονισμού και ότι η καταχώριση πραγματοποιείται επίσης για τα υλικά χαμηλής ποσότητας.

(12)

Επιπλέον, ορισμένα από τα υλικά υψηλής καθαρότητας μπορεί να διατίθενται στις τοπικές αγορές σε ποσότητες που υπερβαίνουν τη ζήτηση. Για να διασφαλιστεί ότι υπάρχει ζήτηση στην αγορά για υλικά υψηλής καθαρότητας και ότι η μακροχρόνια αποθήκευσή τους υπό μη βέλτιστες συνθήκες δεν έχει δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις, είναι σκόπιμο να περιοριστεί η χρονική περίοδος κατά την οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστατικά υλικά για προϊόντα λίπανσης της ΕΕ μετά την ανάκτησή τους. Οι παρασκευαστές θα πρέπει να υποχρεούνται να υπογράψουν τη δήλωση συμμόρφωσης ΕΕ για το προϊόν λίπανσης της ΕΕ που περιέχει το εν λόγω υλικό εντός της εν λόγω περιόδου.

(13)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα ανακτηθέντα υλικά υψηλής καθαρότητας, αν ανακτώνται σύμφωνα με τους κανόνες ανάκτησης που προτείνονται στην έκθεση αξιολόγησης του ΚΚΕρ, διασφαλίζουν την αποδοτικότητα των καλλιεργητικών πρακτικών κατά την έννοια του άρθρου 42 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο στοιχείο β) σημείο ii) του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Επιπλέον, συμμορφώνονται με τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 6 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ. Τέλος, αν συμμορφώνονται με τις άλλες απαιτήσεις που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1009 γενικά και στο παράρτημα I του εν λόγω κανονισμού ειδικότερα, δεν θα συνιστούν κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου, των ζώων ή των φυτών, για την ασφάλεια ή για το περιβάλλον κατά την έννοια του άρθρου 42 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο στοιχείο β) σημείο i) του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009. Τα υλικά αυτά θα έχουν επίσης χρήσιμο σκοπό, καθώς θα αντικαταστήσουν άλλες πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή προϊόντων λίπανσης της ΕΕ. Ως εκ τούτου, τα ανακτηθέντα υλικά υψηλής καθαρότητας θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009.

(14)

Επιπλέον, δεδομένου ότι τα ανακτηθέντα υλικά υψηλής καθαρότητας είναι ανακτηθέντα απόβλητα κατά την έννοια της οδηγίας 2008/98/ΕΚ, θα πρέπει να εξαιρεθούν από τις κατηγορίες συστατικών υλικών 1 και 11 του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009, σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο του εν λόγω κανονισμού.

(15)

Ορισμένα από τα υλικά υψηλής καθαρότητας μπορεί να περιέχουν σελήνιο, το οποίο μπορεί να είναι τοξικό αν υπάρχει σε υψηλή συγκέντρωση. Ορισμένα μπορεί επίσης να περιέχουν χλώριο, γεγονός που ενδέχεται να εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αλατότητα του εδάφους. Όταν οι εν λόγω ουσίες περιέχονται σε συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν ένα ορισμένο όριο, η περιεκτικότητά τους θα πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα, ώστε οι χρήστες του προϊόντος λίπανσης να ενημερώνονται δεόντως. Το παράρτημα III του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(16)

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι, όταν τα προϊόντα λίπανσης περιέχουν υλικά υψηλής καθαρότητας, υπόκεινται σε κατάλληλη διαδικασία αξιολόγησης της συμμόρφωσης, η οποία περιλαμβάνει σύστημα ποιότητας που αξιολογείται και εγκρίνεται από κοινοποιημένο οργανισμό. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί το παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009, ώστε να προβλεφθεί κατάλληλη αξιολόγηση της συμμόρφωσης για τα εν λόγω προϊόντα λίπανσης.

(17)

Δεδομένου ότι οι απαιτήσεις που ορίζονται στα παραρτήματα II και III του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1009 και οι διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης που καθορίζονται στο παράρτημα IV του εν λόγω κανονισμού εφαρμόζονται από τις 16 Ιουλίου 2022, είναι αναγκαίο να αναβληθεί η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού έως την ίδια ημερομηνία,