EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32020H1475

Σύσταση (ΕΕ) 2020/1475 του Συμβουλίου της 13ης Οκτωβρίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή συντονισμένης προσέγγισης όσον αφορά τον περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

OJ L 337, 14.10.2020, p. 3–9 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

ELI: http://data.europa.eu/eli/reco/2020/1475/oj

14.10.2020   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 337/3


ΣΥΣΤΑΣΗ (ΕΕ) 2020/1475 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 13ης Οκτωβρίου 2020

σχετικά με την εφαρμογή συντονισμένης προσέγγισης όσον αφορά τον περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 21 παράγραφος 2, το άρθρο 168 παράγραφος 6 και το άρθρο 292 πρώτη και δεύτερη περίοδος,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η ιθαγένεια της Ένωσης παρέχει σε κάθε πολίτη της Ένωσης το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), κάθε πολίτης της Ένωσης έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί και να διαμένει ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών, υπό την επιφύλαξη των περιορισμών και με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στις Συνθήκες και στις διατάξεις που θεσπίζονται για την εφαρμογή τους. Με την οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) πραγματώνεται το δικαίωμα αυτό. Το άρθρο 45 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής: Χάρτης) επίσης προβλέπει την ελευθερία κυκλοφορίας και διαμονής. Καθότι η δράση της Ένωσης αποδεικνύεται απαραίτητη για την επίτευξη του στόχου που ορίζεται στο άρθρο 21 της ΣΛΕΕ και οι Συνθήκες δεν προβλέπουν άλλως τις αναγκαίες εξουσίες, το Συμβούλιο δύναται να θεσπίζει διατάξεις για τη διευκόλυνση της άσκησης του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 168 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης, εξασφαλίζεται υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας του ανθρώπου.

(4)

Στις 30 Ιανουαρίου 2020 ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (εφεξής: ΠΟΥ) κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο λόγω της παγκόσμιας έξαρσης του νέου κορωνοϊού, ο οποίος προκαλεί τη νόσο του κορωνοϊού 2019 (COVID-19). Στις 11 Μαρτίου 2020 ο ΠΟΥ εκτίμησε ότι η νόσος COVID-19 μπορεί να χαρακτηριστεί πανδημία.

(5)

Για να περιοριστεί η διασπορά του ιού, τα κράτη μέλη έλαβαν διάφορα μέτρα, μερικά από τα οποία είχαν αντίκτυπο στο δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, όπως περιορισμούς εισόδου ή απαιτήσεις υποβολής των διασυνοριακών ταξιδιωτών σε καραντίνα.

(6)

Στις 13 Φεβρουαρίου 2020 το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα για τη νόσο COVID-19 (2), στα οποία καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν κοινή δράση, σε συνεργασία με την Επιτροπή, κατά τρόπο αναλογικό και κατάλληλο, για την ανάπτυξη στενού και ενισχυμένου συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα όλων των μέτρων, συμπεριλαμβανομένων, εφόσον απαιτείται, των μέτρων που αφορούν τις μετακινήσεις, διαφυλάσσοντας παράλληλα την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης, ώστε να διασφαλιστεί η βέλτιστη προστασία της δημόσιας υγείας.

(7)

Στις 10 Μαρτίου 2020 οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόνισαν την ανάγκη να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά τη νόσο COVID-19.

(8)

Από τον Μάρτιο του 2020, η Επιτροπή ενέκρινε σειρά κατευθυντήριων γραμμών και ανακοινώσεων με σκοπό να υποστηρίξει τις προσπάθειες συντονισμού των κρατών μελών και να διαφυλάξει την ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ένωσης κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 (3).

(9)

Καθώς η πανδημία COVID-19 προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, η προστασία της δημόσιας υγείας έχει καταστεί πρωταρχική προτεραιότητα τόσο για την Ένωση όσο και για τα κράτη μέλη της. Στη βάση της προστασίας της δημόσιας υγείας, τα κράτη μέλη δύνανται να λάβουν μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων εντός της Ένωσης. Σύμφωνα με το άρθρο 168 παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ, ο καθορισμός των εθνικών πολιτικών υγείας, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης και της παροχής υγειονομικών υπηρεσιών και ιατρικής περίθαλψης, αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών και, ως εκ τούτου, μπορεί να διαφέρει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Ενώ τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να αποφασίζουν σχετικά με τα πλέον κατάλληλα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας, μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, απαιτήσεις καραντίνας ή διαγνωστικών εξετάσεων, είναι σκόπιμο να διασφαλιστεί ο συντονισμός των εν λόγω μέτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί η άσκηση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και η καταπολέμηση μιας σοβαρής διασυνοριακής απειλής για την υγεία όπως η COVID-19.

(10)

Κατά την έγκριση και εφαρμογή περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να τηρούν τις αρχές του δικαίου της ΕΕ, ιδίως την αναλογικότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων. Σκοπός της παρούσας σύστασης είναι να διευκολύνει την εφαρμογή των αρχών αυτών, με συντονισμένο τρόπο, στην εξαιρετική κατάσταση που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19. Ως εκ τούτου, οι μηχανισμοί που θεσπίζονται με την παρούσα σύσταση θα πρέπει να περιορίζονται αυστηρά όσον αφορά το πεδίο και τη διάρκεια της εφαρμογής τους στους περιορισμούς που θεσπίζονται για την αντιμετώπιση αυτής της πανδημίας.

(11)

Η λήψη μονομερών μέτρων στον τομέα αυτόν μπορεί να προκαλέσει σημαντικές διαταραχές, καθώς οι επιχειρήσεις και οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με ευρύ φάσμα διαφορετικών μεταξύ τους και ταχέως μεταβαλλόμενων μέτρων. Αυτό είναι ιδιαίτερα επιβλαβές σε μια κατάσταση όπου η ευρωπαϊκή οικονομία έχει ήδη πληγεί σημαντικά από τον ιό.

(12)

Η παρούσα σύσταση επιδιώκει να εξασφαλίσει αύξηση του συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών που εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης μέτρων περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας για λόγους δημόσιας υγείας. Για να περιοριστούν οι περιορισμοί στο απολύτως αναγκαίο, τα κράτη μέλη θα πρέπει, κατά τρόπο που να μην εισάγει διακρίσεις και στο μέτρο του δυνατού, να εφαρμόζουν τους εν λόγω περιορισμούς σε πρόσωπα που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές ή περιφέρειες που πλήττονται ιδιαίτερα και όχι σε ολόκληρη την επικράτεια ενός κράτους μέλους.

(13)

Μια συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ των κρατών μελών απαιτεί κοινές προσπάθειες ως προς τα ακόλουθα βασικά σημεία: εφαρμογή κοινών κριτηρίων και κατώτατων ορίων κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με τη θέσπιση περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία, αποτύπωση του κινδύνου μετάδοσης της νόσου COVID-19 σε χάρτη βάσει συμφωνημένου χρωματικού κώδικα, και συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά τα τυχόν μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν κατάλληλα σε άτομα που μετακινούνται μεταξύ περιοχών, ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου μετάδοσης στις εν λόγω περιοχές.

(14)

Τα κριτήρια και τα κατώτατα όρια που περιγράφονται στην παρούσα σύσταση βασίζονται σε στοιχεία που παρείχαν τα κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα πρέπει να δημοσιεύει και να επικαιροποιεί σε εβδομαδιαία βάση, με τη χρήση δεδομένων που θα παρέχουν τα κράτη μέλη, ένα ολοκληρωμένο σύνολο δεδομένων και χάρτες που θα αποτυπώνουν την κατάσταση των κοινών κριτηρίων στις περιφέρειες της ΕΕ.

(15)

Δεδομένης της εξελισσόμενης επιδημιολογικής κατάστασης, η Επιτροπή, με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, θα πρέπει να εξετάζει σε τακτική βάση τα κριτήρια, τις ανάγκες σε δεδομένα και τα κατώτατα όρια που περιγράφονται στην παρούσα σύσταση, συμπεριλαμβανομένου του αν θα πρέπει να εξεταστούν και άλλα κριτήρια ή να προσαρμοστούν τα κατώτατα όρια, και να μεταβιβάζει τα πορίσματά της προς εξέταση στο Συμβούλιο, μαζί με πρόταση για τροποποίηση της σύστασης, κατά περίπτωση.

(16)

Η παρούσα σύσταση δεν θα πρέπει να νοείται ως διευκόλυνση ή ενθάρρυνση της επιβολής περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά αντιθέτως επιδιώκει να παράσχει συντονισμένη προσέγγιση σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος αποφασίσει να θεσπίσει τέτοιους περιορισμούς. Η απόφαση για τη θέσπιση περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία παραμένει αρμοδιότητα των κρατών μελών, τα οποία πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του ενωσιακού δικαίου. Ομοίως, τα κράτη μέλη διατηρούν την ευελιξία να μην εισάγουν περιορισμούς, ακόμη και αν πληρούνται τα κριτήρια και τα κατώτατα όρια που περιγράφονται στην παρούσα σύσταση.

(17)

Η επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία θα πρέπει να εξετάζεται μόνο όταν τα κράτη μέλη διαθέτουν επαρκή στοιχεία που δικαιολογούν τους εν λόγω περιορισμούς από την άποψη του οφέλους τους για τη δημόσια υγεία και έχουν βάσιμους λόγους να πιστεύουν ότι οι περιορισμοί αυτοί θα είναι αποτελεσματικοί.

(18)

Για να περιοριστεί η διατάραξη της εσωτερικής αγοράς και της οικογενειακής ζωής κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δεν θα πρέπει να επιβάλλεται υποχρέωση καραντίνας σε ταξιδιώτες με ουσιώδη καθήκοντα ή ανάγκες, όπως εργαζόμενοι ή αυτοαπασχολούμενοι που ασκούν επαγγέλματα νευραλγικής σημασίας, διασυνοριακοί εργαζόμενοι, εργαζόμενοι στον τομέα των μεταφορών ή πάροχοι υπηρεσιών μεταφορών, ναυτικοί και άτομα που ταξιδεύουν για επιτακτικούς επαγγελματικούς ή οικογενειακούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων των μελών των διασυνοριακών οικογενειών που ταξιδεύουν σε τακτική βάση.

(19)

Η σαφής, έγκαιρη και πλήρης ενημέρωση προς τα άλλα κράτη μέλη και το ευρύτερο κοινό έχει ζωτική σημασία για τον περιορισμό του αντικτύπου των τυχόν επιβαλλόμενων περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία, διασφαλίζοντας την προβλεψιμότητα, την ασφάλεια δικαίου και τη συμμόρφωση των πολιτών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΥΣΤΑΣΗ:

Γενικές αρχές

Κατά τη θέσπιση και εφαρμογή μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας ως απάντηση στην πανδημία COVID 19, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συντονίζουν τις δράσεις τους με βάση, στο μέτρο του δυνατού, τις ακόλουθες αρχές:

1.

Οι τυχόν περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων εντός της Ένωσης που επιβάλλονται για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου COVID-19 θα πρέπει να βασίζονται σε συγκεκριμένους και περιορισμένους λόγους δημόσιου συμφέροντος, και συγκεκριμένα στην προστασία της δημόσιας υγείας. Οι περιορισμοί αυτοί πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές του ενωσιακού δικαίου, και ιδίως τις αρχές της αναλογικότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων. Συνεπώς, τα μέτρα που λαμβάνονται δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα απολύτως αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας.

2.

Οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει να αίρονται μόλις το επιτρέπει η επιδημιολογική κατάσταση.

3.

Δεν επιτρέπεται να γίνονται διακρίσεις μεταξύ κρατών μελών, για παράδειγμα με την εφαρμογή πιο ελαστικών κανόνων για τα ταξίδια προς και από γειτονικό κράτος μέλος σε σύγκριση με τα ταξίδια προς και από άλλα κράτη μέλη που βρίσκονται στην ίδια επιδημιολογική κατάσταση.

4.

Οι περιορισμοί δεν μπορούν να βασίζονται στην ιθαγένεια του ενδιαφερομένου, αλλά θα πρέπει να βασίζονται στον τόπο ή τους τόπους στον οποίο ή στους οποίους βρισκόταν το άτομο κατά τη διάρκεια των 14 ημερών πριν από την άφιξη.

5.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει πάντοτε να δέχονται τους υπηκόους τους και τους πολίτες της Ένωσης και τα μέλη των οικογενειών τους που διαμένουν στο έδαφός τους, και θα πρέπει να διευκολύνουν την ταχεία διέλευση από το έδαφός τους.

6.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις ιδιαιτερότητες των διασυνοριακών περιφερειών, των εξόχως απόκεντρων περιοχών, των θυλάκων και των γεωγραφικά απομονωμένων περιοχών, καθώς και στην ανάγκη συνεργασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

7.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανταλλάσσουν τακτικά πληροφορίες για όλα τα θέματα που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας σύστασης.

Κοινά κριτήρια

8.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα ακόλουθα βασικά κριτήρια, όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19:

α)

το «14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19», δηλαδή τον συνολικό αριθμό προσφάτως ανακοινωθέντων κρουσμάτων COVID-19 ανά 100 000 άτομα πληθυσμού τις τελευταίες 14 ημέρες σε περιφερειακό επίπεδο·

β)

το «ποσοστό θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων», δηλαδή το ποσοστό θετικών διαγνωστικών εξετάσεων επί του συνόλου των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εβδομάδα·

γ)

το «ποσοστό διαγνωστικών εξετάσεων», δηλαδή τον αριθμό διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 ανά 100 000 άτομα πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εβδομάδα.

Στοιχεία σχετικά με τα κοινά κριτήρια

9.

Για να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα ολοκληρωμένων και συγκρίσιμων δεδομένων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, σε εβδομαδιαία βάση, τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τα κριτήρια που αναφέρονται στο σημείο 8.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να παρέχουν αυτά τα δεδομένα και σε περιφερειακό επίπεδο, ώστε να διασφαλίζεται ότι τυχόν μέτρα θα μπορούν να στοχεύουν μόνο τις περιφέρειες για τις οποίες είναι απολύτως αναγκαία.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις στρατηγικές διαγνωστικών εξετάσεων που εφαρμόζουν.

Αποτύπωση των περιοχών κινδύνου

10.

Με βάση τα στοιχεία που παρέχουν τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα πρέπει να δημοσιεύει χάρτη των κρατών μελών της ΕΕ, με ανάλυση κατά περιφέρεια, προκειμένου να υποστηρίζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων από τα κράτη μέλη. Ο χάρτης αυτός θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει δεδομένα από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, (4) την Ελβετική Συνομοσπονδία. Στον εν λόγω χάρτη, οι επιμέρους περιοχές θα πρέπει να επισημαίνονται με τα ακόλουθα χρώματα:

α)

πράσινο, αν το 14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 είναι χαμηλότερο από 25 και το ποσοστό θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 είναι χαμηλότερο από 4 %·

β)

πορτοκαλί, αν το 14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 είναι χαμηλότερο από 50, αλλά το ποσοστό θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 είναι τουλάχιστον 4 % ή, αν το 14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 κυμαίνεται από 25 έως 150, αλλά το ποσοστό θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 είναι χαμηλότερο από 4 %·

γ)

κόκκινο, αν το 14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 είναι τουλάχιστον 50 και το ποσοστό θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 είναι τουλάχιστον 4 % ή αν το 14ήμερο σωρευτικό ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων COVID-19 είναι υψηλότερο από 150 κρούσματα ανά 100 000 άτομα πληθυσμού·

δ)

γκρίζο, αν δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για την αξιολόγηση των κριτηρίων των στοιχείων α) έως γ) ή αν το ποσοστό διαγνωστικών εξετάσεων είναι 300 ή λιγότερες διαγνωστικές εξετάσεις για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 ανά 100 000 άτομα πληθυσμού.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα πρέπει επίσης να δημοσιεύει χωριστούς χάρτες για κάθε βασικό δείκτη που τροφοδοτεί τον συγκεντρωτικό χάρτη, ήτοι το 14ήμερο ποσοστό ανακοίνωσης σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς και τα ποσοστά διαγνωστικών εξετάσεων και θετικότητας σε εθνικό επίπεδο κατά την τελευταία εβδομάδα. Μόλις καταστούν διαθέσιμα τα δεδομένα σε περιφερειακό επίπεδο όλοι οι χάρτες θα πρέπει να βασίζονται σε αυτά τα δεδομένα.

11.

Κάθε εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα πρέπει να δημοσιεύει επικαιροποιημένες εκδόσεις των χαρτών και των υποκείμενων δεδομένων.

Κοινά κατώτατα όρια αν εξετάζεται η επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία για λόγους δημόσιας υγείας

12.

Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων που ταξιδεύουν προς ή από περιοχές άλλου κράτους μέλους που έχουν χαρακτηριστεί «πράσινες» σύμφωνα με το σημείο 10.

13.

Αν εξετάζεται το ενδεχόμενο εφαρμογής περιορισμών σε μια περιοχή που δεν έχει χαρακτηριστεί «πράσινη» σύμφωνα με το σημείο 10,

α)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να σέβονται τις διαφορές στην επιδημιολογική κατάσταση ανάμεσα στις πορτοκαλί και τις κόκκινες περιοχές και να δρουν αναλόγως·

β)

Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να λαμβάνουν υπόψη πρόσθετα κριτήρια και τάσεις. Προς τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων θα παρέχει δεδομένα για το μέγεθος του πληθυσμού, το ποσοστό νοσηλείας, το ποσοστό νοσηλείας σε ΜΕΘ και το ποσοστό θνησιμότητας, εάν είναι διαθέσιμα, σε εβδομαδιαία βάση·

γ)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη την επιδημιολογική κατάσταση στην επικράτειά τους, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών διενέργειας διαγνωστικών εξετάσεων, του αριθμού των διαγνωστικών εξετάσεων που διενεργούνται και των ποσοστών θετικότητας των διαγνωστικών εξετάσεων, καθώς και άλλους επιδημιολογικούς δείκτες.

δ)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις στρατηγικές διαγνωστικών εξετάσεων και να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των περιοχών με υψηλά ποσοστά διαγνωστικών εξετάσεων.

Συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών

14.

Τα κράτη μέλη που προτίθενται να επιβάλλουν περιορισμούς σε άτομα τα οποία ταξιδεύουν προς ή από περιοχή που δεν έχει χαρακτηριστεί «πράσινη» σύμφωνα με το σημείο 10, βάσει των οικείων διαδικασιών λήψης αποφάσεων, θα πρέπει να ενημερώνουν το επηρεαζόμενο κράτος μέλος πρώτα, πριν από την έναρξη ισχύος. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στη διασυνοριακή συνεργασία, στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, στους θύλακες και στις γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές. Τα άλλα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να ενημερώνονται σχετικά με την πρόθεση πριν από την έναρξη ισχύος. Αν είναι δυνατόν, οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται 48 ώρες νωρίτερα.

Για την ενημέρωση των άλλων κρατών μελών και της Επιτροπής, τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα καθιερωμένα δίκτυα επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου του δικτύου της ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης κρίσεων (IPCR). Τα σημεία επαφής της IPCR θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες διαβιβάζονται στις αρμόδιες αρχές τους χωρίς καθυστέρηση.

15.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν αμέσως τα άλλα κράτη μέλη και την Επιτροπή σχετικά με την άρση ή τη χαλάρωση τυχόν περιοριστικών μέτρων που είχαν θεσπιστεί προηγουμένως, η οποία θα πρέπει να τίθεται σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν.

Οι περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία θα πρέπει να αίρονται όταν μια περιοχή χαρακτηρίζεται εκ νέου «πράσινη» σύμφωνα με το σημείο 10, υπό τον όρο ότι έχουν παρέλθει τουλάχιστον 14 ημέρες από τη θέσπισή τους.

16.

Το αργότερο 7 ημέρες μετά την έκδοση της παρούσας σύστασης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταργήσουν σταδιακά τους περιορισμούς που εφαρμόζονται σε περιοχές που είχαν χαρακτηριστεί ως «πράσινες» σύμφωνα με το σημείο 10 πριν από την έκδοση της παρούσας σύστασης.

Κοινό πλαίσιο όσον αφορά πιθανά μέτρα για ταξιδιώτες που προέρχονται από περιοχές υψηλότερου κινδύνου

17.

Τα κράτη μέλη επί της αρχής δεν θα πρέπει να αρνούνται την είσοδο των ατόμων που ταξιδεύουν από άλλα κράτη μέλη.

Τα κράτη μέλη που θεωρούν αναγκαία την επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία, με βάση τις δικές τους διαδικασίες λήψης αποφάσεων, θα μπορούσαν να ζητούν από τα άτομα τα οποία ταξιδεύουν από περιοχή που δεν έχει χαρακτηριστεί «πράσινη» σύμφωνα με το σημείο 10 να

α)

υποβληθούν σε καραντίνα/αυτοαπομόνωση· και/ή

β)

να υποβληθούν σε διαγνωστική εξέταση για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 μετά την άφιξη.

Τα κράτη μέλη δύνανται να παρέχουν στους ταξιδιώτες την επιλογή να υποκαθιστούν τη διαγνωστική εξέταση που αναφέρεται στο στοιχείο β) με διενέργεια διαγνωστικής εξέτασης για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 πριν από την άφιξη.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες συντονισμού σχετικά με τη διάρκεια της καραντίνας / αυτοαπομόνωσης και τις δυνατότητες υποκατάστασης. Όπου είναι δυνατόν και σύμφωνα με τις στρατηγικές που αποφασίζουν τα κράτη μέλη, θα πρέπει να ενθαρρύνεται η ανάπτυξη διαγνωστικών εξετάσεων.

18.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναγνωρίζουν αμοιβαία τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 που διενεργούνται σε άλλα κράτη μέλη από πιστοποιημένους υγειονομικούς φορείς. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία επί διαφόρων πτυχών που σχετίζονται με τις διαγνωστικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης των πιστοποιητικών διαγνωστικών εξετάσεων, λαμβάνοντας υπόψη την έρευνα και τις συμβουλές των εμπειρογνωμόνων για επιδημιολογικά θέματα καθώς και τις βέλτιστες πρακτικές.

19.

Δεν θα πρέπει να υποβάλλονται σε καραντίνα ταξιδιώτες με ουσιώδη καθήκοντα ή ανάγκες, όταν ασκούν τα εν λόγω ουσιώδη καθήκοντα, και ιδίως:

α)

εργαζόμενοι ή αυτοαπασχολούμενοι που ασκούν επαγγέλματα νευραλγικής σημασίας, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, μεθοριακοί και αποσπασμένοι εργαζόμενοι, καθώς και εποχιακοί εργαζόμενοι, όπως αναφέρεται στις κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την άσκηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της έξαρσης της νόσου COVID-19 (5)·

β)

εργαζόμενοι στον τομέα των μεταφορών ή πάροχοι υπηρεσιών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των οδηγών φορτηγών οχημάτων που μεταφέρουν εμπορεύματα για χρήση στην επικράτεια, καθώς και εκείνοι που απλώς διέρχονται·

γ)

ασθενείς που ταξιδεύουν για επιτακτικούς ιατρικούς λόγους·

δ)

μαθητές, φοιτητές και ασκούμενοι που ταξιδεύουν στο εξωτερικό σε καθημερινή βάση·

ε)

άτομα που ταξιδεύουν για επιτακτικούς οικογενειακούς ή επιχειρηματικούς λόγους·

στ)

διπλωμάτες, προσωπικό διεθνών οργανισμών και άτομα που έχουν προσκληθεί από διεθνείς οργανισμούς, η φυσική παρουσία των οποίων απαιτείται για την εύρυθμη λειτουργία των εν λόγω οργανισμών, στρατιωτικό προσωπικό και αστυνομικοί, εργαζόμενοι στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και προσωπικό πολιτικής προστασίας κατά την άσκηση των καθηκόντων τους·

ζ)

διερχόμενοι επιβάτες·

η)

ναυτικοί·

θ)

δημοσιογράφοι, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

20.

Τα κράτη μέλη δύνανται να απαιτούν από τα άτομα που εισέρχονται στην επικράτειά τους να υποβάλλουν έντυπα εντοπισμού επιβατών σύμφωνα με τις απαιτήσεις προστασίας δεδομένων. Θα πρέπει να αναπτυχθεί κοινό ευρωπαϊκό έντυπο εντοπισμού επιβατών για πιθανή χρήση από τα κράτη μέλη. Όπου είναι δυνατόν, θα πρέπει να χρησιμοποιείται ψηφιακή επιλογή για τις πληροφορίες εντοπισμού επιβατών, προκειμένου να απλουστευθεί η επεξεργασία, εξασφαλίζοντας παράλληλα ισότιμη πρόσβαση σε όλους τους πολίτες.

21.

Τυχόν μέτρα που εφαρμόζονται σε άτομα τα οποία φθάνουν από περιοχή η οποία έχει χαρακτηριστεί «κόκκινη», «πορτοκαλί» ή «γκρίζα» σύμφωνα με το σημείο 10 δεν επιτρέπεται να εισάγουν διακρίσεις, δηλαδή θα πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου στους επιστρέφοντες υπηκόους του οικείου κράτους μέλους.

22.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι όποιες επίσημες απαιτήσεις επιβάλλονται στους πολίτες και τις επιχειρήσεις παρέχουν συγκεκριμένο όφελος στις προσπάθειες που καταβάλλονται από τις αρχές δημόσιας υγείας για την καταπολέμηση της πανδημίας και δεν δημιουργούν αδικαιολόγητο και περιττό διοικητικό φόρτο.

23.

Αν ένα άτομο εμφανίσει συμπτώματα κατά την άφιξη στον προορισμό του, η εξέταση, η διάγνωση, η απομόνωση και η ιχνηλάτηση επαφών θα πρέπει να πραγματοποιούνται σύμφωνα με την τοπική πρακτική, χωρίς να απαγορεύεται η είσοδος. Οι πληροφορίες σχετικά με τα κρούσματα που εντοπίζονται κατά την άφιξη θα πρέπει να κοινοποιούνται αμέσως στις αρχές δημόσιας υγείας των χωρών στις οποίες το ενδιαφερόμενο άτομο διέμεινε κατά τις προηγούμενες 14 ημέρες για σκοπούς ιχνηλάτησης επαφών, με χρήση του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης.

24.

Οι περιορισμοί δεν θα πρέπει να λαμβάνουν τη μορφή απαγορεύσεων λειτουργίας ορισμένων υπηρεσιών μεταφορών.

Επικοινωνία και ενημέρωση του κοινού

25.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στα ενδιαφερόμενα μέρη και στο ευρύ κοινό σαφείς, πλήρεις και έγκαιρες πληροφορίες για τους τυχόν περιορισμούς στην ελεύθερη μετακίνηση, για τις τυχόν συνοδευτικές απαιτήσεις (π.χ. αρνητικές διαγνωστικές εξετάσεις για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19 ή έντυπα εντοπισμού επιβατών), καθώς και για τα μέτρα που εφαρμόζονται στους ταξιδιώτες που ταξιδεύουν από περιοχές κινδύνου το νωρίτερο δυνατόν πριν τα νέα μέτρα τεθούν σε ισχύ. Κατά γενικό κανόνα, οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να δημοσιοποιούνται 24 ώρες πριν από την έναρξη ισχύος των μέτρων, λαμβανομένου υπόψη ότι απαιτείται κάποια ευελιξία για επιδημιολογικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει επίσης να δημοσιοποιούνται στη διαδικτυακή πλατφόρμα «Re-open EU», η οποία θα πρέπει να περιέχει διαπαραπομπή στον χάρτη που θα δημοσιεύεται τακτικά από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων σύμφωνα με τα σημεία 10 και 11.

Η ουσία των μέτρων, το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής τους και οι κατηγορίες των ατόμων στα οποία εφαρμόζονται θα πρέπει να περιγράφονται με σαφήνεια.

Επανεξέταση

26.

Η παρούσα σύσταση θα πρέπει να επανεξετάζεται τακτικά από την Επιτροπή, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει τακτικά σχετικές εκθέσεις στο Συμβούλιο.

Λουξεμβούργο, 13 Οκτωβρίου 2020.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

M. ROTH


(1)  Οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1612/68 και την κατάργηση των οδηγιών 64/221/ΕΟΚ, 68/360/ΕΟΚ, 72/194/ΕΟΚ, 73/148/ΕΟΚ, 75/34/ΕΟΚ, 75/35/ΕΟΚ, 90/364/ΕΟΚ, 90/365/ΕΟΚ και 93/96/ΕΟΚ (ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 77).

(2)  ΕΕ C 57 της 20.2.2020, σ. 4.

(3)  Κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για μέτρα διαχείρισης των συνόρων με σκοπό την προστασία της υγείας και τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας εμπορευμάτων και βασικών υπηρεσιών (ΕΕ C 86I της 16.3.2020, σ. 1), κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την άσκηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της έξαρσης της νόσου COVID-19 (ΕΕ C 102 Ι της 30.3.2020, σ. 12), «Κοινός ευρωπαϊκός χάρτης πορείας για την άρση των μέτρων περιορισμού της COVID-19» της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας και ελάχιστη εναρμόνιση της κατάρτισης σε σχέση με τα μέτρα έκτακτης ανάγκης λόγω COVID-19 (ΕΕ C 156 της 8.5.2020, σ. 1), ανακοίνωση της Επιτροπής προς μια σταδιακή και συντονισμένη προσέγγιση για την αποκατάσταση της ελεύθερης κυκλοφορίας και την άρση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα (ΕΕ C 169 της 15.5.2020, σ. 30), ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την τρίτη αξιολόγηση της εφαρμογής του προσωρινού περιορισμού των μη αναγκαίων ταξιδιών προς την ΕΕ [COM(2020) 399 final], κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για τους εποχιακούς εργαζομένους στην ΕΕ στο πλαίσιο της έξαρσης της νόσου COVID-19 (ΕΕ C 235 I της 17.7.2020, σ. 1), ανακοίνωση της Επιτροπής όσον αφορά την εφαρμογή των πράσινων λωρίδων σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τα μέτρα διαχείρισης των συνόρων για την προστασία της υγείας και τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας εμπορευμάτων και βασικών υπηρεσιών (ΕΕ C 96 Ι της 24.3.2020, σ. 1), κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τη διευκόλυνση των εμπορευματικών αερομεταφορών κατά τη διάρκεια της έξαρσης της νόσου COVID-19 (ΕΕ C 100 I της 27.3.2020, σ. 1) και κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την προστασία της υγείας, τον επαναπατρισμό και τις ρυθμίσεις μετακινήσεων ναυτικών, επιβατών και άλλων προσώπων που επιβαίνουν σε πλοία (ΕΕ C 119 της 14.4.2020, σ. 1).

(4)  Με την επιφύλαξη συμφωνίας συναπτόμενης μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής της Ελβετικής Συνομοσπονδίας στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 851/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ΕΕ L 142 της 30.4.2004, σ. 1).

(5)  ΕΕ C 102I της 30.3.2020, σ. 12.


Top