19.7.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 187/22

(1)

Με επιστολή της 5ης Μαρτίου 2005, που πρωτοκολλήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2005, και η οποία ολοκληρώθηκε με επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2006, που πρωτοκολλήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2006, η Ιταλία κοινοποίησε στην Επιτροπή το εν θέματι μέτρο σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Με επιστολή της 6ης Μαρτίου 2006, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες, τις οποίες οι ιταλικές αρχές διαβίβασαν με επιστολή της 6ης Απριλίου 2006.

(2)

Με επιστολή της 7ης Ιουνίου 2006, η Επιτροπή πληροφόρησε την Ιταλία σχετικά με την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2, της συνθήκης όσον αφορά το εν θέματι μέτρο.

(3)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το εν λόγω μέτρο.

(4)

Η Επιτροπή έλαβε σχετικές παρατηρήσεις από τους ενδιαφερόμενους και τις διαβίβασε στην Ιταλία δίδοντας σ’ αυτήν τη δυνατότητα να τις σχολιάσει και έλαβε τα σχετικά σχόλια με επιστολές της 13ης Σεπτεμβρίου 2006 και της 29ης Σεπτεμβρίου 2006.

(5)

Τα καύσιμα σε μορφή γαλακτώματος είναι μείγματα που αποτελούνται από 15 % περίπου νερού και από 85 % μαζούτ ή πετρελαίου εσωτερικής καύσης, που έχουν περιβαλλοντική επίπτωση μικρότερη από τα συμβατικά καύσιμα. Πρόσφατες μελέτες (3) δείχνουν ότι η προσθήκη νερού βελτιώνει την ποιότητα της καύσης όσον αφορά τις εκπομπές. Η εξάτμιση του νερού κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καύσης αυξάνει τη διασπορά του καυσίμου και κατά συνέπεια την επιφάνεια επαφής μεταξύ του καυσίμου και του αέρα. Τούτο μειώνει τις εκπομπές σωματιδίων (PM) κατά 59 %. Επιπλέον, η εξάτμιση του νερού κατεβάζει τη θερμοκρασία καύσης και κατά συνέπεια μειώνει τον σχηματισμό οξειδίων του αζώτου (NOx) κατά 6 %. Η αποτελεσματική διαδικασία καύσης μειώνει το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) κατά 32 % (4).

(6)

Ωστόσο, επειδή η παραγωγή και η αποθήκευση των γαλακτωμάτων είναι δαπανηρές, η τιμή του τελικού μείγματος είναι υψηλότερη από την τιμή των ορυκτών καυσίμων στην αγορά. Τα γαλακτώματα έχουν περιεχόμενο ενέργειας χαμηλότερο κατά 10 % από τα συμβατικά καύσιμα. Η χρήση γαλακτωμάτων συνεπάγεται συμπληρωματικές λειτουργικές δαπάνες, για παράδειγμα την περιοδική επανάληψη της διαδικασίας για να αποφευχθούν φαινόμενα διαχωρισμού των δύο συστατικών, τον καθαρισμό των δεξαμενών και την ανάγκη συστημάτων ανακύκλωσης του προϊόντος.

(7)

Στην Ιταλία η χρήση γαλακτωμάτων έχει εισαχθεί στις δημόσιες μεταφορές, στην αποκομιδή απορριμάτων και τη μεταφορά εμπορευμάτων (9 000 οχήματα περίπου) σε άνω των 80 δήμων (5). Επιπλέον, τα γαλακτώματα χρησιμοποιούνται για τη θέρμανση συγκροτημάτων ιδιωτικών κατοικιών (περίπου 100) και δημοσίων κτιρίων, όπως μουσεία, σχολεία και πανεπιστήμια (περίπου 300 κτίρια).

(8)

Τα γαλακτώματα που κυκλοφορούν στην ιταλική αγορά είναι κυρίως εκείνα με βάση μείγματα που αποτελούνται από πετρέλαιο εσωτερικής καύσης χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο και νερό και χρησιμοποιούνται για τις μεταφορές και τη θέρμανση. Το 2005, τα γαλακτώματα για χρήση καυσίμου κίνησης είχαν όλα ως βάση το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης, ενώ τα γαλακτώματα που χρησιμοποιήθηκαν για τη θέρμανση ήταν είτε με βάση το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης είτε με βάση το βαρύ μαζούτ χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. Άλλα γαλακτώματα βαρέος μαζούτ που απαριθμούνται στην κοινοποίηση — με υψηλή και χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο για βιομηχανική χρήση και με υψηλή περιεκτικότητα σε θείο για θέρμανση — δεν κυκλοφορούσαν στην αγορά το 2005. Η κατανάλωση γαλακτωμάτων, σε σχέση με την κατανάλωση συμβατικών καυσίμων, είναι ακόμα αρκετά περιθωριακή στην Ιταλία. Κατωτέρω αναφέρονται σε τόνους οι ποσότητες κατανάλωσης γαλακτωμάτων και συμβατικών καυσίμων το 2005:

(9)

Στο εσωτερικό της Κοινότητας τα γαλακτώματα χρησιμοποιούνται κυρίως στην Ιταλία. Πάντως, η χρήση αυτής της τεχνολογίας για τις δημόσιες μεταφορές σε ορισμένα κράτη μέλη, για παράδειγμα στη Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Τσεχική Δημοκρατία, είναι σε πειραματικό στάδιο.

(10)

Το παρόν μέτρο έχει ως στόχο να προωθήσει τη χρήση καυσίμων σε μορφή γαλακτώματος, εξασφαλίζοντας τη διάθεσή τους σε λογική τιμή. Η ενίσχυση αντισταθμίζει τη διαφορά κόστους μεταξύ των συμβατικών καυσίμων και των γαλακτωμάτων προσπαθώντας μ’ αυτόν τον τρόπο να αποτρέψει την αποτυχία της συγκεκριμένης αγοράς, δηλαδή το ενδεχόμενο τα περιβαλλοντικά οφέλη των γαλακτωμάτων να μην αντικατοπτρίζονται στην τιμή της αγοράς των συμβατικών καυσίμων.

(11)

Η διάρκεια του μέτρου είναι ετήσια, από την 1η Ιανουαρίου έως στις 31 Δεκεμβρίου 2006, και το προβλεπόμενο κονδύλιο είναι 8,9 εκατ. ευρώ. Ο αριθμός των δικαιούχων του καθεστώτος κυμαίνεται από 11 έως 50 παραγωγούς γαλακτωμάτων.

(12)

Το άρθρο 18 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας (η «οδηγία φορολογίας της ενέργειας») (6), και ακριβέστερα το παράρτημα Ι σημείο 8 τέταρτη περίπτωση, επέτρεψαν στην Ιταλία να εφαρμόσει μειωμένο συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης στα γαλακτώματα νερού/πετρελαίου εσωτερικής καύσης και νερού/μαζούτ μέχρι το τέλος του 2005. Η Ιταλία κοινοποίησε το προβλεπόμενο μέτρο για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου έως 31ης Δεκεμβρίου 2006, κατά τη διάρκεια της οποίας προτίθεται να εφαρμόσει το καθεστώς βασιζόμενη στις γενικές διατάξεις της οδηγίας φορολογίας της ενέργειας.

(13)

Σε σχέση με τους ισχύοντες συντελεστές για τα ορυκτά καύσιμα που εφαρμόζονται στην Ιταλία, τα πλεονεκτήματα του μέτρου όσον αφορά τη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα γαλακτώματα αναγράφονται στον ακόλουθο πίνακα (όλες οι μειώσεις αναφέρονται σε λίτρο γαλακτώματος πετρελαίου εσωτερικής καύσης και σε χιλιόγραμμο βαρέος μαζούτ):

Επιπλέον, η κοινοποίηση αναφέρει μειωμένους φορολογικούς συντελεστές για γαλακτώματα που δεν είναι παρόντα στην αγορά όπως τα γαλακτώματα νερού/βαρέος μαζούτ είτε υψηλού είτε χαμηλού συντελεστή σε θείο για βιομηχανική χρήση (αντιστοίχως 41,6 ευρώ και 20,8 ευρώ) και τα γαλακτώματα νερού/βαρέος μαζούτ υψηλής περιεκτικότητας σε θείο για θέρμανση (99,3 ευρώ).

(14)

Η Επιτροπή, με επιστολή της 6ης Μαρτίου 2006, ζήτησε από τις ιταλικές αρχές να αναστείλουν τη χορήγηση της ενίσχυσης που προβλέπεται από το παρόν καθεστώς μέχρι την ανάκτηση οποιασδήποτε ασυμβίβαστης ενίσχυσης που χορηγήθηκε στις επιχειρήσεις που αποτελούν αντικείμενο απορριπτικής απόφασης όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, ιδίως την απόφαση 2000/128/ΕΚ της Επιτροπής, της 11ης Μαΐου 1999, σχετικά με τα καθεστώτα ενίσχυσης τα οποία έθεσε σε εφαρμογή η Ιταλία σχετικά με μέτρα υπέρ της απασχόλησης (ΕΕ L 42 του 2000, σ. 1), την απόφαση 2003/193/ΕΚ της Επιτροπής σχετικά με φορολογικές απαλλαγές και προνομιακά δάνεια υπέρ επιχειρήσεων κοινής ωφελείας (8), την απόφαση 2004/800/ΕΚ της Επιτροπής, της 30ής Μαρτίου 2004, σχετικά με το καθεστώς κρατικών ενισχύσεων που εφήρμοσε η Ιταλία το οποίο αφορά επείγοντα μέτρα για την απασχόληση (9) και την απόφαση 2005/315/ΕΚ της Επιτροπής, της 20ής Οκτωβρίου 2004, σχετικά με το καθεστώς ενισχύσεων που εφήρμοσε η Ιταλία υπέρ των επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν επενδύσεις στους δήμους που επλήγησαν από θεομηνίες το 2002 (10).

(15)

Στην περίπτωση των γαλακτωμάτων νερού-πετρελαίου εσωτερικής καύσης που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα, η Ιταλία εφαρμόζει τον ελάχιστο φόρο (302 ευρώ) μόνο για το μέρος του ορυκτού καυσίμου του μείγματος. Συνεπώς, το ύψος της τελικής φορολογίας επί του γαλακτώματος είναι ίσο με 256,7 ευρώ. Η Επιτροπή δεν ήταν πεπεισμένη για το κατά πόσο οι φοροαπαλλαγές για τα γαλακτώματα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα τηρούσαν το επίπεδο φορολογίας που καθορίζει η οδηγία φορολογίας της ενέργειας, καθώς και κατά πόσο δεν διαστρέβλωναν τους όρους των συναλλαγών και δεν νόθευαν τον ανταγωνισμό σε αντίθεση με το κοινό συμφέρον.

(16)

Επιπλέον, οι ιταλικές αρχές δεν δεσμεύθηκαν να αναστείλουν τη χορήγηση νέων ενισχύσεων που προβλέπει το εν λόγω καθεστώς στις επιχειρήσεις που δεν είχαν ακόμα επιστρέψει την ασυμβίβαστη ενίσχυση, προς συμμόρφωση με την προγενέστερη απόφαση ανάκτησης. Συνεπώς, στην Επιτροπή κατέστη αδύνατο να λάβει υπόψη το σωρευτικό αποτέλεσμα της στρέβλωσης των παλαιών και των νέων ενισχύσεων.

(17)

Οι ενδιαφερόμενοι — η Unione Petrolifera και η Associazione di produttori europei di carburanti con emulsioni (EEFMA) — υπέβαλαν παρατηρήσεις, στις 3 Αυγούστου 2006 και στις 7 Αυγούστου 2006 αντιστοίχως.

(18)

Η EEFMA τόνισε ότι τα γαλακτώματα αντιπροσωπεύουν τα μοναδικά καύσιμα που μειώνουν ταυτοχρόνως τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου, σωματιδίων και διοξειδίου του άνθρακα των κινητήρων ντίζελ, χωρίς να χρειάζονται μηχανικές τροποποιήσεις αυτών των κινητήρων.

(19)

Η EEFMA εξήγησε λεπτομερώς ότι η προσθήκη νερού στο πετρέλαιο εσωτερικής καύσης τροποποιεί τα χαρακτηριστικά των καυσίμων. Η παρουσία νερού προσδίδει στο γαλάκτωμα γαλακτώδη μορφή σε φυσική θερμοκρασία, ενώ το πετρέλαιο είναι διαυγές και διαφανές. Το ίδιον χαρακτηριστικό του γαλακτώματος είναι η σταθερότητα μέσω φυγοκέντρησης. Το πεδίο πυκνότητας του γαλακτώματος (842-870 kg/m3) είναι σημαντικά μεγαλύτερο από εκείνο του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (820-845 kg/m3). Το ίδιο ισχύει για το πεδίο ιξώδους στους 40 °C. Η μέση θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου εσωτερικής καύσης ισούται με 10 500 kcal/kg, ενώ εκείνη των γαλακτωμάτων με 9 300 kcal/kg. Αυτή η διαφορά εξηγεί γιατί στην περίπτωση των γαλακτωμάτων η μέση κατανάλωση ανά διανυθέν χιλιόμετρο είναι ανώτερη από εκείνη του πετρελαίου εσωτερικής καύσης.

(20)

Η Unione Petrolifera διευκρίνισε ότι οι δικαιούχοι της εν λόγω κρατικής ενίσχυσης είναι διαφορετικοί από τους δικαιούχους των ενισχύσεων που θεωρήθηκαν παράνομες βάσει των αποφάσεων που αναφέρονται στο σημείο 14.

(21)

Η Ιταλία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της στις 11 Ιουλίου 2006 και τοποθετήθηκε επί των παρατηρήσεων που διαβίβασαν οι τρίτοι ενδιαφερόμενοι με επιστολές της 13ης Σεπτεμβρίου 2006 και της 28ης Σεπτεμβρίου 2006.

(22)

Οι ιταλικές αρχές περιέγραψαν λεπτομερώς τα ειδικά χαρακτηριστικά των γαλακτωμάτων. Ιδίως, διευκρίνισαν ότι, όσον αφορά τη φυσική δομή των γαλακτωμάτων, αυτά πρέπει να θεωρηθεί ότι αποτελούνται από δύο μέρη, εκ των οποίων το ένα είναι «ενεργητικό», σχηματισμένο από υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο εσωτερικής καύσης ή μαζούτ), σε θέση, υπ’ αυτήν την ιδιότητα να αναπτύξει ενέργεια κατόπιν της διαδικασίας εξανθράκωσης ή καύσης, ενώ το άλλο μέρος είναι «παθητικό», αποτελούμενο από νερό, η παρουσία του οποίου έχει ως σκοπό να μειώσει τις ρυπογόνες εκπομπές σε σχέση με το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης και το μαζούτ που χρησιμοποιούνται σε καθαρή μορφή. Το νερό στα γαλακτώματα, επιπλέον, απορροφά ενέργεια κατά τη διάρκεια της θερμικής διαδικασίας, μετατρεπόμενο σε ατμό. Συνεπώς, γαλακτώματα αυτού του είδους αντιπροσωπεύουν παρασκευάσματα με ειδικά χαρακτηριστικά, διαφορετικά από εκείνα των συμβατικών πετρελαιοειδών.

(23)

Οι ιταλικές αρχές υπογράμμισαν ότι η παρουσία νερού στο παρασκεύασμα είναι προσωρινή και έχει ως λειτουργικό σκοπό να βελτιώσει την καύση, με επακόλουθη μείωση των ρυπογόνων εκπομπών και με θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

(24)

Λαμβανομένων υπόψη των σχετικών παρατηρήσεων των δικαιούχων της εν λόγω ενίσχυσης που διαβιβάστηκαν από την Unione Petrolifera στην Επιτροπή, οι ιταλικές αρχές δεσμεύτηκαν να αναστείλουν τη χορήγηση της ενίσχυσης, σε περίπτωση που θα μπορούσε να ωφεληθεί απ’ αυτήν επιχείρηση που δεν είχε ακόμη επιστρέψει ή καταβάλει σε ένα δεσμευμένο λογαριασμό οποιαδήποτε παράνομη και ασυμβίβαστη ενίσχυση που είχε λάβει βάσει των ενισχύσεων που είχαν απαριθμηθεί από την Επιτροπή.

(25)

Η Ιταλία κοινοποίησε στην Επιτροπή το μέτρο και συνέδεσε την εφαρμογή του με την προκαταρκτική έγκριση της Επιτροπής, τηρώντας έτσι τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Επειδή η Ιταλία γνωστοποίησε την ενίσχυση για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου έως 31ης Δεκεμβρίου 2006, η παρούσα αξιολόγηση αφορά μόνο αυτήν την περίοδο και δεν προδικάζει το μέτρο που εφήρμοσε η Ιταλία στο παρελθόν.

(26)

Σύμφωνα με το άρθρο 87 της συνθήκης, θεωρείται ότι συνιστά κρατική ενίσχυση: α) η ενίσχυση που χορηγείται από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους, β) η ενίσχυση που νοθεύει τον ανταγωνισμό, γ) διά της ευνοϊκής μεταχείρησεως ορισμένων επιχειρήσεων, δ) κατά το μέτρο που επηρεάζει τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(27)

Το παρόν μέτρο έχει ως σκοπό να αντισταθμίσει μέρος των δαπανών παραγωγής σε βάρος των παραγωγών γαλακτωμάτων· κατά συνέπεια, το μέτρο αυτό ευνοεί ορισμένες επιχειρήσεις ή ορισμένες παραγωγές. Η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης χορηγείται μέσω κρατικών πόρων αφού, μειώνοντας τη φορολογική επιβάρυνση επί των προϊόντων, το κράτος παραιτείται φορολογικών εσόδων.

(28)

Πρόκειται για επιλεκτικό μέτρο αφού η παραγωγή γαλακτωμάτων απαιτεί συγκεκριμένη τεχνογνωσία και τεχνολογία και το προϊόν πωλείται σε περιορισμένο αριθμό πελατών. Κατά συνέπεια, οι δαπάνες εισόδου στην αγορά των γαλακτωμάτων είναι υψηλές. Η μείωση της φορολογίας που εφαρμόζεται στα γαλακτώματα ευνοεί μόνο ένα περιορισμένο αριθμό παραγωγών.

(29)

Ως συνέπεια της μείωσης του επιπέδου φορολογίας, οι τιμές των γαλακτωμάτων δύνανται να μειωθούν σε ένα επίπεδο ανταγωνιστικό με εκείνο των ορυκτών καυσίμων. Η εν λόγω φορολογική ελάφρυνση μπορεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, επειδή τα γαλακτώματα μπορούν να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα. Δεδομένου ότι τα καύσιμα είναι εμπορεύσιμα σε διεθνές επίπεδο, το μέτρο δύναται επίσης να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών και συνεπώς συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(30)

Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ προβλέπει παρέκκλιση στον γενικό κανόνα της μη συμβιβασιμότητας με την κοινή αγορά που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του ιδίου άρθρου για τις ενισχύσεις όσον αφορά την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον.

(31)

Η προτεινόμενη ενίσχυση προορίζεται να ενισχύσει τη χρήση των οικολογικών καυσίμων κατά τρόπο ώστε να μειώσει τις ρυπογόνες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων των σωματιδίων, και σε μικρότερο βαθμό τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η μείωση αυτών των αερίων και των ρυπογόνων εκπομπών ενθαρρύνθηκε από το 1985 από πολυάριθμα κοινοτικά μέτρα (11), των οποίων το πιο πρόσφατο γενικό πλαίσιο αποτελείται από τη θεματική στρατηγική για την ατμοσφαιρική ρύπανση (12). Οι στόχοι του εν θέματι καθεστώτος είναι ευθυγραμμισμένοι με την πολιτική της ΕΕ σ’ αυτόν τον τομέα.

(32)

Τα καύσιμα υπό μορφή γαλακτώματος δεν περιλαμβάνονται στον ορισμό των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών της οδηγίας 2001/77/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Σεπτεμβρίου 2001, για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (13) και δεν θεωρούνται βιοκαύσιμα από την οδηγία 2003/30/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Μαΐου 2003, σχετικά με την προώθηση της χρήσης βιοκαυσίμων ή άλλων ανανεώσιμων καυσίμων για τις μεταφορές (14). Ωστόσο, η χρήση αυτών των γαλακτωμάτων οδηγεί σε μείωση των ρυπογόνων εκπομπών και των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Συνεπώς, το μέτρο συνεπάγεται ένα προφανές περιβαλλοντικό όφελος, όπως επιβεβαιώθηκε και από το πρόγραμμα Auto/Oil II (15). Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι έχει αποδειχθεί πως τα καύσιμα υπό μορφή γαλακτώματος οδηγούν σε μείωση των σωματιδίων κατά 59 %, των οξειδίων του αζώτου (NOx) κατά 6 % και του μονοξειδίου του άνθρακα (CO) κατά 32 % (οι πραγματικές μειώσεις εξαρτώνται από τη σχέση νερού-πετρελαίου). Άλλες δοκιμές και μελέτες έδειξαν μικρότερες μειώσεις των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αυτές οι θετικές επιπτώσεις είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με την κοινοτική πολιτική περιβάλλοντος.

(33)

Με βάση το τμήμα E 3.3 του κοινοτικού πλαισίου σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος (16) («το πλαίσιο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για το περιβάλλον»), οι ενισχύσεις στη λειτουργία για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας καταρχήν επιτρέπονται. Η Επιτροπή θεωρεί ότι γι’ αυτού του είδους τις ενισχύσεις δύνανται να θεσπιστούν ειδικές διατάξεις, εξαιτίας των δυσκολιών που αυτές οι μορφές ενέργειας έχουν ενίοτε στον αποτελεσματικό ανταγωνισμό με τις συμβατικές πηγές ενέργειας.

(34)

Το σημείο 6 του πλαισίου σχετικά με τις ενισχύσεις για το περιβάλλον ορίζει τις ανανεώσιμες ενέργειες κατά τον ίδιο τρόπο με εκείνον της 2001/77/ΕΚ. Όπως εξηγήθηκε ανωτέρω, τα γαλακτώματα δεν εμπίπτουν σ’ αυτό τον ορισμό. Ωστόσο, για τους ακόλουθους λόγους, η Επιτροπή θεωρεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δύναται να αξιολογηθεί με παραλληλισμό προς το σημείο E 3.3 του πλαισίου:

(35)

Σύμφωνα με το σημείο 56 του πλαισίου σχετικά με τις ενισχύσεις για το περιβάλλον, μπορούν να χορηγηθούν λειτουργικές ενισχύσεις για την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας. Αυτό το σημείο ορίζει ότι οι ενισχύσεις αντισταθμίζουν τη διαφορά μεταξύ των δαπανών παραγωγής της ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές (στη συγκεκριμένη περίπτωση τα γαλακτώματα) και της τιμής της αγοράς της ίδιας ενέργειας. Τούτο συνεπάγεται ότι, αφού ληφθούν υπόψη οι ενισχύσεις, οι δαπάνες παραγωγής των γαλακτωμάτων δεν πρέπει να παρουσιάσουν υπεραντιστάθμιση, δηλαδή δεν πρέπει να αποδειχθούν κατώτερες από την τιμή της αγοράς μιας ανάλογης ενέργειας που προέρχεται από ορυκτές ενεργειακές πηγές για την οποία δεν χορηγήθηκε καμία ενίσχυση.

(36)

Η Ιταλία παρέσχε τις προβλέψεις των δαπανών παραγωγής με βάση στοιχεία σχετικά με το έτος 2006. Ο κύριος παράγοντας που καθορίζει τις δαπάνες παραγωγής των γαλακτωμάτων είναι η τιμή των πρώτων υλών (για παράδειγμα επιφανειοδραστικές ουσίες και αντιψυκτικά) που πρέπει να προστεθούν στα ορυκτά καύσιμα και στο νερό. Μεταξύ των άλλων δαπανών περιλαμβάνονται οι δαπάνες υλικοτεχνικής υποστήριξης όπως η αποθήκευση σε ειδικές δεξαμενές και η μεταφορά με ειδικά βυτιοφόρα. Πέραν των δαπανών παραγωγής πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, λόγω της χαμηλότερης ενεργητικής απόδοσης των γαλακτωμάτων σε σχέση με εκείνη των ορυκτών καυσίμων, η κατανάλωση των γαλακτωμάτων υπολογίζεται ότι είναι υψηλότερη κατά τουλάχιστον 10 %. Επιπλέον, η χρήση γαλακτωμάτων συνεπάγεται συμπληρωματικές επιχειρησιακές δαπάνες για τους καταναλωτές (π.χ. καθαρισμό των δεξαμενών και συστήματα ανακυκλοφορίας). Ο υπολογισμός των συνολικών δαπανών για την παραγωγή των γαλακτωμάτων περιλαμβάνει ένα λογικό περιθώριο κέρδους 5 %. Η τιμή της αγοράς των ορυκτών καυσίμων που ανακοίνωσε η Ιταλία για τη σύγκριση με τα γαλακτώματα πετρελαίου εσωτερικής καύσης είναι η μέση τιμή του πετρελαίου κατά τις πρώτες δεκαπέντε ημέρες του Μαρτίου 2006 (17).

(37)

Στον ακόλουθο πίνακα, με βάση τις πληροφορίες που παρέσχε η Ιταλία, προκύπτει ότι η ενίσχυση επιτρέπει στους παραγωγούς να πωλήσουν τα γαλακτώματα σε τιμή μόλις ικανή να ανταγωνισθεί με εκείνη των ορυκτών καυσίμων.

(38)

Προς αποφυγή του κινδύνου υπεραντιστάθμισης κατά τη διάρκεια της περιόδου εφαρμογής του καθεστώτος, η Ιταλία δεσμεύτηκε να παρακολουθήσει ανά εξάμηνο την πορεία των τιμών των ορυκτών καυσίμων και των δαπανών παραγωγής των γαλακτωμάτων. Σε περίπτωση που η διαφορά μεταξύ των δαπανών παραγωγής των γαλακτωμάτων και της τιμής αναφοράς των ορυκτών καυσίμων υπερβαίνει το ποσό της μείωσης, η Ιταλία θα αναπροσαρμόσει τη μείωση του συντελεστή του ειδικού φόρου ώστε να αποφευχθεί η υπεραντιστάθμιση.

(39)

Συνεπώς, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η ενίσχυση περιορίζεται να καλύψει τη διαφορά μεταξύ της δαπάνης παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της τιμής στην αγορά αυτής της ενέργειας και ότι μπορεί να αποκλεισθεί η υπεραντιστάθμιση σύμφωνα με το πλαίσιο σχετικά με τις ενισχύσεις για το περιβάλλον.

(40)

Επειδή πρόκειται για μείωση του συντελεστή του ειδικού φόρου επί ενός ενεργειακού προϊόντος, η Επιτροπή αξιολόγησε επίσης το εν λόγω μέτρο και σε σχέση με την οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας.

(41)

Η οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας καθορίζει τα ελάχιστα επίπεδα φορολογίας για τα ενεργειακά προϊόντα. Σε ό,τι αφορά τα μείγματα καυσίμων, στα τελικά προϊόντα εφαρμόζονται τα ελάχιστα επίπεδα. Η οδηγία, για να υλοποιήσει πολιτικές κατάλληλες προς τις εθνικές συνθήκες, επιτρέπει στα κράτη μέλη να χορηγήσουν απαλλαγές και μειώσεις των συντελεστών, εάν αυτές δεν προδικάζουν την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και δεν οδηγούν σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.

(42)

Κατ’ αρχήν, σύμφωνα με το άρθρο 5 της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας, τα κράτη μέλη δύνανται να μειώσουν τους φορολογικούς συντελεστές που εφαρμόζονται στα τελικά προϊόντα μέχρι επιπέδου που δεν είναι κατώτερο του ελαχίστου επιπέδου φορολογίας σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, για παράδειγμα στην περίπτωση βελτίωσης της ποιότητας των καυσίμων. Τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 16, δύνανται να χορηγήσουν απαλλαγές ή μειώσεις του φορολογικού συντελεστή της ανανεώσιμης συνιστώσας και του νερού του μείγματος.

(43)

Για να δικαιολογηθεί η μείωση του φορολογικού συντελεστή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5, τα γαλακτώματα πρέπει να είναι καύσιμα ανώτερης ποιότητας σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ορυκτά καύσιμα. Οι πληροφορίες που παρέσχε η Ιταλία και οι παρατηρήσεις των ενδιαφερομένων αποδεικνύουν ότι η προσθήκη νερού στο ορυκτό καύσιμο δεν μεταβάλλει τα φυσικά χαρακτηριστικά και συνεπάγεται θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

(44)

Η προσθήκη νερού τροποποιεί την όψη, την πυκνότητα, το ιξώδες και τη θερμογόνο δύναμη του καυσίμου. Η παρουσία νερού βελτιώνει την ποιότητα της καύσης και συνεπάγεται εκπομπές λιγότερο ρυπογόνες σε σωματίδια ΡΜ, οξείδιο του αζώτου και διοξείδιο του άνθρακα. Συνεπώς, τα γαλακτώματα δύνανται να θεωρηθούν ποιοτική βελτίωση των ορυκτών καυσίμων. Η εφαρμογή του άρθρου 5 στα γαλακτώματα επιτρέπει τη μείωση του συντελεστή του ειδικού φόρου στο ελάχιστο επίπεδο που καθορίζεται από την οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας.

(45)

Στην περίπτωση γαλακτωμάτων με νερό-πετρέλαιο εσωτερικής καύσης για κίνηση, η Ιταλία κάνει χρήση του άρθρου 16, και ξεκινώντας από το ελάχιστο επίπεδο φορολογίας των 302 ευρώ, απαλλάσσει τη συνιστώσα του νερού του μείγματος. Κατά συνέπεια, η τελική φορολογία στα εν λόγω γαλακτώματα είναι χαμηλότερη κατά 15 % του ελάχιστου συντελεστή και ανέρχεται σε 256,7 ευρώ.

(46)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση των γαλακτωμάτων αυτή η προσέγγιση είναι δικαιολογημένη από την κοινή εφαρμογή των άρθρων 5 και 16 της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας. Η προσθήκη νερού στα ορυκτά καύσιμα συνεπάγεται ένα προϊόν ουσιαστικά διαφορετικό με χαρακτηριστικά καύσης ποιοτικά ανώτερα όσον αφορά τις θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Τούτο συνεπάγεται την εφαρμογή του άρθρου 5 πρώτη περίπτωση της οδηγίας. Ταυτοχρόνως, το τελικό προϊόν περιέχει 15 % νερού, συστατικού που μπορεί να τύχει φορολογικών ελαφρύνσεων σύμφωνα με το άρθρο 16.

(47)

Για τους ανωτέρω λόγους, η μείωση των επιπέδων φορολογίας για τα γαλακτώματα που πρότεινε η Ιταλία είναι σύμφωνη με την οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας.

(48)

Επιπλέον, η Επιτροπή είχε επισημάνει το πρόβλημα της δυνητικής σώρευσης της στρέβλωσης που προκύπτει από την ενίσχυση που προβλέπει το καθεστώς μείωσης του εν λόγω συντελεστή του ειδικού φόρου με άλλες στρεβλώσεις που προκύπτουν από άλλες παράνομες και ασυμβίβαστες ενισχύσεις, ιδίως στα πλαίσια των καθεστώτων που αναφέρονται στο σημείο 14, και οι οποίες δεν έχουν ακόμα επιστραφεί. Στην απόφαση της 15ης Μαΐου 1997 (20), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θέσπισε ότι η συμβιβασιμότητα μιας νέας ενίσχυσης μπορεί να εξαρτάται από την ύπαρξη μιας προγενέστερης παράνομης ενίσχυσης που δεν έχει επιστραφεί, αφού το σωρευτικό αποτέλεσμα των ενισχύσεων θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό στην κοινή αγορά.

(49)

Η Επιτροπή σημειώνει ότι όσον αφορά την εφαρμογή της νομολογίας Deggendorf οι ιταλικές αρχές αναφέρθηκαν στις παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή από την Unione Petrolifera, η οποία διευκρίνισε ότι: «Οι δικαιούχοι της εν λόγω κρατικής ενίσχυσης είναι διαφορετικοί από τους δικαιούχους των ενισχύσεων που θεωρούνται παράνομες». Σχετικά μ’ αυτό, οι ιταλικές αρχές δεσμεύτηκαν, στο πλαίσιο του εν λόγω μέτρου, να αναστείλουν την πληρωμή της ενίσχυσης, σε περίπτωση που ωφελείται από την ενίσχυση μια επιχείρηση που δεν έχει ακόμα επιστρέψει ή καταβάλει σε ένα δεσμευμένο λογαριασμό οποιαδήποτε παράνομη και ασυμβίβαστη ενίσχυση που έλαβε με βάση τα μέτρα ενισχύσεων που απαριθμούνται από την Επιτροπή στην απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία.

(50)

Επιπλέον, η Επιτροπή σημειώνει ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δεν έλαβε παρατηρήσεις από ενδιαφερόμενους που να υποστήριζαν ότι η προτεινόμενη ενίσχυση μπορεί να επηρεάσει τους όρους των συναλλαγών και του ανταγωνισμού κατά τρόπο που να αντίκειται στο κοινό συμφέρον.

(51)

Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι το μέτρο είναι σύμφωνο με τις σχετικές διατάξεις του πλαισίου σχετικά με τις ενισχύσεις για το περιβάλλον, εφαρμοζόμενες κατ’ αναλογία, και στις σχετικές διατάξεις της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας. Επιπλέον, η Ιταλία δεσμεύθηκε να αναστείλει τη χορήγηση της εν λόγω ενίσχυσης στις επιχειρήσεις για τις οποίες προκύπτει ότι δεν επέστρεψαν την ασυμβίβαστη ενίσχυση σύμφωνα με προγενέστερη απόφαση ανάκτησης. Συνεπώς, το μέτρο μπορεί να θεωρηθεί συμβιβάσιμο με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης,