Υπόθεση C-542/03

Hauptzollamt Hamburg-Jonas

κατά

Milupa GmbH & Co. KG

(αίτηση του Bundesfinanzhof

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Γεωργία ─ Επιστρoφές κατά τηv εξαγωγή – Γεωργικά προϊόντα μεταποιημένα και ενσωματωμένα σε εμπορεύματα μη υπαγόμενα στο παράρτημα II της Συνθήκης EΚ (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, παράρτημα I EΚ) – Ανακριβής διασάφηση – Κύρωση»

Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 12ης Μαΐου 2005 

Περίληψη της αποφάσεως

1.     Γεωργία — Κοινή οργάνωση αγορών — Επιστρoφές κατά τηv εξαγωγή — Ανακριβής διασάφηση — Κύρωση — Αρχή της αναλογικότητας — Παραβίαση — Δεν υφίσταται

(Κανονισμός 3665/87 της Επιτροπής, άρθρο 11 § 1, εδ. 1, στοιχ. α΄)

2.              Γεωργία — Κοινή οργάνωση αγορών — Επιστρoφές κατά τηv εξαγωγή — Προϊόντα μεταποιήσεως μη υπαγόμενα στο παράρτημα II της Συνθήκης — Ανακριβής διασάφηση — Εξαγόμενα εμπορεύματα στα οποία έχει ενσωματωθεί προϊόν διαφορετικό από το δηλωθέν — Προϊόν δυνάμενο να εξομοιωθεί με προϊόν του παραρτήματος A του κανονισμού 1222/94 — Δικαίωμα για επιστροφή κατά την εξαγωγή

(Κανονισμοί της Επιτροπής 1222/94, άρθρο 7 § 1, εδ. 1, § 2, εδ. 1, και § 5, και 3665/87, άρθρο 11 § 1)

1.     Η κύρωση του άρθρου 11, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, στοιχείο α΄, του κανονισμού 3665/87, για κοινές λεπτομέρειες εφαρμογής του καθεστώτος των επιστροφών κατά την εξαγωγή για τα γεωργικά προϊόντα, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2945/94, η οποία επιβάλλεται σε εξαγωγέα που, χωρίς να έχει διαπράξει παράπτωμα, ζητεί επιστροφή μεγαλύτερη από την οφειλόμενη, δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, καθόσον δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ως απρόσφορη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου από την κοινοτική κανονιστική ρύθμιση σκοπού, ήτοι της καταπολεμήσεως των παρατυπιών και της απάτης, ούτε ως υπερβαίνουσα το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο.

(βλ. σκέψη 26)

2.     Το άρθρο 7, παράγραφοι 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, 2, πρώτο εδάφιο, και 5, του κανονισμού 1222/94, για τη θέσπιση κοινών λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του συστήματος επιστροφών κατά την εξαγωγή και των κριτηρίων καθορισμού του ύψους των, για ορισμένα γεωργικά προϊόντα, εξαγόμενα υπό μορφή εμπορευμάτων μη υπαγομένων στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 229/96, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, όταν ένας εξαγωγέας έχει δηλώσει σε αίτηση για επιστροφή κατά την εξαγωγή ότι για την παρασκευή των εξαγόμενων εμπορευμάτων χρησιμοποιήθηκε προϊόν εξομοιούμενο με το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη του παραρτήματος A (προϊόν της ομάδας 2) δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί άλλο προϊόν το οποίο εξομοιώνεται επίσης με το ίδιο αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη δυνάμει της ίδιας διατάξεως, μπορεί να ζητήσει επιστροφή κατά την εξαγωγή, ενδεχομένως κατόπιν σχετικής διορθώσεως σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού 3665/87, για κοινές λεπτομέρειες εφαρμογής του καθεστώτος των επιστροφών κατά την εξαγωγή για τα γεωργικά προϊόντα, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2945/94.

(βλ. σκέψη 27 και διατακτ.)

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα)

της 12ης Μαΐου 2005(*)

«Γεωργία ─ Επιστρoφές κατά τηv εξαγωγή – Γεωργικά προϊόντα μεταποιημένα και ενσωματωμένα σε εμπορεύματα μη υπαγόμενα στο παράρτημα II της Συνθήκης EΚ (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, παράρτημα I EΚ) – Ανακριβής διασάφηση – Κύρωση»

Στην υπόθεση C-542/03,

με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ, που υπέβαλε το Bundesfinanzhof (Γερμανία) με απόφαση της 18ης Νοεμβρίου 2003, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 23 Δεκεμβρίου 2003, στο πλαίσιο της δίκης

Hauptzollamt Hamburg-Jonas

κατά

Milupa GmbH & Co. KG,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τρίτο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. Rosas (εισηγητή), πρόεδρο τμήματος, A. La Pergola, J.-P. Puissochet, U. Lõhmus και A. Ó Caoimh, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: P. Léger

γραμματέας: R. Grass

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

–       η Milupa GmbH & Co. KG, εκπροσωπούμενη από τους H. Wrobel και F. Boulanger, Rechtsanwälte,

–       η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον G. Braun,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1       Η αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 7, παράγραφοι 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, 2, πρώτο εδάφιο, και 5, του κανονισμού (ΕΚ) 1222/94 της Επιτροπής, της 30ής Μαΐου 1994, για τη θέσπιση κοινών λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του συστήματος επιστροφών κατά την εξαγωγή και των κριτηρίων καθορισμού του ύψους των, για ορισμένα γεωργικά προϊόντα, εξαγόμενα υπό μορφή εμπορευμάτων μη υπαγομένων στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης (ΕΕ L 136, σ. 5), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 229/96 της Επιτροπής, της 7ης Φεβρουαρίου 1996 (ΕΕ L 30, σ. 24, στο εξής: κανονισμός 1222/94).

2       Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ του Hauptzollamt Hamburg-Jonas (στο εξής: Hauptzollamt) και της εταιρίας Milupa GmbH & Co. KG (στο εξής: Milupa) ως προς το δικαίωμα εισπράξεως επιστροφών κατά την εξαγωγή για εμπόρευμα που περιελάμβανε ημιτελές μείγμα παρασκευασθέν όχι με αποκορυφωμένο νωπό γάλα, όπως είχε δηλωθεί στη διασάφηση εξαγωγής, αλλά με αποκορυφωμένο συμπυκνωμένο γάλα.

 Το κοινοτικό νομικό πλαίσιο

 Ο κανονισμός (ΕΚ) 3448/93

3       Το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΚ) 3448/93 του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 1993, για τον καθορισμό του καθεστώτος συναλλαγών που εφαρμόζεται για ορισμένα εμπορεύματα που προέρχονται από τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων (ΕΕ L 318, σ. 18), ορίζει:

«Κατά την εξαγωγή εμπορευμάτων, τα γεωργικά προϊόντα που έχουν χρησιμοποιηθεί και τα οποία ανταποκρίνονται στις προϋποθέσεις του άρθρου 9, παράγραφος 2, της Συνθήκης μπορούν να επωφελούνται των επιστροφών που θεσπίζονται κατ’ εφαρμογήν των κανονισμών περί κοινής οργάνωσης της αγοράς των σχετικών τομέων.

Καμία επιστροφή δεν μπορεί να χορηγείται κατά την εξαγωγή γεωργικών προϊόντων που είναι ενσωματωμένα σε εμπορεύματα και δεν καλύπτονται από κοινή οργάνωση αγοράς που προβλέπει τη χορήγηση επιστροφής σε περίπτωση εξαγωγής υπό τη μορφή αυτών των εμπορευμάτων.»

 Ο κανονισμός 1222/94

4       Ο κανονισμός αυτός καθορίζει τις κοινές λεπτομέρειες εφαρμογής του συστήματος επιστροφών κατά την εξαγωγή γεωργικών προϊόντών μεταποιημένων και εξαγόμενων υπό μορφή εμπορευμάτων τα οποία δεν υπάγονται στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης ΕΚ (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, παράρτημα Ι ΕΚ) και των οποίων τα προϊόντα βάσεως απαριθμούνται στα παραρτήματα ενός εκ των κανονισμών βάσεως περί κοινής οργανώσεως των αγορών στους τομείς του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, των αυγών, του ρυζιού, της ζάχαρης και των σιτηρών. Ο κανονισμός 1222/94 εφαρμόζεται στα προϊόντα βάσεως του παραρτήματος Α, στα προϊόντα που προέρχονται από τη μεταποίησή τους και περιλαμβάνονται στα παραρτήματα Β και Γ και στα προϊόντα τα οποία εξομοιώνονται με τα προϊόντα μίας εκ των δύο αυτών κατηγοριών βάσει των διατάξεων του άρθρου 1, παράγραφος 2, του κανονισμού αυτού.

5       Το παράρτημα A του κανονισμού 1222/94 περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το προϊόν βάσεως που φέρει τον κωδικό ΣΟ ex 0402 10 19 και περιγράφεται ως «Γάλα σε σκόνη, [κόκκους ή άλλες στερεές μορφές], χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών, [που παράγεται με τη μέθοδο spray], περιεκτικότητας σε λιπαρές ουσίες κατώτερης του 1,5 % κατά βάρος και περιεκτικότητας σε νερό κατώτερης του 5 % κατά βάρος (προϊόν της ομάδας 2)».

6       Το άρθρο 1, παράγραφος 2, του κανονισμού 1222/94 προβλέπει την εξομοίωση ορισμένων προϊόντων με άλλα προϊόντα. Συγκεκριμένα, το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, πρώτο εδάφιο, και στοιχείο στ΄, πρώτο εδάφιο, του εν λόγω κανονισμού, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 2915/95 της Επιτροπής, της 18ης Δεκεμβρίου 1995 (ΕΕ L 305, σ. 33), ορίζει:

«Για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού:

[...]

γ) –      το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα των κωδικών ΣΟ 0403 10 22, 0403 90 51, 0404 90 11 και 0404 90 31, μη συμπυκνωμένα και χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ουσιών, έστω και κατεψυγμένα, με περιεκτικότητα κατά βάρος σε λιπαρές ουσίες προερχόμενες από το γάλα κατώτερης ή ίσης του 0,1 %,

[...]

εξομοιώνονται με το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη του παραρτήματος Α (προϊόν της ομάδας 2)·

[...]

στ) – το γάλα, η κρέμα γάλακτος (ανθόγαλα) και τα γαλακτοκομικά προϊόντα των κωδικών ΣΟ 0403 10 22 έως 0403 20 26, των κωδικών ΣΟ 0403 90 51 έως 0403 90 59 και των κωδικών ΣΟ 0404 90 11 έως 0404 90 39, συμπυκνωμένα, με εξαίρεση τα προϊόντα σε σκόνη, σε κόκκους ή σε άλλη στερεή μορφή, χωρίς την προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ουσιών:

[...]

εξομοιώνονται με:

i)      το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη του παραρτήματος Α (προϊόν της ομάδας 2), όσον αφορά την περιεκτικότητα του εξομοιωμένου προϊόντος σε άνευ λίπους ξηρά ουσία

και

ii)      το βούτυρο του παραρτήματος Α (προϊόν της ομάδας 6), όσον αφορά την περιεκτικότητα του εξομοιωμένου προϊόντος σε λιπαρές ουσίες γάλακτος».

7       Το άρθρο 3 του κανονισμού 1222/94 περιλαμβάνει ορισμένες διατάξεις σχετικές με τον καθορισμό της ποσότητας των προϊόντων βάσεως που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ποσού επιστροφής. Η παράγραφος 2 του εν λόγω άρθρου προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ποσότητα αυτή μπορεί, κατόπιν συμφωνίας με τις αρμόδιες αρχές, να καθορίζεται είτε βάσει του τύπου παρασκευής των εν λόγω εμπορευμάτων είτε βάσει του μέσου όρου των ποσοτήτων των προϊόντων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης περιόδου για την παρασκευή δεδομένης ποσότητας των εμπορευμάτων αυτών.

8       Το άρθρο 7 του κανονισμού 1222/94 ορίζει:

«1. Εφαρμόζονται οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΟΚ) 3665/87. Εξάλλου, κατά την εξαγωγή εμπορευμάτων, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να δηλώσει τις ποσότητες των προϊόντων βάσεως, των προϊόντων που προέρχονται από τη μεταποίησή τους ή των προϊόντων τα οποία εξομοιώνονται σε μία από τις δύο αυτές κατηγορίες σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος 2, τα οποία έχουν πράγματι χρησιμοποιηθεί κατά την έννοια του άρθρου 3, παράγραφος 2, για την παρασκευή των εν λόγω εμπορευμάτων για τα οποία πρόκειται να ζητηθεί χορήγηση επιστροφής, ή να αναφέρεται στη σύνθεσή τους αυτή, εάν έχει προσδιοριστεί κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3, παράγραφος 2, [τρίτο] εδάφιο.

[...]

2. Εφόσον ο ενδιαφερόμενος δεν καταρτίσει τη δήλωση που αναφέρεται στη παράγραφο 1 ή δεν υποβάλει ικανοποιητικά στοιχεία προς υποστήριξη της δηλώσεώς του, δεν μπορεί να χορηγ[ηθεί] σ’ αυτόν επιστροφή.

[…]

5. Στο έγγραφο πιστοποιήσεως της εξαγωγής αναφέρονται, αφενός, οι ποσότητες των εξαγόμενων εμπορευμάτων και, αφετέρου, οι ποσότητες των προϊόντων που προβλέπονται στην παράγραφο 1, πρώτο εδάφιο, ή γίνεται μνεία της διαπιστωθείσας σύνθεσης κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3, παράγραφος 2, τρίτο εδάφιο. Εντούτοις, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παραγράφου 2, δεύτερο εδάφιο, του παρόντος άρθρου, αντί της τελευταίας αυτής ενδείξεως, αναφέρονται οι ποσότητες των προϊόντων βάσεως που περιλαμβάνονται στη στήλη 4 του παραρτήματος Δ και αντιστοιχούν στα αποτελέσματα της αναλύσεως του εξαγόμενου εμπορεύματος.

[...]»

 Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 3665/87

9       Το άρθρο 3, παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΟΚ) 3665/87 της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 1987, για κοινές λεπτομέρειες εφαρμογής του καθεστώτος των επιστροφών κατά την εξαγωγή για τα γεωργικά προϊόντα (ΕΕ L 351, σ. 1 ), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 2945/94 της Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 1994 (ΕΕ L 310, σ. 57, στο εξής: κανονισμός 3665/87) , ορίζει:

«Το έγγραφο που χρησιμοποιείται κατά την εξαγωγή για τη χορήγηση επιστροφής πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία στοιχεία για τον υπολογισμό του ποσού της επιστροφής και ιδίως:

α)      την ονομασία των προϊόντων σύμφωνα με την ονοματολογία που χρησιμοποιείται για τις επιστροφές·

β)      την καθαρή μάζα αυτών των προϊόντων ή, κατά περίπτωση, την ποσότητα εκφρασμένη στη μονάδα μετρήσεως που πρέπει να ληφθεί υπόψη για τον υπολογισμό της επιστροφής·

γ)      εφόσον αυτό χρειασθεί για τον υπολογισμό της επιστροφής, τη σύνθεση των εν λόγω προϊόντων ή μια αναφορά σ’ αυτήν τη σύνθεση.

Στην περίπτωση που το έγγραφο που αναφέρεται στην παρούσα παράγραφο είναι η διασάφηση εξαγωγής, αυτή πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τις εν λόγω ενδείξεις καθώς και τη μνεία κώδικας επιστροφής.»

10     Το άρθρο 11 του κανονισμού 3665/87, το οποίο εφαρμόζεται στις εξαγωγές για τις οποίες έχουν ολοκληρωθεί από 1ης Απριλίου 1995 οι διατυπώσεις του άρθρου 3 του ιδίου κανονισμού, ορίζει:

«1.      Όταν διαπιστωθεί ότι, για τη χορήγηση επιστροφής κατά την εξαγωγή, ένας εξαγωγέας έχει ζητήσει επιστροφή μεγαλύτερη από την οφειλόμενη, η οφειλόμενη επιστροφή για τις σχετικές εξαγωγές θα αντιστοιχεί στην επιστροφή που εφαρμόζεται για το προϊόν που εξήχθη πράγματι, μειωμένη κατά ποσό που αντιστοιχεί:

α)      στο ήμισυ της διαφοράς μεταξύ της ζητηθείσας επιστροφής και της επιστροφής που εφαρμόζεται στο πραγματικώς εξαχθέν προϊόν·

β)      στο διπλάσιο της διαφοράς μεταξύ της ζητηθείσας επιστροφής και της επιστροφής που εφαρμόζεται, εφόσον ο εξαγωγέας παρέσχε εκ προθέσεως ψευδή στοιχεία.

Ως ζητηθείσα επιστροφή θεωρείται το ποσό που υπολογίζεται συναρτήσει των στοιχείων που παρέχονται κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3 ή του άρθρου 25, παράγραφος 2. [...]

Οι κυρώσεις που αναφέρονται στο στοιχείο α΄ δεν εφαρμόζονται:

[…]

–       σε περιπτώσεις όπου η αίτηση για επιστροφή είναι σύμφωνη με τον κανονισμό (ΕΚ) 1222/94 [...], και ιδίως [με] το άρθρο 3, παράγραφος 2, και έχει υπολογισθεί βάσει του μέσου όρου των ποσοτήτων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας ορισμένης περιόδου,

[…] .

3. Με την επιφύλαξη της υποχρέωσης πληρωμών αρνητικών ποσών, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1, τέταρτο εδάφιο, σε περίπτωση αχρεωστήτως καταβληθείσας επιστροφής, ο δικαιούχος υποχρεούται να αποδώσει τα αχρεωστήτως εισπραχθέντα ποσά –στα οποία περιλαμβάνεται η κύρωση που προβλέπεται σύμφωνα με την παράγραφο 1, πρώτο εδάφιο– τα οποία προσαυξάνονται με τόκους που υπολογίζονται ανάλογα με το χρονικό διάστημα μεταξύ της καταβολής και της απόδοσης του ποσού.

[...]»

 Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 3846/87

11     Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 3846/87 της Επιτροπής, της 17ης Δεκεμβρίου 1987, που καθορίζει την ονοματολογία των γεωργικών προϊόντων για τις επιστροφές κατά την εξαγωγή (ΕΕ L 366, σ. 1), καθιερώνει, βάσει της συνδυασμένης ονοματολογίας, μια ονοματολογία γεωργικών προϊόντων για τις επιστροφές κατά την εξαγωγή.

12     Το άρθρο 3 του εν λόγω κανονισμού ορίζει τα εξής:

«Η ονοματολογία των επιστροφών χρησιμοποιείται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για να εφαρμοσθούν τα κοινοτικά μέτρα όσον αφορά τις επιστροφές κατά την εξαγωγή για τα γεωργικά προϊόντα, και οι κωδικοί αριθμοί θα αναγράφονται επί των εγγράφων που έχουν προβλεφθεί για τον σκοπό αυτόν.

[...]

Η Επιτροπή δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων την ονοματολογία των επιστροφών στην πλήρη της διατύπωση, που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, όπως προκύπτει από τις διατάξεις που καθορίζονται από τους κανονισμούς τους σχετικούς με τα καθεστώτα εξαγωγών για τα γεωργικά προϊόντα.»

 Η διαφορά της κύριας δίκης και τo προδικαστικό ερώτημα

13      Το 1996 η Milupa εξήγαγε στην Τουρκία εμπορεύματα μη υπαγόμενα στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης και εισέπραξε, κατόπιν αιτήσεώς της, επιστροφή κατά την εξαγωγή. Στη διασάφηση εξαγωγής και στο αντίτυπο ελέγχου T 5, δήλωσε, βάσει των παρασχεθέντων από τον παραγωγό στοιχείων, ότι είχε χρησιμοποιηθεί ως ενδιάμεσο προϊόν ένα ημιτελές μείγμα παρασκευασθέν από αποκορυφωμένο νωπό γάλα περιεκτικότητας σε γαλακτική λιπαρά ουσία 0,05 % κατά βάρος.

14     Τον Δεκέμβριο του 1996 η Milupa πληροφορήθηκε το γεγονός ότι για την παρασκευή του μείγματος είχε χρησιμοποιηθεί αποκορυφωμένο συμπυκνωμένο γάλα περιεκτικότητας σε γαλακτική λιπαρά ουσία από 0,14 έως 0,19 % κατά βάρος και σε μη λιπαρά ξηρά ουσία 29,31 % κατά βάρος. Με έγγραφο της 22ας Ιανουαρίου 1997, η Milupa ενημέρωσε διαδοχικώς το Hauptzollamt για τη διόρθωση αυτών των στοιχείων. Με αποφάσεις της 11ης και 12ης Φεβρουαρίου 1998, το Hauptzollamt ζήτησε από τη Milupa να αποδώσει την εισπραχθείσα επιστροφή κατά την εξαγωγή.

15     Κατόπιν προσφυγής που άσκησε ενώπιόν του η Milupa, το Finanzgericht Hamburg ακύρωσε τις προσβληθείσες αποφάσεις καθόσον με αυτές το Hauptzollamt ζητούσε από την προσφεύγουσα ποσό αντίστοιχο προς την επιστροφή κατά την εξαγωγή που θα της είχε καταβληθεί σε περίπτωση κατά την οποία για την παρασκευή των εξαγόμενων εμπορευμάτων είχε χρησιμοποιηθεί αποκορυφωμένο συμπυκνωμένο γάλα. Το Finanzgericht Hamburg αιτιολόγησε την απόφασή του επισημαίνοντας ότι αρκεί η υποβολή εκ μέρους του ενδιαφερομένου μιας κατ’ ουσίαν ακριβούς διασαφήσεως. Η πλήρης απώλεια του δικαιώματος για επιστροφή κατά την εξαγωγή σε περίπτωση αμιγώς δευτερεύουσας σημασίας αποκλίσεων μεταξύ της φύσεως των προϊόντων που, κατά τη δήλωση του αιτούντος, χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή των εξαχθέντων εμπορευμάτων, αφενός, και της πραγματικής τους φύσεως, αφετέρου, δεν συνιστά ούτε πρόσφορη ούτε αναγκαία κύρωση για την αποφυγή καταχρήσεων, καθόσον, αν τα δηλωθέντα στοιχεία ήταν ακριβή, ο αιτών θα είχε λάβει ως επιστροφή ίσο, κατ’ ουσίαν, ποσό.

16     Το Hauptzollamt άσκησε αναίρεση κατά της αποφάσεως αυτής ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου. Υπό τις συνθήκες αυτές, το Bundesfinanzhof αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Πρέπει το άρθρο 7, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, και παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΚ) 1222/94, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 229/96, να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο ενδιαφερόμενος για επιστροφή κατά την εξαγωγή δεν μπορεί να ζητήσει την επιστροφή αυτή στην περίπτωση κατά την οποία για την παρασκευή των εξαχθέντων εμπορευμάτων δεν χρησιμοποιήθηκε το δηλωθέν προϊόν, το οποίο εξομοιώνεται με αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη, όπως το αναφερόμενο στο παράρτημα Α (προϊόν της ομάδας 2) κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού 1222/94, αλλά ένα διαφορετικό προϊόν, το οποίο, όσον αφορά την περιεκτικότητά του σε ξηρά μη λιπαρή ουσία, εξομοιώνεται επίσης με το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη, όπως εκείνο που αναφέρεται στο παράρτημα Α (προϊόν της ομάδας 2) κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο στ΄, πρώτη περίπτωση, του εν λόγω κανονισμού;»

 Επί του προδικαστικού ερωτήματος

17     Με το ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 7 του κανονισμού 1222/94 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, υπό τις συνθήκες της διαφοράς της κύριας δίκης, ο ενδιαφερόμενος δεν δύναται να ζητήσει επιστροφή κατά την εξαγωγή.

18     Τόσο η Milupa όσο και η Επιτροπή υποστηρίζουν ότι ο εξαγωγέας δεν μπορεί να απολέσει πλήρως το δικαίωμα για επιστροφή. Ενώ, όμως, η Milupa υποστηρίζει ότι το άρθρο 7 του κανονισμού 1222/94 δεν απαγορεύει μια τέτοια επιστροφή, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι το άρθρο 11 του κανονισμού 3665/87 προβλέπει την επιστροφή αυτή.

19     Η Milupa ισχυρίζεται, ειδικότερα, ότι δήλωσε προϊόν το οποίο υπόκειται στον κανόνα εξομοιώσεως στον οποίο υπόκειται και το πράγματι χρησιμοποιηθέν προϊόν και ότι το ποσό της επιστροφής που της είχε καταβληθεί ήταν σχεδόν ίσο με αυτό που είχε δικαίωμα να λάβει. Η Milupa υποστηρίζει ότι, συνεπώς, η εκ μέρους της διατήρηση του δικαιώματος προς επιστροφή δεν αντιβαίνει στο άρθρο 7, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1222/94Η οπλ΄ληρης λλχλχχκχχσχσχπχ . Κατά την εν λόγω εταιρία, η πλήρης στέρηση του δικαιώματος για επιστροφή δεν είναι ούτε πρόσφορη ούτε αναγκαία και παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας.

20     Συναφώς, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, πρώτη περίοδος, του κανονισμού 1222/94, επί των επιστροφών που ζητούνται για τα εξαγόμενα ως εμπορεύματα γεωργικά προϊόντα τα οποία δεν υπάγονται στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης και καλύπτονται από τον κανονισμό 1222/94 εφαρμόζεται ο κανονισμός 3665/87.

21     Το άρθρο 7 του κανονισμού 1222/94 περιλαμβάνει, εξάλλου, ορισμένες ειδικές διατάξεις, προσαρμοσμένες στη φύση των προϊόντων που καλύπτει ο εν λόγω κανονισμός. Συγκεκριμένα, το άρθρο 7, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, του κανονισμού αυτού ορίζει ότι, κατά την εξαγωγή εμπορευμάτων, ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να δηλώσει τις ποσότητες των προϊόντων βάσεως, των προϊόντων που προέρχονται από τη μεταποίησή τους ή των προϊόντων τα οποία εξομοιώνονται με τα προϊόντα μίας εκ των δύο αυτών κατηγοριών σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος 2, τα οποία έχουν πράγματι χρησιμοποιηθεί, κατά την έννοια του άρθρου 3, παράγραφος 2, για την παρασκευή των εν λόγω εμπορευμάτων, για τα οποία πρόκειται να ζητηθεί χορήγηση επιστροφής, ή να αναφέρει τη σύνθεσή τους, εάν αυτή έχει προσδιοριστεί κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3, παράγραφος 2, τρίτο εδάφιο.

22     Το άρθρο 7, παράγραφος 2, του κανονισμού 1222/94 ορίζει ότι «[ε]φόσον ο ενδιαφερόμενος δεν καταρτίσει τη δήλωση [...] ή δεν υποβάλει ικανοποιητικά στοιχεία προς υποστήριξη της δηλώσεώς του, δεν μπορεί να χορηγ[ηθεί] σ' αυτόν επιστροφή». Δεν προκύπτει, εντούτοις, ότι η περίπτωση της Milupa εξομοιώνεται με αυτήν της ως άνω διατάξεως.

23     Αντιθέτως, από τη διατύπωση του άρθρου 11, παράγραφος 1, του κανονισμού 3665/87, το οποίο εφαρμόζεται σύμφωνα με το υπομνησθέν με τη σκέψη 20 της παρούσας αποφάσεως άρθρο 7, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, πρώτη περίοδος του κανονισμού 1222/94, η προβλεπόμενη από τη διάταξη αυτή κύρωση επιβάλλεται «[ό]ταν διαπιστωθεί ότι για τη χορήγηση επιστροφής κατά την εξαγωγή ένας εξαγωγέας έχει ζητήσει επιστροφή μεγαλύτερη από την οφειλόμενη [...]». Η σαφής διατύπωση της διατάξεως αυτής δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά στους κανόνες εξομοιώσεως του άρθρου 1, παράγραφος 2, του κανονισμού 1222/94.

24     Επιπροσθέτως, μολονότι το άρθρο 7 του κανονισμού 1222/94 περιλαμβάνει ορισμένες ειδικές διατάξεις, προσαρμοσμένες στη φύση των προϊόντων που καλύπτει ο κανονισμός αυτός, πρέπει να επισημανθεί ότι καμία από τις διατάξεις αυτές δεν συγκρούεται με το άρθρο 11 του κανονισμού 3665/87 ως προς την εφαρμογή της διατάξεως αυτής στην υπόθεση της κύριας δίκης.

25     Το άρθρο 11, παράγραφος 1, τρίτο εδάφιο, τέταρτη περίπτωση, του κανονισμού 3665/87 ορίζει ότι η προβλεπόμενη από το άρθρο αυτό κύρωση δεν επιβάλλεται στην περίπτωση κατά την οποία η αίτηση για επιστροφή είναι σύμφωνη με τον κανονισμό 1222/94. Από τη διάταξη αυτή μπορεί, επομένως, να συναχθεί ότι η εν λόγω κύρωση επιβάλλεται όταν μια υποβληθείσα κατά τον κανονισμό 1222/94 αίτηση για επιστροφή μεγαλύτερη από την οφειλόμενη δεν είναι σύμφωνη με τον κανονισμό αυτόν.

26     Ως προς την εκτίμηση, υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, της κυρώσεως που επιβάλλεται σε εξαγωγέα ο οποίος, χωρίς να έχει διαπράξει παράπτωμα, ζητεί επιστροφή μεγαλύτερη από την οφειλόμενη, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι η κύρωση αυτή δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, καθόσον δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ως απρόσφορη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου από την κοινοτική κανονιστική ρύθμιση σκοπού, ήτοι της καταπολεμήσεως των παρατυπιών και της απάτης, ούτε ως υπερβαίνουσα το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρου (απόφαση της 11ης Ιουλίου 2002, C-210/00, Käserei Champignon Hofmeister, Συλλογή 2002, σ. I‑6453, σκέψη 68).

27     Επομένως, στο υποβληθέν ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 7, παράγραφοι 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, 2, πρώτο εδάφιο, και 5, του κανονισμού 1222/94 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, όταν ένας εξαγωγέας έχει δηλώσει σε αίτηση για επιστροφή κατά την εξαγωγή ότι για την παρασκευή των οικείων εμπορευμάτων χρησιμοποιήθηκε προϊόν εξομοιούμενο με το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη του παραρτήματος A (προϊόν της ομάδας 2) δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί άλλο προϊόν το οποίο εξομοιώνεται επίσης με το ίδιο αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη δυνάμει της ίδιας διατάξεως, μπορεί να ζητήσει επιστροφή κατά την εξαγωγή, ενδεχομένως κατόπιν σχετικής διορθώσεως σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού 3665/87.

 Επί των δικαστικών εξόδων

28     Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τρίτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 7, παράγραφοι 1, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, 2, πρώτο εδάφιο, και 5, του κανονισμού (ΕΚ) 1222/94 της Επιτροπής, της 30ής Μαΐου 1994, για τη θέσπιση κοινών λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του συστήματος επιστροφών κατά την εξαγωγή και των κριτηρίων καθορισμού του ύψους των, για ορισμένα γεωργικά προϊόντα, εξαγόμενα υπό μορφή εμπορευμάτων μη υπαγομένων στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 229/96 της Επιτροπής, της 7ης Φεβρουαρίου 1996, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, όταν ένας εξαγωγέας έχει δηλώσει σε αίτηση για επιστροφή κατά την εξαγωγή ότι για την παρασκευή των οικείων εμπορευμάτων χρησιμοποιήθηκε προϊόν εξομοιούμενο με το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη του παραρτήματος A (προϊόν της ομάδας 2) δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί άλλο προϊόν το οποίο εξομοιώνεται επίσης με το ίδιο αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη δυνάμει της ίδιας διατάξεως, μπορεί να ζητήσει επιστροφή κατά την εξαγωγή, ενδεχομένως κατόπιν σχετικής διορθώσεως σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΟΚ) 3665/87 της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 1987, για κοινές λεπτομέρειες εφαρμογής του καθεστώτος των επιστροφών κατά την εξαγωγή για τα γεωργικά προϊόντα, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 2945/94 της Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 1994.

(υπογραφές)

---

* Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.