Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52021PC0551

    Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης, της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, και του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757

    COM/2021/551 final

    Βρυξέλλες, 14.7.2021

    COM(2021) 551 final

    2021/0211(COD)

    Πρόταση

    ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης, της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, και του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757

    (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

    {SEC(2021) 551 final} - {SWD(2021) 557 final} - {SWD(2021) 601 final} - {SWD(2021) 602 final}


    ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

    1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

    Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

    Η ανακοίνωση για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 1 εγκαινίασε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική για την ΕΕ, η οποία αποσκοπεί στη μετατροπή της ΕΕ σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία με μια οικονομία σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση πόρων. Η ανακοίνωση επανεκφράζει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να αυξήσει τους κλιματικούς της στόχους και να καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050. Αποβλέπει, επίσης, στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από περιβαλλοντικούς κινδύνους και επιπτώσεις. Η αναγκαιότητα και η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και την οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης.

    Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί επείγουσα πρόκληση. Σύμφωνα με τα επιστημονικά πορίσματα της ειδικής έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), πρέπει να επιτευχθούν παγκόσμιες μηδενικές καθαρές εκπομπές CO2 μέχρι το 2050 περίπου, ενώ για όλα τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου πρέπει να έχει επιτευχθεί ουδετερότητα το συντομότερο δυνατό εντός του αιώνα. Η επείγουσα φύση αυτής της πρόκλησης επιβάλλει στην ΕΕ να εντείνει τη δράση της και να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο, καθιστάμενη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Ο στόχος αυτός διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Καθαρός πλανήτης για όλους: Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία» 2 .

    Βάσει της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και μιας ολοκληρωμένης εκτίμησης επιπτώσεων, η ανακοίνωση της Επιτροπής του Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας της Ευρώπης για το 2030 3 (στο εξής: σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030) πρότεινε την αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας της ΕΕ και παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αύξηση του δεσμευτικού στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030 προς την κατεύθυνση μείωσης των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % με υπεύθυνο τρόπο. Η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας για το 2030 προσφέρει μεγαλύτερη σιγουριά στους φορείς χάραξης πολιτικής και στους επενδυτές, έτσι ώστε οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται τα επόμενα χρόνια να μη συνεπάγονται εγκλωβισμό σε επίπεδα εκπομπών ασυμβίβαστα με τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ο στόχος για το 2030 συνάδει με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού, δηλαδή τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 °C και την καταβολή προσπάθειας ώστε να συγκρατηθεί στους 1,5 °C.

    Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον νέο δεσμευτικό στόχο της ΕΕ για το 2030 κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2020 4 . Κάλεσε επίσης την Επιτροπή «να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο όλοι οι οικονομικοί τομείς μπορούν να συμβάλουν καλύτερα στην επίτευξη του στόχου για το κλίμα με ορίζοντα το 2030 και να υποβάλει τις απαραίτητες προτάσεις, συνοδευόμενες από ενδελεχή εξέταση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων σε επίπεδο κράτους μέλους, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και επανεξετάζοντας τις υφιστάμενες δυνατότητες ευελιξίας».

    Για τον σκοπό αυτόν, το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα 5 , όπως συμφωνήθηκε με τους συννομοθέτες, καθιστά τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα νομικά δεσμευτικό και αυξάνει το επίπεδο φιλοδοξίας για το 2030, θέτοντας ως στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990.

    Για να ακολουθηθεί η πορεία που προτείνεται στο ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα και να επιτευχθεί αυτό το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας για το 2030, η Επιτροπή επανεξέτασε την ισχύουσα νομοθεσία για το κλίμα και την ενέργεια, η οποία αναμένεται να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μόνο κατά 40 % έως το 2030 και κατά 60 % έως το 2050. Η εν λόγω δέσμη νομοθετικών μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 % (στο εξής: Fit for 55), όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030, είναι το πιο ολοκληρωμένο στοιχείο στις προσπάθειες για την υλοποίηση του φιλόδοξου νέου κλιματικού στόχου για το 2030 και θα χρειαστεί να συνεισφέρουν όλοι οι οικονομικοί τομείς και πολιτικές.

    Το Δεκέμβριο του 2020 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να εξετάσει τρόπους για την ενίσχυση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητά του και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη αντιμετώπισης των διανεμητικών ζητημάτων και της ενεργειακής φτώχειας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να προτείνει μέτρα που θα δώσουν τη δυνατότητα στις ενεργοβόρες βιομηχανίες να αναπτύξουν και να χρησιμοποιήσουν καινοτόμες κλιματικά ουδέτερες τεχνολογίες, διατηρώντας παράλληλα τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητά τους.

    Η ισχύουσα νομοθεσία για το ΣΕΔΕ αναθεωρήθηκε το 2018 έτσι ώστε να επιτύχει μείωση των εκπομπών στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά 43 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005, το οποίο συνάδει με τον στόχο μείωσης των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας της ΕΕ κατά τουλάχιστον 40 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Ωστόσο, από πιο πρόσφατη ανάλυση εκ μέρους των υπηρεσιών της Επιτροπής προκύπτει ότι αν η νομοθεσία παραμείνει αμετάβλητη, η μείωση των εκπομπών στους τομείς που καλύπτονται επί του παρόντος από το ΣΕΔΕ της ΕΕ θα είναι στο επίπεδο του -51 % το 2030 σε σύγκριση με το 2005 6 .

    Αν και αυτό θα σήμαινε μεγαλύτερη απόδοση σε σχέση με τη συμβολή του -43 % που αναφέρεται ανωτέρω, αποτελεί και πάλι ανεπαρκή συμβολή στον συνολικό στόχο του ‑55 % τουλάχιστον σε σύγκριση με το 1990. Επομένως, ο γενικός στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι η αναθεώρηση της οδηγίας για το ΣΕΔΕ κατά τρόπο ανάλογο προς την κλιματική φιλοδοξία για το 2030 περί μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και με σταδιακή και ισορροπημένη πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, με οικονομικά αποδοτικό και συνεκτικό τρόπο, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη για δίκαιη μετάβαση και την ανάγκη να συμβάλουν όλοι οι τομείς στις προσπάθειες της ΕΕ για το κλίμα.

    Όπως εξηγείται στην εκτίμηση επιπτώσεων, η συμβολή κατά -61 % των τομέων που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ σε σύγκριση με το 2005 θεωρείται ότι αντικατοπτρίζει καλύτερα τα αποτελέσματα του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και λαμβάνεται ως φιλοδοξία του ΣΕΔΕ της ΕΕ με συμβολή στον συνολικό στόχο του ‑55 % τουλάχιστον σε σύγκριση με το 1990. Η αύξηση της περιβαλλοντικής συμβολής του ΣΕΔΕ της ΕΕ συνεπάγεται την προσαρμογή πρωτίστως του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων που εκδίδονται στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ (στο εξής: ανώτατο όριο). Ωστόσο, μια μείωση της ποσότητας των δικαιωμάτων που διατίθενται στην αγορά επηρεάζει άλλους πυλώνες του ΣΕΔΕ της ΕΕ, καθώς και την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών. Επηρεάζει βασικές αρχές όπως η ανάγκη για σταθερότητα της αγοράς, η προστασία από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα, οι προσεκτικά ισορροπημένες διανεμητικές επιπτώσεις μεταξύ των κρατών μελών και η διαθεσιμότητα κεφαλαίων για τις αυξημένες επενδυτικές ανάγκες σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

    Και ενώ το ΣΕΔΕ της ΕΕ ευθυγραμμίζεται με τον συνολικό στόχο του -55 % τουλάχιστον σε σύγκριση με το 1990, αυτή η αυξημένη φιλοδοξία για το κλίμα πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζεται στη συμβολή, στις κλιματικές προσπάθειες της ΕΕ, τομέων που επί του παρόντος βρίσκονται εκτός του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Στην εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 διαπιστώθηκε ότι, ελλείψει πρόσθετων μέτρων, οι εκπομπές σε ορισμένους τομείς δεν θα μειωθούν όσο απαιτείται για να βρεθούν σε πορεία μείωσης των εκπομπών κατά 55 % στο σύνολο της οικονομίας. Μάλιστα, στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, οι εκπομπές είναι σήμερα υψηλότερες απ’ ό,τι το 1990, και οι εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω σύμφωνα με το σενάριο συνέχισης της υφιστάμενης κατάστασης. Όλες οι διαδρομές που αξιολογήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και της στρατηγικής για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα 7 προβλέπουν μειώσεις των εκπομπών κατά 80-82 % από τις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές έως το 2050 σε σύγκριση με το 1990 (το οποίο ισοδυναμεί με μειώσεις των εκπομπών κατά 88-89 % σε σύγκριση με το 2008) 8 , προκειμένου να συνάδουν με το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας για το κλίμα. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέλαβε τη δέσμευση να επεκτείνει το ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές ως μέρος μιας δέσμης μέτρων της ΕΕ για την αντιμετώπιση των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές, παράλληλα με τη δράση που συμφωνήθηκε στους κόλπους του ΔΝΟ. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή χαιρετίζει την πρόοδο που έχουν σημειώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο από το 2019 όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 9 ώστε να ληφθεί δεόντως υπόψη το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων για την κατανάλωση μαζούτ από πλοία [COM(2019) 38 final] και η Επιτροπή λαμβάνει υπό σημείωση τη στήριξη της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την επέκταση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) ώστε από το 2023 να καλύπτει τις εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές. Οι εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές θα πρέπει να περιληφθούν στο υφιστάμενο σύστημα εμπορίας εκπομπών. Για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση, θα πρέπει να θεσπιστεί μια περίοδος σταδιακής εφαρμογής κατά την οποία οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να παραδίδουν δικαιώματα μόνο για ένα μέρος των εξακριβωμένων εκπομπών τους, το οποίο θα αυξηθεί σταδιακά στο 100 % μέσα σε διάστημα 4 ετών. Καθώς η επέκταση στις θαλάσσιες μεταφορές θα προσθέσει μόνο περίπου 90 εκατομμύρια τόνους CO2 στο υφιστάμενο ΣΕΔΕ, οι επιπτώσεις στη διαθεσιμότητα δικαιωμάτων για άλλους καλυπτόμενους τομείς θα παραμείνουν περιορισμένες.

    Για να ληφθεί υπόψη η ένταξη του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να τροποποιηθεί, ιδίως όσον αφορά την υποβολή συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο των διαχειριστικών αρχών σε σχέση με τις ναυτιλιακές εταιρείες. Οι τροποποιήσεις αυτές συμπληρώνουν εκείνες που προτείνονται στο έγγραφο COM(2019) 38 final.

    Όπως ορίζεται στο σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030, ο κατασκευαστικός τομέας επί του παρόντος ευθύνεται άμεσα και έμμεσα για το 36 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια στην ΕΕ και εμφανίζει μεγάλες δυνατότητες μείωσης των εκπομπών με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Πάνω από το ήμισυ αυτών των εκπομπών καλύπτονται ήδη από το υφιστάμενο ΣΕΔΕ, ιδίως η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για χρήση σε κτίρια, καθώς και οι περισσότερες εκπομπές από τηλεθέρμανση. Ωστόσο, πολλά νοικοκυριά εξακολουθούν να θερμαίνονται με παρωχημένα συστήματα που χρησιμοποιούν ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα, όπως γαιάνθρακα και πετρέλαιο.

    Ο τομέας των οδικών μεταφορών διαθέτει επίσης σημαντικές δυνατότητες μείωσης με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Οι οδικές μεταφορές σήμερα ευθύνονται για το ένα πέμπτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ και οι εκπομπές από τον τομέα αυτόν έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από ένα τέταρτο από το 1990. Όπως έχει ήδη εξεταστεί στην ανακοίνωση για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Επιτροπή προτείνει να συμπεριληφθούν οι τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στην εμπορία εκπομπών. Η κάλυψη των τομέων αυτών από την εμπορία εκπομπών, θεωρούμενη στο πλαίσιο άλλων κατάλληλων ρυθμιστικών και επενδυτικών μέτρων για τους εν λόγω τομείς, προβλέπει αυξημένα και πιο εναρμονισμένα οικονομικά κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών στους τομείς αυτούς στην ΕΕ και αυξάνει τη βεβαιότητα επίτευξης της μείωσης των εκπομπών στους εν λόγω τομείς.

    Η εμπορία εκπομπών για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα πρέπει να εισαχθεί μέσω χωριστής αλλά παρακείμενης εμπορίας εκπομπών. Με τον τρόπο αυτόν αποφεύγεται οποιαδήποτε διαταραχή του εύρυθμου συστήματος εμπορίας εκπομπών για σταθερές εγκαταστάσεις και για την αεροπορία, δεδομένων των διαφορετικών δυνατοτήτων μείωσης στους εν λόγω τομείς και των διαφορετικών παραγόντων που επηρεάζουν τη ζήτηση. Οποιαδήποτε πιθανή συγχώνευση των δύο συστημάτων θα πρέπει να αξιολογηθεί μόνο μετά από λίγα χρόνια λειτουργίας της νέας εμπορίας εκπομπών, βάσει εμπειρίας. Η επέκταση στα κτίρια και τις οδικές μεταφορές απαιτεί μια ανάντη προσέγγιση των ρυθμιζόμενων οντοτήτων.

    Η σταθερότητα της αγοράς είναι ζωτικής σημασίας για την ορθή λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του. Για να διασφαλιστεί η σταθερότητα της αγοράς, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 10 θέσπισε το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ). Η λειτουργία του ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2019. Οι στόχοι του ΑΣΑ είναι να αντιμετωπίσει τις ιστορικές ανισορροπίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και να καταστήσει το ΣΕΔΕ της ΕΕ πιο ανθεκτικό έναντι μειζόνων ανισορροπιών. Ο μηχανισμός πρέπει να διατηρεί τη σταθερότητα του ρυθμιστικού πλαισίου και να εξασφαλίζει μακροπρόθεσμη προβλεψιμότητα. Το άρθρο 3 της απόφασης απαιτεί από την Επιτροπή να επανεξετάσει τη λειτουργία του αποθεματικού εντός τριών ετών από την έναρξη της λειτουργίας του. Η εν λόγω επανεξέταση πρέπει να συνεκτιμηθεί με τις επιπτώσεις που έχει για τη σταθερότητα της αγοράς η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ, έτσι ώστε οι αναγκαίες τροποποιήσεις του αποθεματικού να προταθούν μαζί με τις τροποποιήσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ στην παρούσα πρόταση.

    Στο εν λόγω πλαίσιο η παρούσα πρόταση, ως μέρος της δέσμης μέτρων Fit for 55, έχει τους ακόλουθους ειδικούς στόχους:

    ενίσχυση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στο σημερινό πεδίο εφαρμογής του, έτσι ώστε να παρέχεται η κατάλληλη συμβολή στον συνολικό στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον -55 % σε σύγκριση με το 1990·

    εξασφάλιση συνεχούς αποτελεσματικής προστασίας για τους τομείς που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, με παράλληλη παροχή κινήτρων για την υιοθέτηση τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών·

    αντιμετώπιση των διανεμητικών και κοινωνικών επιπτώσεων της εν λόγω μετάβασης, μέσω της επανεξέτασης της χρήσης των εσόδων από πλειστηριασμούς, καθώς και του μεγέθους και της λειτουργίας των μηχανισμών χρηματοδότησης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών·

    εξασφάλιση ότι οι άλλοι τομείς εκτός από εκείνους που περιλαμβάνονται σήμερα στο ΣΕΔΕ της ΕΕ συμβάλλουν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο στις μειώσεις εκπομπών που απαιτούνται σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ και τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του Παρισιού, ιδίως συμπεριλαμβάνοντας τις εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές και τις εκπομπές από κτίρια και από τις οδικές μεταφορές σύμφωνα με τους κανόνες του ΣΕΔΕ της ΕΕ, με παράλληλη εξασφάλιση συνεργειών με άλλες πολιτικές που στοχεύουν στους εν λόγω τομείς·

    επανεξέταση του συστήματος παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης των εκπομπών CO2 από τις θαλάσσιες μεταφορές έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η συμπερίληψη του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ·

    επανεξέταση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς σύμφωνα με την αντίστοιχη νομική υποχρέωση και εξέταση πιθανών τροποποιήσεων του σχεδιασμού του, προκειμένου να εκπληρωθούν οι νομικοί στόχοι της απόφασης για το ΑΣΑ και να αντιμετωπιστούν τυχόν ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν στο πλαίσιο του αυξημένου επιπέδου φιλοδοξίας.

    Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

    Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 % για το κλίμα και την ενέργεια αποτελεί ένα ολοκληρωμένο βήμα για την αναθεώρηση της ενωσιακής νομοθεσίας ώστε να ευθυγραμμιστεί με το αυξημένο επίπεδο κλιματικής φιλοδοξίας της ΕΕ. Όλες οι πρωτοβουλίες της δέσμης είναι στενά αλληλένδετες και η καθεμία απ’ αυτές εξαρτάται από το πώς έχουν σχεδιαστεί οι υπόλοιπες. Η παρούσα νομοθετική πρόταση συμπληρώνει και συνέχεται με τις προτάσεις της δέσμης.

    Οι τομείς εκτός του ΣΕΔΕ της ΕΕ καλύπτονται από τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών 11 (ESR), ο οποίος θεσπίζει έναν συνολικό στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και δεσμευτικούς ετήσιους στόχους για τα επιμέρους κράτη μέλη οι οποίοι πρέπει να επιτευχθούν έως το 2030. Ο ESR καλύπτει, μεταξύ άλλων, τον τομέα οδικών μεταφορών και τον τομέα των κτιρίων, καθώς και τις εκπομπές από την εγχώρια ναυσιπλοΐα, που αθροιστικά αντιστοιχούν περίπου στο 50 % του συνόλου των εκπομπών ESR. Σε αντίθεση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, οι τομείς που καλύπτονται από τον ESR δεν υπόκεινται σε τιμολογιακό μήνυμα ανθρακούχων εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ. Με την παροχή πρόσθετων οικονομικών κινήτρων (μέσω της τιμολόγησης του άνθρακα) που είναι αναγκαία για την επίτευξη των οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών στα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, το νέο ΣΕΔΕ θα συμπληρώσει τον ESR στο σημερινό πεδίο εφαρμογής, με αποτέλεσμα να διατηρούνται τα κίνητρα και η λογοδοσία για εθνική δράση. Η σημασία της τελευταίας έχει επίσης εκφραστεί από μεγάλο αριθμό ενδιαφερόμενων μερών. Καθώς το επίπεδο φιλοδοξίας της εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές για το 2030 καθορίζεται κατά τρόπο συνεπή με την οικονομικά αποδοτική συμβολή των καλυπτόμενων τομέων, δεν υπάρχει στρέβλωση της συμβολής των τομέων του ESR που δεν καλύπτονται από την τιμολόγηση του άνθρακα σε επίπεδο ΕΕ. Η τιμολόγηση του άνθρακα μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα με εθνικά μέτρα που αντιμετωπίζουν τους φραγμούς μη τιμολογιακής φύσης ή προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις.

    Η οδηγία (ΕΕ) 2018/410 αναφέρει στην αιτιολογική σκέψη 4 ότι η δράση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) ή της Ένωσης θα πρέπει να ξεκινήσει από το 2023 και να συμπεριλαμβάνει προπαρασκευαστικές εργασίες για τη θέσπιση και την εφαρμογή μέτρου που θα διασφαλίζει ότι ο τομέας συμβάλλει δεόντως στις προσπάθειες που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και τη δέουσα μέριμνα που δίδεται από όλους τους ενδιαφερομένους. Επίσης, η μείωση των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές αποτελεί μέρος της δέσμευσης της ΕΕ για μείωση στο σύνολο της οικονομίας, στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.

    Μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί επαρκή μέτρα, είτε σε παγκόσμιο επίπεδο είτε στην ΕΕ, για την επίτευξη της αναγκαίας μείωσης εκπομπών από τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών ώστε να υπάρχει ευθυγράμμιση με το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας της ΕΕ για το κλίμα. Σε επίπεδο ΕΕ, οι εκπομπές CO2 από πλοία ολικής χωρητικότητας άνω των 5000 τόνων που ταξιδεύουν προς ή από λιμένες εντός του ΕΟΧ υπόκεινται σε παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση (μέσω του κανονισμού ΠΥΕ της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές) 12 από το 2018. Σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει θεσπιστεί κανονιστικό πλαίσιο για την ενεργειακή απόδοση των νέων πλοίων και πρόσφατα εγκρίθηκαν μέτρα για την ενεργειακή απόδοση των υφιστάμενων πλοίων. Ο ΔΝΟ ενέκρινε επίσης μια αρχική στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία η οποία θέτει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 50 % έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2008. Η πρόσφατη πρόοδος που επιτεύχθηκε στον ΔΝΟ είναι ευπρόσδεκτη, ωστόσο τα μέτρα αυτά δεν επαρκούν για την απαλλαγή των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές σύμφωνα με τους διεθνείς κλιματικούς στόχους.

    Δεδομένης αυτής της κατάστασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να προτείνει δέσμη μέτρων της ΕΕ για την αύξηση της συμβολής των θαλάσσιων μεταφορών στις προσπάθειες της ΕΕ για το κλίμα, παράλληλα με τα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο στους κόλπους του ΔΝΟ. Εκτός από την επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές, η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει κυρίως την πρωτοβουλία «FuelEU Maritime», η οποία αποσκοπεί στην αύξηση της ζήτησης και της χρήσης ανανεώσιμων εναλλακτικών καυσίμων για τις μεταφορές, καθώς και πρόταση για την επανεξέταση της οδηγίας για τη φορολόγηση της ενέργειας (ΟΦΕ) 13 όσον αφορά την υφιστάμενη απαλλαγή φορολόγησης των καυσίμων που χρησιμοποιούνται από τα πλοία.

    Επί του παρόντος, το ΣΕΔΕ της ΕΕ καλύπτει άμεσα ή έμμεσα περίπου το 30 % των εκπομπών από τη θέρμανση των κτιρίων. Αυτό σχετίζεται με την κάλυψη της τηλεθέρμανσης και της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για σκοπούς θέρμανσης. Η κάλυψη όλων των εκπομπών από την καύση ορυκτών καυσίμων στον εν λόγω τομέα και η ενσωμάτωσή τους στην εμπορία εκπομπών της ΕΕ θα αποφέρει σημαντικά οφέλη όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της μείωσης των εκπομπών. Στις οδικές μεταφορές, η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής θα έχει το πλεονέκτημα της συμπερίληψης των εκπομπών των στόλων οχημάτων κάτω από το ανώτατο όριο και ταυτόχρονα της παροχής κινήτρων για αλλαγή συμπεριφοράς, με μακροχρόνιες συνέπειες στις λύσεις κινητικότητας μέσω του σχετικού τιμολογιακού μηνύματος. Ωστόσο, τα πρότυπα επιδόσεων εκπομπών CO2 για τα αυτοκίνητα παραμένουν ο κύριος κινητήριος μοχλός για τη διασφάλιση του εφοδιασμού με σύγχρονα και καινοτόμα καθαρά οχήματα, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Παράλληλα με την εφαρμογή της εμπορίας εκπομπών στις οδικές μεταφορές, η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση των προτύπων CO2 για τα αυτοκίνητα και τα μικρά φορτηγά για το 2030 ώστε να εξασφαλιστεί σαφής πορεία προς την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών. Εκτός από τις ήδη καθορισμένες πιθανές χρήσεις των εσόδων από πλειστηριασμούς, οι οποίες περιλαμβάνουν παραδείγματος χάριν την προώθηση της δημιουργίας δεξιοτήτων και την ανακατανομή του εργατικού δυναμικού, μέρος των εσόδων που προκύπτουν από την εμπορία εκπομπών στους νέους τομείς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων που προκύπτουν από τη νέα εμπορία εκπομπών στους τομείς αυτούς και να επενδυθεί σε μέτρα που αποσκοπούν στην επιτάχυνση του κύματος ανακαινίσεων κτιρίων, καθώς και στην υιοθέτηση οχημάτων μηδενικών εκπομπών και στην ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών, όπως είναι οι στρατηγικά τοποθετημένοι σταθμοί ανεφοδιασμού και φόρτισης για οχήματα μηδενικών εκπομπών. Τα μέτρα στήριξης για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης σε ευάλωτα νοικοκυριά ή νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην αποφυγή υπερβολικών διανεμητικών επιπτώσεων. Για τον σκοπό αυτόν, στο πλαίσιο της δέσμης νομοθετικών μέτρων «Fit for 55» η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση για τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα με σκοπό τη χρηματοδότηση των σχεδίων των οικείων κρατών μελών για την αντιμετώπιση των κοινωνικών πτυχών της εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, με ιδιαίτερη έμφαση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μέσων μεταφοράς. Μέρος των εσόδων από πλειστηριασμούς στο πλαίσιο του νέου συστήματος θα χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση των σχεδίων των κρατών μελών.

    Το επίπεδο φιλοδοξίας, το ανώτατο όριο εκπομπών και η πορεία για το νέο ΣΕΔΕ προτείνεται να καθοριστούν συνεκτικά σύμφωνα με τις οικονομικά αποδοτικές μειώσεις των εκπομπών από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές που προέρχονται από συνδυασμό της τιμολόγησης του άνθρακα και της ενίσχυσης του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου για τους εν λόγω τομείς.

    Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

    Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ο στόχος για κλιματική ουδετερότητα και η διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν βασική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %, το NextGenerationEU και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 θα συμβάλουν στην επίτευξη της διττής πράσινης και ψηφιακής μετάβασης την οποία επιδιώκει η Ευρώπη. Ο συνδυασμός αυτών των πολιτικών θα αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση και θα επιταχύνει τη μετάβαση προς μια καθαρή και βιώσιμη οικονομία, συνδέοντας τη δράση για το κλίμα με την οικονομική ανάπτυξη.

    Η μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990 στο σύνολο της οικονομίας απαιτεί αλλαγές όχι μόνο στο ισχύον πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα, αλλά και στο πλαίσιο πολιτικής για την ενέργεια. Η δέσμη μέτρων «Fit for 55» παρέχει ολοκληρωμένη επανεξέταση της νομοθεσίας για το κλίμα και την ενέργεια για την επίτευξη αυτού του στόχου. Η πρόταση τροποποίησης του ΣΕΔΕ αποτελεί μέρος του μεγάλου αυτού συνόλου συνεκτικά σχεδιασμένων προτάσεων πολιτικής. Το ΣΕΔΕ αποτελεί βασικό μέσο το οποίο θα βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τον αυξημένο στόχο για το 2030 και την επιτυχή και δίκαιη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα για το 2050. Ως εκ τούτου, η παρούσα πρωτοβουλία συνδέεται με πολλούς άλλους τομείς πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πολιτικών της Ένωσης. Για παράδειγμα, ως αγορακεντρικό μέσο σε επίπεδο ΕΕ, το ΣΕΔΕ συνάδει με την εσωτερική αγορά της ΕΕ και την ενισχύει περαιτέρω.

    Το αυξημένο Ταμείο Καινοτομίας στο πλαίσιο της οδηγίας για το ΣΕΔΕ, ως ένα από τα κύρια μέσα της ΕΕ που έχει στόχο να φέρει τις καινοτόμες τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών πιο κοντά στην αγορά, συμπληρώνει άλλα μέσα όπως το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» τα οποία επικεντρώνονται κυρίως σε προηγούμενες φάσεις έρευνας. Το αυξημένο Ταμείο Εκσυγχρονισμού στο πλαίσιο της οδηγίας για το ΣΕΔΕ στηρίζει τις επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και των ευρύτερων ενεργειακών συστημάτων, για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και για τη διευκόλυνση της δίκαιης μετάβασης σε περιφέρειες κρατών μελών χαμηλότερου εισοδήματος οι οποίες εξαρτώνται από τον γαιάνθρακα. Αυτό λειτουργεί συμπληρωματικά προς άλλα μέσα, όπως η πολιτική συνοχής και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.

    Η συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης εξασφαλίζεται επίσης μέσω της συνοχής των εκτιμήσεων επιπτώσεων για το ΣΕΔΕ της ΕΕ με εκείνες για το υπόλοιπο του πλαισίου πολιτικής για το κλίμα, την ενέργεια και τις μεταφορές για το 2030 14 , όπως η συμπληρωματικότητα της επέκτασης της εμπορίας εκπομπών με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση 15 , καθώς και με άλλα μέτρα που παρουσιάζονται ως μέρος της δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές. Χρησιμοποιούνται κοινά βασικά σενάρια και κοινά σενάρια κεντρικής πολιτικής με άλλες πρωτοβουλίες της δέσμης μέτρων «Fit for 55». Τα σενάρια αυτά λαμβάνουν υπόψη όλες τις σχετικές δράσεις και πολιτικές της ΕΕ.

    Το πρόσθετο διοικητικό κόστος της επέκτασης στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια προβλέπεται να περιοριστεί με τη χρήση, όπου είναι δυνατόν, των υφιστάμενων δομών που χρησιμοποιούνται για την οδηγία για τη φορολόγηση της ενέργειας και για τις υποχρεώσεις εξοικονόμησης ενέργειας βάσει της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση. Η πρόσθετη εξοικονόμηση ενέργειας θα ενισχυθεί, με τη σειρά της, από το νέο ΣΕΔΕ, με τη δυνητική του σύνδεση με την εξοικονόμηση ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 7 της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση.

    2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

    Νομική βάση

    Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 192 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 191 και το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στην επιδίωξη, μεταξύ άλλων, των ακόλουθων στόχων: τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, και ιδίως την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος.

    Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

    Η οδηγία ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτελεί υφιστάμενη νομοθετική πράξη της ΕΕ που εκδόθηκε το 2003. Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 5 της ΣΛΕΕ, οι στόχοι της παρούσας πρότασης για την τροποποίηση της οδηγίας ΣΕΔΕ της ΕΕ μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω νομοθετικής πράξης σε επίπεδο ΕΕ.

    Ομοίως, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς για το ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτελεί υφιστάμενο μέτρο της Ένωσης. Η τροποποίησή της, ως μέρος της παρούσας πρότασης, δεν μπορεί να επιτευχθεί σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο αλλά απαιτεί δράση της Ένωσης.

    Η κλιματική αλλαγή είναι διασυνοριακό πρόβλημα και η δράση της ΕΕ μπορεί να συμπληρώσει και να ενισχύσει αποτελεσματικά τις δράσεις σε παγκόσμιο, περιφερειακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η αύξηση του στόχου του 2030 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ θα έχει αντίκτυπο σε πολλούς τομείς της ενωσιακής οικονομίας και, ως εκ τούτου, απαιτείται η ανάληψη συντονισμένης δράσης σε επίπεδο ΕΕ, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να οδηγήσει στον αναγκαίο μετασχηματισμό, λειτουργώντας ως ισχυρός μοχλός για οικονομικά αποδοτικές αλλαγές και ανοδική σύγκλιση. Επιπλέον, πολλά από τα στοιχεία της παρούσας πρότασης έχουν σημαντική διάσταση στην εσωτερική αγορά, ιδίως οι επιλογές που έχουν σχέση με την προστασία από τη διαρροή άνθρακα και τους μηχανισμούς χρηματοδότησης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Ως αγορά ανθρακούχων εκπομπών, το ΣΕΔΕ της ΕΕ παρέχει κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών με τις πλέον οικονομικά αποδοτικές λύσεις αρχικά στις δραστηριότητες που καλύπτει, επιτυγχάνοντας μεγαλύτερη αποδοτικότητα χάρη στην κλίμακά του. Η εφαρμογή παρόμοιου μέτρου σε εθνικό επίπεδο θα οδηγούσε σε μικρότερες και κατακερματισμένες αγορές ανθρακούχων εκπομπών, με κίνδυνο να σημειωθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και πιθανότατα να αυξηθεί το συνολικό κόστος μείωσης των εκπομπών. Η ίδια λογική ισχύει και για τη διεύρυνση της τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών σε νέους τομείς.

    Η διασυνοριακή διάσταση του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών απαιτεί συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η δράση της ΕΕ μπορεί επίσης να εμπνεύσει και να προετοιμάσει το έδαφος για ευρύτερη δράση, για παράδειγμα όσον αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) και από τρίτες χώρες.

    Αναλογικότητα

    Όπως ορίζεται στα τμήματα 3 και 7 της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει την παρούσα πρόταση, η πρόταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας διότι δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την υλοποίηση του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2030 με οικονομικά αποδοτικό τρόπο, ενώ παράλληλα διασφαλίζει την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

    Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε συνολική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας και σε εγχώριο επίπεδο κατά τουλάχιστον 55 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2030. Η παρούσα πρόταση καλύπτει μεγάλο μέρος αυτών των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αναθεωρεί την οδηγία ΣΕΔΕ της ΕΕ έτσι ώστε να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος.

    Επιλογή της νομικής πράξης

    Οι στόχοι της παρούσας νομοθετικής πρότασης μπορούν να επιτευχθούν με τον καλύτερο τρόπο μέσω μιας οδηγίας. Αυτό είναι το πιο κατάλληλο νομικό μέσο για την τροποποίηση της υφιστάμενης οδηγίας ΣΕΔΕ της ΕΕ (οδηγία 2003/87/ΕΚ).

    Μια οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους και να εφαρμόσουν τα μέτρα στα εθνικά τους συστήματα ουσιαστικών και δικονομικών κανόνων δικαίου. Η προσέγγιση αυτή παρέχει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ελευθερία κατά την εφαρμογή ενός ενωσιακού μέτρου σε σύγκριση με έναν κανονισμό, καθώς δίνεται στα κράτη μέλη η ευχέρεια να επιλέξουν τα πλέον ενδεδειγμένα μέσα για την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στην οδηγία. Αυτό επιτρέπει στα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι τροποποιημένοι κανόνες συνάδουν με το υφιστάμενο ουσιαστικό και διαδικαστικό νομικό τους πλαίσιο για την εφαρμογή του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τη ρύθμιση της αδειοδότησης των εγκαταστάσεων και τα μέτρα και ποινές επιβολής του νόμου.

    Η οδηγία είναι επίσης το κατάλληλο μέσο για την τροποποίηση της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, διότι η επανεξέταση της εν λόγω νομικής πράξης συνδέεται στενά με τις επιπτώσεις που έχει για τη σταθερότητα της αγοράς το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

    Η οδηγία αυτή αποτελεί επίσης κατάλληλο μέσο για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές, διότι η οδηγία αυτή συμπεριλαμβάνει τις εκπομπές CO2 από ορισμένες δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, βάσει δεδομένων για τις εκπομπές που προέρχονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757.  

    3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

    Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

    Δεν υπήρξε εκ των υστέρων αξιολόγηση ή έλεγχος καταλληλότητας σχετικά με την παρούσα πρόταση λόγω του πρώιμου σταδίου εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας για το ΣΕΔΕ, η οποία άρχισε να εφαρμόζεται το 2021 όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018//410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 16 . Κατά συνέπεια, υπήρχαν περιορισμένα διαθέσιμα στοιχεία για αξιολόγηση.

    Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

    Σε διάφορα στάδια της ανάπτυξης της παρούσας πρότασης συμμετείχαν τα κράτη μέλη, εκπρόσωποι βιομηχανίας από τον ιδιωτικό τομέα, μη κυβερνητικές οργανώσεις, ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις και πολίτες.

    Η αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ βασίζεται στον σχολιασμό σχετικά με το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και τις διασυνδέσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ με παράλληλες πολιτικές και με τους ευρύτερους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Ο κύριος στόχος των διαβουλεύσεων σχετικά με την αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ ήταν η συγκέντρωση των απόψεων των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με την ενίσχυση του υφιστάμενου ΣΕΔΕ της ΕΕ, την επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε νέους τομείς (θαλάσσιες μεταφορές καθώς και κτίρια, οδικές μεταφορές ή όλες οι μορφές καύσης ορυκτών καυσίμων) και την επανεξέταση του ΑΣΑ. Παράλληλα, στο πλαίσιο της διαβούλευσης αναζητήθηκαν στοιχεία σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης του κινδύνου διαρροής άνθρακα, τη χρήση των εσόδων και τους μηχανισμούς στήριξης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Η Επιτροπή κάλεσε κατ’ αρχάς σε υποβολή σχολίων σχετικά με μια αρχική εκτίμηση επιπτώσεων, περιγράφοντας τους αρχικούς προβληματισμούς και τις επιλογές πολιτικής της αναθεώρησης 17 . Στη συνέχεια, η Επιτροπή διοργάνωσε διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση με ερωτηματολόγιο για καθεμία από τις προτάσεις της δέσμης μέτρων «Fit for 55», κατά την οποία έλαβε σχεδόν 500 απαντήσεις 18 . Για την υποστήριξη της πρωτοβουλίας σχετικά με την τιμολόγηση του άνθρακα για τις θαλάσσιες μεταφορές, διενεργήθηκε στοχευμένη έρευνα των ενδιαφερόμενων μερών η οποία συνοδευόταν από πρόγραμμα στοχευμένων συνεντεύξεων 19 . Επιπλέον, η Επιτροπή πραγματοποίησε (διαδικτυακές) διμερείς και πολυμερείς συναντήσεις με ενδιαφερόμενα μέρη, μεταξύ άλλων με εκπροσώπους της βιομηχανίας από διάφορους τομείς, συνδικαλιστικές οργανώσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις και κράτη μέλη και συμμετείχε σε διαδικτυακές διασκέψεις. Τέλος, η Επιτροπή ανέθεσε σε εργολάβο να διοργανώσει δύο εργαστήρια εμπειρογνωμόνων 20 σχετικά με την επανεξέταση του ΑΣΑ.

    Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων διαβούλευσης αναφέρονται στην εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την παρούσα πρόταση και έχουν ληφθεί υπόψη για την παρούσα πρόταση στο μέτρο του δυνατού.

    Σε γενικές γραμμές, από τις δημόσιες διαβουλεύσεις προέκυψε ευρεία υποστήριξη για το ΣΕΔΕ της ΕΕ ως μέσο πολιτικής.

    Πολλά ενδιαφερόμενα μέρη υποστηρίζουν την ενίσχυση του υφιστάμενου ΣΕΔΕ της ΕΕ έτσι ώστε να αυξηθεί το επίπεδο φιλοδοξίας του σύμφωνα με τον νέο στόχο για το 2030 και με βάση ζητήματα οικονομικής αποδοτικότητας. Ορισμένοι μόνο από όσους απάντησαν από τον ιδιωτικό τομέα και από την κοινωνία των πολιτών τάχθηκαν αντίστοιχα υπέρ χαμηλότερης ή υψηλότερης συμβολής σε σύγκριση με την αρχή της οικονομικής αποδοτικότητας. Για την επίτευξη της ενισχυμένης φιλοδοξίας, τα ενδιαφερόμενα μέρη θεώρησαν γενικά σημαντική την προσαρμογή του γραμμικού συντελεστή μείωσης, ενώ ορισμένοι ενδιαφερόμενοι τόνισαν επίσης τη σημασία του συνδυασμού της με μια εφάπαξ μείωση της ποσότητας των δικαιωμάτων, όπως αποτυπώνεται στην παρούσα πρόταση.

    Σχετικά με τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων και τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα, η μεγάλη πλειονότητα των ενδιαφερόμενων μερών τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του ισχύοντος πλαισίου για τη διαρροή άνθρακα, ενώ ορισμένοι ενδιαφερόμενοι φορείς της βιομηχανίας επιθυμούν να παραμείνει αμετάβλητο το ισχύον πλαίσιο. Οι γνώμες σχετικά με τις επιμέρους επιλογές τροποποίησης είναι ανάμικτες και τη μεγαλύτερη στήριξη έλαβε η θέσπιση άλλων μέτρων για την περαιτέρω παροχή κινήτρων μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου. Η πρόταση παρέχει τέτοια κίνητρα θέτοντας ως προϋπόθεση για τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων τις επενδύσεις σε τεχνικές αύξησης της ενεργειακής απόδοσης. Η τροποποίηση των τιμών δεικτών αναφοράς για να εξασφαλίζεται ταχύτερη ενσωμάτωση της καινοτομίας και της τεχνολογικής προόδου έλαβε τη στήριξη ευρέος φάσματος ενδιαφερόμενων μερών, εξαιρουμένων ορισμένων τμημάτων του ιδιωτικού τομέα. Η πρόταση περιλαμβάνει αυτήν την προσέγγιση, καθώς θεωρείται ότι επιτυγχάνει δικαιότερη και πιο διαφανή διανομή της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων σε σχέση με μια υψηλότερη περικοπή για όλους τους τομείς μέσω του διατομεακού διορθωτικού συντελεστή.

    Όσον αφορά τη χρήση εσόδων από πλειστηριασμούς, η πρόταση αντικατοπτρίζει την άποψη που εξέφρασαν πολλά ενδιαφερόμενα μέρη ότι απαιτούνται αυστηρότεροι κανόνες για να εξασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη δαπανούν τα έσοδα από πλειστηριασμούς στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους.

    Όσον αφορά τους μηχανισμούς χρηματοδότησης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, τα ενδιαφερόμενα μέρη γενικά επιδοκιμάζουν την αύξηση του μεγέθους του Ταμείου Καινοτομίας, καθώς και την εισαγωγή πρόσθετων μέσων στήριξης, όπως οι συμβάσεις επί διαφοράς για τον άνθρακα. Αυτό αντικατοπτρίζεται δεόντως στην πρόταση με την αύξηση του μεγέθους του Ταμείου Καινοτομίας και την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του.

    Όσον αφορά το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, η πλειονότητα των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως από την κοινωνία των πολιτών και από τμήματα του ιδιωτικού τομέα, υποστηρίζει την αύξηση του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, όπως αποτυπώνεται στην παρούσα πρόταση. Γενικά τα ενδιαφερόμενα μέρη υποστηρίζουν την ευθυγράμμιση των τύπων επενδύσεων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και την ενίσχυση της συνοχής του Ταμείου Εκσυγχρονισμού με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η πρόταση συμβάλλει στην επίτευξη αυτού του στόχου με την κατάργηση της εξαίρεσης για τη χρηματοδότηση της τηλεθέρμανσης που λειτουργεί με ορυκτά καύσιμα σε ορισμένα κράτη μέλη.

    Το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ) υποστηρίζεται ευρέως από τις ομάδες ενδιαφερόμενων μερών· ωστόσο, δεν υπάρχει ομοφωνία σχετικά με το ποιες αλλαγές θα πρέπει να γίνουν στις παραμέτρους του. Η κοινωνία των πολιτών εξέφρασε ισχυρότερη υποστήριξη για την ενίσχυση των παραμέτρων του ΑΣΑ απ’ ό,τι ο ιδιωτικός τομέας. Εκφράστηκε υποστήριξη για τη διατήρηση του κανόνα ακύρωσης, είτε ανεπιφύλακτα είτε με τροποποίηση, ενώ ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη πρότειναν την κατάργηση του κανόνα ακύρωσης. Στα εργαστήρια εμπειρογνωμόνων, ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη διαπίστωσαν την ανάγκη για μεταβλητό ποσοστό πρόσληψης ώστε να αποφεύγονται τα μεγάλα φαινόμενα ορίων, και συχνότερες επανεξετάσεις. Η πρόταση επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να εξασφαλιστεί μείωση του πλεονάσματος της αγοράς σε εύλογο χρονικό ορίζοντα, της προβλεψιμότητας του μηχανισμού και της πολυπλοκότητάς του. Επίσης, η πρόταση να συμπεριληφθούν στον υπολογισμό του πλεονάσματος τα δικαιώματα και οι εκπομπές του κλάδου των αερομεταφορών αντιστοιχεί στην προτιμώμενη επιλογή της πλειονότητας των ενδιαφερόμενων μερών.

    Όσον αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές, η συντριπτική πλειονότητα των ενδιαφερόμενων μερών που έλαβαν μέρος στη στοχευμένη έρευνα ανέφεραν ότι ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών θα πρέπει να συμβάλλει περισσότερο στη δράση για το κλίμα σε σχέση με σήμερα. Η επέκταση του υφιστάμενου ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές είναι η επιλογή τιμολόγησης του άνθρακα που προτιμήθηκε από τα ενδιαφερόμενα μέρη περισσότερο από κάθε άλλη, ενώ ο ναυτιλιακός κλάδος τόνισε τη σημασία των μέτρων σε διεθνές επίπεδο. Η πρόταση ανταποκρίνεται στις απόψεις που εξέφρασαν τα ενδιαφερόμενα μέρη, καλύπτοντας τις εκπομπές από ενδοκοινοτικούς πλόες και το ήμισυ των εκπομπών από εξωκοινοτικούς πλόες και περιλαμβάνοντας ρήτρα επανεξέτασης σε σχέση με τις εργασίες στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) για τη λήψη παγκόσμιων αγορακεντρικών μέτρων. Αυτή είναι μία από τις πέντε προσεγγίσεις που βρίσκονται ακόμα υπό εξέταση στο πλαίσιο της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC).

    Όσον αφορά τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων, αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων και κοινωνικών εταίρων τόσο από την πλευρά των εργοδοτών όσο και από την πλευρά των εργαζομένων, αντιμετωπίζουν γενικώς με σκεπτικισμό την επέκταση της εμπορίας εκπομπών στους τομείς αυτούς. Μεταξύ των επιλογών που παρουσιάστηκαν, η επιλογή πολιτικής που προτιμάται από ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών είναι να γίνει η αρχή με ένα χωριστό αυτόνομο σύστημα, όπως αποτυπώνεται στην παρούσα πρόταση. Οι απόψεις διίστανται ως προς το αν η αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ θα πρέπει ήδη να καθορίζει πότε και πώς θα μπορούσε να ενσωματωθεί σταδιακά στο υφιστάμενο ΣΕΔΕ της ΕΕ η εμπορία εκπομπών για τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων. Ειδικότερα, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις επισήμαναν τους κινδύνους που σχετίζονται με τη σύνδεση των δύο συστημάτων. Η πρόταση λαμβάνει δεόντως υπόψη τις ανησυχίες αυτού του τύπου, προτείνοντας χωριστή αλλά παρακείμενη εμπορία εκπομπών και ρήτρα επανεξέτασης.

       Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

    Η παρούσα πρόταση αναπτύσσει περαιτέρω στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στην εκτίμηση επιπτώσεων για την προηγούμενη αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ που ολοκληρώθηκε το 2018, στην εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 21 , στην ανάλυση που διενεργήθηκε για να στηρίξει το ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα της Επιτροπής για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία 22 και σε σχετικά στοιχεία που καταρτίστηκαν σε άλλες ταυτόχρονες πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας, καθώς και σε προηγούμενες μελέτες που σχετίζονται με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές, τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Αποτελεί συνέχεια των δεδομένων εκπομπών και των εμπειριών από την εφαρμογή των συστημάτων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης.

    Όπως και άλλες προτάσεις και εκτιμήσεις επιπτώσεων της δέσμης μέτρων πολιτικής «Fit for 55», η παρούσα πρόταση χρησιμοποιεί επίσης μια συλλογή ολοκληρωμένων εργαλείων μοντελοποίησης που καλύπτουν το σύνολο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της οικονομίας της ΕΕ. Τα εργαλεία αυτά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενός συνόλου βασικών σεναρίων που αντικατοπτρίζουν αυτόνομες δέσμες μέτρων πολιτικής ευθυγραμμισμένες με τον αυξημένο κλιματικό στόχο για το 2030 με βάση τα σενάρια που αναπτύχθηκαν για το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030.

    Τα σενάρια βασίζονται στο επικαιροποιημένο σενάριο αναφοράς της ΕΕ 23 , το οποίο αποτελεί πρόβλεψη της εξέλιξης των ενεργειακών συστημάτων και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο βάσει του ισχύοντος πλαισίου πολιτικής το οποίο περιλαμβάνει τις επιπτώσεις της νόσου COVID-19. Για την εκπόνηση αυτών των σεναρίων συνέβαλε, μέσω ανάθεσης, το εργαστήριο Ε3Μ Lab του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ μαζί με τις προτάσεις δημοσιεύονται και τα λεπτομερή αποτελέσματα της μοντελοποίησης.

    Επιπλέον, η Επιτροπή βασίζεται στον αυξανόμενο όγκο εμπειρικών ερευνών που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους σχετικά με το ΣΕΔΕ της ΕΕ και χρησιμοποιεί διάφορες συμβάσεις υποστήριξης. Μεταξύ των συμβάσεων υποστήριξης, η Vivid Economics διεξήγαγε μελέτη για την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην επανεξέταση του ΑΣΑ 24 . Όσον αφορά τις διατάξεις για τη διαρροή άνθρακα, εργασίες υποστήριξης εκπονήθηκαν από τους ακόλουθους φορείς: Öko-Institut, Trinomics, Ricardo και Adelphi.

    Επιπλέον, μια ομάδα μελέτης υπό την ηγεσία της Ricardo εκπόνησε μελέτη με θέμα «ΣΕΔΕ της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές και πιθανές εναλλακτικές επιλογές ή συνδυασμοί για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου» 25 .

    Εκτίμηση επιπτώσεων

    Η προτεινόμενη οδηγία συνοδεύεται από εκτίμηση επιπτώσεων η οποία αποτελεί συνέχεια των πορισμάτων της ολοκληρωμένης εκτίμησης επιπτώσεων για το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 26 . Αυτό αποτέλεσε την αναλυτική βάση για τον καθορισμό στόχου μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Η συνοπτική παρουσίαση και η θετική γνώμη της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου σχετικά με την εκτίμηση επιπτώσεων δημοσιοποιούνται επίσης. Η εκτίμηση επιπτώσεων βασίζεται σε ολοκληρωμένα σενάρια μοντελοποίησης τα οποία αντικατοπτρίζουν την αλληλεπίδραση των διαφορετικών μέσων πολιτικής για τους οικονομικούς φορείς, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμπληρωματικότητα, η συνοχή και η αποτελεσματικότητα όσον αφορά την επίτευξη της φιλοδοξίας για το κλίμα για το 2030. Αυτό συμπληρώνεται από διαθέσιμα δεδομένα και ειδικά αναλυτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ερωτήσεων σχετικά με τον σχεδιασμό της πολιτικής.

    Η εκτίμηση επιπτώσεων αναλύει τρία είδη προβλημάτων. Πρώτον, αυτά που συνδέονται με την ανάγκη να ενισχυθεί το υφιστάμενο ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά τρόπο ανάλογο προς τον αυξημένο στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 κατά τουλάχιστον -55 % σε σύγκριση με το 1990, αποφεύγοντας παράλληλα τις ανισορροπίες προσφοράς/ζήτησης. Δεύτερον, την ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι ορισμένοι τομείς συμβάλλουν επαρκώς στην επίτευξη του αυξημένου στόχου. Τέλος, την ανάγκη για αυξημένες επενδύσεις και μεγαλύτερη ικανότητα αντιμετώπισης της κατανομής των επιπτώσεων των μέτρων μείωσης των εκπομπών, ενώ τα κονδύλια παραμένουν περιορισμένα.

    Όσον αφορά την ενίσχυση του υφιστάμενου ΣΕΔΕ της ΕΕ προκειμένου να αυξηθεί η φιλοδοξία του σύμφωνα με τον καθαρό στόχο του ‑55 % τουλάχιστον έως το 2030, οποιαδήποτε από τις δέσμες επιλογών θα είναι αποτελεσματική και αποδοτική για την επίτευξη του στόχου για το 2030. Η εκτίμηση επιπτώσεων κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι απαιτείται μια πιο στοχευμένη προσέγγιση όσον αφορά τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων, όπου εφαρμόζεται ακόμα, με τη μορφή ενισχυμένων δεικτών αναφοράς και υπό προϋποθέσεις που συνδέονται με τις προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές με στόχο την παροχή κινήτρων για την υιοθέτηση τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Όσον αφορά το ΑΣΑ, η εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε, μεταξύ άλλων, ότι για τη διατήρηση της καλής λειτουργίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ, το ποσοστό πρόσληψης θα πρέπει να διατηρηθεί στο 24 % έως το 2030 και να προσαρμοστεί έτσι ώστε να εξαλειφθεί το ανεπιθύμητο «φαινόμενο ορίου». Αυτό το φαινόμενο ορίου εμφανίζεται όταν ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ) πλησιάζει πολύ το ανώτατο όριο των 833 εκατομμυρίων, το οποίο καθορίζει την πρόσληψη δικαιωμάτων στο ΑΣΑ. Στην περίπτωση αυτή, η πρόσληψη ολόκληρης της ποσότητας των 200 εκατομμυρίων δικαιωμάτων μπορεί να ενεργοποιηθεί ή να μην ενεργοποιηθεί ακόμα κι αν ο ΣΑΔΚ βρίσκεται μόλις ένα δικαίωμα πάνω ή κάτω από το όριο αντίστοιχα. Η αβεβαιότητα για το αν αυτό θα συμβεί ή όχι θα μπορούσε να δημιουργήσει αστάθεια των τιμών στην αγορά και να αυξήσει τον κίνδυνο κατάχρησης της αγοράς.

    Για να επεκταθεί το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα στις θαλάσσιες μεταφορές, αναλύθηκαν τέσσερις κύριες επιλογές και διαφορετικά γεωγραφικά πεδία εφαρμογής. Η προτιμώμενη επιλογή είναι η ενσωμάτωση του τομέα θαλάσσιων μεταφορών στο υφιστάμενο ΣΕΔΕ της ΕΕ.

    Η εκτίμηση επιπτώσεων εξέτασε την καθιέρωση, ως νέας αυτόνομης εμπορίας εκπομπών, της εμπορίας εκπομπών είτε για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια είτε για όλες τις καύσεις ορυκτών καυσίμων ως κύρια επιλογή. Και οι δύο επιλογές παρέχουν πρόσθετα οικονομικά κίνητρα και, μέσω του ανώτατου ορίου, εξασφαλίζουν την επίτευξη της ίδιας σχετικής μείωσης των εκπομπών στους εν λόγω τομείς, δηλαδή 43 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Η συμπερίληψη μόνο των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής ενός πρόσθετου συστήματος εμπορίας εκπομπών, σε αντίθεση με τη συμπερίληψη όλων των τομέων που καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα και επί του παρόντος βρίσκονται εκτός ΣΕΔΕ, έχει σαφή οφέλη ως προς την οικονομική αποδοτικότητα, ιδίως επειδή θα απέτρεπε τη δημιουργία ενός νέου καθεστώτος προστασίας από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα για τους κλάδους μικρών βιομηχανιών οι οποίοι θα χρειάζονταν ένα τέτοιο καθεστώς, ωστόσο θα υφίσταντο επιβάρυνση η οποία πιθανόν να ήταν δυσανάλογη σε σχέση με τα οφέλη της.

       Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

    Η νομοθεσία σχετικά με το ΣΕΔΕ της ΕΕ έχει επανειλημμένως ευνοήσει προσεγγίσεις για την ελαχιστοποίηση του κανονιστικού φόρτου, τόσο για τους οικονομικούς φορείς όσο και για τις διοικήσεις. Ενώ η πλειονότητα των εγκαταστάσεων που υπάγονται στο ΣΕΔΕ της ΕΕ βρίσκονται στις ενεργοβόρες βιομηχανίες με δομές αγοράς που χαρακτηρίζονται από μεγάλες επιχειρήσεις, η πρόταση καλύπτει επίσης τους μικρούς προξένους εκπομπών, οι οποίοι μπορεί να ανήκουν σε ΜΜΕ ή πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ειδικότερα, εκτός από τους υφιστάμενους κανόνες για την ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου και του κόστους της παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων για τις εκπομπές, οι εγκαταστάσεις με χαμηλά επίπεδα εκπομπών επωφελούνται από τη δυνατότητα των κρατών μελών να τις εξαιρέσουν από το ΣΕΔΕ της ΕΕ εφόσον υπόκεινται σε εθνικά μέτρα που οδηγούν σε ισοδύναμη συμβολή όσον αφορά τις μειώσεις εκπομπών.

    Σύμφωνα με τη δέσμευση της Επιτροπής για βελτίωση της νομοθεσίας, η παρούσα πρόταση έχει συνταχθεί εξ ολοκλήρου με βάση την πλήρη διαφάνεια και τη συνεχή συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερομένων, λαμβάνοντας υπόψη την εξωτερική ανατροφοδότηση και τον εξωτερικό αυστηρό έλεγχο για να διασφαλιστεί ότι η πρόταση επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία (βλ. επίσης την ενότητα για τη συλλογή και χρήση της εμπειρογνωμοσύνης).

    Η προβλεπόμενη επέκταση στις θαλάσσιες μεταφορές βασίζεται στους υφιστάμενους μηχανισμούς παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (ΠΥΕ) που εξαιρούν τα μικρά πλοία και οι οποίοι θα πρέπει να τροποποιηθούν με σκοπό να καταστούν κατάλληλοι για την εμπορία εκπομπών. Η διατήρηση ενός ενιαίου συστήματος ΠΥΕ θα διατηρήσει τις προσπάθειες συμμόρφωσης και τον διοικητικό φόρτο των ναυτιλιακών εταιρειών σε χαμηλότερα επίπεδα απ’ ό,τι αν υπήρχαν πολλά συστήματα. Το νέο ΣΕΔΕ της ΕΕ για άλλους τομείς θα εφαρμόζεται ανάντη, με βάση τις υφιστάμενες διατάξεις που ρυθμίζουν τις φορολογικές αποθήκες ή τους προμηθευτές καυσίμων.

    Θεμελιώδη δικαιώματα

    Η πρόταση σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικής προστασίας σύμφωνα με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης, όπως ορίζεται στο άρθρο 37 του Χάρτη 27 .

    4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

    Το ΣΕΔΕ της ΕΕ παράγει σημαντικά έσοδα. Επί του παρόντος, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εσόδων από πλειστηριασμούς περιέρχεται στα κράτη μέλη.

    Θα παρουσιαστούν από την Επιτροπή προσαρμογές του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ ως μέρος της επικείμενης δέσμης μέτρων για τους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για την τροποποίηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Οι εθνικοί προϋπολογισμοί των κρατών μελών θα επωφεληθούν από την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές και από το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια.

    Η ασφαλής λειτουργία του ενωσιακού μητρώου χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές και το νέο ΣΕΔΕ της ΕΕ για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα απαιτήσουν πρόσθετους πόρους για την ασφαλή λειτουργία του ενωσιακού μητρώου, όπως ορίζεται στο δημοσιονομικό δελτίο που συνοδεύει την παρούσα πρόταση. Οι εν λόγω πόροι θα διατεθούν μέσω ανακατανομής υπό το πρίσμα των δημοσιονομικών περιορισμών και των περιορισμών στελέχωσης της ευρωπαϊκής δημόσιας διοίκησης βάσει του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ενώ οι σχετικές επιχειρησιακές δαπάνες θα χρηματοδοτηθούν με το κονδύλιο του προγράμματος LIFE. Οι επιλογές ανάπτυξης και προμήθειας ΤΠ θα γίνουν σύμφωνα με την ανακοίνωση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη χρηματοδότηση της τεχνολογίας πληροφοριών και της κυβερνοασφάλειας, της 10ης Σεπτεμβρίου 2020 28 , η οποία περιλαμβάνει την προέγκριση από το συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τεχνολογία των πληροφοριών και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για ορισμένες δαπάνες για ΤΠ.

    5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

    Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

    Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί και να αξιολογεί τη λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ στην ετήσια έκθεσή της για την αγορά ανθρακούχων εκπομπών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 παράγραφος 5 της οδηγίας ΣΕΔΕ της ΕΕ. Αυτό καλύπτει επίσης τις επιπτώσεις της τρέχουσας αναθεώρησης του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την αγορά ανθρακούχων εκπομπών και η ετήσια έκθεση των κρατών μελών ισχύουν επίσης και για τους τομείς στους οποίους επεκτείνεται η εμπορία εκπομπών. Τα δεδομένα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης που λαμβάνονται μέσω της ρύθμισης των νέων τομέων θα αποτελέσουν βασική πηγή πληροφοριών για την αξιολόγηση της προόδου στους εν λόγω τομείς από την Επιτροπή.

    Οι κανόνες παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης για τη ναυτιλία θα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την πρόταση COM(2019) 38 final και με την παρούσα πρόταση.

    Επίσης, η αξιολόγηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για το ΣΕΔΕ προβλέπεται στο ισχύον άρθρο 21 της ίδιας της οδηγίας 29 .

    Η πρωτοβουλία αποτελεί συνέχεια της διαδικασίας που βασίζεται στα ενοποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και στο άρτιο πλαίσιο διαφάνειας για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και άλλες πληροφορίες για το κλίμα, που περιέχονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 30 , Ως βάση για την τακτική αξιολόγηση της προόδου, η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει, μεταξύ άλλων, τις πληροφορίες που υποβάλλονται και δηλώνονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κανονισμού για τη διακυβέρνηση. Επίσης, οι διατάξεις για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη χρήση των εσόδων από πλειστηριασμούς που προκύπτουν σύμφωνα με την παρούσα οδηγία καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999. Οι επιπτώσεις των αλλαγών στην παρούσα οδηγία θα πρέπει να αναλυθούν και μπορεί να απαιτηθεί μεταγενέστερη τροποποίηση του εν λόγω κανονισμού για να εξασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των δύο νομικών πράξεων.

    Περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με την παρακολούθηση και την αξιολόγηση παρέχονται στο τμήμα 9 της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει την παρούσα πρόταση.

    Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

    Τα κύρια στοιχεία της οδηγίας για το ΣΕΔΕ που τροποποιούνται είναι τα ακόλουθα:

    Θαλάσσιες μεταφορές (άρθρο 3, άρθρα 3ζ έως 3ζε, και άρθρο 16) 

    Η πρόταση επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ έτσι ώστε να καλύπτει τις θαλάσσιες μεταφορές. Για τον σκοπό αυτόν, η πρόταση τροποποιεί τον ορισμό του όρου «εκπομπές» στο άρθρο 3 στοιχείο β) ώστε να περιλαμβάνει τις εκπομπές από πλοία που εκτελούν δραστηριότητα θαλάσσιων μεταφορών, επεκτείνει το κεφάλαιο ΙΙ της οδηγίας ώστε να καλύπτει τις «αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές» και προσθέτει τις θαλάσσιες μεταφορές ως νέα δραστηριότητα στο παράρτημα Ι. Περιλαμβάνει επίσης νέους ορισμούς για τους όρους «ναυτιλιακή εταιρεία» και «διαχειριστική αρχή όσον αφορά τις ναυτιλιακές εταιρείες» στο άρθρο 3 στοιχείο κβ) και στο άρθρο 3 στοιχείο κγ) αντίστοιχα. Για την επέκταση του κεφαλαίου ΙΙ στις θαλάσσιες μεταφορές, προστίθενται τα άρθρα 3ζ έως 3ζε.

    Η επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές εφαρμόζεται όσον αφορά τις εκπομπές από ενδοκοινοτικούς πλόες, το ήμισυ των εκπομπών από εξωκοινοτικούς πλόες, καθώς και τις εκπομπές που λαμβάνουν χώρα κατά τον ελλιμενισμό σε λιμένες της ΕΕ· όσον αφορά τον πλειστηριασμό, τη μεταβίβαση, την παράδοση και την ακύρωση δικαιωμάτων, τις κυρώσεις και τα μητρώα (άρθρο 16), θα πρέπει να εφαρμόζονται και στις θαλάσσιες μεταφορές οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για άλλους τομείς που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η υποχρέωση παράδοσης δικαιωμάτων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών εισάγεται σταδιακά κατά την περίοδο 2023-2025 και οι ναυτιλιακές εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να παραδίδουν το 100 % των εξακριβωμένων εκπομπών τους από το 2026 (άρθρο 3ζα). Σύμφωνα με την εν λόγω σταδιακή εισαγωγή, στον βαθμό που παραδίδονται λιγότερα δικαιώματα όσον αφορά τις εξακριβωμένες εκπομπές για τις θαλάσσιες μεταφορές κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, η ποσότητα των δικαιωμάτων που δεν παραδίδονται θα πρέπει να ακυρώνεται. Εφαρμόζονται οι κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων, καθώς και οι κανόνες επαλήθευσης και διαπίστευσης που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 όπως τροποποιήθηκε (άρθρα 3ζβ και 3ζγ). Πέραν των γενικών κανόνων του ΣΕΔΕ της ΕΕ σχετικά με τις κυρώσεις, είναι δυνατή η έκδοση διαταγών εκδίωξης σε βάρος πλοίων που βρίσκονται υπό την ευθύνη ναυτιλιακής εταιρείας η οποία δεν έχει παραδώσει δικαιώματα για δύο ή περισσότερες διαδοχικές περιόδους αναφοράς, με αποτέλεσμα τα πλοία που βρίσκονται υπό την ευθύνη της να μπορούν να κρατούνται από το κράτος μέλος σημαίας και να απαγορεύεται η είσοδός τους σε λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους διαφορετικού από το κράτος σημαίας (άρθρο 16 παράγραφος 11α). Κάθε ναυτιλιακή εταιρεία που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ ανατίθεται σε ένα κράτος μέλος –τη διαχειριστική αρχή– για τη διαχείρισή της δυνάμει της οδηγίας. Η διαχειριστική αρχή καθορίζεται με βάση την έδρα της ναυτιλιακής εταιρείας. Αν η εταιρεία δεν έχει έδρα σε κράτος μέλος, ανατίθεται στο κράτος μέλος στο οποίο είχε τον μεγαλύτερο αριθμό κατάπλων κατά τα δύο προηγούμενα έτη παρακολούθησης. Από το 2024, η Επιτροπή θα δημοσιεύει και θα επικαιροποιεί τακτικά κατάλογο των ναυτιλιακών εταιρειών που καλύπτονται από την οδηγία και των αντίστοιχων αρμόδιων διαχειριστικών αρχών τους (άρθρο 3ζδ). Οι διαχειριστικές αρχές μπορούν να ζητούν τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (ΕΟΑΘ) για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους δυνάμει της παρούσας οδηγίας, ιδίως όσον αφορά την έγκριση των σχεδίων παρακολούθησης και την επαλήθευση των εκπομπών (άρθρο 18β). Λόγω της εμπειρίας του στην εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 και των εργαλείων ΤΠ που διαθέτει, ο ΕΟΑΘ θα μπορούσε να συνδράμει περαιτέρω τις διαχειριστικές αρχές στην εφαρμογή της οδηγίας, παραδείγματος χάριν διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών ή αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές και κριτήρια. Περιλαμβάνεται ρήτρα υποβολής εκθέσεων και επανεξέτασης (άρθρο 3ζε) για να παρακολουθείται η εφαρμογή αυτού του κεφαλαίου και για να λαμβάνονται υπόψη σχετικές εξελίξεις στο επίπεδο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού.

    Γραμμικός συντελεστής μείωσης και εφάπαξ μείωση του ανώτατου ορίου (άρθρο 9)

    Ο γραμμικός συντελεστής μείωσης αλλάζει σε 4,2 % από το έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας για το ΣΕΔΕ. Ο αυξημένος γραμμικός συντελεστής μείωσης συνδυάζεται με εφάπαξ προσαρμογή του ανώτατου ορίου προς τα κάτω, έτσι ώστε ο νέος συντελεστής να έχει το ίδιο αποτέλεσμα με αυτό που θα είχε αν είχε εφαρμοστεί από το 2021. Έτσι διασφαλίζεται ότι η συνολική ποσότητα των δικαιωμάτων («ανώτατο όριο») θα μειώνεται με αυξανόμενο ετήσιο ρυθμό, με αποτέλεσμα τη συνολική μείωση των εκπομπών των τομέων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά 61 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Επιπλέον, από το έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, το ανώτατο όριο θα αυξηθεί κατά ποσότητα δικαιωμάτων που θα αντιστοιχεί στις εκπομπές από θαλάσσιες μεταφορές οι οποίες θα συμπεριληφθούν στο ΣΕΔΕ της ΕΕ και θα προκύψουν από δεδομένα από το σύστημα ΠΥΕ της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές για τα έτη 2018 και 2019, προσαρμοσμένα, από το έτος 2021, σύμφωνα με τον γραμμικό συντελεστή μείωσης.

    Χρήση των εσόδων από πλειστηριασμούς (άρθρο 10)

    Για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες ανάγκες σε επενδύσεις χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, η διάταξη σχετικά με τη χρήση των εσόδων από πλειστηριασμούς τροποποιείται έτσι ώστε τα κράτη μέλη να υποχρεούνται να χρησιμοποιούν όλα τα έσοδα, στον βαθμό που αυτά δεν καταλογίζονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης, για σκοπούς που έχουν σχέση με το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης της βιώσιμης ανακαίνισης των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος. Θα παρουσιαστούν από την Επιτροπή προσαρμογές του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ ως μέρος της επικείμενης δέσμης μέτρων για τους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για την τροποποίηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

    Επίσης, για να αντιμετωπιστούν οι διανεμητικές και κοινωνικές επιπτώσεις της μετάβασης, η πρόταση προβλέπει τον πλειστηριασμό επιπλέον ποσοστού 2,5 % του ανώτατου ορίου για τη χρηματοδότηση της ενεργειακής μετάβασης των κρατών μελών με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω από το 65 % του μέσου όρου της ΕΕ για την περίοδο 2016-2018, μέσω του Ταμείου Εκσυγχρονισμού.

    Αυστηρότερη προσέγγιση όσον αφορά τους δείκτες αναφοράς και θέσπιση προϋποθέσεων για τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων (άρθρο 10α παράγραφος 1)

    Για να μειωθεί η δυνατότητα εφαρμογής του διατομεακού διορθωτικού συντελεστή μετά την προσαρμογή του ανώτατου ορίου, προτείνεται η επικαιροποίηση των δεικτών αναφοράς να ακολουθεί στενότερα τις μειώσεις των εκπομπών σε τομείς και υποτομείς, μέσω αύξησης του μέγιστου ποσοστού επικαιροποίησης σε 2,5 % ανά έτος από το 2026, αντί του 1,6 % που ισχύει σήμερα. Η προσέγγιση αυτή θεωρείται ότι επιτυγχάνει δικαιότερη και πιο διαφανή διανομή της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων σε σύγκριση με μια υψηλότερη περικοπή για όλους τους τομείς μέσω του διατομεακού διορθωτικού συντελεστή.

    Επιπλέον, η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων υπόκειται σε προϋποθέσεις που αφορούν τις προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, προκειμένου να παρασχεθούν κίνητρα για την υιοθέτηση τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Οι εγκαταστάσεις που καλύπτονται από την υποχρέωση διεξαγωγής ενεργειακού ελέγχου δυνάμει του ισχύοντος άρθρου 8 παράγραφος 4 της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση (στο εξής: ΟΕΑ) απαιτείται να εφαρμόζουν τις συστάσεις της έκθεσης ελέγχου ή να αποδεικνύουν την εφαρμογή άλλων μέτρων που οδηγούν σε μειώσεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ισοδύναμες με εκείνες που συνιστά η έκθεση ελέγχου. Σε αντίθετη περίπτωση, μειώνεται η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων τους. Σύμφωνα με το ισχύον άρθρο 8 παράγραφος 4 της ΟΕΑ, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν υπόκεινται σε ενεργειακό έλεγχο. Επιπλέον, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 8 παράγραφος 6 της ΟΕΑ, οι επιχειρήσεις που δεν είναι ΜΜΕ και εφαρμόζουν σύστημα ενεργειακής ή περιβαλλοντικής διαχείρισης απαλλάσσονται από την απαίτηση ενεργειακού ελέγχου. Οι κανόνες που καθορίζουν την απαλλαγή από τη διενέργεια ενεργειακού ελέγχου προτείνεται να αλλάξουν στο πλαίσιο της αναθεωρημένης ΟΕΑ, από την εξαίρεση των ΜΜΕ σε μια εξαίρεση με βάση την κατανάλωση ενέργειας. Ένας τέτοιος κανόνας εξαίρεσης θα ήταν επίσης κατάλληλος για τους όρους της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων.

    Μέτρα συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (άρθρο 10α παράγραφος 1)

    Ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM) αποτελεί εναλλακτικό μέτρο για τον μετριασμό των κινδύνων διαρροής άνθρακα. Οι τομείς και υποτομείς που καλύπτονται από το εν λόγω μέτρο θα πρέπει συνεπώς να μη λαμβάνουν δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων. Θεσπίζεται μεταβατική περίοδος που θα επιτρέψει σε παραγωγούς, εισαγωγείς και εμπόρους να προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς, με βαθμιαία μείωση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων κατά τη σταδιακή εισαγωγή του CBAM. Παράλληλα, θεσπίζονται κανόνες για τον υπολογισμό του τελικού ποσού που αφαιρείται από τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων που πρόκειται να τεθεί σε πλειστηριασμό.

    Συμβάσεις επί διαφοράς για τον άνθρακα και αύξηση του Ταμείου Καινοτομίας (άρθρο 10α παράγραφος 8)

    Οι συμβάσεις επί διαφοράς για τον άνθρακα (CCD) αποτελούν σημαντικό στοιχείο για την ενεργοποίηση μειώσεων των εκπομπών στη βιομηχανία και παρέχουν στην ΕΕ την ευκαιρία να εγγυηθεί σε όσους επενδύουν σε φιλικές προς το κλίμα τεχνολογίες μια σταθερή τιμή που επιβραβεύει τις μειώσεις εκπομπών CO2 πάνω από τα ισχύοντα επίπεδα τιμών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Καινοτομίας επεκτείνεται, ώστε να επιτρέψει την παροχή στήριξης σε έργα μέσω ανταγωνιστικών διαγωνιστικών μηχανισμών όπως είναι τα CCD. Επιπλέον, το Ταμείο Καινοτομίας αυξάνεται κατά 50 εκατομμύρια δικαιώματα που προέρχονται κατά τον ίδιο τρόπο από τα διαθέσιμα για δωρεάν κατανομή και για πλειστηριασμό δικαιώματα, όπως συμβαίνει με την ισχύουσα επιχορήγηση του Ταμείου. Έτσι, 40 εκατομμύρια δικαιώματα θα προέλθουν από τα διαθέσιμα για δωρεάν κατανομή και 10 εκατομμύρια θα προέλθουν από τα δικαιώματα που θα τεθούν σε πλειστηριασμό.

    Ταμείο Εκσυγχρονισμού (άρθρο 10δ)

    Η παρούσα πρόταση ευθυγραμμίζει το Ταμείο Εκσυγχρονισμού με τους νέους κλιματικούς στόχους της Ένωσης, απαιτώντας οι επενδύσεις να είναι σύμφωνες με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα και καταργώντας τη στήριξη επενδύσεων που έχουν σχέση γενικώς με τα ορυκτά καύσιμα και όχι μόνο με τα στερεά ορυκτά καύσιμα, όπως συμβαίνει σήμερα. Επιπλέον, η πρόταση: αυξάνει το ποσοστό του ταμείου που πρέπει να επενδύεται σε επενδύσεις προτεραιότητας· προβάλλει περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης στους τομείς των μεταφορών, των κτιρίων, των αποβλήτων και της γεωργίας· εστιάζει στην ενεργειακή απόδοση ως στόχο προτεραιότητας από την πλευρά της ζήτησης, συμπεριλαμβανομένης ρητά της βιομηχανίας ως επιλέξιμου τομέα· τέλος, περιλαμβάνει τη στήριξη των νοικοκυριών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

    Δέσμευση και χρήση άνθρακα [άρθρο 3 στοιχείο β) και άρθρο 12 παράγραφος 3β]

    Η αυξημένη φιλοδοξία για το κλίμα θα ενθαρρύνει την αξιοποίηση όλων των τεχνολογικών λύσεων για τη μείωση των εκπομπών, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης και χρήσης άνθρακα. Κατόπιν αυτού, η πρόταση ορίζει ότι δεν προκύπτουν υποχρεώσεις παράδοσης για τις εκπομπές CO2 που καταλήγουν μονίμως δεσμευμένες με χημικό τρόπο σε κάποιο προϊόν έτσι ώστε να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό κανονικές συνθήκες χρήσης.

    Άρση των φραγμών για τις καινοτόμες τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών μέσω τροποποίησης του πεδίου εφαρμογής και των δεικτών αναφοράς του ΣΕΔΕ της ΕΕ (άρθρο 2, άρθρο 10α και παράρτημα Ι)

    Οι κανόνες δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ τροποποιούνται με στόχο την καλύτερη υποστήριξη της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές μέσω της ανάπτυξης επαναστατικών τεχνολογιών.

    Οι αποδοτικές τεχνολογίες ακριβώς κάτω από το επίπεδο των δεικτών αναφοράς λαμβάνουν περισσότερη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων απ’ ό,τι εκπέμπουν. Αυτό αποτελεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις καινοτόμες τεχνολογίες εκτός του ΣΕΔΕ της ΕΕ, οπότε ενδέχεται να αποθαρρύνονται οι επενδύσεις σε αυτές τις τεχνολογίες. Οι καινοτόμες εγκαταστάσεις είναι δυνατόν να σταματήσουν να υπάγονται στο ΣΕΔΕ της ΕΕ επειδή αλλάζουν τη διαδικασία παραγωγής τους ή επειδή η συνολική ονομαστική θερμική ισχύς των υπομονάδων καύσης μιας εγκατάστασης μειώνεται σε επίπεδο κάτω των 20 MW.

    Για την άρση αυτού του αντικινήτρου: i) διευκρινίζεται ότι οι εγκαταστάσεις παραμένουν εντός του ΣΕΔΕ της ΕΕ όταν μειώνουν τη συνολική δυναμικότητα των υπομονάδων καύσης τους προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (π.χ. μέσω εξηλεκτρισμού)· ii) οι ορισμοί των δραστηριοτήτων καθίστανται τεχνολογικά ουδέτεροι (κατάργηση αναφορών σε ορυκτά καύσιμα ή ειδικές διαδικασίες παραγωγής)· iii) γίνεται αναφορά σε παραγωγικές ικανότητες αντί για ικανότητες καύσης και iv) επανεξετάζονται οι ορισμοί των δεικτών αναφοράς ώστε να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση των εγκαταστάσεων ανεξάρτητα από τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης χρήσης τεχνολογιών χαμηλών ή μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών. Η διατήρηση καινοτόμων εγκαταστάσεων στο ΣΕΔΕ της ΕΕ θα μειώσει επίσης τις τιμές των δεικτών αναφοράς και, ως εκ τούτου, θα ενθαρρύνει μεγαλύτερες μειώσεις των εκπομπών.

    Εισαγωγή της εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές (κεφάλαιο IVα)

    Η νέα εμπορία εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές θα πρέπει να θεσπιστεί ως χωριστό αυτόνομο σύστημα από το 2025 (κεφάλαιο IVα). Κατά το πρώτο έτος, οι ρυθμιζόμενες οντότητες θα πρέπει να διαθέτουν άδεια εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και να αναφέρουν τις εκπομπές τους για τα έτη 2024 και 2025 (άρθρα 30β και 30στ). Η έκδοση δικαιωμάτων και οι υποχρεώσεις συμμόρφωσης για τις οντότητες αυτές θα ισχύσουν μόνο από το 2026, οπότε θα δοθεί στο νέο σύστημα η δυνατότητα να ξεκινήσει να λειτουργεί με εύρυθμο και αποδοτικό τρόπο (άρθρα 30γ, 30δ και 30ε). Καθώς υπάρχει σημαντικά μεγάλος αριθμός μικρών προξένων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, και για λόγους τεχνικής σκοπιμότητας και διοικητικής αποδοτικότητας, το σημείο ρύθμισης δεν θα εντοπίζεται στους προξένους εκπομπών αλλά σε ένα σημείο ανάντη στην αλυσίδα εφοδιασμού (άρθρο 30β και παράρτημα ΙΙΙ). Επομένως, η θέση σε ανάλωση των καυσίμων που χρησιμοποιούνται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα είναι η δραστηριότητα που ρυθμίζεται για το νέο σύστημα (παράρτημα ΙΙΙ). Το πεδίο εφαρμογής των τομέων των κτιρίων και των οδικών μεταφορών καθορίζεται με βάση τις σχετικές πηγές εκπομπών που περιλαμβάνονται στις κατευθυντήριες γραμμές της IPCC από το 2006 για τις εθνικές απογραφές αερίων θερμοκηπίου (παράρτημα III). Οι ρυθμιζόμενες οντότητες ορίζονται σύμφωνα με το σύστημα ειδικών φόρων κατανάλωσης της οδηγίας (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου 31 , καθώς στο πλαίσιο της εν λόγω οδηγίας ήδη υπάρχει, για φορολογικούς σκοπούς, στιβαρός μηχανισμός παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων για τις ποσότητες καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση. Οι υποχρεώσεις παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα ευθυγραμμιστούν στο μέτρο του δυνατού με τους εύρυθμους μηχανισμούς που έχουν θεσπιστεί για τις σταθερές εγκαταστάσεις και την αεροπορία (άρθρο 30 στοιχείο στ).

    Το ανώτατο όριο εκπομπών για το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών θα καθοριστεί από το 2026 βάσει δεδομένων που θα συλλέγονται δυνάμει του κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών και του επιπέδου φιλοδοξίας, και θα μειωθεί έτσι ώστε η μείωση των εκπομπών να φτάσει στο 43 % το 2030 σε σύγκριση με το 2005 για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών (άρθρο 30γ και παράρτημα ΙΙΙα). Ορίζεται αντίστοιχος γραμμικός συντελεστής μείωσης. Αφού καθοριστεί η παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων για το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών, η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων για το 2028 θα προσαρμοστεί με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα ΠΥΕ για την περίοδο 2024-2026. Ο γραμμικός συντελεστής μείωσης θα αναθεωρηθεί μόνο αν τα δεδομένα ΠΥΕ είναι σημαντικά υψηλότερα από το αρχικό ανώτατο όριο και όχι λόγω διαφορών μικρής κλίμακας σε σχέση με τα δεδομένα απογραφής της UNFCCC.

    Τα δικαιώματα για τη νέα εμπορία εκπομπών θα τεθούν σε πλειστηριασμό, καθώς δεν προβλέπεται δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων (άρθρο 30δ). Για να εξασφαλιστεί η ομαλή έναρξη της εμπορίας εκπομπών στους νέους τομείς, θα χορηγηθεί εμπροσθοβαρώς μια ορισμένη ποσότητα δικαιωμάτων (άρθρο 30δ παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο). Επιπλέον, για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της αγοράς από την αρχή, θα λειτουργήσει επίσης αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς στους εν λόγω τομείς βάσει ειδικών κανόνων (άρθρο 30δ παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο). Επειδή το σύστημα είναι νέο, θεσπίζονται μέτρα μετριασμού για την αντιμετώπιση ενδεχόμενου κινδύνου υπερβολικής αστάθειας των τιμών, ο οποίος μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλός κατά την έναρξη της εμπορίας εκπομπών στους νέους τομείς (άρθρο 30η).

    Για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις μεταβατικές και κοινωνικές προκλήσεις από την τιμολόγηση του άνθρακα στους νέους τομείς, καθώς και για την εξασφάλιση στοχευμένης στήριξης για καινοτομίες, η εμπορία εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα συνεισφέρει επίσης στα ήδη υπάρχοντα ταμεία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Έτσι, 150 εκατομμύρια δικαιώματα που θα εκδοθούν στο πλαίσιο του νέου συστήματος εμπορίας εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα διατεθούν στο Ταμείο Καινοτομίας για την τόνωση της πράσινης μετάβασης (άρθρο 30δ παράγραφος 4).

    Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την εφαρμογή των κανόνων του νέου συστήματος εμπορίας εκπομπών και, αν χρειαστεί, θα προτείνει επανεξέταση έως την 1η Ιανουαρίου 2028 για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της διαχείρισης και της πρακτικής εφαρμογής του (άρθρο 30θ).

    Τα κύρια στοιχεία της απόφασης για το ΑΣΑ που τροποποιούνται μέσω της πρότασης είναι τα ακόλουθα:

    Συνεκτίμηση της καθαρής ζήτησης από τις αερομεταφορές (άρθρο 1 παράγραφος 4α) και τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών

    Η πρόταση τροποποιεί τον υπολογισμό του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία, έτσι ώστε ο αριθμός αυτός να περιλαμβάνει τις εκπομπές από αερομεταφορές, καθώς και τα δικαιώματα που εκδίδονται για τις αερομεταφορές. Ο κανονισμός (EΕ) 2017/2392 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 32 τροποποίησε το άρθρο 12 παράγραφος 3 της οδηγίας ΣΕΔΕ της ΕΕ έτσι ώστε να επιτρέπεται σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης να χρησιμοποιούν όλα τα δικαιώματα που εκχωρούνται για τις υποχρεώσεις παράδοσής τους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων του κλάδου των αερομεταφορών. Η ακρίβεια και η αποτελεσματικότητα του αποθεματικού ως μέτρου της σταθερότητας της αγοράς μέσω της προσφοράς και της ζήτησης θα βελτιωθούν με τη συμπερίληψη των δικαιωμάτων του κλάδου των αερομεταφορών στον υπολογισμό του αποθεματικού, με παράλληλη διατήρηση της περιβαλλοντικής του ακεραιότητας. Αν εγκριθεί η παρούσα πρόταση τροποποίησης του ΣΕΔΕ της ΕΕ, οι εκπομπές και τα δικαιώματα του κλάδου των αερομεταφορών θα συνυπολογίζονται στον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία στον τόπο στον οποίο έλαβαν χώρα ή εκδόθηκαν, από το έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποίησης. Αν και δεν υπάρχουν χωριστά δικαιώματα για τις θαλάσσιες μεταφορές, το κείμενο πρέπει επίσης να τροποποιηθεί ώστε να συμπεριλαμβάνει στον υπολογισμό τα δικαιώματα και τις εκπομπές που σχετίζονται με τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς επί του παρόντος το κείμενο αναφέρεται μόνο σε εκπομπές και δικαιώματα εγκαταστάσεων. Για να αποφευχθεί η στρέβλωση από τη σταδιακή εισαγωγή απαιτήσεων για τις θαλάσσιες μεταφορές, η διαφορά μεταξύ των εξακριβωμένων εκπομπών και των δικαιωμάτων που παραδίδονται για τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, τα οποία θα ακυρωθούν αντί να τεθούν σε πλειστηριασμό, θα προσμετράται στον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία σαν να είχαν εκδοθεί τα δικαιώματα 33 .

    Ποσοστό πρόσληψης (άρθρο 1 παράγραφος 5)

    Το ποσοστό πρόσληψης τροποποιείται προκειμένου να αντιμετωπιστεί το «φαινόμενο ορίου» που παρατηρείται όταν ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ) είναι πολύ κοντά στο ανώτατο όριο. Στην περίπτωση αυτή, μόλις ένα δικαίωμα περισσότερο ή λιγότερο μπορεί να ενεργοποιήσει ή να μην ενεργοποιήσει την πρόσληψη, ανάλογα με το αν ο ΣΑΔΚ βρίσκεται πάνω ή κάτω από το όριο. Η αβεβαιότητα για το αν αυτό θα συμβεί ή όχι ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας αστάθειας τιμών στην αγορά.

    Η πρόταση τροποποιεί τον μηχανισμό του ποσοστού πρόσληψης. Προτείνει μια πρόσληψη ασφαλείας για το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ) όταν ο ΣΑΔΚ κυμαίνεται μεταξύ 833 και 1096 εκατομμυρίων. Στην περίπτωση αυτή, η πρόσληψη θα είναι η διαφορά μεταξύ του ΣΑΔΚ και του ορίου των 833 εκατομμυρίων. Όσο ο ΣΑΔΚ παραμένει άνω των 1096 εκατομμυρίων δικαιωμάτων, εφαρμόζεται το κανονικό ποσοστό πρόσληψης (24 % έως το 2030).

    Ο λόγος για τον οποίο επελέγη ο αριθμός των 1096 εκατομμυρίων δικαιωμάτων είναι ότι, σε αυτήν την ποσότητα, η πρόσληψη του 24 % και η διαφορά μεταξύ του ΣΑΔΚ και του ανώτατου ορίου έχουν παραπλήσιες τιμές. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται το φαινόμενο ορίου και παράλληλα διατηρείται η αποδοτική πρόσληψη για το ΑΣΑ αν ο ΣΑΔΚ είναι υψηλότερος.

    Προσδιορισμός του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ) (άρθρο 1 παράγραφος 5)

    Κατά τον υπολογισμό του ΣΑΔΚ, ο τύπος θα διευκρινίζει ότι στην προσφορά δικαιωμάτων περιλαμβάνονται μόνο τα δικαιώματα που έχουν εκδοθεί και δεν έχουν τεθεί στο αποθεματικό, και ο αριθμός των δικαιωμάτων στο αποθεματικό δεν αφαιρείται πλέον από την προσφορά δικαιωμάτων. Η αλλαγή αυτή καθιστά σαφέστερο τον υπολογισμό του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία, ενώ δεν έχει ουσιαστική επίπτωση στο αποτέλεσμά του, συμπεριλαμβανομένων των προηγούμενων υπολογισμών του ΣΑΔΚ.

    Μηχανισμός ακύρωσης (άρθρο 1 παράγραφος 5α)

    Από το 2023, τα δικαιώματα στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ) που υπερβαίνουν το επίπεδο των ποσοτήτων που τίθενται σε πλειστηριασμό ακυρώνονται. Ωστόσο, το επίπεδο των ποσοτήτων που τέθηκαν σε πλειστηριασμό το προηγούμενο έτος εξαρτάται από διάφορα στοιχεία, όπως το ανώτατο όριο και η ίδια η λειτουργία του ΑΣΑ. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το επίπεδο των δικαιωμάτων που παραμένουν στο αποθεματικό μετά την ακύρωση είναι περισσότερο προβλέψιμο, προτείνεται να περιοριστεί ο αριθμός των δικαιωμάτων στο αποθεματικό στο επίπεδο των 400 εκατομμυρίων δικαιωμάτων. Η τιμή αυτή αντιστοιχεί επίσης στο κατώτατο όριο για την τιμή του ΣΑΔΚ, κάτω από το οποίο απελευθερώνονται δικαιώματα από το ΑΣΑ.

    Αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ) για την εμπορία εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια (άρθρο 1α)

    Για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, θα λειτουργεί επίσης ένα αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς για το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, με προσλήψεις και απελευθερώσεις δικαιωμάτων βάσει των ορίων για το πλεόνασμα δικαιωμάτων στην εν λόγω αγορά. Επιπλέον, για να έχει το ΑΣΑ τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση ανισορροπιών στην αγορά από την έναρξη της εμπορίας εκπομπών στους δύο τομείς, θα δημιουργηθεί στο αποθεματικό ένας αριθμός δικαιωμάτων για τους νέους τομείς. Για να αντιμετωπιστεί ο πιθανός κίνδυνος υπερβολικής αστάθειας τιμών, θεσπίζονται μέτρα που επιτρέπουν την απελευθέρωση πρόσθετων δικαιωμάτων από το ΑΣΑ. Ωστόσο, ο μηχανισμός ενεργοποίησης αυτής της πρόσθετης απελευθέρωσης θα βασίζεται στην αύξηση της μέσης τιμής των δικαιωμάτων και όχι στο πλεόνασμα δικαιωμάτων στην αγορά.

    Τα κύρια στοιχεία του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757, ο οποίος είναι γνωστός ως κανονισμός ΠΥΕ, που τροποποιούνται με την παρούσα πρόταση είναι τα ακόλουθα:

    Η πρόταση εισάγει νέους ορισμούς της «διαχειριστικής αρχής» και των «συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας». Επιπλέον, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις υποχρεώνουν τις εταιρείες να υποβάλλουν τα οικεία σχέδια παρακολούθησης προς έγκριση στις υπεύθυνες διαχειριστικές αρχές (τροποποιημένα άρθρα 6 και 7), να υποβάλλουν συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας (τροποποιημένο άρθρο 4) και, μετά την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας (τροποποιημένα άρθρα 13 έως 16), να υποβάλλουν αυτά τα επαληθευμένα συγκεντρωτικά δεδομένα στην αρμόδια διαχειριστική αρχή (νέο άρθρο 11α και τροποποιημένο άρθρο 12). Ο ελεγκτής δεν έχει την υποχρέωση να επαληθεύσει την έκθεση εκπομπών σε επίπεδο πλοίου και την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757, καθώς οι εν λόγω εκθέσεις σε επίπεδο πλοίου έχουν ήδη επαληθευτεί. Με την πρόταση ανατίθεται επίσης στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση των μεθόδων και κανόνων παρακολούθησης με σκοπό να καταστούν κατάλληλοι/-ες για εμπορία εκπομπών (τροποποιημένο άρθρο 5 παράγραφος 2) και για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 με τους κανόνες για την έγκριση των σχεδίων παρακολούθησης και των τροποποιήσεών τους από τις διαχειριστικές αρχές, τους κανόνες για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την υποβολή των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας (άρθρο 6 παράγραφος 8, άρθρο 7 παράγραφος 5 και άρθρο 11α παράγραφος 4), καθώς και τους κανόνες για την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας (άρθρο 13 παράγραφος 6 και άρθρο 15 παράγραφος 6).

    Με την πρόταση τροποποίησης του κανονισμού ΠΥΕ, η παρούσα πρόταση συμπληρώνει την πρόταση COM(2019) 38 final της Επιτροπής.

    2021/0211 (COD)

    Πρόταση

    ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης, της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, και του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757

    (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

    ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

    Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 34 ,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 35 ,

    Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)Η συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2015 δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (στο εξής: συμφωνία του Παρισιού), τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016 36 . Τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφώνησαν να συγκρατήσουν την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας αρκετά χαμηλότερα από τους 2 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

    (2)Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον και η επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού συνιστούν το κύριο θέμα της ανακοίνωσης με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2019 37 .

    (3)Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνδυάζει ένα ολοκληρωμένο σύνολο αλληλοενισχυόμενων μέτρων και πρωτοβουλιών με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην ΕΕ έως το 2050, και ορίζει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, με μια οικονομία σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Αποσκοπεί επίσης στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, η μετάβαση αυτή έχει διαφορετικές επιπτώσεις στις γυναίκες και στους άνδρες και έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο σε ορισμένες μειονεκτούσες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με μειονοτική φυλετική ή εθνοτική καταγωγή. Θα πρέπει συνεπώς να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με τρόπο δίκαιο, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς να μείνει κανείς στο περιθώριο.

    (4)Η αναγκαιότητα και η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και την οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης, επιπτώσεων οι οποίες έχουν καταδείξει ότι η κοινωνία και η οικονομία μας πρέπει να βελτιώσουν την ανθεκτικότητά τους σε εξωτερικούς κραδασμούς και να δράσουν εγκαίρως για την πρόληψη ή τον μετριασμό τους. Οι Ευρωπαίοι πολίτες εξακολουθούν να εκφράζουν ισχυρά την άποψή τους ότι αυτό ισχύει ιδίως για την κλιματική αλλαγή 38 .

    (5)Η Ένωση δεσμεύτηκε να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας της Ένωσης κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 στην επικαιροποιημένη εθνικά καθορισμένη συνεισφορά που υποβλήθηκε στη γραμματεία της UNFCCC στις 17 Δεκεμβρίου 2020 39 .

    (6)Με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 40 , η Ένωση κατοχυρώνει νομοθετικά τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το σύνολο της οικονομίας έως το 2050. Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει επίσης δεσμευτική ενωσιακή υποχρέωση για μείωση, έως το 2030, των εγχώριων καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (εκπομπές πλην απορροφήσεις) κατά τουλάχιστον 55 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.

    (7)Όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη αυτών των μειώσεων εκπομπών. Επομένως, η φιλοδοξία του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), το οποίο θεσπίστηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 41 προκειμένου να προωθήσει τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τρόπο αποδοτικό από πλευράς κόστους και οικονομικώς αποτελεσματικό, θα πρέπει να αυξηθεί κατά τρόπο ανάλογο προς τον εν λόγω στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας για το 2030.

    (8)Το ΣΕΔΕ της ΕΕ θα πρέπει να παρέχει κίνητρα υπέρ της παραγωγής από εγκαταστάσεις που μειώνουν ή μηδενίζουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επομένως, η περιγραφή ορισμένων κατηγοριών δραστηριοτήτων στο παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ίση μεταχείριση των εγκαταστάσεων στους εν λόγω τομείς. Επιπλέον, η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων για την παραγωγή ενός προϊόντος θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη από τη φύση της παραγωγικής διαδικασίας. Είναι συνεπώς αναγκαίο να τροποποιηθεί ο ορισμός των προϊόντων και των διαδικασιών και εκπομπών που καλύπτονται για ορισμένους δείκτες αναφοράς, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις νέες και τις υφιστάμενες τεχνολογίες. Είναι επίσης αναγκαίο να αποσυζευχθεί η επικαιροποίηση των τιμών των δεικτών αναφοράς για τα διυλιστήρια και για το υδρογόνο έτσι ώστε να αντικατοπτρίζεται η αυξανόμενη σημασία της παραγωγής υδρογόνου εκτός του τομέα των διυλιστηρίων.

    (9)Η οδηγία 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου 42 καταργήθηκε από την οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 43 . Οι παραπομπές στην οδηγία 96/61/ΕΚ που περιέχονται στο άρθρο 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και στο παράρτημα IV αυτής θα πρέπει να επικαιροποιηθούν αναλόγως. Δεδομένης της ανάγκης για επείγουσες μειώσεις των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να ενεργούν για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ μέσω άλλων πολιτικών πέραν των ορίων εκπομπών που θεσπίστηκαν δυνάμει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

    (10)Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους» 44 , η Επιτροπή ζητά να προσανατολιστεί η ΕΕ προς τη μηδενική ρύπανση έως το 2050, μέσω της μείωσης της ρύπανσης του αέρα, των γλυκών υδάτων, των θαλασσών και των εδαφών σε επίπεδα που δεν αναμένεται πλέον να είναι επιβλαβή για την υγεία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, η οποία είναι το κύριο μέσο ρύθμισης των εκπομπών ρύπων του αέρα, των υδάτων και του εδάφους, συχνά συμβάλλουν και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν τον συντονισμό μεταξύ των απαιτήσεων αδειοδότησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και εκείνων της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

    (11)Καθώς αναγνωρίζεται ότι οι νέες καινοτόμες τεχνολογίες θα επιτρέπουν συχνά τη μείωση των εκπομπών τόσο των αερίων του θερμοκηπίου όσο και των ρύπων, είναι σημαντικό να εξασφαλιστούν συνέργειες μεταξύ των πολιτικών που επιτυγχάνουν μειώσεις των εκπομπών τόσο των αερίων του θερμοκηπίου όσο και των ρύπων, και συγκεκριμένα της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, και να επανεξεταστεί η αποτελεσματικότητά τους ως προς το θέμα αυτό.

    (12)Ο ορισμός των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό της μέγιστης ποσότητας δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων στη βιομηχανία κατά την περίοδο από το 2013 έως το 2020, αλλά οδήγησε σε διαφορετική μεταχείριση των σταθμών συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας σε σύγκριση με τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Για να δοθούν κίνητρα για τη χρήση συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης και να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση όλων των εγκαταστάσεων που λαμβάνουν δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων για παραγωγή θερμότητας και τηλεθέρμανση, θα πρέπει να διαγραφούν από την οδηγία 2003/87/ΕΚ όλες οι αναφορές σε παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/331 της Επιτροπής 45 καθορίζει την επιλεξιμότητα όλων των βιομηχανικών διαδικασιών για δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων. Επομένως, οι διατάξεις για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα του άρθρου 10α παράγραφος 3 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ έχουν καταστεί παρωχημένες και θα πρέπει να διαγραφούν.

    (13)Τα αέρια του θερμοκηπίου τα οποία δεν εκλύονται απευθείας στην ατμόσφαιρα θα πρέπει να θεωρούνται εκπομπές στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ και θα πρέπει να παραδίδονται δικαιώματα για τις εκπομπές αυτές, εκτός αν τα εν λόγω αέρια αποθηκεύονται σε τόπο αποθήκευσης σύμφωνα με την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 46 ή αν δεσμεύονται μόνιμα με χημικό τρόπο σε κάποιο προϊόν έτσι ώστε να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό κανονικές συνθήκες χρήσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις όπου θα καθορίζονται οι όροι υπό τους οποίους τα αέρια του θερμοκηπίου πρέπει να θεωρούνται μονίμως δεσμευμένα με χημικό τρόπο σε κάποιο προϊόν έτσι ώστε να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό κανονικές συνθήκες χρήσης, μεταξύ άλλων με την απόκτηση πιστοποιητικού αφαίρεσης άνθρακα, κατά περίπτωση, ενόψει των ρυθμιστικών εξελίξεων όσον αφορά την πιστοποίηση αφαίρεσης άνθρακα.

    (14)Η δραστηριότητα διεθνών θαλάσσιων μεταφορών, η οποία συνίσταται σε πλόες μεταξύ λιμένων που υπάγονται στη δικαιοδοσία δύο διαφορετικών κρατών μελών ή μεταξύ λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους και λιμένα που δεν υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους, ήταν ως τώρα το μόνο μέσο μεταφοράς που δεν περιλαμβανόταν στις προηγούμενες δεσμεύσεις της Ένωσης για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι εκπομπές από καύσιμα που πωλούνται στην Ένωση για ταξίδια με αναχώρηση από ένα κράτος μέλος και άφιξη σε διαφορετικό κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα έχουν αυξηθεί κατά περίπου 36 % από το 1990. Οι εκπομπές αυτές αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 90 % του συνόλου των εκπομπών της Ένωσης από τη ναυσιπλοΐα, καθώς οι εκπομπές από καύσιμα που πωλούνται στην Ένωση για ταξίδια με αναχώρηση και άφιξη στο ίδιο κράτος μέλος έχουν μειωθεί κατά 26 % από το 1990. Σύμφωνα με το σενάριο διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης, προβλέπεται ότι οι εκπομπές από τις δραστηριότητες διεθνών θαλάσσιων μεταφορών θα αυξηθούν κατά περίπου 14 % μεταξύ 2015 και 2030 και κατά 34 % μεταξύ 2015 και 2050. Αν οι επιπτώσεις των δραστηριοτήτων θαλάσσιων μεταφορών στην κλιματική αλλαγή αυξηθούν σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα υπονομεύσουν σημαντικά τις μειώσεις που πραγματοποιούνται από άλλους τομείς για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

    (15)Το 2013 η Επιτροπή ενέκρινε στρατηγική για την προοδευτική ενσωμάτωση των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στην πολιτική της Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ως πρώτο βήμα στην προσέγγιση αυτή, η Ένωση θέσπισε σύστημα για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 47 , το οποίο θα ακολουθηθεί από καθορισμό στόχων μείωσης για τον τομέα της ναυτιλίας και εφαρμογή ενός αγορακεντρικού μέτρου. Σύμφωνα με τη δέσμευση των συννομοθετών που διατυπώνεται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 48 , η δράση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) ή της Ένωσης θα πρέπει να ξεκινήσει από το 2023 και να συμπεριλαμβάνει προπαρασκευαστικές εργασίες για τη θέσπιση και την εφαρμογή μέτρου που θα διασφαλίζει ότι ο τομέας συμβάλλει δεόντως στις προσπάθειες που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και τη δέουσα μέριμνα που δίδεται από όλους τους ενδιαφερομένους.

    (16)Δυνάμει της οδηγίας (ΕΕ) 2018/410, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που επιτυγχάνεται στον ΔΝΟ προς την κατεύθυνση του φιλόδοξου στόχου μείωσης των εκπομπών, καθώς και συνοδευτικών μέτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών θα συμβάλει δεόντως στις αναγκαίες προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Προσπάθειες για τον περιορισμό των εκπομπών της διεθνούς ναυτιλίας μέσω του ΔΝΟ είναι υπό εξέλιξη και είναι σκόπιμο να ενθαρρύνονται. Ωστόσο, αν και η πρόσφατη πρόοδος που επιτεύχθηκε στον ΔΝΟ είναι ευπρόσδεκτη, τα μέτρα αυτά δεν θα είναι επαρκή για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού.

    (17)Στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Επιτροπή δήλωσε την πρόθεσή της να λάβει πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών μέσω δέσμης μέτρων τα οποία θα δώσουν στην Ένωση τη δυνατότητα να φτάσει τους στόχους της όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών. Στο πλαίσιο αυτό, η οδηγία 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνει τον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ο εν λόγω τομέας συμβάλλει στην επίτευξη των αυξημένων κλιματικών στόχων της Ένωσης και των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού, κάτι το οποίο απαιτεί από τις ανεπτυγμένες χώρες να πάρουν ηγετικό ρόλο αναλαμβάνοντας στόχους μείωσης των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες ενθαρρύνονται να κινηθούν με την πάροδο του χρόνου προς στόχους μείωσης ή περιορισμού των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας 49 . Λαμβανομένου υπόψη ότι οι εκπομπές από τις διεθνείς αερομεταφορές εκτός Ευρώπης θα πρέπει να υπόκεινται σε ανώτατο όριο από τον Ιανουάριο του 2021 μέσω παγκόσμιας αγορακεντρικής δράσης ενώ δεν υπάρχει καμία δράση που να θέτει ανώτατο όριο ή τιμές για τις εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές, είναι σκόπιμο το ΣΕΔΕ της ΕΕ να καλύπτει ένα μερίδιο των εκπομπών από πλόες μεταξύ ενός λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους και ενός λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία τρίτης χώρας, όπου η τρίτη χώρα θα μπορεί να αποφασίζει κατάλληλες δράσεις όσον αφορά το υπόλοιπο μερίδιο των εκπομπών. Η επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών θα πρέπει συνεπώς να περιλαμβάνει το ήμισυ των εκπομπών από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα εκτός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, το ήμισυ των εκπομπών από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα εκτός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους, τις εκπομπές από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, καθώς και τις εκπομπές κατά τον ελλιμενισμό σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους. Η προσέγγιση αυτή έχει καταγραφεί ως πρακτικός τρόπος για την επίλυση του ζητήματος των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών και αντίστοιχων δυνατοτήτων, το οποίο αποτελεί μακροχρόνια πρόκληση στο πλαίσιο της UNFCCC. Η κάλυψη μεριδίου των εκπομπών τόσο από τους εισερχόμενους όσο και από τους εξερχόμενους πλόες μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών εξασφαλίζει την αποτελεσματικότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ, και συγκεκριμένα μέσω της αύξησης των περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων του μέτρου σε σύγκριση με ένα μέτρο με γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής περιορισμένο στους πλόες εντός της ΕΕ, ενώ παράλληλα ελαττώνει τον κίνδυνο κατάπλων αποφυγής και τον κίνδυνο μετεγκατάστασης των δραστηριοτήτων μεταφόρτωσης εκτός της Ένωσης. Για να εξασφαλιστεί η ομαλή ένταξη του τομέα στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, η παράδοση δικαιωμάτων από τις ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να αυξάνεται σταδιακά σε σχέση με τις εξακριβωμένες εκπομπές που θα δηλώνονται για την περίοδο από το 2023 έως το 2025. Για την προστασία της περιβαλλοντικής ακεραιότητας του συστήματος, στον βαθμό που παραδίδονται λιγότερα δικαιώματα σε σχέση με τις εξακριβωμένες εκπομπές για τις θαλάσσιες μεταφορές κατά τα εν λόγω έτη, θα πρέπει να ακυρώνεται αντίστοιχος αριθμός δικαιωμάτων κάθε χρόνο, αφού προσδιορίζεται η διαφορά μεταξύ των εξακριβωμένων εκπομπών και των παραδιδόμενων δικαιωμάτων. Από το 2026, οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να παραδίδουν τον αριθμό δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στο σύνολο των εξακριβωμένων εκπομπών τους που αναφέρθηκαν κατά το προηγούμενο έτος.

    (18)Οι διατάξεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ όσον αφορά τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών θα πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά υπό το φως των μελλοντικών διεθνών εξελίξεων και των προσπαθειών που καταβάλλονται για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού, συμπεριλαμβανομένων του δεύτερου παγκόσμιου απολογισμού το 2028 και των επόμενων απολογισμών ανά πενταετία, σκοπός των οποίων είναι να συμβάλουν στον καθορισμό των διαδοχικών εθνικά καθορισμένων συνεισφορών. Ειδικότερα, οποιαδήποτε στιγμή πριν από τον δεύτερο παγκόσμιο απολογισμό το 2028 —και συνεπώς όχι αργότερα από τις 30 Σεπτεμβρίου 2028— η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων στον ΔΝΟ σχετικά με ένα παγκόσμιο αγορακεντρικό μέτρο. Στην έκθεσή της, η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύει τα μέσα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και να αξιολογεί, κατά περίπτωση, τους τρόπους ενσωμάτωσης των εν λόγω νομικών μέσων στην ενωσιακή νομοθεσία μέσω αναθεώρησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Στην έκθεσή της, η Επιτροπή θα πρέπει να συμπεριλάβει προτάσεις κατά περίπτωση.

    (19)Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει τη λειτουργία της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών υπό το πρίσμα της εμπειρίας από την εφαρμογή της, μεταξύ άλλων σε σχέση με πιθανές πρακτικές αποφυγής, και στη συνέχεια θα πρέπει να προτείνει μέτρα για την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητάς της.

    (20)Το πρόσωπο ή ο οργανισμός που έχει την ευθύνη για τη συμμόρφωση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ θα πρέπει να είναι η ναυτιλιακή εταιρεία, η οποία ορίζεται ως ο πλοιοκτήτης ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός ή πρόσωπο, όπως ο διαχειριστής ή ο ναυλωτής γυμνού πλοίου, στο οποίο ο πλοιοκτήτης έχει αναθέσει την ευθύνη της εκμετάλλευσης του πλοίου και το οποίο, με την ανάληψη της εν λόγω ευθύνης, συμφώνησε να αναλάβει όλα τα καθήκοντα και τις ευθύνες που επιβάλλει ο διεθνής κώδικας διαχείρισης για την ασφαλή λειτουργία των πλοίων και την πρόληψη της ρύπανσης. Ο ορισμός αυτός βασίζεται στον ορισμό της «εταιρείας» στο άρθρο 3 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 και είναι σύμφωνος με το παγκόσμιο σύστημα συλλογής δεδομένων που θεσπίστηκε το 2016 από τον ΔΝΟ. Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», η ναυτιλιακή εταιρεία μπορεί, μέσω συμβατικής συμφωνίας, να θεωρήσει την οντότητα που είναι άμεσα υπεύθυνη για τις αποφάσεις που επηρεάζουν τις εκπομπές CO2 του πλοίου υπόλογη για το κόστος συμμόρφωσης με την παρούσα οδηγία. Η οντότητα αυτή θα πρέπει κανονικά να είναι η οντότητα που είναι υπεύθυνη για την επιλογή των καυσίμων, της διαδρομής και της ταχύτητας του πλοίου.

    (21)Για να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος των ναυτιλιακών εταιρειών, θα πρέπει ένα κράτος μέλος να είναι υπεύθυνο για κάθε ναυτιλιακή εταιρεία. Η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει αρχικό κατάλογο ναυτιλιακών εταιρειών που ασκούσαν ναυτιλιακή δραστηριότητα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο οποίος θα προσδιορίζει τη διαχειριστική αρχή για κάθε ναυτιλιακή εταιρεία. Ο κατάλογος θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε δύο χρόνια τουλάχιστον, έτσι ώστε οι ναυτιλιακές εταιρείες να ανατίθενται εκ νέου σε άλλη διαχειριστική αρχή κατά περίπτωση. Για ναυτιλιακές εταιρείες εγκατεστημένες σε κράτος μέλος, η διαχειριστική αρχή θα πρέπει να είναι το εν λόγω κράτος μέλος. Για ναυτιλιακές εταιρείες εγκατεστημένες σε τρίτη χώρα, η διαχειριστική αρχή θα πρέπει να είναι το κράτος μέλος στο οποίο η ναυτιλιακή εταιρεία είχε τον μεγαλύτερο αριθμό κατάπλων από πλόες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ κατά τα δύο τελευταία έτη παρακολούθησης. Για ναυτιλιακές εταιρείες εγκατεστημένες σε τρίτη χώρα οι οποίες δεν εκτέλεσαν κανέναν πλου που να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ κατά τα δύο τελευταία έτη παρακολούθησης, η διαχειριστική αρχή θα πρέπει να είναι το κράτος μέλος από το οποίο η ναυτιλιακή εταιρεία ξεκίνησε τον πρώτο της πλου που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας. Η Επιτροπή θα πρέπει ανά διετία να εκδίδει και να επικαιροποιεί κατάλογο των ναυτιλιακών εταιρειών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, ο οποίος θα προσδιορίζει τη διαχειριστική αρχή για κάθε ναυτιλιακή εταιρεία. Για να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση των ναυτιλιακών εταιρειών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ακολουθούν εναρμονισμένους κανόνες για τη διαχείριση των ναυτιλιακών εταιρειών για τις οποίες είναι υπεύθυνα, σύμφωνα με λεπτομερείς κανόνες που θα θεσπιστούν από την Επιτροπή.

    (22)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες τις οποίες διαχειρίζονται συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Σε περίπτωση που μια ναυτιλιακή εταιρεία δεν συμμορφώνεται με τις εν λόγω απαιτήσεις και όταν άλλα μέτρα εφαρμογής της διαχειριστικής αρχής δεν εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να δρουν με αλληλεγγύη. Ως έσχατη λύση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αρνούνται την είσοδο σε πλοία τα οποία βρίσκονται υπό την ευθύνη της σχετικής ναυτιλιακής εταιρείας, εκτός από το κράτος μέλος του οποίου τη σημαία φέρει το πλοίο, το οποίο θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα κράτησης του εν λόγω πλοίου.

    (23)Οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να παρακολουθούν και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τα οικεία συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές από δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών σε επίπεδο εταιρείας, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757. Οι εκθέσεις σχετικά με τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας θα πρέπει να επαληθεύονται σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στον εν λόγω κανονισμό. Κατά τη διενέργεια των επαληθεύσεων σε επίπεδο εταιρείας, ο ελεγκτής δεν θα πρέπει να επαληθεύει την έκθεση εκπομπών σε επίπεδο πλοίου και την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 του εν λόγω κανονισμού, καθώς οι εν λόγω εκθέσεις σε επίπεδο πλοίου θα έχουν ήδη επαληθευτεί.

    (24)Βάσει εμπειριών από ανάλογες εργασίες που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος. ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (ΕΟΑΘ) ή άλλος σχετικός οργανισμός θα πρέπει, κατά περίπτωση και σύμφωνα με την εντολή του, να βοηθά την Επιτροπή και τις διαχειριστικές αρχές στην εφαρμογή της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Λόγω της εμπειρίας του στην εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 και των εργαλείων ΤΠ που διαθέτει, ο ΕΟΑΘ θα μπορούσε να συνδράμει τις διαχειριστικές αρχές ιδίως όσον αφορά την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών που παράγονται από δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών στο πλαίσιο του πεδίου εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών ή αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές και κριτήρια.

    (25)Ο κανονισμός (EΕ) 2017/2392 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 50 τροποποίησε το άρθρο 12 παράγραφος 3 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ έτσι ώστε να επιτρέπεται σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης να χρησιμοποιούν όλα τα δικαιώματα που εκδίδονται. Η απαίτηση να περιλαμβάνουν οι άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου την υποχρέωση παράδοσης δικαιωμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο ε) της εν λόγω οδηγίας, θα πρέπει να προσαρμοστεί αναλόγως.

    (26)Η επίτευξη του στόχου της Ένωσης για μείωση των εκπομπών έως το 2030 θα απαιτήσει μείωση των εκπομπών των τομέων που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά 61 % σε σύγκριση με το 2005. Η ποσότητα δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε επίπεδο Ένωσης χρειάζεται να μειωθεί έτσι ώστε να δημιουργηθεί το αναγκαίο μακροπρόθεσμο τιμολογιακό μήνυμα για τις ανθρακούχες εκπομπές και να επιδιωχθεί αυτός ο βαθμός απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Για τον σκοπό αυτόν θα πρέπει να αυξηθεί ο γραμμικός συντελεστής μείωσης, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη συμπερίληψη των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές. Οι τελευταίες θα πρέπει να προκύπτουν από τις εκπομπές από δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών που δηλώνονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 για το 2018 και το 2019 στην Ένωση, προσαρμοσμένες, από το 2021, κατά τον γραμμικό συντελεστή μείωσης.

    (27)Δεδομένου ότι η παρούσα οδηγία τροποποιεί την οδηγία 2003/87/ΕΚ όσον αφορά μια περίοδο εφαρμογής που ξεκίνησε ήδη την 1η Ιανουαρίου 2021, για λόγους προβλεψιμότητας, περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητας και απλότητας, η πιο απότομη πορεία γραμμικής μείωσης του ΣΕΔΕ της ΕΕ θα πρέπει να είναι μια ευθεία γραμμή από το 2021 έως το 2030, έτσι ώστε να επιτευχθούν μειώσεις των εκπομπών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά 61 % έως το 2030, ως κατάλληλο ενδιάμεσο βήμα προς την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στο σύνολο της οικονομίας της Ένωσης το 2050. Καθώς ο αυξημένος γραμμικός συντελεστής μείωσης μπορεί να εφαρμοστεί μόνο από το έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, μια εφάπαξ μείωση της ποσότητας των δικαιωμάτων θα πρέπει να μειώσει τη συνολική ποσότητα των δικαιωμάτων έτσι ώστε να ευθυγραμμίζεται με το επίπεδο ετήσιας μείωσης που θα έχει πραγματοποιηθεί από το 2021 και μετά.

    (28)Η επίτευξη του αυξημένου επιπέδου φιλοδοξίας για το κλίμα θα απαιτήσει τη διάθεση σημαντικών δημόσιων πόρων από την ΕΕ και από τους εθνικούς προϋπολογισμούς αποκλειστικά για την κλιματική μετάβαση. Για τη συμπλήρωση και ενίσχυση των σημαντικών δαπανών που σχετίζονται με το κλίμα στον προϋπολογισμό της ΕΕ, όλα τα έσοδα από πλειστηριασμούς τα οποία δεν καταλογίζονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για σκοπούς που σχετίζονται με το κλίμα. Σε αυτούς περιλαμβάνεται η χρήση ως οικονομική στήριξη για την αντιμετώπιση κοινωνικών πτυχών στα νοικοκυριά με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα μέσω της μείωσης των στρεβλωτικών φόρων. Επιπλέον, για την αντιμετώπιση των διανεμητικών και κοινωνικών επιπτώσεων της μετάβασης στα κράτη μέλη χαμηλού εισοδήματος, θα πρέπει να χρησιμοποιείται πρόσθετο ποσό ίσο με 2,5 % της ποσότητας δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης από το [έτος έναρξης ισχύος της οδηγίας] έως το 2030 για τη χρηματοδότηση της ενεργειακής μετάβασης των κρατών μελών με κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) κάτω από το 65 % του μέσου όρου της Ένωσης κατά την περίοδο 2016-2018, μέσω του Ταμείου Εκσυγχρονισμού που αναφέρεται στο άρθρο 10δ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    (29)Θα πρέπει να παρασχεθούν περαιτέρω κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω χρήσης οικονομικά αποδοτικών τεχνικών. Για τον σκοπό αυτόν, η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπής σε σταθερές εγκαταστάσεις από το 2026 και μετά θα πρέπει να υπόκειται σε όρους που αφορούν επενδύσεις σε τεχνικές αύξησης της ενεργειακής απόδοσης και μείωσης των εκπομπών. Η εστίαση σε μεγαλύτερους χρήστες ενέργειας θα είχε ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση του φόρτου των επιχειρήσεων με χαμηλότερη χρήση ενέργειας, οι οποίες μπορεί να ανήκουν σε μικρομεσαίες ή πολύ μικρές επιχειρήσεις. [Η παραπομπή πρέπει να επιβεβαιωθεί με την αναθεωρημένη ΟΕΑ]. Οι σχετικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις θα πρέπει να προσαρμοστούν αναλόγως.

    (30)Ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM), ο οποίος θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) […./..] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 51 , αποτελεί εναλλακτική λύση στη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα. Στον βαθμό που οι τομείς και υποτομείς καλύπτονται από το εν λόγω μέτρο, δεν θα πρέπει να λαμβάνουν δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων. Ωστόσο, χρειάζεται μια μεταβατική σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων προκειμένου να δοθεί στους παραγωγούς, εισαγωγείς και εμπόρους η δυνατότητα να προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς. Η μείωση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων θα πρέπει να υλοποιηθεί με εφαρμογή συντελεστή στη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων για τους τομείς που εμπίπτουν στον CBAM, κατά τη σταδιακή εισαγωγή του CBAM. Το εν λόγω ποσοστό (συντελεστής CBAM) θα πρέπει να ισούται με 100 % κατά τη μεταβατική περίοδο μεταξύ της έναρξης ισχύος του [κανονισμού CBAM] και του 2025 και με 90 % το 2026, ενώ θα πρέπει να μειώνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως έως ότου φτάσει στο 0 %, έτσι ώστε η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων να έχει εξαλειφθεί μέχρι το δέκατο έτος. Οι σχετικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων θα πρέπει να προσαρμοστούν αναλόγως για τους τομείς και υποτομείς που καλύπτονται από τον CBAM. Η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων που δεν θα παρέχεται πλέον στους τομείς CBAM με βάση αυτόν τον υπολογισμό (ζήτηση CBAM) πρέπει να τεθεί σε πλειστηριασμό και τα έσοδα να περιέλθουν στο Ταμείο Καινοτομίας, για υποστήριξη της καινοτομίας στις τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, δέσμευσης και χρήσης διοξειδίου του άνθρακα (CCU), δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς (CCS), ανανεώσιμης ενέργειας και αποθήκευσης της ενέργειας, κατά τρόπο που να συμβάλλει στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε έργα στους τομείς CBAM. Για να τηρηθεί η αναλογία της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων που διατίθενται στους τομείς εκτός CBAM, το τελικό ποσό που πρέπει να αφαιρεθεί από τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων και να τεθεί σε πλειστηριασμό θα πρέπει να υπολογίζεται βάσει της αναλογίας που αντιπροσωπεύει η ζήτηση CBAM σε σχέση με τις ανάγκες δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων όλων των τομέων που λαμβάνουν δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων.

    (31)Για να αντικατοπτρίζεται καλύτερα η τεχνολογική πρόοδος και να προσαρμόζονται οι αντίστοιχες τιμές των δεικτών αναφοράς στη σχετική περίοδο κατανομής, ενώ παράλληλα εξασφαλίζονται κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών και ανταμείβεται η καινοτομία, η μέγιστη προσαρμογή των τιμών δεικτών αναφοράς θα πρέπει να αυξηθεί από 1,6 % σε 2,5 % ετησίως. Για την περίοδο από το 2026 έως το 2030, οι τιμές των δεικτών αναφοράς θα πρέπει συνεπώς να προσαρμόζονται εντός εύρους 4 % έως 50 % σε σύγκριση με την τιμή που ίσχυε κατά την περίοδο από το 2013 έως το 2020.

    (32)Απαιτείται μια σφαιρική προσέγγιση όσον αφορά την καινοτομία για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Σε επίπεδο ΕΕ, οι αναγκαίες προσπάθειες έρευνας και καινοτομίας υποστηρίζονται, μεταξύ άλλων, μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», το οποίο περιλαμβάνει σημαντική χρηματοδότηση και νέα μέσα για τους τομείς που εμπίπτουν στο ΣΕΔΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι εθνικές διατάξεις μεταφοράς δεν παρεμποδίζουν τις καινοτομίες και είναι τεχνολογικά ουδέτερες.

    (33)Το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Καινοτομίας που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 8 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να επεκταθεί για να στηρίξει την καινοτομία σε τεχνολογίες και διαδικασίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών που αφορούν την κατανάλωση καυσίμων στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών. Επιπλέον, το Ταμείο Καινοτομίας θα πρέπει να παρέχει στήριξη σε επενδύσεις για την απαλλαγή του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε βιώσιμα εναλλακτικά καύσιμα, όπως το υδρογόνο και η αμμωνία που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και σε τεχνολογίες πρόωσης μηδενικών εκπομπών, όπως οι αιολικές τεχνολογίες. Λαμβανομένου υπόψη ότι τα έσοδα από τις κυρώσεις που προκύπτουν από τον κανονισμό xxxx/xxxx [FuelEU Maritime] 52 αποδίδονται στο Ταμείο Καινοτομίας ως εξωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού, η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι λαμβάνεται δεόντως υπόψη η στήριξη καινοτόμων έργων που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης και της εξάπλωσης ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, όπως ορίζεται στο άρθρο 21 παράγραφος 1 του κανονισμού xxxx/xxxx [FuelEU Maritime]. Για να εξασφαλιστεί ότι διατίθεται επαρκής χρηματοδότηση για την καινοτομία στο πλαίσιο αυτού του διευρυμένου πεδίου εφαρμογής, το Ταμείο Καινοτομίας θα πρέπει να συμπληρωθεί με 50 εκατομμύρια δικαιώματα, τα οποία θα προέρχονται εν μέρει από τα δικαιώματα που θα μπορούσαν διαφορετικά να τεθούν σε πλειστηριασμό και εν μέρει από τα δικαιώματα που θα μπορούσαν διαφορετικά να κατανεμηθούν δωρεάν, σύμφωνα με την ισχύουσα αναλογία χρηματοδότησης που παρέχεται από κάθε πηγή στο Ταμείο Καινοτομίας.

    (34)Δυνάμει του άρθρου 10 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1122 της Επιτροπής 53 , όταν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν εκτελούν πλέον πτήσεις που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ, οι λογαριασμοί τους τίθενται στην κατάσταση «αποκλεισμένος» και δεν μπορούν πλέον να κινούνται διαδικασίες από τους εν λόγω λογαριασμούς. Για να διατηρηθεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα του συστήματος, τα δικαιώματα που δεν αποδίδονται σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών λόγω του κλεισίματός τους θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την κάλυψη τυχόν υπολοίπων προς παράδοση από τους εν λόγω φορείς εκμετάλλευσης, και τυχόν εναπομένοντα δικαιώματα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την επιτάχυνση δράσεων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής μέσω της ένταξής τους στο Ταμείο Καινοτομίας.

    (35)Οι συμβάσεις επί διαφοράς για τον άνθρακα (CCD) αποτελούν σημαντικό στοιχείο για την ενεργοποίηση μειώσεων των εκπομπών στη βιομηχανία και μέσω αυτών εξασφαλίζεται, σε όσους επενδύουν σε φιλικές προς το κλίμα τεχνολογίες, μια τιμή η οποία επιβραβεύει τις μειώσεις εκπομπών CO2 πάνω από τα ισχύοντα επίπεδα τιμών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Το εύρος μέτρων τα οποία μπορεί να στηρίξει το Ταμείο Καινοτομίας θα πρέπει να επεκταθεί έτσι ώστε να επιτρέψει την παροχή στήριξης σε έργα μέσω διαγωνισμών ανταγωνιστικών ως προς την τιμή, όπως είναι τα CCD. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σχετικά με τους ακριβείς κανόνες γι’ αυτό το είδος στήριξης.

    (36)Όταν η δραστηριότητα μιας εγκατάστασης αναστέλλεται προσωρινά, η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων προσαρμόζεται στα επίπεδα δραστηριότητας τα οποία αναφέρονται υποχρεωτικά ετησίως. Επιπλέον, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να αναστέλλουν την έκδοση δικαιωμάτων εκπομπής στις εγκαταστάσεις που έπαυσαν να λειτουργούν εφόσον δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι οι εγκαταστάσεις θα επαναλειτουργήσουν. Επομένως, σε περίπτωση προσωρινής αναστολής δραστηριοτήτων δεν θα πρέπει πλέον να απαιτείται από τους φορείς εκμετάλλευσης να αποδεικνύουν στην αρμόδια αρχή ότι η εγκατάστασή τους θα αρχίσει εκ νέου την παραγωγή εντός καθορισμένου και εύλογου χρονικού διαστήματος.

    (37)Οι διορθώσεις της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων που χορηγούνται σε σταθερές εγκαταστάσεις σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ μπορεί να απαιτούν τη χορήγηση πρόσθετων δωρεάν δικαιωμάτων ή την επιστροφή πλεοναζόντων δικαιωμάτων. Τα δικαιώματα που δεσμεύονται για τους νεοεισερχόμενους δυνάμει του άρθρου 10α παράγραφος 7 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τους εν λόγω σκοπούς.

    (38)Το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου Εκσυγχρονισμού θα πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένο με τους πλέον πρόσφατους κλιματικούς στόχους της Ένωσης, με την απαίτηση οι επενδύσεις να είναι σύμφωνες με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1119, και με την κατάργηση της στήριξης για τυχόν επενδύσεις που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα. Επιπλέον, το ποσοστό του κονδυλίου που πρέπει να επενδύεται σε επενδύσεις προτεραιότητας θα πρέπει να αυξηθεί στο 80 %· η ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να αποτελεί στόχο προτεραιότητας από την πλευρά της ζήτησης· και η στήριξη των νοικοκυριών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, μεταξύ άλλων σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο πεδίο εφαρμογής των επενδύσεων προτεραιότητας.

    (39)Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/2066 της Επιτροπής 54 ορίζει κανόνες για την παρακολούθηση των εκπομπών από βιομάζα οι οποίοι συνάδουν με τους κανόνες για τη χρήση βιομάζας που έχουν οριστεί στη νομοθεσία της Ένωσης για την ανανεώσιμη ενέργεια. Καθώς η νομοθεσία γίνεται πιο λεπτομερής όσον αφορά τα κριτήρια αειφορίας για τη βιομάζα με τους πλέον πρόσφατους κανόνες που θεσπίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 55 , η ανάθεση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων του άρθρου 14 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να επεκταθεί ρητά στην έγκριση των αναγκαίων προσαρμογών για την εφαρμογή κριτηρίων αειφορίας για τη βιομάζα, συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων, των βιορευστών και των καυσίμων βιομάζας, στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις που θα προσδιορίζουν τον τρόπο καταλογισμού της αποθήκευσης εκπομπών από μείγματα βιομάζας μηδενικού συντελεστή και βιομάζας που δεν προέρχεται από πηγές μηδενικού συντελεστή.

    (40)Τα ανανεώσιμα υγρά και αέρια καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης και τα καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα ενδέχεται να συνεισφέρουν σημαντικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε τομείς που είναι δύσκολο να απαλλαγούν από τις ανθρακούχες εκπομπές. Όταν τα καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα και τα ανανεώσιμα υγρά και αέρια καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης παράγονται από δεσμευμένο διοξείδιο του άνθρακα στο πλαίσιο δραστηριότητας η οποία καλύπτεται από την παρούσα οδηγία, οι εκπομπές θα πρέπει να καταλογίζονται στην εν λόγω δραστηριότητα. Για να εξασφαλιστεί ότι τα ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης και τα καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και για να αποφευχθεί η διπλή προσμέτρηση των καυσίμων που το κάνουν, είναι σκόπιμο να επεκταθεί ρητά η εξουσιοδότηση του άρθρου 14 παράγραφος 1 στην έκδοση, από την Επιτροπή, εκτελεστικών πράξεων που ορίζουν τις αναγκαίες προσαρμογές για τον τρόπο καταλογισμού της τελικής έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα και τον τρόπο αποφυγής της διπλής προσμέτρησης έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι έχουν καθοριστεί κατάλληλα κίνητρα, λαμβανομένης επίσης υπόψη της επεξεργασίας των εν λόγω καυσίμων δυνάμει της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001.

    (41)Καθώς αναμένεται ότι το διοξείδιο του άνθρακα θα μεταφέρεται και με άλλα μέσα πλην των αγωγών μεταφοράς, όπως με πλοία και φορτηγά, η υφιστάμενη κάλυψη στο παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη μεταφορά αερίων του θερμοκηπίου με σκοπό την αποθήκευση θα πρέπει να επεκταθεί σε όλα τα μέσα μεταφοράς για λόγους ίσης μεταχείρισης και ανεξάρτητα από το αν τα μέσα μεταφοράς καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Όταν οι εκπομπές από τη μεταφορά καλύπτονται επίσης από άλλη δραστηριότητα δυνάμει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, οι εκπομπές θα πρέπει να καταλογίζονται στην εν λόγω άλλη δραστηριότητα προκειμένου να αποφεύγεται η διπλή προσμέτρηση.

    (42)Η εξαίρεση των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν αποκλειστικά βιομάζα από το ΣΕΔΕ της ΕΕ έχει οδηγήσει σε καταστάσεις όπου οι εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν υψηλό ποσοστό βιομάζας έχουν αποκομίσει απροσδόκητα κέρδη, λαμβάνοντας δωρεάν δικαιώματα που υπερβαίνουν κατά πολύ τις πραγματικές εκπομπές. Θα πρέπει επομένως να εισαχθεί μια οριακή τιμή για την καύση βιομάζας μηδενικού συντελεστή, πάνω από την οποία οι εγκαταστάσεις εξαιρούνται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η οριακή τιμή του 95 % είναι σύμφωνη με την παράμετρο αβεβαιότητας που ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 16 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/331 της Επιτροπής 56 .

    (43)Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας της Ευρώπης για το 2030 57 υπογραμμίζει την ιδιαίτερη πρόκληση της μείωσης των εκπομπών στους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι μια περαιτέρω επέκταση της εμπορίας εκπομπών θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει τις εκπομπές από τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Η εμπορία εκπομπών για τους δύο αυτούς νέους τομείς θα θεσπιστεί μέσω χωριστού αλλά παρακείμενου συστήματος εμπορίας εκπομπών. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί οποιαδήποτε διαταραχή της εύρυθμης εμπορίας εκπομπών για σταθερές εγκαταστάσεις και για την αεροπορία. Το νέο σύστημα συνοδεύεται από συμπληρωματικές πολιτικές και μέτρα που παρέχουν προστασία από τις αδικαιολόγητες επιπτώσεις επί των τιμών, διαμορφώνουν τις προσδοκίες των συμμετεχόντων στην αγορά και αποσκοπούν στο να δοθεί τιμολογιακό μήνυμα επί των ανθρακούχων εκπομπών για το σύνολο της οικονομίας. Η προηγούμενη εμπειρία έχει δείξει ότι η ανάπτυξη της νέας αγοράς απαιτεί τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης. Για να εξασφαλιστούν συνέργειες και συνοχή με την υφιστάμενη υποδομή της Ένωσης για το ΣΕΔΕ της ΕΕ που καλύπτει τις εκπομπές από σταθερές εγκαταστάσεις και αερομεταφορές, είναι σκόπιμο να θεσπιστεί εμπορία εκπομπών για τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων μέσω τροποποίησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    (44)Προκειμένου να θεσπιστεί το αναγκαίο πλαίσιο εφαρμογής και να παρασχεθεί εύλογο χρονικό πλαίσιο για την επίτευξη του στόχου για το 2030, η εμπορία εκπομπών στους δύο νέους τομείς θα πρέπει να ξεκινήσει εντός του 2025. Κατά το πρώτο έτος, οι ρυθμιζόμενες οντότητες θα πρέπει να διαθέτουν άδεια εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και να αναφέρουν τις εκπομπές τους για τα έτη 2024 και 2025. Η έκδοση δικαιωμάτων και οι υποχρεώσεις συμμόρφωσης για τις οντότητες θα πρέπει να ισχύσουν από το 2026. Η αλληλουχία αυτή θα επιτρέψει την έναρξη της εμπορίας εκπομπών στους τομείς με εύρυθμο και αποδοτικό τρόπο. Θα επιτρέψει επίσης τη θέσπιση χρηματοδότησης από την ΕΕ και τη λήψη μέτρων από τα κράτη μέλη για να εξασφαλιστεί κοινωνικά δίκαιη εισαγωγή της εμπορίας εκπομπών στους δύο τομείς, προκειμένου να μετριαστούν οι επιπτώσεις της τιμής του άνθρακα στα ευάλωτα νοικοκυριά και τους χρήστες των μέσων μεταφοράς.

    (45)Λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού μικρών προξένων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, δεν είναι δυνατός ο καθορισμός σημείου ρύθμισης σε επίπεδο οντοτήτων οι οποίες εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου απευθείας, όπως συμβαίνει με τις σταθερές εγκαταστάσεις και τις αερομεταφορές. Επομένως, για λόγους τεχνικής σκοπιμότητας και διαχειριστικής αποδοτικότητας, είναι περισσότερο σκόπιμο να καθοριστεί το σημείο ρύθμισης σε ένα σημείο ανάντη στην αλυσίδα εφοδιασμού. Η πράξη η οποία ενεργοποιεί την υποχρέωση συμμόρφωσης στο πλαίσιο του νέου συστήματος εμπορίας εκπομπών θα πρέπει να είναι η θέση σε ανάλωση καυσίμων που χρησιμοποιούνται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της καύσης στις οδικές μεταφορές αερίων του θερμοκηπίου για αποθήκευση σε γεωλογικούς σχηματισμούς. Για την αποφυγή της διπλής κάλυψης, δεν θα πρέπει να καλύπτεται η θέση σε ανάλωση καυσίμων που χρησιμοποιούνται σε άλλες δραστηριότητες στο πλαίσιο του παραρτήματος I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    (46)Οι ρυθμιζόμενες οντότητες στους δύο νέους τομείς και το σημείο ρύθμισης θα πρέπει να καθοριστούν σύμφωνα με το σύστημα ειδικών φόρων κατανάλωσης που θεσπίστηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου 58 , με τις αναγκαίες προσαρμογές, καθώς η εν λόγω οδηγία ορίζει ήδη ένα ισχυρό σύστημα ελέγχου για όλες τις ποσότητες καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση με σκοπό την πληρωμή των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Οι τελικοί χρήστες καυσίμων σε αυτούς τους τομείς δεν θα πρέπει να υπόκεινται στις υποχρεώσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    (47)Οι ρυθμιζόμενες οντότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εμπορίας εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα πρέπει να υπόκεινται σε παρόμοιες απαιτήσεις για τις άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου με τους φορείς εκμετάλλευσης σταθερών εγκαταστάσεων. Είναι αναγκαία η θέσπιση κανόνων σχετικά με τις αιτήσεις αδειοδότησης, τους όρους έκδοσης, το περιεχόμενο και την επανεξέταση των αδειών, καθώς και τυχόν αλλαγές που αφορούν τη ρυθμιζόμενη οντότητα. Για να ξεκινήσει το νέο σύστημα με εύρυθμο τρόπο, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι ρυθμιζόμενες οντότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νέας εμπορίας εκπομπών διαθέτουν έγκυρη άδεια από την έναρξη λειτουργίας του συστήματος το 2025.

    (48)Η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων για το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών θα πρέπει να ακολουθεί γραμμική πορεία για την επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών για το 2030, λαμβανομένης υπόψη της οικονομικά αποδοτικής συμβολής των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στη μείωση εκπομπών κατά 43 % σε σύγκριση με το 2005. Η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων θα πρέπει να καθοριστεί για πρώτη φορά το 2026, ακολουθώντας μια πορεία που ξεκινά το 2024 από την τιμή των ορίων εκπομπών του 2024 (1 109 304 000 τόνοι CO2), υπολογιζόμενη σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 59 με βάση τις εκπομπές αναφοράς για τους τομείς αυτούς για την περίοδο από το 2016 έως το 2018. Συνεπώς ο γραμμικός συντελεστής μείωσης θα πρέπει να οριστεί ίσος με 5,15 %. Από το 2028, η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων θα πρέπει να καθορίζεται με βάση τις μέσες εκπομπές που αναφέρονται για τα έτη 2024, 2025 και 2026, και θα πρέπει να μειώνεται κατά την ίδια απόλυτη ετήσια μείωση που καθορίστηκε από το 2024, η οποία αντιστοιχεί σε γραμμικό συντελεστή μείωσης 5,43 % σε σχέση με την αντίστοιχη τιμή της ανωτέρω καθορισμένης πορείας για το 2025. Αν οι εν λόγω εκπομπές είναι σημαντικά υψηλότερες από αυτήν την τιμή πορείας και αν η απόκλιση αυτή δεν οφείλεται σε διαφορές μικρής κλίμακας στις μεθοδολογίες μέτρησης εκπομπών, ο γραμμικός συντελεστής μείωσης θα πρέπει να προσαρμοστεί έτσι ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη μείωση εκπομπών το 2030.

    (49)Ο εκπλειστηριασμός των δικαιωμάτων είναι η απλούστερη και οικονομικά αποδοτικότερη μέθοδος κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής, και επιτρέπει επίσης να αποφεύγονται τα απροσδόκητα κέρδη. Οι τομείς τόσο των κτιρίων όσο και των οδικών μεταφορών υφίστανται σχετικά μικρή ή ανύπαρκτη ανταγωνιστική πίεση από το εξωτερικό της Ένωσης και δεν εκτίθενται σε κίνδυνο διαρροής άνθρακα. Επομένως, τα δικαιώματα για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές θα πρέπει να κατανέμονται μόνο μέσω πλειστηριασμού χωρίς να υπάρχει δωρεάν κατανομή.

    (50)Για να εξασφαλιστεί η ομαλή έναρξη της εμπορίας εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών και λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης των ρυθμιζόμενων οντοτήτων να αντισταθμίζουν ή να αγοράζουν προκαταβολικά δικαιώματα προκειμένου να μετριάσουν τον κίνδυνο που διατρέχουν όσον αφορά την τιμή και τη ρευστότητα, θα πρέπει να τεθεί νωρίτερα σε πλειστηριασμό μια μεγαλύτερη ποσότητα δικαιωμάτων. Συνεπώς, οι ποσότητες που θα τεθούν σε πλειστηριασμό το 2026 θα πρέπει να είναι κατά 30 % υψηλότερες από τη συνολική ποσότητα δικαιωμάτων για το ίδιο έτος. Η ποσότητα αυτή θα επαρκεί για την παροχή ρευστότητας, τόσο στην περίπτωση που μειώνονται οι εκπομπές σύμφωνα με τις ανάγκες μείωσης όσο και στην περίπτωση που οι μειώσεις εκπομπών υλοποιούνται μόνο προοδευτικά. Οι λεπτομερείς κανόνες για τους εν λόγω εμπροσθοβαρείς όγκους πλειστηριασμού θα καθοριστούν σε κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σχετικά με τον πλειστηριασμό, η οποία θα εκδοθεί σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    (51)Οι κανόνες διανομής για τα μερίδια πλειστηριασμών είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τυχόν έσοδα από πλειστηριασμούς που θα περιέρχονταν στα κράτη μέλη, ιδίως ενόψει της ανάγκης για ενίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών να αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές επιπτώσεις ενός τιμολογιακού μηνύματος επί των ανθρακούχων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών. Παρά το γεγονός ότι οι δύο τομείς έχουν πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, είναι σκόπιμο να καθοριστεί κοινός κανόνας κατανομής ανάλογος αυτού που ισχύει για τις σταθερές εγκαταστάσεις. Το κύριο μέρος των δικαιωμάτων θα πρέπει να κατανέμεται μεταξύ όλων των κρατών μελών με βάση τη μέση κατανομή των εκπομπών στους καλυπτόμενους τομείς κατά την περίοδο από το 2016 έως το 2018.

    (52)Η εισαγωγή της τιμής του άνθρακα στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα πρέπει να συνοδεύεται από αποτελεσματική κοινωνική αποζημίωση, ιδίως δεδομένων των ήδη υφιστάμενων επιπέδων ενεργειακής φτώχειας. Περίπου 34 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ανέφεραν ότι δεν μπορούσαν να διατηρήσουν αρκετά θερμό το σπίτι τους το 2018, ενώ στο πλαίσιο έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε επίπεδο ΕΕ το 2019, ποσοστό 6,9 % του πληθυσμού της Ένωσης δήλωσε ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ζεστάνει επαρκώς το σπίτι του 60 . Για να επιτευχθεί αποτελεσματική κοινωνική και διανεμητική αποζημίωση, θα πρέπει να απαιτείται από τα κράτη μέλη να δαπανούν τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς για τους σκοπούς που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια οι οποίοι έχουν ήδη καθοριστεί για την υφιστάμενη εμπορία εκπομπών, αλλά και για μέτρα που προστίθενται ειδικά για την αντιμετώπιση των σχετικών ανησυχιών για τους νέους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών μέτρων πολιτικής στο πλαίσιο της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 61 . Τα έσοδα από πλειστηριασμούς θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των κοινωνικών πτυχών της εμπορίας εκπομπών για τους νέους τομείς, με ιδιαίτερη έμφαση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μέσων μεταφοράς. Στο πνεύμα αυτό, ένα νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα παρέχει χρηματοδότηση στα κράτη μέλη ειδικά για τη στήριξη των Ευρωπαίων πολιτών που επηρεάζονται περισσότερο ή διατρέχουν κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας ή οικονομικής αδυναμίας μετακινήσεων. Αυτό το Ταμείο θα προωθήσει τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη μεταξύ και εντός των κρατών μελών, μετριάζοντας παράλληλα τον κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας και οικονομικής αδυναμίας μετακινήσεων κατά τη διάρκεια της μετάβασης. Θα βασιστεί στους υφιστάμενους μηχανισμούς αλληλεγγύης και θα τους συμπληρώσει. Οι πόροι του νέου Ταμείου θα αντιστοιχούν κατ’ αρχήν σε ποσοστό 25 % των αναμενόμενων εσόδων από το νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών κατά την περίοδο 2026-2032 και θα υλοποιηθούν με βάση το Κοινωνικό Σχέδιο για το Κλίμα που θα πρέπει να υποβάλουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 20…/nn του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 62 . Επιπλέον, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να χρησιμοποιεί τα έσοδα από πλειστηριασμούς μεταξύ άλλων για τη χρηματοδότηση μέρους του κόστους των οικείων κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα.

    (53)Η υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη χρήση των εσόδων από πλειστηριασμούς θα πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένη με την υφιστάμενη μέθοδο υποβολής εκθέσεων που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 63 .

    (54)Η καινοτομία και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της οικονομικά αποδοτικής συμβολής των τομέων αυτών στις αναμενόμενες μειώσεις εκπομπών. Για τον λόγο αυτόν, 150 εκατομμύρια δικαιώματα από την εμπορία εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα πρέπει να διατεθούν επίσης στο Ταμείο Καινοτομίας για την τόνωση των οικονομικά αποδοτικών μειώσεων εκπομπών.

    (55)Οι ρυθμιζόμενες οντότητες που καλύπτονται από την εμπορία εκπομπών στα κτίρια και τις οδικές μεταφορές θα πρέπει να παραδίδουν δικαιώματα για τις εξακριβωμένες εκπομπές τους τα οποία αντιστοιχούν στις ποσότητες καυσίμων που έχουν θέσει σε ανάλωση. Θα πρέπει να παραδώσουν δικαιώματα για τις εξακριβωμένες εκπομπές τους για πρώτη φορά το 2026. Για να ελαχιστοποιηθεί ο διοικητικός φόρτος, ορισμένοι κανόνες που εφαρμόζονται στο υφιστάμενο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τις σταθερές εγκαταστάσεις και τις αερομεταφορές θα πρέπει να εφαρμοστούν στην εμπορία εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, με τις αναγκαίες προσαρμογές. Αυτό περιλαμβάνει ιδίως κανόνες σχετικά με τη μεταβίβαση, την παράδοση και την ακύρωση δικαιωμάτων, καθώς και κανόνες σχετικά με την εγκυρότητα δικαιωμάτων, τις κυρώσεις, τις αρμόδιες αρχές και τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων των κρατών μελών.

    (56)Για να είναι αποτελεσματική η εμπορία εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, θα πρέπει να είναι δυνατή η παρακολούθηση των εκπομπών με υψηλή βεβαιότητα και με εύλογο κόστος. Οι εκπομπές θα πρέπει να καταλογίζονται σε ρυθμιζόμενες οντότητες με βάση τις ποσότητες καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση και να συνδυάζονται με συντελεστή εκπομπών. Οι ρυθμιζόμενες οντότητες θα πρέπει να είναι σε θέση να ταυτοποιούν και να διαφοροποιούν με αξιοπιστία και ακρίβεια τους τομείς στους οποίους τα καύσιμα τίθενται σε ανάλωση, καθώς και τους τελικούς χρήστες των καυσίμων, προκειμένου να αποφεύγονται ανεπιθύμητες επιπτώσεις, όπως η διπλή επιβάρυνση. Προκειμένου να υπάρχουν επαρκή δεδομένα για τον καθορισμό του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων για την περίοδο από το 2028 έως το 2030, οι ρυθμιζόμενες οντότητες που κατέχουν άδεια κατά την έναρξη λειτουργίας του συστήματος το 2025 θα πρέπει να υποβάλουν έκθεση για τις σχετικές ιστορικές εκπομπές τους για το 2024.

    (57)Είναι σκόπιμη η εισαγωγή μέτρων για την αντιμετώπιση του πιθανού κινδύνου υπερβολικών αυξήσεων των τιμών, οι οποίες, αν είναι ιδιαίτερα υψηλές κατά την έναρξη της εμπορίας εκπομπών από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, ενδέχεται να υπονομεύσουν την προθυμία των νοικοκυριών και των ατόμων να επενδύσουν στη μείωση των δικών τους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συμπληρώνουν τις διασφαλίσεις που παρέχονται από το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς το οποίο θεσπίστηκε με την απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 64 και τέθηκε σε λειτουργία το 2019. Καθώς η αγορά θα συνεχίσει να καθορίζει την τιμή του άνθρακα, θα ενεργοποιούνται μέτρα διασφάλισης μέσω αυτοματισμού που βασίζεται σε κανόνες, ώστε να απελευθερώνονται δικαιώματα από το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς μόνον εφόσον πληρούνται σαφείς προϋποθέσεις ενεργοποίησης που βασίζονται στην αύξηση της μέσης τιμής των δικαιωμάτων. Ο πρόσθετος αυτός μηχανισμός θα πρέπει επίσης να έχει υψηλή ικανότητα αντίδρασης, προκειμένου να αντιμετωπίζει τυχόν υπερβολική αστάθεια που οφείλεται σε παράγοντες πλην των μεταβολών σε θεμελιώδεις παράγοντες της αγοράς. Τα μέτρα θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα σε διαφορετικά επίπεδα υπερβολικής αύξησης των τιμών, τα οποία θα οδηγούν σε διαφορετικούς βαθμούς παρέμβασης. Οι προϋποθέσεις ενεργοποίησης θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από την Επιτροπή και τα μέτρα θα πρέπει να θεσπίζονται επειγόντως από την Επιτροπή όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις. Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη τυχόν συνοδευτικών μέτρων τα οποία ενδέχεται να εγκρίνουν τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση δυσμενών κοινωνικών επιπτώσεων.

    (58)Η εφαρμογή της εμπορίας εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών θα πρέπει να παρακολουθείται από την Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού σύγκλισης των τιμών με το υφιστάμενο ΣΕΔΕ, και, εφόσον απαιτείται, θα πρέπει να προτείνεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο επανεξέταση για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της διαχείρισης και της πρακτικής εφαρμογής της εμπορίας εκπομπών για τους εν λόγω τομείς με βάση τις αποκτηθείσες γνώσεις και την αυξημένη σύγκλιση των τιμών. Θα πρέπει να ζητηθεί από την Επιτροπή να υποβάλει την πρώτη έκθεση για τα θέματα αυτά έως την 1η Ιανουαρίου 2028.

    (59)Για να εξασφαλιστούν ενιαίοι όροι εφαρμογής του άρθρου 3ζδ παράγραφος 3, του άρθρου 12 παράγραφος 3β και του άρθρου 14 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Για να εξασφαλιστούν συνέργειες με το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο, η ανάθεση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων στα άρθρα 14 και 15 της εν λόγω οδηγίας θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να καλύπτει τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων. Οι εν λόγω εκτελεστικές αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 65 .

    (60)Για την έκδοση μη νομοθετικών πράξεων γενικής εφαρμογής προς συμπλήρωση ή τροποποίηση ορισμένων μη ουσιωδών στοιχείων κάποιας νομοθετικής πράξης, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων βάσει του άρθρου 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά το άρθρο 10 παράγραφος 4 και το άρθρο 10α παράγραφος 8 της εν λόγω οδηγίας. Επιπλέον, για να εξασφαλιστούν συνέργειες με το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο, η εξουσιοδότηση στο άρθρο 10 παράγραφος 4 και στο άρθρο 10α παράγραφος 8 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να καλύπτει τους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων. Σύμφωνα με την κοινή πολιτική δήλωση, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011, των κρατών μελών και της Επιτροπής σχετικά με τα επεξηγηματικά έγγραφα 66 , τα κράτη μέλη ανέλαβαν να συνοδεύουν, όταν αυτό δικαιολογείται, την κοινοποίηση των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο με ένα ή περισσότερα έγγραφα στα οποία θα επεξηγείται η σχέση μεταξύ των επιμέρους διατάξεων της οδηγίας που μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο και των αντίστοιχων διατάξεων των πράξεων μεταφοράς. Όσον αφορά την παρούσα οδηγία, ο νομοθέτης θεωρεί ότι η διαβίβαση τέτοιων εγγράφων είναι δικαιολογημένη.

    (61)Ένα εύρυθμο, αναμορφωμένο ΣΕΔΕ της ΕΕ το οποίο θα περιλαμβάνει ένα μέσο για τη σταθεροποίηση της αγοράς αποτελεί βασικό μέσο για να επιτύχει η Ένωση τον στόχο που έχει καθοριστεί για το 2030 και τις δεσμεύσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς επιδιώκει να αντιμετωπίσει την ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δικαιωμάτων στην αγορά. Το άρθρο 3 της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 προβλέπει ότι το αποθεματικό θα επανεξεταστεί τρία έτη αφού τεθεί σε λειτουργία, με ιδιαίτερη προσοχή στο ποσοστό για τον καθορισμό του αριθμού δικαιωμάτων που τοποθετούνται στο αποθεματικό, το όριο για τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ) που καθορίζει την πρόσληψη δικαιωμάτων, και τον αριθμό δικαιωμάτων που απελευθερώνονται από το αποθεματικό.

    (62)Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να δοθεί ένα ισχυρότερο μήνυμα υπέρ των επενδύσεων για τη μείωση των εκπομπών με οικονομικά αποδοτικό τρόπο και προκειμένου να ενισχυθεί το ΣΕΔΕ της ΕΕ, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 θα πρέπει να τροποποιηθεί έτσι ώστε να αυξηθούν τα ποσοστά για τον καθορισμό του αριθμού των δικαιωμάτων που τοποθετούνται κάθε έτος στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς. Επιπλέον, για χαμηλότερα επίπεδα ΣΑΔΚ, η πρόσληψη θα πρέπει να ισούται με τη διαφορά μεταξύ του ΣΑΔΚ και του ορίου που καθορίζει την πρόσληψη δικαιωμάτων. Αυτό αποτρέπει τη σημαντική αβεβαιότητα όσον αφορά τους όγκους πλειστηριασμού που προκύπτει όταν ο ΣΑΔΚ είναι κοντά στο όριο, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει ότι το πλεόνασμα φτάνει στο εύρος ζώνης όγκου εντός του οποίου θεωρείται ότι η αγορά ανθρακούχων εκπομπών λειτουργεί με ισορροπημένο τρόπο.

    (63)Επίσης, για να εξασφαλιστεί ότι το επίπεδο των δικαιωμάτων που παραμένουν στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς μετά την ακύρωση είναι προβλέψιμο, η ακύρωση των δικαιωμάτων στο αποθεματικό δεν θα πρέπει να εξαρτάται πλέον από τις ποσότητες που τέθηκαν σε πλειστηριασμό το προηγούμενο έτος. Ο αριθμός των δικαιωμάτων στο αποθεματικό θα πρέπει συνεπώς να καθοριστεί στο επίπεδο των 400 εκατομμυρίων δικαιωμάτων, το οποίο αντιστοιχεί στο χαμηλότερο όριο για την τιμή του ΣΑΔΚ.

    (64)Από την ανάλυση της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει την παρούσα πρόταση οδηγίας προέκυψε επίσης ότι η καθαρή ζήτηση από τις αερομεταφορές θα πρέπει να συμπεριληφθεί στον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία. Επιπλέον, καθώς τα δικαιώματα του τομέα των αερομεταφορών μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τον ίδιο τρόπο όπως και τα γενικά δικαιώματα, η συμπερίληψη των αερομεταφορών στο αποθεματικό θα το καθιστούσε ακριβέστερο και επομένως καλύτερο εργαλείο για την εξασφάλιση της σταθερότητας της αγοράς. Ο υπολογισμός του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία θα πρέπει να περιλαμβάνει τις εκπομπές από τις αερομεταφορές και τα δικαιώματα που εκδίδονται για τις αερομεταφορές από το έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας.

    (65)Για να διευκρινιστεί ο υπολογισμός του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ), η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 θα πρέπει να διευκρινίζει ότι μόνο τα δικαιώματα που έχουν εκδοθεί και δεν έχουν τοποθετηθεί στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς περιλαμβάνονται στην προσφορά δικαιωμάτων. Επίσης, ο τύπος δεν θα πρέπει πλέον να αφαιρεί τον αριθμό δικαιωμάτων στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς από την προσφορά δικαιωμάτων. Αυτή η αλλαγή δεν θα έχει ουσιαστική επίπτωση στο αποτέλεσμα του υπολογισμού του ΣΑΔΚ, συμπεριλαμβανομένων των προηγούμενων υπολογισμών του ΣΑΔΚ ή του αποθεματικού.

    (66)Για να μετριαστεί ο κίνδυνος ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης που συνδέεται με την έναρξη της εμπορίας εκπομπών για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, καθώς και για να καταστεί αυτή ανθεκτικότερη στους κραδασμούς της αγοράς, θα πρέπει στους νέους αυτούς τομείς να εφαρμόζεται ο μηχανισμός του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς που βασίζεται σε κανόνες. Για να είναι το εν λόγω αποθεματικό λειτουργικό από την έναρξη λειτουργίας του συστήματος, θα πρέπει να συσταθεί με αρχική χορήγηση 600 εκατομμυρίων δικαιωμάτων για την εμπορία εκπομπών στους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων. Τα αρχικά κατώτερα και ανώτερα όρια που ενεργοποιούν την απελευθέρωση ή την πρόσληψη δικαιωμάτων από το αποθεματικό θα πρέπει να υπόκεινται σε γενική ρήτρα επανεξέτασης. Άλλα στοιχεία, όπως η δημοσίευση του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία ή της ποσότητας των δικαιωμάτων που απελευθερώνονται ή τοποθετούνται στο αποθεματικό, θα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες του αποθεματικού για τους άλλους τομείς.

    (67)Είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 έτσι ώστε να ληφθεί υπόψη η συμπερίληψη του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να υποχρεώνει τις εταιρείες να υποβάλλουν εκθέσεις με συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και να υποβάλλουν προς έγκριση στην αρμόδια διαχειριστική αρχή τα επαληθευμένα σχέδια παρακολούθησης και τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας. Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση των μεθόδων παρακολούθησης των εκπομπών CO2 και των κανόνων παρακολούθησης, καθώς και κάθε άλλης σχετικής πληροφορίας που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε διοικητικό επίπεδο, και για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 με τους κανόνες για την έγκριση των σχεδίων παρακολούθησης και των τροποποιήσεών τους από τις διαχειριστικές αρχές, τους κανόνες για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την υποβολή των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, καθώς και τους κανόνες για την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, και για την έκδοση έκθεσης επαλήθευσης των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας. Τα δεδομένα που υπόκεινται σε παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2015/757 μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται για σκοπούς συμμόρφωσης με άλλη νομοθεσία της Ένωσης που απαιτεί την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των ίδιων πληροφοριών για τα πλοία.

    (68)Ως εκ τούτου, θα πρέπει να τροποποιηθούν αναλόγως η οδηγία 2003/87/ΕΚ, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 και ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757,

    ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

    Άρθρο 1

    Τροποποιήσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ

    Η οδηγία 2003/87/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

    1)Στο άρθρο 2, οι παράγραφοι 1 και 2 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1.    Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στις δραστηριότητες που απαριθμούνται στα παραρτήματα Ι και ΙΙΙ και στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙ. Όταν μια εγκατάσταση που περιλαμβάνεται στο πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ λόγω της λειτουργίας υπομονάδων καύσης με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των 20 MW αλλάζει διεργασίες παραγωγής για να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και δεν ικανοποιεί πλέον το εν λόγω όριο, παραμένει στο πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ έως το τέλος της σχετικής πενταετούς περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο κατόπιν της αλλαγής της διεργασίας παραγωγής της.

    2.    Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται με την επιφύλαξη τυχόν απαιτήσεων σύμφωνα με την οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*).

    _________

    (*) Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17).»·

    2)το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής:

    α)το στοιχείο β) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «β) “εκπομπές”: η απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα αερίων του θερμοκηπίου από πηγές μιας εγκατάστασης ή η απελευθέρωση, από αεροσκάφος που εκτελεί αεροπορική δραστηριότητα του παραρτήματος Ι ή από πλοίο που εκτελεί δραστηριότητα θαλάσσιων μεταφορών του παραρτήματος Ι, των προσδιοριζόμενων σε σχέση με τη δραστηριότητα αυτή αερίων, ή η απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου που αντιστοιχούν στη δραστηριότητα του παραρτήματος ΙΙΙ·»·

    β)το στοιχείο δ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «δ) “άδεια εκπομπών αερίων θερμοκηπίου”: άδεια που εκδίδεται σύμφωνα με τα άρθρα 5, 6 και 30β·»·

    γ)το στοιχείο κα) απαλείφεται·

    δ)προστίθενται τα ακόλουθα σημεία κβ) έως κστ):

    «κβ) “ναυτιλιακή εταιρεία”: ο πλοιοκτήτης ή οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός ή πρόσωπο, όπως ο διαχειριστής ή ο ναυλωτής γυμνού πλοίου, στο(ν) οποίο ο πλοιοκτήτης έχει αναθέσει την ευθύνη της εκμετάλλευσης του πλοίου και ο οποίος / το οποίο, με την ανάληψη της εν λόγω ευθύνης, συμφώνησε να αναλάβει όλα τα καθήκοντα και τις ευθύνες που επιβάλλει ο διεθνής κώδικας διαχείρισης για την ασφαλή λειτουργία των πλοίων και την πρόληψη της ρύπανσης, όπως ορίζεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 336/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*)·

    _________

    (*) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 336/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2006, για την εφαρμογή του διεθνούς κώδικα διαχείρισης της ασφάλειας εντός της Κοινότητας και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3051/95 του Συμβουλίου (ΕΕ L 64 της 4.3.2006, σ. 1).

    κγ) “διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας”: η αρχή η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του ΣΕΔΕ της ΕΕ όσον αφορά μια ναυτιλιακή εταιρεία σύμφωνα με το άρθρο 3ζδ·

    κδ) “ρυθμιζόμενη οντότητα” για τους σκοπούς του κεφαλαίου IVα: οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εξαιρουμένου του τελικού καταναλωτή των καυσίμων, το οποίο ασκεί τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ και το οποίο εμπίπτει σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες:

    i)όταν το καύσιμο περνά από φορολογική αποθήκη όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 11 της οδηγίας (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου(*), ο εγκεκριμένος αποθηκευτής, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της εν λόγω οδηγίας, ο οποίος είναι υπόχρεος για την καταβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης που καθίσταται απαιτητός δυνάμει του άρθρο 7 της εν λόγω οδηγίας·

    ii)αν το σημείο i) δεν εφαρμόζεται, οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο το οποίο είναι υπόχρεο για την καταβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης που καθίσταται απαιτητός σύμφωνα με το άρθρο 7 της οδηγίας (ΕΕ) 2020/262 όσον αφορά τα καύσιμα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    iii)αν τα σημεία i) και ii) δεν εφαρμόζονται, οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο το οποίο πρέπει να καταγραφεί από τις σχετικές αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους με σκοπό την καταβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένου κάθε προσώπου που απαλλάσσεται από την καταβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης, όπως αναφέρεται στο άρθρο 21 παράγραφος 5 τέταρτο εδάφιο της οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου(**)·

    iv)αν τα σημεία i), ii) και iii) δεν εφαρμόζονται, ή αν περισσότερα του ενός πρόσωπα είναι αλληλεγγύως και εις ολόκληρον υπόχρεα για την πληρωμή του ίδιου ειδικού φόρου κατανάλωσης, οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που ορίζεται από κράτος μέλος.

    _________

    (*) Οδηγία (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2019, για τη θέσπιση του γενικού καθεστώτος των ειδικών φόρων κατανάλωσης (ΕΕ L 058 της 27.2.2020, σ. 4).

    (**) Οδηγία 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 283 της 31.10.2003, σ. 51).

    κε) “καύσιμο” για τους σκοπούς του κεφαλαίου IVα: κάθε καύσιμο που περιλαμβάνεται στον πίνακα Α και στον πίνακα Γ του παραρτήματος I της οδηγίας 2003/96/ΕΚ, καθώς και κάθε άλλο προϊόν το οποίο προσφέρεται προς πώληση ως καύσιμο κινητήρων ή καύσιμο θέρμανσης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 της εν λόγω οδηγίας·

    κστ) ο όρος “θέση σε ανάλωση” για τους σκοπούς του κεφαλαίου IVα έχει την ίδια έννοια με εκείνη του άρθρου 6 παράγραφος 3 της οδηγίας (ΕΕ) 2020/262.»·

    3)ο τίτλος του κεφαλαίου ΙΙ αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ»

    4)το άρθρο 3α αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 3α

    Πεδίο εφαρμογής

    Τα άρθρα 3β έως 3στ εφαρμόζονται στην κατανομή και την εκχώρηση δικαιωμάτων για τις αεροπορικές δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι. Τα άρθρα 3ζ έως 3ζε εφαρμόζονται στις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι.»·

    5)τα άρθρα 3στ και 3ζ αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 3στ

    Σχέδια παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

    Το εντεταλμένο κράτος μέλος μεριμνά ώστε κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών να υποβάλλει στην αρμόδια αρχή αυτού του κράτους μέλους σχέδιο παρακολούθησης στο οποίο καθορίζονται μέτρα για την παρακολούθηση και την υποβολή σχετικής έκθεσης όσον αφορά τις εκπομπές και τα τονοχιλιομετρικά δεδομένα, προκειμένου για αιτήσεις του άρθρου 3ε, και ώστε τα σχέδια αυτά να εγκρίνονται από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14.

    Άρθρο 3ζ

    Πεδίο εφαρμογής σε δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών

    1.Η κατανομή δικαιωμάτων και η εφαρμογή απαιτήσεων παράδοσης όσον αφορά τις δραστηριότητες των θαλάσσιων μεταφορών εφαρμόζονται για ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50 %) των εκπομπών από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα εκτός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους, ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50 %) των εκπομπών από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα εκτός της δικαιοδοσίας κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, ποσοστό εκατό τοις εκατό (100 %) των εκπομπών από πλοία που εκτελούν πλόες με αναχώρηση από λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους και άφιξη σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, και ποσοστό εκατό τοις εκατό (100 %) των εκπομπών κατά τον ελλιμενισμό σε λιμένα υπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους.

    2.Τα άρθρα 9, 9α και 10 εφαρμόζονται στις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών κατά τον ίδιο τρόπο που εφαρμόζονται σε άλλες δραστηριότητες που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ.»·

    6)προστίθενται τα ακόλουθα άρθρα 3ζα έως 3ζε:

    «Άρθρο 3ζα

    Σταδιακή εισαγωγή απαιτήσεων για τις θαλάσσιες μεταφορές

    Οι ναυτιλιακές εταιρείες υποχρεούνται να παραδίδουν δικαιώματα σύμφωνα με το ακόλουθο χρονοδιάγραμμα:

    α)ποσοστό 20 % των εξακριβωμένων εκπομπών που θα δηλωθούν για το 2023·

    β)ποσοστό 45 % των εξακριβωμένων εκπομπών που θα δηλωθούν για το 2024·

    γ)ποσοστό 70 % των εξακριβωμένων εκπομπών που θα δηλωθούν για το 2025·

    δ)ποσοστό 100 % των εξακριβωμένων εκπομπών που θα δηλωθούν για το 2026 και για κάθε έτος στη συνέχεια.

    Στον βαθμό που παραδίδονται λιγότερα δικαιώματα σε σύγκριση με τις εξακριβωμένες εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές για τα έτη 2023, 2024 και 2025 θα πρέπει, αφού προσδιοριστεί η διαφορά μεταξύ των εξακριβωμένων εκπομπών και των παραδιδόμενων δικαιωμάτων για κάθε έτος, αντίστοιχη ποσότητα δικαιωμάτων να ακυρώνεται αντί να τεθεί σε πλειστηριασμό σύμφωνα με το άρθρο 10.

    Άρθρο 3ζβ

    Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές

    Όσον αφορά τις εκπομπές από δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι, η διαχειριστική αρχή εξασφαλίζει ότι μια ναυτιλιακή εταιρεία υπό την ευθύνη της παρακολουθεί και υποβάλλει εκθέσεις για τις σχετικές παραμέτρους κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς και υποβάλλει στη διαχειριστική αρχή συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας σύμφωνα με το κεφάλαιο II του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*).

    _________

    (*) Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ (ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 55).

    Άρθρο 3ζγ

    Επαλήθευση και διαπίστευση εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές

    Η διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας εξασφαλίζει ότι η έκθεση συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, που υποβάλλεται από ναυτιλιακή εταιρεία δυνάμει του άρθρου 3ζβ, επαληθεύεται σύμφωνα με τους κανόνες επαλήθευσης και διαπίστευσης που ορίζονται στο κεφάλαιο ΙΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757(*).

    _________

    (*) Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ (ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 55).

    Άρθρο 3ζδ

    Διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας

    1. Η διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας είναι:

    α) στην περίπτωση ναυτιλιακής εταιρείας εγγεγραμμένης σε κράτος μέλος, το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγγεγραμμένη η ναυτιλιακή εταιρεία·

    β) στην περίπτωση ναυτιλιακής εταιρείας που δεν είναι εγγεγραμμένη σε κράτος μέλος, το κράτος μέλος στο οποίο η ναυτιλιακή εταιρεία είχε τον μεγαλύτερο αριθμό κατάπλων από πλόες που εκτέλεσε η οικεία ναυτιλιακή εταιρεία κατά τα δύο τελευταία έτη παρακολούθησης και οι οποίοι εμπίπτουν στο πεδίο που ορίζεται στο άρθρο 3ζ·

    γ) στην περίπτωση ναυτιλιακής εταιρείας που δεν είναι εγγεγραμμένη σε κράτος μέλος και δεν εκτέλεσε κανέναν πλου ο οποίος εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής που ορίζεται στο άρθρο 3ζ κατά τα δύο τελευταία έτη παρακολούθησης, η διαχειριστική αρχή είναι το κράτος μέλος από το οποίο η ναυτιλιακή εταιρεία ξεκίνησε τον πρώτο της πλου που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής που ορίζεται στο άρθρο 3ζ.

    Κατά περίπτωση, η υπεύθυνη διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας επικαιροποιείται ανά διετία.

    2. Η Επιτροπή, βασιζόμενη στα βέλτιστα διαθέσιμα στοιχεία:

    α) πριν από την 1η Φεβρουαρίου 2024, δημοσιεύει κατάλογο των ναυτιλιακών εταιρειών που ασκούσαν ναυτιλιακή δραστηριότητα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι και εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής που ορίζεται στο άρθρο 3ζ την 1η Ιανουαρίου 2023 ή με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2023, προσδιορίζοντας τη διαχειριστική αρχή για κάθε ναυτιλιακή εταιρεία σύμφωνα με την παράγραφο 1· και

    β) στη συνέχεια, τουλάχιστον ανά διετία, επικαιροποιεί τον κατάλογο ώστε να ανατεθούν οι ναυτιλιακές εταιρείες σε άλλη διαχειριστική αρχή, όποτε χρειάζεται, και να προστεθούν άλλες ναυτιλιακές εταιρείες οι οποίες έχουν ασκήσει έκτοτε ναυτιλιακή δραστηριότητα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι και εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής που ορίζεται στο άρθρο 3ζ.

    3. Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων σχετικά με τη διαχείριση των ναυτιλιακών εταιρειών από τις διαχειριστικές αρχές δυνάμει της παρούσας οδηγίας. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 22α παράγραφος 2.

    Άρθρο 3ζε

    Υποβολή στοιχείων και επανεξέταση

    1. Η Επιτροπή εξετάζει πιθανές τροποποιήσεις σε σχέση με τη θέσπιση, εκ μέρους του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές. Σε περίπτωση θέσπισης ανάλογου μέτρου, και σε κάθε περίπτωση πριν από τον παγκόσμιο απολογισμό του 2028 και το αργότερο στις 30 Σεπτεμβρίου 2028, η Επιτροπή παρουσιάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση στην οποία εξετάζει κάθε τέτοιο μέτρο. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή μπορεί να ακολουθήσει την έκθεση με νομοθετική πρόταση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση της παρούσας οδηγίας όπου χρειάζεται.

    2. Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή του παρόντος κεφαλαίου και τις πιθανές τάσεις όσον αφορά τις εταιρείες που επιδιώκουν να αποφύγουν να δεσμευτούν από τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή προτείνει μέτρα για την πρόληψη της εν λόγω αποφυγής.»·

    7)το άρθρο 3η αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 3η

    Πεδίο εφαρμογής

    Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου εφαρμόζονται στις άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και στην κατανομή και εκχώρηση δικαιωμάτων για τις δραστηριότητες του παραρτήματος I, εκτός των αεροπορικών δραστηριοτήτων και των δραστηριοτήτων θαλάσσιων μεταφορών.»·

    8)στο άρθρο 6 παράγραφος 2, το στοιχείο ε) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «ε) υποχρέωση παράδοσης δικαιωμάτων ίσων με τις συνολικές εκπομπές της εγκατάστασης ανά ημερολογιακό έτος, όπως εξακριβώνονται σύμφωνα με το άρθρο 15, μέσα σε τέσσερις μήνες από τη λήξη του εν λόγω έτους.»·

    9)το άρθρο 8 τροποποιείται ως εξής:

    α)η φράση «του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(1)» και η υποσημείωση (1) διαγράφονται·

    β)προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

    γ)«Η Επιτροπή επανεξετάζει την αποτελεσματικότητα των συνεργειών με την οδηγία 2010/75/ΕΕ. Οι περιβαλλοντικές και οι σχετικές με το κλίμα άδειες θα πρέπει να συντονίζονται ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και ταχύτερη εκτέλεση των μέτρων που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους της ΕΕ. Η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο στο πλαίσιο οποιασδήποτε μελλοντικής επανεξέτασης της παρούσας οδηγίας.»·

    10)στο άρθρο 9 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

    «Το [έτος μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποίησης], η ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης μειώνεται κατά [-- εκατομμύρια δικαιώματα (τα οποία θα καθοριστούν ανάλογα με το έτος έναρξης ισχύος)]. Κατά το ίδιο έτος, η ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης αυξάνεται κατά 79 εκατομμύρια δικαιώματα για τις θαλάσσιες μεταφορές. Αρχής γενομένης από το [έτος μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας τροποποίησης], ο γραμμικός συντελεστής είναι 4,2 %. Η Επιτροπή δημοσιεύει την ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης εντός 3 μηνών από την/τις [να προστεθεί η ημερομηνία έναρξης ισχύος της τροποποίησης].»·

    11)το άρθρο 10 τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 1, το τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Ποσοστό 2 % της συνολικής ποσότητας δικαιωμάτων από το 2021 έως το 2030 εκπλειστηριάζεται προκειμένου να δημιουργηθεί ταμείο για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και για τον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών συστημάτων ορισμένων κρατών μελών (στο εξής: δικαιούχα κράτη μέλη), όπως ορίζεται στο άρθρο 10δ (“Ταμείο Εκσυγχρονισμού”). Τα δικαιούχα κράτη μέλη για την εν λόγω ποσότητα δικαιωμάτων είναι τα κράτη μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε τιμές αγοράς κάτω από το 60 % του μέσου όρου της Ένωσης το 2013. Τα κονδύλια που αντιστοιχούν στην εν λόγω ποσότητα δικαιωμάτων κατανέμονται σύμφωνα με το μέρος Α του παραρτήματος ΙΙβ.

       Επιπλέον, ποσοστό 2,5 % της συνολικής ποσότητας δικαιωμάτων μεταξύ του [έτους μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας] και του 2030 τίθεται σε πλειστηριασμό για το Ταμείο Εκσυγχρονισμού. Τα δικαιούχα κράτη μέλη για την εν λόγω ποσότητα δικαιωμάτων είναι τα κράτη μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε τιμές αγοράς κάτω από το 65 % του μέσου όρου της Ένωσης κατά την περίοδο 2016-2018. Τα κονδύλια που αντιστοιχούν στην εν λόγω ποσότητα δικαιωμάτων κατανέμονται σύμφωνα με το μέρος Β του παραρτήματος ΙΙβ.»·

    β)στην παράγραφο 3, η πρώτη και η δεύτερη περίοδος αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3. Τα κράτη μέλη καθορίζουν τη χρήση των εσόδων που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων, εκτός από την περίπτωση εσόδων που ορίζονται ως ίδιοι πόροι σύμφωνα με το άρθρο 311 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ και εγγράφονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης. Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έσοδά τους από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων που αναφέρονται στην παράγραφο 2, εξαιρουμένων των εσόδων που χρησιμοποιούνται για την αντιστάθμιση του έμμεσου κόστους άνθρακα που αναφέρονται στο άρθρο 10α παράγραφος 6, για ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:»·

    γ)στην παράγραφο 3, το στοιχείο η) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «η)  μέτρα που αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, των συστημάτων τηλεθέρμανσης και της μόνωσης, ή στην παροχή οικονομικής υποστήριξης για την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων που αφορούν νοικοκυριά με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, μεταξύ άλλων μέσω της μείωσης των στρεβλωτικών φόρων·»·

    δ)στην παράγραφο 4, η πρώτη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «4. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για τη συμπλήρωση της παρούσας οδηγίας σχετικά με τον χρόνο διεξαγωγής, τη διαχείριση και άλλες πτυχές των πλειστηριασμών, συμπεριλαμβανομένων των τρόπων μεταβίβασης μεριδίου των εσόδων στον προϋπολογισμό της Ένωσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι διενεργούνται κατά τρόπο εναρμονισμένο, ανοικτό, διαφανή και χωρίς διακρίσεις.»·

    12)το άρθρο 10α τροποποιείται ως εξής:

    α)η παράγραφος 1 τροποποιείται ως εξής:

    i)τα δύο ακόλουθα εδάφια προστίθενται μετά το δεύτερο εδάφιο:

    «Στην περίπτωση εγκαταστάσεων που καλύπτονται από την υποχρέωση διενέργειας ενεργειακού ελέγχου δυνάμει του άρθρου 8 παράγραφος 4 της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*) [η παραπομπή στο άρθρο να επικαιροποιηθεί με την αναθεωρημένη οδηγία], η δωρεάν κατανομή χορηγείται πλήρως μόνον εάν υλοποιηθούν οι συστάσεις της έκθεσης ελέγχου, στον βαθμό που ο χρόνος απόσβεσης για τις σχετικές επενδύσεις δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη και το κόστος των εν λόγω επενδύσεων είναι ανάλογο. Σε αντίθετη περίπτωση, η ποσότητα της δωρεάν κατανομής μειώνεται κατά 25 %. Η ποσότητα δωρεάν κατανομής δεν μειώνεται αν ο διαχειριστής αποδείξει ότι έχει εφαρμόσει άλλα μέτρα που οδηγούν σε μειώσεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ισοδύναμες με εκείνες που συνιστά η έκθεση ελέγχου. Τα μέτρα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο προσαρμόζονται αναλόγως.

    Δεν χορηγείται δωρεάν κατανομή σε εγκαταστάσεις σε τομείς ή υποτομείς στον βαθμό που αυτοί καλύπτονται από άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) …./.. [παραπομπή στον CBAM](**). Τα μέτρα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο προσαρμόζονται αναλόγως.

    _________

    (*) Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).»·

    (**) [πλήρης παραπομπή στον CBAM]

    ii)στο τέλος του τρίτου εδαφίου προστίθεται η ακόλουθη περίοδος:

    «Για να παρασχεθούν περαιτέρω κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, οι καθορισμένοι εκ των προτέρων δείκτες αναφοράς ενωσιακής εμβέλειας επανεξετάζονται πριν από την περίοδο 2026-2030 με σκοπό την ενδεχόμενη τροποποίηση των ορισμών και των ορίων του συστήματος των υφιστάμενων δεικτών αναφοράς προϊόντων.»·

    β)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 1α:

    «1α. Δεν παρέχεται δωρεάν κατανομή σε σχέση με την παραγωγή των προϊόντων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του κανονισμού [CBAM] από την ημερομηνία εφαρμογής του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα.

    Κατά παρέκκλιση από το προηγούμενο εδάφιο, κατά τα πρώτα έτη λειτουργίας του κανονισμού [CBAM] η παραγωγή των εν λόγω προϊόντων επωφελείται από δωρεάν κατανομή σε μειωμένες ποσότητες. Εφαρμόζεται συντελεστής για τη μείωση της δωρεάν κατανομής για την παραγωγή των εν λόγω προϊόντων (συντελεστής CBAM). Ο συντελεστής CBAM ισούται με 100 % για την περίοδο από την έναρξη ισχύος του [κανονισμού CBAM] και του τέλους του 2025 και με 90 % για το 2026, και μειώνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως έως ότου φτάσει στο 0 % το δέκατο έτος.

    Η μείωση της δωρεάν κατανομής υπολογίζεται ετησίως ως το μέσο μερίδιο της ζήτησης για δωρεάν κατανομή για την παραγωγή των προϊόντων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του κανονισμού [CBAM] έναντι της υπολογιζόμενης συνολικής ζήτησης για δωρεάν κατανομή για όλες τις εγκαταστάσεις για τη σχετική περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1. Εφαρμόζεται ο συντελεστής CBAM.

    Τα δικαιώματα που προκύπτουν από τη μείωση της δωρεάν κατανομής καθίστανται διαθέσιμα για τη στήριξη της καινοτομίας σύμφωνα με το άρθρο 10α παράγραφος 8.»·

    γ)η παράγραφος 2 τροποποιείται ως εξής:

    i)στο τρίτο εδάφιο, το στοιχείο γ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «γ) Για την περίοδο από το 2026 έως το 2030, οι τιμές δεικτών αναφοράς καθορίζονται κατά τον ίδιο τρόπο που ορίζεται στα στοιχεία α) και δ) με βάση τις πληροφορίες που υποβάλλονται δυνάμει του άρθρου 11 για τα έτη 2021 και 2022 και με το ετήσιο ποσοστό μείωσης που εφαρμόζεται για κάθε έτος μεταξύ του 2008 και του 2028.»·

    iii)στο τρίτο εδάφιο προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο δ):

    «δ) Όταν το ετήσιο ποσοστό μείωσης υπερβαίνει το 2,5 % ή είναι χαμηλότερο από το 0,2%, οι τιμές δεικτών αναφοράς για τα έτη από το 2026 έως το 2030 είναι οι τιμές των δεικτών αναφοράς που ίσχυαν κατά την περίοδο από το 2013 έως το 2020, μείον το πιο συναφές από αυτά τα δύο ποσοστά για κάθε έτος μεταξύ του 2008 και του 2028.»·

    iv)το τέταρτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Κατά παρέκκλιση, όσον αφορά τις τιμές αναφοράς για τις αρωματικές ουσίες και το συνθετικό αέριο, οι εν λόγω τιμές δεικτών αναφοράς ρυθμίζονται κατά το ίδιο ποσοστό με αυτό των τιμών αναφοράς των διυλιστηρίων έτσι ώστε να διατηρηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους παραγωγούς των εν λόγω προϊόντων.»·

    δ)οι παράγραφοι 3 και 4 διαγράφονται·

    ε)στην παράγραφο 6, το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν χρηματοδοτικά μέτρα σύμφωνα με το δεύτερο και το τέταρτο εδάφιο υπέρ τομέων ή υποτομέων οι οποίοι είναι εκτεθειμένοι σε πραγματικό κίνδυνο διαρροής διοξειδίου του άνθρακα λόγω σημαντικού έμμεσου κόστους που προκύπτει από το κόστος εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που μετακυλίεται στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω χρηματοδοτικά μέτρα είναι σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, και ιδίως ότι δεν προκαλούν αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά. Τα χρηματοδοτικά μέτρα που θεσπίζονται δεν θα πρέπει να αντισταθμίζουν το έμμεσο κόστος που καλύπτεται από τη δωρεάν κατανομή σύμφωνα με τους δείκτες αναφοράς που καθορίζονται δυνάμει της παραγράφου 1. Όταν ένα κράτος μέλος δαπανά ποσό υψηλότερο από το ισοδύναμο του 25 % των εσόδων του από πλειστηριασμούς στο έτος κατά το οποίο πραγματοποιήθηκε το έμμεσο κόστος, παραθέτει τους λόγους υπέρβασης του ποσού αυτού.»·

    στ)στην παράγραφο 7, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Από το 2021, τα δικαιώματα που σύμφωνα με τις παραγράφους 19, 20 και 22 δεν έχουν κατανεμηθεί στις εγκαταστάσεις προστίθενται στο ποσό των δικαιωμάτων που έχουν δεσμευτεί σύμφωνα με την πρώτη περίοδο του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.»·

    ζ)η παράγραφος 8 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «8. Ποσότητα ίση με 365 εκατομμύρια δικαιώματα από την ποσότητα η οποία διαφορετικά θα μπορούσε να κατανεμηθεί δωρεάν δυνάμει του παρόντος άρθρου και 85 εκατομμύρια δικαιώματα από την ποσότητα η οποία διαφορετικά θα μπορούσε να εκπλειστηριαστεί δυνάμει του άρθρου 10, καθώς και τα δικαιώματα που προκύπτουν από τη μείωση της δωρεάν κατανομής που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 1α, διατίθενται σε Ταμείο με σκοπό τη στήριξη της καινοτομίας τεχνολογιών και διαδικασιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και τη συνεισφορά στην επίτευξη στόχων μηδενικής ρύπανσης (στο εξής: Ταμείο Καινοτομίας). Τα δικαιώματα που δεν χορηγούνται σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών λόγω παύσης λειτουργίας των φορέων και τα οποία δεν είναι απαραίτητα για την κάλυψη τυχόν ελλείψεων στις παραδόσεις από τους εν λόγω φορείς εκμετάλλευσης χρησιμοποιούνται επίσης για τη στήριξη της καινοτομίας που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο.

    Επιπλέον, 50 εκατομμύρια ακατανέμητα δικαιώματα από το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς συμπληρώνουν τυχόν εναπομένοντα έσοδα από τα 300 εκατομμύρια δικαιώματα που είναι διαθέσιμα για την περίοδο από το 2013 έως το 2020 σύμφωνα με την απόφαση 2010/670/ΕΕ της Επιτροπής(*), και χρησιμοποιούνται εγκαίρως για την υποστήριξη της καινοτομίας, όπως αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο. Περαιτέρω, τα εξωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό που αναφέρονται στο άρθρο 21 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) [FuelEU Maritime] διατίθενται στο Ταμείο Καινοτομίας και υλοποιούνται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο.

    Το Ταμείο Καινοτομίας καλύπτει τους τομείς που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι και στο παράρτημα ΙΙΙ, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται η περιβαλλοντικά ασφαλής δέσμευση και αξιοποίηση άνθρακα (CCU) η οποία συμβάλλει σημαντικά στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τα προϊόντα που υποκαθιστούν άλλα προϊόντα υψηλής έντασης άνθρακα που παράγονται στους τομείς που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι, και συμβάλλει στην τόνωση της ανάπτυξης και της λειτουργίας έργων που αποσκοπούν σε περιβαλλοντικά ασφαλή δέσμευση και αποθήκευση CO2 σε γεωλογικούς σχηματισμούς (CCS), καθώς και σε καινοτόμες τεχνολογίες ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και αποθήκευσης ενέργειας σε γεωγραφικές θέσεις ισόρροπα κατανεμημένες. Το Ταμείο Καινοτομίας μπορεί επίσης να στηρίζει πρωτοποριακές καινοτόμες τεχνολογίες και υποδομές για την απαλλαγή του τομέα ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές και για την παραγωγή καυσίμων χαμηλών και μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών στις αεροπορικές, σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές. Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί σε έργα σε τομείς που καλύπτονται από τον [κανονισμό CBAM] για τη στήριξη της καινοτομίας σε τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, CCU, CCS, ανανεώσιμη ενέργεια και αποθήκευση της ενέργειας, κατά τρόπο ο οποίος θα συμβάλει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

    Είναι επιλέξιμα έργα στην επικράτεια όλων των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των έργων μικρής κλίμακας. Οι τεχνολογίες που λαμβάνουν στήριξη είναι καινοτόμες και δεν είναι ακόμα εμπορικά βιώσιμες σε παρόμοια κλίμακα χωρίς στήριξη, αλλά αντιπροσωπεύουν πρωτοποριακές λύσεις ή είναι αρκούντως ώριμες για εφαρμογή σε προεμπορική κλίμακα.

    Η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι τα δικαιώματα που προορίζονται για το Ταμείο Καινοτομίας τίθενται σε πλειστηριασμό σύμφωνα με τις αρχές και τους μηχανισμούς που ορίζονται στο άρθρο 10 παράγραφος 4. Οι εισπράξεις από τον πλειστηριασμό αποτελούν εξωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού. Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για ενέργειες των οποίων η υλοποίηση εκτείνεται σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη είναι δυνατόν να κατανέμονται σε ετήσιες δόσεις επί σειρά ετών.

    Τα έργα επιλέγονται με βάση αντικειμενικά και διαφανή κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη, κατά περίπτωση, τον βαθμό κατά τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη της μείωσης των εκπομπών πολύ κάτω από τους δείκτες αναφοράς που αναφέρονται στην παράγραφο 2. Τα έργα έχουν τη δυνατότητα ευρείας εφαρμογής ή σημαντικής μείωσης των δαπανών που επιφέρει η μετάβαση προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τους οικείους τομείς. Τα έργα που αφορούν τεχνολογίες CCU επιτυγχάνουν καθαρή μείωση των εκπομπών και εξασφαλίζουν αποφυγή εκπομπής ή μόνιμη αποθήκευση του CO2. Στην περίπτωση επιχορηγήσεων που παρέχονται μέσω προσκλήσεων υποβολής προτάσεων μπορεί να παρασχεθεί στήριξη έως και για το 60 % του σχετικού κόστους των έργων, εκ του οποίου ποσοστό έως 40 % δεν χρειάζεται να εξαρτάται από την εξακριβωμένη αποφυγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου υπό την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνονται τα προκαθορισμένα ορόσημα, λαμβανομένης υπόψη της τεχνολογίας που έχει χρησιμοποιηθεί. Στην περίπτωση στήριξης που παρέχεται μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών και στην περίπτωση στήριξης τεχνικής βοήθειας, μπορεί να παρασχεθεί στήριξη έως και για το 100 % του σχετικού κόστους των έργων.

    Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για τη συμπλήρωση της παρούσας οδηγίας σχετικά με τους κανόνες λειτουργίας του Ταμείου Καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας και των κριτηρίων επιλογής, καθώς και σχετικά με τους επιλέξιμους τομείς και τις τεχνολογικές απαιτήσεις για τα είδη στήριξης.

    Κανένα έργο δεν λαμβάνει μέσω του μηχανισμού αυτού βοήθεια σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο η οποία να υπερβαίνει το 15 % του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων που διατίθενται προς τον σκοπό αυτό. Τα δικαιώματα αυτά λαμβάνονται υπόψη στην παράγραφο 7.»·

    _________

    (*) Απόφαση 2010/670/ΕΕ της Επιτροπής, της 3ης Νοεμβρίου 2010, για καθορισμό κριτηρίων και μέτρων χρηματοδότησης έργων επίδειξης σε εμπορική κλίμακα, τα οποία αποσκοπούν στην περιβαλλοντικά ασφαλή δέσμευση και αποθήκευση CO 2 σε γεωλογικούς σχηματισμούς, καθώς και έργων επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης που θεσπίστηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 290 της 6.11.2010, σ. 39).

    η)στην παράγραφο 19, η πρώτη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «19. Δεν χορηγείται δωρεάν δικαίωμα σε εγκατάσταση που διέκοψε τη λειτουργία της.»·

    θ)προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 22:

    «22. Όπου είναι αναγκαίο να γίνουν διορθώσεις στις δωρεάν κατανομές που χορηγούνται δυνάμει του άρθρου 11 παράγραφος 2, οι διορθώσεις αυτές πραγματοποιούνται με χορήγηση δικαιωμάτων από το ποσό των δικαιωμάτων που δεσμεύεται σύμφωνα με την παράγραφο 7 του παρόντος άρθρου ή με την προσθήκη δικαιωμάτων στο ποσό αυτό.»·

    13)στο άρθρο 10γ, η παράγραφος 7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις δικαιούχες εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής και τους δικαιούχους φορείς εκμετάλλευσης δικτύου να υποβάλλουν, έως τις 28 Φεβρουαρίου κάθε έτους, έκθεση σχετικά με την υλοποίηση των επιλεγμένων επενδύσεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά το υπόλοιπο της δωρεάν κατανομής και τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες επενδύσεων και τα είδη των επενδύσεων που υποστηρίζονται. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν προς τούτο έκθεση στην Επιτροπή και η Επιτροπή δημοσιοποιεί τις εκθέσεις αυτές.»·

    14)το άρθρο 10δ τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 1, το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1. Συγκροτείται για την περίοδο από το 2021 έως το 2030 ταμείο για τη στήριξη των επενδύσεων που προτείνουν τα δικαιούχα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης επενδυτικών έργων μικρής κλίμακας, για τον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών συστημάτων και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης (στο εξής: Ταμείο Εκσυγχρονισμού). Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού χρηματοδοτείται μέσω του πλειστηριασμού δικαιωμάτων όπως ορίζεται στο άρθρο 10, για τα δικαιούχα κράτη μέλη που ορίζονται στο εν λόγω άρθρο.

       Οι επενδύσεις που υποστηρίζονται συνάδουν με τους στόχους της παρούσας οδηγίας, καθώς και με τους στόχους της ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία(*) και του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(**) και τους μακροπρόθεσμους στόχους που διατυπώνονται στη συμφωνία του Παρισιού. Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού δεν παρέχει καμία στήριξη στις εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα.»·

    _________

    (*) COM(2019) 640 final.

    (**) Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).»·

    β)η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2. Τουλάχιστον το 80 % των χρηματοδοτικών πόρων από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού χρησιμοποιείται για τη στήριξη επενδύσεων στα ακόλουθα:

    α)παραγωγή και χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

    β)θέρμανση και ψύξη από ανανεώσιμες πηγές·

    γ)βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης από την πλευρά της ζήτησης, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, των κτιρίων, της γεωργίας και των αποβλήτων·

    δ)αποθήκευση ενέργειας και εκσυγχρονισμός των ενεργειακών δικτύων, συμπεριλαμβανομένων των αγωγών τηλεθέρμανσης, των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος και της αύξησης των διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών·

    ε)στήριξη των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος, μεταξύ άλλων σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων θέρμανσής τους· και

    στ)δίκαιη μετάβαση περιφερειών εξαρτωμένων από τον άνθρακα στα δικαιούχα κράτη μέλη, προκειμένου να στηριχθεί η επανένταξη, ο επαναπροσανατολισμός και η αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων, η εκπαίδευση, οι πρωτοβουλίες αναζήτησης εργασίας και οι νεοφυείς επιχειρήσεις, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους.»·

    15)το άρθρο 12 τροποποιείται ως εξής:

    α)η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2. Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα δικαιώματα που εκχωρούνται από την αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους να αναγνωρίζονται για τους σκοπούς τήρησης των υποχρεώσεων φορέα εκμετάλλευσης, φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή ναυτιλιακής εταιρείας βάσει της παραγράφου 3»·

    β)η παράγραφος 2α διαγράφεται·

    γ)η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3. Τα κράτη μέλη, τα εντεταλμένα κράτη μέλη και οι διαχειριστικές αρχές ναυτιλιακής εταιρείας εξασφαλίζουν ότι, έως τις 30 Απριλίου κάθε έτους:

    α) ο φορέας εκμετάλλευσης κάθε εγκατάστασης παραδίδει αριθμό δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στις συνολικές εκπομπές από την εν λόγω εγκατάσταση κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως έχουν εξακριβωθεί σύμφωνα με το άρθρο 15·

    β) κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών παραδίδει αριθμό δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στις συνολικές εκπομπές του κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως έχουν εξακριβωθεί σύμφωνα με το άρθρο 15·

    γ) κάθε ναυτιλιακή εταιρεία παραδίδει αριθμό δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στις συνολικές εκπομπές της κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως έχουν εξακριβωθεί σύμφωνα με το άρθρο 3ζγ.

    Τα κράτη μέλη, τα εντεταλμένα κράτη μέλη και οι διαχειριστικές αρχές όσον αφορά ναυτιλιακές εταιρείες εξασφαλίζουν ότι τα δικαιώματα που παραδίδονται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο ακολούθως ακυρώνονται.»·

    δ)στην παράγραφο 3-α, η πρώτη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3-α. Όπου είναι απαραίτητο και για όσο διάστημα απαιτείται ώστε να προστατευτεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ, απαγορεύεται στους φορείς εκμετάλλευσης, στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και στις ναυτιλιακές εταιρείες του ΣΕΔΕ της ΕΕ να χρησιμοποιούν δικαιώματα που χορηγούνται από κράτος μέλος σε σχέση με το οποίο υπάρχουν εκκρεμείς υποχρεώσεις για φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, ναυτιλιακές εταιρείες και άλλους φορείς εκμετάλλευσης.»·

    ε)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 3β:

    «3β. Υποχρέωση παράδοσης δικαιωμάτων δεν υφίσταται όσον αφορά εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που θεωρείται ότι έχουν δεσμευτεί και χρησιμοποιηθεί για να καταστούν μονίμως δεσμευμένα με χημικό τρόπο σε κάποιο προϊόν έτσι ώστε να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό κανονικές συνθήκες χρήσης.

    Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με τις απαιτήσεις βάσει των οποίων θεωρείται ότι τα αέρια του θερμοκηπίου καθίστανται μονίμως δεσμευμένα με χημικό τρόπο σε κάποιο προϊόν έτσι ώστε να μην εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό κανονικές συνθήκες χρήσης.

    Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 22α παράγραφος 2.»·

    16)στο άρθρο 14 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο προστίθεται η ακόλουθη περίοδος:

    «Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εφαρμόζουν τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τη χρήση βιομάζας που καθορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*), με τυχόν αναγκαίες προσαρμογές για την εφαρμογή σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, έτσι ώστε η εν λόγω βιομάζα να είναι μηδενικού συντελεστή. Προσδιορίζουν τον τρόπο καταλογισμού της αποθήκευσης εκπομπών από μείγμα πηγών μηδενικού συντελεστή και πηγών μη μηδενικού συντελεστή. Προσδιορίζουν επίσης τον τρόπο καταλογισμού των εκπομπών από ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης και από καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα, εξασφαλίζοντας ότι λαμβάνονται υπόψη οι εν λόγω εκπομπές και ότι αποφεύγεται η διπλή προσμέτρηση.»·

    _________

    (*) Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82).»·

    17)ο τίτλος του κεφαλαίου IV αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ, ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ».

    18)το άρθρο 16 τροποποιείται ως εξής:

    α)η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη δημοσίευση των ονομάτων των φορέων εκμετάλλευσης, φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και ναυτιλιακών εταιρειών που έχουν παραβιάσει απαιτήσεις για την παράδοση επαρκών δικαιωμάτων δυνάμει της παρούσας οδηγίας.»·

    β)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 3α:

    «3α. Οι κυρώσεις που ορίζονται στην παράγραφο 3 εφαρμόζονται επίσης στις ναυτιλιακές εταιρείες.»·

    γ)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 11α:

    «11α. Στην περίπτωση ναυτιλιακής εταιρείας που δεν συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις παράδοσης για δύο ή περισσότερες διαδοχικές περιόδους αναφοράς και όταν δεν έχει επιτευχθεί συμμόρφωση με τη λήψη άλλων μέτρων επιβολής, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους του λιμένα εισόδου μπορεί, αφού δώσει στην οικεία ναυτιλιακή εταιρεία τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, να εκδώσει διαταγή εκδίωξης η οποία κοινοποιείται στην Επιτροπή, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (ΕΟΑΘ), στα λοιπά κράτη μέλη και στο οικείο κράτος σημαίας. Η έκδοση διαταγής εκδίωξης συνεπάγεται ότι όλα τα κράτη μέλη, εξαιρουμένου του κράτους μέλους του οποίου τη σημαία φέρει το πλοίο, αρνούνται την είσοδο σε οποιονδήποτε από τους λιμένες τους σε πλοία τα οποία βρίσκονται υπό την ευθύνη της οικείας ναυτιλιακής εταιρείας έως ότου η εταιρεία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις παράδοσης που της επιβάλλονται σύμφωνα με το άρθρο 12. Όταν το πλοίο φέρει τη σημαία κράτους μέλους, το εν λόγω κράτος μέλος, αφού δώσει στην οικεία εταιρεία τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, διατάζει την κράτηση του πλοίου έως ότου η ναυτιλιακή εταιρεία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Η παρούσα παράγραφος δεν θίγει τους διεθνείς ναυτιλιακούς κανόνες που ισχύουν για τα πλοία σε κατάσταση κινδύνου.»·

    19)το άρθρο 18β αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Άρθρο 18β

    Συνδρομή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα και άλλων σχετικών οργανισμών

    Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχουν από το άρθρο 3γ παράγραφος 4, το άρθρο 3στ, το άρθρο 3ζβ, το άρθρο 3ζγ, το άρθρο 3ζδ, το άρθρο 3ζε και το άρθρο 18α, η Επιτροπή και οι διαχειριστικές αρχές μπορούν να ζητούν τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα ή άλλου σχετικού οργανισμού και να συνάπτουν προς τούτο κάθε ενδεδειγμένη συμφωνία με τους εν λόγω οργανισμούς.»·

    20)στο άρθρο 30 παράγραφος 2 προστίθεται η ακόλουθη περίοδος:

    «Τα μέτρα που εφαρμόζονται στους τομείς CBAM επανεξετάζονται συνεχώς υπό το πρίσμα της εφαρμογής του κανονισμού xxx [αναφορά στον CBAM].»·

    21)μετά το άρθρο 30 παρεμβάλλεται το ακόλουθο κεφάλαιο ΙVα:

    «ΚΕΦΑΛΑΙΟ IVα

    ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΔΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

    Άρθρο 30a

    Πεδίο εφαρμογής

    Οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου εφαρμόζονται στις εκπομπές, στις άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, στην έκδοση και παράδοση δικαιωμάτων, στην παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση όσον αφορά τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ. Το παρόν κεφάλαιο δεν εφαρμόζεται σε εκπομπές που καλύπτονται από τα κεφάλαια ΙΙ, ΙΙα και ΙΙΙ.

    Άρθρο 30β

    Άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου

    1.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι από την 1η Ιανουαρίου 2025 καμία ρυθμιζόμενη οντότητα δεν ασκεί τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ, εκτός αν η εν λόγω ρυθμιζόμενη οντότητα κατέχει άδεια που έχει εκδοθεί από αρμόδια αρχή σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3.

    2.Κάθε αίτηση της ρυθμιζόμενης οντότητας προς την αρμόδια αρχή δυνάμει της παραγράφου 1 για άδεια εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου στο πλαίσιο του παρόντος κεφαλαίου περιλαμβάνει, τουλάχιστον, περιγραφή:

    α)της ρυθμιζόμενης οντότητας·

    β)του είδους των καυσίμων που θέτει σε ανάλωση και τα οποία χρησιμοποιούνται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ, καθώς και των μέσων με τα οποία θέτει τα εν λόγω καύσιμα σε ανάλωση·

    γ)των τελικών χρήσεων των καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση για τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ·

    δ)των σχεδιαζόμενων μέτρων για την παρακολούθηση των εκπομπών και την υποβολή των σχετικών εκθέσεων, σύμφωνα με τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14 και στο άρθρο 30στ·

    ε)μη τεχνική περίληψη των πληροφοριών που διαβιβάζονται βάσει των σημείων α) έως δ).

    3.Η αρμόδια αρχή εκδίδει άδεια εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου με την οποία επιτρέπει στη ρυθμιζόμενη οντότητα που αναφέρεται στην παράγραφο 1 τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ, εφόσον κρίνει ότι η οντότητα είναι σε θέση να παρακολουθεί και να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τις εκπομπές που αντιστοιχούν στις ποσότητες καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση σύμφωνα με το παράρτημα ΙΙΙ.

    4.Οι άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου περιέχουν, τουλάχιστον, τα εξής:

    στ)επωνυμία και διεύθυνση της ρυθμιζόμενης οντότητας·

    ζ)περιγραφή των μέσων με τα οποία η ρυθμιζόμενη οντότητα θέτει σε ανάλωση τα καύσιμα στους τομείς που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    η)κατάλογο των καυσίμων τα οποία η ρυθμιζόμενη οντότητα θέτει σε ανάλωση στους τομείς που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    θ)σχέδιο παρακολούθησης που πληροί τις απαιτήσεις που θεσπίζονται στις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14·

    ι)απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων που θεσπίζονται στις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14·

    ια)υποχρέωση παράδοσης δικαιωμάτων, που έχουν εκδοθεί δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου, ίσων με τις συνολικές εκπομπές ανά ημερολογιακό έτος, όπως πιστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 15, μέσα σε τέσσερις μήνες από τη λήξη του εν λόγω έτους.

    5.Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στις ρυθμιζόμενες οντότητες να επικαιροποιούν τα σχέδια παρακολούθησης χωρίς να τροποποιούν την άδεια. Οι ρυθμιζόμενες οντότητες υποβάλλουν τα επικαιροποιημένα σχέδια παρακολούθησης στην αρμόδια αρχή προς έγκριση.

    6.Η ρυθμιζόμενη οντότητα ενημερώνει την αρμόδια αρχή για κάθε σχεδιαζόμενη αλλαγή στη φύση της δραστηριότητάς της ή στα καύσιμα τα οποία θέτει σε ανάλωση, η οποία μπορεί να απαιτεί επικαιροποίηση της άδειας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Κατά περίπτωση, η αρμόδια αρχή επικαιροποιεί την άδεια σύμφωνα με τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14. Αν υπάρχει αλλαγή στην ταυτότητα της ρυθμιζόμενης οντότητας που καλύπτεται από το παρόν κεφάλαιο, η αρμόδια αρχή ενημερώνει την άδεια ώστε να περιληφθεί η επωνυμία και η διεύθυνση της νέας ρυθμιζόμενης οντότητας.

    Άρθρο 30γ

    Συνολική ποσότητα δικαιωμάτων

    1.    Η ποσότητα δικαιωμάτων που εκδίδονται σε επίπεδο Ένωσης δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου κάθε έτος από το 2026 μειώνεται γραμμικά αρχής γενομένης από το 2024. Η τιμή για το 2024 ορίζεται ίση με τα όρια εκπομπών του 2024, υπολογιζόμενα με βάση τις εκπομπές αναφοράς δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(*) για τους τομείς που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο, με εφαρμογή της πορείας γραμμικής μείωσης για όλες τις εκπομπές εντός του πεδίου εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού. Η ποσότητα μειώνεται κάθε έτος μετά το 2024 κατά γραμμικό συντελεστή μείωσης ίσο με 5,15 %. Έως την 1η Ιανουαρίου 2024, η Επιτροπή δημοσιεύει την ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης για το έτος 2026.

    2.    Η ποσότητα των δικαιωμάτων που εκδίδονται σε επίπεδο Ένωσης δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου κάθε έτος από το 2028 μειώνεται γραμμικά ξεκινώντας από το 2025 με βάση τις μέσες εκπομπές που δηλώνονται δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου για τα έτη 2024 έως 2026. Η ποσότητα δικαιωμάτων μειώνεται κατά γραμμικό συντελεστή μείωσης ίσο με 5,43 %, εκτός αν ισχύουν οι όροι του σημείου 1 του παραρτήματος ΙΙΙα, οπότε η ποσότητα μειώνεται κατά γραμμικό συντελεστή μείωσης προσαρμοσμένο σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στο σημείο 2 του παραρτήματος ΙΙΙα. Έως τις 30 Ιουνίου 2027, η Επιτροπή δημοσιεύει την ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης για το έτος 2028 και, εφόσον απαιτείται, τον προσαρμοσμένο γραμμικό συντελεστή μείωσης.    
    _________

    (*) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).

    Άρθρο 30δ

    Εκπλειστηριασμός των δικαιωμάτων για τη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ

    1.Από το 2026 τα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο θα τίθενται σε πλειστηριασμό, εκτός αν τοποθετηθούν στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς που θεσπίστηκε με την απόφαση (ΕΕ) 2015/1814. Τα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο τίθενται σε πλειστηριασμό χωριστά από τα δικαιώματα που καλύπτονται από τα κεφάλαια ΙΙ, ΙΙα και ΙΙΙ.

    2.Ο εκπλειστηριασμός των δικαιωμάτων δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου ξεκινά το 2026 με ποσότητα που αντιστοιχεί στο 130 % των ποσοτήτων πλειστηριασμού για το 2026 που καθορίστηκαν με βάση την ποσότητα δικαιωμάτων σε επίπεδο Ένωσης για το εν λόγω έτος και τα αντίστοιχα μερίδια και ποσότητες πλειστηριασμού σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 5 και 6. Οι πρόσθετες ποσότητες προς πλειστηριασμό χρησιμοποιούνται μόνο για την παράδοση δικαιωμάτων σύμφωνα με το άρθρο 30ε παράγραφος 2 και αφαιρούνται από τις ποσότητες πλειστηριασμού για την περίοδο από το 2028 έως το 2030. Οι όροι για τους εν λόγω πρώιμους πλειστηριασμούς τίθενται σύμφωνα με την παράγραφο 7 και το άρθρο 10 παράγραφος 4.

    Το 2026, 600 εκατομμύρια δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο δημιουργούνται ως τηρούμενα αποθεματικά του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς σύμφωνα με το άρθρο 1α παράγραφος 3 της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814.

    3.150 εκατομμύρια δικαιώματα που εκδίδονται δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου τίθενται σε πλειστηριασμό και όλα τα έσοδα από τους εν λόγω πλειστηριασμούς διατίθενται για το Ταμείο Καινοτομίας που θεσπίζεται δυνάμει του άρθρου 10α παράγραφος 8. Το άρθρο 10α παράγραφος 8 εφαρμόζεται στα δικαιώματα που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο.

    4.Η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο μετά την αφαίρεση των ποσοτήτων που ορίζονται στην παράγραφο 3 τίθεται σε πλειστηριασμό από τα κράτη μέλη και κατανέμεται μεταξύ αυτών σε μερίδια που είναι ίσα με το μερίδιο των εκπομπών αναφοράς δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 για τους τομείς που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο για τον μέσο όρο της περιόδου 2016-2018 στο οικείο κράτος μέλος.

    5.Τα κράτη μέλη καθορίζουν τη χρήση των εσόδων που προέρχονται από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων που αναφέρονται στην παράγραφο 4, εκτός από την περίπτωση εσόδων που καθορίζονται ως ίδιοι πόροι σύμφωνα με το άρθρο 311 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ και εγγράφονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης. Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τα έσοδά τους για μία ή περισσότερες από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο άρθρο 10 παράγραφος 3 ή για ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

    α)μέτρα που έχουν σκοπό να συμβάλουν στην απαλλαγή της θέρμανσης ή ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές ή στη μείωση των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και συναφών μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 11, το άρθρο 12 και το άρθρο 20 της οδηγίας 2012/27/ΕΕ [οι παραπομπές θα επικαιροποιηθούν με την αναθεωρημένη οδηγία], καθώς και μέτρα για την παροχή οικονομικής στήριξης για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις·

    β)μέτρα που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της υιοθέτησης οχημάτων μηδενικών εκπομπών ή στην παροχή οικονομικής στήριξης για την ανάπτυξη πλήρως διαλειτουργικών υποδομών ανεφοδιασμού καυσίμων και επαναφόρτισης οχημάτων μηδενικών εκπομπών ή μέτρα για την προώθηση της μετάβασης σε δημόσιες μορφές μεταφορών και τη βελτίωση της πολυτροπικότητας ή για την παροχή οικονομικής στήριξης για την αντιμετώπιση των κοινωνικών πτυχών που αφορούν τους χρήστες μέσων μεταφοράς με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

    Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν μέρος των εσόδων τους από πλειστηριασμούς σύμφωνα με το παρόν άρθρο για την αντιμετώπιση κοινωνικών πτυχών της εμπορίας εκπομπών δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου, με ιδιαίτερη έμφαση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες μέσων μεταφοράς όπως ορίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 20…/nn [κανονισμός για το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα](*). Όταν ένα κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή [Κοινωνικό Σχέδιο για το Κλίμα] σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό, το κράτος μέλος χρησιμοποιεί τα έσοδα αυτά μεταξύ άλλων για τη χρηματοδότηση του εν λόγω σχεδίου.

    Θεωρείται ότι τα κράτη μέλη έχουν τηρήσει τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου εάν έχουν θεσπίσει και εφαρμόσει πολιτικές φορολογικής ή οικονομικής στήριξης ή κανονιστικές πολιτικές που αξιοποιούν την οικονομική υποστήριξη για τους σκοπούς που απαριθμούνται στο πρώτο εδάφιο και έχουν αξία ίση με τα έσοδα που προκύπτουν από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στον οποίο αναφέρεται το παρόν κεφάλαιο.

    Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τη χρήση των εσόδων και τις δράσεις που αναλαμβάνουν σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο συμπεριλαμβάνοντας τις πληροφορίες αυτές στις εκθέσεις τις οποίες υποβάλλουν δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου(**).

    6.Το άρθρο 10 παράγραφοι 4 και 5 εφαρμόζεται για τα δικαιώματα που εκδίδονται δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου.

    _________

    (*) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).

    (**) [να προστεθεί παραπομπή]

    Άρθρο 30ε

    Μεταβίβαση, επιστροφή και ακύρωση δικαιωμάτων

    1.Το άρθρο 12 εφαρμόζεται στις εκπομπές, στις ρυθμιζόμενες οντότητες και στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο εκτός από το άρθρο 12 παράγραφοι 2α, 3, 3α, παράγραφος 4 τρίτη και τέταρτη περίοδος, και παράγραφος 5. Για τον σκοπό αυτό:

    α)κάθε αναφορά σε εκπομπές νοείται ως αναφορά στις εκπομπές που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    β)κάθε αναφορά σε φορείς εκμετάλλευσης εγκαταστάσεων νοείται ως αναφορά στις ρυθμιζόμενες οντότητες που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    γ)κάθε αναφορά σε δικαιώματα νοείται ως αναφορά στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο.

    2.Από την 1η Ιανουαρίου 2027 τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι έως τις 30 Απριλίου κάθε έτους η ρυθμιζόμενη οντότητα παραδίδει έναν αριθμό δικαιωμάτων που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο ο οποίος είναι ίσος με τις συνολικές εκπομπές που αντιστοιχούν στην ποσότητα καυσίμων που τέθηκαν σε ανάλωση σύμφωνα με το παράρτημα ΙΙΙ κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως επαληθεύεται σύμφωνα με τα άρθρα 15 και 30στ, και ότι ακολούθως τα εν λόγω δικαιώματα ακυρώνονται.

    Άρθρο 30στ

    Παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων, επαλήθευση των εκπομπών και διαπίστευση

    1.Τα άρθρα 14 και 15 εφαρμόζονται στις εκπομπές, στις ρυθμιζόμενες οντότητες και στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο. Για τον σκοπό αυτό:

    α)κάθε αναφορά σε εκπομπές νοείται ως αναφορά στις εκπομπές που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    β)κάθε αναφορά σε δραστηριότητα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι νοείται ως αναφορά στη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ·

    γ)κάθε αναφορά σε φορείς εκμετάλλευσης εγκαταστάσεων νοείται ως αναφορά στις ρυθμιζόμενες οντότητες που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    δ)κάθε αναφορά σε δικαιώματα νοείται ως αναφορά στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο.

    2.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι κάθε ρυθμιζόμενη οντότητα παρακολουθεί, για κάθε ημερολογιακό έτος από το 2025, τις εκπομπές που αντιστοιχούν στις ποσότητες καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση σύμφωνα με το παράρτημα III. Εξασφαλίζουν επίσης ότι κάθε ρυθμιζόμενη οντότητα υποβάλλει έκθεση για τις εν λόγω εκπομπές στην αρμόδια αρχή το επόμενο έτος, αρχής γενομένης από το 2026, σύμφωνα με τις πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14 παράγραφος 1.

    3.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι κάθε ρυθμιζόμενη οντότητα η οποία κατέχει άδεια σύμφωνα με το άρθρο 30β την 1η Ιανουαρίου 2025 υποβάλλει ως τις 30 Μαρτίου 2025 αναφορά για τις ιστορικές εκπομπές της για το έτος 2024.

    4.Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι ρυθμιζόμενες οντότητες είναι σε θέση να προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν με αξιοπιστία και ακρίβεια ανά είδος καυσίμου τις ακριβείς ποσότητες καυσίμου που τίθενται σε ανάλωση και οι οποίες χρησιμοποιούνται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών που προσδιορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ, και την τελική χρήση των καυσίμων που θέτουν σε ανάλωση οι ρυθμιζόμενες οντότητες. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος διπλής προσμέτρησης των εκπομπών που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο και των εκπομπών των κεφαλαίων ΙΙ, ΙΙα και ΙΙΙ. Θεσπίζονται λεπτομερείς κανόνες για την αποφυγή διπλής προσμέτρησης σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 1.

    5.Οι αρχές για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων για τις εκπομπές που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο καθορίζονται στο μέρος Γ του παραρτήματος IV.

    6.Τα κριτήρια για την επαλήθευση των εκπομπών που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο καθορίζονται στο μέρος Γ του παραρτήματος V.

    Άρθρο 30ζ

    Διαχείριση

    Τα άρθρα 13 και 15α, το άρθρο 16 παράγραφοι 1, 2, 3, 4 και 12 και τα άρθρα 17, 18, 19, 20, 21, 22, 22α, 23 και 29 εφαρμόζονται στις εκπομπές, στις ρυθμιζόμενες οντότητες και στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο. Για τον σκοπό αυτό:

    α)κάθε αναφορά σε εκπομπές νοείται ως αναφορά στις εκπομπές που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    β) κάθε αναφορά σε φορέα εκμετάλλευσης εγκαταστάσεων νοείται ως αναφορά στις ρυθμιζόμενες οντότητες που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο·

    γ)κάθε αναφορά σε δικαιώματα νοείται ως αναφορά στα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο.

    Άρθρο 30η

    Μέτρα σε περίπτωση υπερβολικής αύξησης της τιμής

    1.Όταν, για περισσότερους από τρεις διαδοχικούς μήνες, η μέση τιμή δικαιώματος στους πλειστηριασμούς που διενεργούνται σύμφωνα με την πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 10 παράγραφος 4 είναι μεγαλύτερη από το διπλάσιο της μέσης τιμής δικαιώματος κατά τους έξι προηγούμενους διαδοχικούς μήνες στους πλειστηριασμούς για τα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο, η Επιτροπή εκδίδει επειγόντως απόφαση για την απελευθέρωση 50 εκατομμυρίων δικαιωμάτων που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο από το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς, σύμφωνα με το άρθρο 1α παράγραφος 7 της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814.

    2.Όταν, για περισσότερους από τρεις διαδοχικούς μήνες, η μέση τιμή δικαιώματος στους πλειστηριασμούς που διενεργούνται σύμφωνα με την πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 10 παράγραφος 4 είναι μεγαλύτερη από το τριπλάσιο της μέσης τιμής δικαιώματος κατά τους έξι προηγούμενους διαδοχικούς μήνες στους πλειστηριασμούς για τα δικαιώματα που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο, η Επιτροπή εκδίδει κατεπειγόντως απόφαση για την απελευθέρωση 150 εκατομμυρίων δικαιωμάτων που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο από το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς, σύμφωνα με το άρθρο 1α παράγραφος 7 της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814.

    Άρθρο 30θ

    Επανεξέταση του παρόντος κεφαλαίου

    Έως την 1η Ιανουαρίου 2028 η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου όσον αφορά την αποτελεσματικότητα, τη διαχείριση και την πρακτική εφαρμογή τους, μεταξύ άλλων σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 και τη χρήση των δικαιωμάτων του παρόντος κεφαλαίου για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των οντοτήτων συμμόρφωσης που καλύπτονται από τα κεφάλαια ΙΙ, ΙΙα και ΙΙΙ. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή συνοδεύει την έκθεση αυτή με πρόταση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση του παρόντος κεφαλαίου. Έως τις 31 Οκτωβρίου 2031 η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα της ενσωμάτωσης των τομέων που καλύπτονται από το παράρτημα ΙΙΙ στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής που καλύπτει τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.»·

    22)τα παραρτήματα Ι, ΙΙβ, IV και V της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τροποποιούνται σύμφωνα με το παράρτημα Ι της παρούσας οδηγίας και τα παραρτήματα ΙΙΙ, ΙΙΙα και ΙΙΙβ παρεμβάλλονται στην οδηγία 2003/87/ΕΚ όπως ορίζεται στο παράρτημα Ι της παρούσας οδηγίας.

    Άρθρο 2
    Τροποποιήσεις της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814

    Η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 τροποποιείται ως εξής:

    1)το άρθρο 1 τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 4, η δεύτερη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία για δεδομένο έτος είναι ο σωρευτικός αριθμός δικαιωμάτων που εκδόθηκαν και δεν τοποθετήθηκαν στο αποθεματικό κατά τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2008 και έπειτα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων που εκδόθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ όπως ίσχυε έως τις 18 Μαρτίου 2018 κατά την εν λόγω περίοδο και των δικαιωμάτων χρήσης διεθνών μορίων που διαθέτουν οι εγκαταστάσεις σύμφωνα με το ΣΕΔΕ της ΕΕ και αφορούν εκπομπές έως και την 31η Δεκεμβρίου του εν λόγω έτους, μείον τους σωρευτικούς τόνους των εξακριβωμένων εκπομπών από εγκαταστάσεις σύμφωνα με το ΣΕΔΕ της ΕΕ μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2008 και 31ης Δεκεμβρίου του εν λόγω έτους και τυχόν δικαιώματα που ακυρώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.»·

    β)παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 4α:

    «4α. Από το [έτος που ακολουθεί την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας], ο υπολογισμός του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία περιλαμβάνει τον αριθμό των δικαιωμάτων που έχουν εκδοθεί για τις αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές από την αρχή του εν λόγω έτους, καθώς και τον αριθμό των δικαιωμάτων που έχουν παραδοθεί από φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και φορείς εκμετάλλευσης πλοίων για εκπομπές για τις οποίες τα δικαιώματα είναι οι μονάδες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις υποχρεώσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

    Τα δικαιώματα που ακυρώνονται σύμφωνα με το άρθρο 3ζα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θεωρείται ότι έχουν εκδοθεί για τους σκοπούς του υπολογισμού του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία.»·

    γ)οι παράγραφοι 5 και 5α αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «5. Για δεδομένο έτος, αν ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων σε κυκλοφορία κυμαίνεται μεταξύ 833 εκατομμυρίων και 1 096 εκατομμυρίων, αριθμός δικαιωμάτων ίσος με τη διαφορά μεταξύ του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία, όπως ορίζεται στην πιο πρόσφατη δημοσίευση που αναφέρεται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου, και του ποσού των 833 εκατομμυρίων αφαιρείται από την ποσότητα δικαιωμάτων που πρόκειται να τεθούν σε πλειστηριασμό από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και τοποθετείται στο αποθεματικό για περίοδο 12 μηνών που ξεκινά από την 1η Σεπτεμβρίου του εν λόγω έτους. Αν ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία υπερβαίνει τα 1 096 εκατομμύρια δικαιώματα, ο αριθμός δικαιωμάτων που πρέπει να αφαιρεθεί από την ποσότητα δικαιωμάτων που πρόκειται να τεθούν σε πλειστηριασμό από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και να τεθεί στο αποθεματικό για περίοδο 12 μηνών που ξεκινά από την 1η Σεπτεμβρίου του εν λόγω έτους ισούται με ποσοστό 12 % του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία. Κατά παρέκκλιση από την τελευταία περίοδο, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 το ποσοστό διπλασιάζεται.

    Με την επιφύλαξη του συνολικού αριθμού των προς αφαίρεση δικαιωμάτων σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, έως την 31η Δεκεμβρίου 2030 τα δικαιώματα που αναφέρονται στο άρθρο 10 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο β) της οδηγίας 2003/87/ΕΚ δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον προσδιορισμό των μεριδίων των κρατών μελών που συνεισφέρουν στο συνολικό αυτό ποσό.

    5α. Εκτός αν αποφασιστεί διαφορετικά κατά την πρώτη επανεξέταση που πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 3, από το 2023 και εξής παύουν πλέον να ισχύουν τα δικαιώματα που διακρατώνται στο αποθεματικό πέραν του αριθμού των 400 εκατομμυρίων δικαιωμάτων.»·

    2)παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 1α:

    «Άρθρο 1α

    Λειτουργία του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών

    1.Τα δικαιώματα που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τοποθετούνται και απελευθερώνονται από χωριστό τμήμα του αποθεματικού που θεσπίζεται σύμφωνα με το άρθρο 1 της παρούσας απόφασης, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στο παρόν άρθρο.

    2.Η τοποθέτηση στο αποθεματικό δυνάμει του παρόντος άρθρου τίθεται σε λειτουργία από την 1η Σεπτεμβρίου 2027. Τα δικαιώματα που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τοποθετούνται, διακρατώνται και απελευθερώνονται από το αποθεματικό χωριστά από τα δικαιώματα που καλύπτονται από το άρθρο 1 της παρούσας απόφασης.

    3.Το 2026 δημιουργείται το τμήμα που αναφέρεται στην παράγραφο 1 σύμφωνα με το άρθρο 30δ παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Έως την 1η Ιανουαρίου 2031, τα δικαιώματα που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο και δεν έχουν απελευθερωθεί από το αποθεματικό παύουν να ισχύουν.

    4.Η Επιτροπή δημοσιεύει τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ κάθε έτος, έως τις 15 Μαΐου του επόμενου έτους, χωριστά από τον αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4. Ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων σε κυκλοφορία δυνάμει του παρόντος άρθρου για δεδομένο έτος είναι ο σωρευτικός αριθμός δικαιωμάτων που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και έχουν εκδοθεί κατά την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2026 και έπειτα, μείον τους σωρευτικούς τόνους εξακριβωμένων εκπομπών που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για την περίοδο μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 31ης Δεκεμβρίου του ίδιου έτους καθώς και τυχόν δικαιώματα που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και έχουν ακυρωθεί σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Η πρώτη δημοσίευση θα πραγματοποιηθεί έως τις 15 Μαΐου 2027.

    5.Για δεδομένο έτος, αν ο συνολικός αριθμός δικαιωμάτων σε κυκλοφορία, όπως ορίζεται στην πιο πρόσφατη δημοσίευση που αναφέρεται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου, υπερβαίνει τα 440 εκατομμύρια δικαιώματα, 100 εκατομμύρια δικαιώματα αφαιρούνται από την ποσότητα δικαιωμάτων που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα και πρόκειται να εκπλειστηριαστούν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 30δ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και τοποθετούνται στο αποθεματικό για περίοδο 12 μηνών που ξεκινά από την 1η Σεπτεμβρίου του εν λόγω έτους.

    6.Για δεδομένο έτος, αν ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία είναι μικρότερος των 210 εκατομμυρίων, 100 εκατομμύρια δικαιώματα που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα απελευθερώνονται από το αποθεματικό και προστίθενται στην ποσότητα δικαιωμάτων που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα και πρόκειται να εκπλειστηριαστούν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 30δ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Αν ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων που βρίσκονται στο αποθεματικό είναι μικρότερος των 100 εκατομμυρίων, όλα τα δικαιώματα που βρίσκονται στο αποθεματικό απελευθερώνονται δυνάμει της παρούσας παραγράφου.

    7.Η ποσότητα των δικαιωμάτων που απελευθερώνονται από το αποθεματικό σύμφωνα με το άρθρο 30η της οδηγίας 2003/87/ΕΚ προστίθεται στην ποσότητα δικαιωμάτων που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα και πρόκειται να εκπλειστηριαστούν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 30δ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ εντός τριών μηνών από την έναρξη εφαρμογής του μέτρου που θεσπίζεται δυνάμει του άρθρου 30η της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

    8.Το άρθρο 1 παράγραφος 8 και το άρθρο 3 εφαρμόζονται στα δικαιώματα που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.».

    Άρθρο 3
    Τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757

    Ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 τροποποιείται ως εξής:

    1)στο άρθρο 3 προστίθενται τα ακόλουθα στοιχεία ιζ) και ιη):

    «ιζ)    “διαχειριστική αρχή”: η διαχειριστική αρχή ναυτιλιακής εταιρείας που αναφέρεται στο άρθρο 3ζδ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου*·

    ιη) “συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας”: το άθροισμα των εκπομπών CO2 για τις οποίες πρέπει να υποβάλλεται έκθεση από μια εταιρεία σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ, όσον αφορά όλα τα πλοία υπό την ευθύνη της κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς.

    *    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).»·

    2)στο άρθρο 4 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 8:

    «8.    Οι εταιρείες υποβάλλουν έκθεση με τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας για τα πλοία υπό την ευθύνη τους κατά τη διάρκεια περιόδου αναφοράς σύμφωνα με το άρθρο 11α.»·

    3)στο άρθρο 5, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2.    Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για την τροποποίηση των μεθόδων του παραρτήματος I και των κανόνων του παραρτήματος II, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι αναθεωρήσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, οι σχετικοί διεθνείς κανόνες, και τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. Ανατίθεται επίσης στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για την τροποποίηση των παραρτημάτων I και ΙΙ ώστε να αναθεωρούνται οι λεπτομέρειες των μεθόδων παρακολούθησης που προβλέπονται στα εν λόγω παραρτήματα με βάση τις τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις και ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ που θεσπίστηκε σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ.»·

    4)το άρθρο 6 τροποποιείται ως εξής:

    α)η παράγραφος 5 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «5. Οι εταιρείες χρησιμοποιούν τυποποιημένα σχέδια παρακολούθησης βασιζόμενα σε υποδείγματα και τα σχέδια παρακολούθησης υποβάλλονται με αυτοματοποιημένα συστήματα και μορφότυπους ανταλλαγής δεδομένων. Τα εν λόγω υποδείγματα, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών κανόνων για την ομοιόμορφη εφαρμογή τους και την αυτόματη διαβίβαση, καθορίζονται από την Επιτροπή μέσω εκτελεστικών πράξεων. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 24α παράγραφος 2.»·

    β)προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι 6, 7 και 8:

    «6. Εντός τριών μηνών από την [ημερομηνία έναρξης ισχύος της αναθεωρημένης οδηγίας ΣΕΔΕ], οι εταιρείες υποβάλλουν στην αρμόδια διαχειριστική αρχή σχέδιο παρακολούθησης για κάθε πλοίο τους το οποίο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, το οποίο έχει πρώτα ελεγχθεί και έχει κριθεί ότι συμμορφώνεται με τον παρόντα κανονισμό από τον ελεγκτή.

    7. Παρά τα οριζόμενα στην παράγραφο 6, για πλοία που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού για πρώτη φορά μετά την έναρξη ισχύος την/στις [ημερομηνία έναρξης ισχύος της αναθεωρημένης οδηγίας ΣΕΔΕ], οι εταιρείες υποβάλλουν στην υπεύθυνη διαχειριστική αρχή σχέδιο παρακολούθησης το οποίο συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το αργότερο σε τρεις μήνες από τον πρώτο κατάπλου κάθε πλοίου σε λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους.

    8. Εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος της [αναθεωρημένης οδηγίας ΣΕΔΕ], οι υπεύθυνες διαχειριστικές αρχές εγκρίνουν τα σχέδια παρακολούθησης που υποβάλλονται από τις εταιρείες σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδει η Επιτροπή δυνάμει του δεύτερου εδαφίου. Για τα πλοία που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της [αναθεωρημένης οδηγίας ΣΕΔΕ] για πρώτη φορά μετά την έναρξη ισχύος της, η υπεύθυνη διαχειριστική αρχή εγκρίνει το υποβληθέν σχέδιο παρακολούθησης εντός τεσσάρων μηνών από τον πρώτο κατάπλου του πλοίου σε λιμένα που υπάγεται στη δικαιοδοσία κράτους μέλους σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδει η Επιτροπή δυνάμει του δεύτερου εδαφίου.

    Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό όσον αφορά τους κανόνες έγκρισης σχεδίων παρακολούθησης από τις διαχειριστικές αρχές.»·

    5)το άρθρο 7 τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 4, η δεύτερη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Μετά την αξιολόγηση, ο ελεγκτής ανακοινώνει στην εταιρεία αν οι εν λόγω τροποποιήσεις επηρεάζουν τη συμμόρφωση. Η εταιρεία υποβάλλει το τροποποιημένο σχέδιο παρακολούθησής της στην υπεύθυνη διαχειριστική αρχή αφού λάβει ειδοποίηση από τον ελεγκτή ότι το σχέδιο παρακολούθησης συμμορφώνεται.»·

    β)προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 5:

    «5.    Η διαχειριστική αρχή εγκρίνει τις τροποποιήσεις του σχεδίου παρακολούθησης σύμφωνα με την παράγραφο 2 στοιχεία α), β), γ), δ) σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδει η Επιτροπή δυνάμει του δεύτερου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.

       Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό όσον αφορά τους κανόνες έγκρισης αλλαγών των σχεδίων παρακολούθησης από τις διαχειριστικές αρχές.»·

    6)στο άρθρο 10 παράγραφος 1 προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο ια):

    «ια) συνολικές συγκεντρωτικές εκπομπές CO2 που πρέπει να δηλώνονται σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών.»·

    7)παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 11α:

    «Άρθρο 11α

    Υποβολή εκθέσεων και υποβολή συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας

    1.Οι εταιρείες προσδιορίζουν τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αναφοράς βάσει των δεδομένων της έκθεσης εκπομπών και της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 για κάθε πλοίο υπό την ευθύνη τους κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο 4.

    2. Από το 2024, η εταιρεία υποβάλλει στην υπεύθυνη διαχειριστική αρχή έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας τα οποία καλύπτουν τις εκπομπές εντός της περιόδου αναφοράς που πρέπει να δηλώνονται δυνάμει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών, σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο 4 και τα οποία επαληθεύονται σύμφωνα με το κεφάλαιο ΙΙΙ του παρόντος κανονισμού (στο εξής: επαληθευμένα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας).

    3. Η διαχειριστική αρχή μπορεί να απαιτήσει από τις εταιρείες να υποβάλουν τα επαληθευμένα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας σε ημερομηνία πριν από τις 31 Μαρτίου, αλλά όχι νωρίτερα από τις 28 Φεβρουαρίου.

    4. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό με τους κανόνες για την παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και την υποβολή των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας στη διαχειριστική αρχή.»·

    8)το άρθρο 12 τροποποιείται ως εξής:

    α)ο τίτλος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Μορφότυπος της έκθεσης εκπομπών και υποβολή εκθέσεων για τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας»·

    β)η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1. Η έκθεση εκπομπών και η υποβολή εκθέσεων για τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας υποβάλλονται με αυτοματοποιημένα συστήματα και μορφότυπους ανταλλαγής δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων και ηλεκτρονικών υποδειγμάτων.»·

    9)το άρθρο 13 τροποποιείται ως εξής:

    α)η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2. Ο ελεγκτής αξιολογεί τη συμμόρφωση της έκθεσης εκπομπών και της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 με τις απαιτήσεις των άρθρων 8 έως 12 και των παραρτημάτων I και ΙΙ.»·

    β)προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι 5 και 6:

    «5. Ο ελεγκτής αξιολογεί τη συμμόρφωση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας με τις απαιτήσεις που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο 6.

    Όπου ο ελεγκτής καταλήξει στο συμπέρασμα, με εύλογη βεβαιότητα, ότι τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας είναι απαλλαγμένα από ουσιώδεις ανακρίβειες, εκδίδει έκθεση επαλήθευσης στην οποία δηλώνει ότι τα συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας έχουν επαληθευτεί ως ικανοποιητικά σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με την παράγραφο 6.

    6. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό με τους κανόνες επαλήθευσης των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και την έκδοση έκθεσης επαλήθευσης.»·

    10)το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 2, το στοιχείο δ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «δ) των υπολογισμών με τους οποίους προσδιορίζονται οι συνολικές εκπομπές CO2 και των συνολικών συγκεντρωτικών εκπομπών CO2 που δηλώνονται σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών·»·

    β)προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 4:

    «4. Κατά την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, ο ελεγκτής εκτιμά την πληρότητα και τη συνέπεια των υποβαλλόμενων δεδομένων με τις πληροφορίες που παρέχει η εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων των επαληθευμένων εκθέσεων για τις εκπομπές και της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2.»·

    11)στο άρθρο 15 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 6:

    «6.    Όσον αφορά την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, ο ελεγκτής και η εταιρεία συμμορφώνονται με τους κανόνες επαλήθευσης που ορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο. Ο ελεγκτής δεν επαληθεύει την έκθεση εκπομπών και την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 για κάθε πλοίο υπό την ευθύνη της εταιρείας.

    Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 23 για να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό με τους κανόνες επαλήθευσης των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των μεθόδων επαλήθευσης και της διαδικασίας επαλήθευσης.»·

    12)στο άρθρο 16, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1.    Οι ελεγκτές που αξιολογούν σχέδια παρακολούθησης, εκθέσεις εκπομπών και συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και συντάσσουν τις εκθέσεις επαλήθευσης και τα έγγραφα συμμόρφωσης του παρόντος κανονισμού διαπιστεύονται για τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στον παρόντα κανονισμό από εθνικούς οργανισμούς διαπίστευσης δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008.»·

    13)στο άρθρο 20, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3. Στην περίπτωση πλοίων που δεν συμμορφώθηκαν με τις απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων για δύο ή περισσότερες διαδοχικές περιόδους αναφοράς και όταν δεν έχει επιτευχθεί συμμόρφωση με τη λήψη άλλων μέτρων επιβολής, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους του λιμένα εισόδου μπορεί, αφού δώσει στην οικεία εταιρεία τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, να εκδώσει διαταγή εκδίωξης η οποία κοινοποιείται στην Επιτροπή, στον ΕΟΑΘ, στα λοιπά κράτη μέλη και στο οικείο κράτος σημαίας. Η έκδοση διαταγής εκδίωξης συνεπάγεται ότι όλα τα κράτη μέλη, εξαιρουμένου του κράτους μέλους του οποίου τη σημαία φέρει το πλοίο, αρνούνται την είσοδο του εν λόγω πλοίου σε οποιονδήποτε από τους λιμένες τους έως ότου η εταιρεία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων που της επιβάλλονται σύμφωνα με τα άρθρα 11 και 18. Όταν το πλοίο φέρει τη σημαία κράτους μέλους, το εν λόγω κράτος μέλος, αφού δώσει στην οικεία εταιρεία τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, διατάζει την κράτηση του πλοίου έως ότου η εταιρεία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Η εκπλήρωση των εν λόγω υποχρεώσεων επιβεβαιώνεται με την κοινοποίηση έγκυρου εγγράφου συμμόρφωσης στην αρμόδια εθνική αρχή η οποία εξέδωσε τη διαταγή εκδίωξης. Η παρούσα παράγραφος δεν θίγει τους διεθνείς ναυτιλιακούς κανόνες που ισχύουν για τα πλοία σε κατάσταση κινδύνου.»·

    14)το άρθρο 23 τροποποιείται ως εξής:

    α)στην παράγραφο 2 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

    «Η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2, όσον αφορά τη διασφάλιση της λειτουργίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ, και στο άρθρο 6 παράγραφος 8, στο άρθρο 7 παράγραφος 5, στο άρθρο 11α παράγραφος 4, στο άρθρο 13 παράγραφος 6 και στο άρθρο 15 παράγραφος 6 ανατίθεται στην Επιτροπή για αόριστο χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του [αναθεωρημένου κανονισμού ΠΥΕ].»·

    β)στις παραγράφους 3 και 5, οι φράσεις “στα άρθρα 5 παράγραφος 2, 15 παράγραφος 5 και 16 παράγραφος 3” και “των άρθρων 5 παράγραφος 2, 15 παράγραφος 5 και 16 παράγραφος 3” αντικαθίστανται από τις φράσεις “στο άρθρο 5 παράγραφος 2, στο άρθρο 6 παράγραφος 8, στο άρθρο 7 παράγραφος 5, στο άρθρο 11α παράγραφος 4, στο άρθρο 13 παράγραφος 6, στο άρθρο 15 παράγραφος 5, στο άρθρο 15 παράγραφος 6 και στο άρθρο 16 παράγραφος 3” και “του άρθρου 5 παράγραφος 2, του άρθρου 6 παράγραφος 8, του άρθρου 7 παράγραφος 5, του άρθρου 11α παράγραφος 4, του άρθρου 13 παράγραφος 6, του άρθρου 15 παράγραφος 5, του άρθρου 15 παράγραφος 6 και του άρθρου 16 παράγραφος 3” αντίστοιχα.

    Άρθρο 4

    Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

    1.Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με τα άρθρα 1 και 2 της παρούσας οδηγίας το αργότερο ως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

    2.Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.

    3.Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εθνικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

    Άρθρο 5

    Μεταβατικές διατάξεις

    1.Όταν συμμορφώνονται με την υποχρέωση που ορίζει το άρθρο 4 παράγραφος 1 της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εθνικές τους νομοθεσίες για τη μεταφορά του άρθρου 3 στοιχείο κα), του άρθρου 10α παράγραφοι 3 και 4, του άρθρου 10γ παράγραφος 7 και του παραρτήματος Ι σημείο 1 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, στην έκδοση που ίσχυε την/στις [προηγούμενη ημέρα πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας], εξακολουθούν να ισχύουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

    Άρθρο 6

    Ημερομηνία εφαρμογής του άρθρου 3

    Το άρθρο 3 εφαρμόζεται από την [ημερομηνία έναρξης ισχύος της αναθεωρημένης οδηγίας ΣΕΔΕ].

    Άρθρο 7

    Έναρξη ισχύος

    Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    Άρθρο 8

    Αποδέκτες

    Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη. Ωστόσο, το άρθρο 3 είναι δεσμευτικό ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

    Βρυξέλλες,

    Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

    Ο Πρόεδρος    Ο Πρόεδρος

    ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

    Περιεχόμενα

    1.    ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ    

    1.1.    Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας    

    1.2.    Σχετικοί τομείς πολιτικής    

    1.3.    Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:    

    1.4.    Στόχοι

    1.4.1.    Γενικοί στόχοι    

    1.4.2.    Ειδικοί στόχοι    

    1.4.3.    Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις    

    1.4.4.    Δείκτες επιδόσεων    

    1.5.    Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας    

    1.5.1.    Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας    

    1.5.2.    Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου, «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.    

    1.5.3.    Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος    

    1.5.4.    Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα    

    1.5.5.    Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής    

    1.6.    Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας    

    1.7.    Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης    

    2.    ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ    

    2.1.    Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων    

    2.2.    Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου    

    2.2.1.    Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου    

    2.2.2.    Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

    2.2.3.    Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)    

    2.3.    Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας    

    3.    ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ    

    3.1.    Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται    

    3.2.    Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις    

    3.2.1.    Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις    

    3.2.2.    Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις    

    3.2.3.    Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις    

    3.2.4.    Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο    

    3.2.5.    Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση    

    3.3.    Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα    

    ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

    ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

    1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

    Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 με σκοπό την ενίσχυση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ και την επέκτασή του σύμφωνα με το αυξημένο επίπεδο κλιματικής φιλοδοξίας της Ένωσης για το 2030.

    1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

    Δράση για το Κλίμα 

    Τομέας 3 Φυσικοί πόροι και περιβάλλον

    Τίτλος 9 – Περιβάλλον και Δράση για το κλίμα

    1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

     νέα δράση 

     νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 67  

     την παράταση υφιστάμενης δράσης 

    συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

    1.4.Στόχοι

    1.4.1.Γενικοί στόχοι

    Αναθεώρηση της οδηγίας για το ΣΕΔΕ κατά τρόπο ανάλογο προς την κλιματική φιλοδοξία για το 2030 περί μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και με σταδιακή και ισορροπημένη πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, με οικονομικά αποδοτικό και συνεκτικό τρόπο, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη για δίκαιη μετάβαση και την ανάγκη να συμβάλουν όλοι οι τομείς στις προσπάθειες της ΕΕ για το κλίμα.

    1.4.2.Ειδικοί στόχοι

    Ειδικός στόχος αριθ. 1

    Ενίσχυση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) στο σημερινό πεδίο εφαρμογής του, έτσι ώστε να παρέχεται η κατάλληλη συμβολή στον συνολικό στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον -55 % σε σύγκριση με το 1990.

    Ειδικός στόχος αριθ. 2

    Εξασφάλιση συνεχούς αποτελεσματικής προστασίας για τους τομείς που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, με παράλληλη παροχή κινήτρων για την υιοθέτηση τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Ειδικός στόχος αριθ. 3

    Αντιμετώπιση των διανεμητικών και κοινωνικών επιπτώσεων της εν λόγω μετάβασης, μέσω της επανεξέτασης της χρήσης των εσόδων από πλειστηριασμούς, καθώς και του μεγέθους και της λειτουργίας των μηχανισμών χρηματοδότησης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Ειδικός στόχος αριθ. 4

    Εξασφάλιση ότι οι άλλοι τομείς εκτός από εκείνους που περιλαμβάνονται στο ΣΕΔΕ της ΕΕ συμβάλλουν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο στις μειώσεις εκπομπών που απαιτούνται σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ και τις δεσμεύσεις της Συμφωνίας του Παρισιού, ιδίως με συμπερίληψη των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στο ΣΕΔΕ της ΕΕ και με τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 έτσι ώστε να καταστεί κατάλληλος για εμπορία εκπομπών.

    Ειδικός στόχος αριθ. 5

    Εξασφάλιση ότι οι άλλοι τομείς εκτός από εκείνους που περιλαμβάνονται επί του παρόντος στο ΣΕΔΕ της ΕΕ συμβάλλουν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο στις μειώσεις εκπομπών που απαιτούνται σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ και τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του Παρισιού, με συμπερίληψη επίσης της εμπορίας εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, με παράλληλη εξασφάλιση συνεργειών με άλλες πολιτικές που στοχεύουν στους εν λόγω τομείς.

    Ειδικός στόχος αριθ. 6

    Επανεξέταση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ) σύμφωνα με τη σχετική νομική υποχρέωση και εξέταση ενδεχόμενων τροποποιήσεων του σχεδιασμού του, προκειμένου να εκπληρωθούν οι νομικοί στόχοι της απόφασης για το ΑΣΑ και να αντιμετωπιστούν τυχόν ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν στο πλαίσιο του αυξημένου επιπέδου φιλοδοξίας.

    1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

    Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.

    Η ισχύουσα νομοθεσία για το ΣΕΔΕ αναθεωρήθηκε το 2018, ορίζοντας μείωση των εκπομπών στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ κατά 43 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005, το οποίο συνάδει με τον στόχο μείωσης των εκπομπών στο σύνολο της οικονομίας της ΕΕ κατά τουλάχιστον 40 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Αν η νομοθεσία παραμείνει αμετάβλητη, οι τομείς της οικονομίας που επί του παρόντος καλύπτονται από το ΣΕΔΕ δεν θα συμβάλλουν επαρκώς στον αναθεωρημένο συνολικό στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον -55 % το 2030 σε σύγκριση με το 1990.

    Η παρούσα πρωτοβουλία θεσπίζει το πλαίσιο που απαιτείται για την επίτευξη των αναμενόμενων μειώσεων των εκπομπών με τους ακόλουθους τρόπους:

    - προσαρμόζει το ΣΕΔΕ της ΕΕ στην αυξημένη κλιματική φιλοδοξία που συνίσταται σε καθαρή μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55%, όπως κατοχυρώνεται στο ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα 68 .

    - ενισχύει το Ταμείο Καινοτομίας ως μια εντατικοποιημένη προσπάθεια για την ταχεία κλιμάκωση των τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών στην αγορά, κάτι το οποίο θα δώσει στην ΕΕ τη δυνατότητα να επιτύχει τον στόχο της για μείωση των εκπομπών.

    - ενισχύει το Ταμείο Εκσυγχρονισμού για να επιταχυνθεί ο εκσυγχρονισμός των ενεργειακών συστημάτων στα κράτη μέλη χαμηλότερου εισοδήματος.

    - εξασφαλίζει ότι ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών συμβάλλει με οικονομικά αποδοτικό τρόπο στις μειώσεις εκπομπών που απαιτούνται σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ και τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του Παρισιού, ιδίως με την κάλυψη τουλάχιστον των εκπομπών των θαλάσσιων μεταφορών εντός του ΕΟΧ.

    - εξασφαλίζει τη σχετική συμβολή των τομέων των οδικών μεταφορών και των κτιρίων στον νέο στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

    Το πλαίσιο αναθεωρείται κατά τρόπο που να διατηρεί την ακεραιότητα του ισχύοντος ΣΕΔΕ και να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη αντιμετώπισης των διανεμητικών ζητημάτων και της ενεργειακής φτώχειας.

    1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

    Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

    Δείκτης αρ. 1: επίπεδο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ το 2030 (στόχος μείωσης 55 % σε σύγκριση με το 1990, όπως κατοχυρώνεται στο ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα).

    Δείκτης αρ. 2: επίπεδο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ το 2030 (στόχος μείωσης 61 % σε σύγκριση με το 2005).

    Δείκτης αρ. 3: επίπεδο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς των οδικών μεταφορών και των κτιρίων στο νέο ΣΕΔΕ το 2030 (στόχος μείωσης 43 % σε σύγκριση με το 2005).

    Τα επίπεδα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ αναφέρονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 και άλλο παράγωγο δίκαιο που σχετίζεται με την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ.

    1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

    1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

    Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για τη συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία και η Επιτροπή πρόκειται να αναπτύξει τα σχετικά εκτελεστικά μέτρα.

    Περαιτέρω μέτρα που θα αναπτυχθούν μετά την έκδοση της οδηγίας θα συμπεριλαμβάνουν την αναθεώρηση και την έκδοση ορισμένων παράγωγων νομοθετικών πράξεων. Αυτό θα αφορά ιδιαίτερα το παράγωγο δίκαιο που θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες για πλειστηριασμούς· το ενωσιακό μητρώο· την παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων για τις εκπομπές, την επαλήθευση των εκθέσεων εκπομπών και τη διαπίστευση των ελεγκτών· και τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων. Η εφαρμογή θα απαιτήσει επίσης την ανάπτυξη πολύπλοκων ΤΠ στο ενωσιακό μητρώο για τον χειρισμό νέων τύπων δικαιωμάτων και νέων φορέων εκμετάλλευσης και για την έναρξη νέας διαδικασίας προμηθειών για τον κοινό χώρο πλειστηριασμών. Οι επιλογές ανάπτυξης και προμήθειας ΤΠ θα συμβαδίζουν με την ανακοίνωση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη χρηματοδότηση της τεχνολογίας πληροφοριών και της κυβερνοασφάλειας, της 10ης Σεπτεμβρίου 2020 69 .

    1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου, «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

    Η κλιματική αλλαγή είναι διασυνοριακό πρόβλημα και η δράση της ΕΕ μπορεί να συμπληρώσει και να ενισχύσει αποτελεσματικά τις δράσεις σε περιφερειακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η αύξηση του στόχου του 2030 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ θα έχει αντίκτυπο σε πολλούς τομείς της ενωσιακής οικονομίας και, ως εκ τούτου, απαιτείται η ανάληψη συντονισμένης δράσης σε επίπεδο ΕΕ, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να οδηγήσει στον αναγκαίο μετασχηματισμό, λειτουργώντας ως ισχυρός μοχλός για οικονομικά αποδοτικές αλλαγές και ανοδική σύγκλιση. Επιπλέον, πολλά από τα στοιχεία της παρούσας πρότασης έχουν σημαντική διάσταση στην εσωτερική αγορά, ιδίως οι επιλογές που έχουν σχέση με την προστασία από τη διαρροή άνθρακα και τους μηχανισμούς χρηματοδότησης χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.

    Ως αγορά ανθρακούχων εκπομπών, το ΣΕΔΕ της ΕΕ παρέχει κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών με τις πλέον οικονομικά αποδοτικές λύσεις αρχικά στις δραστηριότητες που καλύπτει, επιτυγχάνοντας μεγαλύτερη αποδοτικότητα χάρη στην κλίμακά του. Η εφαρμογή παρόμοιου μέτρου σε εθνικό επίπεδο θα οδηγούσε σε μικρότερες και κατακερματισμένες αγορές ανθρακούχων εκπομπών, με κίνδυνο να σημειωθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και πιθανότατα να αυξηθεί το συνολικό κόστος μείωσης των εκπομπών. Η ίδια λογική ισχύει και για τη διεύρυνση της τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών σε νέους τομείς.

    Η διασυνοριακή διάσταση του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών απαιτεί συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η δράση της ΕΕ μπορεί επίσης να εμπνεύσει και να προετοιμάσει το έδαφος για παγκόσμια δράση, για παράδειγμα όσον αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού.

    1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

    Η οδηγία ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτελεί υφιστάμενο μέσο πολιτικής της ΕΕ που εγκρίθηκε το 2003. Η Επιτροπή έχει αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία κατά τη διάρκεια των 15 και πλέον ετών που το ΣΕΔΕ της ΕΕ έχει τεθεί σε λειτουργία.

    Η παρούσα πρόταση βασίζεται στην εμπειρία που αποκτήθηκε κατά τις προηγούμενες αναθεωρήσεις και πρωτοβουλίες σχετικά με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πιο πρόσφατης αναθεώρησης που ολοκληρώθηκε το 2018, της ανακοίνωσης σχετικά με την ενίσχυση της φιλοδοξίας της Ευρώπης για το κλίμα για το 2030, της μακρόπνοης στρατηγικής για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία και άλλων σχετικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η πρωτοβουλία αποτελεί επίσης συνέχεια της διαδικασίας που βασίζεται στα ενοποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και στο πλαίσιο που περιέχεται στον κανονισμό για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της δράσης για το κλίμα.

    1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

    Οι σχετικές επιχειρησιακές δαπάνες μπορούν να καλυφθούν με πιστώσεις στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE 70 όπως έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο του τρέχοντος ΠΔΠ.

    Η παρούσα πρόταση αποτελεί μέρος της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % για το κλίμα και την ενέργεια. Ο γενικός στόχος της δέσμης είναι η ευθυγράμμιση της ενωσιακής νομοθεσίας με το αυξημένο επίπεδο κλιματικής φιλοδοξίας της ΕΕ. Όλες οι πρωτοβουλίες της δέσμης είναι στενά αλληλένδετες και η καθεμία απ’ αυτές εξαρτάται από το πώς έχουν σχεδιαστεί οι υπόλοιπες. Η παρούσα νομοθετική πρόταση συμπληρώνει και συνέχεται με τις προτάσεις της δέσμης.

    Η συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης εξασφαλίζεται επίσης μέσω της συνοχής των εκτιμήσεων επιπτώσεων για το ΣΕΔΕ της ΕΕ με εκείνες για το υπόλοιπο του πλαισίου πολιτικής για το κλίμα, την ενέργεια και τις μεταφορές για το 2030 71 , όπως η συμπληρωματικότητα της επέκτασης της εμπορίας εκπομπών με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση 72 , καθώς και με άλλα μέτρα που παρουσιάζονται ως μέρος της δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές. Χρησιμοποιούνται κοινά βασικά σενάρια και κοινά σενάρια κεντρικής πολιτικής με άλλες πρωτοβουλίες της δέσμης μέτρων. Τα σενάρια αυτά λαμβάνουν υπόψη όλες τις σχετικές δράσεις και πολιτικές της ΕΕ.

    Το πρόσθετο διοικητικό κόστος θα μπορούσε να περιοριστεί με τη χρήση, όπου είναι δυνατόν, των υφιστάμενων δομών που χρησιμοποιούνται για την οδηγία για τη θέσπιση του γενικού καθεστώτος των ειδικών φόρων κατανάλωσης και την οδηγία για τη φορολόγηση της ενέργειας. Η πρόσθετη εξοικονόμηση ενέργειας θα ενισχυθεί, με τη σειρά της, από το νέο ΣΕΔΕ, με τη δυνητική του σύνδεση με την εξοικονόμηση ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 7 της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση.

    1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

    - Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

     περιορισμένη διάρκεια

       με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

       Δημοσιονομικές επιπτώσεις από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις πληρωμών.

     απεριόριστη διάρκεια

    ·Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το 2023 έως το 2024,

    ·και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

    1.6.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης 73  

     Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

    ✓ από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης

       από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

     Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

     Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

    ◻ σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει

    ◻ σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)

    ✓ στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων

    ◻ στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού·

    ◻ σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου

    ◻ σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

    ◻ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

    ◻ σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη.

    Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

    Παρατηρήσεις

    Η διαχείριση των δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ πραγματοποιείται μέσω νομοθεσίας για την οποία είναι υπεύθυνες οι υπηρεσίες της Επιτροπής.

    Το Ταμείο Καινοτομίας υλοποιείται σε μεγάλο βαθμό από τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA).

    Το Ταμείο Εκσυγχρονισμού λειτουργεί υπό την ευθύνη των δικαιούχων κρατών μελών, τα οποία συνεργάζονται στενά με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), την επιτροπή επενδύσεων που έχει συσταθεί για το Ταμείο, καθώς και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

    2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 

    2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

    Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

    Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί και να αξιολογεί τη λειτουργία του ΣΕΔΕ στην ετήσια έκθεσή της για την αγορά ανθρακούχων εκπομπών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 παράγραφος 5 της οδηγίας ΣΕΔΕ. Αυτό καλύπτει επίσης τις επιπτώσεις της τρέχουσας αναθεώρησης του ΣΕΔΕ. Η ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την αγορά ανθρακούχων εκπομπών και η ετήσια έκθεση των κρατών μελών ισχύουν επίσης και για τους τομείς στους οποίους επεκτείνεται η εμπορία εκπομπών. Τα δεδομένα ΠΥΕ που λαμβάνονται μέσω της ρύθμισης των νέων τομέων θα αποτελέσουν βασική πηγή πληροφοριών για την αξιολόγηση της προόδου στους εν λόγω τομείς.

    Επιπλέον, η αξιολόγηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας ΣΕΔΕ ρυθμίζεται στο ισχύον άρθρο 21, το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν ετήσια έκθεση δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα όπως η κατανομή δικαιωμάτων, η λειτουργία του μητρώου, η εφαρμογή της παρακολούθησης και της υποβολής, η επαλήθευση και η διαπίστευση, καθώς και θέματα που έχουν σχέση με συμμόρφωση.

    Τέλος, η Επιτροπή διεξάγει τακτικά μελέτες σχετικά με διάφορες σχετικές πτυχές της πολιτικής της ΕΕ για το κλίμα.

    2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου 

    2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

    Άνευ αντικειμένου — Η πρόταση δεν υλοποιεί νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, αλλά χαράσσει μακροπρόθεσμη πολιτική. Οι τρόποι διαχείρισης, οι μηχανισμοί υλοποίησης χρηματοδότησης, οι τρόποι πληρωμής και οι στρατηγικές ελέγχων δεν έχουν εφαρμογή όσον αφορά τα ποσοστά σφάλματος. Για την υλοποίηση της παρούσας πρότασης θα χρειαστεί ανακατανομή ανθρώπινων πόρων εντός της Επιτροπής. Ήδη υπάρχουν κατάλληλες διαδικασίες.

     

    2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

    Το ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτελεί εμβληματικό μηχανισμό πολιτικής για την επίτευξη της μείωσης των εκπομπών στην ΕΕ από το ήμισυ περίπου της οικονομίας. Από το 2013, η Επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την παροχή ενός ενωσιακού μητρώου, μιας βάσης δεδομένων η οποία παρέχει ακριβή λογιστική για όλες τις συναλλαγές δικαιωμάτων, έναν κοινό χώρο πλειστηριασμών για τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων των κρατών μελών και τις σχετικές υποδομές στήριξης και των δύο. Το ενωσιακό μητρώο στο οποίο είναι εγγεγραμμένα τα δικαιώματα στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ απειλείται από τον κίνδυνο δόλιων επιθέσεων στον κυβερνοχώρο που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κλοπή ή υπεξαίρεση δικαιωμάτων, γεγονός που θα είχε ως συνέπεια σημαντική χρηματοοικονομική ζημία (έως και αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ), νομικές αντιδικίες και σημαντικές επιπτώσεις στη φήμη και την αξιοπιστία της Επιτροπής. Ο κίνδυνος αποτελεί διατομεακό ζήτημα και εκτός από τη ΓΔ CLIMA, αφορά τη ΓΔ DIGIT, τη Γ∆ HR-DS, τη ΓΔ BUDG και τη Νομική Υπηρεσία. Έχουν τεθεί σε εφαρμογή μέτρα άμβλυνσης. Ο οικονομικός κίνδυνος θα αυξηθεί παράλληλα με την αύξηση της αξίας της αγοράς ανθρακούχων εκπομπών. Η διανομή δωρεάν δικαιωμάτων σε εξαιρετικά υψηλή συνολική αξία απαιτεί επίσης αυστηρές πολιτικές σχετικά με τον τρόπο διανομής των εν λόγω δικαιωμάτων και τη διασφάλιση της τήρησης των κανόνων που ισχύουν. Αυτό προϋποθέτει ένα σύστημα διαχείρισης και ελέγχου σε επίπεδο κρατών μελών και σε επίπεδο Επιτροπής. Τέλος, η προσθήκη των νέων τομέων στο ΣΕΔΕ θα αυξήσει τη συνολική κάλυψη του συστήματος και αντίστοιχα την αξία της αγοράς και τον σχετικό κίνδυνο.

    Έχει συσταθεί διευθύνουσα επιτροπή με τη συμμετοχή της αρμόδιας ΓΔ και των συναρμόδιων ΓΔ από το 2011. Διενεργήθηκε μια πλήρης εκτίμηση κινδύνου το 2014 η οποία προσδιόρισε νέα μέτρα ασφαλείας ΤΠ που λαμβάνονται από το 2015. Ως επακόλουθο των συστάσεων που υπέβαλε η ΥΕΕ στην έκθεση ελέγχου της σχετικά με το μητρώο του ΣΕΔΕ της ΕΕ (ασφάλεια ΤΠ), εφαρμόστηκαν μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση της ασφάλειας του συστήματος μητρώου καθώς και μέτρα σχετικά με τη διακυβέρνηση, τη διασφάλιση και τον έλεγχο ποιότητας. Πρόσθετα μέτρα άμβλυνσης λαμβάνονται από το 2014.

    Το 2019 διενεργήθηκε νέα εκτίμηση κινδύνου για το ενωσιακό μητρώο. Η ΓΔ CLIMA έχει καταρτίσει ένα νέο σχέδιο ασφάλειας που περιλαμβάνει δώδεκα μέτρα ασφάλειας τα οποία θα εφαρμοστούν εντός δύο ετών σε στενή συνεργασία με την DIGIT.

    Η εφαρμογή παρακολουθείται σε επίπεδο ανώτερων διοικητικών στελεχών με τακτικές διευθύνουσες επιτροπές μεταξύ της ΓΔ CLIMA και της DIGIT.

    2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

    Η παρούσα πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται σημαντικούς νέους ελέγχους/κινδύνους που δεν καλύπτονται από υφιστάμενο πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου. Δεν προβλέπονται ειδικά μέτρα πέραν της εφαρμογής του δημοσιονομικού κανονισμού.

    2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

    Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

    Για την αντιμετώπιση των ειδικών κινδύνων απάτης για το ΣΕΔΕ της ΕΕ, η ΓΔ CLIMA ενίσχυσε τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής όσον αφορά την επαγγελματική δεοντολογία και την ακεραιότητα μέσω ενός ειδικού «Κώδικα δεοντολογίας και συμπεριφοράς σχετικά με την αθέμιτη χρηματιστηριακή εκμετάλλευση εμπιστευτικών πληροφοριών, την απάτη και τη δημοσιοποίηση ευαίσθητων πληροφοριών», μέσω ειδικής κατάρτισης και μέσω πρωτοβουλιών ευαισθητοποίησης. Ανέπτυξε επίσης την πολιτική ταξινόμησης ευαίσθητων πληροφοριών του ΣΕΔΕ της ΕΕ και τις σχετικές οδηγίες διαχείρισης με 3 επίπεδα ευαισθησίας. Οι σχετικές σημάνσεις ΣΕΔΕ εγκρίνονται από τη ΓΔ HR-DS (όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση ασφαλείας 1 στην αναθεώρηση 10). Το 2019, η ΓΔ HR-DS δημοσίευσε την ανακοίνωση ασφάλειας C(2019) 1904 για την επικαιροποίηση της πολιτικής ευαίσθητων μη διαβαθμισμένων (SNC) πληροφοριών. Η ΓΔ CLIMA, σε ευθυγράμμιση με τη νέα αυτή πολιτική, δημοσίευσε νέες οδηγίες χειρισμού για τις ευαίσθητες μη διαβαθμισμένες πληροφορίες της ΓΔ CLIMA. Οργανώνονται σε τακτική βάση κατάλληλα σεμινάρια κατάρτισης για τους νεοεισερχόμενους.

    3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

    3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

    2)Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

    Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

    Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    Γραμμή του προϋπολογισμού

    Είδος

    Συμμετοχή

    Αριθμός

    ΔΠ/ΜΔΠ [1]

    χωρών ΕΖΕΣ [2]

    υποψηφίων για ένταξη χωρών [3]

    τρίτων χωρών

    κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού

    3

    09 01 01 01

    ΜΔΠ

    ΝΑΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    3

    09 02 03

    ΜΔΠ

    ΝΑΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    7

    20 01 02 01

    ΜΔΠ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    7

    20 02 06 01

    ΜΔΠ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    7

    20 02 06 02

    ΜΔΠ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    7

    20 02 06 03

    ΜΔΠ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    ΟΧΙ

    3)Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία: Άνευ αντικειμένου.

    3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις 

    3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις 

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω.

    σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

    Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    3

    «φυσικοί πόροι και περιβάλλον»

    ΓΔ: CLIMA

     

    2023 

    2024

    2025

    2026

    2027

    ΣΥΝΟΛΟ

    Επιχειρησιακές πιστώσεις  

    09 02 03

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    (1)

    1,241

    1,485

    2,138

    1,893

    1,369

    8,126

    Πληρωμές

    (2)

     

    0,496

    1,339

    1,747

    2,040

    5,622

    Πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενες από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων

    09 01 01 01

     

    (3)

    1,029

    1,632

    1,476

    1,184

    0,952

    6,273

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων για τη ΓΔ CLIMA

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    = 1 + 3

    2,270

    3,118

    3,615

    3,077

    2,320

    14,400

    Πληρωμές

    = 2 + 3

    1,029

    2,128

    2,815

    2,931

    2,992

    11,895

    ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    (4)

    1,241

    1,485

    2,138

    1,893

    1,369

    8,126

    Πληρωμές

    (5)

    -

    0,496

    1,339

    1,747

    2,040

    5,622

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων

    (6)

    1,029

    1,632

    1,476

    1,184

    0,952

    6,273

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 3 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    = 4 + 6

    2,270

    3,118

    3,615

    3,077

    2,320

    14,400

    Πληρωμές

    = 5 + 6

    1,029

    2,128

    2,815

    2,931

    2,992

    11,895

    ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    (4)

    1,241

    1,485

    2,138

    1,893

    1,369

    8,126

    Πληρωμές

    (5)

    -

    0,496

    1,339

    1,747

    2,040

    5,622

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων

    (6)

    1,029

    1,632

    1,476

    1,184

    0,952

    6,273

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων

    των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 6

    του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    (ποσό αναφοράς)

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    = 4 + 6

    2,270

    3,118

    3,615

    3,077

    2,320

    14,400

    Πληρωμές

    = 5 + 6

    1,029

    2,128

    2,815

    2,931

    2,992

    11,895



    Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    7

    «Διοικητικές δαπάνες»

    Αυτό το τμήμα πρέπει να συμπληρωθεί με «στοιχεία διοικητικού χαρακτήρα του προϋπολογισμού» τα οποία θα εισαχθούν, καταρχάς, στο παράρτημα του νομοθετικού δημοσιονομικού δελτίου (παράρτημα V του εσωτερικού κανονισμού), που τηλεφορτώνεται στο DECIDE για διυπηρεσιακή διαβούλευση.

    σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

     

     

     

    2023 

    2024

    2025

    2026

    2027

    ΣΥΝΟΛΟ

    ΓΔ: CLIMA

     

    Ανθρώπινοι πόροι  

    3,344

    3,648

    3,648

    3,648

    3,648

    17,936

    Άλλες διοικητικές δαπάνες  

    0,210

    0,404

    0,176

    0,060

    0,060

    0,910

    ΣΥΝΟΛΟ ΓΔ CLIMA

    3,554

    4,052

    3,824

    3,708

    3,708

    18,846

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    (Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών)

    3,554

    4,052

    3,824

    3,708

    3,708

    18,846

    σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

     

     

     

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    ΣΥΝΟΛΟ

    ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    Αναλήψεις υποχρεώσεων

    5,824

    7,170

    7,439

    6,785

    6,028

    33,245

    Πληρωμές

    4,583

    6,180

    6,639

    6,639

    6,700

    30,741



    3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις 

    Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

    Να προσδιοριστούν οι στόχοι και τα αποτελέσματα

    γραμμή του προϋπολογισμού

    ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

     

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    σύνολο

     

    Είδος[1]

    Μέσο κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Αριθ.

    Κόστος

    Ειδικός στόχος 4 - ναυτιλία 

    - επικαιροποίηση της πλατφόρμας Thetis-MRV

    09 02 03

    συμφωνία συνεργασίας με τον ΕΟΑΘ

     

     

    0,250

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    0,250

    - τροποποιήσεις του ενωσιακού μητρώου

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,260

     

    0,304

     

    0,133

     

    0,127

     

    0,126

     

    0,949

    09 01 01 01

    QTM, Extramuros, εξοπλισμός

     

     

    0,626

     

    0,730

     

    0,330

     

    0,316

     

    0,313

     

    2,314

    - επέκταση του γραφείου εξυπηρέτησης

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,000

     

    0,013

     

    0,099

     

    0,088

     

    0,080

     

    0,280

    09 01 01 01

    QTM, Extramuros, εξοπλισμός

     

     

    0,000

     

    0,053

     

    0,116

     

    0,083

     

    0,055

     

    0,306

    - επικαιροποίηση του συστήματος υποβολής εκθέσεων ΠΥΕ του ΣΕΔΕ

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,099

     

    0,120

     

    0,202

     

    0,103

     

    0,054

     

    0,579

    Μερικό σύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 4

     

    1,234

     

    1,220

     

    0,880

     

    0,715

     

    0,628

     

    4,677

    ειδικός στόχος 5 - κτίρια και μεταφορές

    - τροποποιήσεις του ενωσιακού μητρώου

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,173

     

    0,203

     

    0,089

     

    0,084

     

    0,084

     

    0,633

    09 01 01 01

    QTM, Extramuros, εξοπλισμός

     

     

    0,404

     

    0,473

     

    0,207

     

    0,197

     

    0,195

     

    1,476

    - επέκταση του γραφείου εξυπηρέτησης

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,000

     

    0,091

     

    0,365

     

    0,300

     

    0,250

     

    1,007

    09 01 01 01

    QTM, Extramuros, εξοπλισμός

     

     

    0,000

     

    0,377

     

    0,824

     

    0,589

     

    0,389

     

    2,178

    - επικαιροποίηση του συστήματος υποβολής εκθέσεων ΠΥΕ του ΣΕΔΕ

    09 02 03

    Συμβάσεις παροχής υπηρεσιών

     

     

    0,459

     

    0,754

     

    1,250

     

    1,191

     

    0,774

     

    4,429

    Μερικό σύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 5

     

    1,036

     

    1,898

     

    2,734

     

    2,362

     

    1,692

     

    9,722

    ΣΥΝΟΛΑ

     

    2,270

     

    3,118

     

    3,615

     

    3,077

     

    2,320

     

    14,400

    3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις 

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

    σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

     

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    ΣΥΝΟΛΟ

    ΤΟΜΕΑΣ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

     

     

     

     

     

     

    Ανθρώπινοι πόροι

    3,344

    3,648

    3,648

    3,648

    3,648

    17,936

    Άλλες διοικητικές δαπάνες

    0,210

    0,404

    0,176

    0,060

    0,060

    0,910

    Μερικό σύνολο του ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    3,554

    4,052

    3,824

    3,708

    3,708

    18,846

    Εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 [1] του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

     

     

     

     

     

     

    Ανθρώπινοι πόροι

    Άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα

    1,029

    1,632

    1,476

    1,184

    0,952

    6,273

    Μερικό σύνολο εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

    1,029

    1,632

    1,476

    1,184

    0,952

    6,273

    ΣΥΝΟΛΟ

    4,583

    5,684

    5,300

    4,892

    4,660

    25,119

    Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

    3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

    Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

     

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    Ÿ Θέσεις απασχόλησης του πίνακα προσωπικού (θέσεις μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων)

    20 01 02 01 (στην έδρα και στις αντιπροσωπείες της Επιτροπής)

    22

    24

    24

    24

    24

    20 01 02 03 (στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

     

     

     

     

     

    01 01 01 01  (έμμεση έρευνα)

     

     

     

     

     

    01 01 01 11 (άμεση έρευνα)

     

     

     

     

     

    Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

     

     

     

     

     

    Ÿ Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδα ισοδυνάμου πλήρους απασχόλησης: FTE)[1]

    20 02 01 (AC, END, INT από το συνολικό κονδύλιο)

     

     

     

     

     

    20 02 03 (AC, AL, END, INT και JPD στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

     

     

     

     

     

    XX 01 xx yy zz

    – στην έδρα:

     

     

     

     

     

    – στις αντιπροσωπείες της ΕΕ

     

     

     

     

     

    01 01 01 02 (AC, END, INT — έμμεση έρευνα)

     

     

     

     

     

    01 01 01 12 (AC, END, INT — άμεση έρευνα)

     

     

     

     

     

    Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

     

     

     

     

     

    ΣΥΝΟΛΟ

    22

    24

    24

    24

    24

    XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

    Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, το οποίο θα συμπληρωθεί, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

    Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

    Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι

    Απαιτούνται πρόσθετοι πόροι ανθρώπινου δυναμικού για τα ακόλουθα:

    - σύνταξη νομικών κειμένων και έγκριση των τροποποιήσεων του παράγωγου δικαίου με καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής σχετικά με τους πλειστηριασμούς· ενωσιακό μητρώο· παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων· επαλήθευση εκθέσεων εκπομπών και διαπίστευση των ελεγκτών· δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων·

    - εργασίες εφαρμογής που σχετίζονται με την επέκταση του ΣΕΔΕ στις θαλάσσιες μεταφορές (συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων τροποποιήσεων στο υφιστάμενο σύστημα ΠΥΕ) και με τη νέα εμπορία εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές·

    - προμήθεια του ή των νέων χώρων πλειστηριασμού γενικών δικαιωμάτων, καθώς και νέου τύπου δικαιωμάτων για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών

    - παρακολούθηση της εφαρμογής των υποχρεώσεων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (ΠΥΕ)

    - περαιτέρω εφαρμογή και εποπτεία των ταμείων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών

    - προσαρμογές ΤΠ στο ενωσιακό μητρώο.

    Εξωτερικό προσωπικό

    3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

    Η πρόταση/πρωτοβουλία:

    ·    μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

    Η δαπάνη θα καλυφθεί στο πλαίσιο του κονδυλίου LIFE.

    ·    συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

    -

    ·    συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

    -

    3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση 

    Η πρόταση/πρωτοβουλία:

    ·    δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

    ·    προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται κατωτέρω:

    Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    Σύνολο

    Προσδιορισμός του φορέα συγχρηματοδότησης 

    ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτούμενων πιστώσεων

     



    Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

    ·    Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

       στους ιδίους πόρους

       στα λοιπά έσοδα

    Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών    

    σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

    Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού:

    Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος

    Επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας 74

    2023

    2024

    2025

    2026

    2027

    Άρθρο ………….

    Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

    -

    Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).

    Δεν είναι δυνατόν να ποσοτικοποιηθεί

    (1)    COM(2019)640 final.
    (2)    COM(2018) 773 final.
    (3)    COM (2020) 562 final.
    (4)    Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 10-11 Δεκεμβρίου 2020, EUCO 22/20 CO EUR 17 CONCL 8.
    (5)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
    (6)    Σύμφωνα με το Σενάριο Αναφοράς της ΕΕ για το 2020 (REF), το οποίο χρησιμεύει ως βάση για την εκτίμηση επιπτώσεων (βλ. ενότητα 5.1 της εκτίμησης επιπτώσεων).
    (7)    Πηγή: https://ec.europa.eu/transport/themes/mobilitystrategy_en  
    (8)    Η επιλογή του 2008 ως έτους αναφοράς για τις προβλέψεις μείωσης των εκπομπών στις θαλάσσιες μεταφορές γίνεται για να υπάρχει συνέπεια με τους στόχους του ΔΝΟ, οι οποίοι εκφράζονται όλοι σε σχέση με το 2008.
    (9)    Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ (ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 55).
    (10)    Απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (ΕΕ L 264 της 9.10.2015, σ. 1).
    (11)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).
    (12)    Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές (ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 55)
    (13)    Οδηγία 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΕ L 283 της 31.10.2003, σ. 51).
    (14)        Ιδίως τον ESR, τον κανονισμό για δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF), τα πρότυπα επιδόσεων εκπομπών CO2 για αυτοκίνητα και μικρά φορτηγά, την οδηγία για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (REDII), την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (ΟΕΑ), και τέλος, σε μεταγενέστερο στάδιο, την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Άλλες σχετικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολόγηση της ενέργειας, το σχέδιο δράσης μηδενικής ρύπανσης και την αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές, πρωτοβουλίες για την κινητικότητα, όπως αυτές για τα καύσιμα του κλάδου των μεταφορών (πρωτοβουλία «FuelEU Maritime» και πρωτοβουλία «ReFuelEU Aviation») και την πρόταση για μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM).
    (15)    Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).
    (16)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με σκοπό την ενίσχυση οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών και την προώθηση επενδύσεων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 (ΕΕ L 76 της 19.3.2018, σ. 3).
    (17)    Η αρχική εκτίμηση επιπτώσεων ήταν ανοικτή για σχολιασμό από τις 29 Οκτωβρίου 2020 έως τις 26 Νοεμβρίου 2020 και δέχθηκε περίπου 250 εισηγήσεις. Το αποτέλεσμα είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System .
    (18)    Η διαβούλευση ήταν ανοικτή για 12 εβδομάδες, από τις 13 Νοεμβρίου 2020 έως τις 5 Φεβρουαρίου 2021. Το αποτέλεσμα είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System/public-consultation .
    (19)    Η έρευνα των ενδιαφερόμενων μερών πραγματοποιήθηκε από τον Δεκέμβριο του 2020 έως τον Φεβρουάριο του 2021, ενώ το πρόγραμμα στοχευμένων συνεντεύξεων από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Φεβρουάριο του 2021.
    (20)     https://ec.europa.eu/clima/events/expert-workshop-market-stability-reserve_en . https://ec.europa.eu/clima/events/2nd-expert-workshop-market-stability-reserve_en .
    (21)    SWD(2020)176.
    (22)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Λεπτομερής ανάλυση προς υποστήριξη της ανακοίνωσης COM(2018) 773 της Επιτροπής, «Καθαρός πλανήτης για όλους: Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία», Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2018.
    (23)    Μοντελοποιημένες προβλέψεις των τάσεων μεταβολής στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, με βάση ένα συνεκτικό σύνολο παραδοχών για ολόκληρη την ΕΕ, τις πολιτικές των κρατών μελών και της ΕΕ, και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κρατών μελών, και κατόπιν διαβούλευσης με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών.
    (24)    Vivid Economics, (2021) – «Review of the EU ETS’ Market Stability Reserve» (Ανασκόπηση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς του ΣΕΔΕ της ΕΕ), έκθεση που εκπονήθηκε για τη ΓΔ CLIMA, επίκειται δημοσίευση.
    (25)    Ricardo, E3 Modelling and Trinomics, (2021) – «Study on EU ETS for maritime transport and possible alternative options or combinations to reduce greenhouse gas emissions» (Μελέτη για το ΣΕΔΕ της ΕΕ για τις θαλάσσιες μεταφορές και πιθανές εναλλακτικές επιλογές ή συνδυασμοί για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου), επίκειται δημοσίευση.
    (26)    SWD (2020) 176.
    (27)    ΕΕ C 326 της 26.10.2012, σ. 391.
    (28)    C(2020) 6126.
    (29)    Το άρθρο αυτό απαιτεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν ετήσια έκθεση δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα όπως η κατανομή δικαιωμάτων, η λειτουργία του μητρώου, η εφαρμογή της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων, η επαλήθευση και η διαπίστευση, καθώς και θέματα που έχουν σχέση με συμμόρφωση.
    (30)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).
    (31)    Οδηγία (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2019, για τη θέσπιση του γενικού καθεστώτος των ειδικών φόρων κατανάλωσης (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 58 της 27.2.2020, σ. 4).
    (32)     Κανονισμός (ΕΕ) 2017/2392 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2017, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για τη συνέχιση των ισχυόντων περιορισμών του πεδίου εφαρμογής για τις αεροπορικές δραστηριότητες και για την προετοιμασία για την εφαρμογή ενός παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου από το 2021 (ΕΕ L 350 της 29.12.2017, σ. 7) .
    (33)    Κατά τρόπο ανάλογο με τη λογιστική καταγραφή των δυνατοτήτων ευελιξίας των κρατών μελών όσον αφορά την πρόσβαση σε δικαιώματα από το ΣΕΔΕ της ΕΕ, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία, όπως ορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).
    (34)    ΕΕ C […] της […], σ. .
    (35)    ΕΕ C […] της […], σ. .
    (36)    Συμφωνία του Παρισιού (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4).
    (37)    COM(2019)640 final.
    (38)    Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 513 για την κλιματική αλλαγή, 2021 ( https://ec.europa.eu/clima/citizens/support_el ).
    (39)     https://www4.unfccc.int/sites/ndcstaging/PublishedDocuments/European%20Union%20First/EU_NDC_Submission_December%202020.pdf  
    (40)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») ( ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
    (41)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).
    (42)    Οδηγία 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, της 24ης Σεπτεμβρίου 1996, σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης (ΕΕ L 257 της 10.10.1996, σ. 26).
    (43)     Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17) .
    (44)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους, Σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα, και του εδάφους» (COM/2021/400 final).
    (45)    Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/331 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με τον καθορισμό ενωσιακών μεταβατικών κανόνων για την εναρμονισμένη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπής κατ' εφαρμογή του άρθρου 10α της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 59 της 27.2.2019, σ. 8).
    (46)    Οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 (ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 114).
    (47)    Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από θαλάσσιες μεταφορές και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ (ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 55).
    (48)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με σκοπό την ενίσχυση οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών και την προώθηση επενδύσεων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 (ΕΕ L 76 της 19.3.2018, σ. 3).
    (49)    Συμφωνία του Παρισιού, άρθρο 4 παράγραφος 4.
    (50)     Κανονισμός (ΕΕ) 2017/2392 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2017, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για τη συνέχιση των ισχυόντων περιορισμών του πεδίου εφαρμογής για τις αεροπορικές δραστηριότητες και για την προετοιμασία για την εφαρμογή ενός παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου από το 2021 (ΕΕ L 350 της 29.12.2017, σ. 7) .
    (51)    [να προστεθεί πλήρης παραπομπή στην Επίσημη Εφημερίδα]
    (52)    [να προστεθεί παραπομπή στον κανονισμό FuelEU Maritime].
    (53)     Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/1122 της Επιτροπής, της 12ης Μαρτίου 2019, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη λειτουργία του ενωσιακού μητρώου (ΕΕ L 177 της 2.7.2019, σ. 3).
    (54)    Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/2066 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατ' εφαρμογή της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 601/2012 της Επιτροπής (ΕΕ L 334 της 31.12.2018, σ. 1).
    (55)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82).
    (56)    Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/331 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με τον καθορισμό ενωσιακών μεταβατικών κανόνων για την εναρμονισμένη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπής κατ' εφαρμογή του άρθρου 10α της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 59 της 27.2.2019, σ. 8).
    (57)    COM(2020)562 final.
    (58)    Οδηγία (ΕΕ) 2020/262 του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2019, για τη θέσπιση του γενικού καθεστώτος των ειδικών φόρων κατανάλωσης (ΕΕ L 58 της 27.2.2020, σ. 4).
    (59)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).
    (60)    Δεδομένα από το 2018. Eurostat, SILC [ilc_mdes01].
    (61)    Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1–56).
    (62)    [Να προστεθεί παραπομπή στον κανονισμό για τη σύσταση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα].
    (63)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).
    (64)    Απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (ΕΕ L 264 της 9.10.2015, σ. 1).
    (65)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).
    (66)    ΕΕ C 369 της 17.12.2011, σ. 14.
    (67)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχεία α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.
    (68)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
    (69)    C(2020) 6126.
    (70)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/783 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση Προγράμματος για το Περιβάλλον και τη Δράση για το Κλίμα (LIFE) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1293/2013 (ΕΕ L 172 της 17.5.2021, σ. 53).
    (71)    Ιδίως τον ESR· τον κανονισμό για δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF)· τα πρότυπα επιδόσεων εκπομπών CO2 για αυτοκίνητα και μικρά φορτηγά· την οδηγία για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (REDII)· την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (ΟΕΑ)· τέλος, σε μεταγενέστερο στάδιο, την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Άλλες σχετικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολόγηση της ενέργειας· το σχέδιο δράσης μηδενικής ρύπανσης και την αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές· πρωτοβουλίες για την κινητικότητα, όπως αυτές για τα καύσιμα του κλάδου των μεταφορών (πρωτοβουλία «FuelEU Maritime» και πρωτοβουλία «ReFuelEU Aviation») και η πρόταση για μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM).
    (72)    Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).
    (73)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης, καθώς και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx  
    (74)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.
    Top

    Βρυξέλλες, 14.7.2021

    COM(2021) 551 final

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

    της

    ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης, της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, και του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757

    {SEC(2021) 551 final} - {SWD(2021) 557 final} - {SWD(2021) 601 final} - {SWD(2021) 602 final}


    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

    Το παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

    α)τα σημεία 1 και 2 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1. Οι εγκαταστάσεις ή μέρη εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούνται για έρευνα, ανάπτυξη και δοκιμή νέων προϊόντων και διεργασιών και οι εγκαταστάσεις στις οποίες οι εκπομπές από την καύση βιομάζας που πληροί τα κριτήρια του άρθρου 14 συνιστούν ποσοστό άνω του 95 % των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου δεν καλύπτονται από την παρούσα οδηγία.

    2. Για τον υπολογισμό της συνολικής ονομαστικής θερμικής ισχύος μιας εγκατάστασης προκειμένου να αποφασιστεί κατά πόσον αυτή θα περιληφθεί στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, αθροίζονται οι τιμές ονομαστικής θερμικής ισχύος όλων των συμμετεχουσών σε αυτήν τεχνικών μονάδων όπου η καύση καυσίμου γίνεται εντός της εγκατάστασης. Στις μονάδες αυτές μπορεί να περιλαμβάνονται όλες οι μορφές λεβήτων, καυστήρων, στροβίλων, κλιβάνων, αποτεφρωτήρων, φρυκτήρων, καμίνων, φούρνων, στεγνωτήρων, κινητήρων, κυψελών καυσίμου, μονάδων καύσης χημικής ανακύκλωσης, χοανών φλόγας και θερμικών ή καταλυτικών μονάδων μετάκαυσης. Για τους σκοπούς του υπολογισμού αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη οι μονάδες με ονομαστική θερμική ισχύ κάτω των 3 MW.»·

    β)ο πίνακας τροποποιείται ως εξής:

    i)η δεύτερη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Διύλιση πετρελαίου όπου λειτουργούν εγκαταστάσεις καύσης με συνολική ονομαστική θερμική ισχύ άνω των 20 MW

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    ii)η πέμπτη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Παραγωγή σιδήρου ή χάλυβα (πρωτογενής ή δευτερογενής τήξη), συμπεριλαμβανομένης και της συνεχούς χυτεύσεως, με δυναμικότητα άνω των 2,5 τόνων την ώρα

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    iii)η έβδομη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Πρωτογενής παραγωγή αλουμινίου ή αλουμίνας

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    γ)η δέκατη πέμπτη σειρά κατηγοριών δραστηριοτήτων αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Ξήρανση ή πύρωση γύψου ή παραγωγή γυψοσανίδων και άλλων προϊόντων γύψου, παραγωγικού δυναμικού φρυγμένου γύψου ή ξηρού δευτερογενούς γύψου άνω των 20 τόνων συνολικά την ημέρα

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    iv)η δέκατη όγδοη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Παραγωγή αιθάλης όπου περιλαμβάνεται η απανθράκωση οργανικών ουσιών όπως ελαίων, πισσών, υπολειμμάτων απόσταξης και πυρόλυσης, παραγωγικού δυναμικού άνω των 50 τόνων την ημέρα

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    v)η εικοστή τέταρτη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Παραγωγή υδρογόνου (H2) και αερίου σύνθεσης, παραγωγικού δυναμικού άνω των 25 τόνων την ημέρα

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    vi)η εικοστή έβδομη σειρά αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Μεταφορά αερίων του θερμοκηπίου για γεωλογική αποθήκευση σε αποθηκευτική εγκατάσταση δυνάμει της οδηγίας 2009/31/ΕΚ, εξαιρουμένων των εκπομπών που καλύπτονται από άλλη δραστηριότητα δυνάμει της παρούσας οδηγίας

    Διοξείδιο του άνθρακα»·

    vii)η ακόλουθη σειρά προστίθεται μετά την τελευταία νέα σειρά, με ενδιάμεση διαχωριστική γραμμή:

    «Θαλάσσιες μεταφορές

    Οι δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών των πλοίων που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και εκτελούν πλόες με σκοπό τη μεταφορά επιβατών ή φορτίου για εμπορικούς σκοπούς

    Αέρια του θερμοκηπίου που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757»

    1)Το παράρτημα IIβ της οδηγίας 2003/87/EΚ αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙβ

    Μέρος Α - ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 10 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 ΤΡΙΤΟ ΕΔΑΦΙΟ

    Μερίδιο

    Βουλγαρία

    5,84 %

    Τσεχία

    15,59 %

    Εσθονία

    2,78 %

    Κροατία

    3,14 %

    Λετονία

    1,44 %

    Λιθουανία

    2,57 %

    Ουγγαρία

    7,12 %

    Πολωνία

    43,41 %

    Ρουμανία

    11,98 %

    Σλοβακία

    6,13 %

    Μέρος Β - ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΟΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 10 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΔΑΦΙΟ

    Μερίδιο

    Βουλγαρία

    Τσεχία

    Εσθονία

    Ελλάδα

    Κροατία

    Λετονία

    Λιθουανία

    Ουγγαρία

    Πολωνία

    Πορτογαλία

    Ρουμανία

    Σλοβακία

    5,0 %

    12,9 %

    2,2 %

    10,3 %

    2,3 %

    1,1 %

    1,9 %

    5,9 %

    34,8 %

    8,8 %

    9,9 %

    4,9 %

    2)Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα παραρτήματα ως παραρτήματα ΙΙΙ, ΙΙΙα και ΙΙΙβ της οδηγίας 2003/87/ΕΚ:

    «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

    ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ IVα

    Δραστηριότητα:

    1. Θέση σε ανάλωση καυσίμων που χρησιμοποιούνται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών.

    Στη δραστηριότητα αυτή δεν περιλαμβάνονται:

    α) η θέση σε ανάλωση καυσίμων που χρησιμοποιούνται στις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της παρούσας οδηγίας, εκτός αν χρησιμοποιούνται για καύση σε δραστηριότητες μεταφοράς αερίων του θερμοκηπίου για αποθήκευση σε γεωλογικούς σχηματισμούς (εικοστή έβδομη γραμμή δραστηριοτήτων)·

    β) η θέση σε ανάλωση καυσίμων για τα οποία ο συντελεστής εκπομπών είναι μηδέν.

    2. Οι τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών αντιστοιχούν στις ακόλουθες πηγές εκπομπών που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές της IPCC από το 2006 για τις εθνικές απογραφές αερίων θερμοκηπίου, με τις απαραίτητες τροποποιήσεις των εν λόγω ορισμών ως εξής:

    α) Συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας (CHP) (κωδικός κατηγορίας πηγών 1A1α ii) και σταθμοί παραγωγής θερμότητας (κωδικός κατηγορίας πηγών 1A1α iii), στον βαθμό που παράγουν θερμότητα για τις κατηγορίες των στοιχείων γ) και δ) του παρόντος σημείου, είτε απευθείας είτε μέσω δικτύων τηλεθέρμανσης·

    β) Οδικές μεταφορές (κωδικός κατηγορίας πηγών 1A3β), εξαιρουμένης της χρήσης γεωργικών οχημάτων σε ασφαλτοστρωμένους δρόμους·

    γ) Εμπορικά κτίρια / Ιδρύματα (κωδικός κατηγορίας πηγών 1A4α)·

    δ) Κατοικίες (κωδικός κατηγορίας πηγών 1A4β).

    Αέρια του θερμοκηπίου

    Διοξείδιο του άνθρακα (CO2)

    _________

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙα

    ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 30γ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

    1.Αν οι μέσες εκπομπές που δηλώνονται δυνάμει του κεφαλαίου IVα για τα έτη 2024 έως 2026 είναι υψηλότερες κατά ποσοστό άνω του 2 % σε σχέση με την τιμή της ποσότητας του 2025 που ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 30γ παράγραφος 1, και αν οι διαφορές αυτές δεν οφείλονται σε διαφορά μικρότερη του 5 % μεταξύ των εκπομπών που δηλώνονται δυνάμει του κεφαλαίου IVα και των δεδομένων απογραφής των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Ένωσης για το 2025 από τις κατηγορίες πηγών της UNFCCC για τους τομείς που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα, ο γραμμικός συντελεστής μείωσης υπολογίζεται με προσαρμογή του γραμμικού συντελεστή μείωσης που αναφέρεται στο άρθρο 30γ παράγραφος 1.

    2.Ο προσαρμοσμένος γραμμικός συντελεστής μείωσης σύμφωνα με το σημείο 1 προσδιορίζεται ως εξής:

    [LRFadj = 100%* ( (MRV[2024-2026] – (MRV[2024-2026] + ( (ESR[2024] – 6*LRF2024*ESR2024) – MRV[2024-2026]) / 5) ) / MRV[2024-2026] ), όπου

    LRFadj είναι ο προσαρμοσμένος γραμμικός συντελεστής μείωσης·

    MRV[2024-2026] είναι η μέση τιμή των εξακριβωμένων εκπομπών βάσει του κεφαλαίου IVα για τα έτη 2024 έως 2026·

    ESR[2024] είναι η τιμή των εκπομπών του 2024 όπως ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 30γ παράγραφος 1 για τους τομείς που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα·

    LRF2024 είναι ο γραμμικός συντελεστής μείωσης που αναφέρεται στο άρθρο 30γ παράγραφος 1.]»

    _________

    3)Το παράρτημα IV της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

    α)στο μέρος Α, το τμήμα «Υπολογισμός» τροποποιείται ως εξής:

    i) στο τέταρτο εδάφιο, η τελευταία περίοδος «Ο συντελεστής εκπομπών για τη βιομάζα είναι μηδέν.» αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Ο συντελεστής εκπομπών για τη βιομάζα που συμμορφώνεται με τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τη χρήση βιομάζας που καθορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001, με τυχόν αναγκαίες προσαρμογές για την εφαρμογή σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, όπως ορίζεται στις εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14, είναι μηδέν.»·

    ii) το έκτο εδάφιο αντικαθίσταται από το εξής κείμενο:

    «Πρέπει να χρησιμοποιούνται οι εξ ορισμού συντελεστές οξειδώσεως που καθορίζονται βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, εκτός εάν ο φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να αποδείξει ότι οι ειδικοί κατά δραστηριότητα συντελεστές είναι ορθότεροι.»·

    β)στο μέρος Β, τμήμα «Παρακολούθηση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», τέταρτο εδάφιο, η τελευταία περίοδος «Ο συντελεστής εκπομπών για τη βιομάζα είναι μηδέν.» αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «Ο συντελεστής εκπομπών για τη βιομάζα που συμμορφώνεται με τα κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τη χρήση βιομάζας που καθορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001, με τυχόν αναγκαίες προσαρμογές για την εφαρμογή σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, όπως ορίζεται στις εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 14, είναι μηδέν.»·

    γ)προστίθεται το ακόλουθο μέρος Γ:

    «ΜΕΡΟΣ Γ — Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές που αντιστοιχούν στη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ

    Παρακολούθηση των εκπομπών

    Οι εκπομπές παρακολουθούνται με υπολογισμό.

    Υπολογισμός

    Οι εκπομπές υπολογίζονται με τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο:

    Καύσιμα που τίθενται σε ανάλωση × συντελεστής εκπομπών

    Τα καύσιμα που τίθενται σε ανάλωση περιλαμβάνουν την ποσότητα καυσίμου που τίθεται σε ανάλωση από τη ρυθμιζόμενη οντότητα.

    Χρησιμοποιούνται οι προκαθορισμένοι από την IPCC συντελεστές εκπομπών που περιλαμβάνονται στις κατευθυντήριες γραμμές της IPCC του 2006 για τις απογραφές αερίων θερμοκηπίου ή σε μεταγενέστερες επικαιροποιήσεις αυτών των κατευθυντηρίων γραμμών, εκτός εάν υπάρχουν ορθότεροι, ειδικοί για συγκεκριμένα καύσιμα συντελεστές εκπομπών, οι οποίοι προέρχονται από ανεξάρτητα διαπιστευμένα εργαστήρια που χρησιμοποιούν αποδεκτές αναλυτικές μεθόδους.

    Πραγματοποιείται χωριστός υπολογισμός για κάθε ρυθμιζόμενη οντότητα και κάθε είδος καυσίμου.

    Υποβολή έκθεσης για τις εκπομπές

    Κάθε ρυθμιζόμενη οντότητα περιλαμβάνει στην έκθεσή της τις ακόλουθες πληροφορίες:

    Α. Στοιχεία ταυτότητας της ρυθμιζόμενης οντότητας, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:

    — η επωνυμία της ρυθμιζόμενης οντότητας·

    — η διεύθυνσή της, συμπεριλαμβανομένου του ταχυδρομικού τομέα και της χώρας·

    — το είδος των καυσίμων που θέτει σε ανάλωση και οι δραστηριότητές της μέσω των οποίων θέτει τα καύσιμα σε ανάλωση, συμπεριλαμβανομένης της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας·

    — διεύθυνση, τηλέφωνο, φαξ και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ενός αρμοδίου επικοινωνίας· και

    — το ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη της ρυθμιζόμενης οντότητας και της τυχόν μητρικής επιχείρησης.

    Β. Για κάθε είδος καυσίμου που τίθεται σε ανάλωση και χρησιμοποιείται για καύση στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ, για το οποίο υπολογίζονται εκπομπές:

    — ποσότητα καυσίμου που τίθεται σε ανάλωση·

    — συντελεστές εκπομπών·

    — συνολικές εκπομπές·

    — τελικές χρήσεις του καυσίμου που τίθεται σε ανάλωση· και

    — αβεβαιότητα.

    Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέτρα για τον συντονισμό των απαιτήσεων υποβολής έκθεσης με τυχόν υφιστάμενες σχετικές απαιτήσεις ώστε να ελαχιστοποιείται ο φόρτος εργασίας των επιχειρήσεων για την υποβολή εκθέσεων.»

    4)Στο παράρτημα V της οδηγίας 2003/87/ΕΚ προστίθεται το ακόλουθο μέρος Γ:

    «ΜΕΡΟΣ Γ — Επαλήθευση των εκπομπών που αντιστοιχούν στη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ

    Γενικές αρχές

    1. Οι εκπομπές που αντιστοιχούν στη δραστηριότητα που αναφέρεται στο παράρτημα ΙΙΙ υπόκεινται σε επαλήθευση.

    2. Η διαδικασία επαλήθευσης περιλαμβάνει εξέταση της βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 3 έκθεσης και της παρακολούθησης κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Εξετάζεται η εγκυρότητα, η αξιοπιστία και η ορθότητα των συστημάτων παρακολούθησης και των σχετικών με τις εκπομπές αναφερόμενων δεδομένων και πληροφοριών, και ειδικότερα:

    α) των αναφερόμενων καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση και των σχετικών υπολογισμών·

    β) της επιλογής και της χρήσης συντελεστών εκπομπών·

    γ) των υπολογισμών με τους οποίους προσδιορίζονται οι συνολικές εκπομπές.

    3. Οι αναφερόμενες εκπομπές μπορούν να επικυρώνονται μόνον εφόσον έγκυρα αξιόπιστα δεδομένα και πληροφορίες επιτρέπουν τον προσδιορισμό των εκπομπών με υψηλό βαθμό βεβαιότητας. Υψηλός βαθμός βεβαιότητας σημαίνει ότι η ρυθμιζόμενη οντότητα πρέπει να αποδείξει ότι:

    α) τα αναφερόμενα στοιχεία είναι απαλλαγμένα από ασυνέπειες·

    β) η συλλογή των στοιχείων έχει γίνει σύμφωνα με τα ισχύοντα επιστημονικά πρότυπα· και

    γ) τα σχετικά αρχεία της ρυθμιζόμενης οντότητας είναι πλήρη και συνεπή.

    4. Ο ελεγκτής πρέπει να έχει πρόσβαση σε κάθε χώρο και σε κάθε πληροφορία σχετικά με το αντικείμενο της επαλήθευσης.

    5. Ο ελεγκτής πρέπει να λαμβάνει υπόψη του εάν η ρυθμιζόμενη οντότητα είναι εγγεγραμμένη στο κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και ελέγχου (EMAS).

    Μεθοδολογία

    Στρατηγική ανάλυση

    6. Η επαλήθευση βασίζεται σε στρατηγική ανάλυση όλων των ποσοτήτων καυσίμων που τίθενται σε ανάλωση από τη ρυθμιζόμενη οντότητα. Προς τούτο, απαιτείται ο ελεγκτής να έχει γενική επισκόπηση όλων των δραστηριοτήτων μέσω των οποίων η ρυθμιζόμενη οντότητα θέτει σε ανάλωση τα καύσιμα, καθώς και της σημασίας των δραστηριοτήτων αυτών για τις εκπομπές.

    Ανάλυση διαδικασίας

    7. Η επαλήθευση των υποβαλλόμενων πληροφοριών, εφόσον απαιτείται, πρέπει να διενεργείται στον χώρο της ρυθμιζόμενης οντότητας. Ο ελεγκτής πρέπει να προβαίνει σε δειγματοληπτικούς ελέγχους για τον προσδιορισμό της αξιοπιστίας των αναφερόμενων δεδομένων και πληροφοριών.

    Ανάλυση κινδύνων

    8. Ο ελεγκτής υποβάλλει σε αξιολόγηση όλα τα μέσα βάσει των οποίων τα καύσιμα τίθενται σε ανάλωση από τη ρυθμιζόμενη οντότητα, όσον αφορά την αξιοπιστία των δεδομένων σχετικά με τις συνολικές εκπομπές της ρυθμιζόμενης οντότητας.

    9. Βάσει της ανάλυσης αυτής, ο ελεγκτής εντοπίζει επακριβώς οποιοδήποτε στοιχείο με υψηλό κίνδυνο σφάλματος και άλλες πτυχές της διαδικασίας παρακολούθησης και υποβολής έκθεσης που είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε σφάλματα κατά τον προσδιορισμό των συνολικών εκπομπών. Στην ανάλυση περιλαμβάνονται ιδιαίτερα οι υπολογισμοί που είναι αναγκαίοι για τον προσδιορισμό του επιπέδου των εκπομπών από μεμονωμένες πηγές εκπομπών. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στα στοιχεία που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο σφάλματος και στις προαναφερθείσες πτυχές της διαδικασίας παρακολούθησης.

    10. Ο ελεγκτής λαμβάνει υπόψη όλες τις αποτελεσματικές μεθόδους διαχείρισης του κινδύνου που εφαρμόζει η ρυθμιζόμενη οντότητα για να ελαχιστοποιεί τον βαθμό αβεβαιότητας.

    Έκθεση

    11. Ο ελεγκτής συντάσσει έκθεση σχετικά με τη διαδικασία επικύρωσης, στην οποία δηλώνει εάν η βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 3 έκθεση είναι ικανοποιητική. Στην έκθεση αυτή προσδιορίζονται όλα τα ζητήματα που αφορούν την εκτελεσθείσα εργασία. Δήλωση ότι η βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 3 έκθεση είναι ικανοποιητική μπορεί να γίνεται εάν, κατά τη γνώμη του ελεγκτή, δεν υπάρχουν ουσιώδεις ανακρίβειες στις δηλούμενες συνολικές εκπομπές.

    Ελάχιστες απαιτήσεις επάρκειας του ελεγκτή

    12. Ο ελεγκτής πρέπει να είναι ανεξάρτητος από τη ρυθμιζόμενη οντότητα, να εκτελεί το έργο του με ορθό και αντικειμενικό επαγγελματικό τρόπο και να γνωρίζει σε βάθος:

    α) τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας, καθώς και τα σχετικά πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές που έχουν θεσπιστεί από την Επιτροπή βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 1·

    β) τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές απαιτήσεις σχετικά με τις ελεγχόμενες δραστηριότητες· και

    γ) την παραγωγή όλων των πληροφοριών που αφορούν όλα τα μέσα βάσει των οποίων τα καύσιμα τίθενται σε ανάλωση από τη ρυθμιζόμενη οντότητα, ιδίως όσον αφορά τη συλλογή, τη μέτρηση, τον υπολογισμό και την υποβολή εκθέσεων για τα δεδομένα.».

    Top