23.12.2011   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 343/140

(1)

Το άρθρο 4 παράγραφος 2 και το άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (2) προβλέπουν ότι απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά της Ένωσης γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων ή ζωοτροφών, εκτός αν καλύπτεται από έγκριση που χορηγείται σύμφωνα με τον εν λόγω κανονισμό. Το άρθρο 4 παράγραφος 3 και το άρθρο 16 παράγραφος 3 του ίδιου κανονισμού ορίζουν ότι η έγκριση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών επιτρέπεται μόνον αν έχει αποδειχθεί καταλλήλως και επαρκώς ότι δεν έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, στην υγεία των ζώων ή στο περιβάλλον, ότι δεν παραπλανούν τον καταναλωτή ή το χρήστη και ότι δεν διαφέρουν από τα τρόφιμα ή τις ζωοτροφές στην αντικατάσταση των οποίων αποσκοπούν σε βαθμό που η συνήθης κατανάλωσή τους να ζημιώνει τον άνθρωπο ή τα ζώα από άποψη θρεπτικής αξίας.

(2)

Τον Σεπτέμβριο 2006, προϊόντα ρυζιού καταγωγής ή προέλευσης Κίνας που είχαν μολυνθεί από το γενετικώς τροποποιημένο ρύζι «Bt 63» εντοπίσθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία και γνωστοποιήθηκαν στο πλαίσιο του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASFF). Παρά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τις κινεζικές αρχές για τον έλεγχο της παρουσίας του εν λόγω μη εγκεκριμένου γενετικώς τροποποιημένου οργανισμού (ΓΤΟ), υπήρξαν στη συνέχεια αρκετές άλλες προειδοποιήσεις σχετικά με την παρουσία του μη εγκεκριμένου γενετικώς τροποποιημένου ρυζιού «Bt 63».

(3)

Λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχείς προειδοποιήσεις και την έλλειψη επαρκών εγγυήσεων από τις κινεζικές αρμόδιες αρχές σχετικά με την απουσία του μη εγκεκριμένου γενετικώς τροποποιημένου ρυζιού Bt 63 σε προϊόντα καταγωγής ή προέλευσης Κίνας, εκδόθηκε η απόφαση 2008/289/ΕΚ της Επιτροπής (3) με την οποία καθορίστηκαν έκτακτα μέτρα σχετικά με τον μη εγκεκριμένο ΓΤΟ Bt 63 σε προϊόντα ρυζιού. Η απόφαση προβλέπει ότι, πριν από τη διάθεση στην αγορά, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν αναλυτική έκθεση στις αρμόδιες αρχές του οικείου κράτους μέλους η οποία να καταδεικνύει ότι η αποστολή προϊόντων ρυζιού δεν έχει μολυνθεί από γενετικώς τροποποιημένο ρύζι Bt 63. Επιπροσθέτως, η απόφαση προβλέπει επίσης ότι τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων τυχαίων δειγματοληπτικών ελέγχων και ανάλυσης με τη χρήση συγκεκριμένης μεθόδου που περιγράφεται στην απόφαση, σχετικά με τα προϊόντα που προσκομίζονται για εισαγωγή ή που βρίσκονται ήδη στην αγορά.

(4)

Το Μάρτιο του 2010, η Γερμανία γνωστοποίησε στο RASFF την παρουσία νέων ποικιλιών ρυζιού που φέρουν μη εγκεκριμένα γενετικά στοιχεία που κωδικοποιούν την ανθεκτικότητα στα έντομα οι οποίες είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά με τον ΓΤΟ Kefeng 6. Στη συνέχεια, υπήρξαν και αρκετές άλλες παρόμοιες προειδοποιήσεις που, πέραν του Kefeng 6, αφορούσαν επίσης την παρουσία άλλης ποικιλίας ρυζιού με γενετικά στοιχεία παρόμοια με αυτά του ΓΤΟ Kemingdao 1 (KMD1). Οι ΓΤΟ Kefeng 6 και KMD1 δεν είναι εγκεκριμένοι ούτε στην Ένωση ούτε στην Κίνα.

(5)

Όλες οι γνωστοποιήσεις στο πλαίσιο του RASFF γνωστοποιήθηκαν στις σχετικές κινεζικές αρχές και, επιπροσθέτως, η Επιτροπή έστειλε επιστολή στις αρχές τον Ιούνιο του 2010 και τον Φεβρουάριο του 2011 ζητώντας την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου αριθμού προειδοποιήσεων.

(6)

Το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων διενήργησε έρευνα στην Κίνα τον Οκτώβριο του 2008 με στόχο να αξιολογήσει την εφαρμογή της απόφασης 2008/289/ΕΚ, την οποία ακολούθησε και επόμενη αποστολή τον Μάρτιο του 2011. Τα συμπεράσματα της αποστολής του 2008 και τα αρχικά ευρήματα της αποστολής του 2011 κατέδειξαν αβεβαιότητα ως προς το επίπεδο, τον τύπο και τον αριθμό γενετικώς τροποποιημένων ποικιλιών ρυζιού που δύναται να έχουν μολύνει προϊόντα ρυζιού καταγωγής ή προέλευσης Κίνας και, ως εκ τούτου, ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος περαιτέρω εισαγωγής μη εγκεκριμένων ΓΤΟ στα εν λόγω προϊόντα ρυζιού.

(7)

Υπό το πρίσμα των ευρημάτων των αποστολών του 2008 και του 2011 του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων, καθώς και των πολλών γνωστοποιήσεων στο πλαίσιο του RASFF σχετικά με συμβάντα που αφορούν μη εγκεκριμένο γενετικώς τροποποιημένο ρύζι, τα μέτρα που προβλέπει η απόφαση 2008/289/ΕΚ πρέπει να ενισχυθούν καταλλήλως ώστε να προλαμβάνεται η διάθεση στην αγορά της Ένωσης τυχόν μολυσμένων προϊόντων. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αντικατασταθεί η απόφαση 2008/289/ΕΚ από την παρούσα απόφαση.

(8)

Λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι δεν έχουν εγκριθεί γενετικώς τροποποιημένα προϊόντα ρυζιού στην Ένωση, πρέπει να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στην απόφαση 2008/289/ΕΚ, το οποίο περιορίζεται στο γενετικώς τροποποιημένο ρύζι Bt 63, και να διευρυνθεί ώστε να περιλαμβάνει όλους τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς που βρίσκονται σε προϊόντα ρυζιού καταγωγής ή προέλευσης Κίνας. Θα πρέπει να διατηρηθεί η υποχρέωση υποβολής αναλυτικής έκθεσης δειγματοληψίας και ανάλυσης που να αποδεικνύει την απουσία συμβάντων σχετικά με γενετικώς τροποποιημένο ρύζι, η οποία έχει θεσπιστεί με την απόφαση 2008/289/ΕΚ. Ωστόσο, πρέπει να ενισχυθούν οι έλεγχοι από τα κράτη μέλη μέσω αυξημένης συχνότητας δειγματοληψίας και ανάλυσης, οι οποίες θα πρέπει να διενεργούνται στο 100 % του συνόλου των αποστολών προϊόντων ρυζιού καταγωγής Κίνας, και να θεσπιστεί η υποχρέωση των επιχειρήσεων τροφίμων και ζωοτροφών να ενημερώνουν εκ των προτέρων για την εκτιμώμενη ημερομηνία, ώρα και τόπο φυσικής άφιξης της αποστολής.

(9)

Οι δειγματοληπτικές μέθοδοι παίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο στη λήψη αντιπροσωπευτικών και συγκρίσιμων αποτελεσμάτων. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να καθοριστεί κοινό πρωτόκολλο δειγματοληψίας και ανάλυσης ώστε να ελέγχεται η απουσία γενετικώς τροποποιημένου ρυζιού σε εισαγωγές από την Κίνα. Οι αρχές που πρέπει να τηρούνται για αξιόπιστες διαδικασίες δειγματοληψίας, όσον αφορά χύδην γεωργικά προϊόντα, προβλέπονται στη σύσταση 2004/787/ΕΚ της Επιτροπής, της 4ης Οκτωβρίου 2004, σχετικά με τεχνικές κατευθυντήριες γραμμές και την ανίχνευση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και υλικών παραγόμενων από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς ως προϊόντων ή συστατικών προϊόντων στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1830/2003 (4) και, όσον αφορά προσυσκευασμένα τρόφιμα, στο πρότυπο CEN/TS 15568 ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο. Όσον αφορά τις ζωοτροφές, εφαρμόζονται οι αρχές που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 152/2009 της Επιτροπής, της 27ης Ιανουαρίου 2009, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των ζωοτροφών (5).

(10)

Λόγω του αριθμού των δυνητικών συμβάντων που αφορούν γενετικώς τροποποιημένο ρύζι, της έλλειψης επικυρωμένης μεθόδου ανίχνευσης και δειγμάτων ελέγχου κατάλληλης ποιότητας και ποσότητας και για να διευκολυνθούν οι έλεγχοι, θα πρέπει να αντικατασταθεί η μέθοδος δειγματοληψίας και ανάλυσης που προβλέπεται στην απόφαση 2008/289/ΕΚ από τις αναλυτικές μεθόδους μαζικού ελέγχου που προβλέπονται στο παράρτημα II.

(11)

Οι νέες προτεινόμενες μέθοδοι μαζικού ελέγχου για την ανάλυση θα πρέπει να βασίζονται στη σύσταση 2004/787/ΕΚ. Η σύσταση λαμβάνει ιδίως υπόψη ότι οι μέθοδοι που είναι σήμερα διαθέσιμες είναι ποιοτικές και θα πρέπει να καλύπτουν την ανίχνευση μη εγκεκριμένου ΓΤΟ για τον οποίο δεν υπάρχει όριο ανοχής για σκοπούς δειγματοληψίας και ανάλυσης.

(12)

Το ευρωπαϊκό εργαστήριο αναφοράς για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (EU-RL GMFF) εντός του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) επαλήθευσε και επιβεβαίωσε την καταλληλότητα των προτεινόμενων μεθόδων μαζικού ελέγχου για την ανίχνευση γενετικώς τροποποιημένου ρυζιού.

(13)

Για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων δειγματοληψίας και ανίχνευσης που απαιτούνται για την πρόληψη της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν μη εγκεκριμένο ρύζι, είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις και οι επίσημες υπηρεσίες να εφαρμόζουν τις εν λόγω μεθόδους δειγματοληψίας και ανάλυσης που προβλέπονται στο παράρτημα II. Κυρίως είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι κατευθυντήριες γραμμές που παρέχει το EU-RL GMFF σχετικά με την εφαρμογή αυτών των μεθόδων.

(14)

Τα προϊόντα ρυζιού που απαριθμούνται στο παράρτημα I, καταγωγής ή προέλευσης Κίνας, θα πρέπει να εγκρίνονται για ελεύθερη κυκλοφορία μόνο εάν συνοδεύονται από αναλυτική έκθεση και πιστοποιητικό υγείας που έχουν εκδοθεί από το γραφείο ελέγχου εισόδου, εξόδου και καραντίνας της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας (AQSIQ) σύμφωνα με τα υποδείγματα των παραρτημάτων ΙΙΙ και IV της παρούσας απόφασης.

(15)

Για να είναι δυνατή η συνεχής αξιολόγηση των μέτρων ελέγχου, πρέπει να θεσπιστεί υποχρέωση των κρατών μελών να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στην Επιτροπή σχετικά με επίσημους ελέγχους των αποστολών προϊόντων ρυζιού καταγωγής ή προέλευσης Κίνας.

(16)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση πρέπει να έχουν αναλογικό χαρακτήρα και δεν πρέπει να είναι πιο περιοριστικά για το εμπόριο από όσο απαιτείται. Κατά συνέπεια, πρέπει να αφορούν μόνον τα προϊόντα καταγωγής ή προέλευσης Κίνας που θεωρούνται πιθανώς μολυσμένα από προϊόντα που περιέχουν μη εγκεκριμένο γενετικώς τροποποιημένο ρύζι. Δεδομένου του εύρους των προϊόντων που είναι δυνατόν να έχουν μολυνθεί από μη εγκεκριμένο γενετικώς τροποποιημένο ρύζι, κρίνεται σκόπιμο να εξεταστούν όλα τα προϊόντα τροφίμων και ζωοτροφών που ενδέχεται να περιέχουν στα συστατικά τους ρύζι. Ωστόσο, ορισμένα προϊόντα είναι δυνατόν να περιέχουν ή να μην περιέχουν, να αποτελούνται ή να μην αποτελούνται, να παράγονται ή να μην παράγονται από ρύζι. Επομένως, είναι λογικό να επιτραπεί στις επιχειρήσεις να εκδίδουν μια απλή δήλωση ότι το προϊόν δεν περιέχει, δεν αποτελείται ούτε παράγεται από ρύζι και να αποφεύγουν με τον τρόπο αυτόν την υποχρεωτική ανάλυση και πιστοποίηση.

(17)

Η κατάσταση όσον αφορά την πιθανή μόλυνση προϊόντων ρυζιού από μη εγκεκριμένες γενετικώς τροποποιημένες ποικιλίες ρυζιού θα πρέπει να επανεξετασθεί εντός έξι μηνών, ώστε να εκτιμηθεί το κατά πόσον τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση εξακολουθούν να είναι απαραίτητα.

(18)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων,

α)

των αριθμό των αποστολών που υποβλήθηκαν σε δειγματοληψία για σκοπούς ανάλυσης·

β)

τα αποτελέσματα των ελέγχων σύμφωνα με το άρθρο 5·

γ)

τον αριθμό των αποστολών που απορρίφθηκαν λόγω απουσίας πιστοποιητικού ελέγχου ή αναλυτικής έκθεσης.