4.11.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 288/10

(1)

Ο οπτικοακουστικός τομέας συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας, ήτοι, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, των ικανοτήτων, της ανάπτυξης και της απασχόλησης σε μια οικονομία της γνώσης. Διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας i2010 — την υπερκείμενη στρατηγική στην οποία εντάσσονται οι πολιτικές της κοινωνίας της πληροφορίας και των μέσων επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης — στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας.

(2)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα τονίσει τη σημαντική συμβολή του οπτικοακουστικού τομέα στην ευρωπαϊκή δημιουργική οικονομία και οικονομία της γνώσης και τον κεντρικό του ρόλο στην προώθηση της πολιτιστικής πολυμορφίας και του πλουραλισμού, καθώς και ότι συνιστά πολύτιμο εργαλείο για την ελευθερία του λόγου.

(3)

Ο πολιτιστικός και δημιουργικός τομέας συμβάλλει ουσιαστικά στην ευρωπαϊκή πολιτιστική οικονομία, και το 2004 στο δημιουργικό κλάδο απασχολούνταν τουλάχιστον 5,8 εκατ. άνθρωποι, ήτοι το 3,1 % του συνολικού απασχολούμενου πληθυσμού της ΕΕ των 25.

(4)

Η κοινοτική υποστήριξη του οπτικοακουστικού τομέα λαμβάνει υπόψη το άρθρο 151 της συνθήκης, στο οποίο αναφέρεται ότι η Κοινότητα και τα κράτη μέλη ευνοούν τη συνεργασία με τρίτες χώρες και τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς στον πολιτιστικό τομέα και ότι η Κοινότητα λαμβάνει υπόψη στις δράσεις της τις πολιτιστικές πτυχές, αποβλέποντας ειδικότερα στον σεβασμό και στην προώθηση της ποικιλομορφίας των πολιτισμών της.

(5)

Στο ψήφισμά του, της 16ης Νοεμβρίου 2007, σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό (4), το Συμβούλιο έκρινε ότι ο πολιτισμός αποτελεί ζωτικό στοιχείο των διεθνών σχέσεων και υπογράμμισε την ανάγκη να ενισχυθεί ο ρόλος του στις εξωτερικές σχέσεις και την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 10ης Απριλίου 2008 σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό σ’ έναν κόσμο παγκοσμιοποίησης, υπογράμμισε επίσης, όσον αφορά τη σύμβαση της Unesco για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης, τη σημασία που έχει η ενσωμάτωση της πολιτιστικής διάστασης σε όλες τις πολιτικές και τα προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πολιτικών και της ανάπτυξης.

(6)

Στις 21 Νοεμβρίου 2008, το Συμβούλιο και οι αντιπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντες στο πλαίσιο του Συμβουλίου, ενέκριναν συμπεράσματα σχετικά με την προαγωγή της πολιτισμικής ποικιλομορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου στις εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης και των κρατών μελών της (5).

(7)

Στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Ιουνίου 2006 με τίτλο «Η Ευρώπη στον κόσμο» τονίζεται ο άρρηκτος δεσμός μεταξύ των εσωτερικών και των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ και υπογραμμίζεται ότι η Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει στις νέες ευκαιρίες που δημιουργούνται από τις αναδυόμενες αγορές και την παγκοσμιοποίηση, καθώς αποτελεί μια ανοιχτή κοινωνία ικανή να αφομοιώνει ανθρώπους, ιδέες και νέες τεχνολογίες.

(8)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραμάτισε ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία για την υιοθέτηση της σύμβασης της Unesco για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης που τέθηκε σε ισχύ στις 18 Μαρτίου 2007, μετά την κύρωσή της από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και 13 κράτη μέλη στις 18 Δεκεμβρίου 2006. Στόχος της σύμβασης είναι η ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και αλληλεγγύης με σκοπό την προώθηση της πολιτιστικής έκφρασης όλων των χωρών. Βάσει του άρθρου 12 στοιχείο ε) της σύμβασης, τα συμβαλλόμενα μέρη «ενθαρρύνουν τη σύναψη συμφωνιών συμπαραγωγής και συνδιανομής».

(9)

Ορισμένες από τις δραστηριότητες των κρατών μελών αποσκοπούν στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των οπτικοακουστικών βιομηχανιών ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών όπως τα διεθνή ταμεία συμπαραγωγής και οι διεθνείς συμφωνίες συμπαραγωγής. Η κοινοτική στήριξη συμπληρώνει τις δράσεις αυτές.

(10)

Στο άρθρο 11 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζεται η ελευθερία έκφρασης και η πολυφωνία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

(11)

Στην έκθεση αξιολόγησης του προγράμματος MEDIA Plus διαπιστώθηκε η σημασία των διεθνών αγορών για την υπερκέραση των προβλημάτων του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού κλάδου.

(12)

Το διεθνές οπτικοακουστικό τοπίο έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες και αντιμετωπίζει σήμερα νέες προκλήσεις, ιδίως λόγω του αντίκτυπου των τεχνολογικών εξελίξεων όπως ψηφιακή κινηματογραφική προβολή, το βίντεο κατά παραγγελία (VOD) ή η πολυκαναλική ψηφιακή τηλεόραση. Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη οικονομική ανάπτυξη και ελπιδοφόρες επενδύσεις και, ως εκ τούτου, έντονη και αυξανόμενη ζήτηση για περισσότερο οπτικοακουστικό περιεχόμενο, παρέχοντας πολυάριθμες ευκαιρίες για τις εταιρείες. Αντιστοίχως, υπάρχει έντονο και αυξανόμενο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη σχεδίων έργων σχετικών με τις διάφορες ψηφιακές εφαρμογές. Επιπλέον, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ της διεθνούς συνεργασίας για την υλοποίηση σχεδίων έργων και της ικανότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προωθήσει ανά τον κόσμο το ρυθμιστικό μοντέλο της για τα οπτικοακουστικά θέματα και τη σύγκλιση μεταξύ των οπτικοακουστικών και των ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

(13)

Δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας της διεθνούς διάστασης της οπτικοακουστικής πολιτικής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε στις 13 Δεκεμβρίου 2007, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2008, μια προκαταρκτική δράση MEDIA International, που επικεντρώνεται στην ανάπτυξη των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οπτικοακουστικές αγορές τρίτων χωρών και παρέχει την ευκαιρία διάρθρωσης και ενίσχυσης των σχέσεων και των δικτύων μεταξύ Ευρωπαίων επαγγελματιών και επαγγελματιών τρίτων χωρών στον οπτικοακουστικό τομέα προς αμοιβαίο όφελος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και των εμπλεκόμενων τρίτων χωρών. Η πρόσκληση υποβολής προτάσεων που ακολούθησε προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον τόσο Ευρωπαίων επαγγελματιών όσο και επαγγελματιών τρίτων χωρών. Επιλέχθηκαν δεκαοχτώ σχέδια έργων προς υποστήριξη. Ως εκ τούτου, το πρώτο έτος της προκαταρκτικής δράσης MEDIA International επιβεβαίωσε τα συμφέροντα και τις ανάγκες του τομέα στο διεθνές πεδίο καθώς και την αναγκαιότητα ανάληψης κοινοτικής δράσης.

(14)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανανέωσε την προκαταρκτική δράση MEDIA International με αυξημένο προϋπολογισμό για το 2009.

(15)

Στις 19 Μαΐου 2008, σε άτυπη συνεδρίαση στις Κάννες, οι αρμόδιοι για οπτικοακουστικά θέματα υπουργοί διαφόρων κρατών μελών χαιρέτισαν την πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την προκαταρκτική δράση MEDIA International και ενθάρρυναν την Επιτροπή «να συνεχίσει την ανάπτυξη της εν λόγω πρωτοβουλίας και να εξετάσει το κατά πόσον είναι επιθυμητό και εφικτό να υποβληθεί πρόταση για πρόγραμμα υποστήριξης με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαίων επαγγελματιών του οπτικοακουστικού κλάδου και των επαγγελματιών του εν λόγω κλάδου σε τρίτες χώρες προς αμοιβαίο όφελος όλων των συμμετεχόντων».

(16)

Ανοιχτή δημόσια διαβούλευση διαπίστωσε έντονη υποστήριξη για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ Ευρωπαίων επαγγελματιών και επαγγελματιών τρίτων χωρών στον οπτικοακουστικό τομέα, ιδίως στα πεδία της κατάρτισης, της διευκόλυνσης των συμπαραγωγών, της διανομής και της κυκλοφορίας των οπτικοακουστικών έργων [συμπριλαμβάνονται οι νέες πλατφόρμες, όπως το VOD, και η τηλεόραση μέσω διαδικτυακού πρωτοκόλλου (IPTV)] και της κινηματογραφικής παιδείας.

(17)

Η πρόσβαση στις οπτικοακουστικές αγορές σε τρίτες χώρες θα πρέπει να διευκολυνθεί μέσω της διάδοσης της γνώσης για τις αγορές μεταξύ των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στις εν λόγω αγορές και μέσω της δημιουργίας δικτύων μεταξύ τους. Για τους σκοπούς αυτούς, τα σχέδια έργων για την παροχή κατάρτισης θα πρέπει να στηριχθούν στο πλαίσιο ενός προγράμματος.

(18)

Ο τομέας της διανομής καθορίζει την ποικιλομορφία των προσφερόμενων οπτικοακουστικών έργων και τις επιλογές των καταναλωτών. Οι ευρωπαίοι διανομείς αποτελούν μικρές εταιρείες και λόγω της δομής και του κατακερματισμού της αγοράς είναι, σε αντίθεση με τους μεγάλους καθετοποιημένους ανταγωνιστές τους, ανεπαρκώς εξοπλισμένοι για να αποκτήσουν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές. Επιπλέον, έχουν προκύψει νέοι παράγοντες και έχουν δημιουργηθεί νέες πλατφόρμες διανομής που ενισχύουν ή απαιτούν περισσότερο οπτικοακουστικό περιεχόμενο. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση της διανομής, της κυκλοφορίας και της προβολής των ευρωπαϊκών έργων σε τρίτες χώρες και των έργων τρίτων χωρών εντός της Ευρώπης.

(19)

Κατά συνέπεια, υπάρχει ανάγκη θέσπισης κοινοτικού προγράμματος για τον οπτικοακουστικό τομέα, το οποίο θα παρέχει οικονομική υποστήριξη σε σχέδια έργων στα πεδία της ανταλλαγής πληροφοριών και της κατάρτισης, της ανταγωνιστικότητας, της διανομής, της κυκλοφορίας και της προβολής οπτικοακουστικού περιεχομένου.

(20)

Προκειμένου να διασφαλισθεί το μέγιστο αμοιβαίο όφελος και μια διοικητική απλοποίηση, τα σχέδια έργων στο πλαίσιο του προγράμματος θα πρέπει να προτείνονται και να εφαρμόζονται από κοινού από επαγγελματίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών και θα πρέπει να προωθούν τη διεθνή δικτύωση. Για να μειωθεί η γραφειοκρατία, τα σχέδια έργων θα πρέπει να συντονίζονται από επαγγελματία με έδρα σε χώρα που συμμετέχει στο πρόγραμμα.

(21)

Θα πρέπει να διαμορφωθούν και να εφαρμοσθούν κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή παρατυπιών και απάτης και για την ανάκτηση κονδυλίων που έχουν απολεσθεί ή μεταβιβαστεί ή χρησιμοποιηθεί αντικανονικά.

(22)

Είναι σκόπιμο να καθοριστεί, για τη συνολική διάρκεια του προγράμματος, το χρηματοδοτικό κονδύλιο που αποτελεί, για την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, προνομιακή αναφορά κατά την έννοια του σημείου 37 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (6).

(23)

Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή αυτής της απόφασης θα πρέπει να εγκριθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, περί καθορισμού των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (7).

(24)

Οι διαδικασίες παρακολούθησης και αξιολόγησης του προγράμματος θα πρέπει να περιλαμβάνουν αναλυτικές ετήσιες εκθέσεις καθώς και συγκεκριμένους, μετρήσιμους, ρεαλιστικούς, σχετικούς και χρονικά δεσμευτικούς στόχους και δείκτες.

(25)

Επειδή οι στόχοι της παρούσας απόφασης δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, δεδομένου του διακρατικού και διεθνούς χαρακτήρα των προτεινόμενων δράσεων, και δύνανται, συνεπώς, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων των δράσεων αυτών, να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία προς επίτευξη των στόχων αυτών όρια,

1)

Ως «ευρωπαίος επαγγελματίας» νοείται επαγγελματίας ο οποίος:

2)

Ως «επαγγελματίας τρίτης χώρας» νοείται ο μη ευρωπαίος επαγγελματίας.

3)

Ως «τρίτη χώρα» νοείται χώρα πλην αυτών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχείο α) σημείο i) ή αυτών που πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 1 στοιχείο α) σημεία ii) ή iii).

4)

Ως «οπτικοακουστικό έργο» νοείται ένα σύνολο κινούμενων εικόνων με ή χωρίς ήχο. Παραδείγματα οπτικοακουστικών έργων είναι κινηματογραφικές ταινίες, ντοκιμαντέρ και ταινίες κινουμένων σχεδίων.

5)

Ως «ευρωπαϊκά έργα» νοούνται τα οπτικοακουστικά έργα που προέρχονται από χώρες αναφερόμενες στην παράγραφο 1 στοιχείο α) σημεία i), ii) ή iii).

α)

τη βελτίωση της κατανόησης, εκ μέρους των επαγγελματιών, ιδιαιτέρως των επιχειρησιακών συνθηκών, των νομικών πλαισίων (και στον τομέα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας), των συστημάτων χρηματοδότησης και των δυνατοτήτων συνεργασίας των αντίστοιχων οπτικοακουστικών τους αγορών·

β)

την εξασφάλιση και διευκόλυνση της οπτικοακουστικής συνεργασίας μεταξύ επαγγελματιών μέσω της βελτίωσης του βαθμού γνώσης τους ως προς τις οπτικοακουστικές αγορές·

γ)

τη διευκόλυνση της δικτύωσης και της διαμόρφωσης μακροχρόνιων σχέσεων εργασίας, ιδίως μέσω υποτροφιών· ή

δ)

την υποστήριξη της αρχικής και διαρκούς επαγγελματικής κατάρτισης.

α)

διευκόλυνση της αναζήτησης εταίρων τρίτων χωρών για ευρωπαϊκά έργα. Το πρόγραμμα στηρίζει τη διοργάνωση εκδηλώσεων αναζήτησης αγορών και εταίρων συμπαραγωγής (pitching), με στόχο τη συνάντηση δυνητικών εταίρων (π.χ. σεναριογράφων, σκηνοθετών, ηθοποιών, παραγωγών και διανομέων)·

β)

ενθάρρυνση των διεθνών πωλήσεων και προώθηση ευρωπαϊκών έργων σε αγορές τρίτων χωρών και οπτικοακουστικών έργων από τρίτες χώρες στην Ευρώπη. Το πρόγραμμα ενθαρρύνει τη σύναψη συμφωνιών μεταξύ ομάδων κατόχων δικαιωμάτων/αντιπροσώπων πωλήσεων/διανομέων με σκοπό τη διασφάλιση διανομής (π.χ. στους κινηματογράφους, στην τηλεόραση, στην IPTV, στην τηλεόραση μέσω του Διαδικτύου, στις πλατφόρμες VOD) και προώθησης.

α)

ενθάρρυνση των αιθουσαρχών στην Ευρώπη και σε τρίτες χώρες ώστε να βελτιώσουν αμοιβαία τις συνθήκες προγραμματισμού και προβολής (διάρκεια, προβολή και αριθμός προβολών) των αποκλειστικών πρώτων προβολών των οπτικοακουστικών έργων. Το πρόγραμμα στηρίζει σχέδια έργων που υποβάλλονται από κινηματογραφικά δίκτυα με κινηματογραφικές αίθουσες στην Ευρώπη και σε τρίτες χώρες που προγραμματίζουν σημαντικό αριθμό οπτικοακουστικών έργων στην επικράτεια του (των) εταίρου(-ων) τους.

β)

αύξηση της παροχής οπτικοακουστικού περιεχομένου και βελτίωση των συνθηκών τηλεοπτικής μετάδοσης και διανομής οπτικοακουστικών έργων από τρίτες χώρες στα ευρωπαϊκά δίκτυα διανομής (π.χ. τηλεόραση, IPTV, τηλεόραση μέσω Διαδικτύου, πλατφόρμες VOD) και ευρωπαϊκών έργων μέσω διεθνών δικτύων διανομής. Το πρόγραμμα στηρίζει τις εταιρικές σχέσεις μεταξύ τηλεοπτικών φορέων (ή πλατφορμών VOD) και κατόχων δικαιωμάτων με σκοπό την τηλεοπτική μετάδοση ενός πακέτου έργων ή τη διανομή καταλόγου έργων σε πλατφόρμες VOD·

γ)

Διευκόλυνση της διοργάνωσης εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη κινηματογραφικής παιδείας, ιδίως με στόχο το νεανικό κοινό, με σκοπό τη διεθνή προώθηση της ποικιλομορφίας των οπτικοακουστικών έργων και την αύξηση της ζήτησης εκ μέρους του κοινού για πολιτιστικά ποικιλόμορφο οπτικοακουστικό περιεχόμενο.

α)

ετήσιο πρόγραμμα εργασιών, συμπεριλαμβανομένων των προτεραιοτήτων·

β)

ετήσια εσωτερική κατανομή των πόρων του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της κατανομής μεταξύ των μέτρων στους διάφορους τομείς·

γ)

οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του προγράμματος·

δ)

το περιεχόμενο των προσκλήσεων για την υποβολή προτάσεων, ο καθορισμός των κριτηρίων και οι διαδικασίες επιλογής των σχεδίων έργων·

ε)

επιλογή προτάσεων για χορήγηση κοινοτικών πόρων που υπερβαίνουν τα:

α)

συμβάλλοντας στη συζήτηση και στην ενημέρωση για την Ένωση ως χώρου ειρήνης, ευημερίας και ασφάλειας·

β)

προωθώντας τη θεμελιώδη αρχή της ελευθερίας της έκφρασης·

γ)

ενθαρρύνοντας τη συνειδητοποίηση της σημασίας της πολιτιστικής ποικιλομορφίας, των κοινών αξιών, του διαπολιτισμικού διαλόγου και της πολυγλωσσίας στον κόσμο·

δ)

ενισχύοντας το γνωστικό υπόβαθρο της ευρωπαϊκής οικονομίας και συμβάλλοντας στην ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ένωσης· και

ε)

συμβάλλοντας στην καταπολέμηση κάθε μορφής διάκρισης λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού.

α)

ανακοίνωση σχετικά με τη δυνατότητα συνέχισης του προγράμματος, έως τις 31 Ιανουαρίου 2012·

β)

έκθεση εκ των υστέρων αξιολόγησης, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015.