32004H0074

Σύσταση της Επιτροπής

της 9ης Ιανουαρίου 2004

σχετικά με ένα κοινοτικό πρόγραμμα συντονισμένης επίβλεψης για το 2004 με σκοπό τη διασφάλιση της τήρησης των ανώτατων περιεκτικοτήτων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα σιτηρά και σε ορισμένα άλλα προϊόντα φυτικής προέλευσης

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2003) 5400]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2004/74/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

την οδηγία 86/362/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 24ης Ιουλίου 1986, που αφορά τον καθορισμό των ανωτάτων περιεκτικοτήτων για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα σιτηρά(1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 2003/113/ΕΚ της Επιτροπής(2), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχείο β),

την οδηγία 90/642/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 1990, που αφορά τον καθορισμό των ανωτάτων περιεκτικοτήτων για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων πάνω και μέσα σε ορισμένα προϊόντα φυτικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων των οπωροκηπευτικών(3), όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 2003/113/EΚ, και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο β),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Η Επιτροπή πρέπει να μεριμνήσει σταδιακά για τη δημιουργία ενός συστήματος το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα εκτίμησης της πραγματικής έκθεσης στα φυτοφάρμακα. Για να είναι δυνατές εκτιμήσεις που να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, πρέπει να διατίθενται στοιχεία σχετικά με τον έλεγχο των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε ορισμένα τρόφιμα που αποτελούν βασικά συστατικά του ευρωπαϊκού διαιτολογίου. Αναγνωρίζεται εν γένει ότι τα βασικά δεδομένα του ευρωπαϊκού διαιτολογίου συνίστανται σε περίπου 20-30 προϊόντα τροφίμων. Λαμβανομένων υπόψη των διαθέσιμων πόρων σε εθνικό επίπεδο για τον έλεγχο των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, τα κράτη μέλη είναι σε θέση να προβαίνουν στην ανάλυση οκτώ μόνον δειγμάτων προϊόντων ετησίως, στο πλαίσιο του προγράμματος συντονισμένης επίβλεψης. Οι χρήσεις φυτοφαρμάκων δείχνουν μεταβολές σε χρονικό διάστημα τριών ετών. Κάθε φυτοφάρμακο πρέπει έτσι να ελέγχεται, κατά κανόνα, σε 20-30 προϊόντα τροφίμων, σε μια σειρά τριετών κύκλων.

(2) Υπολείμματα όλων των φυτοφαρμάκων που καλύπτονται από την παρούσα σύσταση πρέπει να ελεγχθούν το 2004, καθώς αυτό θα καταστήσει δυνατή τη χρησιμοποίηση αυτών των δεδομένων για την εκτίμηση της πραγματικής έκθεσης σε αυτά μέσω των τροφίμων.

Απαιτείται συστηματική στατιστική προσέγγιση ως προς τον αριθμό των δειγμάτων που θα πρέπει να λαμβάνονται σε κάθε συντονισμένη άσκηση παρακολούθησης. Η εν λόγω προσέγγιση έχει καθοριστεί από την Επιτροπή στο Codex Alimentarius(4). Με βάση μια διωνυμική κατανομή πιθανοτήτων, δύναται να υπολογιστεί ότι η εξέταση 613 δειγμάτων παρέχει πάνω από 99 % βεβαιότητα για την ανίχνευση ενός δείγματος που περιέχει υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε ποσοστό άνω του ορίου ανίχνευσης (LOD) όπου ποσοστό κάτω του 1 % των προϊόντων φυτικής προέλευσης περιέχουν υπολείμματα άνω του LOD. Η συλλογή των εν λόγω δειγμάτων πρέπει να κατανεμηθεί μεταξύ των κρατών μελών με βάση τον πληθυσμό και τον αριθμό των καταναλωτών, με ελάχιστο όριο δώδεκα δείγματα ανά προϊόν και ανά έτος.

(3) Η Επιτροπή δημοσίευσε μια νέα κατευθυντήρια γραμμή σχετικά με τις διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου για την ανάλυση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων(5). Έχει συμφωνηθεί ότι οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να εφαρμοστούν στο μέτρο του δυνατού από τα εργαστήρια ανάλυσης των κρατών μελών και θα πρέπει να αναθεωρείται συνεχώς υπό το φως της πείρας που αποκτάται από τα προγράμματα ελέγχου.

(4) Το άρθρο 4 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 90/642/ΕΟΚ και το άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 86/362/ΕΟΚ επιβάλλει στα κράτη μέλη να διευκρινίζουν τα κριτήρια που εφαρμόζονται κατά την κατάρτιση των εθνικών προγραμμάτων επιθεώρησης. Τα εν λόγω στοιχεία πρέπει να περιλαμβάνουν: i) τα κριτήρια που εφαρμόζονται για τον καθορισμό του αριθμού των δειγμάτων που πρέπει να λαμβάνονται και των αναλύσεων που πρέπει να πραγματοποιούνται, καθώς και των εφαρμοζομένων περιεκτικοτήτων και των κριτηρίων με τα οποία έχουν καθοριστεί οι εν λόγω περιεκτικότητες· ii) τις λεπτομέρειες σχετικά με τη διαπίστευση, δυνάμει της οδηγίας 93/99/ΕOΚ του Συμβουλίου, της 29ης Οκτωβρίου 1993, σχετικά με τα πρόσθετα μέτρα που αφορούν τον επίσημο έλεγχο των τροφίμων(6), των εργαστηρίων που διενεργούν τις αναλύσεις· iii) τον αριθμό και το είδος των παραβάσεων και τη δράση που πραγματοποιείται.

(5) Τα στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα των προγραμμάτων επίβλεψης είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για επεξεργασία, αποθήκευση και διαβίβαση με ηλεκτρονικές/μηχανογραφικές μεθόδους. Έχουν αναπτυχθεί μορφότυποι για τη διαβίβαση δεδομένων με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή. Τα κράτη μέλη πρέπει επομένως να είναι σε θέση να αποστέλλουν τις εκθέσεις τους στην Επιτροπή σε τυποποιημένο μορφότυπο. Η περαιτέρω ανάπτυξη του εν λόγω τυποποιημένου μορφότυπου πραγματοποιείται αποτελεσματικότερα με την εξέλιξη των κατευθυντηρίων γραμμών από την Επιτροπή.

(6) Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα σύσταση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής τροφικής αλυσίδας και υγείας των ζώων,

ΣΥΝΙΣΤΑ:

1. Τα κράτη μέλη καλούνται να προβαίνουν σε δειγματοληψία και ανάλυση για τους συνδυασμούς προϊόντος/υπολείμματος φυτοφαρμάκου που καθορίζονται στο παράρτημα I, με βάση τον αριθμό των δειγμάτων κάθε προϊόντος που έχει κατανεμηθεί σε αυτά στο παράρτημα IΙ, ο οποίος αντανακλά, κατά περίπτωση σε επίπεδο εθνικό, κοινοτικό και τρίτης χώρας, το μερίδιο της αγοράς του κράτους μέλους.

Κατά προτίμηση για τα φυτοφάρμακα που δημιουργούν οξύ κίνδυνο, δηλαδή OP-esters, endosulfan και N-methylcarbamates, επιλεγμένα δείγματα των ακόλουθων προϊόντων: μήλων, ντοματών, μαρουλιών, πράσου και κεφαλωτού λάχανου πρέπει επίσης να υποβάλλονται σε ξεχωριστή ανάλυση των επιμέρους μονάδων του δεύτερου εργαστηριακού δείγματος σε περίπτωση που ανιχνεύονται τα φυτοφάρμακα αυτά, και ιδίως αν είναι το προϊόν ενός μόνο παραγωγού. Ο αριθμός των μονάδων πρέπει να είναι σύμφωνος με την οδηγία 2002/63/ΕΚ(7) της Επιτροπής.

Πρέπει να λαμβάνονται δύο δείγματα. Εάν το πρώτο εργαστηριακό δείγμα περιέχει ανιχνεύσιμο υπόλειμμα στοχοθετημένου φυτοφαρμάκου, οι μονάδες του δευτέρου δείγματος πρέπει να αναλύονται ξεχωριστά.

2. Τα κράτη μέλη καλούνται να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δειγμάτων που ελέγχθηκαν για τους συνδυασμούς προϊόντος/υπολείμματος φυτοφαρμάκου που ορίζονται στο παράρτημα I, έως τις 31 Αυγούστου 2005 το αργότερο, αναφέροντας:

α) τις αναλυτικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν και τα επιτευχθέντα επίπεδα αναφοράς, σύμφωνα με τις διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου που καθορίζονται στις διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου για την ανάλυση των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων·

β) τον αριθμό και το είδος των παραβάσεων και τη δράση που πραγματοποιήθηκε.

Η έκθεση θα πρέπει να συντάσσεται σε μορφότυπο - συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού - που ανταποκρίνεται στην προσανατολισμό(8) των κρατών μελών για την εφαρμογή των συστάσεων της Επιτροπής για τα κοινοτικά προγράμματα συντονισμένης επίβλεψης.

3. Καλούνται τα κράτη μέλη, έως τις 31 Αυγούστου 2005 το αργότερο, να αποστείλουν στην Επιτροπή και σε όλα τα άλλα κράτη μέλη κάθε στοιχείο όπως απαιτείται από το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 86/362/ΕΟΚ και το άρθρο 4 παράγραφος 3 της οδηγίας 90/642/ΕΟΚ σχετικά με την περίοδο ελέγχου 2004, για να διασφαλιστεί, τουλάχιστον με δειγματοληπτικό έλεγχο, η τήρηση των ανώτατων περιεκτικοτήτων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων:

α) των αποτελεσμάτων των εθνικών προγραμμάτων τους που αφορούν τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων·

β) των στοιχείων των σχετικών με τις διαδικασίες που χρησιμοποιούν τα εργαστήριά τους για τον ποιοτικό έλεγχο, και ιδίως των στοιχείων που αφορούν πτυχές των προσανατολισμών για τις διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου με σκοπό την ανάλυση των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, τις οποίες δεν ήταν σε θέση να εφαρμόσουν ή αντιμετώπισαν προβλήματα κατά την εφαρμογή τους·

γ) των στοιχείων των σχετικών με τη διαπίστευση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 της οδηγίας 93/99/ΕΟΚ (συμπεριλαμβανομένου του τύπου της διαπίστευσης, του φορέα διαπίστευσης και του αντιγράφου του πιστοποιητικού διαπίστευσης), των εργαστηρίων που πραγματοποιούν τις αναλύσεις·

δ) των στοιχείων σχετικά με τις δοκιμές ικανότητας και τις δοκιμές δακτυλίου στις οποίες συμμετείχε το εργαστήριο.

4. Τα κράτη μέλη καλούνται να αποστείλουν στην Επιτροπή, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2004 το αργότερο, το προβλεπόμενο εθνικό πρόγραμμά τους για τον έλεγχο των ανώτατων περιεκτικοτήτων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων που καθορίζονται από τις οδηγίες 90/642/ΕΟΚ και 86/362/ΕΟΚ για το έτος 2005, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων σχετικά με:

α) τα κριτήρια που εφαρμόζονται στον καθορισμό του αριθμού των δειγμάτων που πρέπει να λαμβάνονται και την ανάλυση που πρέπει να πραγματοποιηθεί·

β) τα επίπεδα υποβολής έκθεσης που εφαρμόζονται και τα κριτήρια με τα οποία έχουν οριστεί τα επίπεδα υποβολής έκθεσης και

γ) τα λεπτομερή στοιχεία διαπίστευσης των εργαστηρίων που πραγματοποιούν αναλύσεις, βάσει της οδηγίας 93/99/ΕΟΚ.

Βρυξέλλες, 9 Ιανουαρίου 2004.

Για την Επιτροπή

David Byrne

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 221 της 7.8.1986, σ. 37.

(2) ΕΕ L 324 της 11.12.2003, σ. 24.

(3) ΕΕ L 350 της 14.12.1990, σ. 71.

(4) Codex Alimentarius, υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα, Ρώμη 1994, ISBN 92-5-203271-1, τόμος 2, σ. 372.

(5) Έγγραφο SANCO/10476/2003, http://europa.eu.int/comm/food/fs/ ph_ps/pest/index_en.htm

(6) ΕΕ L 290 της 24.11.1993, σ. 14.

(7) ΕΕ L 187 της 16.7.2002, σ. 30.

(8) Υποβάλλεται και λαμβάνεται υπόψη στην SCFCAH κάθε χρόνο.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Συνδυασμοί φυτοφαρμάκου/προϊόντος προς παρακολούθηση

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(α) Αχλάδια, μπανάνες, φασολάκια (νωπά ή κατεψυγμένα), γεώμηλα, καρότα, πορτοκάλια/μανταρίνια, ροδάκινα/νεκταρίνια, σπανάκι (νωπό ή κατεψυγμένο).

(β) Κουνουπίδια, πιπεριές, σιτάρι, μελιτζάνες, ρύζι, σταφύλια, αγγούρια, αρακάς (κατεψυγμένος ή νωπός, που αναλύεται χωρίς τους λοβούς).

(γ) Μήλα, ντομάτες, μαρούλια, φράουλες, πράσα, χυμός πορτοκαλιού, κεφαλωτά λάχανα, σίκαλη/βρώμη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

Αριθμός δειγμάτων κάθε προϊόντος, τα οποία πρέπει να λαμβάνονται από κάθε κράτος μέλος

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>