31989D0664

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 15ης Δεκεμβρίου 1989 για την έγκριση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας στον τομέα της διαχείρισης και αποθήκευσης των ραδιενεργών αποβλήτων ( 1990 - 1994 ) ( 89/664/Ευρατόμ )

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑIΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

ιΕχοντας υπόψη :

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας, και ιδίως το άρθρο 7,

την πρόταση της Επιτροπής που υποβλήθηκε μετά από διαβούλευση με την Επιστημονική και Τεχνική Επιτροπή^(1 ),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου^(2 ),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής^( 3 ),

Εκτιμώντας :

ότι το Συμβούλιο, εγκρίνοντας το πρόγραμμα-πλαίσιο κοινοτικών ενεργειών στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης ( 1987 - 1991)^(4 ), αναγνώρισε το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η δραστηριότητα "Σχάση : πυρηνική ασφάλεια" στην οποία περιλαμβάνεται, ιδίως, ένος τομέας έρευνας και ανάπτυξης με τίτλο "Διαχείριση ραδιενεργών αποβλήτων"

ότι τα ραδιενεργά απόβλητα παράγονται από τη χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας καθώς και από τη χρήση ραδιονουκλεϊδίων στην ιατρική και σε άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες

ότι είναι, κατά συνέπεια, σημαντική η εφαρμογή αποτελεσματικών λύσεων που θα εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την προστασία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τους δυνητικούς κινδύνους που συνδέονται με τη διαχείριση των αποβλήτων αυτών

ότι το τέταρτο πρόγραμμα δράσης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με το περιβάλλον, που αποτελεί το αντικείμενο του ψηφίσματος της 19ης Οκτωβρίου 1987 του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνελθόντων στα πλαίσια του Συμβουλίου^(5 ), υπογραμμίζει την ανάγκη ανάληψης κοινοτικής δράσης στο θέμα της επεξεργασίας και της αποθήκευσης των ραδιενεργών αποβλήτων

ότι, με το ψήφισμά του της 18ης Φεβρουαρίου 1980 σχετικά με την εφαρμογή κοινοτικού σχεδίου δράσης ( 1980 - 1992 ) στον τομέα των ραδιενεργών αποβλήτων^(6 ), το Συμβούλιο αποφάσισε να εξασφαλίσει, κατά τη διάρκεια του σχεδίου, τη συνέχεια των προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα αυτό

ότι το πρόγραμμα διαχείρισης και αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων που εγκρίθηκε με την απόφαση 85/199/Ευρατόμ^(7 ) είχε θετικά αποτελέσματα και δημιούργησε ενθαρρυντικές προοπτικές που θα πρέπει να αξιοποιηθούν με την εφαρμογή δραστηριοτήτων έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης που θα αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές συνθήκες διαχείρισης και αποθήκευσης των αποβλήτων οι οποίες μπορούν να αναμένονται μελλοντικά ότι, για να υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση των ραδιενεργών αποβλήτων, απαιτούνται ιδιαίτερα ασφαλείς εγκαταστάσεις υπόγειας αποθήκευσης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ :

Άρθρο 1

Εγκρίνεται ειδικό πρόγραμμα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας στον τομέα της διαχείρισης και αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων, όπως αυτό ορίζεται στο παράρτημα, πενταετούς διαρκείας από 1ης Ιανουαρίου 1990 .

Άρθρο 2

Τα κονδύλια που θεωρούνται αναγκαία για την υλοποίηση του προγράμματος ανέρχονται σε 79,6 εκατομμύρια Ecu, στα οποία περιλαμβάνονται οι δαπάνες προσωπικού 14 υπαλλήλων .

Ενδεικτική κατανομή του παραπάνω ποσού περιέχεται στο παράρτημα .

Άρθρο 3

Οι λεπτομερείς κανόνες για την εφαρμογή του προγράμματος και το ποσοστό της χρηματοδοτικής συμμετοχής της Κοινότητας ορίζονται στο παράρτημα .

Άρθρο 4

1 . Κατά τη διάρκεια του τρίτου έτους εφαρμογής του προγράμματος, η Επιτροπή επανεξετάζει το πρόγραμμα και υποβάλλει στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, έκθεση με τα

αποτελέσματα της επανεξέτασης αυτής . Η έκθεση αυτή συνοδεύεται, εάν χρειάζεται, από προτάσεις για την τροποποίηση του προγράμματος .

2 . Κατά τη λήξη του προγράμματος, η Επιτροπή υποβάλει στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έκθεση με τα επιτευχθέντα αποτελέσματα .

3 . Οι εκθέσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 εκπονούνται λαμβανομένων υπόψη των στόχων που ορίζονται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης και σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 της απόφασης 87/516/Ευρατόμ, ΕΟΚ^(8 ).

Άρθρο 5

Για την εκτέλεση του προγράμματος η Επιτροπή θα επικουρείται από την Συμβουλευτική Επιτροπή Διαχείρισης και

Συντονισμού ΣΕΔΣ 6 "Πυρηνική Ενέργεια Σχάση - Κύκλος Καυσίμων/Επεξεργασία και Αποθήκευση Ραδιενεργών Αποβλήτων" που συστάθηκε με την απόφαση 84/338 /

Ευρατόμ/ΕΚΑΧ/ΕΟΚ του Συμβουλίου^(9 ).

Άρθρο 6

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη .

Βρυξέλλες, 15 Δεκεμβρίου 1989 .

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

H . CURIEN

( 1 ) ΕΕ αριθ . C 144 της 10.^6.^1989, σ . 11 .

( 2 ) ΕΕ αριθ . C 323 της 27.^12.^1989 .

( 3 ) ΕΕ αριθ . C 329 της 30.^12.^1989 .

( 4 ) ΕΕ αριθ . L 302 της 24.^10.^1987, σ . 1 .

( 5) ΕΕ αριθ . C 328 της 7.^12.^1987, σ . 1 .

( 6 ) ΕΕ αριθ . C 51 της 29.^2.^1980, σ . 1.(7 ) ΕΕ αριθ . L 83 της 25.^3.^1985, σ . 20.(8 ) ΕΕ αριθ . L 302 της 24.^10.^1987, σ . 1 .

( 9 ) ΕΕ αριθ . L 177 της 4.^7.^1984, σ . 25 .

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟΧΟΙ, ΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1 .

Στόχοι

Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την τελειοποίηση και την επίδειξη ενός συστήματος διαχείρισης των ραδιενεργών αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων και των ακτινοβολημένων καυσίμων που δεν έχουν υποστεί επανεπεξεργασία όταν αυτά θεωρούνται ως απόβλητα, και το οποία θα εξασφαλίζει, κατά τα διάφορα στάδια, την καλύτερη δυνατή προστασία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος . Ειδικότερα, θα συνεχιστούν οι έρευνες σχετικά με τον χαρακτηρισμό και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των διαφόρων προτεινόμενων τεχνητών ή φυσικών ( γεωλογικών ) φραγμών, τα συμπεράσματα των οποίων θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας της απόρριψης των αποβλήτων .

2 .

Τεχνικό περιεχόμενο

Ενδεικτική κατανομή

του ποσού

( σε εκατομμύρια Ecu )

ΤΜΗΜΑ Α Διαχείριση αποβλήτων και συναφείς δράσεις Ε & Α

Α1

Μελέτες του συστήματος διαχείρισης

5,4 ^(;)

Θέμα 1 : Μελέτη συστημάτων, μεταξύ των οποίων, αναλυτικά μοντέλα για την ελαχιστοποίηση της μεταφοράς των αποβλήτων . Εναρμόνιση των πολιτικών και των πρακτικών σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προκύπτουν από πράξεις παροπλισμού πυρηνικών εγκαταστάσεων και ακτινοβολημένα καύσιμα . Ενημέρωση του κοινού .

Οι μελέτες συστημάτων αφορούν την αξιολόγηση των διαφόρων σεναρίων διαχείρισης διαφόρων τύπων αποβλήτων . Η εναρμόνιση αφορά, κυρίως, την ανάπτυξη κριτηρίων και κοινών προγραμμάτων για τη διαχείριση των αποβλήτων .

Α2

Επεξεργασία των αποβλήτων

7,5 ^(;)

Θέμα 2 : Επεξεργασία και συσκευασία των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των ακτινοβολημένων καυσίμων που δεν έχουν υποστεί επανεπεξεργασία όταν αυτά θεωρούνται ως απόβλητα . Επεξεργασία των ραδιενεργών αποβλήτων .

Οι εργασίες θα αφορούν την ανάπτυξη εξελιγμένων διαδικασιών που επιτρέπουν την ελαχιστοποίηση της παραγωγής αποβλήτων, την ελαχιστοποίηση της απόρριψης ραδιενεργών αποβλήτων στο περιβάλλον και την ελαχιστοποίηση του όγκου των απορριπτόμενων αποβλήτων καθώς και τη μελέτη των δυνατοτήτων μετουσίωσης .

Α3

Ασφάλεια του συστήματος πολλαπλών φραγμών γεωλογικής απόρριψης

39,2 ^(;)

Θέμα 3 : Χαρακτηρισμός και ποιοτικά χαρακτηριστικά των τύπων των αποβλήτων, των συσκευασιών τους και του περιβάλλοντός τους . Θα μελετηθούν διάφοροι τύποι συσκευασιών αποβλήτων μέσα σε αντιπροσωπευτικό περιβάλλον οριστικής αποθήκευσης ώστε να διαπιστωθεί μακροχρόνια η ασφάλεια της συμπεριφοράς τους . Θα αναπτυχθεί έλεγχος της ποιότητάς τους .

Θέμα 4 : Απόρριψη ραδιενεργών αποβλήτων : έρευνα για υποστήριξη της πραγματοποίησης των υπόγειων αποθηκών . Οι εργασίες αφορούν τις ιδιότητες συγκράτησης των ραδιοστοιχείων από βραχώδη πετρώματα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την απόρριψη των αποβλήτων καθώς και τις πτυχές του σχεδιασμού της κατασκευής και της λειτουργίας των υπόγειων αποθηκών στις συνθήκες αυτές, προκειμένου να αξιολογηθεί η σκοπιμότητα και η ασφάλεια τους .

Θέμα 5 : Μέθοδοι αξιολόγησης της ασφάλειας των συστημάτων απόρριψης .

Οι μέθοδοι που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα θα τελειοποιηθούν και θα επεκταθούν σε νέους τύπους αποβλήτων με σκοπό να εκτιμηθεί πλήρως η ασφάλεια των εγκαταστάσεων αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων, έχοντας υπόψη τις επιπτώσεις της ραδιενέργειας, τις συνέπειες για το περιβάλλον και την πυρηνική ασφάλεια .

ΜΕΡΟΣ Β Κατασκευή ή/και λειτουργία υπόγειων εγκαταταστάσεων που προσφέρονται για από κοινού δραστηριότητες της Κοινότητας

27,5^(;)

ιΕργο^1 : Πειραματική υπόγεια εγκατάσταση στο αλατωρυχείο του Asse της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας .

ιΕργο^2:

Πειραματική υπόγεια εγκατάσταση στα αργιλώδη στρώματα κάτω από την πυρηνική εγκατάσταση του Mol στο Βέλγιο .

ιΕργο^3 :

Υπόγεια εγκατάσταση διαπίστωσης της καταλληλότητας στη Γαλλία .

ιΕργο^4 :

Υπόγεια εγκατάσταση διαπίστωσης της καταλληλότητας στο

Ηνωμένο Βασίλειο .

Πέραν των προαναφερομένων έργων μπορούν να προστεθούν άλλα κατά την εξέλιξη του προγράμματος .

Σύνολο

79,6 ^(;)

3 .

Εφαρμογή

Το πρόγραμμα θα εκτελεστεί, κατά κύριο λόγο, μέσω ερευνητικών συμβάσεων κοινής δαπάνης που θα συνάπτονται με τους αρμόδιους δημόσιους ή ιδιωτικούς οργανισμούς, επιχειρήσεις και εταιρείες που είναι εγκατεστημένοι στα κράτη μέλη . Θα ενθαρρυνθεί η συμμετοχή στο πρόγραμμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων .

Η Επιτροπή θα διανείμει, σε όλες τις γλώσσες της Κοινότητας, ενημερωτικά δελτία που θα συνοδεύουν τις προσκλήσεις συμμετοχής, ώστε να δοθούν ίσες ευκαιρίες στις επιχειρήσεις, στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και στα ερευνητικά κέντρα των κρατών μελών .

Πέραν των ερευνητικών συμβάσεων κοινής δαπάνης, το πρόγραμμα μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί με συμβάσεις μελέτης, συντονιστικές δράσεις και χορήγηση υποτροφιών επαγγελματικής κατάρτισης και κινητικότητας . Οι συμβάσεις και οι υποτροφίες αυτές θα χορηγούνται, όπου είναι αναγκαίο, μετά από διαδικασία επιλογής με βάση προσκλήσεις υποβολής προσφορών που θα δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων .

Η κοινοτική συνεισφορά δεν θα υπερβαίνει, κατά κανόνα, το 50 % του συνολικού κόστους του έργου . Ωστόσο, όσον αφορά πανεπιστήμια και συναφείς οργνισμούς, η Κοινότητα μπορεί να αναλαμβάνει μέχρι και το 100 % των οριακών δαπανών που προκύπτουν πέραν των συνήθων τρεχουσών δαπανών, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνεται η εκτέλεση του έργου .

Τα ειδικά συντονισμένα ερευνητικά έργα, των οποίων η εκτέλεση έχει ήδη αρχίσει στο πλαίσιο του προηγούμενου προγράμματος, θα συνεχιστούν προκειμένου να προωθηθεί και να εντατικοποιηθεί η συνεργασία μεταξύ ομάδων από τα διάφορα κράτη μέλη . Ειδικότερα, θα ενισχυθεί η διεθνής συνεργασία για τα έργα του μέρους Β ( υπόγειες εγκαταστάσεις ).

Οι ερευνητικές δραστηριότητες κοινής δαπάνης πρέπει, κατά περίπτωση, να πραγματοποιούνται από συμμετέχοντες περισσοτέρων κρατών μελών .

Οι πληροφορίες που προκύπτουν από την εφαρμογή των δραστηριοτήτων κοινής δαπάνης θα διατίθενται επί ίσοις όροις σε όλα τα κράτη μέλη . Οι άδειες εκμετάλλευσης ή/και άλλα δικαιώματα που προκύπτουν στο πλαίσιο του προγράμματος υπόκεινται στους κοινοτικούς κανόνες, λαμβανομένων υπόψη των ρυθμίσεων περί συμβάσεων . Οι πληροφορίες αυτές πρέπει επίσης να χρησιμοποιούνται για τη δημοσίευση σαφών, τεκμηριωμένων και συγκεκριμένων εγγράφων, προς ενημέρωση των κοινοτικών οργάνων και του κοινού σχετικά με τις κύριες πτυχές της τεχνολογίας διαχείρισης των ραδιενεργών αποβλήτων, που θα επιτρέπουν την αναγνώριση της αξίας της εν λόγω διαχείρισης εντός του γενικότερου πλαισίου της διαχείρισης των τοξικών αποβλήτων .

4 .

Κριτήρια αξιολόγησης

Το πρόγραμμα θα αξιολογείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες σύμφωνα με το κοινοτικό σχέδιο δράσης σχετικά με την αξιολόγηση των κοινοτικών δραστηριοτήτων έρευνας και ανάπτυξης . Κατά την αξιολόγηση εφαρμόζονται, ιδίως, τα ακόλουθα κριτήρια :

- ο βαθμός στον οποίο εφαρμόστηκαν τα σχετικά κριτήρια κατά την επιλογή των προτάσεων έρευνας ( επιστημονικό, τεχνικό και κοινοτικό ενδιαφέρον και κόστος ),

(;) Εκ των οποίων 8,4 εκατομμύρια Ecu προορίζονται να καλύψουν δαπάνες προσωπικού και διοίκησης .

- ο βαθμός στον οποίο τα αποτελέσματα των εργασιών που χρηματοδοτήθηκαν συνέβαλαν στη σημαντική ανάπτυξη των γνώσεων, των τεχνικών και του εξοπλισμού, λαμβάνοντας υπόψη τους προαναφερόμενους στόχους,

- οι πιθανότητες συσχετισμού των αποτελεσμάτων με την ασφάλεια και την προστασία, και ιδιαίτερα με τη διάθεση των ραδιενεργών αποβλήτων,

- η δυνατότητα συσχετισμού των αποτελεσμάτων με την διαχείριση και διάθεση των ραδιενεργών αποβλήτων, σε βιομηχανική κλίμακα,

- ο βαθμός στον οποίο προωθήθηκε η ανταλλαγή πληροφοριών και η συνεργασία με τρίτες χώρες,

- η συμβολή του προγράμματος στην ανάπτυξη της κοινοτικής πολιτικής σ' αυτόν τον τομέα,

- ο βαθμός στον οποίον το πρόγραμμα επέτρεψε την αποφυγή της επικάλυψης των δραστηριοτήτων,

- ο βαθμός στον οποίον το πρόγραμμα διευκόλυνε την ενημέρωση του κοινού γενικά και η συμμετοχή των ενδιαφερομένων ομάδων .