31980L0723

ΟΔΗΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 25ης Ιουνίου 1980 περί της διαφάνειας των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των Κρατών Μελών και των δημοσίων επιχειρήσεων

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος, και ιδίως το άρθρο 90 παράγραφος 3,

Εκτιμώντας:

ότι οι δημόσιες επιχειρήσεις διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην εθνική οικονομία των Κρατών Μελών-

ότι η συνθήκη ΕΟΚ δεν θίγει το καθεστώς ιδιοκτησίας στα Κράτη Μέλη και συνεπώς πρέπει να εξασφαλισθεί η ίση μεταχείριση δημοσίων και ιδιωτικών επιχειρήσεων-

ότι η συνθήκη επιφορτίζει την Επιτροπή να διασφαλίσει ώστε τα Κράτη Μέλη να μη χορηγούν ενισχύσεις σε επιχειρήσεις δημόσιες ή ιδιωτικές που δεν συμβιβάζονται με την κοινή αγορά-

ότι, εν τούτοις, ο πολύπλοκος χαρακτήρας των οικονομικών σχέσεων του δημοσίου με τις δημόσιες επιχειρήσεις και ιδιωτικές τείνει να εμποδίσει την εκπλήρωση της αποστολής αυτής-

ότι η ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή των περί ενισχύσεων διατάξεων της συνθήκης στις δημόσιες επιχειρήσεις είναι μόνο δυνατή αν καταστούν διαφανείς αυτές οι οικονομικές σχέσεις-

ότι εξάλλου η διαφάνεια αυτή στον τομέα των δημοσίων επιχειρήσεων πρέπει να επιτρέπει τη σαφή διάκριση μεταξύ της δράσεως του κράτους ως δημοσίου και ως ιδιοκτήτου-

ότι το άρθρο 90 παράγραφος 1 επιβάλλει ορισμένες υποχρεώσεις στα Κράτη Μέλη ως προς τις δημόσιες επιχειρήσεις- ότι το άρθρο 90 παράγραφος 3 επιφορτίζει την Επιτροπή να διασφαλίσει την τήρηση των υποχρεώσεων αυτών και της παρέχει τα αναγκαία ειδικά μέσα προς το σκοπό αυτόν- ότι στο πλαίσιο αυτό εμπίπτει ο καθορισμός των όρων υπό τους οποίους θα επιτευχθεί η εν λόγω διαφάνεια-

ότι θα πρέπει να αποσαφηνισθεί τι νοείται υπό τους όρους "δημόσιο" και "δημόσιες επιχειρήσεις"-

ότι το δημόσιο δύναται να ασκήσει καθοριστική επίδραση στη συμπεριφορά των δημοσίων επιχειρήσεων όχι μόνο όταν έχει κυριότητα επ' αυτών ή διαθέτει μια πλειοψηφική συμμετοχή αλλά και λόγω των εξουσιών που διαθέτει στα όργανα διοικήσεως ή εποπτείας δυνάμει του καταστατικού ή του τρόπου επιμερισμού των μετοχών-

ότι η διάθεση δημοσίων πόρων σε δημόσιες επιχειρήσεις δύναται να διενεργείται είτε άμεσα είτε έμμεσα- ότι πρέπει συνεπώς να διασφαλισθεί η διαφάνεια ανεξαρτήτως του τρόπου διαθέσεως των δημοσίων πόρων- ότι ενδέχεται επίσης να είναι αναγκαία η διασφάλιση της κατάλληλης πληροφορήσεως των λόγων για τους οποίους διατίθενται οι πόροι καθώς και η πραγματική χρησιμοποίησή τους-

ότι τα Κράτη Μέλη δύνανται να επιδιώκουν μέσω των δημοσίων επιχειρήσεών τους σκοπούς μη εμπορικούς- ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, λαμβάνουν αντιστάθμιση από το κράτος για τα βάρη που προκύπτουν- ότι πρέπει να διασφαλίζεται η διαφάνεια και στις περιπτώσεις αυτών των αντισταθμίσεων-

ότι ορισμένες επιχειρήσεις θα έπρεπε να εξαιρεθούν από την εφαρμογή αυτής της οδηγίας είτε λόγω του κλαδικού τους χαρακτήρα είτε λόγω του ύψους του κύκλου εργασιών τους- ότι πρέπει να εξαιρεθούν ορισμένοι κλάδοι που δεν τελούν υπό ανταγωνιστικές συνθήκες ή που αποτελούν ήδη αντικείμενο ειδικών κοινοτικών ρυθμίσεων που διασφαλίζουν κατάλληλη διαφάνεια, ορισμένοι κλάδοι που, εκ της φύσεώς τους, δικαιολογείται να αποτελέσουν αντικείμενο ειδικών ρυθμίσεων, και τέλος, δημόσιες επιχειρήσεις στις οποίες, λόγω της μικρής οικονομικής τους σημασίας, δεν δικαιολογείται η διοικητική επιβάρυνση που συνεπάγεται η εξασφάλιση της διαφάνειας-

ότι, με την οδηγία αυτή, δεν θίγονται οι άλλες διατάξεις της συνθήκης, και ιδίως των άρθρων 90 παράγραφος 2, 92 και 223-

ότι, επειδή πρόκειται για επιχειρήσεις που ευρίσκονται σε ανταγωνισμό με άλλες επιχειρήσεις πρέπει να εξασφαλισθεί το επαγγελματικό απόρρητο όσον αφορά τις παρεχόμενες πληροφορίες-

ότι η εφαρμογή της οδηγίας αυτής πρέπει να γίνει σε στενή συνεργασία με τα Κράτη Μέλη και ενδεχομένως η οδηγία θα πρέπει να τροποποιηθεί βάσει της αποκτηθεισομένης εμπειρίας,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Τα Κράτη Μέλη διασφαλίζουν υπό τους όρους της παρούσας οδηγίας τη διαφάνεια των οικονομικών σχέσεων μεταξύ δημοσίου και δημοσίων επιχειρήσεων επισημαίνοντας:

α) τους δημόσιους πόρους που διατίθενται άμεσα από το δημόσιο στις ενδιαφερόμενες δημόσιες επιχειρήσεις-

β) τους δημόσιους πόρους που διατίθενται από το δημόσιο μέσω δημοσίων επιχειρήσεων ή πιστωτικών οργανισμών-

γ) την πραγματική χρησιμοποίηση αυτών των δημοσίων πόρων.

Άρθρο 2

Κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας νοούνται ως:

- "δημόσιο": το κράτος καθώς και οι άλλοι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως,

- "δημόσια επιχείρηση": κάθε επιχείρηση στην οποία το Δημόσιο δύναται να ασκήσει άμεσα ή έμμεσα λόγω κυριότητος οικονομικής συμμετοχής ή δυνάμει διατάξεων που τη διέπουν αποφασιστική επιρροή.

Τεκμαίρεται ότι ασκείται αποφασιστική επιρροή, όταν το δημόσιο άμεσα ή έμμεσα:

α) διαθέτει την πλειοψηφία του καλυφθέντος κεφαλαίου της επιχειρήσεως-

β) διαθέτει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου που συνδέονται με τα μερίδια της επιχειρήσεως-

γ) δύναται να ορίζει άνω του ημίσεος του αριθμού των μελών των οργάνων διοικήσεως, διευθύνσεως ή εποπτείας της επιχειρήσεως.

Άρθρο 3

Οι μεταξύ δημοσίου και δημοσίων επιχειρήσεων οικονομικές σχέσεις των οποίων πρέπει να εξασφαλισθεί κατά το άρθρο 1 η διαφάνεια αφορούν ιδίως:

α) συμψηφισμό ζημιών διαχειρίσεως-

β) εισφορά στο κεφάλαιο ή επιχορηγήσεις-

γ) μη επιστρεπτέες εισφορές ή δάνεια με προνομιακούς όρους-

δ) χορήγηση οικονομικών ευεργετημάτων δια παραιτήσεως εκ του δικαιώματος επί των κερδών ή δια της μη ασκήσεως ενοχικών απαιτήσεων-

ε) παραίτηση από την κανονική απόδοση των δεσμευμένων δημοσίων πόρων-

στ) συμψηφισμό των εκ του δημοσίου επιβληθέντων βαρών.

Άρθρο 4

Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ δημοσίου και:

α) δημοσίων επιχειρήσεων ως προς την παροχή υπηρεσιών που δεν είναι σε θέση να επηρεάσει αισθητά το εμπόριο μεταξύ των Κρατών Μελών-

β) δημόσιες επιχειρήσεις ως προς τις δραστηριότητες που εμπίπτουν σε έναν από τους κάτωθι τομείς:

- ύδατος και ενεργείας, περιλαμβανομένης της πυρηνικής, παραγωγής και εμπλουτισμού ουρανίου, επανεπεξεργασίας ακτινοβοληθέντων καυσίμων, επεξεργασίας υλών δυναμένων να παράγουν πλουτώνιο,

- ταχυδρομείων και τηλεπικοινωνιών,

- μεταφορών-

γ) δημόσιοι πιστωτικοί οργανισμοί-

δ) δημόσιες επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών προ της φορολογήσεώς τους μικρότερο των 40 εκατομμυρίων ΕΛΜ για τις δύο ετήσιες χρήσεις που προηγούνται της διαθέσεως ή χρησιμοποιήσεως των αναφερομένων στο άρθρο 1 πόρων.

Άρθρο 5

1. Τα Κράτη Μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε τα στοιχεία για τις οικονομικές σχέσεις κατά την έννοια του άρθρου 1 να παραμένουν στη διάθεση της Επιτροπής επί πέντε έτη από το τέλος της χρήσεως, κατά τη διάρκεια της οποίας διετέθησαν δημόσιοι πόροι σε δημόσια επιχείρηση. Αν οι δημόσιοι πόροι χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια μεταγενέστερης χρήσεως, η πενταετής προθεσμία αρχίζει από το τέλος αυτής της χρήσεως.

2. Στις περιπτώσεις που η Επιτροπή το κρίνει αναγκαίο, τα Κράτη Μέλη τής ανακοινώνουν, κατόπιν αιτήσεως, τα στοιχεία κατά την έννοια της παραγράφου 1 καθώς και τα τυχόν αναγκαία για την εκτίμησή τους στοιχεία, ιδίως δε τους επιδιωκομένους στόχους.

Άρθρο 6

1. Η Επιτροπή, δεν επιτρέπεται να διαδίδει τα στοιχεία που περιέρχονται σε γνώση της κατά το άρθρο 5 παράγραφος 2 και τα οποία από τη φύση τους καλύπτονται από το επαγγελματικό απόρρητο-

2. Η διάταξη της παραγράφου 1 δεν εμποδίζει τη δημοσίευση γενικών πληροφοριών ή μελετών, εφ' όσον δεν περιλαμβάνουν στοιχεία για μεμονωμένες δημόσιες επιχειρήσεις κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 7

Η Επιτροπή πληροφορεί τακτικά τα Κράτη Μέλη για τα αποτελέσματα της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 8

Τα Κράτη Μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1981 προς την παρούσα οδηγία. Ενημερώνουν σχετικώς την Επιτροπή.

Άρθρο 9

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα Κράτη Μέλη.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις 25 Ιουνίου 1980.

Για την Επιτροπή

Raymond VOUEL

Μέλος της Επιτροπής