Europejski nakaz ochrony – wsparcie dla ofiar przestępstw w całej UE

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2011/99/UE – europejski nakaz ochrony

STRESZCZENIE

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

• Pozwala ona ofiarom przemocy, w szczególności przemocy domowej i nękania, korzystać z ochrony przed sprawcami w każdym kraju UE.
• Określa zasady pozwalające sędziom lub równoważnym organom w jednym kraju UE wydać europejski nakaz ochrony, w przypadku gdy osoba podlegająca ochronie przemieszcza się do innego kraju UE.
• Dyrektywa jest stosowana równolegle z rozporządzeniem (UE) nr 606/2013, które wprowadza nieskomplikowany proces wydawania zaświadczeń, tak aby nakaz wydany w jednym kraju UE mógł zostać szybko i łatwo uznany w innym kraju UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Europejski nakaz ochrony można wydać tylko wtedy, gdy w państwie wydającym został uprzednio zastosowany krajowy środek ochrony, który nakłada na osobę stwarzającą zagrożenie co najmniej jeden z poniższych zakazów lub ograniczeń:

• zakaz przebywania w określonych miejscach lub na określonych obszarach, gdzie mieszka lub które odwiedza osoba podlegająca ochronie;
• zakaz lub ograniczenie wszelkich form kontaktu z osobą podlegającą ochronie, w tym kontaktów telefonicznych, elektronicznych, korespondencyjnych, faksowych czy innych;
• zakaz lub ograniczenie możliwości zbliżania się na odległość mniejszą, niż to określono, do osoby podlegającej ochronie.

Wydawanie nakazu

Wydanie nakazu obarczone jest szeregiem warunków, w tym, gdy:

• osoba podlegająca ochronie postanowi zamieszkać lub już mieszka albo gdy zdecyduje się na pobyt lub już przebywa w innym kraju UE;
• osoba podlegająca ochronie sama żąda wydania nakazu;
• osobie stwarzającej zagrożenie zapewniono prawo do bycia wysłuchanym oraz prawo do zaskarżenia danego środka ochrony, jeżeli prawa te nie przysługiwały jej przed orzeczeniem pierwotnego środka ochrony.

O wydanie nakazu można wystąpić zarówno w kraju UE, w którym osoba objęta ochroną obecnie zamieszkuje lub przebywa (państwo wykonujące), jak i w kraju, w którym nakaz zostanie wydany (państwo wydające).

Odmowa uznania nakazu

Państwo wykonujące może odmówić uznania nakazu z wielu powodów, a w szczególności, gdy:

• nakaz jest niekompletny lub nie został uzupełniony w terminie wyznaczonym przez państwo wykonujące;
• środek ochrony dotyczy czynu, który nie stanowi przestępstwa w państwie wykonującym;
• środek ochrony nie nakłada co najmniej jednego z wymienionych wyżej nakazów lub ograniczeń.

Jeżeli państwo wykonujące odmawia uznania nakazu, musi ono:

• poinformować bez zbędnej zwłoki osobę podlegającą ochronie o odmowie i o jej powodach;
• poinformować osobę podlegającą ochronie o możliwości wystąpienia o orzeczenie środka ochrony zgodnie z jego prawem krajowym;
• poinformować osobę podlegającą ochronie o wszelkich mających zastosowanie środkach odwoławczych od takiej decyzji, które są dostępne w prawie krajowym.

Wykonanie nakazu

Państwo wykonujące ma obowiązek przyjmowania i wykonywania środków umożliwiających wykonanie nakazu. W przypadku naruszenia nakazu państwo wykonujące może:

• nałożyć sankcje karne i podjąć wszelkie inne środki, jeżeli naruszenie to stanowi przestępstwo w tym kraju;
• wydać inną decyzję niemającą charakteru prawnokarnego;
• zastosować wszelkie niezwłoczne i tymczasowe środki, by uniemożliwić dalsze naruszenia do czasu wydania decyzji przez państwo wydające.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsza dyrektywa weszła w życie 10 stycznia 2012 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 11 stycznia 2015 r.

KONTEKST

Zobacz podstronę „Ofiary” na stronie internetowej Komisji Europejskiej poświęconej sprawiedliwości.

AKT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/99/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie europejskiego nakazu ochrony (Dz.U. L 338 z 21.12.2011, s. 2–18)

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych (Dz.U. L 181 z 29.6.2013, s. 4–12)

Ostatnia aktualizacja: 25.01.2016