Dit document is overgenomen van EUR-Lex
Rozporządzenie (UE) 2021/1060, nazywane także rozporządzeniem w sprawie wspólnych przepisów, ustanawia zbiór wspólnych zasad finansowych w odniesieniu do następujących źródeł finansowania ze środków Unii Europejskiej (UE), a także dodatkowe wspólne przepisy dotyczące funduszy oznaczonych gwiazdką (*):
Pięć celów polityki
EFRR, EFS+, Fundusz Spójności i EFMRA wspierają następujące cele polityki:
Cele klimatyczne
Fundusze powinny przyczyniać się do uwzględnienia działań w dziedzinie klimatu i do osiągnięcia celu ogólnego zakładającego, że 30 % wydatków budżetowych UE zostanie przeznaczonych na wspieranie celów klimatycznych. Państwa członkowskie UE muszą w szczególności dostarczać informacje na temat wspierania celów środowiskowych i klimatycznych, wyrażając swój wkład w osiąganie celu ogólnego jako odsetek swojej łącznej alokacji z EFRR i Funduszu Spójności. Jeśli postępy w dążeniu do osiągnięcia tych celów okażą się niewystarczające, państwo członkowskie i Komisja Europejska uzgodnią środki zaradcze na corocznym spotkaniu w sprawie przeglądu.
Podstawowe zasady
Państwa członkowskie i Komisja wykorzystują przydzielone środki budżetowe w oparciu o poniższe zasady.
Umowa partnerstwa
Każde państwo członkowskie przygotowuje umowę partnerstwa, w której określa ustalenia dotyczące skutecznego i efektywnego korzystania z EFRR, EFS+, Funduszu Spójności, FST i EFMRA na okres 2021–2027.
Programowanie
Państwa członkowskie przygotowują, we współpracy z partnerami, programy finansowania na lata 2021–2027, które przedkładają Komisji nie później niż w terminie 3 miesięcy od przedłożenia umowy partnerstwa. Rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące następujących aspektów programów:
Rozwój terytorialny
Zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego ulega wzmocnieniu, a wspierające je działania mogą mieć dowolną z następujących form:
Pomoc techniczna
Z inicjatywy Komisji fundusze mogą wspierać działania w zakresie przygotowania, monitorowania, kontroli, audytu, ewaluacji, komunikacji, widoczności oraz pomocy administracyjnej i technicznej niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia, w stosownych przypadkach także w państwach trzecich.
Z inicjatywy państwa członkowskiego fundusze mogą wspierać działania niezbędne do skutecznego zarządzania tymi funduszami i ich skutecznego wykorzystywania, w tym do budowania zdolności partnerów oraz przygotowywania, szkolenia, zarządzania, monitorowania, ewaluacji, widoczności i komunikacji.
Wykonanie
Państwa członkowskie ustanawiają system, który umożliwia monitorowanie, sprawozdawczość oraz ewaluację wykonania, obejmujący:
Monitorowanie
Ewaluacja
Państwa członkowskie lub ich instytucje zarządzające przeprowadzają ewaluację programów, powierzając ją funkcjonalnie niezależnym ekspertom, w celu poprawy jakości programów i ich wdrażania.
Do końca 2024 roku Komisja przeprowadzi własną śródokresową ocenę każdego funduszu, a do 31 grudnia 2031 roku przeprowadza ich retrospektywną ocenę. Ewaluacje oparte są na następujących kryteriach:
Ewaluacje mogą także obejmować poziom włączenia społecznego, niedyskryminację i widoczność.
Dodatkowo państwa członkowskie muszą do 30 czerwca 2029 r. przeprowadzić ewaluację każdego programu pod kątem oceny jego wpływu.
Widoczność
Każde państwo członkowskie musi zapewnić zarówno widoczność wsparcia we wszystkich działaniach związanych z operacjami wspieranymi z funduszy, jak i informowanie obywateli UE o roli i osiągnięciach funduszy za pośrednictwem jednego portalu internetowego, który zapewnia dostęp do wszystkich programów obejmujących dane państwo członkowskie.
Informacje o wsparciu z funduszy muszą podawać, zgodnie z zasadami ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności beneficjenci i podmioty wdrażające instrumenty finansowe, a w przypadku gdy nie wypełnią oni tego obowiązku, instytucja zarządzająca ma prawo zastosować odpowiednie środki i anulować do 3 % wsparcia z funduszy na daną operację.
Wsparcie finansowe
Wkład finansowy UE może przyjąć dowolną z następujących form:
Państwa członkowskie wykorzystują fundusze, aby udzielić beneficjentom wsparcia w formie dotacji, instrumentów finansowych lub nagród (lub ich kombinacji).
Kwalifikowalność
Kwalifikowalność wydatków ustala się na podstawie przepisów krajowych, chyba że w niniejszym rozporządzeniu lub rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy ustanowiono przepisy szczegółowe.
Następujące koszty nie kwalifikują się do otrzymania wkładu z funduszy:
Rozporządzenia dotyczące poszczególnych funduszy mogą wskazywać dodatkowe koszty, które nie kwalifikują się do wkładu z tych funduszy.
Zarządzanie i kontrola
Państwa członkowskie muszą dysponować skutecznymi systemami zarządzania i kontroli w odniesieniu do swoich programów i są odpowiedzialne, między innymi, za:
Komisja musi, między innymi:
Instytucje zarządzające odpowiadają między innymi za:
Rozporządzenie szczegółowo reguluje audyty przeprowadzane przez krajowe instytucje audytowe, w tym następujące kwestie:
Zarządzanie finansami
W rozporządzeniu ustanowiono szczegółowe przepisy, obejmujące między innymi:
Ramy finansowe
EFRR, EFS+ i Fundusz Spójności wspierają cel Inwestycje na rzecz zatrudnienia i wzrostu przydzielony we wszystkich nomenklaturach jednostek terytorialnych dla regionów poziomu statystycznego 2 zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1059/2003 (zob. streszczenie).
Zasoby z EFRR i EFS+ w szczególności alokuje się na następujące trzy kategorie regionów:
Fundusz Spójności wspiera te państwa członkowskie, w których dochód narodowy brutto na mieszkańca, mierzony według standardu siły nabywczej i obliczany na podstawie danych liczbowych dla UE za lata 2015–2017, wynosi mniej niż 90 % średniego dochodu narodowego brutto na mieszkańca w UE-27 w tym samym okresie odniesienia.
Rozporządzenie reguluje również następujące kwestie:
Przegląd
Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej muszą dokonać przeglądu niniejszego rozporządzenia do 31 grudnia 2027 r.
Dodatkowa elastyczność w celu przeciwdziałania skutkom niesprowokowanej i nieuzasadnionej rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie
Rozporządzenie zmieniające (UE) 2022/2039 ma na celu zmniejszenie obciążenia budżetów państw członkowskich i ułatwienie realizacji operacji podejmujących wyzwania wynikające z rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie.
Wspieranie przystępnej cenowo energii (SAFE)
Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/435 stanowi element szerszej zmiany polityki, która ma na celu rozwiązanie problemu uzależnienia energetycznego UE od Rosji.
Umożliwia także państwom członkowskim wykorzystanie do 7,5 % środków, które przyznano w ramach polityki spójności na lata 2021–2027, na rzecz przyczyniania się do realizacji celów REPowerEU. Działania takie muszą być zgodne z przepisami dotyczącymi poszczególnych funduszy, w tym z zasadą „nie czyń poważnych szkód”.
Platforma strategicznych technologii dla Europy (STEP)
Rozporządzenie zmieniające (UE) 2024/795 ustanawia inicjatywę platformy strategicznych technologii dla Europy, która ma na celu wzmocnienie suwerenności i bezpieczeństwa UE, przyspieszenie jej transformacji ekologicznej i cyfrowej, zwiększenie jej konkurencyjności i zmniejszenie jej strategicznych zależności w trzech strategicznych obszarach przemysłowych: innowacjach cyfrowych i zaawansowanych technologiach, czystych i zasobooszczędnych technologiach oraz biotechnologiach. Umożliwia także wykorzystanie środków z istniejących programów UE bez konieczności tworzenia nowych funduszy i określa szczegółowe zasady dotyczące projektów w tych dziedzinach. Projekty, którym przyznano znak suwerenności (unijny znak jakości przyznawany wysokiej jakości projektom przyczyniającym się do realizacji celów platformy, który zapewni im widoczność i pomoże przyciągnąć alternatywne lub dodatkowe inwestycje publiczne i prywatne), mogą skorzystać z lepszego dostępu do finansowania UE, w szczególności poprzez ułatwienie kumulacji lub łączenia finansowania z kilku instrumentów.
Akt ten obowiązuje od 1 lipca 2021 r.
Zob. też powiązane rozporządzenia:
Więcej informacji:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159–706).
Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2021/1060 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 1–20).
Zob. tekst skonsolidowany.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1057 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1296/2013 (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 21–59).
Zob. tekst skonsolidowany.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 60–93).
Zob. tekst skonsolidowany.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 94–158).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1139 z dnia 7 lipca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1004 (Dz.U. L 247 z 13.7.2021, s. 1–49).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320–469).
Zob. tekst skonsolidowany.
Rozporządzenie (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 roku w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji jednostek terytorialnych do celów statystycznych (NUTS) (Dz.U. L 154 z 21.6.2003, s. 1–41).
Zob. tekst skonsolidowany.
Ostatnia aktualizacja: 09.10.2024