EU-verordening voor een nettonulindustrie

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De verordening:

• is van toepassing op:
  • 19 belangrijke nettonultechnologieën, variërend van zonne- en windenergie tot batterijen, warmtepompen en waterkracht,
  • energie-intensieve decarbonisatieprojecten voor de industrie die deel uitmaken van een toeleveringsketen voor nettonultechnologie en de CO2-₂-emissieniveaus aanzienlijk verminderen;
• is niet van toepassing op kritieke grondstoffen die onder afzonderlijke wetgeving vallen (Verordening (EU) 2024/1252 – zie samenvatting).

Doelstellingen

Om de externe afhankelijkheid in de EU van nettonultechnologieën en de toeleveringsketens daarvan te verminderen, worden in de verordening voor een nettonulindustrie doelstellingen vastgesteld om een productiecapaciteit te bereiken van ten minste:

• 40 % van de jaarlijkse uitrolbehoeften van de EU voor nettonultechnologieën tegen 2030; en
• 15 % van de wereldwijde productie van nettonultechnologieën tegen 2040.

Het creëren van een gunstig klimaat

De wetgeving bevat maatregelen om de productie, de ontwikkeling en het gebruik van nettonultechnologieën aan te moedigen, voornamelijk door middel van:

• de oprichting van centrale contactpunten in elke EU-lidstaat om bedrijven en investeerders te helpen bij de ontwikkeling van hun projecten op het gebied van nettonultechnologie; en
• de vermindering van vergunningsprocedures voor projecten voor de productie van nettonultechnologie.

Het bevat ook criteria voor de erkenning van nettonulprojecten als “strategische projecten” die aanzienlijk zullen bijdragen tot:

• verhoging van de productiecapaciteit van de EU voor componenten van nettonultechnologie in de toeleveringsketen;
• de EU-nettonulindustrieën voorzien van de beste beschikbare schone technologieën of producten;
• CO₂-emissies verminderen of elimineren.

CO₂-injectiecapaciteit

De verordening:

• stelt een doelstelling om tegen 2030 ten minste 50 miljoen ton CO₂ te injecteren in opslagplaatsen, zoals voormalige olie- en gasvelden;
• stelt dat de locaties ten minste vijf jaar operationeel moeten zijn en vrije en eerlijke toegang moeten bieden.

Het vereist ook:

• dat de Europese Commissie om de twee jaar verslag uitbrengt, vanaf 30 juni 2027, over de geboekte vooruitgang;
• De lidstaten moeten:
  • in het belang van de transparantie, jaarlijkse openbare verslagen over CO₂-afvang-, opslag- en vervoersprojecten, steunmaatregelen, nationale strategieën en grensoverschrijdende regelingen produceren;
  • de noodzakelijke CO₂-vervoersinfrastructuur ontwikkelen;
• olie- en gasbedrijven moeten individuele bijdragen doen op basis van hun aandeel in de totale EU-productie, in de richting van het streefcijfer van 50 miljoen ton.

Industriële dalen

De verordening bevordert de ontwikkeling van “dalen” voor nettonulversnelling (gebieden waar verschillende bedrijven van een bepaalde technologie geconcentreerd zijn). De doelstellingen van deze dalen zijn het creëren van clusters van industriële nettonulactiviteiten om de aantrekkelijkheid van de EU als locatie voor productieactiviteiten te vergroten en de administratieve procedures voor het opzetten van nettonulproductiecapaciteit verder te stroomlijnen. Ze zullen ook bijdragen tot de herindustrialisering van de regio's.

Markttoegang

Om het gebruik van nettonultechnologieën aan te moedigen, geeft de verordening de nationale autoriteiten de opdracht om:

• minimale milieuduurzaamheidsnormen toe te passen op overheidsopdrachten en opdrachten voor werken;
• te vereisen dat contracten ten minste een van de volgende elementen omvatten: een sociale of werkgelegenheidscomponent, cyberveiligheid kenmerken of een financiële sanctie voor het niet leveren van het beloofde product;
• inclusief pre-kwalificatiecriteria, zoals verantwoord ondernemerschap en gegevensbeveiliging, bij het voorbereiden van veilingen voor het gebruik van hernieuwbare energie;
• het ontwikkelen van financiële en andere prikkels om huishoudens, bedrijven en het grote publiek aan te moedigen om nettonultechnologieproducten te kopen.

Vaardigheden, hoogwaardige banen en innovatie

De verordening:

• lanceert Europese academies voor nettonulindustrie om opleidingsprogramma's en kwalificaties te ontwikkelen voor de vele vaardigheden die nodig zijn voor de ontwikkeling en het gebruik van de nieuwe technologieën;
• moedigt de nationale autoriteiten aan na te gaan of diploma's van de academies voldoen aan de normen die vereist zijn om een gereglementeerd beroep uit te oefenen;
• verlangt van de lidstaten dat zij:
  • één enkel contactpunt aanwijzen om alle verzoeken af te handelen om nettonultechnologieën te testen in een testomgeving voor regelgeving²,
  • kleine en middelgrote ondernemingen voorzien van toegang met prioriteit tot de testfaciliteiten van een testomgeving voor regelgeving;
• stelt het volgende vast:
  • een Platform voor nettonultechnologie in Europa om de Commissie en de lidstaten te ondersteunen bij de ontwikkeling en het gebruik van nettonultechnologieën;
  • een Stuurgroep voor het strategische plan voor energietechnologie om steun te verlenen aan de ontwikkeling van technologieën voor schone energie door middel van samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie op het gebied van schone energie;
  • een wetenschappelijke adviesgroep voor nettonulreguleringslasten om het effect van de regelgeving op de industriële ontwikkeling te beoordelen.

De Commissie:

• bewaakt de vooruitgang van de EU in de richting van haar doelstellingen en produceert een evaluatieverslag tegen 30 juni 2028 en vervolgens om de drie jaar;
• heeft gedelegeerde bevoegdheden om technische elementen van de verordening bij te werken.

De verordening wijzigt Verordening (EU) 2018/1724 (zie samenvatting).