Witwassen van geld

Bij het witwassen van geld wordt de illegale herkomst van bij misdrijven verkregen geld en goederen door criminelen versluierd.

De EU werkt aan de bestrijding van misbruik van het financiële stelsel en aan de verbetering van de samenwerking tussen EU-lidstaten bij de bestrijding van het witwassen van geld. De maatregelen van de EU vallen onder het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU):

• in het kader van titel VII (onderlinge aanpassing van wetten voor de interne markt): bij de totstandbrenging van de interne markt werden binnen de gehele EU regels ten uitvoer gelegd om het witwassen van geld en de financiering van terrorisme effectief te voorkomen. Financiële bewegingen zijn gereglementeerd om ervoor te zorgen dat transacties volledig getraceerd en gecontroleerd kunnen worden. Financiële en bepaalde niet-financiële actoren moeten tevens de identiteit vaststellen van hun cliënten (inclusief de uiteindelijke begunstigden van ondernemingen en trusts), toezicht houden op transacties en eventuele vermoedens van witwassen melden aan financiële-inlichtingeneenheden;
• in het kader van titel V (politiële en justitiële samenwerking in strafzaken): hierbij ligt de nadruk op het definiëren van misdrijven en op de versterking van de wederzijdse rechtshulp.

De EU-regels met betrekking tot financiële misdrijven zijn over het algemeen gebaseerd op internationale normen die zijn aangenomen door de Financiële-actiegroep (FATF).

• Richtlijn (EU) 2018/843, de vijfde anti-witwasrichtlijn van de EU, die amendementen bevat op de vierde anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2015/849), heeft tot doel het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te bestrijden door te verhinderen dat de financiële markt voor die doeleinden wordt misbruikt.
• Richtlijn (EU) 2018/1673 heeft tot doel het witwassen van geld strafbaar te stellen als dit doelbewust is gebeurd en bekend was dat de voorwerpen uit criminele activiteiten zijn verkregen. In de richtlijn zijn strafbare feiten en straffen met betrekking tot het witwassen van geld vastgelegd, en krijgen EU-lidstaten de mogelijkheid het witwassen van geld strafbaar te stellen als de dader vermoedde of had moeten weten dat de voorwerpen uit criminele activiteiten zijn verkregen.

In 2020 nam de Europese Commissie een EU-actieplan voor het voorkomen van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme aan. Het bevat maatregelen die de Commissie zal nemen om de handhaving van, het toezicht op en de coördinatie van de relevante EU-regels te verbeteren. Tegelijkertijd publiceerde zij een methode om een lijst op te stellen van niet-EU-landen met een hoog risico waar regelgeving tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme tekortschiet, waarmee zij een ernstige bedreiging vormen voor het financiële systeem van de EU.