Έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την πρόσληψη πρόσθετων τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση /* COM/2001/0542 τελικό */
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ σχετικά με την πρόσληψη προσθέτων τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΟΨΗ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΙΣΤΟΡΙΚΟ 3. Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 3.1. Πρόσθετα που δεν ελήφθησαν υπόψη κατά την παρακολούθηση: 3.2. Πρόσθετα που υπόκειται στην εξέταση κατά το στάδιο 1 3.3. Πρόσθετα που υπόκεινται σε εξέταση κατά το στάδιο 2 3.4. Πρόσθετα που υπόκεινται σε εξέταση κατά το στάδιο 3 4. ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ 4.1. Οδηγίες για την αναφορά των δεδομένων παρακολούθησης 4.2. Είδος δεδομένων παρακολούθησης που διαβιβάστηκαν 4.2.1. Ηλικία δεδομένων 4.2.2. Αντιπροσωπευτικότητα 4.2.3. Τύπος της έρευνας 4.2.4. Είδος πληθυσμού 4.2.5. Διάρκεια της έρευνας 5. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ 5.1. Στάδιο 1 5.2. Στάδιο 2 5.3. Στάδιο 3 6. ΣΥΖΗΤΗΣΗ 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΟΨΗ Οι οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 94/35/ΕΚ, 94/36/ΕΚ και 95/2/ΕΚ απαιτούν να παρακολουθεί κάθε κράτος μέλος την κατανάλωση και τη χρήση των προσθέτων τροφίμων. Απαιτείται να υποβάλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκθεση σχετικά με αυτή την παρακολούθηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Δέκα κράτη μέλη και η Νορβηγία, ενεργώντας στα πλαίσια της επιστημονικής συνεργασίας της ΕΕ, συνεργάστηκαν για την ανάπτυξη μιας σταδιακής προσέγγισης προς αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων. Τα "στάδια" που περιγράφονται είναι ουσιαστικά μέθοδοι εκτίμησης της πρόσληψης προσθέτων που προοδεύουν σε πολυπλοκότητα και απαιτήσεις δεδομένων και προορίζονται να παράγουν βαθμιαία μια πιο ακριβή εκτίμηση της πρόσληψης προσθέτων. Εφόσον τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων σε ένα στάδιο δείχνουν ότι μια πρόσληψη προσθέτων είναι απίθανο να ξεπεραστεί ποτέ, τα εν λόγω πρόσθετα διαγράφονται και δεν λαμβάνονται πλέον υπόψη. Επομένως οι προσπάθειες μπορούν να εστιαστούν στα απομένοντα πρόσθετα για μια πιο ακριβή εκτίμηση της πρόσληψης. Πρέπει να δοθεί έμφαση ότι αυτά τα στάδια αποτελούν ουσιαστικά εργαλεία για την καθιέρωση προτεραιοτήτων για την περαιτέρω παρακολούθηση. Αυτή η έκθεση αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια για την επίτευξη μιας επισκόπησης της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ. Έστω και αν τα αποτελέσματα πρέπει να θεωρούνται ως μια εντελώς προκαταρκτική ένδειξη της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων, δείχνουν ότι η πρόσληψη των περισσότερων προσθέτων τροφίμων που επιτρέπονται σήμερα στην ΕΕ είναι χαμηλότερη από την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ΑΗΠ) που έχει καθορίσει η Επιστημονική Επιτροπή Τροφίμων. Η έκθεση αυτή παρουσιάζει πολλά μειονεκτήματα. Τα δεδομένα σχετικά με την κατανάλωση τροφίμων που χρησιμοποιήθηκαν ήσαν ανεπαρκή για την ακριβή εκτίμηση της πρόσληψης προσθέτων των τροφίμων και οδήγησαν σε χειρότερες περιπτωσιολογικές υποθέσεις και κατά συνέπεια σε υπερεκτίμηση της πρόσληψης. Επίσης διάφορα κράτη μέλη δεν χρησιμοποίησαν τη συμφωνηθείσα μεθοδολογία για την εκτίμηση της πρόσληψης προσθέτων, με αποτέλεσμα την έλλειψη συγκρισιμότητας των συλλεχθέντων δεδομένων. Αυτό τονίζει την ανάγκη να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη τη συμφωνηθείσα εναρμονισμένη μεθοδολογία έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η συνέπεια της προσέγγισης και να χορηγούν επαρκείς πόρους για όλες τις μελλοντικές εκτιμήσεις πρόσληψης. Η σημερινή μελέτη θα πρέπει τότε να επαναληφθεί και μια νέα έκθεση να συνταχθεί εντός τριών ετών από σήμερα. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η έγκριση και η χρήση προσθέτων των τροφίμων στην ΕΕ βασίζονται στην οδηγία πλαίσιο 89/107/EΟΚ [1] σχετικά με τα πρόσθετα των τροφίμων. Βάσει της οδηγίας πλαισίου, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσαν τρεις ειδικές οδηγίες: για τα γλυκαντικά (οδηγία 94/35/ΕΚ [2]), τις χρωστικές (οδηγία 94/36/ΕΚ [3]) και για τα πρόσθετα τροφίμων πλην των χρωστικών και των γλυκαντικών (οδηγία 95/2/ΕΚ [4]). Αφότου εκδόθηκε η τελευταία οδηγία του 1995, η νομοθεσία σχετικά με τα πρόσθετα των τροφίμων έχει αναγνωρισθεί πλήρως στην ΕΕ. [1] EE αριθ. L 40, 11.2.1989, σ. 27 [2] EE αριθ. L 237, 10.09.1994, σ.1 [3] EE αριθ. L 237, 10.09.1994, σ. 13 [4] EE αριθ. L 61, 18.03.1995, σ. 1 Σύμφωνα με τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 94/35/ΕΚ (άρθρο 8), 94/36/ΕΚ (άρθρο 6) και 95/2/ΕΚ (άρθρο 7) για τα πρόσθετα των τροφίμων, τα κράτη μέλη θεσπίζουν συστήματα για την παρακολούθηση της κατανάλωσης των προσθέτων τροφίμων. Στόχος είναι να παρακολουθείται η κατανάλωση προσθέτων τροφίμων και να εξασφαλίζεται ότι η χρήση τους δεν υπερβαίνει την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ΑΗΠ) που έχει καθορίσει για τα πρόσθετα η Επιστημονική Επιτροπή Τροφίμων (ΕΕΤ). Προς το σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη συζήτησαν μέσω επιστημονικής συνεργασίας (SCOOP), μια μέθοδο για τη συλλογή δεδομένων τα οποία θα είναι συγκρίσιμα μεταξύ των κρατών μελών. Το έργο SCOOP ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο 1998. Τον Αύγουστο του 1999 η ΕΕΤ διαβίβασε στα κράτη μέλη κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο έκθεσης των πορισμάτων τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πληροφορίες ελήφθησαν από τα ακόλουθα κράτη μέλη: Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Ισπανία, Σουηδία και ΗΒ. Τα υπόλοιπα κράτη μέλη δεν μπόρεσαν να διεξάγουν το έργο αυτό λόγω έλλειψης πόρων. Από τις χώρες της ΕΖΕΣ η Νορβηγία διαβίβασε πληροφορίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έκθεση περιγράφει την παρακολούθηση, τον τρόπο με τον οποίο αναφέρονται τα αποτελέσματα και το είδος των πληροφοριών που λαμβάνονται. Περιγράφονται τα δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων που χρησιμοποιούνται για τους υπολογισμούς της πρόσληψης. Τα αποτελέσματα της πρόσληψης καταγράφονται σε ξεχωριστούς πίνακες για ενηλίκους και παιδιά. Στην έκθεση επίσης εξάγονται συμπεράσματα όσον αφορά τις μελλοντικές εργασίες. Η έκθεση αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια για την επίτευξη μιας επισκόπησης της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ. Πρέπει να θεωρηθεί ως εντελώς προκαταρκτική ένδειξη της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να ευχαριστήσει την Δρ Wendy Matthews από οργανισμό Food Standards Agency του ΗΒ, την Δρ Inge Meyland από τη δανική κτηνιατρική υπηρεσία και υπηρεσία τροφίμων, την Δρ Pirjo-Liisa Penttilδ από την φινλανδική υπηρεσία τροφίμων και τον Δρ Philippe Verger από το Institut National de la Recherche Agronomique (INRA). 2. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Το 1996, σύμφωνα με την οδηγία του Συμβουλίου 93/5/EΟΚ για τη συνδρομή και τη συνεργασία των κρατών μελών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με την επιστημονική εξέταση θεμάτων που αφορούν τα τρόφιμα [5], προβλέφθηκε εργασία σχετικά με τις "μεθόδους για την παρακολούθηση της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων" (έργο SCOOP 4.2). Οι στόχοι του έργου ήσαν: [5] EE αριθ. L 052, 04.03.1993, σ. 18. * ο καθορισμός δεδομένων τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση των πιθανών προσλήψεων προσθέτων, * η αναθεώρηση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται σήμερα για την παρακολούθηση της χρήσης των προσθέτων και την εκτίμηση των προσλήψεων, * η μελέτη της ανάγκης διαφορετικών προσεγγίσεων για τα διάφορα είδη προσθέτων, * η καθιέρωση κοινοτικών διαδικασιών για τον προσδιορισμό των προσθέτων των οποίων η ενδεχόμενη διαιτητική πρόσληψη δημιουργεί τη μεγαλύτερη ανησυχία, * η ανάπτυξη στρατηγικής που να προσαρμόζει την πολυπλοκότητα και το κόστος της εκτίμησης της πρόσληψης με το επίπεδο ανησυχίας που δημιουργεί η ενδεχόμενη πρόσληψη ενός προσθέτου. Στην εργασία επιστημονικής συνεργασίας έλαβαν μέρος τα ακόλουθα κράτη μέλη: Αυστρία, Δανία, Ελλάδα, Φινλανδία, Γαλλία, Ιρλανδία, Κάτω Χώρες, Ισπανία, Σουηδία, ΗΒ. Επιπλέον η Νορβηγία έλαβε μέρος στην εργασία. Η έκθεση συντάχθηκε τον Ιανουάριο του 1998 [6]. [6] Η έκθεση επιστημονικής συνεργασίας σχετικά με την ανάπτυξη μεθόδων για την παρακολούθηση της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων σε όλη την ΕΕ (SCOOP/INT/REPORT/2). Οι συμμετέχοντες στην εργασία SCOOP αναθεώρησαν τις σχετικές μεθόδους εκτίμησης της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων και πρότειναν μια βαθμιαία προσέγγιση, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη μέλη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων παρακολούθησης που προβλέπουν οι οδηγίες ΕΚ. Σύμφωνα με την έκθεση "η παρακολούθηση της πρόσληψης προσθέτων πρέπει να συγκεντρώνεται στην ανακάλυψη κατά πόσο η έκθεση των καταναλωτών σε ενδεχόμενη πρόσληψη προσθέτων τροφίμων υπερβαίνει τακτικά την Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη (ΑΗΠ)". Οι πληροφορίες αυτές μπορούν ακολούθως να χρησιμοποιηθούν από την Κοινότητα για τον καθορισμό της δράσης που απαιτείται (εφόσον απαιτείται) για την εξασφάλιση της τήρησης των προδιαγραφών ασφάλειας. Ο ορισμός ορισμένων όρων κλειδιών που χρησιμοποιούνται σε όλη την έκθεση παρέχεται στο πλαίσιο 1. >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Κατά τη σταδιακή προσέγγιση (βλ. Πλαίσιο 2) το στάδιο 1 βασίζεται στα θεωρητικά δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων [7] και τα μέγιστα επίπεδα χρήσης προσθέτων που επιτρέπονται από τη σχετική κοινοτική νομοθεσία. Το δεύτερο και τρίτο στάδιο αναφέρονται στην εκτίμηση του επιπέδου στα επιμέρους κράτη μέλη, συνδυάζοντας εθνικά δεδομένα για την κατανάλωση τροφίμων με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα χρήσης για το πρόσθετο (στάδιο 2) και με τα σημερινά σχήματα χρήσης του (στάδιο 3). [7] Hansen, S. (1979). Conditions for Use of Food Additives Based on a Budget for an Acceptable Daily Intake. Journal of Food Protection 42 5, 429-434. Η ΕΕΤ συνέστησε ότι πρέπει να δοθεί ειδική προσοχή στην πρόσληψη από παιδιά, καθόσον υπάρχουν αποδείξεις σύμφωνα με τις οποίες η διαιτητική συμπεριφορά τους σημαίνει ότι η πρόσληψη εκ μέρους τους ορισμένων προσθέτων, που εκφράζεται σύμφωνα με το βάρος του σώματος, μπορεί να είναι σημαντικά υψηλότερη από εκείνη εκ μέρους των ενηλίκων. Επομένως, κατά την έρευνα SCOOP αποφασίσθηκε να γίνεται ξεχωριστή εκτίμηση για τους ενήλικους αφενός και για τα παιδιά αφετέρου. >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> 3. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Η παρακολούθηση διεξάχθηκε σταδιακά. Επισκόπηση της μεθόδου που χρησιμοποιήθηκε παρέχεται στο παράρτημα I. 3.1. Πρόσθετα που δεν ελήφθησαν υπόψη κατά την παρακολούθηση: Λόγω του ότι έπρεπε να τεθούν προτεραιότητες, αποφασίστηκε να αποκλεισθούν από την παρακολούθηση ορισμένα πρόσθετα βάσει των ακόλουθων κριτηρίων: * Πρόσθετα με ΑΗΠ θεωρούμενη "μη προσδιορισμένη" από την ΕΕΤ, καθόσον ένα πρόσθετο θεωρείται ότι έχει "μη προσδιορισμένη" ΑΗΠ όταν, βάσει των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων, η συνολική πρόσληψη της ουσίας δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία (βλ. Πλαίσιο 1). * Πρόσθετα τα οποία, βάσει της αξιολόγησης της ασφάλειας κατά τη χρήση εκ μέρους της ΕΕΤ, εγκρίνονται μόνο για μία ή για ειδικές κατηγορίες τροφίμων, καθόσον η πρόσληψή τους περιορίζεται σ' αυτές τις ειδικές κατηγορίες. * Νέα πρόσθετα που έχουν επιτραπεί μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα, καθόσον δεν χρησιμοποιούνταν πλήρως κατά το χρόνο που δόθηκε η πληροφορία. Τα πρόσθετα αυτά παρέχονται σε κατάλογο στο παράρτημα II. 3.2. Πρόσθετα που υπόκεινται σε εξέταση κατά το στάδιο 1 Κατά το στάδιο 1, εξετάστηκαν όλα τα πρόσθετα με αριθμητική ΑΗΠ, με εξαίρεση τα εξής: * Εκείνα που εμπίπτουν στη δεύτερη και την τρίτη περίπτωση του σημείου 3.1. * Εκείνα τα οποία εγκρίνονται σε quantum satis. αυτά δεν ήταν δυνατό να εξεταστούν κατά τη στάδιο 1 ή 2 καθόσον δεν υφίστανται ανώτατα όρια επιτρεπόμενης χρήσης και κατά συνέπεια υπάχθηκαν στο στάδιο 3. Αυτά τα πρόσθετα απαριθμούνται στο παράρτημα IV. Τα πρόσθετα του σταδίου 1 εξετάστηκαν χρησιμοποιώντας θεωρητικά δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων σε συνδυασμό με τα ανώτατα επιτρεπόμενα επίπεδα χρήσης του πρόσθετου. Τα πρόσθετα τροφίμων των οποίων η υπολογιζόμενη πρόσληψη υπερέβαινε την ΑΗΠ παραπέμφθηκαν στο στάδιο 2. Μέχρις αυτό το στάδιο οι δραστηριότητες διεξάχθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας SCOOP. 3.3. Πρόσθετα που υπόκεινται σε εξέταση κατά το στάδιο 2 Κατά το στάδιο 2 εξετάστηκαν τα πρόσθετα τα προερχόμενα από το στάδιο 1 τα οποία υπερέβαιναν την υπολογισθείσα πρόβλεψη. Η θεωρητική τους πρόσληψη υπολογίστηκε με τον συνδυασμό των εθνικών δεδομένων για το μέσο όρο της κατανάλωσης τροφίμων ολοκλήρου του πληθυσμού με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα χρήσης του προσθέτου. Οι πληροφορίες αυτές ζητήθηκαν τόσο για ενηλίκους όσο και για παιδιά, εφόσον ήσαν διαθέσιμες. Ζητήθηκε η βάση των εθνικών δεδομένων κατανάλωσης. Τα πρόσθετα τροφίμων των οποίων η υπολογιζόμενη πρόσληψη υπερέβαινε την ΑΗΠ παραπέμφθηκαν στο στάδιο 3. 3.4. Πρόσθετα που υπόκεινται σε εξέταση κατά το στάδιο 3 Στο στάδιο 3 επρόκειτο να εξετασθούν δύο ομάδες προσθέτων: * τα πρόσθετα που παραπέμφθηκαν στο στάδιο 3 από το στάδιο 2. * τα πρόσθετα με αριθμητική ΑΗΠ με χρήσεις κατά τις οποίες επιτρέπεται quantum satis. Ζητήθηκε από τα κράτη μέλη να εξετάσουν αυτά τα πρόσθετα υπολογίζοντας την πραγματική πρόσληψη από τα εθνικά δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων σε συνδυασμό με τα πραγματικά επίπεδα χρήσης του προσθέτου. 4. ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ 4.1. Οδηγίες για την αναφορά των δεδομένων παρακολούθησης Στα κράτη μέλη διαβιβάστηκε πίνακας που περιέχει πληροφορίας σχετικά με τα πρόσθετα και τα επιτρεπόμενα επίπεδα χρήσης. Προσθέτοντας τις πληροφορίες από τα εθνικά δεδομένα κατανάλωσης θα μπορούσε να υπολογισθεί η θεωρητική πρόσληψη (στάδιο 2). Η πραγματική πρόσληψη θα μπορούσε να αξιολογηθεί (στάδιο 3) εάν ήσαν διαθέσιμα τόσο τα εθνικά δεδομένα κατανάλωσης όσο και τα επίπεδα χρήσης προσθέτων. Αυτή θα μπορούσε να υπολογισθεί προσθέτοντας το επίπεδο χρήσης στον πίνακα. Για τη σύνταξη έκθεσης σχετικά με την πρόσληψη: * Ως μικρά παιδιά νοούνται παιδιά κάτω των τριών ετών [8], με βάρος σώματος 15 kg. [8] Οι πληροφορίας του ΗΒ αναφέρονταν σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 1 και 1½ - 4½ ετών και σε βάρος σώματος 15 kg. * Ως ενήλικος νοείται άτομο με βάρος σώματος 60 kg. Οι τιμές ζητούνται σε: * mg προσθέτου / ημέρα. * % ΑΗΠ για βάρος σώματος 60 kg για ενήλικο ή 15 kg για μικρό παιδί ή πραγματικό βάρος σώματος το οποίο πρέπει να προσδιορίζεται. 4.2. Δεδομένα παρακολούθησης που διαβιβάσθηκαν Η Δανία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, η Ισπανία [9], το ΗΒ, και επιπλέον η Νορβηγία διαβίβασαν πληροφορίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως ζητήθηκε. Η Αυστρία, η Φινλανδία, η Γερμανία [10], η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Σουηδία υπέβαλαν πληροφορίες που προέκυψαν βάσει άλλων από την εκτίμηση της πρόσληψης μεθόδων που καθορίζονται στα πλαίσια της έρευνας SCOOP. [9] Οι πληροφορίες που διαβίβασε η Ισπανία αφορούσαν ολόκληρο τον πληθυσμό. Η διάκριση μεταξύ ενηλίκων και παιδιών έγινε βάσει της υπόθεσης ότι τα παιδιά αντιπροσωπεύουν ποσοστό του συνόλου του πληθυσμού. Καθόσον τα δεδομένα για παιδιά δεν προέρχονται από πραγματική έρευνα, κρίθηκε σκόπιμο να αναφερθούν οι πληροφορίες μόνο για ολόκληρο τον πληθυσμό. [10] Οι πληροφορίες σχετικά με τη Γερμανία ήσαν τοπικά δεδομένα από τη Βαυαρία και αποτελούνταν μόνο από μεγέθη κατανάλωσης τροφίμων. Πληροφορίες σχετικά με την πρόσληψη προσθέτων τροφίμων δεν παρέχονταν. Τα δεδομένα υπεβλήθησαν υπό τη μορφή πινάκων πρόσληψης προσθέτων από τις χώρες στο απαιτούμενο σχήμα και 12 εκθέσεις σε σημειώματα σχετικά με εθνικές μελέτες. Η εκτίμηση της πρόσληψης αναφέρθηκε στη μέση κατανάλωση εκ μέρους του πληθυσμού ως συνόλου της συγκεκριμένης περίπτωσης, καθώς επίσης και για καταναλωτές υψηλού βαθμού πρόσληψης ή ειδικές ομάδες του πληθυσμού. >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Τα δεδομένα παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: 4.2.1. Ηλικία δεδομένων * Συλλέχθηκαν μεταξύ 1995 και 1999 στη Γαλλία, την Ισπανία (άλλα πρόσθετα εκτός του κυκλαμικού άλατος) την Αυστρία (ενήλικες), την Ιταλία, τη Φινλανδία, τη Σουηδία, τη Δανία (νιτρικά και νιτρώδη άλατα στο κρέας και τα προϊόντα κρέατος), την Ιρλανδία, (δεύτερη μελέτη) και τις Κάτω Χώρες. * Συλλέχθηκαν μεταξύ 1990 και 1994 στην Ισπανία (πρώτη μελέτη), την Ισπανία (κυκλαμικό άλας), την Αυστρία (παιδιά άνω των 6 ετών, έγκυοι, γαλουχούσες, ηλικιωμένοι, διαβητικοί), τη Νορβηγία και το ΗΒ (παιδιά). * Συλλέχθηκαν μεταξύ 1987 και 1989 για τη Δανία και το ΗΒ (ενήλικοι). Για τους σκοπούς της παρακολούθησης της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ μετά την πλήρη εναρμόνιση το 1995, οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν θα έπρεπε να περιγράφουν την κατάσταση μετά τη θέση σε ισχύ της κοινοτικής νομοθεσίας. Ωστόσο, ορισμένα κράτη μέλη συνέλεξαν δεδομένα μεταξύ 1987 και 1999. Λόγω του ότι η συλλογή δεδομένων κατανάλωσης τροφίμων είναι πολύ δαπανηρή, θεωρείται χρήσιμο για την εξέταση αυτή να συμπεριληφθούν δεδομένα που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη, έστω και αν αυτά χρονολογούνται πριν από το 1995. 4.2.2. Αντιπροσωπευτικότητα Δύο έρευνες διεξάχθηκαν τοπικά και, επομένως, δεν θεωρούνται αντιπροσωπευτικές του συνόλου του πληθυσμού: στην Ισπανία η έρευνα για την πρόσληψη κυκλαμικών αλάτων στην Καταλωνία και στη Φινλανδία, το σχέδιο STRIP (παρέμβαση παράγοντος κινδύνου καρδιαγγειακών ασθενειών των παιδιών) που διεξάχθηκε σε παιδιά στο Tούρκου. 4.2.3. Τύπος της έρευνας * Υπενθύμιση για την Αυστρία (ενήλικοι), τη Φινλανδία (ενήλικοι), και την Ισπανία (κυκλαμικά άλατα). * Εγγραφή για την Αυστρία (παιδιά άνω των 6 ετών, έγκυοι, γαλουχούσες, ηλικιωμένοι, διαβητικοί), Δανία, Φινλανδία (παιδιά), Ιρλανδία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Γαλλία, Ισπανία (άλλα πρόσθετα) και ΗΒ. * Ερωτηματολόγιο σχετικά με τη συχνότητα τροφίμων για τη Νορβηγία και τη Σουηδία (διαβητικοί). >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> 4.2.4. Είδος πληθυσμού * Άτομα όσον αφορά την Αυστρία, τη Ιταλία, τη Φινλανδία την Ισπανία (κυκλαμικά άλατα), τη Δανία (νιτρικά και νιτρώδη άλατα στο κρέας και στα προϊόντα κρέατος), την Ιρλανδία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, τη Γαλλία (11 πρόσθετα - στάδιο 2), τη Σουηδία, τη Νορβηγία και το ΗΒ. * Νοικοκυριά όσον αφορά τη Δανία, τη Γαλλία (17 πρόσθετα - στάδιο 2) και την Ισπανία (πρόσθετα άλλα από τα κυκλαμικά άλατα). 4.2.5. Διάρκεια της έρευνας * Έρευνας μίας ημέρας στην Αυστρία, τη Φινλανδία (ενήλικοι) και την Ισπανία. * Έρευνα 2 ημερών στις Κάτω Χώρες. * Έρευνα 4 ημερών στη Φινλανδία (παιδιά) και στο ΗΒ (παιδιά). * Έρευνα 7 ημερών στην Αυστρία, τη Δανία (νιτρικά και νιτρώδη άλατα στο κρέας και στα προϊόντα κρέατος), την Ιταλία, τη Γαλλία (11 πρόσθετα - στάδιο 2), την Ισπανία και το ΗΒ (ενήλικοι). * Συλλογή δεδομένων τυπικής κατανάλωσης επί 1 μήνα στη Δανία. * Καταχώριση 1 έτους στη Γαλλία (17 πρόσθετα - στάδιο 2). 5. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ Για τους σκοπούς της παρούσας έκθεσης, μόνο τα δεδομένα που προέκυψαν βάσει των μεθόδων εκτίμησης που καθορίζονται στα πλαίσια του έργου SCOOP μπόρεσαν να χρησιμοποιηθούν. Δεδομένα που υπεβλήθησαν αλλά προέκυψαν σε διαφορετική βάση δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιηθούν λόγω του ότι δεν ήσαν συγκρίσιμα. Παρ' όλα αυτά θεωρήθηκε ενδιαφέρον να συνοψισθούν οι πληροφορίες που ελήφθησαν στο παράρτημα VI. 5.1. Στάδιο 1 Βάσει του σταδίου 1, είναι ήδη δυνατό να απαιτηθεί ένας αριθμός προσθέτων τροφίμων για την περαιτέρω εξέταση, καθόσον η θεωρητική πρόσληψη που βασίζεται σε συντηρητικές υποθέσεις σχετικά με την κατανάλωση τροφίμων και τη χρήση προσθέτων δεν υπερβαίνει την ΑΗΠ. Για τους ενηλίκους, 21 πρόσθετα ή ομάδες προσθέτων* αποκλείστηκαν από περαιτέρω εξέταση. Όσον αφορά τα παιδιά αποκλείστηκαν 9 πρόσθετα ή ομάδες προσθέτων. Αυτά τα πρόσθετα απαριθμούνται στο παράρτημα III. 5.2. Στάδιο 2 Τα αποτελέσματα του σταδίου 2 κατ' αυτή την πρώτη παρακολούθηση της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ φαίνονται σχετικά συνεπή. Η χρήση της μέσης έκθεσης του πληθυσμού σε 6 κράτη μέλη και στη Νορβηγία, είναι δυνατό να αποκλείσει τα περισσότερα πρόσθετα από τον κατάλογο της αξιολόγησης κατά το στάδιο 3 καθόσον η θεωρητική πρόσληψη που βασίζεται σε δεδομένα πραγματικής κατανάλωσης τροφίμων σε συνδυασμό με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα χρήσης για τα πρόσθετα δεν υπερβαίνει την ΑΗΠ. Για τους ενηλίκους και το σύνολο του πληθυσμού αποκλείσθηκαν τα ακόλουθα πρόσθετα τροφίμων και ομάδες προσθέτων τροφίμων από περαιτέρω εξέταση: * E 210-213 βενζοϊκό οξύ και βενζοϊκά άλατα, E 297 φουμαρικό οξύ, E 310-312 γαλλικοί εστέρες, E 315-316 ερυθορβικό οξύ και ερυθορβικό νάτριο, E 320 βουτυλική υδροξυανισόλη (ΒΗΑ), E 321 βουτυλικό υδροξυτολουόλιο, E 355- 357 αδιπικό οξύ και αδιπικά άλατα, E 416 κόμμι καράγια, E 442 φωσφατίδια του αμμωνίου, E 475 πολυγλερίδια λιπαρών οξέων, E 476 πολυγλυκερίδια του πολυρικινελαϊκού οξέος, E 479β θερμικώς οξειδωμένο σογέλαιο, E 483 τρυγικό στεατύλιο, E 491/492/495 σορβιτανικοί εστέρες, E 535-538 σιδηροκυανιούχα άλατα, E 950 ακεσουλφάμη K και E 952 κυκλαμικό οξύ και άλατα. * Χρωστικές Όσον αφορά τα παιδιά αποκλείστηκαν τα ακόλουθα πρόσθετα τροφίμων και ομάδες προσθέτων τροφίμων από περαιτέρω εξέταση: * E 200-203 σορβικό οξύ και σορβικά άλατα, E 297 φουμαρικό οξύ, Ε 310-312 γαλλικοί εστέρες, E 315-316 ερυθορβικό οξύ και ερυθορβικό νάτριο, E 320 βουτυλική υδροξυανισόλη (ΒΗΑ), E 355- 357 αδιπικό οξύ και αδιπικά άλατα, E 416 κόμμι καράγια, E 442 φωσφατίδια του αμμωνίου, E 444 ισοβουτυρική οξική σακχαρόζη, E 476 πολυγλυκερίδια του πολυρικινελαϊκού οξέος, E 479β θερμικώς οξειδωμένο σογέλαιο, E 951 ασπαρτάμη, E 952 κυκλαμικό οξύ και άλατα, E 954 σακχαρίνη και άλατα, E 959 νεοεσπεριδίνη διυδροχαλκόνη DC και E 999 εκχύλισμα κιλάϊα. * Όλες οι χρωστικές (με εξαίρεση την E 160β annatto). Ορισμένα πρόσθετα μεταφέρθηκαν στο στάδιο 3 για περαιτέρω λεπτομερή εκτίμηση της πρόσληψης λόγω του ότι η θεωρητική πρόσληψη στο επίπεδο του σταδίου 2 πλησίαζε ή υπερέβαινε την ΑΗΠ τουλάχιστον σε ένα κράτος μέλος ή παρασχέθηκαν περαιτέρω πληροφορίες από τις οποίες προέκυπτε ότι ορισμένες ομάδες καταναλωτών ενδέχεται να παρουσιάζουν ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα πρόσληψης. Για τους ενηλίκους και το σύνολο του πληθυσμού μεταφέρθηκαν στο στάδιο 3 τα ακόλουθα πρόσθετα τροφίμων και ομάδες προσθέτων τροφίμων: * E 220-228 διοξείδιο του θείου και θειώδη άλατα, E 249-250 νιτρώδη άλατα, E 432-436 σορβιτάνες, E 473-474 εστέρες σακχαρόζης και σακχαρογλυκερίδια, E 481-482 στεατοϋλο-2-γαλακτυλικά άλατα, E 493-494 σορβιτάνη μονολαυρική και μονοελαϊκή, E 520-523 θειικά άλατα του αλουμινίου, Ε 541 φωσφορικό αργιλιονάτριο, E 554-556/559 πυριτικά άλατα αργιλίου. Όσον αφορά τα παιδιά, μεταφέρθηκαν στο στάδιο 3 τα ακόλουθα πρόσθετα τροφίμων και ομάδες προσθέτων τροφίμων: * E 160β annatto, E 220-228 διοξείδιο του θείου και θειώδη άλατα, E 210-213 βενζοϊκό οξύ και βενζοϊκά άλατα, E 249-250 νιτρώδη άλατα, E 321 βουτυλικό υδροξυτολουόλιο, E 338-341/343/450-452 φωσφορικό οξύ και άλατα του φωσφόρου και του φωσφορικού οξέος, E 432-436 σορβιτάνες, E 473-474 εστέρες σακχαρόζης και σακχαρογλυκερίδια, E 475 πολυγλυκερίδια λιπαρών οξέων, E 481-482 στεατοϋλο-2-γαλακτυλικά άλατα, E 483 τρυγικό στεατύλιο, E 491-495 εστέρες σορβιτάνης, 535-538 σιδηροκυανιούχα άλατα, E 520-523 θειικά άλατα αργιλίου, Ε 541 φωσφορικό αργιλιονάτριο, E 554-556/559 πυριτικά άλατα αργιλίου και E 950 ακεσουλφάμη-K. Επιπλέον, το E 558 βεντονίτης (τόσο για ενηλίκους όσο και για παιδιά) μεταφέρθηκε στο στάδιο 3 λόγω έλλειψης πληροφοριών σχετικά με την πρόσληψη προσθέτου στο επίπεδο του σταδίου 2. Περαιτέρω 9 πρόσθετα με αριθμητική ΑΗΠ τα οποία επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σε quantum satis μεταφέρθηκαν απευθείας στο στάδιο 3 (βλ. παράρτημα IV) διότι τα επίπεδα πραγματικής χρήσης είναι απαραίτητα για τις εκτιμήσεις της πρόσληψης. Τα αποτελέσματα για την πρόσληψη προσθέτων τροφίμων στο στάδιο 2 απαριθμούνται στο παράρτημα V για ενήλικους και για το σύνολο του πληθυσμού (πίνακας 2) και για μικρά παιδιά (πίνακας 2). Στους πίνακες παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες: αριθ. Ε, ειδική ονομασία και ΑΗΠ του προσθέτου, το κράτος μέλος που παρέχει την πληροφορία, η εμβέλεια της πρόσληψης του προσθέτου ως ποσοστό της ΑΗΠ και οι συνέπειες προς εκτίμησης κατά βαθμίδες. 5.3. Στάδιο 3 Κανένα κράτος μέλος δεν υπέβαλε πλήρη πληροφορία σχετικά με τα αποτελέσματα του σταδίου 3 σύμφωνα με τη μέθοδο που συμφωνήθηκε. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Η έκθεση αυτή αποτελεί την πρώτη προσπάθεια για την επίτευξη μιας επισκόπησης της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ. Τα αναφερόμενα αποτελέσματα πρέπει να θεωρούνται ως εντελώς προκαταρκτική ένδειξη της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων λόγω των πολλών μειονεκτημάτων που παρουσίαζε η παρούσα έρευνα. Ζητώντας πληροφορίες σχετικά με την πρόσληψη προσθέτων τροφίμων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ως στόχο να λάβει πληροφορίες από όσο το δυνατό περισσότερα κράτη μέλη. Κατά συνέπεια επιλέχθηκε μια πραγματιστική προσέγγιση για τη χρησιμοποίηση των πληροφοριών που υπολογίστηκε βάσει της κατανάλωσης τροφίμων του μέσου πληθυσμού. Εντούτοις, η χρήση του μέσου πληθυσμού δεν λαμβάνει υπόψη την πρόσληψη από υψηλού βαθμού καταναλωτές. Αφετέρου, οι εκτιμήσεις που αναφέρονται στην παρούσα έκθεση είναι άκρως συντηρητικές καθόσον προϋποθέτουν ότι κάθε πρόσθετο χρησιμοποιείται στο ευρύτερο δυνατό φάσμα τροφίμων στα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα, πράγμα το οποίο σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε υπερεκτίμηση της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων. Επομένως, απαιτούνται ακριβέστερες μελέτες στο μέλλον. Σε πολλά κράτη μέλη διεξάγονται ήδη εργασίες για τη συγκέντρωση πληροφοριών, έτσι ώστε να καταστήσουν δυνατή τη διεξαγωγή λεπτομερέστερων εκτιμήσεων της πρόσληψης. Σήμερα, επιτρέπονται 171 πρόσθετα και ομάδες προσθέτων προς χρήση στην ΕΕ. Βάσει των διαθέσιμων περιορισμένων δεδομένων, μπορεί να συναχθεί ότι, για την πλειονότητα αυτών των προσθέτων, η πρόσληψη είναι χαμηλότερη της ΑΗΠ που έχει καθορισθεί από την ΕΕΤ. Ως αποτέλεσμα των εκτιμήσεων πρόσληψης του σταδίου 2, οκτώ πρόσθετα ή ομάδες προσθέτων έχουν καθορισθεί ως προτεραιότητα για εκτιμήσεις του σταδίου 3 όσον αφορά τους ενηλίκους και δεκαεπτά πρόσθετα ή ομάδες προσθέτων έχουν καθορισθεί ως προτεραιότητες για εκτιμήσεις του σταδίου 3 όσον αφορά τα παιδιά. Οι τιμές του σταδίου 2 γι' αυτά τα πρόσθετα θεωρητικά υπερέβαιναν την ΑΗΠ τουλάχιστον σε ένα κράτος μέλος ή δεν παρέχονταν πληροφορίες σχετικά με τη συγκεκριμένη χημική ένωση. Πρέπει να σημειωθεί ότι το φάσμα της πρόσληψης του ίδιου προσθέτου μπορεί να ποικίλλει σημαντικά μεταξύ διαφόρων χωρών. Επιπλέον 9 πρόσθετα με αριθμητική ΑΗΠ, που επιτρέπονται προς χρήση σε ορισμένα τρόφιμα σε quantum satis, έχουν καθορισθεί ως προτεραιότητα προς εξέταση κατά το στάδιο 3. Για τη διεξαγωγή εκτίμησης του σταδίου 3 γι' αυτά τα πρόσθετα, πρέπει να συλλεχθούν λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με την πραγματική χρήση των προσθέτων και με την πραγματική κατανάλωση τροφίμων. Πραγματική πρόσληψη, ειδικές ομάδες καταναλωτών, καταναλωτές υψηλού βαθμού). Αυτή η εργασία πρέπει να διεξαχθεί χωρίς καθυστέρηση. Εκτός από τη δράση που αναλαμβάνεται σχετικά με τα πρόσθετα που έχουν καθορισθεί ως προτεραιότητα για το στάδιο 3, η εξέταση πρέπει να εξακολουθήσει επίσης για τα πρόσθετα που εξετάστηκαν στο στάδιο 2 και δεν έλαβαν προτεραιότητα για το στάδιο 3. Πρώτον, εφόσον τα πρόσθετα αυτά δεν εξετάστηκαν σε όλα τα κράτη μέλη, όπως αναφέρεται παραπάνω, τα αποτελέσματα μπορούν να ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με τη χώρα. Δεύτερον, η εκτίμηση της πρόσληψης αυτών των προσθέτων πρέπει να διεξαχθεί επίσης και για καταναλωτές υψηλού βαθμού και όχι μόνο στο μέσο πληθυσμό. >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ϊ Τα κράτη μέλη πρέπει να επεξεργαστούν τα αποτελέσματα της έρευνας SCOOP σχετικά με τις μεθόδους παρακολούθησης της πρόσληψης προσθέτων τροφίμων, έτσι ώστε να επιτευχθεί εναρμόνιση των μελετών πρόσληψης προσθέτων στην ΕΕ. Επιπλέον, πρέπει να συγκεντρωθούν καλύτερα δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων, έτσι ώστε να εκτιμηθεί η διαιτητική πρόσληψη προσθέτων τροφίμων ακριβέστερα. ϊ Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα με περιορισμένα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι για την πλειονότητα των προσθέτων τροφίμων η διαιτητική πρόσληψη είναι χαμηλότερη από την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη. ϊ Για τα πρόσθετα που μεταφέρθηκαν στο στάδιο 3 (βλ. παράρτημα V) και ορισμένα πρόσθετα που επιτρέπονται σε quantum satis (βλ. παράρτημα IV), οι εκτιμήσεις πρόσληψης πρέπει να διεξάγονται χρησιμοποιώντας πραγματικά δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων σε συνδυασμό με τα πραγματικά επίπεδα χρήσης του προσθέτου. Η εξέταση πρέπει να διεξαχθεί από όλα τα κράτη μέλη χωρίς καθυστέρηση και τα αποτελέσματα πρέπει να αναφερθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό την έναρξη της απαραίτητης δράσης ενδεχομένως. ϊ Η πρόσληψη προσθέτων που δεν υπερβαίνει την ΑΗΠ στο στάδιο 2 πρέπει, παρ' όλα αυτά, να επανεξετασθεί λαμβανόμενων υπόψη των λεπτομερέστερων δεδομένων κατανάλωσης τροφίμων (βλ. παράρτημα V). ϊ Πρέπει να διεξαχθούν μελέτες πρόσληψης όσον αφορά τα πρόσθετα τα οποία, κατά το χρόνο αυτής της έρευνας, είχαν εγκριθεί πρόσφατα. ϊ Πρέπει να αναπτυχθεί συνεργασία με τη βιομηχανία τροφίμων με σκοπό την επίτευξη καλύτερων πληροφοριών σχετικά με τη χρήση των προσθέτων τροφίμων. ϊ Πρέπει να συνταχθεί μια νέα έκθεση σχετικά με την τελική κατάσταση της πρόσληψης των προσθέτων τροφίμων στην ΕΕ εντός 3 ετών. Είναι ουσιώδες να καταβληθούν προσπάθειες από όλα τα κράτη μέλη για την πλήρη συμμετοχή στην επόμενη δραστηριότητα παρακολούθησης της διαιτητικής πρόσληψης προσθέτων τροφίμων. Παράρτημα Ι >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> >ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ> Περιγραφή της σταδιακής προσέγγισης Παράρτημα II Κατάλογος προσθέτων τροφίμων με "μη προσδιοριζόμενη" ΑΗΠ, η οποία κρίνεται αποδεκτή για καθορισμένη χρήση σύμφωνα με τις συστάσεις τις ΕΕΤ και των νέων προσθέτων. Τα πρόσθετα αυτά δεν εξετάζονται. >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Παράρτημα ΙΙΙ Πρόσθετα τροφίμων των οποίων η υπολογιζόμενη πρόσληψη στο στάδιο 1 δεν υπερβαίνει την ΑΗΠ. Τα πρόσθετα αυτά δεν χρειάζεται να εξεταστούν περαιτέρω στα παρόν στάδιο Πίνακας 1: Ενήλικοι >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Πίνακας 2: Μικρά παιδιά >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Παράρτημα IV Πρόσθετα τροφίμων με αριθμητικές τιμές ΑΗΠ που επιτρέπονται προς χρήση σε quantum satis (μεταφέρονται στο στάδιο 3) >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Παράρτημα V Αποτελέσματα όσον αφορά την πρόσληψη προσθέτων τροφίμων στο στάδιο 2 Πίνακας 1: Ενήλικοι και σύνολο του πληθυσμού >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Table 2: Μικρά παιδιά >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> >ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ> Παράρτημα VI Περαιτέρω πληροφορίες Τις μεθόδους εκτίμησης της πρόσληψης όπως καθορίζονται στα πλαίσια της έρευνας SCOOP δεν χρησιμοποίησαν όλα τα κράτη μέλη. Ο λόγος για την επιλογή διαφορετικών μεθόδων ήταν ότι θέλησαν να βασιστούν σε προγενέστερες εργασίες σχετικά με την πρόσληψη που διεξάχθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη. Άλλες πληροφορίες για τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι εκτίμησης της πρόσληψης διαφορετικές από εκείνες της έρευνας SCOOP διατέθηκαν κυρίως από την Αυστρία, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, την Ισπανία και τη Σουηδία. Οι χώρες αυτές βάσισαν τις εκτιμήσεις τους για την πρόσληψη σε προγενέστερες επιλεκτικές μελέτες, πληροφορίες από τη βιομηχανία τροφίμων, έρευνες μάρκετινγκ ή βάσεις δεδομένων για προϊόντα. Πολύ συχνά χρησιμοποιήθηκαν σταδιακές ή αρχικές προσεγγίσεις. οι εκτιμήσεις αρχικά ήσαν συντηρητικές και λιγότερο λεπτομερείς για να εξελιχθούν σε πλέον λεπτομερείς. Δεδομένα για τη συχνότητα εμφάνισης προσθέτων τροφίμων μελετήθηκαν με προκαταρκτικές έρευνες, κατά τις οποίες χρησιμοποιήθηκαν εθνικές βάσεις δεδομένων για συστατικά τροφίμων στην Αυστρία και την Ιρλανδία. Στη Φινλανδία συλλέχθηκαν παρόμοια δεδομένα χρησιμοποιώντας μια έρευνα της αγοράς, βασισμένη στις πληροφορίες επισήμανσης. Πληροφορίες σχετικά με τη χρήση των προσθέτων τροφίμων παρασχέθηκαν επίσης από εργαστήρια, από τη βιομηχανία τροφίμων ή από ενώσεις μάρκετινγκ. Μόνο εφόσον ευρίσκονταν πρόσθετα σε ειδικές κατηγορίες τροφίμων λαμβανόταν υπόψη η συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμων για την εκτίμηση της πρόσληψης ή λαμβάνονταν δείγματα για ανάλυση στο εργαστήριο. Πολύ συχνά αυτές οι προκαταρκτικές μελέτες αποκάλυψαν ότι τα πρόσθετα τροφίμων δεν χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα στα προϊόντα, έστω και εάν η χρήση τους επιτρέπεται από τη νομοθεσία (Φινλανδία, Ιρλανδία). Αυστρία Η Αυστρία υπέβαλε έκθεση σχετικά με μια λεπτομερή μελέτη που βασίστηκε στη σταδιακή προσέγγιση που περιγράφεται στην έκθεση SCOOP. Εντούτοις, καθόσον αυτή η μελέτη δεν διαβιβάστηκε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν στάθηκε δυνατό να συμπεριληφθούν τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο 5 αυτή της έκθεσης. Ο υπολογισμός του σταδίου 2 που διαβιβάστηκε έδειξε ότι, λόγω του υψηλού βαθμού πρόσληψης από υψηλού βαθμού καταναλωτές, 15 πρόσθετα ή ομάδες προσθέτων ενδέχεται να υπερβούν την ΑΗΠ. Ένας υπολογισμός του σταδίου 3 διεξάχθηκε για διάφορα πρόσθετα. Η πρόσληψη υπολογίστηκε τόσο για το "σύνολο του πληθυσμού" όσο και για "καταναλωτές μόνο". Ενώ η πρόσληψη από υψηλού βαθμού καταναλωτές που υπερβαίνει το ΑΗΠ αναφέρθηκε μόνο για λίγα πρόσθετα βάσει εκτιμήσεων περί του "συνόλου του πληθυσμού" η πρόσληψη από καταναλωτές υψηλού βαθμού που υπερβαίνει την ΑΗΠ αναφέρθηκε για διάφορα πρόσθετα βάσει εκτιμήσεων σε "καταναλωτές μόνο". Φινλανδία Οι εκτιμήσεις πρόσληψης (από το 1999) που υπέβαλε η Φινλανδία πραγματοποιήθηκαν στο επίπεδο του σταδίου 3 και αφορούσαν ειδικά παιδιά ηλικίας 1-6 ετών. Οι εκτιμήσεις στην πρόσληψη από παιδιά βασίζονταν στην ατομική κατανάλωση τροφίμων και στις τιμές ανάλυσης των προσθέτων τροφίμων στα προϊόντα που καταναλώνονται στη Φινλανδία. Τα μόνα πρόσθετα τροφίμων για τα οποία παρατηρήθηκε υπέρβαση της ΑΗΠ ήσαν τα νιτρώδη άλατα, το βενζοϊκό οξύ και τα βενζοϊκά άλατα. Στους ενηλίκους (καταναλωτές μόνο, βλ. Πλαίσιο 3) η πρόσληψη νιτρωδών ανερχόταν σε 93% της ΑΗΠ. για τα παιδιά ηλικίας 1-6 ετών (καταναλωτές μόνο) σε 67% της ΑΗΠ, λαμβανομένου υπόψη του πραγματικού βάρους του κάθε παιδιού. Για τους καταναλωτές υψηλού βαθμού (95ο εκατοστιαίο ποσοστό) η πρόσληψη από παιδιά ανερχόταν σε 121-189 % της ΑΗΠ. Η μέση πρόσληψη βενζοϊκού οξέος από ενηλίκους ανερχόταν σε 8,6 % της ΑΗΠ και για καταναλωτές μόνο σε 113 % της ΑΗΠ. Η μέση πρόσληψη από παιδιά ανερχόταν σε 40 % της ΑΗΠ και σε υψηλού βαθμού καταναλωτές (95ο εκατοστιαίο ποσοστό) 101-160 % της ΑΗΠ. Ιρλανδία Τα πρόσθετα τροφίμων στην ιρλανδική αγορά τροφίμων ελέγχθηκαν χρησιμοποιώντας την ιρλανδική βάση δεδομένων περί συστατικών τροφίμων (INFID). Αυτή η έρευνα έδειξε την τάση της επιμέρους χρήσης των προσθέτων μεταξύ των δύο περιόδων δειγματοληψίας 1995/97 και 1998/99. Έδειξε επίσης τα πρόσθετα τα οποία χρησιμοποιούνται στη μέγιστη κλίμακα στα τρόφιμα που επιλέχθηκαν για τη μελέτη. Φάνηκε ότι ένας αριθμός προσθέτων δεν υπάρχει στα τρόφιμα που καλύπτονται από τη βάση δεδομένων. Μετά την έρευνα SCOOP κατά το στάδιο 1 μια ποικιλία προσεγγίσεων, όπως οι εκ των υστέρων υπολογισμοί σε μεγέθη μερίδας τροφίμων, τα δεδομένα πρόσληψης μέσω των τροφίμων και οι εκ των υστέρων υπολογισμοί διαιτητικής πρόσληψης, χρησιμοποιήθηκε ως φίλτρο για το δεύτερο στάδιο. Κατ' αυτό προσδιορίστηκαν 20 πρόσθετα για περαιτέρω εξέταση. Ισπανία Η Ισπανία υπέβαλε σχετικά με την πρόσληψη κυκλαμικών ενώσεων πληροφορίες οι οποίες έχουν σχέση με δημοσιευμένη μελέτη που διεξάχθηκε το 1992 σε μια περιφέρεια της Ισπανίας (Καταλωνία). Για το επίπεδο κυκλαμικών ενώσεων στα τρόφιμα, η μελέτη βασίστηκε σε πληροφορίες από τη βιομηχανία. Η μελέτη αυτή μπορεί να θεωρηθεί ως έρευνα του σταδίου 3 παρά το γεγονός ότι δεν προοριζόταν να είναι αντιπροσωπευτική για το σύνολο του πληθυσμού της Ισπανίας. Οι πληροφορίες παρέχουν σαφείς ενδείξεις της σημαντικής συμβολής των αναψυκτικών στην έκθεση σε κυκλαμικές ενώσεις και επιβεβαιώνει ότι, έστω και εάν η έκθεση αυτή είναι απίθανο να έχει προξενήσει ανησυχίες για την ασφάλεια κατά το χρόνο της μελέτης, το περιθώριο ασφάλειας της έκθεσης και της ΑΗΠ είναι μικρό για τους υψηλού βαθμού καταναλωτές κυκλαμικών ενώσεων. Σουηδία Οι πληροφορίες που διαβίβασε η Σουηδία συνίστανται σε έκθεση της σουηδικής υπηρεσίας τροφίμων σχετικά με την πρόσληψη ασπαρτάμης, ακεσουλφάμης-Κ, σακχαρίνης και κυκλαμικών ενώσεων από τους διαβητικούς. Η μελέτη αυτή διεξάχθηκε τον Ιανουάριο του 1999 σε 1120 σουηδούς διαβητικούς ενηλίκους (16-90 ετών) και παιδιά (0-15 ετών). Όσον αφορά τα τρόφιμα που περιέχουν γλυκαντικά, θεωρήθηκε ως δεδομένο ότι έχει προστεθεί το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσό. Διεξάχθηκε ένας κατ' εκτίμηση υπολογισμός με δεδομένα της χείριστης περίπτωσης, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι για όλα τα τρόφιμα που καταναλώνονται χρησιμοποιήθηκε το ίδιο γλυκαντικό. Η μελέτη αυτή παρέχει διαφορετικά σενάρια για την εκτίμηση της έκθεσης των διαβητικών, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, τα οποία αποτελούν πληθυσμό ιδιαίτερα εκτεθειμένο στα τεχνητά γλυκαντικά. Οι υπολογισμοί βασίζονται στη μέτρηση της πρόσληψης γλυκασμένων τροφίμων και σε διάφορες υποθέσεις όσον αφορά το είδος και τη συγκέντρωση των ουσιών και χημικών ενώσεων στα συστατικά των τροφίμων. Η μελέτη δείχνει ότι η πρόσληψη ασπαρτάμης, ακεσουλφάμης-Κ, σακχαρίνης και κυκλαμικών ενώσεων μπορεί να πλησιάζει ή να υπερβαίνει την αντίστοιχή τους ΑΗΠ για τον πληθυσμό των διαβητικών, εφόσον αυτοί καταναλώνουν ένα μόνο είδος γλυκαντικού.