Plaistigh aon úsáide — an tionchar ar an gcomhshaol a chomhrac

PRÍOMHPHOINTÍ

Raon feidhme

Baineann an treoir le táirgí SUP áirithe, táirgí a dhéantar as plaisteach ocsó-díghrádaithe¹ agus trealamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach. Tá táirgí SUP déanta go hiomlán nó go páirteach as plaisteach, agus de ghnáth tá sé beartaithe iad a úsáid uair amháin nó ar feadh tréimhse ghearr sula gcaitear amach iad.

Srianta margaidh

• Ní féidir na táirgí SUP seo a leanas a chur ar an margadh:
  • sceanra (forcanna, sceana, spúnóga agus cipíní itheacháin);
  • plátaí;
  • soip agus baitíní cadáis (seachas na cinn a úsáidtear le feistí so-ionchlannaithe gníomhacha nó feistí leighis eile);
  • meascthóirí dí;
  • maidí atá le ceangal de bhalúin agus dá sásraí agus atá le tacú leo, seachas balúin le haghaidh úsáidí tionsclaíocha nó úsáidí gairmiúla eile agus feidhmeanna nach ndáiltear ar thomhaltóirí;
  • coimeádáin bhia atá déanta as polaistiréin inleathnaithe (i.e. boscaí, bíodh clúdach orthu nó ná bíodh) lena gcaitheamh láithreach gan aon ullmhúchán breise, a thomhlaítear ón gcoimeádán de ghnáth nó atá réidh le caitheamh gan a thuilleadh ullmhúcháin;
  • táirgí a dhéantar as plaisteach ocsó-indíghrádaithe;
  • coimeádáin dí atá déanta as polaistiréin inleathnaithe, lena n-áirítear a gcaidhpeanna agus a gclaibíní; agus
  • cupáin le haghaidh deochanna déanta as polaistiréin inleathnaithe, lena n-áirítear a gclúdaigh agus a gclaibíní.

Laghdú tomhaltais

• I gcomhréir le beartas dramhaíola AE, ní mór do Bhallstáit AE an méid seo a leanas a dhéanamh:
  • bearta a dhéanamh chun laghdú a dhéanamh ar thomhaltas SUP áirithe nach bhfuil aon rogha eile ann ina leith (cupáin óil lena n áirítear clúdaigh agus claibíní, agus coimeádáin bia ullmhaithe lena gcaitheamh láithreach); agus
  • faireachán a dhéanamh ar thomhaltas na dtáirgí aon úsáide sin, mar aon leis na bearta a rinneadh, agus an dul chun cinn atá déanta a thuairisciú don Choimisiún Eorpach.
• Éilítear leis an treoir laghdú cainníochtúil uaillmhianach agus leanúnach in úsáid na dtáirgí sin faoi 2026 (i gcomparáid le bunlíne 2022).
• Maidir le laghduithe tomhaltais, ghlac an Coimisiún gníomh cur chun feidhme, Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2022/162 maidir leis an laghdú ar thomhaltas táirgí áirithe SUP a ríomh, a fhíorú agus a thuairisciú agus maidir leis na bearta arna ndéanamh ag na Ballstáit chun an laghdú sin a bhaint amach.

Ceanglais maidir le bailiú agus dearadh ar leithligh do bhuidéil SUP

• Leagtar síos leis an treoir sprioc bhailiúcháin 90 % d’athchúrsáil buidéil SUP faoi 2029 (agus sprioc eatramhach 77 % faoi 2025).
• Ba cheart go mbeadh na buidéil sin déanta as 25 % de phlaisteach athchúrsáilte ar a laghad ina monarú faoi 2025 (do bhuidéil TPE), agus 30 % faoi 2030 (do gach buidéal).
• Ní fhéadfar iad siúd a bhfuil caipíní agus claibíní déanta as plaisteach orthu a chur ar an margadh ach amháin má fhanann na caipíní agus na claibíní ceangailte de na coimeádáin le linn na céime úsáide atá beartaithe do na táirgí.
• Le Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/1752, leagtar amach na rialacha maidir le sonraí i ndáil le bailiú ar leithligh dramhbhuidéal dí SUP a ríomh, a fhíorú agus a thuairisciú.

Marcáil éigeantach

• Maidir le táirgí plaisteacha indiúscartha áirithe a chuirtear ar an margadh, ní mór marcáil infheicthe, sho-léite agus dhoscriosta a bheith greamaithe dá bpacáistíocht nó don táirge féin. Áirítear ar na táirgí seo:
  • earraí sláintíochta;
  • ceirtíní taise;
  • táirgí tobac le scagairí agus scagairí a chuirtear ar an margadh lena n-úsáid in éineacht le táirgí tobac; agus
  • cupáin le haghaidh deochanna.
• Ba cheart tomhaltóirí a chur ar an eolas leis na lipéid sin faoin méid a leanas:
  • roghanna iomchuí diúscartha dramhaíola don táirge nó cén cineál diúscartha dramhaíola ba cheart a sheachaint i gcás an táirge; agus
  • plaistigh a bheith sa táirge, chomh maith leis an tionchar diúltach a bhíonn ag bruscar ar an gcomhshaol.
• Áirítear i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2020/2151 na rialacha maidir le sonraíochtaí marcála na n-ítimí sin.

Freagracht leathnaithe táirgeora

• Ionchorpraítear sa treoir an prionsabal “gurb é údar an truaillithe a íocfaidh as”. Beidh ar tháirgeoirí na costais a leanas a chlúdach:
  • bailiú dramhaíola agus glanadh bruscair;
  • bailiú sonraí i ndáil le ceirtíní taise, balúin agus táirgí tobac le scagairí agus scagairí a mhargaítear lena n-úsáid in éineacht le táirgí tobac; agus
  • ardú feasachta maidir leis na táirgí SUP seo a leanas:
    • coimeádáin bhia agus deochanna,
    • coimeádáin dí,
    • cupáin,
    • paicéid agus cumhdaigh,
    • málaí siopadóireachta éadroma, agus
    • táirgí tobac le scagairí agus scagairí a chuirtear ar an margadh lena n-úsáid in éineacht le táirgí tobac.
• I gcás ceirtíní taise agus balún, beidh feidhm ag na hoibleagáidí sin ach amháin i gcás na gcostas bailiúcháin.
• Ceanglaítear ar na Ballstáit freisin an méid seo a leanas a dhéanamh:
  • a áirithiú go bhfuil rialacha i bhfeidhm maidir le freagracht leathnaithe táirgeora as trealamh iascaireachta ina bhfuil plaisteach; agus
  • faireachán agus measúnú a dhéanamh ar threalamh iascaireachta den sórt sin d’fhonn spriocanna bailithe uile-AE a bhunú.
• Le Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/958, leagtar amach na rialacha maidir leis an bhformáid chun na sonraí agus an fhaisnéis ábhartha a thuairisciú, agus an fhormáid don tuarascáil maidir le seiceáil cáilíochta maidir le trealamh iascaireachta a chuirtear ar an margadh agus dramhthrealamh iascaireachta a bhailítear sna Ballstáit.

Córais faisnéise agus tuairisciú

Le Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/2267, leagtar amach an fhormáid chun sonraí agus faisnéis a thuairisciú maidir le dramhaíl iarthomhaltais bailithe táirgí tobac le scagairí agus scagairí a mhargaítear lena n-úsáid in éineacht le táirgí tobac.

Ardú feasachta

Ní mór do na Ballstáit bearta a dhéanamh freisin chun:

• tomhaltóirí a chur ar an eolas agus iompar freagrach tomhaltóirí a spreagadh chun bruscar ó na táirgí atá liostaithe thuas a laghdú; agus
• tomhaltóirí a chur ar an eolas faoi tháirgí malartacha in-athúsáidte agus faoin tionchar a bhíonn ag diúscairt mhíchuí dramhaíola SUP ar an gcóras séarachais.

Treoirlínte ón gCoimisiún

• I mí an Mheithimh 2021, d’eisigh an Coimisiún treoirlínte maidir le táirgí SUP chun a áirithiú go gcuirfear ceanglais na treorach i bhfeidhm i gceart agus go haonfhoirmeach ar fud AE.
• Soiléiríonn na treoirlínte na príomhthéarmaí a úsáidtear sa treoir agus tugtar samplaí de tháirgí SUP atá laistigh nó lasmuigh dá raon feidhme.