Eurodac: Ευρωπαϊκό σύστημα για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων των αιτούντων άσυλο

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 603/2013 σχετικά με τη θέσπιση του Eurodac, της βάσης δεδομένων της ΕΕ για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων των αιτούντων άσυλο

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Επεκτείνει το Eurodac, το οποίο είναι μια βιομετρική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που περιλαμβάνει δακτυλικά αποτυπώματα αιτούντων άσυλο και υπηκόων χωρών εκτός EE και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) για αντιπαραβολή στα κράτη μέλη της.
Σκοπός είναι:
- να διευκολύνει τα κράτη μέλη στον προσδιορισμό του υπεύθυνου για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου αντιπαραβάλλοντας τα δακτυλικά αποτυπώματα των αιτούντων άσυλο και υπηκόων χωρών εκτός ΕΕ/ΕΟΧ με μια κεντρική βάση δεδομένων· και
- να δώσει τη δυνατότητα στις αρχές επιβολής του νόμου, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, να κάνουν αναζητήσεις στο Eurodac για τη διερεύνηση, εξακρίβωση και πρόληψη τρομοκρατικών ενεργειών ή σοβαρών εγκλημάτων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Κάθε κράτος μέλος πρέπει να παίρνει τα δακτυλικά αποτυπώματα όλων των αιτούντων άσυλο και αυτών που συνελήφθησαν ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν τα σύνορα παράνομα (π.χ. υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ/ΕΟΧ ή απάτριδες που εισέρχονται χωρίς νόμιμα έγγραφα) και είναι άνω των 14 ετών και να διαβιβάζει, εντός 72 ωρών, τα δεδομένα στο Eurodac.
Όταν ένας αιτών άσυλο ή υπήκοος χώρας εκτός ΕΕ/ΕΟΧ βρεθεί παράνομα σε ένα κράτος μέλος, τότε το κράτος μέλος μπορεί να ελέγξει στο Eurodac αν το άτομο έχει υποβάλει προηγουμένως αίτηση ασύλου σε ένα κράτος μέλος ή έχει ήδη συλληφθεί προσπαθώντας να εισέλθει παράνομα στην ΕΕ.
Τα δεδομένα δακτυλικών αποτυπωμάτων θα πρέπει να διαγράφονται μόλις οι αιτούντες άσυλο, οι υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ/ΕΟΧ ή οι απάτριδες αποκτήσουν την ιθαγένεια κάποιου κράτους μέλους.
Ο κανονισμός αυτός συμβάλλει στην εφαρμογή του κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙΙ [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013], ο οποίος θεσπίζει τα κριτήρια για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι κάθε φορά υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου.
Η αρχική νομοθετική πράξη για το Eurodac [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2725/2000] δεν προέβλεπε τη δυνατότητα των αρχών επιβολής του νόμου να ζητούν αντιπαραβολή δεδομένων. Ο κανονισμός αυτός επιτρέπει, ωστόσο, στις αστυνομικές δυνάμεις και στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου να αντιπαραβάλλουν δακτυλικά αποτυπώματα στο πλαίσιο δικαστικής έρευνας με τα δακτυλικά αποτυπώματα που περιλαμβάνονται στο Eurodac. Ωστόσο, για να μην παραβιαστεί το θεμελιώδες δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου επιτρέπεται να χρησιμοποιούν το Eurodac για αντιπαραβολή μόνο:
- όταν έχουν εύλογο λόγο να πιστεύουν ότι η αντιπαραβολή θα τις βοηθήσει ουσιαστικά στην πρόληψη, εξακρίβωση ή διερεύνηση τρομοκρατικού ή άλλου σοβαρού εγκλήματος· και
- ως έσχατη λύση, αφού έχουν προηγηθεί διάφοροι άλλοι έλεγχοι.
Κανένα δεδομένο του Eurodac δεν μπορεί να κοινοποιηθεί σε τρίτες χώρες (με εξαίρεση την Ισλανδία και τη Νορβηγία).
Ορισμένοι αιτούντες άσυλο και κάποια άτομα που είναι υπήκοοι χώρας εκτός ΕΕ /ΕΟΧ ή απάτριδες αρνήθηκαν να συνεργαστούν κατά την προσπάθεια των κρατών μελών να καταχωρίσουν τα δακτυλικά τους αποτυπώματα στη βάση δεδομένων του Eurodac. Αυτό ώθησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει ένα έγγραφο με πιθανές βέλτιστες πρακτικές για τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων.
Το πρωτόκολλο μεταξύ της ΕΕ, της Ισλανδίας και της Νορβηγίας, καθώς και το πρωτόκολλο μεταξύ της ΕΕ, του Λιχτενστάιν και της Ελβετίας, που υπογράφηκαν και τα δύο το 2020, επεκτείνουν την εφαρμογή του κανονισμού αριθ. 603/2013 σχετικά με τα κριτήρια και τους μηχανισμούς καθορισμού του κράτους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης ασύλου σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο Eurodac για σκοπούς επιβολής του νόμου και στην Ελβετία, την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από τις 20 Ιουλίου 2015.

Το πρωτόκολλο που υπογράφηκε με το Λιχτενστάιν και την Ελβετία άρχισε να ισχύει την 1η Μαΐου 2022. Το πρωτόκολλο με την Ισλανδία και τη Νορβηγία άρχισε να ισχύει την 1η Σεπτεμβρίου 2022.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Το Eurodac δημιουργήθηκε αρχικά το 2000 [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2725/2000] και λειτουργεί από το 2003. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο πληροφορικής.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Eurodac (Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 603/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση του «Eurodac» για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων για την αποτελεσματική εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα και σχετικά με αιτήσεις της αντιπαραβολής με τα δεδομένα Eurodac που υποβάλλουν οι αρχές επιβολής του νόμου των κρατών μελών και η Ευρωπόλ για σκοπούς επιβολής του νόμου και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1077/2011 σχετικά με την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 1-30).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ενημέρωση σχετικά με την έναρξη ισχύος του Πρωτοκόλλου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τα κριτήρια και τους μηχανισμούς καθορισμού του κράτους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης παροχής ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος ή στην Ελβετία αναφορικά με την πρόσβαση στο Eurodac για σκοπούς επιβολής του νόμου (ΕΕ L 240 της 16.9.2022, σ. 1).

Ενημέρωση σχετικά με την έναρξη ισχύος του Πρωτοκόλλου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τα κριτήρια και τους μηχανισμούς καθορισμού του κράτους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης παροχής ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος, ή στην Ισλανδία ή τη Νορβηγία αναφορικά με την πρόσβαση στο Eurodac για σκοπούς επιβολής του νόμου (ΕΕ L 240 της 16.9.2022, σ. 2).

Πρωτόκολλο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τα κριτήρια και τους μηχανισμούς καθορισμού του κράτους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης παροχής ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος, ή στην Ισλανδία ή τη Νορβηγία, αναφορικά με την πρόσβαση στο Eurodac για σκοπούς επιβολής του νόμου (ΕΕ L 64 της 3.3.2020, σ. 3-7).

Πρωτόκολλο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τα κριτήρια και τους μηχανισμούς καθορισμού του κράτους που είναι αρμόδιο για την εξέταση αίτησης παροχής ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος η στην Ελβετία αναφορικά με την πρόσβαση στο Eurodac για σκοπούς επιβολής του νόμου (ΕΕ L 32 της 4.2.2020, σ. 3-7).

Έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού Eurodac όσον αφορά την υποχρέωση λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων [SWD(2015) 150 final της 27.5.2015].

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 31-59).

τελευταία ενημέρωση 28.09.2022

Top