Κύπρος

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Έκθεση της Επιτροπής COM(98)710 τελικό- Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(1999)502 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2000)702 τελικό -Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2000)700 τελικό -SEC (2001) 1745 -Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2000)700 τελικό - SEC (2002) 1401 -Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2003) 675 τελικό - SEC (2003) 1202 -Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στην έκθεσή της για το 1998, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η πρόοδος που σημειώθηκε στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων δεν ήταν ομοιόμορφη. Έπρεπε, λοιπόν, να καταβληθεί περαιτέρω προσπάθεια όσον αφορά την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας προς το κοινοτικό κεκτημένο. Έπρεπε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα μέτρα που κρίνονται αναγκαία για την εφαρμογή της νομοθεσίας.

Στην έκθεση του Οκτωβρίου για το 1999, διατυπωνόταν η άποψη ότι η Κύπρος έπρεπε να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθεια για τη μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου στην εθνική νομοθεσία της στους διαφόρους τομείς της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Αναγνωριζόταν, ωστόσο, η πρόοδος που σημειώθηκε στον τομέα της τυποποίησης καθώς και όσον αφορά τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο του κεκτημένου για την ασφάλεια των παιχνιδιών και των υποδημάτων.

Η έκθεση του Νοεμβρίου για το 2000 υπογράμμιζε τις προσπάθειες που πραγματοποίησε η Κύπρος για τον διαχωρισμό των καθηκόντων τυποποίησης, διαπίστευσης και πιστοποίησης και την πρόοδο που σημειώθηκε στη μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου σχετικά με τους τομείς των λιπασμάτων, της νόμιμης μετρολογίας, των τροφίμων και των οχημάτων με κινητήρα. Όσον αφορά τον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, αναφέρεται ιδιαίτερα η δημιουργία ενός αποκεντρωμένου στατιστικού συστήματος.

Η έκθεση του Νοεμβρίου για το 2001 ανέφερε ότι η Κύπρος είχε σημειώσει περαιτέρω πρόοδο όσον αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων. Στην έκθεση του Οκτωβρίου για το 2002, η Επιτροπή αναφέρει ότι η Κύπρος σημείωσε πρόοδο στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, ιδίως όσον αφορά τις οδηγίες "νέα προσέγγιση" και τις δημόσιες συμβάσεις.

Στην τελευταία έκθεση του Νοεμβρίου 2003, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Κύπρος ικανοποιεί σε γενικές γραμμές τις απαιτήσεις προσχώρησης όσον αφορά την τελωνειακή ένωση και την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων προϋποθέτει την κατάργηση των μέτρων που επιβάλλουν περιορισμούς στις συναλλαγές, δηλαδή όχι μόνον των δασμών και των ποσοτικών περιορισμών στις συναλλαγές αλλά και όλων των μέτρων ισοδυνάμου προς δασμούς αποτελέσματος που έχουν προστατευτικό χαρακτήρα.

Εφόσον δεν υπάρχει εναρμόνιση των τεχνικών απαιτήσεων, υπερισχύει η εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης των εθνικών ρυθμίσεων (σύμφωνα με τις αρχές της νομολογίας στην υπόθεση "Cassis de Dijon").

Επιδιώκοντας την εναρμόνιση, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ανέπτυξε μια "νέα προσέγγιση". Αντί να επιβάλλει τεχνικές λύσεις, η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας περιορίζεται στον καθορισμό των ουσιαστικών προδιαγραφών που πρέπει να τηρούν τα προϊόντα. Ορισμένες οδηγίες, ωστόσο, ακολουθούν την παραδοσιακή κανονιστική μορφή που συνίσταται σε παράθεση εξαιρετικά λεπτομερών κανόνων. Αυτό ισχύει για προϊόντα όπως τα φαρμακευτικά και τα χημικά προϊόντα, τα οχήματα με κινητήρα και τα είδη διατροφής. Η οριζόντια οδηγία σχετικά με την ευθύνη για τα ελαττωματικά προϊόντα αποτελεί επίσης ουσιαστικό στοιχείο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η συμφωνία σύνδεσης που υπεγράφη μεταξύ της Κοινότητας και της Κύπρου (1972), καθώς και το πρωτόκολλο του 1987, προέβλεπαν τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης. Η ένωση αυτή έγινε πραγματικότητα την 1η Ιανουαρίου 1998. Η δημιουργία τελωνειακής ένωσης προϋποθέτει επίσης την εναρμόνιση των συνοδευτικών πολιτικών, ιδίως την εναρμόνιση της νομοθεσίας. Τα μέτρα αυτά αποτελούν τις πρώτες προσπάθειες για εναρμόνιση στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Ωστόσο, δεν επαρκούν. Η Κύπρος πρέπει να εφαρμόσει ολόκληρο το κοινοτικό κεκτημένο στον εν λόγω τομέα και να αποκτήσει την κατάλληλη θεσμική υποδομή για την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας στον τομέα αυτόν.

Το 2001, η Κύπρος σημείωσε σημαντική πρόοδο στους τομείς της δασμολογητέας αξίας, της προσωρινής εισδοχής, της απαλλαγής από δασμούς, του κοινοτικού δασμολογίου, των πρόδρομων ουσιών και της μηχανοργάνωσης της τελωνειακής διοίκησης. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το κεφάλαιο "Τελωνειακή Ένωση » έχουν σταματήσει. Δεν έχει ζητηθεί μεταβατικό καθεστώς.

Στην τελευταία έκθεση του 2003 πριν από την προσχώρηση επισημαίνεται ότι η προετοιμασία της αναγκαίας διοικητικής και λειτουργικής ικανότητας προχωρεί ικανοποιητικά. Η Κύπρος τηρεί τις δεσμεύσεις της και ικανοποιεί τις απαιτήσεις των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στον τομέα αυτό και αναμένεται ότι, τη στιγμή της προσχώρησής της, θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο στον τομέα της τελωνειακής ένωσης.

Τον Ιανουάριο του 1997, τέθηκε σε ισχύ ένας νέος νόμος για την ευθύνη σχετικά με τα προϊόντα. Ο εν λόγω νόμος τηρεί τις κοινοτικές προδιαγραφές, παρά την κάποια έλλειψη ακρίβειας σε τεχνικό επίπεδο.

Όσον αφορά τη διοικητική υποδομή, προβλέπεται ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης και ελέγχου της ποιότητας (ΚΟΤ) να ασχοληθεί με την τυποποίηση καθώς και με την διαπίστευση και την κοινοποίηση σε εθνικό επίπεδο. Σχετικά μ' αυτό, έχει τεθεί στη διάθεσή του συμπληρωματικό ανθρώπινο δυναμικό. Την πιστοποίηση θα αναλάβει ιδιωτικός οργανισμός.

Μέχρι σήμερα, ο ΚΟΤ, που είναι μέλος της CEN (1) και της Cenelec (2). Πλήρες μέλος των ETSI (3), ISO (4) και CEI (5) και παρατηρητής στην ευρωπαϊκή συνεργασία για τη διαπίστευση, σημείωσε πρόοδο στη μεταφορά των κανόνων ΕΕ το εθνικό δίκαιο. Έχουν ήδη υιοθετηθεί 1300 ευρωπαϊκοί κανόνες. Η έκθεση του 2001 αναφέρει ότι σχετικά με τα οριζόντια μέτρα και τα διαδικαστικά μέτρα, η κυβέρνηση υιοθέτησε όλα τα υπάρχοντα σήμερα πρότυπα. Το 2001, σημειώθηκαν βελτιώσεις όσον αφορά την ανάπτυξη της διοικητικής υποδομής της Κύπρου για τη θέση σε εφαρμογή των οριζόντιων μέτρων, των διαδικαστικών μέτρων και της τομεακής νομοθεσίας. Στην έκθεση του 2003 υπογραμμίζεται ότι η Κύπρος θα πρέπει να γίνει πλήρες μέλος της CEN και της Cenelec.

Όσον αφορά τη μεταφορά του κεκτημένου στην εθνική νομοθεσία σε ειδικούς τομείς, η Κύπρος πραγματοποίησε πρόοδο που κυμαίνεται. Στους τομείς που σχετίζονται με τη «νέα προσέγγιση», έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος όσον αφορά τον τομέα των παιχνιδιών, τη νόμιμη μετρολογία και την προσυσκευασία. Ωστόσο, η Κύπρος προβλέπει την υιοθέτηση ενός νόμου-πλαισίου για τη μεταφορά των οδηγιών «νέας προσέγγισης» και πολλών κανονισμών που καλύπτουν διαφορετικές ομάδες προϊόντων (π.χ.: μηχανικές διατάξεις, συσκευές για χρήση σε επικίνδυνο για έκρηξη περιβάλλον, δοχεία απλής πίεσης, εξοπλισμοί υπό πίεση…). Αυτός ο νόμος-πλαίσιο δεν είχε ακόμα υιοθετηθεί το 2001. Όσον αφορά τις οδηγίες "νέας προσέγγισης", πρέπει ακόμα να υιοθετηθούν ρυθμίσεις. Η έκθεση του 2002 διαπιστώνει ότι ο νέος νόμος-πλαίσιο, που ψηφίστηκε από τη Βουλή, τον Μάρτιο του 2002, επιτρέπει τη μεταφορά των οδηγιών "νέας προσέγγισης". Στην έκθεση του 2003 αναφέρεται ότι η Κύπρος έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της θεσπίζοντας μια νομοθεσία-πλαίσιο που επιτρέπει την εφαρμογή του κεκτημένου όσον αφορά τις διαδικασίες τυποποίησης, διαπίστευσης, πιστοποίησης και κοινοποίησης. Η εν λόγω νομοθεσία θα αρχίσει να ισχύει τη στιγμή της προσχώρησης.

Στους τομείς που καλύπτονται από την «παλαιά προσέγγιση», και ιδιαίτερα στον τομέα των ειδών διατροφής, έχει ευθυγραμμιστεί η νομοθεσία σχετικά με τα κατεψυγμένα τρόφιμα, και τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα. Επιπλέον, το Υπουργείο Υγείας προέβλεψε διατάξεις για να εξασφαλίσει τον έλεγχο των ειδών διατροφής. Το 2001 υιοθετήθηκε μια νέα νομοθεσία. Στην έκθεση του 2003 διαπιστώνεται ότι η εφαρμογή του κεκτημένου σχετικά με τα είδη διατροφής πρέπει ακόμη να βελτιωθεί.

Όσον αφορά τα χημικά προϊόντα, έχει μεταφερθεί το κεκτημένο όσον αφορά τα λιπάσματα, αλλά οι κανονισμοί εφαρμογής του νόμου του 1991 για τις επικίνδυνες ουσίες και τα παρασκευάσματα, που τροποποιήθηκε το 1997, πρέπει ακόμα να υιοθετηθούν. Τέλος, αν και έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος στον τομέα των προδρόμων ουσιών ναρκωτικών, χρειάζεται μεγαλύτερη προσέγγιση της νομοθεσίας. Τον Μάρτιο του 2001 υιοθετήθηκε νόμος που εξασφαλίζει την ευθυγράμμιση του κεκτημένου όσον αφορά τις πρόδρομες φαρμακευτικές ουσίες.

Όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα, το συμβούλιο για τα φάρμακα ελέγχει ήδη τη διάθεση των φαρμάκων στην αγορά. Η επιτροπή ελέγχου της τιμής των φαρμάκων πρέπει ακόμη να δημιουργηθεί. Από την έκθεση του 2000 και μετά σημειώθηκε πρόοδος στην εφαρμογή του κεκτημένου όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα. Η υιοθέτηση, το 2002, της ρύθμισης, σχετικά με τα κτηνιατρικά φάρμακα συνετέλεσε στο να σημειωθεί πρόοδος στην μεταφορά. Κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων παραχωρήθηκε στην Κύπρο μεταβατικό καθεστώς όσον αφορά την ανανέωση των αδειών κυκλοφορίας φαρμακευτικών προϊόντων έως το τέλος του 2005.

Όσον αφορά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, το κρύσταλλο και την ξυλεία, η ισχύουσα νομοθεσία δεν είναι ακόμη πλήρως σύμφωνη με τις κοινοτικές οδηγίες. Αντίθετα, η νέα ρύθμιση στον τομέα των υποδημάτων έχει αρχίσει να ισχύει το 1999 ενώ έχει σημειωθεί πρόοδος σε σχέση με την έγκριση των οχημάτων με κινητήρα. Το 2002, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος με την υιοθέτηση των οδηγιών-πλαισίου σχετικά με την έγκριση τύπου των οχημάτων με κινητήρα.

Εκτός από τους τεχνικούς τομείς που δεν έχουν ευθυγραμμιστεί, η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην Κύπρο διαταράσσεται ακόμα από το γενικό σύστημα έκδοσης εγκρίσεων εισαγωγής και υποχρεωτικής σήμανσης της καταγωγής των προϊόντων, που θα έπρεπε να καταργηθεί πριν από την προσχώρηση. Όσον αφορά τον μη εναρμονισμένο τομέα, έχει αρχίσει εξέταση της ισχύουσας νομοθεσίας ώστε να καταστεί γνωστό ποιοι νόμοι πρέπει να τροποποιηθούν με την εισαγωγή των ρητρών αμοιβαίας αναγνώρισης μέχρι τα τέλη του 2001. Στην έκθεση του 2003 επισημαίνεται ότι η εξέταση αυτή πρέπει τώρα να έχει ολοκληρωθεί και ότι η ασύμβατη νομοθεσία πρέπει να καταργηθεί.

Στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων, προβλέπεται να καταργηθεί η ρήτρα εθνικής προτίμησης κατά την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Όσον αφορά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, υπάρχει το νέο αποκεντρωμένο στατιστικό σύστημα και η προοδευτική εφαρμογή του συστήματος διοικητικών και δικαστικών ένδικων μέσων. Δεν σημειώθηκε πρόοδος στο νομοθετικό ή διοικητικό επίπεδο το 2001. Ο νόμος για τη σύναψη των συμβάσεων στους τομείς των μεταφορών, του ύδατος, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών άρχισε να ισχύει τον Απρίλιο του 2002. Στην έκθεση του 2003 επισημαίνεται ότι είναι ακόμη αναγκαίες ορισμένες προσαρμογές ώστε η νομοθεσία περί δημόσιων συμβάσεων να συνάδει πλήρως με το κεκτημένο, ιδίως δε μια ενίσχυση των διοικητικών ικανοτήτων.

Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το εν λόγω κεφάλαιο έχουν σταματήσει προσωρινά. Έχει χορηγηθεί στην Κύπρο ένα μεταβατικό καθεστώς για την ανανέωση των εγκρίσεων διάθεσης στην αγορά των φαρμάκων (μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2002). Η Κύπρος τηρεί γενικά τις δεσμεύσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στον εν λόγω τομέα.

(1) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης

(2) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης

(3) Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Πρότυπων Τηλεπικοινωνιών

(4) Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης

(5) Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 12.01.2004