EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα ιδρύθηκε το 1952. Από κοινού με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (Ευρατόμ) του 1958, εξελίχθηκε μέσα από μια μακρά ιστορία διαδοχικών μεταρρυθμίσεων της Συνθήκης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 1992.

Η ΕΕ αποτελεί συγχρόνως πολιτικό σχέδιο και νομική υπερεθνική οργάνωση.

Το πολιτικό σχέδιο που αντικατοπτρίζει τη βούληση των κρατών μελών της ΕΕ για μια διαρκώς στενότερη ένωση των λαών της Ευρώπης, στην οποία οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοικτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες (άρθρο 1 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση).

Για την επίτευξη των παραπάνω, της έχουν ανατεθεί διάφοροι στόχοι:

  • προώθηση της ειρήνης, των αξιών της και της ευημερίας των λαών·
  • δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χωρίς σύνορα για τους πολίτες που ζουν στην ΕΕ·
  • εγκαθίδρυση εσωτερικής αγοράς στην οποία διασφαλίζονται η αειφόρος ανάπτυξη με βάση την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερότητα των τιμών, μια κοινωνική οικονομία της αγοράς με υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας, που στόχο έχει την πλήρη απασχόληση, την κοινωνική πρόοδο, την προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της επιστημονικής προόδου·
  • καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων και προαγωγή της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και των δικαιωμάτων του παιδιού·
  • διασφάλιση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ·
  • σεβασμός της πολιτιστικής και γλωσσικής της πολυμορφίας των κρατών μελών και προστασία της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς·
  • εγκαθίδρυση οικονομικής και νομισματικής ένωσης, με νόμισμα το ευρώ·
  • στο πλαίσιο των σχέσεων της με τον υπόλοιπο κόσμο, η Ένωση ενεργεί σεβόμενη τις αξίες της και το διεθνές δίκαιο με σκοπό να διασφαλίσει την ειρήνη, την ασφάλεια, την αειφόρο ανάπτυξη, την ανάπτυξη των λαών και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Η ΕΕ βασίζεται στις κοινές αξίες των κρατών μελών της, της, οι οποίες περιλαμβάνουν τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες.
Η δήλωση των κρατών μελών σχετικά με τα σύμβολα της ΕΕ καθορίζει τα σύμβολα που εκφράζουν την αίσθηση κοινότητας των πολιτών της ΕΕ και την πίστη τους σε αυτήν:

  • η σημαία (δώδεκα αστέρια σε μπλε φόντο)
  • ο ύμνος («Ωδή στη χαρά» του Ludwig van Beethoven)
  • το έμβλημα («Ενωμένοι στην πολυμορφία»)
  • το νόμισμα (το ευρώ) και
  • η Ημέρα της Ευρώπης (9 Μαΐου).

Η ΕΕ αποτελεί νομική οργάνωση που ιδρύθηκε κυρίως από τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ εκχωρούν εξουσίες στην ΕΕ προκειμένου να επιτευχθούν οι από κοινού τους στόχοι. Η «μέθοδος της ΕΕ» (γνωστή και ως «κοινοτική μέθοδος») εφαρμόζεται στις περισσότερες πολιτικές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της ΕΕ, με εξαίρεση:

  • την αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, όπου τα κράτη μέλη της ΕΕ διαθέτουν δικαίωμα πρωτοβουλίας και δικαίωμα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όσον αφορά τον νομοθετικό τομέα·
  • την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, όπου υπερισχύει η διακυβερνητική μέθοδος.

Διαθέτει ενιαίο θεσμικό πλαίσιο (που αποτελείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ελεγκτικό Συνέδριο). Εξάλλου, η συνθήκη της Λισσαβόνας προσδίδει νομική προσωπικότητα στην ΕΕ.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Top