Douanewetboek van de Unie

KERNPUNTEN

Het DWU en de bijbehorende uitvoerings- en gedelegeerde handelingen (vastgesteld door de Europese Commissie krachtens de verordening) moeten:

• een grotere wettelijke zekerheid en uniformiteit voor bedrijven bieden;
• duidelijkheid voor douaneambtenaren in de hele EU vergroten;
• de overgang naar een papierloze en volledig elektronische douaneomgeving voltooien;
• douaneregels en -procedures vereenvoudigen en efficiëntere douanetransacties die voldoen aan de eisen van deze tijd vergemakkelijken;
• snellere douaneprocedures bevorderen voor betrouwbare bedrijven die de voorschriften in acht nemen (geautoriseerde marktdeelnemers);
• de financiële en economische belangen van de EU en de lidstaten van de EU veiligstellen, en de veiligheid van de EU-burgers waarborgen;
• onder bepaalde omstandigheden voorzien in vrijstellingen van douaneaangiften voor goederen die het douanegebied van de Unie tijdelijk over zee of door de lucht hebben verlaten; en
• douaneautoriteiten en bedrijven de mogelijkheid bieden om uiterlijk tot en met 2025 voor een beperkt aantal douaneformaliteiten bestaande IT-systemen of op papier gebaseerde regelingen te blijven gebruiken, waarna nieuwe of gemoderniseerde IT-systemen operationeel zullen zijn.

Uitvoeringshandelingen

De uitvoeringshandeling van het DWU, Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447, heeft tot doel het bestaan van uniforme voorwaarden voor de toepassing van het UCC en een geharmoniseerde toepassing van procedures door alle lidstaten te waarborgen.

Deze en uitvoeringshandelingen is herhaaldelijk gewijzigd (zie de geconsolideerde versies in de onderstaande paragraaf “Gerelateerde documenten”).

De verordening is bijvoorbeeld laatstelijk gewijzigd bij Uitvoeringsverordening (EU) 2024/635 van de Commissie van 2 februari 2024 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 wat betreft de bewijsmiddelen voor de douanestatus van goederen uit de Unie en bepaalde bepalingen betreffende procedures voor Uniedouanevervoer.

Verschillende andere uitvoeringshandelingen zijn bedoeld om bepaalde goederen aan de indeling in de gecombineerde nomenclatuur toe te voegen, een coderingssysteem van acht cijfers dat de codes van het geharmoniseerde systeem en verdere EU-onderverdelingen omvat.

Andere staan bijvoorbeeld de volgende afwijkingen toe:

• afwijkingen voor landen om andere middelen dan elektronische middelen te gebruiken voor de uitwisseling en opslag van informatie voor de mededeling van het aanbrengen van goederen die het douanegebied van de EU worden binnengebracht (zoals Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/234), voor de melding van aankomst van een zeeschip of van een luchtvaartuig (Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/235), voor de aangifte tot tijdelijke opslag betreffende niet-EU-goederen die bij de douane worden ingediend (Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/236), of betreffende de douaneaangifte voor goederen die het douanegebied van de EU worden binnengebracht (Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/237);
• afwijkingen van de regels betreffende preferentiële oorsprong zoals bepaald in Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 (zie hieronder);
• afwijkingen van de voorschriften betreffende “producten van oorsprong” (Uitvoeringsverordening (EU) 2021/775).

Een belangrijke uitvoeringshandeling, Verordening (EU) 2023/1070, bevat de technische regelingen voor de ontwikkeling, het onderhoud en het gebruik van elektronische douanesystemen voor de uitwisseling en opslag van informatie overeenkomstig Verordening (EU) nr. 952/2013. Vanaf 1 juni 2023 wordt met de verordening Verordening (EU) 2021/414 vervangen en ingetrokken. De uitvoeringsverordening is van toepassing op:

• het systeem voor douanebeschikkingen;
• het systeem voor uniform gebruikersbeheer en digitale handtekeningen;
• het Europese systeem betreffende bindende tariefinlichtingen;
• het systeem voor registratie en identificatie van marktdeelnemers;
• het systeem voor geautoriseerde marktdeelnemers;
• het invoercontrolesysteem 2;
• het geautomatiseerde uitvoersysteem;
• het nieuwe geautomatiseerde systeem voor douanevervoer;
• het systeem voor informatiebladen voor speciale procedures;
• het systeem voor gecentraliseerde inklaring;
• het geautomatiseerde uitvoersysteem;
• het systeem voor uniestatusbewijzen.

Het is ook van toepassing op de volgende elektronische systemen:

• het EU-douaneportaal voor ondernemers;
• het douanerisicobeheersysteem;
• het bewakingssysteem.

Gedelegeerde handelingen

Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 vormt een aanvulling op Verordening (EU) nr. 952/2013 met betrekking tot gedetailleerde regels voor bepaalde aspecten van het UCC. De verordening zorgt ervoor dat de belangrijkste regels in Verordening (EU) nr. 952/2013 beter worden toegepast en voldoen aan de behoeften van marktdeelnemers en de douane. Deze gedelegeerde handeling is gewijzigd bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/341 (de “Gedelegeerde Overgangshandeling”), waarin enkele overgangsbepalingen zijn vastgesteld totdat de noodzakelijke IT-systemen volledig operationeel zijn.

Net als de uitvoeringshandelingen die zijn aangenomen in verband met Verordening (EU) nr. 952/2013, zijn sommige van de belangrijkste gedelegeerde handelingen meerdere keren gewijzigd.

Gedelegeerde handelingen hebben ook betrekking op aspecten als:

• een herziene definitie van “exporteur” en een verlenging van de termijn voor het nemen van een besluit over terugbetaling of kwijtschelding van douanerechten (Gedelegeerde Verordening (EU) 2018/1063).
• een nieuwe gegevensset voor de aangifte van bepaalde zendingen met een lage waarde vanaf 1 januari 2021 (Gedelegeerde Verordening (EU) 2019/1143);
• regels met betrekking tot de vrijstellingen en de termijnen voor het indienen van een summiere aangifte bij binnenbrengen, overgangsbepalingen tot de releases van het invoercontrolesysteem 2 zijn uitgerold, een nieuwe definitie voor de intrinsieke waarde, overgangsbepalingen voor de exploitanten van postdiensten en de lidstaten met het oog op een soepele toepassing van de btw-regels voor de elektronische handel en de invoering van een nieuw EU-formulier 302 voor het verkeer van goederen in het kader van militaire operaties (Gedelegeerde Verordening (EU) 2020/877);
• de indiening van summiere aangiften bij binnenbrengen en aangiften vóór vertrek voor goederen die over zee worden vervoerd vanuit het Verenigd Koninkrijk na 1 januari 2021 (Gedelegeerde Verordening (EU) 2020/2191);
• gemeenschappelijke gegevensvereisten voor de uitwisseling en opslag van informatie tussen douaneautoriteiten en tussen douaneautoriteiten en marktdeelnemers (Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/234).