Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης

Εκτίμηση επιπτώσεων του κανονισμού για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού των οικιακών πλυντηρίων ρούχων και των οικιακών πλυντηρίων-στεγνωτηρίων ρούχων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1015/2010, και του κανονισμού σχετικά με την ενεργειακή επισήμανση των οικιακών πλυντηρίων ρούχων και των πλυντηρίων-στεγνωτηρίων ρούχων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1060/2010 και της οδηγίας 96/60/ΕΚ.

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Γιατί; Ποιο είναι το πρόβλημα;

Τα πλυντήρια ρούχων είναι σημαντικοί καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στα νοικοκυριά και υπόκεινται σε ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης και ενεργειακής επισήμανσης. Τα πλυντήρια-στεγνωτήρια υπόκεινται σε υποχρεωτική ενεργειακή επισήμανση. Συνεπεία των απαιτήσεων αυτών και της τεχνολογικής προόδου, τα πλυντήρια ρούχων που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά εμπίπτουν στις τρεις υψηλότερες τάξεις ενεργειακής επισήμανσης, ενώ τα περισσότερα πλυντήρια-στεγνωτήρια εμπίπτουν, αντίστοιχα,στις πρώτες δύο υψηλότερες τάξεις (Α + ή υψηλότερη). Μολονότι η εξέλιξη αυτή είναι θετική, αυτό σημαίνει επίσης ότι οι καταναλωτές δεν είναι σε θέση να κάνουν σωστή διάκριση μεταξύ των επιδόσεων των συσκευών στην αγορά. Κατά συνέπεια, ενδέχεται να καταλήξουν στην αγορά πλυντηρίου ρούχων ή πλυντηρίου-στεγνωτηρίου της τάξης A+, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι, όχι μόνον δεν πρόκειται για πλυντήριο ρούχων με τις καλύτερες επιδόσεις, αλλά στην πραγματικότητα για συσκευή που κυκλοφορεί σήμερα στην αγορά με τις χαμηλότερες επιδόσεις.

Πέραν αυτού, τα προγράμματα που χρησιμοποιούνται για τη δοκιμή της διαδικασίας πλυσίματος δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές συνθήκες και συχνά δεν χρησιμοποιούνται από τους καταναλωτές λόγω της μεγάλης διάρκειάς τους. Εξαιτίας αυτού, οι καταναλωτές δεν μπορούν να επιτύχουν το επίπεδο της κατανάλωσης ενέργειας που αναγράφεται στην ετικέτα. Η επικαιροποίηση των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης θα επιτρέψει να αυξηθεί η οικονομικά αποδοτική εξοικονόμηση ενέργειας.

Οι ισχύοντες κανονισμοί για τον οικολογικό σχεδιασμό και την ενεργειακή επισήμανση δεν περιέχουν απαιτήσεις που συμβάλλουν στην κυκλική οικονομία, όπως η ανθεκτικότητα, η δυνατότητα επισκευής και ανακύκλωσης, διότι εστιάζονται στην ενεργειακή απόδοση. Ωστόσο, τα πλυντήρια ρούχων και τα πλυντήρια-στεγνωτήρια, όπως και πολλά άλλα προϊόντα, μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά ως προς τις πτυχές κυκλικής οικονομίας, όπως η διαθεσιμότητα και το κόστος των ανταλλακτικών και η παράδοσή τους, η πρόσβαση στις πληροφορίες επισκευής και συντήρησης και πληρέστερες πληροφορίες σχετικά με το τέλος του κύκλου ζωής των συσκευών: μέτρα που θα μπορούσαν να επιτευχθούν σταδιακά με μέτρα οικολογικού σχεδιασμού. Κατά συνέπεια, η εισαγωγή απαιτήσεων σχετικά με τη δυνατότητα επισκευής και ανακύκλωσης θα συμβάλει στην αναστροφή της μείωσης της μέσης διάρκειας ζωής των πλυντηρίων ρούχων και στην επίτευξη των στόχων της κυκλικής οικονομίας.

Τι αναμένεται να επιτευχθεί με την παρούσα πρωτοβουλία;

Η αναθεώρηση των υφιστάμενων απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού θα έχει ως αποτέλεσμα μείωση των δαπανών των καταναλωτών για την κατανάλωση ενέργειας, νερού και την αντικατάσταση συσκευών, καθώς και υψηλότερα έσοδα για τους κατασκευαστές, τους εμπόρους λιανικής πώλησης και τους επισκευαστές. Η εφαρμογή των απαιτήσεων και για τα πλυντήρια-στεγνωτήρια θα προσφέρει πρόσθετα οφέλη σε αυτά τα πεδία.

Η αναθεώρηση της ενεργειακής ετικέτας για τα πλυντήρια ρούχων και τα πλυντήρια-στεγνωτήρια ρούχων αναμένεται ότι θα δώσει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να επιλέγουν αποδοτικότερα μηχανήματα, ώστε να μειωθούν οι δαπάνες των καταναλωτών για την κατανάλωση ενέργειας και νερού κατά τη χρήση των συσκευών.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ;

Η απαίτηση για ελάχιστα επίπεδα ενεργειακής απόδοσης και την ενεργειακή ετικέτα σε επίπεδο ΕΕ έχει σαφή προστιθέμενη αξία.

Χωρίς εναρμονισμένες απαιτήσεις σε επίπεδο ΕΕ, υπάρχει η πιθανότητα τα κράτη μέλη να θέσουν και πάλι σε εφαρμογή εθνικές ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης ανά προϊόν στο πλαίσιο των εθνικών τους πολιτικών για το περιβάλλον και την ενέργεια. Κατά συνέπεια, αυτό θα υπονόμευε την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και θα οδηγούσε σε αύξηση του κόστους συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις της ΕΕ.

Β. Λύσεις

Ποιες νομοθετικές και μη νομοθετικές επιλογές πολιτικής εξετάστηκαν; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Γιατί;

Για τα πλυντήρια ρούχων και τον κύκλο πλυσίματος των πλυντηρίων-στεγνωτηρίων, εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές:

-1η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ: βασικό σενάριο, διατήρηση της κατάστασης ως έχει: καμία περαιτέρω δράση, οι κανονισμοί που ισχύουν σήμερα παραμένουν αμετάβλητοι·

-2η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ: συνδυασμός των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης με καθορισμό ελάχιστης θερμοκρασίας στους 35 βαθμούς·

-3η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ: συνδυασμός των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης με καθορισμό μέγιστης διάρκειας του προγράμματος δοκιμής με το ήμισυ ή το ένα τέταρτο του φορτίου σε 3 ώρες και παροχή πληροφοριών για το πλήρες φορτίο στην ενεργειακή ετικέτα·

-4η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ: συνδυασμός των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και ενεργειακής επισήμανσης με καθορισμό μέγιστης διάρκειας του προγράμματος δοκιμής ανάλογα με την χωρητικότητα της συσκευής·

-5η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ: συνδυασμός των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού για την αποδοτική χρήση των υλικών στο τέλος του κύκλου ζωής και τη δυνατότητα επισκευής, καθώς και για τη διαθεσιμότητα ανταλλακτικών.

Για τον συνδυασμένο κύκλο πλυσίματος και στεγνώματος των πλυντηρίων-στεγνωτηρίων, εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές:

-1η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ-ΣΤΕΓΝΩΤΗΡΙΑ: βασικό σενάριο, διατήρηση της κατάστασης ως έχει: καμία περαιτέρω δράση, η οδηγία που ισχύει σήμερα παραμένει αμετάβλητη·

-2η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ-ΣΤΕΓΝΩΤΗΡΙΑ: συνδυασμός νέων λιγότερο φιλόδοξων απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και επικαιροποίηση της ενεργειακής ετικέτας·

-3η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ-ΣΤΕΓΝΩΤΗΡΙΑ: συνδυασμός νέων μετρίως φιλόδοξων απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού και επικαιροποίηση της ενεργειακής ετικέτας·

-4η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ-ΣΤΕΓΝΩΤΗΡΙΑ: συνδυασμός απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού σχετικά με την αποδοτικότητα των υλικών, πανομοιότυπη με την 5η ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ ΡΟΥΧΩΝ.

Σε όλα σενάρια πλην του σεναρίου διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης, η ενεργειακή ετικέτα από Α έως G βασίζεται στη νέα δοκιμή και κλιμάκωση.

Η προτιμώμενη επιλογή για τα πλυντήρια ρούχων και τον κύκλο πλυσίματος των πλυντηρίων-στεγνωτηρίων είναι η 4η επιλογή για τα πλυντήρια ρούχων με τις δύο βαθμίδες για την ενεργειακή απόδοση, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις απόδοσης των υλικών της 5ης επιλογής για τα πλυντήρια ρούχων. Για τη συνδυασμένη λειτουργία «πλύσιμο & στέγνωμα» των πλυντηρίων-στεγνωτηρίων η προτιμώμενη επιλογή είναι η 3η επιλογή για τα πλυντήρια-στεγνωτήρια με τις δύο βαθμίδες για την ενεργειακή απόδοση, σε συνδυασμό με την 4η επιλογή για τα πλυντήρια-στεγνωτήρια. Και οι δύο επιλογές παρέχουν την υψηλότερη συνολική εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων και, ταυτόχρονα, διασφαλίζουν σημαντική αλλά ρεαλιστική συμβολή στους στόχους της κυκλικής οικονομίας.

Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Μολονότι οι ενδιαφερόμενοι δεν σχολίασαν όλους τους λεπτομερείς συνδυασμούς των μέτρων στα διάφορα σενάρια, εξέφρασαν προτιμήσεις για τις επιλογές.

Οι ενδιαφερόμενοι της βιομηχανίας δεν ήταν υπέρ ενός χρονικού ορίου για το πρόγραμμα δοκιμής, ενώ ορισμένοι εξ αυτών προτιμούσαν μια απαίτηση για ελάχιστη θερμοκρασία. Τα κράτη μέλη τάχθηκαν εν γένει υπέρ του χρονικού ορίου, ενώ οι ενώσεις καταναλωτών και οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ υποστήριξαν και τις δύο απαιτήσεις. Εκφράστηκαν ορισμένες ανησυχίες από την βιομηχανία και ορισμένα κράτη μέλη όσον αφορά τη δυνατότητα επιβολής των απαιτήσεων αποδοτικής χρήσης των υλικών, υποστήριξαν όμως ότι πρέπει να συμπεριληφθούν και ότι με συνετή προσέγγιση θα διευκολυνθεί η εφαρμογή τους.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών);

Έως το 2030, ο συνδυασμός των προτιμώμενων επιλογών για τα πλυντήρια ρούχων και τα πλυντήρια-στεγνωτήρια αναμένεται ότι θα οδηγήσει στα εξής:

·Εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας 2,48 TWh/έτος και εξοικονόμηση νερού 711 εκατ. m³/έτος·

·Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 0,84 MtCO2eq/έτος·

·Εξοικονόμηση ύψους 7,15 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για τους καταναλωτές·

·Πρόσθετα έσοδα ύψους 1,1 δισ. ευρώ ετησίως για τις επιχειρήσεις, που θα έχουν ως αποτέλεσμα 3 110 πρόσθετες θέσεις εργασίας στον μεταποιητικό τομέα της ΕΕ και 27 940 στον τομέα του λιανικού εμπορίου·

·Διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας της ΕΕ και της πρωτοπορίας της ως κατασκευάστριας υψηλής ποιότητας·

·Προώθηση της καινοτομίας για αποδοτικότερα πλυντήρια ρούχων και πλυντήρια-στεγνωτήρια·

·Υψηλότερα έσοδα και κέρδη για ανεξάρτητες εταιρείες (όπως οι ΜΜΕ) επισκευής και ανακαίνισης προϊόντων.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (αν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών);

Για τους προμηθευτές, το κόστος θα ανέλθει σε 2,7 εκατ. EUR για τις δύο σειρές ενεργειακής ετικέτας που πρέπει να παρέχουν (μία σύμφωνα με τους τρέχοντες κανονισμούς και μία σύμφωνα με τα νέα μέτρα) επί μια περίοδο επικάλυψης 6 μηνών. Για τους εμπόρους, προβλέπεται εφάπαξ κόστος 0,45 εκατ. EUR για την αναγκαία νέα επισήμανση των εκτιθέμενων προϊόντων. Επίσης, το κόστος της βάσης δεδομένων εκτιμάται σε 0,49 εκατομμύρια EUR ετησίως για τους προμηθευτές και για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, σε ένα εφάπαξ κόστος 0,49 εκατ. EUR και σε ετήσιο κόστος 49 420 EUR για τη συντήρηση της βάσης δεδομένων.

Πώς θα επηρεαστούν οι μεγάλες, οι μικρομεσαίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις;

Βλ. το κόστος και τα οφέλη που προαναφέρθηκαν. Επιπλέον, πολλοί ανεξάρτητοι φορείς επισκευής είναι ΜΜΕ ή πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες θα ωφεληθούν ιδίως από τις απαιτήσεις για τη δυνατότητα επισκευής.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικητικές αρχές;

Όχι, το κόστος για τις αρχές επιτήρησης της αγοράς αναμένεται να παραμείνει περίπου το ίδιο. Το κόστος επιβολής των κανονισμών είναι δύσκολο να υπολογιστεί, αναμένεται όμως ότι, μέσω της βάσης δεδομένων καταχώρισης προϊόντων, θα μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Ναι, η προτιμώμενη επιλογή αναμένεται ότι θα έχει θετικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία στην ΕΕ και ότι, παράλληλα, θα καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη μιας ανεξάρτητης αγοράς επισκευής που θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση πόρων.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Θα πραγματοποιηθεί επανεξέταση το αργότερο πέντε έτη μετά την έναρξη ισχύος.