Proces stabilizacji i stowarzyszenia

Unia Europejska zamierza wprowadzić proces stabilizacji i stowarzyszenia obejmujący Bośnię i Hercegowinę, Chorwację, byłą Jjugosłowiańską republikę Macedonii, Albanię oraz Serbię i Czarnogórę, w tym Kosowo (jak określono w rezolucji 1244 rady bezpieczeństwa narodów zjednoczonych), które tworzyły Federalną Republikę Jugosławii w 1999 r. W tej perspektywie Unia Europejska rozwinie nowe stosunki umowne z tymi krajami: układy o stabilizacji i stowarzyszeniu.

AKT

Communication from the Commission to the Council and the European Parliament of 26 May 1999 on the stabilisation and association process for countries of South-Eastern Europe [COM (1999) 235 final - Not published in the Official Journal] (Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 26 maja 1999 r. w sprawie procesu stabilizacji i stowarzyszenia na rzecz krajów Europy Południowo-Wschodniej [COM (1999) 235 – wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

Komunikat przyczynia się do przygotowania wspólnej strategii Unii wobec krajów Europy Południowo-Wschodniej będącej ramą dla stosunków między Unią Europejską a tym regionem.

Istniejące podejście regionalne

Podejście regionalne ustanowiło już w 1996 r. ramy dla stosunków z pięcioma krajami regionu: Albanią, Bośnią i Hercegowiną, Chorwacją, byłą jugosłowiańską republiką Macedonii, jak również Federalną Republiką Jugosławii, z której powstała Czarnogóra i Serbia, w tym Kosowo (jak określono w rezolucji 1244 Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych). Cele podejścia regionalnego ustalone w 1996 r. dotyczyły wsparcia dla realizacji porozumień pokojowych z Dayton/Paryża i Erdut oraz utworzenia strefy stabilności politycznej i dobrobytu gospodarczego, poprzez:

• ustanowienie i utrzymanie demokracji oraz państwa prawa,
• poszanowanie praw mniejszości oraz praw człowieka,
• pobudzenie rozwoju gospodarczego.

Proces stabilizacji i stowarzyszenia

Komunikat wdraża nowe wzmocnione podejście wobec krajów Europy Południowo-Wschodniej. Następstwem przyjętego podejścia jest ustanowienie procesu stabilizacji i stowarzyszenia zakładającego:

• opracowanie układów o stabilizacji i stowarzyszeniu w perspektywie przystąpienia do Unii Europejskiej w momencie ich przestrzegania,
• rozwój stosunków gospodarczych i handlowych z regionem oraz wewnątrz niego,
• rozwój istniejącej pomocy gospodarczej i finansowej,
• wsparcie dla demokratyzacji, społeczeństwa obywatelskiego, edukacji oraz rozwoju instytucjonalnego,
• współpracę w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych,
• rozwój dialogu politycznego.

Komunikat zawiera też dokonane dla każdego kraju analizy dotyczące przestrzegania kryteriów warunkowości przyjętych dla procesu stabilizacji i stowarzyszenia. Na podstawie tych analiz Komisja zadeklarowała, że negocjacje dotyczące układów o stabilizacji i stowarzyszeniu z Bośnią i Hercegowiną oraz Chorwacją rozpoczną się, gdy tylko te kraje spełnią wymagane warunki. W przypadku Federalnej Republiki Jugosławii, z której powstała Czarnogóra i Serbia, w tym Kosowo (zgodnie z rezolucją 1244 Rady Bezpieczeństwa ONZ), Komisja wskazała, że rozpoczęcie takich negocjacji nie zostało nawet uwzględnione z powodu utrzymującego się konfliktu w Kosowie. Ogłosiła jednak, że zostanie przedstawiona propozycja w celu otwarcia negocjacji z byłą jugosłowiańską republiką Macedonii. Komisja wyraziła również gotowość do przedstawienia w odpowiednim czasie opinii na temat otwarcia negocjacji dotyczących układu o stabilizacji i stowarzyszeniu z Albanią.

AKTY POWIĄZANE

STOSUNKI DWUSTRONNE

• Albania

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Albanii, z drugiej strony – Protokóły – Deklaracje [Dz.U. L 107 z 28.4.2009].

• Bośnia i Hercegowina

Wniosek decyzja Rady i Komisji w sprawie zawarcia układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną z drugiej strony [COM(2008) 182 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

Umowa przejściowa w sprawie handlu i kwestii związanych z handlem między Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony [Dz.U. L 169 z 30.6.2008].

• Chorwacja

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Chorwacji, z drugiej strony [Dz.U. L 26 z 28.1.2005].

• Była jugosłowiańska republika Macedonii

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a byłą jugosłowiańską republiką Macedonii, z drugiej strony [Dz.U. L 84 z 20.3.2004].

• Republika Czarnogóry

Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony [Dz.U. L 108 z 29.4.2010].

OCENA

Sprawozdanie Komisji z dnia 30 marca 2004 r. – Proces stabilizacji i stowarzyszenia na rzecz Europy Południowo-Wschodniej. Trzecie sprawozdanie roczne [COM(2004) 202 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Sprawozdanie Komisji z dnia 26 marca 2003 r. – Proces stabilizacji i stowarzyszenia na rzecz Europy Południowo-Wschodniej. Drugie sprawozdanie roczne [COM (2003) 139 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Sprawozdanie Komisji z dnia 3 kwietnia 2002 r. – Proces stabilizacji i stowarzyszenia na rzecz Europy Południowo-Wschodniej. Pierwsze sprawozdanie roczne [COM(2002) 163 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Ostatnia aktualizacja: 07.06.2010