Wkład UE w milenijne cele rozwoju (MCR)

Niniejszy komunikat podsumowuje wkład Unii Europejskiej w ograniczanie ubóstwa na świecie i definiuje środki, które należy podjąć, aby przyspieszyć realizację milenijnych celów rozwoju (MCR).

AKT

Komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 12 kwietnia 2005 r. – Przyspieszenie postępów w realizacji milenijnych celów rozwoju – Wkład Unii Europejskiej [KOM(2005) 132 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Na Szczycie Milenijnym w 2000 r. wspólnota międzynarodowa przyjęła deklarację milenijną (EN) (FR), zobowiązując się do realizacji globalnego projektu zdecydowanego zwalczania ubóstwa we wszystkich jego przejawach. Do deklaracji milenijnej dołączono następujące milenijne cele rozwoju (MCR):

• ograniczenie ubóstwa i głodu na świecie,
• zapewnienie powszechnego nauczania na poziomie podstawowym,
• promowanie równości płci,
• ograniczenie umieralności dzieci,
• poprawa opieki zdrowotnej nad matkami,
• ograniczenie rozprzestrzeniania się HIV/AIDS i innych chorób,
• stosowanie zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi,
• udział w globalnym partnerskim porozumieniu na rzecz rozwoju.

Unia Europejska (UE) podjęła konkretne zobowiązania, aby zrealizować te cele do 2015 r. Komisja podkreśla, że Wspólnota wraz z państwami członkowskimi wniosły już znaczny wkład do wysiłków wspólnoty międzynarodowej. UE stała się liderem w walce z globalnym ubóstwem, dostarczając większość – 55% światowej pomocy publicznej na rzecz rozwoju. Jednakże konieczne jest przyspieszenie realizacji MCR, zwykła realizacja obecnych polityk nie jest wystarczająca dla ich osiągnięcia.

W ramach opracowania wkładu UE w spotkanie na szczycie ONZ we wrześniu 2005 r. Rada zwróciła się do Komisji z poleceniem przygotowania ambitnych propozycji działań w perspektywie roku 2015, dotyczących przyspieszenia realizacji MCR, zwłaszcza finansowania rozwoju, spójności polityk rozwojowych oraz pierwszeństwa dla Afryki. Propozycje Komisji dotyczą głównie:

• wyznaczenia nowych celów okresowych, związanych ze zwiększeniem budżetów na pomoc publiczną do 2010 r., tak by do 2015 r. można było zwiększyć globalne wysiłki do 0,7% dochodu narodowego brutto (DNB),
• przyspieszenia reform w celu poprawy jakości pomocy,
• ponownego rozważenia sposobu, w jaki UE poprzez własny model zrównoważonego rozwoju, polityki wewnętrzne i zewnętrzne, kształtuje warunki rozwoju,
• umożliwienia Afryce jako pierwszej odniesienia korzyści z tych nowych orientacji i wykorzystania szans, jakie niesie ze sobą partnerstwo między obydwoma kontynentami.

Zwiększone zasoby

Komisja zachęca państwa członkowskie do dalszego zwiększania budżetów przeznaczanych na Oficjalną Pomoc Rozwojową (ODA), do przekroczenia zobowiązań z Monterrey. Proponuje ustalić dla stosunku ODA/DNB nowy minimalny cel indywidualny na poziomie 0,51% do roku 2010 (0,17% dla nowych państw członkowskich), co podniosłoby wspólny wkład UE do 0,56%. To zobowiązanie oznaczałoby wzrost o 20 miliardów EUR rocznie do roku 2010, i pozwoliłoby osiągnąć do 2015 r. zakładany przez ONZ poziom 0,7% DNB.

Oprócz budżetów pomocy publicznej należy rozważyć nowe źródła dodatkowego finansowania. Powinny one być trwalsze i bardziej przewidywalne w dłuższej perspektywie czasowej.

Lepsza jakość pomocy

Poza ilościowym zwiększeniem pomocy międzynarodowej należy wzmocnić koordynację i zharmonizowanie działań donatorów oraz dopasować się do strategii partnerów, aby zapewnić wzrost skuteczności i ograniczenie kosztów transakcji pomocowych. Brak harmonizacji jest dodatkowym obciążeniem dla administracji i generuje zbędne koszty dla krajów partnerskich.

Spójność na rzecz rozwoju

Lepsza współpraca w zakresie rozwoju jest sama w sobie niewystarczająca wobec wyzwań stawianych przez MCR. Polityki inne niż polityka pomocy mogą odegrać znaczącą rolę w osiągnięciu MCR przez kraje rozwijające się. W tym kontekście Komunikat w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju wymienia polityki, które najwyraźniej mogą wesprzeć wysiłki krajów rozwijających się.

Pierwszeństwo dla Afryki

Liczne regiony Afryki subsaharyjskiej mają znaczne opóźnienie w zakresie realizacji MCR w stosunku do pozostałych części świata. Komisja chce skupić swe wysiłki na Afryce oraz wspierać tamtejsze kraje, aby stały się najważniejszymi podmiotami w procesie ich własnego rozwoju.

W tym celu UE chce skupić się na następujących dziedzinach:

• poprawie sprawowania władzy w Afryce, m.in. za pomocą wsparcia finansowego dla Unii Afrykańskiej (UA), zawierając partnerstwa z odpowiednimi instytucjami oraz za pomocą refinansowania instrumentu na rzecz pokoju w Afryce,
• wzajemnych połączeń sieci i handlu afrykańskiego: konieczne jest utworzenie i wsparcie regionalnych sieci infrastrukturalnych, żeby wzrost gospodarczy i handel mogły stać się konkurencyjne i żeby afrykańscy eksporterzy mogli znaleźć dla siebie miejsce na rynku światowym. W związku z tym Komisja ustanowiła partnerstwo europejsko-afrykańskie na rzecz infrastruktury. Należy także zwiększyć ilość i jakość wymiany handlowej dla Afryki subsaharyjskiej,
• działania na rzecz sprawiedliwych stosunków społecznych, dostępu do usług i godnej pracy oraz stosowanie zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi. UE będzie wspierać inicjatywy w tym zakresie i kontynuować wraz ze swoimi partnerami w Afryce rozwijanie koncepcji uczestnictwa w planowaniu i zasilaniu zasobów na poziomie lokalnym, krajowym i regionalnym. Należy także włączyć do polityki rozwojowej stosowanie zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi. UE podejmie również konkretne działania polityczne mające na celu wzmocnienie kryteriów, które są decydujące w przyznawaniu pomocy dla państw AKP, a mianowicie kryterium równomiernego rozdziału i zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi.

AKTY POWIĄZANE

Europejskie sprawozdanie dotyczące rozwoju z dnia 19 września 2008 r. „Milenijne cele rozwoju w połowie okresu: gdzie jesteśmy i gdzie powinniśmy zmierzać? (EN)”. Sprawozdanie to ocenia stopień realizacji MCR w perspektywie roku 2015. Pomimo wzrostu gospodarczego w niektórych krajach oraz ograniczenia globalnego ubóstwa w stosunku do roku 2000, postępy krajów rozwijających się były nierówne. Opóźnienia niektórych krajów w zakresie zdrowia czy edukacji są szczególnie niepokojące.

Zgodnie ze zobowiązaniami UE i wspólnoty międzynarodowej poziom oficjalnej pomocy rozwojowej musi zostać zwiększony w szybkim tempie. Kraje będące odbiorcami pomocy muszą zobowiązać do poprawienia sposobu sprawowania rządów w sferze gospodarczej i instytucjonalnej. Muszą się m.in. przyczyniać do realizacji programu działań z Akry (AAA) na rzecz jakości i skuteczności pomocy oficjalnej (ujednolicenie procedur publicznych i przyznawania zamówień publicznych, koordynacja donatorów funduszu, przejrzystość i mechanizmy współodpowiedzialności).

Pomoc finansowa jest uzupełnieniem i wsparciem programów pomocowych na rzecz rozwoju. Pełne osiągnięcie MCR musi obywać się w spójnych ramach politycznych opierających się jednocześnie na sprawiedliwym wzroście gospodarczym i na sektorowych politykach rozwoju. Ujednolicenie polityk i programów międzynarodowych jest istotnym czynnikiem dla osiągnięcia tych celów (m.in. na polu globalnego zarządzania gospodarką, otwierania rynków, imigracji, zmian klimatu i zarządzania ryzykiem).

Najsłabsze państwa, określane jako najbardziej opóźnione jeśli chodzi o osiąganie MCR, muszą być objęte priorytetową ochroną, zwłaszcza w kontekście globalnego kryzysu.

W 2008 r. UE nadal pozostaje pierwszym darczyńcą i głównym partnerem operacji mających na celu utrzymanie pokoju na świecie. Jej polityka w zakresie rozwoju wspiera integrację regionalną za pomocą wymiany handlowej.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 9 kwietnia 2008 r. – UE światowym partnerem na rzecz rozwoju – Przyspieszenie realizacji milenijnych celów rozwoju [KOM(2008) 177 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]. Niniejszy komunikat określa środki potrzebne do przyspieszenia postępów na drodze do MCR. Dotyczą one wielkości i skuteczności pomocy rozwojowej, pomocy dla handlu oraz spójności politycznej. Celem komunikatu jest także przyczynienie się do wypracowania wspólnotowego stanowiska na potrzeby konferencji poświęconej finansowaniu rozwoju, która odbędzie się w grudniu 2008 r. w Ad-Dauha, i Ministerialnego Forum Wysokiego Szczebla ONZ, które zostało zaplanowane na wrzesień 2008 r. w Akrze.

Ostatnia aktualizacja: 19.02.2009