Wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja ramowa Rady 2002/465/WSiSW w sprawie wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych

JAKI JEST CEL NINIEJSZEJ DECYZJI RAMOWEJ?

Określa zasady ustanawiania i funkcjonowania wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych. W przypadku niektórych rodzajów przestępstw popełnianych w Unii Europejskiej (UE) dochodzenie może być skuteczniej prowadzone przez wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze powołane na określony czas na mocy umowy pomiędzy krajami UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Niniejsza decyzja ramowa była odpowiedzią na posiedzenie krajów UE zorganizowane w 1999 r., podczas którego zgłoszono pilną potrzebę ustanowienia takich zespołów w celu zwalczania handlu środkami odurzającymi i handlu ludźmi oraz terroryzmu.
• Konwencja o wzajemnej pomocy w sprawach karnych przyjęta w maju 2000 r. zakłada ustanowienie wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych. Jednak z powodu spowolnionego procesu ratyfikacji niniejsza decyzja ramowa miała zostać wdrożona do 1 stycznia 2003 r. Decyzja ramowa przestanie obowiązywać, gdy konwencja wejdzie w życie we wszystkich krajach UE.
• W przypadku prowadzenia śledztwa w sprawach przestępstw popełnianych w UE, których okoliczności stwarzają konieczność skoordynowanych i jednomyślnych działań, co najmniej dwa kraje UE mogą ustanowić wspólny zespół dochodzeniowo-śledczy. W tym celu właściwe organy tych krajów UE zawierają umowę określającą procedury, których zespół będzie musiał przestrzegać. Wspólny zespół jest tworzony:
  • w szczególnym celu
  • i na określony czas (z możliwością przedłużenia na podstawie wzajemnej zgody stron).
• Kraje UE, które tworzą taki zespół, decydują o jego składzie, celu i okresie działania. Na czele zespołu stoi przedstawiciel jednego z krajów UE, w którym prowadzone jest dochodzenie. Kraje te mogą również zezwolić na udział w działalności zespołu przedstawicielom Europolu, Eurojustu, OLAF oraz obywatelom krajów spoza UE. Wszyscy członkowie zespołu muszą wykonywać swoje obowiązki zgodnie z prawem kraju, na terytorium którego zespół prowadzi działania.
• Wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze mogą być również tworzone z i pomiędzy krajami spoza UE, pod warunkiem że istnieje do tego odpowiednia podstawa prawna, taka jak umowa międzynarodowa lub ustawodawstwo krajowe.
• 1 grudnia 2014 r. Zjednoczone Królestwo poinformowało Komisję Europejską o chęci przyjęcia decyzji ramowej. Zostało to potwierdzone decyzją Komisji 2014/858/UE. 11 marca 2016 r. Włochy poinformowały Komisję o włączeniu decyzji ramowej do prawa krajowego. Oznacza to, że obecnie wszystkie kraje UE posiadają podstawę prawną do tworzenia wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych.

OD KIEDY OBOWIĄZUJE NINIEJSZA DECYZJA RAMOWA?

Niniejsza decyzja ma zastosowanie od 20 czerwca 2002 r. Kraje UE miały obowiązek wdrożenia jej zapisów do prawa krajowego do 1 stycznia 2003 r.

KONTEKST

• W lipcu 2005 r. ustanowiono sieć krajowych ekspertów ds. wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych na potrzeby wdrożenia programu haskiego i określonego w nim zobowiązania każdego kraju UE do wyznaczenia krajowego eksperta w celu zachęcania do tworzenia wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych i wymiany doświadczeń w zakresie najlepszych praktyk (dokument Rady 11037/05).
• Od 2005 r. sieć wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych zwołuje posiedzenia raz w roku, a od połowy stycznia 2011 r. posiada sekretariat – prowadzony w siedzibie Eurojustu – który promuje działania sieci i wspiera pracę krajowych ekspertów. Od 2012 r. sekretariat sieci wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych pomaga w opracowaniu formularza, który ma pomóc ekspertom w ocenie działalności wspólnych zespołów badawczych, w tym uzyskanych wyników, kwestii prawnych i napotkanych trudności. Pierwszą wersję formularza oceny wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych opracowano i udostępniono ekspertom ds. wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych w kwietniu 2014 r.
• Stale rosnąca liczba wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych tworzonych każdego roku pokazuje, że są one głównymi narzędziami umożliwiającymi koordynowanie śledztw oraz zwiększającymi wzajemne zaufanie unijnych organów wymiaru sprawiedliwości i organów sądowych.
• Dodatkowe informacje:
  • „Wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze” na stronie internetowej Europolu
  • „Wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze” na stronie internetowej Eurojustu.

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja ramowa Rady 2002/465/JHA z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych (Dz.U. L 162 z 20.6.2002, s. 1–3)

DOKUMENTY POWIĄZANE

2014/858/UE: Decyzja Komisji z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie powiadomienia przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o chęci uczestniczenia w aktach Unii w dziedzinie współpracy policyjnej i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, przyjętych przed wejściem w życie traktatu lizbońskiego i niebędących częścią dorobku Schengen (Dz.U. L 345 z 1.12.2014, s. 6–9)

Ostatnia aktualizacja: 12.01.2017