Ustawa ta określa wspólne zasady dotyczące prowadzenia transgranicznych postępowań upadłościowych w krajach Unii Europejskiej (UE), z wyjątkiem Danii. Jej celem jest zniechęcenie dłużników do przenoszenia majątku lub miejsca prowadzenia postępowania sądowego z jednego państwa do drugiego w celu poprawy ich sytuacji prawnej.

Ustawa wprowadza spójny system norm prawnych dotyczących prowadzenia międzynarodowych postępowań upadłościowych z udziałem firm, handlowców lub osób fizycznych. Umożliwia ona koordynację działań, które mają zostać podjęte w stosunku do majątku niewypłacalnego dłużnika, gdy majątek ten znajduje się w różnych krajach UE. Zasady te mają zastosowanie do:

Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zbiorowych postępowań przewidujących niewypłacalność dłużnika, które obejmują całkowite lub częściowe zajęcie majątku dłużnika oraz powołanie zarządcy. Krajowe postępowania objęte ustawą są wymienione w załączniku do ustawy.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do postępowań upadłościowych dotyczących zakładów ubezpieczeń, instytucji kredytowych, przedsiębiorstw inwestycyjnych świadczących usługi obejmujące przechowywanie środków pieniężnych oraz papierów wartościowych osób trzecich, a także przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

Sądem właściwym dla wszczęcia postępowania głównego jest sąd kraju UE, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika (czyli siedziba określona w statucie, chyba że zostanie przeprowadzony dowód przeciwny). Postępowanie to ma zasięg globalny i dotyczy majątku dłużnika na całym świecie oraz zapewnia ochronę interesów wierzycieli niezależnie od miejsca, w którym przebywają.

Obok postępowania głównego sądy w innym kraju UE mogą otworzyć wtórne postępowanie upadłościowe, jeżeli dłużnik prowadzi działalność gospodarczą na terytorium tego kraju, ale to postępowanie jest ograniczone do majątku dłużnika znajdującego się na tym terytorium.

W celu zapewnienia efektywnego zarządzania majątkiem dłużnika ustawa wymaga, aby główne i wtórne postępowanie były odpowiednio skoordynowane. Zarządcy powołani w każdym postępowaniu są zobowiązani do ścisłej współpracy, w szczególności poprzez wymianę informacji. Zarządca w postępowaniu głównym może również interweniować w postępowaniu wtórnym, na przykład zaproponować plan restrukturyzacji lub zażądać zawieszenia sprzedaży majątku.

Z zasady stosuje się prawo kraju UE, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe. Dotyczy to zarówno postępowania głównego, jak i wtórnego.

Istnieją przepisy gwarantujące zabezpieczenie praw osób trzecich w odniesieniu do materialnych lub niematerialnych składników majątku dłużnika oraz praw sprzedawcy na podstawie zastrzeżenia własności, tak aby prawa te nie zostały naruszone przez wszczęcie postępowania, jeżeli majątek znajduje się poza krajem, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe.

Prawa do nieruchomości są regulowane wyłącznie prawem kraju UE, w którym znajduje się nieruchomość. Prawo zarządcy do wypowiedzenia umowy o pracę, prawo wierzyciela do żądania potrącenia wierzytelności, prawa i obowiązki stron w systemie płatności lub na rynku finansowym są również określone wyłącznie przez prawo kraju UE dla nich właściwego.

Wszczęcie postępowania upadłościowego przez sąd kraju UE podlega uznaniu we wszystkich pozostałych krajach UE.

Ustawa gwarantuje również, że decyzje ściśle związane z postępowaniem upadłościowym, np. w sprawach o zaskarżenie czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli (tj. czynności na szkodę wierzycieli), są uznawane w innym kraju.

Skutki tej decyzji są przewidziane w prawie kraju, w którym wszczęto postępowanie. Kraj UE może odmówić uznania postępowania upadłościowego wszczętego w innym kraju UE, jeżeli prowadziłoby ono do rezultatu, który pozostaje w sprzeczności z jego porządkiem publicznym.

Każdy wierzyciel mający siedzibę w kraju UE jest uprawniony do zgłoszenia swojej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym toczącym się w innym kraju UE.

Dotyczy to również organów podatkowych oraz instytucji ubezpieczenia społecznego. W przypadku prowadzenia kilku postępowań względem majątku dłużnika ustawa wymaga, aby podział funduszów masy był skoordynowany w celu zapewnienia równego traktowania wierzycieli.

ODNIESIENIA

Akt	Wejście w życie	Termin transpozycji przez państwa członkowskie	Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Rozporządzenie (WE) nr 1346/2000	31.5.2002	-	Dz.U. L 160 z 30.6.2000, s. 1-18

Kolejne zmiany i poprawki do rozporządzenia (WE) nr 1346/2000 zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

Ta rekomendacja zawiera szereg zasad dotyczących prowadzenia krajowych postępowań upadłościowych w przypadku przedsiębiorstw w trudnej sytuacji finansowej. Nacisk kładzie się na zachęcanie rentownych przedsiębiorstw do restrukturyzacji na wczesnym etapie, tak aby zapobiec upadłości. Komisja uważa, że reforma krajowego prawa upadłościowego pomoże w utrzymaniu na rynku rentownych przedsiębiorstw, umożliwi zabezpieczenie miejsc pracy, a także wpłynie na poprawę sytuacji wierzycieli, którzy będą mogli odzyskać większą część swoich inwestycji niż w przypadku bankructwa dłużnika.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego: Nowe europejskie podejście do niepowodzeń biznesowych i niewypłacalności (COM(2012) 742 final z 12.12.2012)