Połowy wielorybów

Komisja proponuje, aby Unia Europejska i jej państwa członkowskie przyjęły skoordynowane podejście na poziomie międzynarodowym w celu zapewnienia skutecznej ochrony wielorybów, przede wszystkim przeciwstawiając się komercyjnemu połowowi wielorybów.

WNIOSEK

Propozycja decyzji Rady z dnia 19 grudnia 2007 r. ustanawiającej stanowisko, które powinno zostać przyjęte w imieniu Wspólnoty Europejskiej na posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej.

Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie działań Wspólnoty dotyczących połowów wielorybów [COM(2007) 823 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Unia Europejska (UE) przyjęła środki mające na celu ochronę waleni (wielorybów, delfinów itp.) przed polowaniami, połowami lub przetrzymywaniem, a także przed umyślnym niepokojeniem i wymianą handlową, również w odniesieniu do produktów wytwarzanych z tych zwierząt pochodzących z państw trzecich.

Ochrona waleni jest zapewniana na poziomie europejskim przez kilka aktów prawnych i strategii, takich jak:

• dyrektywa „siedliskowa” ustanawiająca sieć Natura 2000,
• rozporządzenie w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (CITES),
• strategia dla środowiska morskiego,
• rozporządzenie w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa i
• rozporządzenie w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji tych zasobów w Morzu Śródziemnym.

Wieloryby są zwierzętami migrującymi, w związku z tym ich ochrona może być skuteczna tylko wtedy, jeżeli środki ochronne równoważne środkom podejmowanym na poziomie UE zostaną przyjęte na poziomie międzynarodowym.

Na poziomie międzynarodowym połowy wielorybów są zakazane, począwszy od sezonu 1985/1986. Moratorium zostało uchwalone przez Międzynarodową Komisję Wielorybniczą (IWC) głównie z powodu niepewności naukowej dotyczącej stanu zasobów wielorybów na świecie.

IWC jest instytucją międzynarodową właściwą w zakresie ochrony i zarządzania zasobami wielorybów, ustanowioną przez międzynarodową konwencję z 1946 r. o uregulowaniu połowu wielorybów. W listopadzie 2011 r. Komisja liczyła 89 członków. Unia Europejska zasiada w niej w charakterze obserwatora.

Wiele odstępstw od moratorium pozwala niektórym krajom nie stosować w praktyce moratorium na połowy wielorybów ogłoszonego przez IWC. Na przykład Islandia i Norwegia nie są związane moratorium z powodu sprzeciwu lub zastrzeżeń, które zgłosiły do konwencji z 1946 r. Ponadto połowy wielorybów mogą być dalej prowadzone w ramach specjalnych zezwoleń udzielanych przez władze krajowe do celów badań naukowych. W szczególności Japonia prowadzi „programy badań naukowych”, a następnie może wprowadzać na rynek mięso wielorybów złowionych w ramach tych programów. Pozostają ponadto dozwolone połowy wielorybów przez grupy etniczne.

Mandat IWC obejmuje zarówno zarządzanie połowami, jak i ochronę wielorybów. Ta podwójna rola prowadzi do starć pomiędzy diametralnie przeciwstawnymi punktami widzenia przeciwników i zwolenników wielorybnictwa, co zagraża współpracy międzynarodowej i utrudnia ustanowienie skutecznego systemu ochrony wszystkich gatunków wielorybów.

Aby wzmocnić stanowisko na rzecz ochrony wielorybów, UE apeluje do wszystkich państw członkowskich, które nie przystąpiły jeszcze do konwencji z 1946 r., aby to uczyniły. UE i jej państwa członkowskie będą współpracować z innymi krajami, aby przekonać je do przeciwstawiania się połowom wielorybów.

Komisja proponuje, aby państwa członkowskie przedstawiały stanowisko polityczne wspólne dla Unii Europejskiej w ramach IWC w celu ustanowienia skutecznych międzynarodowych ram regulacyjnych dla ochrony wielorybów. Zgodnie z tym stanowiskiem państwa członkowskie powinny w szczególności sprzeciwiać się częściowemu lub całkowitemu zniesieniu moratorium na połowy wielorybów oraz rozszerzenia zakresu głosowań tajnych w ramach IWC. Ponadto państwa członkowskie muszą wspierać:

• tworzenie rezerwatów wielorybów,
• połowy wielorybów przez grupy etniczne, pod warunkiem że nie prowadzi to do naruszenia zasobów,
• ustanowienie globalnej reglamentacji działalności związanych z połowami wielorybów, w szczególności w odniesieniu do połowów dla celów naukowych,
• propozycje zgodne ze stanowiskiem UE w odniesieniu do konwencji CITES i innych umów międzynarodowych, których UE jest stroną,
• dalsze prowadzenie działalności komitetu ds. ochrony i propozycji mających na celu ochronę małych waleni,
• zbieranie danych naukowych za pomocą metod nieniszczących, które nie szkodzą wielorybom, a także badań nad ochroną populacji wielorybów.

Ostatnia aktualizacja: 09.11.2011