Ochrona fizyczna materiałów jądrowych i obiektów jądrowych

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Konwencja o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych

Decyzja 2008/99/WE, Euratom w sprawie przystąpienia Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej do Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych

Decyzja 2007/513/Euratom zatwierdzająca przystąpienie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej do poprawionej Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych

JAKIE SĄ CELE KONWENCJI I DECYZJI?

• Cele konwencji:
  • ochrona materiałów jądrowych i obiektów jądrowych;
  • kryminalizacja określonych przestępstw związanych z takimi materiałami i obiektami;
  • ustanowienie współpracy pomiędzy państwami sygnatariuszami.
• Decyzja 2007/513/Euratom zatwierdza przystąpienie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom) do Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych.
• Decyzja 2008/99/WE, Euratom potwierdza przystąpienie do konwencji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Poprawiona Konwencja o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych ma na celu zapewnienie skutecznej ochrony fizycznej podczas wykorzystywania, przechowywania lub transportu materiałów jądrowych używanych do celów pokojowych, a także zapobieganie i zwalczanie przestępstw związanych z takimi materiałami i obiektami.

Opiera się ona na Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych (CPPNM), której sygnatariuszami są wszystkie kraje UE.

Każda ze stron konwencji ma obowiązek ustanowienia oraz wdrożenia środków, które zapewnią skuteczną ochronę w celu zapobiegania zwłaszcza kradzieży lub znikaniu materiałów jądrowych, za które ponoszą odpowiedzialność, a także zapobiegania sabotażom dotyczącym obiektów jądrowych, które znajdują się na ich terytorium. Podobnie Traktat Euratom (zob. streszczenie) przewiduje ustanowienie systemu zabezpieczeń, który ma zapobiegać stosowaniu materiałów jądrowych do celów innych niż planowane.

W czasie wdrażania konwencji jej strony powinny przestrzegać szeregu podstawowych zasad, zwłaszcza zasad odpowiedzialności państwa i posiadaczy zezwoleń, kultury bezpieczeństwa, gwarancji jakości i poufności.

Strony:

• zapewniają, aby materiały jądrowe, które przywożą, wywożą lub których tranzyt przez swoje terytorium zatwierdzają, były chronione zgodnie z poziomem bezpieczeństwa mającym w stosunku do nich zastosowanie;
• wyznaczają właściwy organ odpowiedzialny za wdrażanie konwencji oraz punkt kontaktowy, o których informacje przekazują innym państwom sygnatariuszom bezpośrednio lub przez depozytariusza (Międzynarodową Agencję Energii Atomowej);
• współpracują ze sobą w przypadku kradzieży, sabotażu lub zagrożenia kradzieżą lub sabotażem – współpraca ta polega w szczególności na wymianie informacji z zachowaniem zasad poufności przekazywanych informacji w stosunku do osób trzecich;
• w przypadku określonych naruszeń prawa stosują odpowiednie sankcje uwzględniające wagę tych naruszeń. W szczególności karalne są następujące działania:
  • nieuprawnione działania, które powodują lub mogą spowodować śmierć lub poważne obrażenia,
  • kradzież materiałów jądrowych,
  • sabotaż dotyczący obiektów jądrowych,
  • groźby użycia materiałów jądrowych w celu spowodowania śmierci lub poważnych obrażeń osoby trzeciej lub znacznych szkód w odniesieniu do własności.

Próba popełnienia któregokolwiek z tych naruszeń i współudział w takich działaniach lub ich organizacja organizowanie również są traktowane jako przestępstwa karalne.

Każda strona posiada jurysdykcję, której podlegają przestępstwa popełnione na jej terytorium lub na pokładzie statku lub statku powietrznego zarejestrowanego w tym państwie, a także gdy sprawca domniemanego naruszenia jest obywatelem tego państwa. Ponadto przestępstwa te podlegają ekstradycji między państwami sygnatariuszami. Państwa te powinny prowadzić możliwie najszerszą współpracę sądowniczą w przypadku wymienionych przestępstw. Motywy polityczne przestępstw nie stanowią przyczyny odmówienia ekstradycji czy wzajemnej pomocy sądowej.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Pierwotna konwencja weszła w życie 18 lutego 1987 r. Przyjmując decyzję 2007/513, UE zatwierdziła przystąpienie Euratomu do zmienionej konwencji z dniem 10 lipca 2007 r.

Zmiany do CPPNM weszły w życie 8 maja 2016 r.

KONTEKST

CPPNM została przyjęta w 1979 r., a weszła w życie w 1987 r. Pierwotna wersja została poprawiona w 2005 r. podczas konferencji poświęconej wzmocnieniu jej postanowień.

Więcej informacji:

• Konwencje dotyczące bezpieczeństwa jądrowego (Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Konwencja o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych (Dz.U. L 34 z 8.2.2008, s. 5–18)

Decyzja Komisji 2008/99/WE, Euratom z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie przystąpienia Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej do Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych (Dz.U. L 34 z 8.2.2008, s. 3–4)

Decyzja Rady 2007/513/Euratom z dnia 10 lipca 2007 r. zatwierdzająca przystąpienie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej do poprawionej Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych i obiektów jądrowych (Dz.U. L 190 z 21.7.2007, s. 12–14)

Ostatnia aktualizacja: 11.12.2020