Wytyczne w sprawie oceny horyzontalnego połączenia przedsiębiorstw

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Wytyczne w sprawie oceny horyzontalnego połączenia przedsiębiorstw na mocy rozporządzenia UE w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw

JAKIE SĄ CELE WYTYCZNYCH?

• Zawierają one wskazówki dotyczące podejścia stosowanego przez Komisję Europejską w ramach oceny prawdopodobnego wpływu połączeń, która jest przeprowadzana zgodnie z art. 2 rozporządzenia (WE) nr 139/2004 (rozporządzenia w sprawie łączenia przedsiębiorstw), w przypadku gdy zainteresowane przedsiębiorstwa są faktycznymi lub potencjalnymi konkurentami na tym samym rynku właściwym (połączenia horyzontalne).
• W toku kontroli Komisja może wyrazić troskę o konkurencję w sytuacji, gdy jest prawdopodobne, że połączenia pozbawią klientów korzyści wynikających ze skutecznej konkurencji (takich jak na przykład niższe ceny, większy wybór produktów lub usług bądź innowacje).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• W wytycznych Komisja wyjaśnia, w jakich sytuacjach może wyrażać troskę o konkurencję, a także wskazuje, kiedy jej interwencja nie jest możliwa.
• Komisja może wyrazić troskę o konkurencję wówczas, gdy połączenia i nabycia zwiększają siłę rynkową uczestniczących w nich przedsiębiorstw w stopniu, który może wywołać znaczące negatywne skutki dla konsumentów, zwłaszcza w wyniku stworzenia lub umocnienia pozycji dominującej*. Przykładem może być połączenie, które eliminuje konkurenta z rynku lub czyni koordynację pomiędzy istniejącymi na rynku przedsiębiorstwami bardziej prawdopodobną.

Udział w rynku i poziomy koncentracji

• Ocena połączenia przez Komisję zwykle pociąga za sobą:
  • definicję właściwego rynku asortymentowego i geograficznego;
  • ocenę połączenia z punktu widzenia konkurencji.
• Komisja definiuje rynek właściwy na podstawie swojego obwieszczenia z 1997 r. Głównym celem definicji rynku jest systematyczna identyfikacja natychmiastowych ograniczeń konkurencji, w obliczu których staje przedsiębiorstwo po połączeniu.
• Co do zasady Komisja nie interweniuje, gdy połączenie nie powoduje przekroczenia pewnych określonych poziomów koncentracji na rynku, które są mierzone w oparciu o procentowy udział przedsiębiorstwa w rynku lub o indeks Herfindahla-Hirschmanna*.

Możliwe efekty antykonkurencyjne połączeń horyzontalnych

• Istnieją dwa główne sposoby znacznego utrudniania skutecznej konkurencji przez połączenia horyzontalne, zwłaszcza poprzez stworzenie lub wzmocnienie pozycji dominującej:
  • poprzez wyeliminowanie istotnych ograniczeń wynikających z konkurencji w co najmniej jednym przedsiębiorstwie, co w rezultacie prowadziłoby do wzrostu siły rynkowej, bez odwoływania się do skoordynowanego działania (tzw. efekty nieskoordynowane);
  • poprzez zmianę charakteru konkurencji w taki sposób, że przedsiębiorstwa, które dotychczas nie koordynowały swoich działań stają się obecnie zdecydowanie bardziej skłonne je koordynować i podnosić ceny lub też w inny sposób utrudniać skuteczną konkurencję. Połączenie może również ułatwić koordynację, uczynić ją bardziej stabilną lub bardziej skuteczną w przypadku przedsiębiorstw, które dokonywały koordynacji przed połączeniem (tzw. efekty skoordynowane).
• Komisja ocenia, czy zmiany spowodowane połączeniem wywołałyby którykolwiek z wymienionych efektów. Oba wspomniane wyżej przykłady mogą okazać się właściwe przy ocenie danej transakcji.

Wśród innych aspektów, które Komisja bierze pod uwagę, można wymienić:

• wyrównawczą siłę nabywczą* – presja konkurencyjna jest wywierana na dostawcę nie tylko przez konkurentów; może ona pochodzić również od jego klientów. Nawet przedsiębiorstwa z bardzo dużymi udziałami w rynku po połączeniu mogą nie być w stanie znacząco przeszkodzić skutecznej konkurencji, szczególnie poprzez działanie w dużym stopniu niezależnie od swoich klientów, jeśli ci klienci posiadają wyrównawczą siłę nabywczą;
• wejście na rynek – jeśli wystarczająco łatwo jest wejść na rynek, to nie jest prawdopodobne, aby połączenie niosło ze sobą znaczące ryzyko antykonkurencyjne. Dlatego też analiza wejścia na rynek to ważny element w ogólnej ocenie konkurencyjności. Aby wejście na rynek stanowiło wystarczającą barierę konkurencyjną dla łączących się stron, trzeba wykazać, że można zapobiec potencjalnym skutkom antykonkurencyjnym połączenia na czas i w odpowiednim stopniu lub je pokonać;
• wydajność – przedsiębiorstwa mogą utrzymywać, że wzrost wydajności przeciwdziała negatywnemu wpływowi na konkurencję. Strony dokonujące połączenia muszą być w stanie wykazać, że wydajności są związane z połączeniem, przyniosą korzyści konsumentom i dają się sprawdzić;
• obronę upadającego przedsiębiorstwa – połączenie, które w innym wypadku byłoby problematyczne, może jednak zostać uznane za zgodne ze wspólnym rynkiem, jeśli jedną z łączących się stron jest upadające przedsiębiorstwo. Podstawowym wymogiem jest, aby ograniczenie konkurencji, które następuje po połączeniu, nie stanowiło wyniku połączenia.

OD KIEDY WYTYCZNE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Wytyczne mają zastosowanie od dnia 5 lutego 2004 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Połączenia przedsiębiorstw (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Wytyczne w sprawie oceny horyzontalnego połączenia przedsiębiorstw na mocy rozporządzenia Rady w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (Dz.U. C 31 z 5.2.2004, s. 5–18)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1–22)

Obwieszczenie Komisji w sprawie definicji rynku właściwego do celów wspólnotowego prawa konkurencji (Dz.U. C 372 z 9.12.1997, s. 5–13)

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2020