Kontrola koncentracji przedsiębiorstw
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Rozporządzenie (WE) nr 139/2004 – kontrola koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw)
JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?
- W rozporządzeniu ustanowiono przepisy UE mające zastosowanie do koncentracji* polegającej na powiązaniu ze sobą co najmniej dwóch przedsiębiorstw w drodze połączenia lub przejęcia.
- Rozporządzenie przewiduje, że jedno wewnątrzunijne połączenie nie musi być zgłaszane kilku organom ochrony konkurencji w UE. Opiera się ono na zasadzie pomocniczości, zgodnie z którą połączenie jest badane przez organ sądowy znajdujący się w najbardziej dogodnej do tego sytuacji.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich koncentracji o wymiarze unijnym*.
Procedura zgłaszania
- Co do zasady strona lub strony, które mają przejąć kontrolę w rezultacie koncentracji, zgłaszają koncentrację Komisji Europejskiej przed jej wykonaniem.
- Zgodnie z rozporządzeniem zgłoszenie może również zostać dokonane przed zawarciem wiążącej umowy, co ułatwia skoordynowanie działań z innymi państwami podczas prowadzenia dochodzeń w sprawie połączeń. Ta procedura, która jest znana pod nazwą uprzedniego zgłoszenia, umożliwia zainteresowanym przedsiębiorstwom lub osobom poinformowanie Komisji, w drodze uzasadnionego wniosku, przed dokonaniem zgłoszenia koncentracji. W ten sposób strony mogą wskazać Komisji, że proponowane połączenie, skutkujące koncentracją o wymiarze transgranicznym, wpływa na konkurencję na rynku jednego państwa UE.
- Jeżeli dane państwo UE nie wyraża sprzeciwu wobec wniosku o odesłanie sprawy w terminie 15 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku, Komisja ma 25 dni roboczych, począwszy od dnia otrzymania wniosku, na odesłanie sprawy, w całości lub w części, do właściwych władz tego państwa UE, tak aby to państwo mogło zastosować swoje przepisy krajowe w dziedzinie konkurencji.
- Ta sama procedura ma zastosowanie w przypadku gdy osoba lub przedsiębiorstwo zamierzają zwrócić uwagę Komisji na transgraniczne skutki, jakie mogłoby wywołać połączenie nieposiadające wymiaru unijnego na szczeblu europejskim.
Wszczęcie postępowania: Komisja
Po otrzymaniu zgłoszenia Komisja może podjąć następujące decyzje:
- o wszczęciu postępowania;
- o przeprowadzeniu dochodzeń; oraz
- o nałożeniu grzywien.
W pierwszej kolejności Komisja podejmuje decyzję, czy koncentracja:
- wchodzi w zakres rozporządzenia;
- jest zgodna ze wspólnym rynkiem;
- wzbudza poważne wątpliwości co do zgodności.
Koncentracji o wymiarze unijnym nie można, teoretycznie, dokonać ani przed zgłoszeniem, ani przed upływem trzech tygodni od zgłoszenia. Jeżeli natomiast koncentracja została już dokonana i uznana za niezgodną ze wspólnym rynkiem, Komisja może wymagać od zainteresowanych przedsiębiorstw rozwiązania koncentracji lub nakazać przywrócenie stanu sprzed dokonania koncentracji.
Komisja może również przedsięwziąć pośrednie środki, jeżeli uzna, że zgłoszona koncentracja, pomimo iż wchodzi w zakres rozporządzenia, nie wzbudza poważnych wątpliwości co do zgodności ze wspólnym rynkiem lub wymaga jedynie dokonania prostej zmiany w celu zapewnienia zgodności ze wspólnym rynkiem.
Komisja może egzekwować przestrzeganie przepisów rozporządzenia, nakładając:
- grzywny w wysokości nieprzekraczającej 1% łącznego obrotu przedsiębiorstwa, w przypadku gdy udziela ono nieprawidłowych, niepełnych lub wprowadzających w błąd informacji albo nie podaje informacji w wyznaczonym terminie. Komisja może nakładać grzywny również w przypadku złamania plomb założonych podczas inspekcji. Komisja może nałożyć grzywny nieprzekraczające 10% łącznego obrotu zainteresowanego przedsiębiorstwa, w przypadku gdy umyślnie lub nieumyślnie nie zgłasza ono koncentracji przed jej dokonaniem, dokonuje koncentracji z naruszeniem rozporządzenia lub nie stosuje się do decyzji Komisji; lub
- okresowe kary pieniężne w wysokości nieprzekraczającej 5% średniego łącznego obrotu dziennego przedsiębiorstwa za każdy roboczy dzień zwłoki liczony od dnia podanego przez Komisję w decyzji nakazującej udzielenie informacji, przeprowadzenie inspekcji itp.
Przed podjęciem wszelkich decyzji dotyczących zgodności, niezgodności lub nałożenia grzywien lub okresowych kar pieniężnych Komisja przeprowadza konsultacje z Komitetem Doradczym składającym się z przedstawicieli władz państw UE. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej może uchylić, zmniejszyć lub zwiększyć nałożone grzywny lub okresowe kary pieniężne.
Procedura odesłania: Komisja i właściwe władze państw UE
Dotychczas do identyfikowania koncentracji wywołujących efekt transgraniczny stosowane były kryteria obrotu i „3+” (tzn. wyłączna kompetencja UE w przypadku gdy co najmniej trzy państwa UE zgłaszają wniosek o odesłanie). Z kolei w rozporządzeniu (WE) nr 139/2004 wprowadzono trzecie kryterium dotyczące odsyłania do właściwych władz państw UE.
- W ciągu 15 dni roboczych od daty otrzymania kopii zgłoszenia państwo UE może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Komisji – stwierdzić, że koncentracja znacząco zakłóca konkurencję na jego rynku wewnętrznym. Rynek produktów lub usług musi mieć wszystkie cechy odrębnego rynku, przy czym nie może stanowić znacznej części wspólnego rynku.
- Komisja ma 65 dni roboczych od zgłoszenia koncentracji na podjęcie decyzji o rozpatrzeniu sprawy samodzielnie, na podstawie przepisów rozporządzenia, lub o odesłaniu części lub całości sprawy właściwym władzom państwa UE. Jeśli Komisja nie podejmie takiej decyzji, uważa się, że podjęła ona decyzję o odesłaniu sprawy do państwa UE.
- Państwa UE mogą także zwrócić się do Komisji z wnioskiem o zbadanie koncentracji, która – choć nie ma wymiaru unijnego – stanowi znaczącą przeszkodę dla konkurencji między państwami UE i może w sposób znaczący zakłócić konkurencję na ich obszarze. Komisja informuje wówczas właściwe władze zainteresowanych państw UE i zainteresowanych przedsiębiorstw, wyznaczając innym państwom UE termin 15 dni roboczych na przyłączenie się do pierwotnego wniosku. Jeśli Komisja nie podejmie decyzji o odesłaniu lub nieodesłaniu w terminie 10 dni roboczych, uważa się, że podjęła ona decyzję zgodnie ze złożonym wnioskiem.
OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?
Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 1 maja 2004 r.
KONTEKST
Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Koncentracja: „koncentracja” występuje w przypadku gdy trwała zmiana kontroli wynika z:
- łączenia się co najmniej dwóch wcześniej samodzielnych przedsiębiorstw lub części przedsiębiorstw;
- przejęcia, przez co najmniej jedną osobę (już kontrolującą przynajmniej jedno przedsiębiorstwo) albo przez co najmniej jedno przedsiębiorstwo, bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad co najmniej jednym innym przedsiębiorstwem.
Koncentracja o wymiarze unijnym: koncentracja ma „wymiar unijny”, jeżeli:
- łączny światowy obrót wszystkich zainteresowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 5 mld EUR; oraz
- łączny obrót przypadający na UE, każdego z co najmniej dwóch zainteresowanych przedsiębiorstw, wynosi więcej niż 250 mln EUR, chyba że każde z zainteresowanych przedsiębiorstw uzyskuje więcej niż 2/3 swoich łącznych obrotów przypadających na UE w jednym państwie UE.
- łączny światowy obrót wszystkich zainteresowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 2,5 mld EUR;
- w każdym z co najmniej trzech państw UE łączny obrót wszystkich zainteresowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 100 mln EUR;
- w każdym z co najmniej trzech państw UE łączny obrót każdego z co najmniej dwóch zainteresowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 25 mln EUR;
- łączny obrót przypadający na UE, każdego z co najmniej dwóch zainteresowanych przedsiębiorstw, wynosi więcej niż 100 mln EUR, chyba że każde z zainteresowanych przedsiębiorstw uzyskuje więcej niż 2/3 swoich łącznych obrotów przypadających na UE w jednym państwie UE.
GŁÓWNY DOKUMENT
Rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1–22)
DOKUMENTY POWIĄZANE
Zawiadomienie Komisji w sprawie uproszczonej procedury rozpatrywania niektórych koncentracji na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (Dz.U. C 366 z 14.12.2013, s. 5–9)
Sprostowanie do zawiadomienia Komisji w sprawie uproszczonej procedury rozpatrywania niektórych koncentracji na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (Dz.U. C 11 z 15.1.2014, s. 6)
Ostatnia aktualizacja: 08.01.2019