Zwalczanie podrabiania i piractwa na rynku wewnętrznym

Niniejszy komunikat zapowiada plan działania, na który składają się różne środki i inicjatywy przewidywane przez Komisję, aby poprawić i wzmocnić walkę z podrabianiem i piractwem na rynku wewnętrznym. Jest kontynuacją przygotowanej przez Komisję w październiku 1998 r. zielonej księgi, która była początkiem szeroko zakrojonych konsultacji na ten temat.

AKT

Communication from the Commission to the Council, the European Parliament and the Economic and Social Committee - Follow-up to the Green Paper on combating counterfeiting and piracy in the single market [COM(2000) 789 final - Not published in the Official Journal] (Komunikat Komisji z dnia 30 listopada 2000 r. – Nawiązanie do zielonej księgi w sprawie walki z podrabianiem i piractwem na rynku jednolitym [COM(2000) 789 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

Kontekst

Podrabianie i piractwo stały się zjawiskami o wymiarze międzynarodowym i wywierają istotny wpływ na sferę gospodarczą i społeczną. Zjawiska te wpływają także na właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz na ochronę konsumentów, przede wszystkim w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa publicznego. Ta sytuacja powoduje zakłócenia w handlu i tworzy przeszkody dla konkurencyjności, co prowadzi do utraty zaufania do podmiotów obecnych na rynku wewnętrznym i powoduje spadek inwestycji.

Szacuje się, że tego typu działania stanowią 5–7% światowego handlu i są przyczyną likwidacji łącznie 200 000 miejsc pracy rocznie. Dodatkowo uznaje się, że przedsiębiorstwa Unii Europejskiej (UE), które działają na skalę międzynarodową tracą 400–800 mln EUR na rynku wewnętrznym oraz ok. 2 000 mln EUR poza Unią. Problem dotyczy przede wszystkim sektora informatycznego.

Reakcje na zieloną księgę

Reakcje na zieloną księgę potwierdziły rozmiary problemu oraz jego szkodliwy wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Podmioty najbardziej zainteresowane wymieniały różne czynniki, które sprzyjają rozwojowi takiej sytuacji, są to m.in. niezgodności obecnego systemu sankcji i innych środków mających skłaniać do przestrzegania prawa własności intelektualnej w poszczególnych państwach członkowskich. Z tego powodu zainteresowane podmioty, w tym także państwa członkowskie, chcą, aby problem ten został poruszony na szczeblu UE. Poza tym reakcje na zieloną księgę ukazują konieczność zawarcia konsensusu na rzecz poprawy współpracy administracyjnej pomiędzy państwami członkowskimi. Komisja podkreśliła, że powinna odgrywać ważną rolę w tym zakresie, niemniej jednak pierwszeństwo w tej kwestii należy się właścicielom praw własności intelektualnej, którzy sami powinni być czujni.

Plan działania

Niniejszy komunikat zawiera plan działania, w którym przedstawiono:

• działania nadzwyczajne, dla których wkrótce zostaną przedstawione propozycje Komisji,
• działania planowane przez Komisję w perspektywie średnioterminowej,
• pozostałe działania angażujące służby publiczne i sektor prywatny.

Te działania powinny wpisywać się w inicjatywy o charakterze przekrojowym w obszarach sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.

Działania nadzwyczajne

Działania nadzwyczajne obejmują następujące środki:

• projekt dyrektywy mającej na celu wzmocnienie środków skłaniających do przestrzegania prawa własności intelektualnej oraz określenie ogólnych ram dla wymiany informacji. Celem tej inicjatywy jest ujednolicenie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących tego zagadnienia w państwach członkowskich. Działania będą dotyczyć wyłącznie dodatkowych ulepszeń do porozumienia TRIPS,
• rozwój opartych na istniejących programach, działań szkoleniowych dla pracowników organów ścigania, także w krajach kandydujących, oraz działań informacyjnych i uświadamiających,
• Komisja będzie w dalszym ciągu traktować priorytetowo walkę z podrabianiem i piractwem w trakcie negocjacji akcesyjnych,
• rozpoczęcie badań mających na celu określenie metodologii gromadzenia, analizy i porównywania danych,
• identyfikacja punktu kontaktowego na szczeblu Komisji, który zapewniałby kontakt pomiędzy poszczególnymi organami w zakresie prac prowadzonych w tym obszarze. Taki punkt kontaktowy ułatwiłby także przejrzystość wobec świata zewnętrznego.

Działania średnioterminowe

W perspektywie średnioterminowej Komisja zbada:

• możliwość stworzenia mechanizmów uzupełniających współpracę administracyjną w celu zwalczania podrabiania i piractwa, m.in. pomiędzy właściwymi organami krajowymi, ale także między nimi a Komisją,
• konieczność przedstawienia propozycji w celu ujednolicenia minimalnych wymiarów sankcji karnych, poszerzenia zakresu kompetencji Europolu w tym obszarze, wdrożenia struktury umożliwiającej dostęp, np. za pomocą Internetu, do orzeczeń sądowych wydawanych przez sądy krajowe.

Pozostałe inicjatywy: Komisja formułuje zalecenia, które mają między innymi prowadzić do lepszego wykorzystania istniejących systemów informacji między sektorem prywatnym a władzą publiczną. Chodzi m.in. o:

• poprawę współpracy między sektorem prywatnym i organami publicznymi, np. poprzez zapewnienie kompatybilności istniejących baz danych, aby zoptymalizować możliwości ich wykorzystania,
• poprawę europejskiej współpracy w zakresie sądownictwa za pomocą istniejących instrumentów oraz instrumentów, które są właśnie opracowywane na poziomie wspólnotowym,
• Wykorzystywanie możliwości oferowanych przez 5. Ramowy program na rzecz badań i rozwoju (B+R) (1998–2002) w celu rozwoju nowych technologii i nowych urządzeń technicznych.

AKTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji z dnia 11 października 2005 r. do Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie reakcji władz celnych wobec najnowszych tendencji w zakresie podrabiania towarów i piractwa [COM(2005) 479 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

Komunikat przedstawia zestaw środków, które mają wzmocnić ochronę UE przed podrabianiem towarów i piractwem w obszarze celnym. Środki polegają przede wszystkim na poprawieniu prawodawstwa, wzmocnieniu partnerstwa między służbami celnymi a podmiotami gospodarczymi, a także na zwiększonej współpracy międzynarodowej.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/48/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej [Dz.U. L 195 z 2.6.2004].

Dyrektywa ma na celu stworzenie równych warunków do stosowania prawa własności intelektualnej w państwach członkowskich, ujednolicając wszystkie środki wykonawcze w całej Unii. Prowadzi ona do zharmonizowania prawodawstwa w państwach członkowskich, aby zapewnić równy poziom ochrony własności intelektualnej na rynku wewnętrznym.

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2006