Ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (SES)

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 549/2004 ustanawiające ramy tworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej (rozporządzenie ramowe)

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Stanowi ono część pakietu aktów prawnych w dziedzinie zarządzania ruchem lotniczym, które mają na celu ustanowienie jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej z myślą o zapewnieniu optymalnego wykorzystania europejskiej przestrzeni powietrznej i spełnieniu wymogów wszystkich użytkowników przestrzeni powietrznej.
Rozporządzenie ma na celu:
- podwyższenie istniejących standardów bezpieczeństwa i efektywności ogólnego ruchu lotniczego w Europie;
- optymalizację przepustowości; oraz
- ograniczenie do minimum opóźnień.
Rozporządzenie zostało zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1070/2009 z myślą o proponowanym rozszerzeniu kompetencji Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego, tak aby uwzględnić bezpieczeństwo zarządzania ruchem lotniczym. Na mocy tej zmiany Komisja Europejska może aktualizować przepisy w związku z postępem technicznym lub operacyjnym, a także ustanawiać kryteria podstawowe i procedury realizowania określonych funkcji zarządzania siecią.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Państwowe władze nadzorujące

Państwa UE, wspólnie lub oddzielnie, wyznaczają lub tworzą co najmniej jedną instytucję działającą jako państwowa władza nadzorująca w celu realizacji zadań przydzielonych takiej władzy na mocy rozporządzenia.
Władza ta jest niezależna od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej.

Komitet ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej

Ustanawia się Komitet ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej, który wspiera Komisję przy zarządzaniu jednolitą europejską przestrzenią powietrzną i zapewnia odpowiednie uwzględnienie interesów wszystkich kategorii użytkowników.
Składa się on z dwóch przedstawicieli z każdego państwa UE i jest kierowany przez przedstawiciela Komisji.

Przepisy wykonawcze

Eurocontrol uczestniczy w opracowywaniu przepisów wykonawczych, które wchodzą w zakres jego kompetencji, na podstawie zleceń zatwierdzonych przez Komitet ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej.

Ocena skuteczności działania

W rozporządzeniu wprowadza się mechanizm skuteczności działania służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych. Obejmuje on:

parametry docelowe skuteczności działania obowiązujące na obszarze całej UE i odnoszące się do kluczowych obszarów w zakresie bezpieczeństwa, środowiska, przepustowości i efektywności kosztowej;
plany krajowe lub dotyczące funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej* zapewniające zgodność z parametrami docelowymi obowiązującymi na obszarze całej UE;
okresową ocenę, monitorowanie i porównywanie skuteczności działania służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych.

W rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2019/317 ustanowiono zasady dotyczące funkcjonowania systemu skuteczności działania dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych, jak również zasady dotyczące systemu opłat, o którym mowa w rozporządzeniu (WE) nr 550/2004 w sprawie służb żeglugi powietrznej – zobacz streszczenie.

Środki bezpieczeństwa

Rozporządzenie nie wyklucza stosowania przez państwa UE środków niezbędnych do zagwarantowania bezpieczeństwa i interesów polityki obronnej.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od 20 kwietnia 2004 r.

KONTEKST

Pierwszy pakiet przepisów dotyczących „jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej” składa się z rozporządzenia ramowego uzupełnionego trzema rozporządzeniami technicznymi w sprawie zapewniania służb nawigacji lotniczej (rozporządzenie (WE) nr 550/2004), organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej (rozporządzenie (WE) nr 551/2004) i interoperacyjności europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym (ta kwestia jest obecnie regulowana rozporządzeniem (UE) 2018/1139 lub innymi powiązanymi rozporządzeniami delegowanymi bądź wykonawczymi, które uchyliły i zastąpiły rozporządzenie (WE) nr 552/2004). Te rozporządzenia zostały opracowane w szczególności w celu poprawy oraz wzmocnienia bezpieczeństwa, a także reorganizacji przestrzeni powietrznej na podstawie ruchu, a nie granic państwowych.

Więcej informacji:

Jednolita europejska przestrzeń powietrzna (Komisja Europejska)

KLUCZOWE POJĘCIA

Funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej: blok przestrzeni powietrznej bazujący na wymogach operacyjnych, a nie na granicach państwowych, w ramach którego służby żeglugi powietrznej i służby powiązane są ukierunkowane na zapewnianie jak największej wydajności, a także zoptymalizowane z myślą o ustanowieniu, w każdym funkcjonalnym bloku przestrzeni powietrznej, ściślejszej współpracy między instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej lub, w stosownych przypadkach, wprowadzeniu zintegrowanej instytucji.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające ramy tworzenia Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie ramowe) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 1–9)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 549/2004 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2019/903 z dnia 29 maja 2019 r. ustanawiająca ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania sieci zarządzania ruchem lotniczym na trzeci okres odniesienia rozpoczynający się w dniu 1 stycznia 2020 r. i kończący się w dniu 31 grudnia 2024 r. (Dz.U. L 144 z 3.6.2019, s. 49–55)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/317 z dnia 11 lutego 2019 r. ustanawiające system skuteczności działania i opłat w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej oraz uchylające rozporządzenia wykonawcze (UE) nr 390/2013 i (UE) nr 391/2013 (Dz.U. L 56 z 25.2.2019, s. 1–67)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz.U. L 212 z 22.8.2018, s. 1–122)

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2017/259 z dnia 13 lutego 2017 r. dotycząca niektórych zmienionych parametrów docelowych skuteczności działania oraz odpowiednich środków zawartych w planach krajowych lub dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej, przedłożonych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady, które nie są właściwe w stosunku do ogólnounijnych docelowych parametrów skuteczności działania na drugi okres odniesienia, i określająca obowiązki dotyczące środków naprawczych (Dz.U. L 38 z 15.2.2017, s. 76–85)

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2015/348 z dnia 2 marca 2015 r. dotycząca zgodności niektórych celów zawartych w planach krajowych lub planach dotyczących funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej, przedłożonych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 549/2004, z ustalonymi na drugi okres odniesienia parametrami docelowymi skuteczności działania obowiązującymi na obszarze całej Unii (Dz.U. L 60 z 4.3.2015, s. 55–67)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Decyzja wykonawcza Komisji 2014/132/UE z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiająca ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania dla sieci zarządzania ruchem lotniczym oraz progi alarmowe na drugi okres odniesienia obejmujący lata 2015–2019 (Dz.U. L 71 z 12.3.2014, s. 20–23)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 409/2013 z dnia 3 maja 2013 r. w sprawie definicji wspólnych projektów, ustanowienia systemu zarządzania i określenia zachęt wspierających wdrożenie europejskiego centralnego planu zarządzania ruchem lotniczym (Dz.U. L 123 z 4.5.2013, s. 1–7)

Rozporządzenie (WE) nr 551/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie przestrzeni powietrznej) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 20–25)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb nawigacji lotniczej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie zapewniania służb) (Dz.U. L 96 z 31.3.2004, s. 10–19)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2020